Мен Ғарбдаги ижтимоий ҳаёт ҳақида ёзсам баъзилар худди эртак айтаётгандек маломат қилади.

Ҳолбуки мен фақат ўзим кўрганларимни эмас бу соҳадаги Ғарблик олимлар, экспертларнинг юзлаб соатлик суҳбатларини тинглаб, китобларини ўқиб, оммавий ахборот воситаларидаги хабарларни кузатиб йиққан билимим асосида ёзаман. Қолаверса шу жамиятда яшайман ва ўз кўзим билан кўраман, одамлар билан гаплашаман.

Худдики Ўзбекистонда чойхонада ўтирволиб чириган Ғарбни танқид қилаётган Тешавойни танқид қилгандек гапиришади.

"Парда" каби подкастлар Ғарбдаги ижтимоий муносабатларни идеал ва биз учун ўрнак қилиб кўрсатмоқчи бўлади. Ғарбдан биз ўрганишимиз мумкин бўлган жиҳатлар бор аммо негадир фақат ёмон томонларини ўзлаштирамиз. Оилавий қадриятлар бўйича Ғарбдан ўрганиладиган жиҳат йўқ.

© Fayzuddin Mumin

@MubashshirAhmad

Бу соқол дегани яна ўсиб чиқаверса. Нима қилса бўлар экан-а? Ёки Ички ишлар вазирлигида соқол олиш бошқармасини ташкил қилса бўлармикан? Шахсни идентификация қилиш имконини бермайдиган даражада соқол ўстирадиган эркаклар сонини Республикамизда тахминан 12 000 000 (ўн икки миллион) десак ва уларнинг соқолини ҳар 2-3 кунда қиртишлаб турилса, бўлмади деганда 500 000 (беш юз минг) сартарош милиция керак бўлади. Шунча одам иш билан таминланади. Яна давлат ғазнасига солиқ тушуми бўлади.

Э йўқ, бунда алоҳида Жун ишлари вазирлиги ташкил қилинса ҳам бўлар экан. Чунки шунча ишчи ўрни ва солиқ тушуми учун бир вазирлик тузилса арзийди. Яна соқол чиқадиган махлуқларни тутиб келиш, суҳбат ўтказиш, ҳисобот тайёрлаш ва таҳдид қилиш, бўйсунмаганларини судлаш ва жазолаш учун кўпгина кадрларга эҳтиёж бўлади. Қизиғи, уларга қўлланган жарималар билан ҳам давлат ғазнасини янада тўлдирса бўлади. Бунинг устига бу соқолли ҳуқуқбузар ва қонунбузарларнинг ишлари очилган ва бартараф қилинган жиноятлар статистикасига қўшилса, бу соҳада жуда кўламли иш қилинган бўлади.

Қолаверса, соқол олдирилгандан кейин жамият ривожланиб, иқтисод юксалиб кетади. Буни бошқаришга ҳам қўшимча кадрлар керак бўлади. Хуллас бунинг учун катта вазирлик керак, вассалом.

@MubashshirAhmad

"Шажаратун-нуриз-закийя фи табақотил-моликийя" китобида айтилади:

"Имом Абу Муҳаммад ибн Умар Мисрий 633 ҳижрий санада Бағдодга келди. Халифа Мустансир Биллоҳ ва уламолар у кишини ҳурмат ва эҳтиром билан кутиб олишди.
Шу зот "Насия байлар" ҳақида саксон минг важҳ (кўриниш) борлигини айтди. Уламолар ҳайратга тушишди ва ишонишмади. Шунда имом Абу Муҳаммад Мисрий уларни санай кетди. Саноқ икки юзтага етганда уламолар чўзилиб кетиш хавфидан у зотнинг илм ва фазлларини эътироф этишди".

Минглаб мавзулар ичидаги бир масаланинг саксон минг важҳи бўлса-я! Буларни ёддан билиб, уламоларга дарс ўқиш учун қанчалик илмда баҳр бўлиш керак? Воқеани эшитиб сал кибримиз ва ужбимиздан тушсак бўларди. Озгина илм ва арзимас маърифатга эга бўлиб, "одамларнинг энг олимиман ва мени танқид қилиш мумкин эмас", деган хомхаёлга бориш ярамайди. Ўзи аҳли илм учун кибр ва ужб энг зарарли ишлардан саналади.

Ҳикояни ўз ҳаддимизни билиш учун зикр қилинди.

@MubashshirAhmad

Имом Моликнинг 900 олим шайх (устоз)лари бўлган. Улардан 300 таси тобиъий ва саҳобаларнинг фарзанд-неваралари бўлган.

Имомдан қабз (байда мулкни қабул қилиб олиш) масалаларидан бири ҳақида сўрашди. У киши: "Билмайман", дея жавоб қилди.

Демак, аниқ 900 олим ҳам бу масалани билишмаган. Шу сабаб сўровчини бошқаларга йўллашган. Бу уларнинг илми камлигини ифодаламайди. Билъакс, илм ва тақволарига далолат қилади.

Ибн Халдун айтадилар: "Билмаслигини идрок қилиш ҳам, маърифатнинг бир қисми ҳисобланади".

Жавобгарлигидан қўрқиб, билмаганини билмайман, дейиш, тақводан саналади. Чунки у бу тўғрида Аллоҳдан қўрқяпти.

@MubashshirAhmad

🇺🇿 Eurasia Today нашри:

Ўзбекистон нафақат Афғонистонда диний муассасалар қурилишида фаол иштирок этмоқда, балки сўнгги йилларда бошқа мамлакатларда ҳам шундай лойиҳаларни амалга оширмоқда:

🇰🇬 Қирғизистон: Ўзбекистон Ўш шаҳрида Марказий Осиёдаги энг йирик масжидлардан бирига айланган масжид қурилишини молиялаштирди.

🇰🇿 Қозоғистон: Ўзбекистон кўмагида Туркистонда Ислом маданияти маркази, жумладан масжид ва таълим муассасалари очилди.

🇹🇯 Тожикистон: Ўзбекистон Ҳисор қалъасидаги бир қанча тарихий мадрасаларни таъмирлашда иштирок этди.

🇷🇺 Россия: Татаристонда Ўзбекистон Республикаси кўмагида маданий-маърифий марказ, жумладан, мадраса ва ислом адабиёти кутубхонаси ташкил этилди.

🇹🇷 Туркия: ўзбекистонлик мутахассислар Истанбулдаги Алишер Навоий мероси билан боғлиқ тарихий масжидни реставрация қилишда ёрдам берди.

Suhrob Bo‘ronov

© Gorizont

@MubashshirAhmad

Ёвузликнинг одатийлиги...

ГазетаУЗ Ўзбекистонда зулм оддатий ҳолга айланганини намоён қилувчи яхши мақола чиқарибди. Журналистлар ўзидан ҳеч нарса қўшмаган, шунчаки Олий суд сайтидаги суд қарорларидан намуналар келтирган.

Зулм репертуаридаги янгиликлардан бири, биринчидан, соқол деб маъмурий ва жиноий жавобгарликка тортиш учун (тўлалигича, ўзбошимча) ҳуқуқий асос топилибди. Бундай асос бўлиб 2023 йилда қабул қилинган, шартли номи "Жамоат жойларида юзни тўсиб юришни тақиқловчи қонун" бўлмиш ЖК ва МЖКъга ўзгартиришлар хизмат қилмоқда.

Эндиликда, суд қарорларига кўра, соқол “шахсини идентификация қилиш имконини бермайдиган” ниқоб сифатида тавсифланмоқда ва (судянинг кайфиятига қараб) маъмурий ёки жиноий жавобгарликка сабаб бўлмоқда.

“Шахсини идентификация қилиш имконини бермайдиган” маска, балаклава ва ҳкз ниқобларга тақиқ кўп мамлакатлар қонунчилигида мавжуд. Лекин, ҳеч қайси мамлакатда, бизнинг қонунимизда бўлганидек, жамоат жойларида буларга тақиқ мавжуд эмас. Қолган давлатларда юзни беркитиш фақат намойиш,демонстрация ва ҳкз оммавий йиғилишлардагина тақиқланган.
Аммо, ҳеч бир давлатда соқол тақиқланган "юзни беркитувчи" ниқоб сифатида тавсифланмаган.

Ҳуқуқий янгиликлардан яна бири, одил судлов Ўзбекистонда судянинг эстетик дидига қараб рўёбга чиқарилар экан.
Масалан, Жиззаҳда бир йигит "тартибсиз соқоли учун" (суд қароридан иқтибос) деярли 2 млн жарима тўлаган. Аслида, тартибли/сиз соқол бу дид масаласи, ҳуқуқий атама эмас. Судяга тартибли соқол қўйган ёки умуман соқолсиз йигитлар ёқиши унинг одил судловни рўёбга чиқаришига ҳалақит қилиши керак эмас эди.

Хуллас, яққол аксил-конституциявийлиги ва барча тамал инсон ҳуқуқларига зидлиги билан ажралиб турган қонунлар ва "силовиклар" фаолияти бу жамиятда фасодга сабаб бўлмоқда ва акс натижа беради. Энг ёмони, биз чидаб бўлмас ҳуқуқий ўзбошимчалик ва зўравонликка кўникдик, буни табиий бир жараён деб қабул қиляпмиз.

Бироқ, ҳуқуқий ўзбошимчалик ва зулм бу тарзда давом этаверса, "соқолга тиғ теккизгани учун" 15 дарра бериладиган даврларга тезда келишимиз ҳам ҳеч гап эмас.

© Сардор Салим

@MubashshirAhmad

Бу мамлакатда яшаётганлар ўзбек тилини билиши шарт!

"Аср шоҳиди" кўрсатувида абгор ҳолатга келиб қолган она тилимиз ҳақида мулоҳазалар.

© Azon Global

@MubashshirAhmad

Бизни менсимаган ёки динимизга ёмон гумонда бўлган кишини, модомики бу балога биринчи жавобгар ўзимиз эканмиз, мен маломат қилмайман. Чунки қаровсиз подани бўри талаши аниқ.

Шайх Муҳаммад Ғаззолий

@MubashshirAhmad

Амударё ғалати дарё. Бир томонида соқол қўйганинг учун, бошқа томонида соқол олганинг учун ишдан ҳайдаласан.

Амударё ғалати дарё, бир томонида рўмол ўраганинг учун, бошқа томонида рўмол ўрамаганинг учун мактабга боролмайсан.

Амударё ғалати дарё бир томонда ароқ сотмаганинг, иккинчи томонда ароқ сотганинг учун қамаласан.

@MubashshirAhmad

Диққат билан кўринг ва ўзингизга савол беринг: Сиз ҳам замонавий қул эмасмисиз?

@MubashshirAhmad

Мен сиёсатга бепарво бўлмасликни президент ё ҳукуматга осилиш, деб билмайман. Сиёсатга қизиқиш - ўзи тўғри деб билган сиёсатга муҳит яратиш деб ҳисоблайман.

Айримлар президент ё ҳукуматнинг ҳар бир қадамини танқид қилиш ё доим норози бўлишни сиёсий фаоллик ҳисоблайди. Бу осон ва арзон, лекин фойдасиз ҳаракат.

Ҳақиқий фаоллик воқелик билан ҳисоблашган ҳолда ўзи интилган фозил жамиятни юзага келтиришга ва муносиб муҳитни яратишга ҳаракат, танқид билан бирга муқобил ечим бериш, ечимнинг татбиқи учун матонатли кураш ва натижани кўришга шошқалоқлик қилмасликда кўринади. Бу эса қийин ва қадрли, ҳамда фойдали-натижали ҳаракат.

@MubashshirAhmad