راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
عامل هفدهم :تزکیه
(قسمت ششم )
خصوصیات نفس لوامه
ادامه...
در این مرحله که آیه ی دوم سوره ی قیامت به آن اشاره دارد ، قوای عقلی کم کم شروع به نشو و نما می کند و انسان بیدار شده و میان کارهای نیک و بد تمیز می دهد .در این حال یک حسّ درونی او را از ارتکاب بدی باز می دارد ، ولی این امر درونی هنوز ضعیف است و تأثیر چندانی ندارد ، پس از ارتکاب هرکار بدی انسان را دچار یک نوع پشیمانی می کند .
این توبیخ و ملامت از نفس حیوانی سر نمی زند ; و بطور قطع این ندا ، صدای نفس ناطقه و یا روح ملکوتی است که انسان را به کسب فضیلت دعوت می نماید . اینکه بیشتر بزرگان دین و اولیای مبین و عرفای آگاه ، گوشه نشینی و اشتغال به مناجات و نماز و روزه و دوری از زندگی روزانه را برای چند ساعت توصیه نموده اند ، فقط برای این است که انسان لحظاتی به خود آید و از وسوسه های نفس حیوانی آزاد و فارغ شود و تحریک های خارجی را فراموش نماید و آتش حرص ها و شهوت های خود را مدّتی خاموش سازد ، تا بتواند ندای آسمانی روح را از درون خود بشنود . سالک در این مرحله نیز باید به رام کردن ومطیع نمودن همان نیروهای مرموز نفس مشغول شود .
#نفس_لوامه
@sserfan
عامل هفدهم :تزکیه
(قسمت ششم )
خصوصیات نفس لوامه
ادامه...
در این مرحله که آیه ی دوم سوره ی قیامت به آن اشاره دارد ، قوای عقلی کم کم شروع به نشو و نما می کند و انسان بیدار شده و میان کارهای نیک و بد تمیز می دهد .در این حال یک حسّ درونی او را از ارتکاب بدی باز می دارد ، ولی این امر درونی هنوز ضعیف است و تأثیر چندانی ندارد ، پس از ارتکاب هرکار بدی انسان را دچار یک نوع پشیمانی می کند .
این توبیخ و ملامت از نفس حیوانی سر نمی زند ; و بطور قطع این ندا ، صدای نفس ناطقه و یا روح ملکوتی است که انسان را به کسب فضیلت دعوت می نماید . اینکه بیشتر بزرگان دین و اولیای مبین و عرفای آگاه ، گوشه نشینی و اشتغال به مناجات و نماز و روزه و دوری از زندگی روزانه را برای چند ساعت توصیه نموده اند ، فقط برای این است که انسان لحظاتی به خود آید و از وسوسه های نفس حیوانی آزاد و فارغ شود و تحریک های خارجی را فراموش نماید و آتش حرص ها و شهوت های خود را مدّتی خاموش سازد ، تا بتواند ندای آسمانی روح را از درون خود بشنود . سالک در این مرحله نیز باید به رام کردن ومطیع نمودن همان نیروهای مرموز نفس مشغول شود .
#نفس_لوامه
@sserfan
#حرکت_به_سوی_تعالی
هر چقدر به تعالی بیشتر نزدیک شوید ،دیگران را بیشتر از دست می دهید.
در سفر زندگی و حرکت به سوی تعالی و کمال، منتظر از دست دادن دیگران ،حتی نزدیکترین اطرافیانتان باشید .چون آنان شما را فردی معمولی، تحت سلطه و برای خود می خواهند ،نه آن چیزی که خود واقعی شماست .
مرز محبت و دوستی آنان با شما تا جاییست که مطابق خواست و نظر آنان حرکت می کنید نه آنچه برابر با سرشت و فطرت درونی شماست .بنابراین هر وقت احساس کردند شما می خواهید خود واقعی تان باشید ، مخالفت ها و کار شکنی ها را با شما شروع تا شما را از رسیدن به جایگاه واقعی خودتان دور کنند ،چرا که رسیدن به جایگاه واقعی خودتان همان و پایان یافتن سلطه جویی آنان همان.
برگرفته از متن ترجمه شده انگلیسی
@sserfan
هر چقدر به تعالی بیشتر نزدیک شوید ،دیگران را بیشتر از دست می دهید.
در سفر زندگی و حرکت به سوی تعالی و کمال، منتظر از دست دادن دیگران ،حتی نزدیکترین اطرافیانتان باشید .چون آنان شما را فردی معمولی، تحت سلطه و برای خود می خواهند ،نه آن چیزی که خود واقعی شماست .
مرز محبت و دوستی آنان با شما تا جاییست که مطابق خواست و نظر آنان حرکت می کنید نه آنچه برابر با سرشت و فطرت درونی شماست .بنابراین هر وقت احساس کردند شما می خواهید خود واقعی تان باشید ، مخالفت ها و کار شکنی ها را با شما شروع تا شما را از رسیدن به جایگاه واقعی خودتان دور کنند ،چرا که رسیدن به جایگاه واقعی خودتان همان و پایان یافتن سلطه جویی آنان همان.
برگرفته از متن ترجمه شده انگلیسی
@sserfan
راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
عامل هفدهم :تزکیه
(قسمت هفتم )
ادامه...
شرح منازل هفتگانه نفس
منزل سوم :نفس ناطقه یا متفكّره
در این مرحله قوّه ى تفكّر و تمیز در نفس انسانى به خوبى ظهور كرده و نشو و نماى محسوسى پیدا مى كند .
قدرت نفس در این مرحله ، نتیجه و محصول كوششى است كه انسان نسبت به تربیت نفس و تهذیب و تزكیه آن داشته است :
( وَمَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا یُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ ) .
« هركس بكوشد ، بطورقطع به نفع خود كوشیده است » .
سه مرحله ى فوق براى سالك ، دوره ى غلبه و تسلّط بر نفس است و وظیفه ى او مراقبت و هدایت و گاهى جنگ با نفس مى باشد .
باید سینه را به سختى ها و زحمت ها و رنج هاى فراوان سپر ساخت ، و به این معنا یقین داشت كه هیچ رنج و دردى بى سود و بدون مزد نمى ماند .
در این رنج ها و كوشش ها مقصود كشتن نفس نیست ; بلكه رام كردن او و انداختن قوایش در مجراهاى جدید صالح سودمند و علوى است ، بطورى كه همه ى هوس ها و حس ها با الهام گرفتن از وحى ، خادم قلب پاك و اراده ى عقلى و الهى نفس ناطقه شوند .
#نفس_ناطقه_متفکره
@sserfan
عامل هفدهم :تزکیه
(قسمت هفتم )
ادامه...
شرح منازل هفتگانه نفس
منزل سوم :نفس ناطقه یا متفكّره
در این مرحله قوّه ى تفكّر و تمیز در نفس انسانى به خوبى ظهور كرده و نشو و نماى محسوسى پیدا مى كند .
قدرت نفس در این مرحله ، نتیجه و محصول كوششى است كه انسان نسبت به تربیت نفس و تهذیب و تزكیه آن داشته است :
( وَمَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا یُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ ) .
« هركس بكوشد ، بطورقطع به نفع خود كوشیده است » .
سه مرحله ى فوق براى سالك ، دوره ى غلبه و تسلّط بر نفس است و وظیفه ى او مراقبت و هدایت و گاهى جنگ با نفس مى باشد .
باید سینه را به سختى ها و زحمت ها و رنج هاى فراوان سپر ساخت ، و به این معنا یقین داشت كه هیچ رنج و دردى بى سود و بدون مزد نمى ماند .
در این رنج ها و كوشش ها مقصود كشتن نفس نیست ; بلكه رام كردن او و انداختن قوایش در مجراهاى جدید صالح سودمند و علوى است ، بطورى كه همه ى هوس ها و حس ها با الهام گرفتن از وحى ، خادم قلب پاك و اراده ى عقلى و الهى نفس ناطقه شوند .
#نفس_ناطقه_متفکره
@sserfan
تهذیب نفس وظیفه منتظر واقعی :
منتظر و مشتاق حقيقى كسىاستكه با تبعيّت از آثار حجج إلهى در مقام تهذيب نفس مىكوشد و هر روز رنگ توحيد را در صفحه دل تقويت و با اطاعت و ورع و تقوى، امام عليهالسّلام را در إعمال ولايت و تكميل نفس خود، يارى ميكند و در مقام تسليم، به استقبال از قضا و تقدير إلهى مىرود و در هر حال تسليم است و شاكر. خواه زيارت ظاهرى آن بزرگواران روزى او بشود يا نه.
نورمجرد_جلداول
#انتظار_فرج
@sserfan
منتظر و مشتاق حقيقى كسىاستكه با تبعيّت از آثار حجج إلهى در مقام تهذيب نفس مىكوشد و هر روز رنگ توحيد را در صفحه دل تقويت و با اطاعت و ورع و تقوى، امام عليهالسّلام را در إعمال ولايت و تكميل نفس خود، يارى ميكند و در مقام تسليم، به استقبال از قضا و تقدير إلهى مىرود و در هر حال تسليم است و شاكر. خواه زيارت ظاهرى آن بزرگواران روزى او بشود يا نه.
نورمجرد_جلداول
#انتظار_فرج
@sserfan
سلوک و مخالفت شیاطین درونی و بیرونی :
به محض اینکه شخصی عزم گام نهادن در مسیر تعالی و تکاملی کند، شیطان تمام توان خود را بکار می بندد و لشکریان جنی و انسی خویش را بسیج می کند تا او را از طی این طریق باز دارند ،از یک سو تردید ها و وسوسه ها، تنبلی ها و تن اسایی ها و نیز هیجانات و هوس های نفسانی را از درون به جانش می اندازد و از دیگر سوء سرزنش ها استهزاء های اطرافیان و مخالفت های دلسوزانه نزدیکان و بستگان نا آگاه و جاهل را از بیرون بر ضد او بر می انگیزد تا به هر قیمت و صورت ممکن او را از رفتن به این راه منصرف کند .
با تو جه به این امر، سالک باید با هوشیاری و عزم راسخ خود، در برابر نیرنگ ها و لشکریان درونی و بیرونی شیطان مقاومت کند و به هیچ وجه سست و تسلیم نشود و برای غلبه بر جنود و مکر های شیطان و نیز ثبات قدم در ادامه راه سلوک از خدا یاری بطلبد.
استاد مهدی طیب
شراب طهور ص 82
#سلوک_وشیاطین_درون_و_برون
@sserfan
به محض اینکه شخصی عزم گام نهادن در مسیر تعالی و تکاملی کند، شیطان تمام توان خود را بکار می بندد و لشکریان جنی و انسی خویش را بسیج می کند تا او را از طی این طریق باز دارند ،از یک سو تردید ها و وسوسه ها، تنبلی ها و تن اسایی ها و نیز هیجانات و هوس های نفسانی را از درون به جانش می اندازد و از دیگر سوء سرزنش ها استهزاء های اطرافیان و مخالفت های دلسوزانه نزدیکان و بستگان نا آگاه و جاهل را از بیرون بر ضد او بر می انگیزد تا به هر قیمت و صورت ممکن او را از رفتن به این راه منصرف کند .
با تو جه به این امر، سالک باید با هوشیاری و عزم راسخ خود، در برابر نیرنگ ها و لشکریان درونی و بیرونی شیطان مقاومت کند و به هیچ وجه سست و تسلیم نشود و برای غلبه بر جنود و مکر های شیطان و نیز ثبات قدم در ادامه راه سلوک از خدا یاری بطلبد.
استاد مهدی طیب
شراب طهور ص 82
#سلوک_وشیاطین_درون_و_برون
@sserfan
مراقبه گامی به عالم ناشناخته:
بسیاری از ما جرأت مردن بر گذشته را نداریم؛ زیرا احساس ناایمنی میکنیم و میخواهیم در پناه تعلقات ذهنی یا واقعی خود احساس ایمنی کنیم. ما ترجیح میدهیم خود را در حصاری از شناختهها، در لذتها، تجربهها، دانشها، و حتی در اضطرابها، بدبختیها، رنجها و اندوههای گذشته که به آنها عادت کردهایم و برایمان شناخته هستند، فرو برویم، ولی خود را در معرض ناشناختهها قرار ندهیم. (البته از شناختهها نیز میترسیم!)
مراقبه، آهسته مردن بر خود و گام نهادن به عالم ناشناخته هاست. با مراقبه ذهن آرام آرام خاموش میشود و زمینه اتصال با لایزال هستی فراهم میشود .
#مراقبه
#سکوت
#ذهن
@sserfan
بسیاری از ما جرأت مردن بر گذشته را نداریم؛ زیرا احساس ناایمنی میکنیم و میخواهیم در پناه تعلقات ذهنی یا واقعی خود احساس ایمنی کنیم. ما ترجیح میدهیم خود را در حصاری از شناختهها، در لذتها، تجربهها، دانشها، و حتی در اضطرابها، بدبختیها، رنجها و اندوههای گذشته که به آنها عادت کردهایم و برایمان شناخته هستند، فرو برویم، ولی خود را در معرض ناشناختهها قرار ندهیم. (البته از شناختهها نیز میترسیم!)
مراقبه، آهسته مردن بر خود و گام نهادن به عالم ناشناخته هاست. با مراقبه ذهن آرام آرام خاموش میشود و زمینه اتصال با لایزال هستی فراهم میشود .
#مراقبه
#سکوت
#ذهن
@sserfan
ذوق مناجات :
آتش عشقم بسوخت خرقه طاعات را
سیل جنون در ربود رخت عبادات را
مسئله عشق نیست در خور شرح و بیان
به که به یک سو نهند لفظ و عبارات را
دامن خلوت ز دست کی دهد آنکس که یافت
در دل شبهای تار ذوق مناجات را
هر نفسم چنگ و نی از تو پیامی دهد
پی نبرد هر کسی رمز و اشارات را
جای دهید امشبم مسجدیان تا سحر
مستم و گم کرده ام راه خرابات را
خاک نشینان عشق بی مدد جبرئیل
هر نفسی میکنند سیر سماوات را
دوش تفرج کنان خوش ز حرم تا به دیر
رفتم و کردم تمام سیر مقامات را
غیر خیالات نیست عالم و ما کرده ایم
از دم پیر مغان رفع خیالات را
بر سر بازار عشق کس نخرد ای عزیز
از تو به یک جو هزار کشف و کرامات را
وحدت از این پس مده دامن رندان ز دست
صرف خرابات کن جمله اوقات را
#شعر_وحدت_کرمانشاهی
@sserfan
آتش عشقم بسوخت خرقه طاعات را
سیل جنون در ربود رخت عبادات را
مسئله عشق نیست در خور شرح و بیان
به که به یک سو نهند لفظ و عبارات را
دامن خلوت ز دست کی دهد آنکس که یافت
در دل شبهای تار ذوق مناجات را
هر نفسم چنگ و نی از تو پیامی دهد
پی نبرد هر کسی رمز و اشارات را
جای دهید امشبم مسجدیان تا سحر
مستم و گم کرده ام راه خرابات را
خاک نشینان عشق بی مدد جبرئیل
هر نفسی میکنند سیر سماوات را
دوش تفرج کنان خوش ز حرم تا به دیر
رفتم و کردم تمام سیر مقامات را
غیر خیالات نیست عالم و ما کرده ایم
از دم پیر مغان رفع خیالات را
بر سر بازار عشق کس نخرد ای عزیز
از تو به یک جو هزار کشف و کرامات را
وحدت از این پس مده دامن رندان ز دست
صرف خرابات کن جمله اوقات را
#شعر_وحدت_کرمانشاهی
@sserfan
راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
عامل هفدهم :تزکیه نفس
(قسمت هشتم )
ادامه...
منازل هفتگانه نفس
منزل چهارم:نفس عاقله یا ملهمه
در این مرحله قوّه ى تعقّل نشو و نماى كامل ، و با قوه ى اراده ى عقلى تجلّى و ظهور مى كند .
در این مرحله حاكم اصلى عقل است و به وسیله ى اراده ى عقلى ، احكام و اوامر عقل در همه ى شئون زندگى جارى خواهد گشت .
( وَنَفْس وَمَا سَوَّاهَا * فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ) .
این دوره را بنابر آیات فوق از این رو مرحله ى نفس ملهمه مى توان نامید كه در نفس سالك ، نخستین بار پرتو الهام ربّانى افكنده مى شود .
مرحله ى چهارم از آنجا كه در میان سه مرحله ى اول و سه مرحله ى بعد برزخى است ، از این رو به موجب قانون تكامل و برزخیّت ، داراى اشكال و صور و قواى هر دو طرف ( مراحل ذكر شده و آنچه ذكر خواهد شد ) مى باشد .
در این مرحله قواى پست و حیوانى ، آخرین درجات قوّت و توان خود را به كار خواهند برد تا موقعیّت خود را نگاهدارى كنند ، و از این حیث هم در دل سالك كه مشغول تزكیه ى نفس است ، انقلاب ها و طوفان هاى بسیار قوى و بلكه خونین سر مى زند ، ولى سرانجام قواى پست حیوانى و آمال و هوس هاى خود پرستانه ى نفسانى ، مغلوب انوار قاهره ى قواى برتر معنوى گشته ، ظلمت ، جهالت و غفلت مغلوب نور معرفت و فضیلت خواهد شد .
چون این حقیقت در دل عارف ظهور كرد ، سكوت و آرامش ، با نور الهام ، مشام جان او از فیض آسایش درونى و استراحت وجدانى كه نتیجه ى پیروزى بر نفس حیوانى است ، برخوردار خواهد گشت و لذّت غلبه ى بر نفس را خواهد چشید .
سالك در این مرحله ى از تزكیه ى نفس ، كم كم شروع به چیدن میوه ى شیرین زحمت ها ، كوشش ها ، ناكامى ها ، ریاضت ها و مقاومت هایى كه با متانت و توكّل و ایمان تحمّل نموده مى كند .
( وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا ) .
« كسانى كه در راه ما بكوشند آنان را به راههاى خود راهنمائى مى كنیم » .
از این زمان است كه سالك عملاً وارد مراحل بالاتر شده ، واقعیّت آن همه حقایق را كه درباره ى مقام و حالات گوناگون تزكیه ى نفس ، مانند مكاشفات و الهام و جذبه و ذوق و اشتیاق شنیده بود ، حالا از روى یقین احساس مى نماید ، و قوّت قلب و قوّه ى توكّل و ایمان و اعتمادش بر الطاف و فیوضات و هدایتِ پروردگار ، روز به روز قوى تر مى گردد .
#نفس_عاقله_ملهمه
@sserfan
عامل هفدهم :تزکیه نفس
(قسمت هشتم )
ادامه...
منازل هفتگانه نفس
منزل چهارم:نفس عاقله یا ملهمه
در این مرحله قوّه ى تعقّل نشو و نماى كامل ، و با قوه ى اراده ى عقلى تجلّى و ظهور مى كند .
در این مرحله حاكم اصلى عقل است و به وسیله ى اراده ى عقلى ، احكام و اوامر عقل در همه ى شئون زندگى جارى خواهد گشت .
( وَنَفْس وَمَا سَوَّاهَا * فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ) .
این دوره را بنابر آیات فوق از این رو مرحله ى نفس ملهمه مى توان نامید كه در نفس سالك ، نخستین بار پرتو الهام ربّانى افكنده مى شود .
مرحله ى چهارم از آنجا كه در میان سه مرحله ى اول و سه مرحله ى بعد برزخى است ، از این رو به موجب قانون تكامل و برزخیّت ، داراى اشكال و صور و قواى هر دو طرف ( مراحل ذكر شده و آنچه ذكر خواهد شد ) مى باشد .
در این مرحله قواى پست و حیوانى ، آخرین درجات قوّت و توان خود را به كار خواهند برد تا موقعیّت خود را نگاهدارى كنند ، و از این حیث هم در دل سالك كه مشغول تزكیه ى نفس است ، انقلاب ها و طوفان هاى بسیار قوى و بلكه خونین سر مى زند ، ولى سرانجام قواى پست حیوانى و آمال و هوس هاى خود پرستانه ى نفسانى ، مغلوب انوار قاهره ى قواى برتر معنوى گشته ، ظلمت ، جهالت و غفلت مغلوب نور معرفت و فضیلت خواهد شد .
چون این حقیقت در دل عارف ظهور كرد ، سكوت و آرامش ، با نور الهام ، مشام جان او از فیض آسایش درونى و استراحت وجدانى كه نتیجه ى پیروزى بر نفس حیوانى است ، برخوردار خواهد گشت و لذّت غلبه ى بر نفس را خواهد چشید .
سالك در این مرحله ى از تزكیه ى نفس ، كم كم شروع به چیدن میوه ى شیرین زحمت ها ، كوشش ها ، ناكامى ها ، ریاضت ها و مقاومت هایى كه با متانت و توكّل و ایمان تحمّل نموده مى كند .
( وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا ) .
« كسانى كه در راه ما بكوشند آنان را به راههاى خود راهنمائى مى كنیم » .
از این زمان است كه سالك عملاً وارد مراحل بالاتر شده ، واقعیّت آن همه حقایق را كه درباره ى مقام و حالات گوناگون تزكیه ى نفس ، مانند مكاشفات و الهام و جذبه و ذوق و اشتیاق شنیده بود ، حالا از روى یقین احساس مى نماید ، و قوّت قلب و قوّه ى توكّل و ایمان و اعتمادش بر الطاف و فیوضات و هدایتِ پروردگار ، روز به روز قوى تر مى گردد .
#نفس_عاقله_ملهمه
@sserfan
لذت نفس از عبادت:
حضرت آقا حاج سيد هاشم بسياري از كارهاي نيكو را از حظوظ نفسانيّه مي شمردند و مي فرمودند : غالباً مجالسي را كه بعضي از سالكين تشكيل مي دهند و در آن ها شعر مي خوانند ، از حظوظ نفس است . گرچه لذت معنوي برند ، حظّ نفس است . بسياري از اذكار و اوراد را مردم براي اغراض نفساني و حظوظ آن به جاي مي آورند . قرآني را كه تلاوت مي كنند ، اگر به زيبايي جلد و ورق و خط توجه داشته باشند ، يا روي رحل مشبّك بخوانند و آن رحل مؤثّر در حالت قرائتشان باشد ، حظوظ نفس است . سجّاده ي ساده و سفيد مطلوب است ، سجّاده هاي زيبا و منقّش و ملوّن ، حظوظ نفس است . تربت سيدالشهداء (عليه السلام) اگر به صورت مُهرهاي معمولي گرچه ناصاف باشد ، تربت است ولي اگر صاف بودن آن مدّ نظر گرفته شود ، حظوظ نفس است . بايد درست ملاحظه شود كه شيطان تا كجا دايره ي ماموريت خود را توسعه داده و در سجده گاه مومن شيعه ، آن هم روي تربت پاك آن زمين مقدس ، دوست دارد اثر خود را به جاي گذارد . تسبيح هاي زيبا كه در ذكر انسان مؤثر است ، همگي حظوظ نفس است و هكذا عمامه و عبا و ردا و غيرها از آن چيزهايي كه در عبادت ، نماز ، دعا ، زيارت ، تلاوت ، ذكر و ورد مؤمن مؤثّر باشد . خواستن خواب ها و رؤياهاي معنوي و روحاني ، از حظوظ نفس است . طلبيدن مكاشفات ، اتصال با عالم غيب ، اطلاع بر ضماير ، عبور از آب و هوا و آتش ، تصرّف در مواد كائنات و شفا دادن مريضان ، همگي حظوظ نفسند .
رساله سیر و سلوک از مرحوم سید هاشم حداد
@sserfan
حضرت آقا حاج سيد هاشم بسياري از كارهاي نيكو را از حظوظ نفسانيّه مي شمردند و مي فرمودند : غالباً مجالسي را كه بعضي از سالكين تشكيل مي دهند و در آن ها شعر مي خوانند ، از حظوظ نفس است . گرچه لذت معنوي برند ، حظّ نفس است . بسياري از اذكار و اوراد را مردم براي اغراض نفساني و حظوظ آن به جاي مي آورند . قرآني را كه تلاوت مي كنند ، اگر به زيبايي جلد و ورق و خط توجه داشته باشند ، يا روي رحل مشبّك بخوانند و آن رحل مؤثّر در حالت قرائتشان باشد ، حظوظ نفس است . سجّاده ي ساده و سفيد مطلوب است ، سجّاده هاي زيبا و منقّش و ملوّن ، حظوظ نفس است . تربت سيدالشهداء (عليه السلام) اگر به صورت مُهرهاي معمولي گرچه ناصاف باشد ، تربت است ولي اگر صاف بودن آن مدّ نظر گرفته شود ، حظوظ نفس است . بايد درست ملاحظه شود كه شيطان تا كجا دايره ي ماموريت خود را توسعه داده و در سجده گاه مومن شيعه ، آن هم روي تربت پاك آن زمين مقدس ، دوست دارد اثر خود را به جاي گذارد . تسبيح هاي زيبا كه در ذكر انسان مؤثر است ، همگي حظوظ نفس است و هكذا عمامه و عبا و ردا و غيرها از آن چيزهايي كه در عبادت ، نماز ، دعا ، زيارت ، تلاوت ، ذكر و ورد مؤمن مؤثّر باشد . خواستن خواب ها و رؤياهاي معنوي و روحاني ، از حظوظ نفس است . طلبيدن مكاشفات ، اتصال با عالم غيب ، اطلاع بر ضماير ، عبور از آب و هوا و آتش ، تصرّف در مواد كائنات و شفا دادن مريضان ، همگي حظوظ نفسند .
رساله سیر و سلوک از مرحوم سید هاشم حداد
@sserfan