💠«مذمت غلو در قرآن کریم»

یکی از مسائلی که در قرآن کریم به عنوان متنی مورد اتفاق همه مسلمین، مورد مذمت و نکوهش واقع شده است، مسئله غلو و زیاده روی احساسی نسبت به مخلوقات برگزیده خداوند میباشد، غلوی که مخلوق و بنده برگزیده ی خداوند را از مخلوقیت و عبودیت به الوهیت، خدایی ،خالقیت، رازقیت و ربوبیت جهان میرساند و ارکان توحید یعنی رسالت حقیقی پیامبران و اوصیاء را پایمال میکند.
نِمود این غلو و زیاده روی ها را میتوان در ماجرای «حضرت عیسی علیه السلام و مسیحیان» در قرآن کریم مشاهده کرد. خداوند متعال به سبب نسبت های ناروا و مخرب مسیحیان درباره عیسی و روح القدس که مخرب عقیده توحیدی میباشد، مکرراً آنها را مورد سرزنش قرار میدهد و همچنین با تاکید بر عبودیت و مخلوقیت رسول اکرم صلوات الله علیه و آله به عنوان برترین مخلوق الهی، مسلمین و مومنین را از این پندار های ناصحیح برحذر میدارد و ملاک صحیح را در اختیار آیندگان قرار میدهد تا مبادا تاریخ برای مسلمین تکرار شود و دوباره شاهد همان نوع عقایدی باشیم که مسیحیان نسبت به عیسی علیه السلام قائل شدند.
برترین فضیلت و عظیم ترین جایگاه برای پیامبران و اوصیا و ائمه معصومین علیهم السلام همان است که خداوند متعال آنها را برگزید و به علم خاص تعلیم داد و آنها را پیشوا و هادی و جانشین خود در میان بندگان قرار داد و از گناهان و ظلم ها دور نموده و کلام و عمل آنها را مایه آرامش، هدایت و صلاح مومنین قرار داد.
آنچه غلات در اذهان فاسد و ناتوان خود میبافند اگر چه ظاهری زیبا و والایی طلبانه دارد اما به دلیل آنکه هیچ ریشه ای در فرمان و تعلیم الهی ندارد و ناشی از «استکبارِ نفسِ غلات» در برابر خواست خدا و حجت های اوست، فاقد ارزش معرفتی بوده و به دلیل همین سرکشی، نافرمانی و از سویی تخریب ارکان عقیدتی و ضروریات مذهب نتیجه و حاصلی جز کوتاهی و تقصیر ندارد.

نمونه ای از هشدار های الهی در قرآن کریم نسبت به غلو در دین:

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَأَضَلُّوا كَثِيرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ_ ٧٧ مائده
بگو: «ای اهل کتاب! در دین خود، غلوّ (و زیاده روی) نکنید! و غیر از حق نگویید! و از هوسهای جمعیّتی که پیشتر گمراه شدند و دیگران را گمراه کردند و از راه راست منحرف گشتند، پیروی ننمایید!»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ_ ٤٩ حجرات
ای اهل ایمان! بر خدا و پیامبرش [در هیچ امری از امور دین و دنیا و آخرت] پیشی مگیرید و از خدا پروا کنید که خدا شنوا و داناست.

مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِبَادًا لِي مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِنْ كُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِمَا كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتَابَ وَبِمَا كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ_ ٧٩ آل عمران
برای هیچ بشری سزاوار نیست که خدا وی را به رسالت برگزیند و به او کتاب و حکمت و نبوت بخشد آن گاه به مردم گوید: مرا به جای خدا بپرستید، بلکه (پیغمبران بر حسب وظیفه خود به مردم گویند) خداشناس و خداپرست باشید چنانکه این حقیقت را از کتاب به دیگران می‌آموزید و خود نیز می‌خوانید.
وَلَا يَأْمُرَكُمْ أَنْ تَتَّخِذُوا الْمَلَائِكَةَ وَالنَّبِيِّينَ أَرْبَابًا ۗ أَيَأْمُرُكُمْ بِالْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ_ ٨٠ آل عمران
و هرگز خدا به شما امر نکند که فرشتگان و پیامبران را پروردگار(ربوبیت) خود گیرید؛ چگونه ممکن است شما را به کفر خواند پس از آنکه (به خدای یگانه) اسلام آورده باشید؟!

قُلْ مَنْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قُلِ اللَّهُ ۚ.......أَمْ جَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ خَلَقُوا كَخَلْقِهِ فَتَشَابَهَ الْخَلْقُ عَلَيْهِمْ ۚ قُلِ اللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ_ ١٦ رعد
بگو پروردگار آسمانها و زمین کیست؟ بگو: خداست..... یا آنان شریکانی برای خدا قرار دادند [به خیال آنکه] مانند آفرینش خدا چیزی آفریده اند، آن گاه آفریده خدا و آفریده شریکان بر آنان مشتبه شده؟ بگو: آفریننده همه چیز فقط خداست و تنها او یکتای پیروز است.

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ ۖ وَقَالَ الْمَسِيحُ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ ۖ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ_ ٧٢ مائده 🔽

🔼
آنان که گفتند: خدا همان مسیح، فرزند مریم است، بی تردید کافر شدند؛ و حال آنکه مسیح گفت: ای بنی اسرائیل! خدای یکتا را که پروردگار من و پروردگار شماست بپرستید، مسلماً هر کس به خدا شرک ورزد، بی تردید خدا بهشت را بر او حرام کند، و جایگاهش آتش است، و برای ستمکاران هیچ یاوری نیست.
#غلات
@madraseh_kalam || اینستاگرام

[عقول مخاطب وحی]

بالعقول تعتقد معرفته
بالعقل عرف العباد خالقهم

دکتر سید محسن هندی
#کلیپ
@dinclass
@madraseh_kalam

💠 آیا جهان، آفریننده ای دارد؟

@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠 آیا جهان، آفریننده ای دارد؟

در توضیح اثبات صانع و آفریننده، برای جهان هستی به دو بیان و سخن مختصر میپردازیم:

سخن اول:

جهان پیرامون ما مجموعه ای متناهی از اجزای مختلف و گوناگون است. از سیارات، کهکشان ها و ستارگان و .... گرفته تا اشیاء ای در ابعاد کوچک تر مانند ملکول ها و اتم ها.
این اجزاء و ترکیبات گوناگون، هر کدام حالات و اشکال و خواص خاصی را دارا هستند و این قابلیت را دارند که از یک کیفیت و خاصیت به حالت و شکل متفاوتی مبدل شوند.
۱. اشکال و خواص آنها.
۲. تعدادِ نظایر و شبیه های هر نوع و نمونه.
۳. اجزاء و ترکیبات سازنده هرکدام از آنها که فرض و قابلیت زیادتر شدن و کاهش یافتن برای آنها می رود.
بیانگر آن است که هیچکدام از آنها ضرورت وجودی ندارند و در عینِ امکانِ داشتنِ کیفیت ها، حالات، تعداد و انواع فعلی، میتوانند بسیاری از کیفیت ها و حالات دیگری داشته باشند.
بنابراین وجود داشتن یا نداشتن آنها و حالاتشان ضرورت ذاتی ندارد. بلکه یک فاعل مختار(خالق) و گزینشگر صاحب اختیاری وجود دارد که با اختیار خود، وجود داشتن یا نداشتن و کیفیت و تعداد این مجموعه متنوع را گزینش و انتخاب کرده است.
همچنین نظم، دقت، هدفمندی و ساختار های پیچیده موجود در این مجموعه عظیم و گسترده و گزینش ها و انتخاب های مربوط به آن دلالت میکند که این خالق و آفریننده: عالم، قادر و حکیم میباشد.

سخن دوم:

جهان پیرامون ما از اشیاء و اجزایی تشکیل شده است که همواره در حال تغییر و تبدیل و حرکت هستند و از حالتی به حالتی دیگر مبدل میشوند.
مجموعه این تبدیلات و حرکات نمیتواند ازلی و بینهایت باشد.
چه اینکه اگر بینهایت باشد:

۱. بینهایت تمام شدنی نیست تا نوبت به تحولات کنونی و آینده برسد. بلکه این مجموعه باید یک نقطه آغاز داشته باشد و مجموع تحولات آن متناهی باشد تا نوبت به تحولات کنونی رسیده و در آینده نیز با اتمام تحولات کنونی، نوبت به حوادث جدید برسد.

۲. امر بینهایت قابل ازدیاد نیست. در حالی که ما مشاهده میکنیم، همواره با اتمام ساعات و ثانیه ها، رخ داد های جدید و حوادث تازه ای رخ میدهند و بر مجموعه حوادث و رخداد هایِ محدودِ پیشین اضافه میشوند. ازدیاد امر بینهایت خلاف فرض آن است.

بنابراین ثابت است که این مجموعه دگرگونی پذیر، یک نقطه آغاز و شروع دارد و به اصطلاح مسبوق به عدم بوده و حادث است و همچنین نیازمند مُحدِث و آفریننده ای میباشد که به اراده و انتخاب او این مجموعه پدید آمده باشد.
#توحید #آتئیسم
@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠«مختار بودنِ آفریننده جهان»


@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠«مختار بودنِ آفریننده جهان»

(فاعل مختار)، موجودی است که افعال و اعمال خود را بر اساس «انتخاب و اراده» خود انجام میدهد و نه یک ضرورت پیشین و قاعده جبری. در مقابلِ فاعل مختار؛ "فاعل موجب" و دارای اضطرار قرار دارد که به محض تحقق پیش نیاز های جبری، فعل از او صادر میشود و خود اختیاری ندارد. مانند بسیاری از پدیده های طبیعی، مثلا به محض روشن شدن آتش معلول آن یعنی حرارات نیز پدید می آید و تا زمانی که شرایط برای روشن بودن آتش برقرار باشد، معلول او یعنی حرارت و گرما نیز موجود خواهد بود و این دو از هم جدایی ندارند.

در اندیشه اسلامی، خداوند متعال خالق و آفریننده ای است که به انتخاب و اختیار خود جهان را خلق نموده است و انجام یک عمل یا ترک یک فعل به اختیار و انتخاب خود اوست، مثلا خداوند متعال هفت آسمان را خلق کرده است و در عین حال آسمان هشتم را خلق نکرده است. خلقت هفت آسمان و عدم خلقت آسمان هشتم و .... هیچ ضرورتی برای ذات خداوند ندارد. بلکه آنها را بر اساس حکمت ها و مصالحی گزینش،ایجاد یا ترک کرده است‌.

چه اموری بر مختار بودن خداوند دلالت دارند:

۱. حدوث جهان، بیانگر این مطالب میباشد. به بیان دیگر همین که اثبات شد جهان حادث و دارای ابتدا و آغاز وجود است و یک معلول ازلی و دائمی برای پدیدآورنده خود نیست، نشان میدهد که ایجاد آن ضرورتی برای ذات خداوند ندارد بلکه به اختیار و انتخاب او تعالی بوده است و نفس ایجاد با داشتن آغاز گره خورده. مثلا دانشمندان تخمین میزنند که عمر جهان تقریباً ۱۳ و نیم میلیارد سال میباشد. در حالی که فرضاً، اگر جهان معلول یک فاعل موجب بود، باید ازلاً با او همراه می بود.

۲. از طرفی خواص و کیفیت اشیاء جهان نیز به گونه ای است که حالات بسیاری برای آنها میتوان متصور بود و همین که یک حالت خاص و تعدادی خاص انتخاب شده است، نشان میدهد که ما با یک (پدیدآورنده مختار) روبه رو هستیم. همچنین تعداد مجموعه اشیاء جهان محدود بوده و قابل زیادتر شدن است، یعنی فرض ایجاد بسیاری از امور را میتوان تصور نمود که هنوز ایجاد نشده اند و همین مسئله نشان میدهد که خداوند فاعل مجبور نیست بلکه هر آنچه را خواسته بنابر مصالح و حکمت ها آفریده و هر چه آنچه را بخواهد بر آن می افزاید.

۳. تناسب، هماهنگی، پیوستگی ها و هدفمندی های موجود در جهان خلقت نیز بیانگر این است که آفریننده جهان هم حکیم است و هم این هدفمندی ها را «گزینش و انتخاب» کرده است. و روابطی عمیق و پیچیده را میان اجزاء مختلف طبیعت برقرار نموده، برای مثال از بررسی مجموع عوامل موجود برای قابل حیات بودن کره زمین به عنوان یک ساختار پیچیده و بزرگ گرفته تا مجموعه فرایند ها و ساختار های چشم انسان و توانایی مشاهده جهان بیرون به عنوان یک پدیده ای در ابعاد کوچک تر، همگی بر حکیم بودن و مختار بودن خداوند دلالت دارند.
#اختیار #توحید
@madraseh_kalam || اینستاگرام

ذَٰلِكَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ ۚ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِي فِيهِ يَمْتَرُونَ ﴿۳۴﴾ مَا كَانَ لِلَّهِ أَنْ يَتَّخِذَ مِنْ وَلَدٍ ۖ سُبْحَانَهُ ۚ إِذَا قَضَىٰ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ﴿۳۵﴾ وَإِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ ﴿۳۶﴾

اين است [ماجراى] عيسى پسر مريم [همان] گفتار درستى كه در آن شك مى كنند! هرگز برای خدا شایسته نبود که فرزندی اختیار کند! منزّه است او! هرگاه کاری را اراده کند، می‌گوید:«موجود باش!» همان دم موجود می‌شود! و خداوند، پروردگار من و شماست! او را پرستش کنید؛ این است راه راست!

سوره مریم #آیات_قرآن

@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠ازلیتِ آفریننده جهان و حدوث مخلوقات ۱


@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠ازلیتِ آفریننده جهان و حدوث مخلوقات ۱

حدوث و پیدایش در مقابل قِدم و ازلیت قرار دارد.
حادث و پدیده؛ یعنی چیزی که ابتدا و آغاز دارد، نبوده و ایجاد شده.
قدیم و ازلی یعنی آنچه که همواره بوده و فرض آغاز و ابتدا داشتن و یا ایجاد شدن برای آن نمیشود.
ازلی و قدیم بودن یعنی "بی زمانی".
حادث بودن با قدیم بودن قابل جمع نیست، یعنی نمیتوان یک موجود را هم قدیم دانست و هم حادث، زیرا موجود حادث دارای ابتداء وجود است، حقیقتاً نبوده، پیدایش یافته و دارای پدید آورنده است. اما موجود قدیم و ازلی، دارای ابتدا وجود نیست، همواره وجود داشته و پدیدآورنده ای ندارد.

سابقا بیان شده است که ملاک حادث بودن و ابتداء وجود داشتنِ مخلوقات، ذات دارای اجزاء و دارای دگرگونی آنهاست و به دلیل این کیفیت ذاتی است که ما حکم میکنیم که این جهانِ مخلوق، هم پدیده است و هم برای پیدایش نیاز به پدید آورنده دارد و همچنین بیان میشود که این پدیدآورنده:
۱. نباید متجزی و دارای اجزاء وجودی باشد.
۲. نباید محل حوادث و دگرگونی باشد.

بنابراین هنگامی که پدیدآورنده جهان دارای "ملاک حدوث" نباشد، دیگر موجودی حادث و زمانی تلقی نمیشود، چنین موجودی نه پدیدآمده است و نه خالق و آفریننده ای دارد. بلکه مصداق ازلی و قدیم است.

اما آیا مخلوقات خداوند میتوانند ازلی باشند؟!

پاسخ این سوال منفی است.
زیرا یا ما این موجوداتی که مخلوق نامیده ایم را فعل خداوند و ایجاد شده توسط خداوند میدانیم، یعنی این موجودات حقیقتاً نبوده اند و خدا آنها را ایجاد، خلق و ابداع کرده است، که در این صورت معنا ندارد که آنها را ازلی بدانیم، زیرا معنای ازلیت با ابتدا داشتن و ایجاد شدن در تناقض است. چیزی که همواره ازلا موجود بوده است دیگر قابل خلق شدن و ابداع شدن نیست. ذات انجام فعل و ایجاد با آغاز داشتن گره خورده و وقتی ما موجود شدن غیر از خدا را فعل و ایجاد او میدانیم دیگر محال است که آنها ازلی بوده باشند.
مورد اساسی تر اینکه، ما قبل از اثبات وجود خدایِ ازلی و قدیم، بنابر خصوصیات ذات همین جهانِ مقداری و ویژگی های آن، اثبات کردیم که این جهان حادث و دارای ابتدا وجود است و سپس بنابر این مقدمه، وجود خالق و خدایی قدیم و ازلی را ثابت کردیم، بنابراین پیش از اثبات وجود خدا، حادث و زمانمند و غیر ازلی بودن بودن تمامی موجودات غیر از خداوند، ثابت میشود.

حالت دوم اینکه:
اساسا مقصودمان از خلقتِ یک موجود یا مخلوق نامیدن او، در واقع صدور، ترشح و تجلی ذات خداوند به اشکال و حالات جدید باشد. که در این صورت نه تنها ازلیت آن مخلوق ثابت نمیشود، بلکه خودِ خداوند نیز به عنوان یک پدیده مخلوق تلقی خواهد شد. زیرا در این فرض ذات خدا هم مانند اجسام و اشیاء جهان پیرامون دارای اجزاء و مقدار وجودی تلقی شده و هم دچار دگرگونی و تحول شده است و به حالاتی جدید درآمده، که در نتیجه همان "ملاک حدوث"(یعنی متجزی و متحول بودن) شامل حالش شده و جزو مخلوقات محاسبه میشود و خودش نیازمند خدا و خالقی دیگر است تا او را بیافریند.
#حدوث #توحید #غلات #تصوف
@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠 ازلیتِ آفریننده جهان و حدوث مخلوقات ۲


@madraseh_kalam || اینستاگرام

💠 ازلیتِ آفریننده جهان و حدوث مخلوقات ۲

حادث و زمانمند بودن همه مخلوقات و اختصاص و انحصارِ ازلیت و قدیم بودن به ذات خداوند متعال، از ضروریات و قطعیات اسلام و مذهب حقه امامیه میباشد و این مضمون در آیات و روایات متواتر و صریح به دست ما رسیده است و برهان و عقل نیز بر آن دلالت دارد.

در این پست نمونه ای مختصر از شواهدِ وحیانیِ اختصاصِ ازلیت به خداوند متعال ارائه میگردد:

۱. امام کاظم علیه السلام میفرمایند:
هو القدیم وما سواه مخلوق محدث، تعالی عن صفات المخلوقین علوّاً کبیراً.
خداوند قدیم است و جز او همه چیز مخلوق و حادث است، [خداوند] از صفات مخلوقات بسیار فراتر است. التوحيد ج ۱، ص ۷۶

۲. امام رضا علیه السلام میفرمایند:
إنّ الله المبدئ الواحد الکائن الأوّل لم یزل واحداً لا شیء معه، فرداً لا ثانی معه، لا معلوماً ولا مجهولاً ولا محکماً ولا متشابهاً ولا مذکوراً ولا منسیّاً ولا شیئا یقع علیه اسم شیء من الأشیاء غیره. ولا من وقت کان، ولا إلی وقت یکون، ولا بشیء قام، ولا إلی شیء یقوم، ولا إلی شیء استند، ولا فی شیء استکن، ذَلِكَ كُلُّهُ قَبْلَ اَلْخَلْقِ إِذْ لاَ شَيْءَ غَيْرُهُ.
همانا خداوند آفریننده واحد موجود اول، پیوسته واحد و فرد بوده است بدون اینکه با او چیز دیگری موجود باشد. نه چیزی شناخته شده، و نه چیزی ناشناخته، و نه چیزی آشکار و نه چیزی مبهم، و نه چیزی بیان شده و نه چیزی وا مانده و رها شده، و نه چیزی که بتوان نام شیء بر آن نهاد، هیچ چیز نبود غیر از خداوند، و خداوند نه ابتدای وجود داشته و نه زمان و انتهای وجود خواهد داشت، نه وجودش به چیزی قائم است، و نه تکیه گاهی دارد، و نه در چیزی جای گرفته است. اینها همه پیش از آفرینش آفریدگان است، چون چیزی غیر از خودش [خدا] نبوده است. التوحيد ج ۱، ص ۴۱۷

۳. امام رضا علیه السلام میفرمایند:
لِشَهَادَةِ اَلْعُقُولِ أَنَّ كُلَّ مَحْدُودٍ مَخْلُوقٌ وَ شَهَادَةِ كُلِّ مَخْلُوقٍ أَنَّ لَهُ خَالِقاً لَيْسَ بِمَخْلُوقٍ اَلْمُمْتَنِعُ مِنَ اَلْحَدَثِ هُوَ اَلْقَدِيمُ فِي اَلْأَزَلِ.
زيرا عقل گواه است كه هر محدودى مخلوق است و هر مخلوقی گواه است كه او را خالقى است كه خود مخلوق نيست،‌ خالقی كه حدوث و پيدايش در او راه ندارد، و از ازل بوده و سابقۀ نيستى برايش متصوّر نيست. الأمالي (للمفید) ج ۱، ص ۲۵۳

۴. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرمایند:
لَمْ يَخْلُقِ اَلْأَشْيَاءَ مِنْ أُصُولٍ أَزَلِيَّةٍ وَ لاَ مِنْ أَوَائِلَ أَبَدِيَّةٍ. خداوند متعال اشیاء را از مواد ازلی و ابدی نیافریده است. نهج البلاغة ج ۱، ص ۲۳۳
و میفرمایند: ولو کان قدیماً لکان إلهاً ثانیاً.
و اگر(مخلوق) قدیم و ازلی بود؛ خدای دومی بود.
نهج البلاغة ج ۱، ص ۲۷۲

۵. امام رضا علیه السلام میفرمایند:
إلّا بامتناع الأزلیّ أن یثنّی!!. عیون،ج ۱، ص ۱۴۹
زیرا که مُحال است ازلی تعدد پذیرد. و میفرمایند:
ان ما لم یزل لایکون مفعولا...ان الفعل کله محدث.
آنچه ازلی باشد، مخلوق نخواهد بود...همانا هر فعلی حادث و مخلوق است. التوحيد ج ۱، ص ۴۴۱
و ایشان میفرمایند:
همانا خداوند تبارک و تعالی قدیم است، و قِدم آن صفت خداوند است که به عاقل می‌فهماند هیچ چیز قبل از او نبوده است، و هیچ چیز در جاودانگی با او نخواهد بود. پس به اختصاصی بودنِ صفت خداوند و به اقرار همگان برای ما آشکار شد که چیزی قبل از خداوند نبوده و چیزی در بقایش با او نخواهد بود، و اعتقاد کسانی که می‌پندارند قبل از او یا با وجود او چیزی بوده است باطل شد. زیرا اگر چیزی در بقا با خداوند می‌بود دیگر ممکن نبود که خداوند خالق آن چیز باشد، چه اینکه در این صورت آن چیز پیوسته با خداوند بوده است پس چگونه ممکن بود خداوند خالق چیزی باشد که همیشه با او بوده است؟ و اگر قبل از خداوند چیزی می‌بود موجود اولی آن بود نه این، و آن اولی سزاوارتر بود که خالق این یکی باشد. التوحيد ج ۱، ص ۱۸۶

۶. امام صادق علیه السلام میفرمایند:
فان کنت صنعتها و کانت موجوده فقد استغنیت بوجودها عن صنعها. اگر من آن را در حالی که موجود بوده است ایجاد کرده باشم، هیچ نیازی به ایجاد کردن آن نداشته ام، چرا که آن خودش موجود بوده است‌. التوحيد ج ۱، ص ۲۹۰
و همچنین میفرمایند: ایجاد الموجود محال: ایجاد کردن چیزی که خودش موجود باشد محال است.
روضة الواعظین ج ۱، ص ۳۱

۷. امام جواد علیه السلام میفرمایند:
فَمَعَاذَ اَللَّهِ أَنْ يَكُونَ مَعَهُ شَيْءٌ غَيْرُهُ بَلْ كَانَ اَللَّهُ وَ لاَ خَلْقَ. پناه ميبرم بخدا كه با خدا چيز ديگرى در ازل بوده باشد، بلكه خدا بود و مخلوقى نبود.
الکافي ج ۱، ص ۱۱۶
#حدوث #غلات #تصوف #توحید
@madraseh_kalam || اینستاگرام