شعر مازندران - سروده بانو هما ارژنگی
به انگیزه‌ی پاس داشت مرز های ایران‌زمین
@iranboom_ir
 
مازندران این دلگشا بحر  فرح زا
این سبز پر غوغا  هزاران ساله دریا

افسانه ساز دیر سال میهن ما
     دارد نشان از زاد  و رود کاسپین ها

این قصه گوی رفته های تلخ و شیرین
 گنجینه ی پر گوهر زیبا و رنگین

بر تارک این سرزمین چون جان نشسته
 چون تاج زرین بر سر ایران نشسته

بشنو کنون در موجهای پر شتابش
 فریاد    اندوه   و    تمنا   و عتابش

گوید ترا ای مهربان فرزانه فرزند
    ای چشمه ی پوینده ای پور فرهمند
        
ای پاسدار سرفراز مهد ایران
   ای یادمان سربداران و دلیران   

گنجینه های این سرا را پاسبان باش
   بر آب و خاک میهنت حکم امان باش

ایران تو با خون سربازان سرشته است
 منشور آزادی در این سامان نبشته است

اینجا سرای کورش و مهد کیان است
  این سرزمین نادر و نوشیروان است

اینجا حدیث آرش و تیرو کمان است
 سیمرغ را بر قاف مهرش آشیان است

آری وطن گنجینه ای گوهر نشان است
 مزدای پاک این سرزمین راپاسبان است

از قله ی پر هیبت البرز بشکوه
 تا برف پوش سرفراز اشترانکوه

از سند و الوند و ارس تا رود کارون 
 از کوهسار و جلگه و دریا و هامون

در هر وجب خاکش حدیثی  خفته بینی
 بر سنگهایش     شوکت  بنهفته   بینی

در راه  او  یعقوب  جان  پر  بها داد
   بابک ز مهرش زندگی را بر فنا  داد

از بهر نابودیش  هر جا فتنه بر خاست
 آزاده گردی جان به کف لشکر بیاراست
 
فرهاد وش از جان شیرینش جدا شد
 جان داد تا ایران پاکش بی بلا شد

اینک نظر کن سوی من ای مهربانم
 من کهنه بحر میهنم مازندرانم

پیر هزاران ساله بحر کاسپیانم 
  کز جور جمعی خلق نادان در فغانم

گر بنگری در پیچ و تاب پر صدایم
   بس قصه ی نا گفته خوانی از نوایم

اکنون ترا میخوانم ای مهر شب افروز
ای همچو آتش پر فروغ و تیرگی سوز 
 
با داده های سرزمینت آشنا شو 
 داد مرا بستان و بر دردم دوا شو

http://www.iranboom.ir/didehban/maaz/181-chame-maaz-bano-arjangi.html

@iranboom_ir

برگزاری کارگاه شاهنامه‌خوانی تبریز؛ نشستِ صد و دوم

آموزگار:
جواد رنجبر درخشی‌لر، دکترای علوم سیاسی و شاهنامه‌پژوه

زمان:
شنبه ۳۰ تیر ماه ۱۴۰۳ خورشیدی، ساعت هفده

مکان:
تبریز، چهارراه شهناز، جنب سینما قدس، کتابشهر تبریز

یک ساعتِ نخستِ کارگاه، شرح و تحلیل اندیشۀ ایرانشهری و نسبت آن با شاهنامه‌شناسی خواهد بود.

شرکت برای عموم آزاد و رایگان است.

@iranboom_ir

کتاب جستارهای ایران‌شناسی
 
جستارهای ایران‌شناسی شامل تخت جمشید، جشن در ایران باستان و چند مقاله دیگر از مجموعه کتابخانه دانشنامه جهان اسلام منتشر شده است.

بنیاد دایرة المعارف اسلامی مقالاتی را که زنده یاد شهبازی به سفارش بنیاد تحریر کرده یک‌جا در این مجموعه منتشر کرده است.

جستارهای ایران شناسی شامل پنج مقاله و یک پیوست است:

تخت جمشید

جشن‌های ایرانی

جنگ در ایران باستان

پرچم در ایران

باب همایون

پیوست: علیرضا (شاپور) شهبازی؛ زندگی و آثار/ ابوالفضل خطیبی

جستارهای ایران‌شناسی نوشته علیرضا شاپور شهبازی در ۲۱۸ صفحه از سوی انتشارات کتاب مرجع در تهران منتشر شده است.

این کتاب با شماره ثبت 513114 در کتابخانه شماره یک مجلس شورای اسلامی موجود است.

http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/13061-1393-04-12-13-06-36.html

@iranboom_ir

بیابان لوت به عنوان نخستین میراث طبیعی کشورمان در چهلمین نشست کمیته میراث جهانی در روز یکشنبه ۲۷ تیرماه ۱۳۹۵ در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.

لوت در فارسی به معنی لخت، برهنه و بی‌آب و علف است. #کویر_لوت با مساحتی حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر، در شمال شرقی استان کرمان و در میان سه استان خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان گسترده شده و حدود ۱۰ درصد وسعت کشورمان را در بر گرفته است. در سال‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ گرم‌ترین نقطه بر سطح کره زمین شناخته شده است که بیشترین آن در سال ۲۰۰۵ با بیشینه دمای ۷۰٫۷ درجه سانتیگراد ثبت گردیده است. دانشمندان علت گرمای بالای آن را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانسته‌اند که موجب جذب گرمای خورشید می‌شود
سابقه تمدنی #دشت_لوت به هزاره سوم پیش از میلاد می‌رسد؛ قدمت پنج هزار ساله‌ای که کشف حدود سه‌هزار اثر تاریخی از این منطقه بر آن مهر تایید می‌زند. وجود ده‌ها اثر تاریخی شامل قلعه‌ها، کاروانسرا‌ها، آب انبار و وجود اکوسیستم و طبیعت بکر، این منطقه را به الماس کویرهای جهان معروف کرده است.
#بیابان_لوت به سه واحد جغرافیایی لوت شمالی ـ که بیشتر از دو واحد دیگر کویری و پوشیده با شن و ماسه است)، لوت مرکزی ـ که کلوت‌ها و تپه‌های ماسه‌ای در آن قرار دارد ـ و لوت جنوبی ـ که غنی‌ترین پوشش گیاهی این کویر را دارد ـ تقسیم می‌شود.
پرونده کویر لوت بر اساس دو معیار از معیار‌های چهارگانه میراث طبیعی شامل پدیده‌های طبیعی ویژه که مناطقی با زیبایی‌های طبیعی استثنایی و اهمیت زیبایی‌شناسانه را در بر می‌گیرد و نمونه‌های برجسته از مراحل عمده تاریخ زمین، فرآیند زمین‌شناختی مداوم در تکامل عوارض و یا عوارض فیزیوگرافیک و ژئومورفیک توسط کشورمان به یونسکو ارائه شد.


#ایران_دورت_بگردم - #کویر_لوت بخش #نصرت_آباد در استان سیستان و بلوچستان
عکاس: #حسین_زندی

بخش ۱
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh-tasviri/16980-

بخش ۲
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh-tasviri/16981-


«کویر لوت» ثبت جهانی شد - با بیابان لوت قطب گرمایی زمین بیشتر آشنا شوید
http://www.iranboom.ir/didehban/yademan-ha/16684-kavir-lot-95052-0054.html


لوت؛ چشم خیره زمین به کائنات
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/9045-lot-cheshm-khire-zamin-be-kaenat.html


شناسایی یک رودخانه در کویر لوت - مشاهده سه گونه جانوری آبزی
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh-tasviri/16980-kavir-lot-nosratabad-1.html


بلندترین کلوت جهان در بیابان لوت قرار دارد
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/8465-

بيابان، کوير نيست!
http://www.iranboom.ir/didehban/zistboom/7319-biaban-kavir-nist.html


ایران دورت بگردم- گزارش تصویری از #کلوت (کرمان)
عکاس: #محمد_جهان_آبادی - #سهیلا_علیپور
http://iranboom.ir/negar-khaneh/137/2630.html
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh-tasviri/9453-


آبشارهای ریگان در انتظار مسافران - شن درمانی در بلندترین تپه های جهان
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/4322-abshahr-haye-reigan-dar-entezar-mosaferan.html


چاله رود شور دریای نهفته کویر لوت
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/12055-chale-rod-shor.html


سفر به سرزمین وهم و خیال - بدون راهنما به سرزمین ساحره کویر وارد نشوید
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/4317-safar-be-sarzamin-vahm-khial.html


جاذبه گردشگری 7 میلیون ساله - آغاز فصل گردشگری در گرمترین نقطه جهان
 http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/8653---7-----


سفر به سرزمین کلوت‌ها، بزرگترین شهر کلوخی دنیا
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/7921-safar-be-sarzamin-kalot.html


درفش شهداد، قدیمی ترین پرچم جهان در ایران
http://www.iranboom.ir/tarikh/bastan-shenasi/9616-


چگونه سهره سحر آمیز در کویر لوت طرح نجات دریاچه ارومیه را نوشت؟
http://www.iranboom.ir/didehban/zistboom/12660-

ساکنان محوطه‌ی باستانی «‌‌شهداد» از چند هزار سال پیش به خانه‌های خود باز نگشته‌اند
http://www.iranboom.ir/tarikh/bastan-shenasi/824-sakenan-shahdad.html

کشف ناخن یک دایناسور در کویر لوت
http://www.iranboom.ir/didehban/yademan-ha/16570-

https://www.tg-me.com/iranboom_ir

‍ انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر کرد:

خلیج فارس

این کتاب ترجمۀ تحقیقی دربارۀ تاریخ خلیج فارس در زمان تغییرات عظیم سیاسی و ورود متوالی امپراتوری‌‌های تجاری به این ناحیه، یعنی از قرن نهم تا دوازدهم هجری قمری است. مطالب این کتاب شامل برخی اطلاعات منتشر‌نشده و مستند به منابع دست اول از جمله بایگانی‌های پرتغالی و هلندی است و نویسنده کوشیده است تا نشان دهد خلیج فارس از نظر تجارت، فرهنگ، مهاجرت و سیاست بخش جدایی‌ناپذیری از شبکۀ اقتصادی-سیاسی اقیانوس هند بوده است.
بررسی رقابت‌های تجاری و کشمکش میان دولت‌ها و نقش قدرت‌های اروپایی در تحوّلات منطقه از دیگر موضوعات مهم کتاب است.

[خلیج فارس: تاریخچۀ سیاسی و اقتصادی پنج شهر بندری (۱۵۰۰- ۱۷۳۰م/ ۹۰۵- ۱۱۴۳ق)، ویلم فلور، ترجمۀ آرزو حیدری، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۳]

علاقه‌مندان می‌توانند از بیست و هفتم تیر تا نهم مرداد، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.

تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۷۱۱۴-۲۲۷۱۶۸۳۲

@iranboom_ir

دکتر نصرالله پورجوادی (زادهٔ ۲۷ تیر ۱۳۲۲ در تهران) فلسفه‌دان، استاد دانشگاه تهران، مصحح متون، نویسنده، و بنیانگذار و رئیس پیشین مرکز نشر دانشگاهی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.
عمرشان دراز باد.



ستاره‌سوختگان قدردان یکدیگرند - به پاس خدمات فرهنگی #استاد_دکتر_نصرالله_پورجوادی / #دکتر_اصغر_دادبه
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9820-setare-sokhtegan-ghadran-yekdigarand.html

«نشر دانش» در عصر بی‌دانشی / #استاد_کاوه_بیات
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9821-nashr-danesh-dar-asr-bi-daneshi.html

دریای جان / #كاظم_موسوی‌بجنوردیی
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9815-daryaye-jan-pourjavadi.html

درباره #نصرالله_پورجوادی عرفان‌پژوه و رییس سابق مرکز نشر دانشگاهی - فرزند ایران...
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9816-pourjavadi-farzand-iran.html

یکی از آن سه نفر
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9817-yeki-az-se-nafar.html

آن مِصر معرفت / جمشید کیان‌فر
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9818-aan-mesr-marefat.html

نشر دانش از پیدایش تا زوال / سید علی آل داود
http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/majjaleh/10227-nashr-danesh.html

حدیث دوست
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9819-hadis-dost.html

حکمت دینی و تقدّس زبان فارسی
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zabanzad/11585-hekmat-dini-taghados-zaban-farsi.html

ایران ِ مظلوم
http://www.iranboom.ir/iranshahr/iran-pajohi/315-irane-mazlom.html

نگاهی دیگر به فردوسی علیه‌الرحمه
http://www.iranboom.ir/hakime-tos/hakime-tos/11621-negahi-digar-be-ferdosi.html

عرفان عاشقانۀ حافظ - #دکتر_نصرالله‌_پورجوادی
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/16824-erfan-asheghaneh-hafez-pourjavadi.html

حافظ و تجدید عهد الست
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/11364-hafez-tajdid-ahd-alast.html

بهره سهروردی از فردوسی
http://www.iranboom.ir/hakime-tos/hakime-tos/8366-bahre-sohrevardi-az-ferdosi.html

ختنه‌ی آذربایجان
http://www.iranboom.ir/iranshahr/tireh-ha/1630-khatne-azarbaijan.html

نگاهی به تمثیل «پروانه و شمع» در اشعار عطار
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/adabiat/11355-tamsil-parvane-sham-attar.html

گفت‌وگو با نصرالله پورجوادی / پیداکردن ریشه‌های عرفانی تفکر پیشینیان یا کشف نوعی تاریخ اندیشه
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/goftego/17494-pourjavadi-761_724.html

انفجار تهران - یادداشتی از دکتر نصرالله پورجوادی
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/negahe-roz/11313-tehran.html

«شعر عرفانی» از دیدگاه دکتر نصرالله پورجوادی
http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/8367-l-r-----.html

کتاب «اشراق و عرفان» نوشتهٔ دکتر نصرالله پورجوادی
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/12592---l--r-----sp-1766450415.html

دکتر پورجوادی : «عهد الست» دوباره بسته می شود
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/10229----l-r-----sp-1651695962.html

حذف نام « ایران»
https://www.tg-me.com/iranboom_ir/3327


نطق نوروزی امامعلی رحمان!
https://www.tg-me.com/iranboom_ir/27219


@iranboom_ir

سلام، حال همه ما خوب است،
ملالی نیست جز گم شدن گاه به گاه خیالی دور،
كه مردم به آن شادمانی بی سبب می گویند
با این همه عمری اگر باقی بود، طوری از كنار زندگی می گذرم
كه نه زانوی آهوی بی جفت بلرزد نه این دل ناماندگار بی درمان!
تا یادم نرفته است بنویسم، حوالی خوابهای ما سال پربارانی بود
می دانم همیشه حیاط آنجا پر از هوای تازه بازنیامدن است
اما تو لااقل، حتی هر وهله، گاهی، هر از گاهی
ببین انعكاس تبسم رویا، شبیه شمایل شقایق نیست!
راستی خبرت بدهم ؛ خواب دیده ام خانه ای خریده ام
بی پرده، بی پنجره، بی در، بی دیوار . . . هی بخند!
بی پرده بگویمت، فردا را به فال نیك خواهم گرفت
دارد همین لحظه یك فوج كبوتر سپید، از فراز كوچه ما می گذرد
باد بوی نامه های كسان من می دهد
یادت می آید رفته بودی خبر از آرامش آسمان بیاوری! ؟
نه ری را جان!
نامه ام باید كوتاه باشد، ساده باشد، بی حرفی از ابهام و آینه،
از نو برایت می نویسم
حال همه ما خوب است
اما تو باور مكن...!

👤 سید علی صالحی
🎤 خسرو شکیبایی

https://www.tg-me.com/iranboom_ir/

حال همه ی ما خوب است
اما تو باور نکن

۲۸ تیرماه
سالگرد درگذشت خسرو شکیبایی

روانش شاد

@iranboom_ir

۲۸ تیرماه زادروز ایران‌شناس آگاه و نام‌آشنا، پژوهشگر برجسته، نسخه‌پژوه، گویش‌پژوه و جغرافیدان نامدار زنده‌یاد استاد دانشمند دکتر منوچهر ستوده

ایرانی باید خود را بشناسد و به دیگران بشناساند

@iranboom_ir

پانزده سال از مرگ ‎خسرو شکیبایی می‌گذرد...
همیشه مردی در گلویش گریه می‌کرد، و زنی در چشمانش به گلدان‌ها آب می‌داد
دوازدهمین سالگرد رفتنش سبزِ سبز

@iranboom_ir

قلم باید با قدم توأم شود - شادروان منوچهر ستوده،

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/2830-ghalam-bayad-

@iranboom_ir

⬛️ یادی از هامون سینمای ایران

۱۵ سال پیش در چنین روزهایی، خسرو شکیبایی هنرمندی از جنس مردم از میان ما رفت
http://www.irna.ir/fa/News/82603285/

@iranboom_ir

پایان شب سخن سرایی،
می‌گفت ز سوز دل #همایی :
"فریاد كزین رباط كهگل ،
جان می‌كنم و نمی‌كنم دل.
 مرگ آخته تیغ بر گلویم،
من مست هوا و آرزویم.

۲۹ تیرماه سالروز درگذشت استاد جلال الدین همایی.
یادش گرامی باد.

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9785-jalal-din-homaei.html

@iranboom_ir

یادی از جلال‌الدین همایی در سال‌روز درگذشتش - نویسنده‌ای که کمتر به زندگی‌اش توجه شده است

جلال‌الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی، در سیزدهمین روز دی‌ماه ‌۱۲۷۸ در محله‌ی پاقلعه‌ی اصفهان به دنیا آمد. جلال‌الدین از چهار – پنج سالگی به خواندن قرآن، غرلیات حافظ، گلستان سعدی و... نزد پدر و مادرش پرداخت. پس از مدتی وارد مکتب و مدرسه شد و حدود ۲۰ سال از عمرش را صرف تحصیل علوم اسلامی کرد. پدرش میرزا ابوالقاسم محمد نصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمدرضا همایی شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند. همایی از سن یازده سالگی به مدت بیست سال در مدرسه «نماورد» از مدارس قدیم و معروف اصفهان که مرکز دانش و فرهنگ این شهر بود به کسب علوم اسلامی پرداخت . وی طی این سال‌ها ادبیات عرب، فقه، اصول، تفسیر، درایه، رجال، هیأت، نجوم، استخراج تقویم، فنون ریاضی، طب و فلسفه را نزد بزرگترین علما و روحانیان ایران فراگرفت و خود نیز مدتی مدرس بزرگترین حوزه‌های علمی و ادبی اصفهان بود.

همایی که هم‌زمان با تحصیل، در حوزه‌های علمیه تدریس هم می‌کرد، با گذراندن تحصیلات عالیه به درجه‌ی اجتهاد هم رسید. در سال 1307 به تهران آمد و در وزارت معارف، استخدام و موظف شد در تبریز کار کند. او در سال 1310 به تهران برگشت و در دانشکده‌ی افسری و دبیرستان‌های دارالفنون، شرف و نظام به تدریس پرداخت. ذبیح‌الله صفا، حسین خطیبی و علی‌اکبر شهابی از شاگردان همایی در این دوره بودند.


در سال‌های بعد نیز همایی به تدریس در کلاس ادبی دانشسرای عالی و کلاس روزنامه‌نگاری دانشکده‌ی حقوق مشغول شد. سپس سالیان دراز به تدریس در دوره‌های لیسانس، فوق لیسانس و دکتری در دانشکده‌ی ادبیات پرداخت تا این‌که در سال 1345 با تقاضای خود بازنشسته شد.

«تاریخ ادبیات ایران»، «غزالی‌نامه»، «فنون بلاغت و صناعات ادبی»، «مولوی‌نامه»، «دیوان سنا» (مجموعه‌ی اشعار)، «مجمع‌الفصحاء» و «تصوف در اسلام»، همچنین تصحیح «نصیحت‌الملوک امام محمد غزالی» و تصحیح «مصباح‌الهدایة و مفتاح الکفایة» عزالدین محمود کاشانی، تصحیح «معیار العقول» منصوب به شیخ بوعلی سینا و تصحیح «غزالی‌نامه» امام محمد غزالی، تصحیح «ولد نامه» نوشته سلطان ولد،  از آثار برجای‌مانده از جلال‌الدین همایی هستند.


جلال‌الدین همایی ۲۹ تیرماه ۱۳۵۹ درگذشت. آرامگاه او تکیه‌ی لسان‌الارض در تخت فولاد اصفهان است.
خانه‌ای که همایی در اصفهان در آن به دنیا آمده، مشهور به خانه‌ی استاد جلال‌الدین همایی، در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/9785-jalal-din-homaei.html


https://www.tg-me.com/iranboom_ir

محمدحسن گنجی، (زادهٔ ۲۱ خرداد ۱۲۹۱ در بیرجند-درگذشتهٔ ۲۹ تیر ۱۳۹۱ در تهران)، استاد سرشناس جغرافیا در دانشگاه تهران بود. وی بنیان‌گذار دانش جغرافیای نوین و هواشناسی در ایران و یکی از مفاخر فرهنگی است.

@iranboom_ir

قهرمان سخنورى - سروده استاد ادیب برومند در رثاى استاد جلال ‏الدین همایى «سنا» که در بیست و نهم تیرماه ۱۳۵۹ دار فانى را وداع گفت.
آوخ که باغ علم و هنر دلگشا نماند
بستانسراى شعر و ادب را صفا نماند
آوخ که لاله‏ هاى شکوفاى شعر را
دیگر نوازشى زنسیم صبا نماند
دردا که شد فضاى ادب تیره وندران
غیر از سیاه چادر سوگ و عزا نماند
در باغ، گشت بلبل دستان ‏سرا خموش
در ناى عشق، نغمه شور و نوا نماند
تابنده ذرّه ‏بینِ دقایق نگر شکست
بر لوح نقشبندِ فضیلت جلا نماند
تا شد سراى دانش و فن بى‏ سرایدار
غیر از سکوت محض، به دانش ‏سرا نماند
زآن دم که نور چشم عزیزان «سنا» برفت
در دیده روشنایى و دردل ضیا نماند
واحسرتا که دیده عجب ماجرا بدید
مرگ جلال دین همایى «سنا» بدید
اى واى ازین خبر که چه دل‏ها فکار کرد
دل‏هاى بى‏شمار، به حسرت دچار کرد
اهل سخن به درد سخن دردمند ساخت
شهر هنر به سوگ هنر، سوگوار کرد
شاهین مرگ بر سر گلزار، پرگشود
رعنا تذرو باغ ادب را شکار کرد
تا خاکِ غم به فرقِ سپاه سخن کند
عفریت مرگ حمله بدین تکسوار کرد
زین داغ و درد شاهد دریا شکوهِ شعر
اشک محن ز دیده روان در کنار کرد
تحقیق کرد شیون و تدریس خون گریست
عرفان درید رخت و سیه‏ گون شعار کرد
سالار کاروان ادب تا سپرد جان
ما را به سوى وادى غم رهسپار کرد
دردا که قهرمان دیار سخنورى
دم در کشید و ماند تهى جاى انورى
دانى که رفت آن‏که عدیم النظیر بود؟
علامه ‏اى ادیب و ادیبى شهیر بود
در شعر، شأن شاعرِ تازى «جریر» داشت
در علم، همچو خواجه طوسى «نصیر» بود
در فقه و در ریاضى و در حکمت و نجوم
سر رشته‏ دار آگه و دانا خبیر بود
گر واژه کبیر کسى را سزد به علم
او را سزد که نادره مردى کبیر بود
او آن‏ چنان به شعرِ دلاویز علقه داشت
کز شاعران نابغه منت ‏پذیر بود
تا شرح حال شاعر فحلى کند به دست
کوشنده با تواضع مردى فقیر بود
بود آن چنان عظیم شکوه فضیلت‏ اش
کآنجا حقیر، منصب میر و وزیر بود
افسوس کآن بقیه ابدال روزگار
پوشید رخ ز جمع مریدان بى ‏شمار
رفت ‏آن‏ که جز به‏ حق و حقیقت نظر نداشت
جز در هواى معرفت ‏الله سفر نداشت
جز با کتاب و دفتر و کلک سخن گزار
سرّ و سرى ز شامگهان تا سحر نداشت
یک لحظه روى از در تعلیم برنتافت
یک لمحه دست از سر تحقیق برنداشت
سالى فزون ز شصت، به هشتاد سال عمر
تدریس کرد و کار به کار دگر نداشت
چندین هزار صفحه در اوصاف اصفهان
بنوشت و غیرعشق یکى راهبر نداشت
سرتابه پاى، عشق وطن بود در سرش
سرگشته‏ وار در رهش از تن خبر نداشت
تیرِ «هزار و سیصد و پنجاه و نه» گسست
قید حیات وى که زِ مردن حذر نداشت
روحش قرین رحمت پروردگار باد
با اولیا به خلد برین همجوار باد
بعد از تو اى سنا دل ما را شکیب نیست
جز غم انیس خاطر حسرت نصیب نیست
اى اوستاد فحل که بعد از رحیل تو
ایماى شاهدان سخن دلفریب نیست
بودى به علم و فضل، پس افکند قرن‏ها
رفتى و همقران تو یکتن لبیب نیست
بعد از تو در دیار ادب اى فقید عصر
گر علم و فن غریب فتد بس غریب نیست
در باغ افتخار، گل و لاله پژمرید
کاین باغ را ز بعد تو یک عندلیب نیست
بانگ تو کز وراى قرون گوش مى‏نواخت
چون‏ شد خموش ‏چاره‏ به ‏غیر از شکیب نیست
درماتم توانَد سخن گستران نژند
لیکن یکى نژند به سان «ادیب» نیست
آرام جوى در کنف رحمت خداى
کآرامگاه توست دل هر سخن سراى

@iranboom_ir

دکتر محمدحسن گنجی به روایت دکتر محقق - میراث‌دار جغرافیا

طلب علمت فرمود رسول حق
گر سفر باید کردن به مثل تا چین

شمار کتاب‌ها و رساله‌هایی که درباره علم جغرافیا به وسیله دانشمندان اسلامی تألیف گشته از صد افزون است. آنان، گاه مطالب جغرافی را در کتاب‌های تاریخی می‌آوردند مانند مطالبی که در کتاب‌های مروج‌الذهب و التنبیه و الاشراف مسعودی و در فارسی در تاریخ‌ گردیزی و تاریخ بیهقی درباره جغرافی درج شده، و گاهی در سفرنامه‌ها و رحله‌ها اشاره به مطالب و مسائل جغرافیایی شده همچون سفرنامه ابودلف و ابن‌فضلان و رحله ابن‌بطوطه و ابن جبیر و در فارسی مانند سفرنامه ناصرخسرو و مانند آن. ولی بیشتر به صورت اثری مستقل در فن جغرافی کتاب تألیف می‌گردید که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان از کتاب‌های زیر نام برد: المسالک و الممالک ابن خردادبه، کتاب‌ البلدان ابوعبدالله جیهانی و یعقوبی و ابن‌فقیه همدانی، صورة‌الارض ابن حوقل، الاعلاق النفسیه ابن رسته و احسن التقاسیم فی معرفه‌الاقالیم مقدسی و بالاخره معجم‌البلدان یاقوت حموی، و در غرب عالم اسلامی نزهه‌المشتاق فی اختراق الآفاق شریف ادریسی و عجائب‌البلدان ابوالفداء و در زبان فارسی حدودالعالم من‌المشرق الی المغرب. کتاب‌های تاریخ محلی نیز از منابع مهم جغرافیایی به شمار می‌آیند که از میان آن‌ها می‌توان از تاریخ بغداد خطیب بغدادی و تاریخ مکه ازرقی و فاکهی و تاریخ نیشابور حاکم و در فارسی از تاریخ بخارا اثر نرشخی و تاریخ قم حسن‌بن محمد قمی و فارسنامه ابن بلخی و ده‌ها نظیر آن نام برد. جغرافی‌دانان اسلامی در گردآوری اطلاعات روش و طریقه علمی را به کار می‌بستند و از هر فرصتی برای جمع کردن اخبار مربوط به شهرها و روستاها استفاده می‌کردند. ابن‌الفقیه همدانی می‌گوید من با هر کسی که ملاقات می‌کردم از شهر و وطن او و آنچه که مربوط به مردم و اجتماع آنان بود سؤال می‌کردم. مقدسی می‌گوید برای این که مردم به من اعتماد کنند و به آسانی اخبار شهر و دیارشان را در اختیارم بگذارند در طی سفرهایم با سی و شش اسم خود را معرفی کرده‌ام.

پس از تاسیس دارالفنون به وسیله امیرکبیر این اندیشه پیدا شد که این علم فراموش شده دوباره احیا گردد. از این روی، نخست از معلمان خارجی استفاده شد و سپس دانشمندان ایرانی همچون میرزاعبدالغفار نجم‌الدوله (نجم‌الملک) و مهندس عبدالرزاق بغایری و مهندس محسن مسعود انصاری ـ که می‌‌توان از آنان به عنوان پیشروان علم جغرافی و نقشه‌کشی در عصر جدید یاد کرد که با کوشش و دلسوزی خاصی به این امر مهم پرداختند. دکتر محمدحسن گنجی، استاد ممتاز دانشگاه تهران، از پیشکسوتان این علم در زمان معاصر است. او نه‌تنها آشنایی با میراث کهن این علم دارد بلکه از افراد انگشت‌شماری است که در جریان علمی بین‌المللی جغرافیا و مسائل مرتبط به آن قرار گرفته است. دبیران و استادیاران و دانشیاران و استادان جغرافی در سراسر کشور از این موهبت عظما برخوردار بوده‌اند که از محضر استاد توانا و فاضلی همچون دکتر گنجی استفاده کرده و از سرچشمه فضل سرشار و بحر زخار علمی او بهره‌مند گشته‌اند و این از افتخارات دانشگاه تهران است که متجاوز از شصت سال از وجود پربرکت استاد دکتر گنجی برخوردار بوده و دانشگاه ادبیات به وسیله او کسب ارزش و اعتبار کرده است.

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، که تجلیل و تعظیم بزرگان علم و دانش و ادب این کشور را وجهه همت خود ساخته بود، بسیار مفتخر بود که برای این استاد فرهیخته مجلس بزرگداشت برپا دارد. ای کاش انجمن از امکاناتی برخوردار بود که می‌توانست هفته‌ای یک بار چنین مراسمی برگزار کند تا نسل جوان از انفاس قدسیه این بزرگان بهره‌مند گردند و گام خود را جای گام آنان نهند تا ستاره درخشان این مرز و بوم بیش از پیش تابان و فروزان گردد.

http://iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/6650-dr-ganji-miras-dar-gjoghrafia.html

@iranboom_ir

۱۲ سال پیش در  ۲۹ تیر ۱۳۹۱، محمدحسن گنجی ـ جغرافی‌دان و پدر علم جغرافیای نوین ایران ـ درگذشت.

@iranboom_ir

پرفسور محمد حسن گنجی؛ پدر علم جغرافیای ایران
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6307-dr-mohammad-hasan-ganji-dargozasht.html

دکتر محمدحسن گنجی به روایت دکتر محقق - میراث‌دار جغرافیا
http://iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/6650-dr-ganji-miras-dar-gjoghrafia.html


در سوگِ استاد دکتر محمدحسن گنجی - یک قرن عشق به ایران
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6354-ganji-yek-omr-eshgh-be-iran.html


گنجی که در خاک آرمید و ماندگار شد
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6361-1391-05-01-09-14-23.html


سخنرانی دکتر احمد اقتداری در مراسم تشییع پیکر استاد محمد حسن گنجی
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6419-sokhanrani-ahmad-eghtedari-ganji.html

سخنرانی عباس سعیدی در مراسم دکتر محمد حسن گنجی
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6420-abbas-saeidi-dr-ganji.html

کهنسال‌ترین دانشمند هواشناس جهان
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6276-kohansaltarin-daneshman-hava-shenas-dar-gozasht.html


‏دکتر محمد حسن گنجی
http://iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/khabar/6353-dr-mohammad-hasan-ganji-raft.html


https://www.tg-me.com/iranboom_ir/23590

سنـدها و نوشتـه‌هایی در پیـوند با خیـزش 30 تیـرماه 1331

از امیدوار
 
ازنامه15/5/31قوام به مجلس17
 ...من نه وسیله اجباری داشتم ونه...اعمال قوه نمودم و رئیس الوزرای سابق هم به میل و نظریات خود از کارکناره گیری نموده بود... من پیشنهاد حکومت نظامی... نکرده بودم...دستور تجمع مردم را در سی‌تیر من ندادم... اما در موضوع... مصادره اموال... نظیر چنین امری در حکومت مطلقه هم واقع نشده است... اصل16... و اصل27 متمم قانون اساسی... و.. منشور اتلانتیک... چگونه ممکن است که از کسی نپرسیده و فرصت توضیح نداده حکمی صادر و نظری اتخاذ نمایند.. من به صدای بلند می‌گویم که شهید واقعی سی ام تیرماه در درجه اول من هستم.من درطول خدمت‌گذاری طولانی به کشور خودم دچارمعارضه با سیاست‌های خارجی بوده ام و همه کم و بیش از من رنجیدگی دارند ولی معارضه های من همیشه برای حفظ منافع مردم ایران و مصالح مملکت بوده...
رونـدگـان حقیـقت ره بلا سپـرنـد
رفیق عشق نیندیشداز نشیب و فراز


دكتر محمد مصدق د دادگاه تجدید نظر نظامی به كوشش جلیل بزرگمهر ناشر شركت
سهامی انتشار ـ چاپ اول سال 65 ص 301

من استعفا کردم... دولتی بعد از بنده آمد. مجلس... رأی تمایل... داد ایشان نخست وزیر شدند ولی دولت خود را به مجلس معرفی نکردند. در این اثنا البته مسئول مملکت همان نخست وزیری بود که مجلس به او رأی تمایل داد.... سیاست خوب بود یا بد بود, به قوه انتظامی مربوط نبود که فکر یا تأمل بکند. آنها امر... را اجراکردند. اگر بنا باشد آن‌ها را برای اجرای آن امر... بیاورند مجازات کنند دیگر چطور ممکن است افسران بتوانند... اطاعت بکنند...


از نامه خطی پیوست مقاله دکتر فخرالدین عظیمی باقیدمحرمانه بامضای قوام ص243جلداول70مقاله ارمغان فرهنگی به دکتر غلامحسین صدیقی گردآورده یحیی مهدوی ـ ایرج افشار
چاپ اول نشر

...شرکت ملی نفت ایران.. استخراج می‌کند و به شرکتی که برای تصفیه و فروش تشکیل می‌شود که اقلا 75% ..باید متعلق به ایران.. باشد در سر چاه بفروشد از روی قیمت خلیج ایران ...

نقل به مضمون از ترجمه غلامرضا نجاتی از نوشته جرج مك گی معاون وقت وزارت خارجه
آمریكا مندرج در،،سه گزارش،،

مذاكرات ( با مصدق در واشنگتن ) منجر به توافق برای طرح پیشنهاد نهائی گردید و اچسن به ایدن ارائه كرد و گفت پیشنهاد مورد توافق ما و مصدق را به عنوان مبنای مذاكرات بپذیرد: پالایشگاه آبادان در اختیار یك شركت غیر ا‌نگلیسی به عنوان غرامت ادعائی قرار گیرد و دوباره به كار افتد مدیریت و عوامل كار و هزینه‌ها و قیمت گذاری با نظر ایران باشد و مطالبات مورد ادعای طرفین از یكدیگر موقوف شود و با شركت سابق نفت یك قرارداد 15 ساله برای حد اقل 30 میلیون تن نفت در سال منعقد گردد .بهای نفت كه سقف آن 10/1 دلار خواهدبود با توافق ایران و انگلیس و آمریكا با توجه به تغییراتی كه در قیمت جهانی متناوباً صورت می‌گیرد تعیین شود وشركت ملی نفت ایران بتواند مازاد نفت مورد نیاز شركت سابق را به مشتریان سابق با رعایت قراردادهای بلند مدت فروش شركت مزبور بفروشد ودولت ایران هم بتواند سالانه یك میلیون تن نفت به قیمت ارزان تر بخرد جواب ایدن این بود: ما با مصدق معامله نمی كنیم.


از خاطرات وتألمات دکتر مصدق:

و هم‌صدا شدن با مردم هم در روز 30 تیر از نظر همكاری و نیل به هدف نبود بلكه از جهت مخالفتی بود كه با شخص قوام السلطنه داشتند. نمك خوردند و نمكدان را شكستنند.. .بعد از 30 تیر كه باز اینجانب خود تشكیل دولت دادم چون یكی از طرق مبارزه سیاست خارجی از طریق مجلس 17 بود چنین بنظر رسید كه هر قدر اصطكاك دولت با مجلسین كم بشود مبارزه سیاست خارجی از طریق مجلسین تا حدی فلج شود و دولت بتواند بیشتر دوام كند. این بود كه از مجلسین درخواست اختیارات نمودم تا در حدود آن بتوانم لوایح قانونی و ضروری را امضا كنم و بعد از آزمایش برای تصویب مجلسین پیشنهاد نمایم موقع درخواست تذكر دادم با این‌كه اعطای اختیارات مخالف قانون اساسی است این درخواست را می‌كنم اگر…به تصویب رسید به كار ادامه می‌دهم و الا از كار كنار می‌روم. مجلسین هم از نظر مصالح مملكت آن را برای مدت 6 ماه تصویب نمودند و چون مدت اختیارات در 20 دی ماه 31 منقضی می‌شد درخواست تمدید نمودم كه در این وقت یكی از همكاران باین عنوان كه تصویب تمدید اختیارات مخالف با قانون ا ساسی است با آن مخالفت نمود در صورتی كه موقع تصویب اختیارات …كوچكترین مخالفتی ننمود و علت این بود كه احساسات مردم تهران در روز 30 تیر هنوز از خاطرها نرفته بود.

http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhemoaser/1088-asnad-30tir.html

@iranboom_ir