Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔷️حقیقت رجوع به کعبه چیست؟
🔷️متولی حقیقی کعبه چه کسی میتواند باشد؟
"استدلال بر جایگاه مهم کعبه و مراسم حج در اثبات ضرورت وجود امامت و ولایت."
🔷️با بیانِ شیوای علی عادل زاده.
🔷️نگاه با معرفت🔻
از امام باقر (ع) روایت شده است که فرمود: مردم تنها فرمان داده شده‌اند که به سوی این سنگ‌ها [یعنی کعبه] بیایند و دور آن طواف کنند، سپس نزد ما آمده و به ما ولایتشان را اعلام کنند و یاری خود را بر ما عرضه دارند.
الكافي، ج۴، ص۵۴۹
از امام صادق ع روایت است که فرمود: هر کس به کعبه با معرفت نگاه کند، پس حق و حرمت ما [اهل بیت] را بشناسد همان‌گونه که حق و حرمت کعبه را می‌شناسد، خداوند گناهانش را می‌آمرزد و اندوه دنیا و آخرت را از او برطرف میکند.
الکافی، ج۴، ص۲۴۰
@madraseh_kalam || اینستاگرام
🔷️متولی حقیقی کعبه چه کسی میتواند باشد؟
"استدلال بر جایگاه مهم کعبه و مراسم حج در اثبات ضرورت وجود امامت و ولایت."
🔷️با بیانِ شیوای علی عادل زاده.
🔷️نگاه با معرفت🔻
از امام باقر (ع) روایت شده است که فرمود: مردم تنها فرمان داده شده‌اند که به سوی این سنگ‌ها [یعنی کعبه] بیایند و دور آن طواف کنند، سپس نزد ما آمده و به ما ولایتشان را اعلام کنند و یاری خود را بر ما عرضه دارند.
الكافي، ج۴، ص۵۴۹
از امام صادق ع روایت است که فرمود: هر کس به کعبه با معرفت نگاه کند، پس حق و حرمت ما [اهل بیت] را بشناسد همان‌گونه که حق و حرمت کعبه را می‌شناسد، خداوند گناهانش را می‌آمرزد و اندوه دنیا و آخرت را از او برطرف میکند.
الکافی، ج۴، ص۲۴۰
@madraseh_kalam || اینستاگرام
آیا واسطه ای میانِ جبر و اختیار وجود دارد؟
گاهاً شنیده میشود، که انسان در افعالی که انجام میدهد نه از اختیارِ کامل(قدرتِ بر ترک و فعل) برخوردار است و نه جبرِ مطلق(عدمِ قدرت بر ترک و فعل) برقرار میباشد؛ بلکه افعالِ انسان به نوعی با "اختیارِ نیم بند" و مخلوط و ترکیبی از جبر و اختیار محقق میشود. ما در این پست بررسی میکنیم که آیا واسطه ای میانِ جبر و اختیار، عقلاً میتواند وجود داشته باشد و آیا چنین فرضی صحیح است؟!
۱_ در بخشِ اول ابتداً لازم است دو نکته بیان شود:
الف) طرحِ بحثِ جبر و اختیار درباره افعال و کارهایی است که انسان گمان میکند خودش با اراده خود انجام میدهد، مانندِ بلند کردنِ لیوانِ آب با دست، لذا انفعالاتی مانندِ ضربانِ قلب، سیستمِ گردشِ خون، لرزشِ دست، فرایندِ هضمِ غذا در بدنِ انسان و... از موضوع بحثِ ما خارج هستند. همچنین در بحث ما، فعل به عمل و حرکتی گفته میشود که حاصلِ ارادهِ فاعلِ مختار باشد، حرکات و تغییراتِ غیر ارادی، فعل تلقی نمیشوند؛ بلکه انفعال هستند.
ب) موضوع بحثِ جبر و اختیار در میانِ مسلمین در رابطه با میزانِ تاثیرِ فعل و اراده خداوند در اراده و فعلِ ما شکل گرفته است و اینکه آیا خداوند تمامی افعال را خلق و اراده میکند(نظریه توحیدِ افعالیِ جبریه) یا اینکه خداوندِ متعال خودِ ما، قدرتمان و قوه اختیارِ انسان را خلق کرده است و افعال و حرکات را خودِ انسان با استفاده از این قدرت و قوه اعطا شده توسطِ خداوند، انجام میدهد و فاعلِ فعل انسان چه نیک باشد و چه بد، خودِ انسان است.
(نظریه اختیارِ عدلیه یعنی شیعه و معتزله)
۲_ در بخشِ دوم لازم است بیان کنیم که از منظرِ اندیشمندانِ اهلِ عدل، تفاوتِ میانِ افعال و حرکات اختیاری و ناشی از اراده انسان(مانندِ صحبت کردن) با انفعالاتِ جبری و غیرِ ارادی(مانندِ ارتعاشِ دست) یک امرِ ضروری و بدیهی است و چندان نیازی به استدلال ندارد. یعنی هر انسانی در درونِ خود این درک را دارد که حرکتِ دست او برایِ بلند کردنِ لیوان با رعشه و لرزشِ دستش متفاوت است و این دو حرکت از یک سنخ و جنس نیستند. از سویی ادله سمعی در قرآن و روایات و همچنین اساسِ فلسفه نزولِ وحی، ارسالِ رُسُل، مسئله هدایت، تکلیف و امر و نهی و مسئله معاد و پاداش و کیفرِ آخرت، مبتنی بر پذیرش اختیار انسان و توانایی او در ترک و فعل است. با این وجود برخی از مسلمین با تمسک به برخی ادله سمعیِ متشابه و تفکراتِ نابخردانه قائل به توحیدِ افعالی شده اند و انجام دهنده هر فعلی را خدا میدانند.
۳_ در بخشِ سوم به سوالِ ابتدای بحث بازمیگردیم و بیان میکنیم که آیا واسطه و حد وسطی میتوان بین جبر و اختیار فرض کرد و فعل ما را ناشی از آن دانست؟! فرض های این بحث را بررسی میکنیم:
۱. فرضِ اول، غلبه مداخله گر:🔻
نفسِ اختیار این است که خودِ شخصِ فاعلِ مختار تصمیم گیری و اراده میکند و انجام میدهد. حال اگر به صورتِ "تکوینی"، یک شخصِ فاعلِ مختارِ دیگری (مثلا خدا) بخواهد بر تصمیم و اراده انسان بر انجام فلان کار تاثیر بگذارد؛ یا این اراده مداخله گر، اراده شخصِ اول را به حدِ اجبار تغییر میدهد و کنترل را به دست میگیرد. که در این صورت "جبر مطلق" واقع شده است و ما با یک اختیارِ نیم بند و واسطه ای رو به رو نخواهیم بود.
۲. فرضِ دوم، عدمِ غلبه مداخله گر:🔻
و یا اینکه این مداخله به حدِ اجبار نمیرسد و موثر واقع نمیشود و خودِ شخصِ اول اراده اش همچنان غالب هست. که در این صورت اراده شخصِ مداخله گر بی اثر و بی نتیجه بوده و شخصِ اول بر "اختیارِ کامل" خود پابرجا هست؛ در این فرض نیز ما با یک حدِ وسط رو به رو نخواهیم بود.
۳. فرضِ سوم، تساویِ تاثیرِ دو اراده و مخالفت: 🔻
و اگر هر دو اراده به حدِ تساوی(۵۰_۵۰) موثر باشند؛ در صورتِ مخالفتِ اراده طرفین، هیچ گاه هیچ عملی انجام نمیشود و به مرحله اراده واحد و عمل و انجام فعل نمیرسد. در این فرض هم حدِ وسط و اختیارِ نیم بند معنا ندارد.
۴. فرضِ چهارم، تساویِ تاثیرِ دو اراده و موافقت:🔻
در فرضِ توافقِ دو اراده متساوی هم، باز شخصِ اول یعنی همان مخاطب ما بر "اختیار کامل" خود باقی است و فعل مطابقِ میلش انجام میشود و به محضِ مخالفِ دوباره دو اراده، شکلگیری اراده واحد که منجر به تحقق و رخداد یک فعل میشود، متوقف خواهد شد. بنابر این فرض نیز، امری به عنوان واسطه جبر و اختیار معنای عقلی ندارد.
نتیجه بحث:
لذا فرد یا مختار به اختیارِ کامل در ترک و فعل است و یا مجبور و بدونِ تواناییِ ترک و فعل میباشد و واسطه ای در میان نمیباشد و فرض عقلی برای آن متصور نیست؛ و مذهب صحیح و مورد اتفاق امامیه چه در میانِ اهل حدیث ایشان و چه متکلمین و محققین امامیه همان اختیار میباشد.
@madraseh_kalam
گاهاً شنیده میشود، که انسان در افعالی که انجام میدهد نه از اختیارِ کامل(قدرتِ بر ترک و فعل) برخوردار است و نه جبرِ مطلق(عدمِ قدرت بر ترک و فعل) برقرار میباشد؛ بلکه افعالِ انسان به نوعی با "اختیارِ نیم بند" و مخلوط و ترکیبی از جبر و اختیار محقق میشود. ما در این پست بررسی میکنیم که آیا واسطه ای میانِ جبر و اختیار، عقلاً میتواند وجود داشته باشد و آیا چنین فرضی صحیح است؟!
۱_ در بخشِ اول ابتداً لازم است دو نکته بیان شود:
الف) طرحِ بحثِ جبر و اختیار درباره افعال و کارهایی است که انسان گمان میکند خودش با اراده خود انجام میدهد، مانندِ بلند کردنِ لیوانِ آب با دست، لذا انفعالاتی مانندِ ضربانِ قلب، سیستمِ گردشِ خون، لرزشِ دست، فرایندِ هضمِ غذا در بدنِ انسان و... از موضوع بحثِ ما خارج هستند. همچنین در بحث ما، فعل به عمل و حرکتی گفته میشود که حاصلِ ارادهِ فاعلِ مختار باشد، حرکات و تغییراتِ غیر ارادی، فعل تلقی نمیشوند؛ بلکه انفعال هستند.
ب) موضوع بحثِ جبر و اختیار در میانِ مسلمین در رابطه با میزانِ تاثیرِ فعل و اراده خداوند در اراده و فعلِ ما شکل گرفته است و اینکه آیا خداوند تمامی افعال را خلق و اراده میکند(نظریه توحیدِ افعالیِ جبریه) یا اینکه خداوندِ متعال خودِ ما، قدرتمان و قوه اختیارِ انسان را خلق کرده است و افعال و حرکات را خودِ انسان با استفاده از این قدرت و قوه اعطا شده توسطِ خداوند، انجام میدهد و فاعلِ فعل انسان چه نیک باشد و چه بد، خودِ انسان است.
(نظریه اختیارِ عدلیه یعنی شیعه و معتزله)
۲_ در بخشِ دوم لازم است بیان کنیم که از منظرِ اندیشمندانِ اهلِ عدل، تفاوتِ میانِ افعال و حرکات اختیاری و ناشی از اراده انسان(مانندِ صحبت کردن) با انفعالاتِ جبری و غیرِ ارادی(مانندِ ارتعاشِ دست) یک امرِ ضروری و بدیهی است و چندان نیازی به استدلال ندارد. یعنی هر انسانی در درونِ خود این درک را دارد که حرکتِ دست او برایِ بلند کردنِ لیوان با رعشه و لرزشِ دستش متفاوت است و این دو حرکت از یک سنخ و جنس نیستند. از سویی ادله سمعی در قرآن و روایات و همچنین اساسِ فلسفه نزولِ وحی، ارسالِ رُسُل، مسئله هدایت، تکلیف و امر و نهی و مسئله معاد و پاداش و کیفرِ آخرت، مبتنی بر پذیرش اختیار انسان و توانایی او در ترک و فعل است. با این وجود برخی از مسلمین با تمسک به برخی ادله سمعیِ متشابه و تفکراتِ نابخردانه قائل به توحیدِ افعالی شده اند و انجام دهنده هر فعلی را خدا میدانند.
۳_ در بخشِ سوم به سوالِ ابتدای بحث بازمیگردیم و بیان میکنیم که آیا واسطه و حد وسطی میتوان بین جبر و اختیار فرض کرد و فعل ما را ناشی از آن دانست؟! فرض های این بحث را بررسی میکنیم:
۱. فرضِ اول، غلبه مداخله گر:🔻
نفسِ اختیار این است که خودِ شخصِ فاعلِ مختار تصمیم گیری و اراده میکند و انجام میدهد. حال اگر به صورتِ "تکوینی"، یک شخصِ فاعلِ مختارِ دیگری (مثلا خدا) بخواهد بر تصمیم و اراده انسان بر انجام فلان کار تاثیر بگذارد؛ یا این اراده مداخله گر، اراده شخصِ اول را به حدِ اجبار تغییر میدهد و کنترل را به دست میگیرد. که در این صورت "جبر مطلق" واقع شده است و ما با یک اختیارِ نیم بند و واسطه ای رو به رو نخواهیم بود.
۲. فرضِ دوم، عدمِ غلبه مداخله گر:🔻
و یا اینکه این مداخله به حدِ اجبار نمیرسد و موثر واقع نمیشود و خودِ شخصِ اول اراده اش همچنان غالب هست. که در این صورت اراده شخصِ مداخله گر بی اثر و بی نتیجه بوده و شخصِ اول بر "اختیارِ کامل" خود پابرجا هست؛ در این فرض نیز ما با یک حدِ وسط رو به رو نخواهیم بود.
۳. فرضِ سوم، تساویِ تاثیرِ دو اراده و مخالفت: 🔻
و اگر هر دو اراده به حدِ تساوی(۵۰_۵۰) موثر باشند؛ در صورتِ مخالفتِ اراده طرفین، هیچ گاه هیچ عملی انجام نمیشود و به مرحله اراده واحد و عمل و انجام فعل نمیرسد. در این فرض هم حدِ وسط و اختیارِ نیم بند معنا ندارد.
۴. فرضِ چهارم، تساویِ تاثیرِ دو اراده و موافقت:🔻
در فرضِ توافقِ دو اراده متساوی هم، باز شخصِ اول یعنی همان مخاطب ما بر "اختیار کامل" خود باقی است و فعل مطابقِ میلش انجام میشود و به محضِ مخالفِ دوباره دو اراده، شکلگیری اراده واحد که منجر به تحقق و رخداد یک فعل میشود، متوقف خواهد شد. بنابر این فرض نیز، امری به عنوان واسطه جبر و اختیار معنای عقلی ندارد.
نتیجه بحث:
لذا فرد یا مختار به اختیارِ کامل در ترک و فعل است و یا مجبور و بدونِ تواناییِ ترک و فعل میباشد و واسطه ای در میان نمیباشد و فرض عقلی برای آن متصور نیست؛ و مذهب صحیح و مورد اتفاق امامیه چه در میانِ اهل حدیث ایشان و چه متکلمین و محققین امامیه همان اختیار میباشد.
@madraseh_kalam