🍷امروزمان میگون گردد با خیام

٢٨ اردیبهشت ماه، زادروز خیام نیشابوری، چامه‌سرای ایران‌زمین، اندیشمند، فرزانه، اخترشناس، تاریخدان، گاه‌شمار و همه‌چیزدان ایرانی است.
این روز خجسته را گرامی می‌داریم.

گـر من ز مِی مغانه مستم هستم
گر کافر و گبر و بت‌پرستم هستم
هر طایفه‌ای به من گـمـانی دارد
من زان خودم چنانکه هستم هستم
🍃🍷🍃
ای مفتی شهر ز تو پر کارتریم
با این همه مستی ز تو هشیار تریم
تو خون کسان خوری و ما خون رزان
انصاف بـده کـدام خون‌خوارتریم؟

🍷خیام نماینده‌ی آرزوی خفه شده، روان شکنجه دیده و ترگمان(ترجمان) ناله‌‌ها و شورش یک ایران بزرگ، باشکوه و آباد دیرینه است که در زیر فشار چیرگی تازیان کم‌کم زهر خورده و ویران گردیده است.

📚 برگرفته از نوشتار ترانه‌‌های خیام #صادق_هدایت

شادمان، سرمست بگذریم از جهان ناآرام.
فرستنده: #بزرگمهر_صالحی

🍷 @AdabSar

آن‌چنان شادم از آن شب که به خوابت دیدم
که نمی‌آیدم از شادی، آن خواب به یاد

#اهلی_شیرازی
#چکامه_پارسی

💃🏻🪗 @AdabSar

🦅 واژگان پارسی در زبان عربی

بَیزار = از پارسی باز یار، بازدار (نگه‌دارنده‌ی باز)
بیش = از پارسی یک بوته گیاه زهراگین
بیشَنک = از پارسی پیشاهنگ، خر کوچکی در پیشاپیش کاروان
بیشاره = از پارسی پیشیاره، پیش خوراک، در پارسی خوانچه
بَیک = از پارسی پیک
بیگ = از پارسی پیک، تیشه‌ی سنگ تراش دهنده‌ی دو سر
بیهق = از پارسی بیهگ (بسیار بخشنده)، دست و دل باز
بیواز = از پارسی پیاز، خوراک پیاز و لیمو، سماغ و گونه‌ای سبزی

🦅 @AdabSar
دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان.
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- واژه‌نامه‌ی دهخدا

✍ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی

🦅 @AdabSar

⛰ ‏زبان پارسی پایه و بنیاد پیوند مردمان ایرانشهر با یگدیگر بوده و است.

برای نمونه «کمال‌الدین خجندی» ۶۵۰ سال پیش با آسودگی از تاجیکستان به تبریز رفت و خانه گزید، شیفته‌ی این شهر شد و درباره‌اش سرود:

تبریز مرا راحت جان خواهد بود
پیوسته مرا ورد زبان خواهد بود
تا در نکشم آب چرنداب و گجیل
سرخاب ز دیده‌ام روان خواهد بود

خجندی در شهر تبریز زندگی کرد و در این شهر نیز درگذشت و به خاک سپرده شد.

پی‌نوشت: چرنداب و گجیل و سرخاب نام کوی‌های(محلات) کهن تبریز است که خوشبختانه هم‌اکنون نیز هستند.


از یادداشت‌های #وحید_بهمن
برگردان شده به پارسی

🏡 @AdabSar

🌺🍀🌸
🌸🍀
🍀
جهان پُر شِگِفتی‌ست چون بنگری
ندارد کسی آلتِ داوری

که جانَت شِگِفت‌ست و تن هم شِگِفت
نَخست از خود اندازه باید گرفت

‌وُ دیگر که بر سرْت گَردان‌سپهر
همی نو نِمایَدْت هر روز چهر

خردمند کین داستان بشنود
به دانش گَراید بدین نگرود

ولیکن چو معنیْش یادآوری
شود رام و کوته شود داوری
#فردوسى

آرزو دارم که:
چنین روز روزت فزون‌ باد بخت
بداندیشگان را نگون باد بخت


فرستنده #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🍀
🌸🍀
🌺🌸🍀

🌱 جشن ارغاسوان، جشن گرم شدن هوا و جشن کشت دانه‌های گیاهی همچون کنجد و کرچک است. «ابوریحان بیرونی» در «آثارالباقیه» از آن نام برده و‌ آن را «اریجاسوان» هم نامیده است. ارغاسوان از جشن‌های خوارزمی بود که به آن شست بهار هم می‌گفتند. گویا برای اینکه شست روز از نوروز می‌گذشت.

🌱 فرتور(عکس): کشت کنجد در زمان گرم شدن هوا

🌱 درباره‌ی جشن ارغاسوان بیشتر بخوانید:
www.tg-me.com/AdabSar/16325

#خردادگان #ارغاسوان

صدهزاران شیوه دارد آن پری در دلبری
من ندارم جز دلی، آیا نهم دل بر کدام

#محتشم_کاشانی
#چکامه_پارسی

🦚 @AdabSar

🎑 واژگان پارسی در زبان عربی

تَأبُّد = از پارسی ابد، ابدی گشتن، جاویدان
تابل = از پارسی تابل (توابل = ادویه خوراکی)، داربوی، داروی خوش بو، دیگ‌افزار
تأبید = از ریشه پارسی اَبَدی کردن
تابوت = از پارسی تابوت
تاج = از پارسی تاج، تاگ، دیهیم
تاجه = از پارسی تازه، دِرَم تازه
تازه = طازج از پارسی تازه
تاجیک = از پارسی تازیک، نامی است که نخست پارسیان به عرب‌ها می دادند ولی مغول‌ها نام تاجیک را بر پارسیان و مسلمانان نهادند

🎑 @AdabSar
دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان.
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- واژه‌نامه‌ی دهخدا

✍ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی

🎑 @AdabSar

نگارا وقت آن آمد که یک‌دم زآن من باشی
دلم بی‌تو به جان آمد بیا تا جان من باشی

دلم آنگاه خوش گردد که تو دلدار من باشی
مرا جان آن زمان باشد که تو جانان من باشی
#عراقی
#چکامه_پارسی

فرتور(عکس) از #یان_آرتوس_برتراند

@AdabSar 🪶

زیباترین کنش‌ِ آدمی
مهرورزی اوست

و بهترین خوبی‌ها
خرسندی مردمان است

و بهترین پیشکش آدمی
آزادی‌ست…

#کوروش
💎 @AdabSar

دردِ دلِ دیوانه به دیوانه توان گفت
سودی ندهد گر به خردمند بگویم

#اهلی_شیرازی
#چکامه_پارسی

🫂 @AdabSar

🔆 واژگان پارسی در زبان عربی

تَأدُّب = از ریشه‌ی پارسی ادب، ادب یافتن
تَأدیب = از ریشه‌ی پارسی ادب، گوشمالی، ادب آمُوختَن
تاریخ = از ریشه‌ی پارسی ماهُروز (مورخ)، کارنامک، رُوزمِه
تافته = از پارسی تافتن، پارچه‌ی ابریشمی
تامول = از پارسی تَملُول، تَنبول، برگ گیاهی است برای خوشبویی دهان و سفتی آرواره
تَباب = از پارسی تباه
تَباشیر = از پارسی تباشیر شیره یا چسپ سفید از نِی، گچ و تخته سیاه برای نوشتن

🔆 @AdabSar
دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان.
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- واژه‌نامه‌ی دهخدا

✍ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی

🔆 @AdabSar

سر تخت شاهی بپیچد سه کار
نخستین ز بیدادگر شهریار
دگر آنک بی‌سود را برکشد
ز مرد هنرمند سر درکشد
سه دیگر که با گنج خویشی کند
به دینار کوشد که بیشی کند

#فردوسی
#چکامه_پارسی

🏔 @AdabSar

امروز بی‌گمان بسیاری از ما این فرتور را در پیام‌رسان‌های خود دیده‌ایم. مردی نهال شکننده را از گزند تندباد و باران نگه داشته است. کسی که امروز روشنای دل فسرده‌ی هزاران تن شد، نماد والایش فرهنگ ایرانی است.
یک تن، یک بار، چنان پرتویی بر اندیشه‌ها بتاباند که شاید با هزاران بار نوشتن نتوان چنان تابید.


تو مگو همه به جنگ‌اند و ز صلح من چه آید
تو یکی نه‌ای هزاری تو چراغ خود برافروز
که یکی چراغ روشن ز هزار مرده بهتر
که به است یک قد خوش ز هزار قامت کوز
#مولوی

☀️ @AdabSar

یک‌شب اگر این نازنین نازی کند جان‌آفرین
هم آسمان و هم زمین گلبوسه‌باران می‌شود

پروانه گر یابد گُلی پَر می‌کشد تا گُل ولی
در من دلی بی‌بال‌وپر سویش شتابان می‌شود

#مسعود_آذر
#چکامه_پارسی

🦋🌺 @AdabSar

ششم خرداد، جشن خردادگان
فرستنده #بزرگمهر_صالحی

در دوران باستان در سرزمین ما در روز ششم از ماه خرداد، بر پایه‌ی برخورد نام ماه و روز به شیوه‌ی همیشگی جشنی برگزار می‌شد به نام خردادگان.
خرداد پنجمین امشاسپند از شش امشاسپند در آیین ایرانیان باستان است. خرداد در زبان پهلوی، هَئورْوَتات Haurvatat که آمیخته است از هَئورْوَ Haurva به مانیک(معنی) رسایی و والایی و بخش دوم تات tat پسوند است که ما را رهنمون می‌کند به نام یگانه‌ای مادینه. پس این نام، فروزه (صفت) است. از فروزه‌های اهورامزدا که نشانه‌ی والایی و رسایی اوست. ولی در جهان مادی و زمین، نگاهبانی آب با خرداد است. نیاکان ما در این روز به سرچشمه‌ها یا کنار رودها و کرانه‌ی دریاها می‌رفتند پس از ستایش اهورامزدا روز را با شادی و سرور با خانواده و دوستان می‌گذراندند و به یکدیگر گل نیلوفر یا یاس پیشکش می‌کردند.

#جشن_خردادگان #خردادگان
🧚🏻‍♀⛲️ @AdabSar

ای دیر به‌دست‌آمده بس زود برفتی
آتش زدی اندر من و چون دود برفتی
چون آرزوی تنگ‌دلان دیر رسیدی
چون دوستی سنگ‌دلان زود برفتی

#انوری
#چکامه_پارسی

هنرمند: #اشلی_فروست
🌅 @AdabSar

🪴 «جشن خردادگان» جشن یکی از امشاسپندان برگزیده‌ی اهورامزدا است که در جهان مینوی نماد تندرستی و رسایی تن و جان است و در زمین از تن و جان پاسداری می‌کند. #جشن_خردادگان در خردادروز از خردادماه برگزار می‌شد. خرداد نام روز ششم ماه بود. امشاسپند خرداد نگهبان آب و وابسته به آناهیتا بود. در افسانه‌ها، آناهیتا سرور همه‌ی آب‌های زمین بود. در «بن‌دهش» و «گزیده‌های زاداسپرم» فرشته‌ی خرداد سرور روزها، ماه‌ها و سال‌ها و سرور جهان بود زیرا هستی جهان و آبادانی زمین وابسته به آب است. در «یشت‌ها» خرداد نابودکننده‌ی مردار، ناخوشی و دیو گندیدگی بود. در گذشته در این روز ایرانیان در کنار آب‌ها پایکوبی و برای پیروزی او بر دیو تشنگی نیایش می‌کردند.
از دید بی‌مرگی خرداد و امرداد در کنار هم‌اند و به جشن‌های این دو ماه «فرازمندی و پایندگی»(کمال و دوام) می‌گفتند.

🏞 درباره‌ی جشن خردادگان و رویارویی افسانه‌ای امشاسپند خرداد با دیوهای گرسنگی و تشنگی بخوانید:
www.tg-me.com/AdabSar/16356

✍ #پریسا_امام_وردیلو

📗 برگرفته از: جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
جشن‌ها و آیین‌های ایرانی #منصوره_میرفتاح

🪴 فرتور: سوسن سپید، نماد جشن خردادگان
🌳 @AdabSar

چندی پیش از شما خواستیم برابرهای پارسیِ پیشنهادیِ خود را برای واژه‌ی «نوستالژی» بفرستید تا در ادبسار همرسانی کنیم و در پایان نیز با رای‌گیری واژه‌ی برگزیده‌ی کاربرانِ ادبسار را بنمایانیم.
در این بازه نزدیک به نود واژه‌ی پارسی فرستاده شد، واژه‌های زیبایی که در ادبسار همرسانی شد و دیدید. ولی برای رای‌گیری تنها به ۹ واژه رسیدیم که پارسی، نوپَدید، کوتاه و برگردانِ واژه‌ی #نوستالژی بودند.

واژه‌ی «نوستالژی»(به انگلیسی: Nostalgia، به فرانسوی: Nostalgie) از آمیختن دو واژه‌ی یونانی ساخته شده است: «Nostos»(=بازگشت) و «Algia»(=رنج و درد کشیدن).
نوستالژی واکنش و سُهِشی(احساسی) است که هنگام اندیشیدن به گذشته به ما دست می‌دهد که بیشتر با اندوه، افسوس، دلتنگی و ازدست‌دادگی همراه است.

برای داشتن گزینه‌های بیشتر بر آن شدیم زمان دیگری بگذاریم و از شما هموندان درخواست کنیم با نگاه به فرانمایی(توضیح) بالا و تا روز چهارشنبه برابر پیشنهادی خود را برای واژه‌ی نوستالژی بفرستید تا در پایان هفته به رای بگذاریم.
سپاس.

🍀🌺🌼
🌺🌼
🌼
خرد بهتر از هر چه ایزدْت داد
سِتایش خرد را به از راه داد

خرد رهنِمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سَرای

از او شادمانی و زویت غمی‌ست
وُ زویت فُزونی و زویت کمی‌ست

خرد تیره و مرد روشن‌روان
نباشدهمی شادمان یَک‌زمان
#فردوسى

با آرزوی این:
که با جانِ پاکان خرد باد جفت


فرستنده #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🍀
🌼🍀
🌺🌼🍀