Forwarded from فایلهای دورهها و کارگاههای سنجشگرانهاندیشی
#تعریف – بخش 1
💢 تعریف چیست؟
◼️ در فرهنگ فلسفی کمبریج، دربارهی «تعریف» چنین گفته شده:
«تعریف عبارت است از مشخص کردن معنا یا محتوای مفهومی یک [واژه یا] عبارت. برای مثال، «دورهی هفت روزه» تعریفی است برای واژهی «هفته».
▫️ به زبان سادهتر، «تعریف» یعنی روشن کردن منظورمان از یک واژه یا عبارت.
▫️فرض کنید من بگویم «دانشمندان رویدادهای طبیعی را "تبیین" میکنند» و شما از من بپرسید «منظورت از "تبیین" چیست؟» و من در پاسخ بگویم:
«تبیین یعنی مشخص کردن علت یک رویداد»
▫️ در اینجا پاسخ من به شما، یک «تعریف» است؛ چون من با این جملهای که گفتهام (جملهی «تبیین یعنی مشخص کردن علت یک رویداد») منظور خودم از واژهی «تبیین» را روشن کردهام.
◼️ بگذارید کمی دقیقتر بگویم. تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد. برای مثال، تعریف واژهی «نخبه» به ما میگوید که چه کسانی را میتوان در دستهای که با عنوان «نخبه» نامگذاری میشود (یا مجموعهی کسانی که عنوان «نخبه» را به آنها میدهیم) جای داد. به همین ترتیب، تعریف واژهی «نهنگ» به ما میگوید که کدام دسته از جانوران را میتوان در دسته یا مجموعهای که با عنوان «نهنگ» نامگذاری میشود جای داد.
♻️ تعریفها به ما کمک میکنند تا بدانیم که کدام واژه را در کجا به کار ببریم. در نتیجه، توانایی ما در سخنگفتن را نیز افزایش میدهند.
♻️ تعریفها انواع گوناگون دارند. علاوه بر این برخی از تعریفها خوباند و برخی از تعریفها بدند.
♻️ در مطالب بعدی کانال «سنجشگرانهاندیشی»، ابتدا روشن خواهم کرد که بحث «تعریف» چه ارتباطی با سنجشگرانهاندیشی (تفکر نقادانه) دارد. سپس دربارهی خوب بودن و بد بودن تعریفها، و کاستیهایی که ممکن است به تعریفها راه یابند، سخن خواهم گفت. و پس از آن، به بیان چند «نوع» تعریف نیز خواهم پرداخت.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 تعریف چیست؟
◼️ در فرهنگ فلسفی کمبریج، دربارهی «تعریف» چنین گفته شده:
«تعریف عبارت است از مشخص کردن معنا یا محتوای مفهومی یک [واژه یا] عبارت. برای مثال، «دورهی هفت روزه» تعریفی است برای واژهی «هفته».
▫️ به زبان سادهتر، «تعریف» یعنی روشن کردن منظورمان از یک واژه یا عبارت.
▫️فرض کنید من بگویم «دانشمندان رویدادهای طبیعی را "تبیین" میکنند» و شما از من بپرسید «منظورت از "تبیین" چیست؟» و من در پاسخ بگویم:
«تبیین یعنی مشخص کردن علت یک رویداد»
▫️ در اینجا پاسخ من به شما، یک «تعریف» است؛ چون من با این جملهای که گفتهام (جملهی «تبیین یعنی مشخص کردن علت یک رویداد») منظور خودم از واژهی «تبیین» را روشن کردهام.
◼️ بگذارید کمی دقیقتر بگویم. تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد. برای مثال، تعریف واژهی «نخبه» به ما میگوید که چه کسانی را میتوان در دستهای که با عنوان «نخبه» نامگذاری میشود (یا مجموعهی کسانی که عنوان «نخبه» را به آنها میدهیم) جای داد. به همین ترتیب، تعریف واژهی «نهنگ» به ما میگوید که کدام دسته از جانوران را میتوان در دسته یا مجموعهای که با عنوان «نهنگ» نامگذاری میشود جای داد.
♻️ تعریفها به ما کمک میکنند تا بدانیم که کدام واژه را در کجا به کار ببریم. در نتیجه، توانایی ما در سخنگفتن را نیز افزایش میدهند.
♻️ تعریفها انواع گوناگون دارند. علاوه بر این برخی از تعریفها خوباند و برخی از تعریفها بدند.
♻️ در مطالب بعدی کانال «سنجشگرانهاندیشی»، ابتدا روشن خواهم کرد که بحث «تعریف» چه ارتباطی با سنجشگرانهاندیشی (تفکر نقادانه) دارد. سپس دربارهی خوب بودن و بد بودن تعریفها، و کاستیهایی که ممکن است به تعریفها راه یابند، سخن خواهم گفت. و پس از آن، به بیان چند «نوع» تعریف نیز خواهم پرداخت.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 فضولی؛ ابتذال کنجکاوی
♻️ فضولی پرداختن به موضوعات و رویدادهایی است که دغدغهی فرد نیستند. فرد در مورد آنها میکاود بدون اینکه دغدغهی پرسش داشته باشد. اگر برانگیزندهی کنجکاوی پرسشگری است، فضولی (هرچند که ظاهر پرسش به خود بگیرد) با بنبست پرسشگری متحقق میشود.
♻️ زوج همسایهام با هم درگیر شدهاند. دقت میکنم تا از موضوع دعوایشان سر در بیاورم. دعوایی که فرض میکنیم نه به من ربطی دارد و نه میتواند ربطی داشته باشد. این فضولی با طرد این پرسش برایم ممکن میشود که «این چه ربطی به تو دارد؟».
♻️ بسیاری فضولی را با کنجکاوی اشتباه میگیرند. اما فضولی لاپوشانی بیتفاوتی و مسئولیتناپذیری است. کنجکاوی در مورد موضوعی مطرح میشود که بهسادگی به شرح و فهم در نمیآید. فضولی اصلاً با رویگردانی از تلاش برای شرح و فهم مشخص میشود.
📚 برگرفته از کتاب درآمدی بر تفکر انتقادی، نوشتهی حسن قاضیمرادی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
♻️ فضولی پرداختن به موضوعات و رویدادهایی است که دغدغهی فرد نیستند. فرد در مورد آنها میکاود بدون اینکه دغدغهی پرسش داشته باشد. اگر برانگیزندهی کنجکاوی پرسشگری است، فضولی (هرچند که ظاهر پرسش به خود بگیرد) با بنبست پرسشگری متحقق میشود.
♻️ زوج همسایهام با هم درگیر شدهاند. دقت میکنم تا از موضوع دعوایشان سر در بیاورم. دعوایی که فرض میکنیم نه به من ربطی دارد و نه میتواند ربطی داشته باشد. این فضولی با طرد این پرسش برایم ممکن میشود که «این چه ربطی به تو دارد؟».
♻️ بسیاری فضولی را با کنجکاوی اشتباه میگیرند. اما فضولی لاپوشانی بیتفاوتی و مسئولیتناپذیری است. کنجکاوی در مورد موضوعی مطرح میشود که بهسادگی به شرح و فهم در نمیآید. فضولی اصلاً با رویگردانی از تلاش برای شرح و فهم مشخص میشود.
📚 برگرفته از کتاب درآمدی بر تفکر انتقادی، نوشتهی حسن قاضیمرادی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
Audio
⚫️ فایل صوتیِ خلاصه فصل 5 کتاب درآمدی جدید به فلسفه اخلاق
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
#تعریف – سلسله نوشتار - بخش 2
💢 ارتباط بحث «تعریف» با سنجشگرانه اندیشی (تفکر نقادانه)
♻️ همهی صاحبنظران و نویسندگان کتابهای سنجشگرانه اندیشی (و همچنین بسیاری از فیلسوفان و حتی دانشمندان) بر اهمیت «وضوح» در اندیشه و زبان تأکید کردهاند.
▫️ جان سرل، فیلسوف بریتانیایی، گفته است «اگر نمیتوانی مطلبی را واضح بگویی، خودت هم آن را نفهمیدهای».
▫️ ویتگنشتاین در رسالهی منطقی فلسفی میگوید: «فلسفه میبایستی اندیشههایی را که بی فلسفه انگار تیره و تار و مبهم هستند روشن کند و مرز آنها را بهدقت معین سازد». در همان کتاب، در قطعهای دیگر میگوید «هر آنچه اصلاً بتواند اندیشیده شود، میتواند بهروشنی اندیشیده شود».
◼️ اهمیت «وضوح» در سنجشگرانه اندیشی به این دلیل است که کار اصلی ما در سنجشگرانه اندیشی «ارزیابی» اندیشههای دیگران و «استدلال»هایی است که آن اندیشهها را پشتیبانی میکنند. اما گام نخست در ارزیابی یک اندیشه یا استدلالِ پشتیبانیکنندهی آن اندیشه «فهمیدن» آن است. تا زمانی که چیزی را بهروشنی نفهمیم، نمیتوانیم دربارهاش قضاوتی داشته باشیم.
◼️ برای رسیدن به فهم روشن از یک اندیشه و استدلالِ آن، نخست باید «واژه»هایی که در «بیان» آن اندیشه یا استدلال به کار رفتهاند را بفهمیم. بسیاری اوقات، دلیل فهم ناقص ما از یک اندیشه (یا استدلال پشتیبانیکنندهی آن اندیشه) این است که یک یا چند تا از واژههای به کار رفته در آن را نمیفهمیم (گرچه عاملهای دیگری نیز ممکن است در ناقصبودن فهم ما دخالت داشته باشند).
✴️ اینجاست که اهمیت «تعریف» در سنجشگرانه اندیشی آشکار میشود:
«تعریف»ها معنای واژهها و عبارتهای بهکاررفته در «بیان» یک اندیشه را برای ما روشن میکنند و، از این طریق، به فهم روشن و دقیق ما از آن اندیشه یاری میرسانند. دستیابی به فهم روشن و دقیق از یک اندیشه نیز به ما کمک میکند تا در ارزیابی آن اندیشه و استدلال پشتیبانیکنندهاش (که کار اصلی ما در سنجشگرانه اندیشی است) موفقتر عمل کنیم.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 ارتباط بحث «تعریف» با سنجشگرانه اندیشی (تفکر نقادانه)
♻️ همهی صاحبنظران و نویسندگان کتابهای سنجشگرانه اندیشی (و همچنین بسیاری از فیلسوفان و حتی دانشمندان) بر اهمیت «وضوح» در اندیشه و زبان تأکید کردهاند.
▫️ جان سرل، فیلسوف بریتانیایی، گفته است «اگر نمیتوانی مطلبی را واضح بگویی، خودت هم آن را نفهمیدهای».
▫️ ویتگنشتاین در رسالهی منطقی فلسفی میگوید: «فلسفه میبایستی اندیشههایی را که بی فلسفه انگار تیره و تار و مبهم هستند روشن کند و مرز آنها را بهدقت معین سازد». در همان کتاب، در قطعهای دیگر میگوید «هر آنچه اصلاً بتواند اندیشیده شود، میتواند بهروشنی اندیشیده شود».
◼️ اهمیت «وضوح» در سنجشگرانه اندیشی به این دلیل است که کار اصلی ما در سنجشگرانه اندیشی «ارزیابی» اندیشههای دیگران و «استدلال»هایی است که آن اندیشهها را پشتیبانی میکنند. اما گام نخست در ارزیابی یک اندیشه یا استدلالِ پشتیبانیکنندهی آن اندیشه «فهمیدن» آن است. تا زمانی که چیزی را بهروشنی نفهمیم، نمیتوانیم دربارهاش قضاوتی داشته باشیم.
◼️ برای رسیدن به فهم روشن از یک اندیشه و استدلالِ آن، نخست باید «واژه»هایی که در «بیان» آن اندیشه یا استدلال به کار رفتهاند را بفهمیم. بسیاری اوقات، دلیل فهم ناقص ما از یک اندیشه (یا استدلال پشتیبانیکنندهی آن اندیشه) این است که یک یا چند تا از واژههای به کار رفته در آن را نمیفهمیم (گرچه عاملهای دیگری نیز ممکن است در ناقصبودن فهم ما دخالت داشته باشند).
✴️ اینجاست که اهمیت «تعریف» در سنجشگرانه اندیشی آشکار میشود:
«تعریف»ها معنای واژهها و عبارتهای بهکاررفته در «بیان» یک اندیشه را برای ما روشن میکنند و، از این طریق، به فهم روشن و دقیق ما از آن اندیشه یاری میرسانند. دستیابی به فهم روشن و دقیق از یک اندیشه نیز به ما کمک میکند تا در ارزیابی آن اندیشه و استدلال پشتیبانیکنندهاش (که کار اصلی ما در سنجشگرانه اندیشی است) موفقتر عمل کنیم.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 از فلسفه تا بعد
♻️ شبکهای برای اندیشیدن، معرفی کتاب، فیلم، موسیقی، بررسی اندیشه و ابزار فلسفیدن:
🌐 لینک کانال تلگرام:
https://www.tg-me.com/azfalsafetabaad
♻️ شبکهای برای اندیشیدن، معرفی کتاب، فیلم، موسیقی، بررسی اندیشه و ابزار فلسفیدن:
🌐 لینک کانال تلگرام:
https://www.tg-me.com/azfalsafetabaad
Forwarded from پارادوکس (mehdi khosravani)
💢 راستی که رستگار است اویی که میتواند نقص و نبود خوشبختیاش را به یک مانع زمینی ربط بدهد! تو نمیفهمی، نمیفهمی که بیچارگیات از آن دل خراب و آن مغز پریشان خودت سرچشمه میگیرد و در چارهی کار تو همهی پادشاهان زمین هم حیران میمانند.
📚 از رنجهای ورتر جوان
🌐 کانال «فلسفهورز»:
🆔 @falsafe_varz
📚 از رنجهای ورتر جوان
🌐 کانال «فلسفهورز»:
🆔 @falsafe_varz
Forwarded from فایلهای دورهها و کارگاههای سنجشگرانهاندیشی
فهرست مطالب واضح اندیشیدن.pdf
234.4 KB
فهرست مطالب کتاب واضح اندیشیدن
نوشتهی ژیل لوبلان
ترجمهی مهدی خسروانی
نوشتهی ژیل لوبلان
ترجمهی مهدی خسروانی
💢 دربارهی کتاب واضح اندیشیدن
✍️ نوشتهی ژیل لوبلان
✍️ ترجمهی مهدی خسروانی
♻️ کتاب واضح اندیشیدن یک درسنامهی تفکر نقّادانه است. ژیل لوبلان، پیش از نگارش این کتاب، سنجشگرانهاندیشی را برای بیش از 7000 دانشجو تدریس کرده است. همین پیشینه موجب شده که کتاب از این ویژگیها برخوردار شود:
1️⃣ متن روشن و شفّاف
2️⃣ استفاده از ابزارهای گوناگون (مثالها، نمودارها، جدولها، و کادرهای بازنگری) برای توضیح و برجستهکردن نکتهها و مفهومهای کلیدی
3️⃣ استفاده از «واژهنامهی توصیفی» در پایان کتاب برای توضیح واژگانی که احتمالاً برای خواننده جدیدند، و
4️⃣ عرضهی تمرینهای متنوع (تمرین عادی، تمرین ارزیابی، و تمرین کاوش و نگارش) برای اطمینان از ورزیدهشدن خواننده در کاربرد مفاهیم کتاب.
دانلود فهرست مطالب کتاب
🌐 کانال «سنجشگرانهاندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh
✍️ نوشتهی ژیل لوبلان
✍️ ترجمهی مهدی خسروانی
♻️ کتاب واضح اندیشیدن یک درسنامهی تفکر نقّادانه است. ژیل لوبلان، پیش از نگارش این کتاب، سنجشگرانهاندیشی را برای بیش از 7000 دانشجو تدریس کرده است. همین پیشینه موجب شده که کتاب از این ویژگیها برخوردار شود:
1️⃣ متن روشن و شفّاف
2️⃣ استفاده از ابزارهای گوناگون (مثالها، نمودارها، جدولها، و کادرهای بازنگری) برای توضیح و برجستهکردن نکتهها و مفهومهای کلیدی
3️⃣ استفاده از «واژهنامهی توصیفی» در پایان کتاب برای توضیح واژگانی که احتمالاً برای خواننده جدیدند، و
4️⃣ عرضهی تمرینهای متنوع (تمرین عادی، تمرین ارزیابی، و تمرین کاوش و نگارش) برای اطمینان از ورزیدهشدن خواننده در کاربرد مفاهیم کتاب.
دانلود فهرست مطالب کتاب
🌐 کانال «سنجشگرانهاندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh
📚 منبع اصلی مطالب مربوط به «تعریف» فصل پنجم از کتاب واضح اندیشیدن ست که در ماههای آینده توسط نشر نو منتشر خواهد شد.
📚 مشخصات کاملتر منابع مطالب مربوط به #تعریف:
↙️ لوبلان، ژیل ، واضح اندیشیدن ترجمهی مهدی خسروانی، در دست انتشار توسط نشر نو
↙️ موحد، ضیاء واژهنامهی توصیفی منطق، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
↙️ مظفر، محمد رضا منطق، ترجمهی علی شیروانی، مؤسسهی انتشارات دارالعلم
↘️ The Cambridge Dictionary of Philosophy, Robert Audi (ed)
↘️ The Encyclopedia of Philosophy, Paul Edwards (ed)
✍️ مهدی خسروانی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
📚 مشخصات کاملتر منابع مطالب مربوط به #تعریف:
↙️ لوبلان، ژیل ، واضح اندیشیدن ترجمهی مهدی خسروانی، در دست انتشار توسط نشر نو
↙️ موحد، ضیاء واژهنامهی توصیفی منطق، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
↙️ مظفر، محمد رضا منطق، ترجمهی علی شیروانی، مؤسسهی انتشارات دارالعلم
↘️ The Cambridge Dictionary of Philosophy, Robert Audi (ed)
↘️ The Encyclopedia of Philosophy, Paul Edwards (ed)
✍️ مهدی خسروانی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
Forwarded from سنجشگرانه اندیشی - تفکر نقادانه (mehdi khosravani)
💢 فضولی؛ ابتذال کنجکاوی
♻️ فضولی پرداختن به موضوعات و رویدادهایی است که دغدغهی فرد نیستند. فرد در مورد آنها میکاود بدون اینکه دغدغهی پرسش داشته باشد. اگر برانگیزندهی کنجکاوی پرسشگری است، فضولی (هرچند که ظاهر پرسش به خود بگیرد) با بنبست پرسشگری متحقق میشود.
♻️ زوج همسایهام با هم درگیر شدهاند. دقت میکنم تا از موضوع دعوایشان سر در بیاورم. دعوایی که فرض میکنیم نه به من ربطی دارد و نه میتواند ربطی داشته باشد. این فضولی با طرد این پرسش برایم ممکن میشود که «این چه ربطی به تو دارد؟».
♻️ بسیاری فضولی را با کنجکاوی اشتباه میگیرند. اما فضولی لاپوشانی بیتفاوتی و مسئولیتناپذیری است. کنجکاوی در مورد موضوعی مطرح میشود که بهسادگی به شرح و فهم در نمیآید. فضولی اصلاً با رویگردانی از تلاش برای شرح و فهم مشخص میشود.
📚 برگرفته از کتاب درآمدی بر تفکر انتقادی، نوشتهی حسن قاضیمرادی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
♻️ فضولی پرداختن به موضوعات و رویدادهایی است که دغدغهی فرد نیستند. فرد در مورد آنها میکاود بدون اینکه دغدغهی پرسش داشته باشد. اگر برانگیزندهی کنجکاوی پرسشگری است، فضولی (هرچند که ظاهر پرسش به خود بگیرد) با بنبست پرسشگری متحقق میشود.
♻️ زوج همسایهام با هم درگیر شدهاند. دقت میکنم تا از موضوع دعوایشان سر در بیاورم. دعوایی که فرض میکنیم نه به من ربطی دارد و نه میتواند ربطی داشته باشد. این فضولی با طرد این پرسش برایم ممکن میشود که «این چه ربطی به تو دارد؟».
♻️ بسیاری فضولی را با کنجکاوی اشتباه میگیرند. اما فضولی لاپوشانی بیتفاوتی و مسئولیتناپذیری است. کنجکاوی در مورد موضوعی مطرح میشود که بهسادگی به شرح و فهم در نمیآید. فضولی اصلاً با رویگردانی از تلاش برای شرح و فهم مشخص میشود.
📚 برگرفته از کتاب درآمدی بر تفکر انتقادی، نوشتهی حسن قاضیمرادی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
#تعریف – سلسله نوشتار - بخش 3
💢 تعریف خوب – تعریف بد
◼️ فرض کنید شما از من بپرسید که «کودکستان چیست؟» و من در پاسخ بگویم «کودکستان جایی است که بچهها در آن بازی میکنند». به نظرتان این تعریف، تعریف خوبی است؟
▫️ اگر به یاد داشته باشید، در مطلب قبلی دربارهی تعریف چنین گفتم: تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد.
◼️ بر این اساس، ظاهراً روشن است که تعریفی که من برای «کودکستان» آوردم تعریف خوبی نیست، چون بچهها در خیلی جاهای دیگر (مثلاً در پارک یا مدرسه یا کوچه) هم بازی میکنند. بنابراین تعریفی که من آوردم نمیتواند «بهدرستی» مشخص کند که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «کودکستان» نامگذاری میشود جای داد، چون اگر این تعریف را مبنا قرار دهیم، پارک و مدرسه و کوچه هم در دستهای که با عنوان «کودکستان» مینامیم قرار میگیرند؛ در حالی که نباید چنین باشد!
✴️ بنابراین، برخی از تعریفها ممکن است کاستیهایی داشته باشند. در چهار مطلب بعدی، به مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهم کرد.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 تعریف خوب – تعریف بد
◼️ فرض کنید شما از من بپرسید که «کودکستان چیست؟» و من در پاسخ بگویم «کودکستان جایی است که بچهها در آن بازی میکنند». به نظرتان این تعریف، تعریف خوبی است؟
▫️ اگر به یاد داشته باشید، در مطلب قبلی دربارهی تعریف چنین گفتم: تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد.
◼️ بر این اساس، ظاهراً روشن است که تعریفی که من برای «کودکستان» آوردم تعریف خوبی نیست، چون بچهها در خیلی جاهای دیگر (مثلاً در پارک یا مدرسه یا کوچه) هم بازی میکنند. بنابراین تعریفی که من آوردم نمیتواند «بهدرستی» مشخص کند که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «کودکستان» نامگذاری میشود جای داد، چون اگر این تعریف را مبنا قرار دهیم، پارک و مدرسه و کوچه هم در دستهای که با عنوان «کودکستان» مینامیم قرار میگیرند؛ در حالی که نباید چنین باشد!
✴️ بنابراین، برخی از تعریفها ممکن است کاستیهایی داشته باشند. در چهار مطلب بعدی، به مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهم کرد.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 فایدهی سنجشگرانهاندیشی (تفکر نقادانه) فقط در این نیست که ایرادهای سخنان دیگران را برایمان آشکار میکند. گاه فایدهاش این است که میفهمیم نقدی که گمان میکردیم به فلان سخن یا دیدگاه وارد است، در واقع وارد نیست.
↙️ عاملهای زیادی ممکن است ما را در ابتدا به سمت این داوری سوق بدهند که سخنِ الف دارای ایراد ب است؛ مثلاً پیشانگارههایمان دربارهی صاحب سخن الف، یا پیشداوریهایمان دربارهی هر آنچه با الف سازگار است.
↙️ اما خیلی وقتها اگر حوصله به خرج دهیم و سعی کنیم نقدمان به الف را صورتبندی کنیم متوجه میشویم که نقدمان اساساً وارد نیست؛ وقتی دقت میکنیم در مییابیم که آنچه قصد نقدش را داشته ایم «عمق»ی داشته که در ابتدا درک نکردهایم.
↙️ به عبارت دیگر «ارادهی نقد» درک عمیقتر به ارمغان میآورد؛ البته به شرط اینکه ارادهی «نقد» داشته باشیم، نه ارادهی «فروکوفتن به هر شیوهی ممکن».
✍️ مهدی خسروانی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
↙️ عاملهای زیادی ممکن است ما را در ابتدا به سمت این داوری سوق بدهند که سخنِ الف دارای ایراد ب است؛ مثلاً پیشانگارههایمان دربارهی صاحب سخن الف، یا پیشداوریهایمان دربارهی هر آنچه با الف سازگار است.
↙️ اما خیلی وقتها اگر حوصله به خرج دهیم و سعی کنیم نقدمان به الف را صورتبندی کنیم متوجه میشویم که نقدمان اساساً وارد نیست؛ وقتی دقت میکنیم در مییابیم که آنچه قصد نقدش را داشته ایم «عمق»ی داشته که در ابتدا درک نکردهایم.
↙️ به عبارت دیگر «ارادهی نقد» درک عمیقتر به ارمغان میآورد؛ البته به شرط اینکه ارادهی «نقد» داشته باشیم، نه ارادهی «فروکوفتن به هر شیوهی ممکن».
✍️ مهدی خسروانی
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
Audio
⚫️ فایل صوتیِ خلاصه فصل 5 کتاب درآمدی جدید به فلسفه اخلاق
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
Forwarded from سنجشگرانه اندیشی - تفکر نقادانه (mehdi khosravani)
#تعریف – سلسله نوشتار - بخش 3
💢 تعریف خوب – تعریف بد
◼️ فرض کنید شما از من بپرسید که «کودکستان چیست؟» و من در پاسخ بگویم «کودکستان جایی است که بچهها در آن بازی میکنند». به نظرتان این تعریف، تعریف خوبی است؟
▫️ اگر به یاد داشته باشید، در مطلب قبلی دربارهی تعریف چنین گفتم: تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد.
◼️ بر این اساس، ظاهراً روشن است که تعریفی که من برای «کودکستان» آوردم تعریف خوبی نیست، چون بچهها در خیلی جاهای دیگر (مثلاً در پارک یا مدرسه یا کوچه) هم بازی میکنند. بنابراین تعریفی که من آوردم نمیتواند «بهدرستی» مشخص کند که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «کودکستان» نامگذاری میشود جای داد، چون اگر این تعریف را مبنا قرار دهیم، پارک و مدرسه و کوچه هم در دستهای که با عنوان «کودکستان» مینامیم قرار میگیرند؛ در حالی که نباید چنین باشد!
✴️ بنابراین، برخی از تعریفها ممکن است کاستیهایی داشته باشند. در چهار مطلب بعدی، به مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهم کرد.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 تعریف خوب – تعریف بد
◼️ فرض کنید شما از من بپرسید که «کودکستان چیست؟» و من در پاسخ بگویم «کودکستان جایی است که بچهها در آن بازی میکنند». به نظرتان این تعریف، تعریف خوبی است؟
▫️ اگر به یاد داشته باشید، در مطلب قبلی دربارهی تعریف چنین گفتم: تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد.
◼️ بر این اساس، ظاهراً روشن است که تعریفی که من برای «کودکستان» آوردم تعریف خوبی نیست، چون بچهها در خیلی جاهای دیگر (مثلاً در پارک یا مدرسه یا کوچه) هم بازی میکنند. بنابراین تعریفی که من آوردم نمیتواند «بهدرستی» مشخص کند که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «کودکستان» نامگذاری میشود جای داد، چون اگر این تعریف را مبنا قرار دهیم، پارک و مدرسه و کوچه هم در دستهای که با عنوان «کودکستان» مینامیم قرار میگیرند؛ در حالی که نباید چنین باشد!
✴️ بنابراین، برخی از تعریفها ممکن است کاستیهایی داشته باشند. در چهار مطلب بعدی، به مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهم کرد.
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
Audio
⚫️ فایل صوتیِ خلاصه فصل 5 کتاب درآمدی جدید به فلسفه اخلاق
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
🎙 مهدی خسروانی
◀️ لینک گروه «تمرین فلسفه»، محل برگزاری جلسهی کتابخوانی گروهی:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
💠 کانال فلسفهورز:
🆔 @falsafe_varz
✴️ پشت همهی سوگیریها و تبلیغات در رسانههای خبری، در همهی جهان، منطق یکسان و سادهای قرار دارد:
↙️ هر جامعه و فرهنگی دارای جهاننگری منحصربهفرد است و این جهاننگری بر آنچه افراد جامعه میبینند و نیز بر شیوهی نگاهشان به آن چیزها تأثیر میگذارد.
↙️ رسانههای خبری که در چارچوب فرهنگهای گوناگون جهان فعالیت میکنند بازتابدهندهی جهاننگریِ همان فرهنگی هستند که خبر را برایش تهیه میکنند. اما حقیقتِ آنچه در جهان میگذرد بسیار پیچیدهتر از چیزیست که، در چارچوب یک فرهنگ خاص، حقیقت به نظر میرسد. هر کسی در هر جامعهای، اگر میخواهد خبرها را به شیوهی سنجشگرانه مصرف کند، باید این حقیقت را بپذیرد و خبرها را با توجه به این حقیقت مصرف کند.
♻️ تفکر نقّادانه مجموعهای پیچیده از مهارتهاست که [برخی از] ویژگیهای طبیعی و غریزی موجود در اندیشهی انسانی را تغییر میدهد.
📚 برگرفته از کتاب چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانهها تشخیص دهیم
💠 برای تهیهی اینترنتی کتاب، به این صفحه مراجعه کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
↙️ هر جامعه و فرهنگی دارای جهاننگری منحصربهفرد است و این جهاننگری بر آنچه افراد جامعه میبینند و نیز بر شیوهی نگاهشان به آن چیزها تأثیر میگذارد.
↙️ رسانههای خبری که در چارچوب فرهنگهای گوناگون جهان فعالیت میکنند بازتابدهندهی جهاننگریِ همان فرهنگی هستند که خبر را برایش تهیه میکنند. اما حقیقتِ آنچه در جهان میگذرد بسیار پیچیدهتر از چیزیست که، در چارچوب یک فرهنگ خاص، حقیقت به نظر میرسد. هر کسی در هر جامعهای، اگر میخواهد خبرها را به شیوهی سنجشگرانه مصرف کند، باید این حقیقت را بپذیرد و خبرها را با توجه به این حقیقت مصرف کند.
♻️ تفکر نقّادانه مجموعهای پیچیده از مهارتهاست که [برخی از] ویژگیهای طبیعی و غریزی موجود در اندیشهی انسانی را تغییر میدهد.
📚 برگرفته از کتاب چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانهها تشخیص دهیم
💠 برای تهیهی اینترنتی کتاب، به این صفحه مراجعه کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
Forwarded from پارادوکس (mehdi khosravani)
💢 جلسهی چهارم کتابخوانی گروهی فلسفی
📚 فصل پنجم کتاب درآمدی جدید به فلسفهی اخلاق با عنوان «عاطفهگرایی»
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
⏰ امشب (جمعه 29 شهریور، ساعت 20)، در گروه «تمرین فلسفه». لینک گروه:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
🎙 لینک دانلود فایل صوتی خلاصهی فصل پنجم، برای دوستانی که به کتاب دسترسی ندارند:
https://www.tg-me.com/falsafe_varz/81
📚 فصل پنجم کتاب درآمدی جدید به فلسفهی اخلاق با عنوان «عاطفهگرایی»
▪️ عاطفهگرایی چیست؟
▪️ چه دلیلهایی به سود عاطفهگرایی آورده شده است؟
▪️ چه نقدهایی به عاطفهگرایی وارد شدهاند؟
⏰ امشب (جمعه 29 شهریور، ساعت 20)، در گروه «تمرین فلسفه». لینک گروه:
https://www.tg-me.com/doingphilosophypersian
🎙 لینک دانلود فایل صوتی خلاصهی فصل پنجم، برای دوستانی که به کتاب دسترسی ندارند:
https://www.tg-me.com/falsafe_varz/81
آیا بخش دوم از سلسلهنوشتارهای «تعریف» به اندازهی کافی واضح بود.
لینک مطلب:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/974
لینک مطلب:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/974
Anonymous Poll
79%
بله
21%
خیر
💢 دوستان همراه در کانال سنجشگرانهاندیشی.
نظرخواهی دربارهی مطالب کانال به منظور ارتقای کیفیت مطالب صورت میگیرد. با شرکت در این نظرخواهیها من را در ارتقای مطالب یاری فرمایید.
لینک مطلبی که آخرین نظرخواهی کانال به آن مربوط میشود:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/974
نظرخواهی دربارهی مطالب کانال به منظور ارتقای کیفیت مطالب صورت میگیرد. با شرکت در این نظرخواهیها من را در ارتقای مطالب یاری فرمایید.
لینک مطلبی که آخرین نظرخواهی کانال به آن مربوط میشود:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/974
Telegram
سنجشگرانه اندیشی - تفکر نقادانه
#تعریف – سلسله نوشتار - بخش 2
💢 ارتباط بحث «تعریف» با سنجشگرانه اندیشی (تفکر نقادانه)
♻️ همهی صاحبنظران و نویسندگان کتابهای سنجشگرانه اندیشی (و همچنین بسیاری از فیلسوفان و حتی دانشمندان) بر اهمیت «وضوح» در اندیشه و زبان تأکید کردهاند.
▫️ جان سرل، فیلسوف…
💢 ارتباط بحث «تعریف» با سنجشگرانه اندیشی (تفکر نقادانه)
♻️ همهی صاحبنظران و نویسندگان کتابهای سنجشگرانه اندیشی (و همچنین بسیاری از فیلسوفان و حتی دانشمندان) بر اهمیت «وضوح» در اندیشه و زبان تأکید کردهاند.
▫️ جان سرل، فیلسوف…
#تعریف - سلسله نوشتار - بخش 4
💢 کاستیهای تعریفها (بخش اول)
◼️ یکی از مهمترین نکتههایی که دربارهی تعریفها بیان کردم این بود:
تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد. برای مثال، تعریف «نهنگ» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دسته یا مجموعهای که با عنوان «نهنگ» نامگذاری میشود جای داد.
▫️ در چهار مطلب بعدی، به چهار نمونه از مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهمم کرد.
◼️ یکی از کاستیهایی که ممکن است به تعریفها راه یابد این است که تعریف بیش از حد «باز» باشد.
✴️ توضیح:
فرض کنید واژهی «الف» را تعریف کردهایم. وقتی میگوییم تعریف «الف» بیش از حد «باز» است، منظورمان این است که اگر تعریف یادشده را مبنا قرار دهیم، چیزهایی به دستهی «الف» وارد میشوند که نباید به آن وارد شوند.
▫️ برای مثال، فرض کنید واژهی «دانشجو» را این طور تعریف کنیم: «دانشجو کسی است که در حال یادگیری است». روشن است که طبق این تعریف تقریباً همهی انسانها وارد دستهای میشوند که با عنوان «دانشجو» نامگذاری میشود (چون تقریباً همهی انسانها در تمام عمرشان بهنحوی در حال یادگیریاند)؛ بنابراین، طبق تعریف ما، چیزهایی به دستهی «دانشجو» وارد میشوند که نباید در این دسته جای بگیرند، در حالی که یک تعریف خوب نباید اجازهی چنین چیزی بدهد! بنابراین این تعریف بیش از حد «باز» است.
(در منطق سنتی، به تعریفی که بیش از حد باز است «تعریف به اعم» گفته میشود؛ تعبیر دیگری که به کار میرود این است که میگویند تعریف «مانع» نیست.)
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh
💢 کاستیهای تعریفها (بخش اول)
◼️ یکی از مهمترین نکتههایی که دربارهی تعریفها بیان کردم این بود:
تعریف واژهی «الف» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دستهای که با عنوان «الف» نامگذاری میشود جای داد. برای مثال، تعریف «نهنگ» به ما میگوید که چه چیزهایی را میتوان در دسته یا مجموعهای که با عنوان «نهنگ» نامگذاری میشود جای داد.
▫️ در چهار مطلب بعدی، به چهار نمونه از مهمترین کاستیهایی که ممکن است در تعریفها وجود داشته باشند اشاره خواهمم کرد.
◼️ یکی از کاستیهایی که ممکن است به تعریفها راه یابد این است که تعریف بیش از حد «باز» باشد.
✴️ توضیح:
فرض کنید واژهی «الف» را تعریف کردهایم. وقتی میگوییم تعریف «الف» بیش از حد «باز» است، منظورمان این است که اگر تعریف یادشده را مبنا قرار دهیم، چیزهایی به دستهی «الف» وارد میشوند که نباید به آن وارد شوند.
▫️ برای مثال، فرض کنید واژهی «دانشجو» را این طور تعریف کنیم: «دانشجو کسی است که در حال یادگیری است». روشن است که طبق این تعریف تقریباً همهی انسانها وارد دستهای میشوند که با عنوان «دانشجو» نامگذاری میشود (چون تقریباً همهی انسانها در تمام عمرشان بهنحوی در حال یادگیریاند)؛ بنابراین، طبق تعریف ما، چیزهایی به دستهی «دانشجو» وارد میشوند که نباید در این دسته جای بگیرند، در حالی که یک تعریف خوب نباید اجازهی چنین چیزی بدهد! بنابراین این تعریف بیش از حد «باز» است.
(در منطق سنتی، به تعریفی که بیش از حد باز است «تعریف به اعم» گفته میشود؛ تعبیر دیگری که به کار میرود این است که میگویند تعریف «مانع» نیست.)
✍️ مهدی خسروانی
📚 منبع اصلی: کتاب واضح اندیشیدن
📚 برای آگاهی از سایر منابع، اینجا را ببینید.
❗️ برای خواندن بقیهی مطالب دربارهی تعریف روی #تعریف کلیک کنید.
🌐 کانال سنجشگرانهاندیشی:
🆔 @sanjeshgaraneh