🔳⭕️چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟
نقش و مسئولیت ما در توسعۀ جامعه چیست؟
وحید احسانی (@vahidehsani_vh)

⭕️«اصلاح بنیادین و پایدار» جامعه صرفاً طی فرآیندی «از پایین به بالا» که از بطن مردم شکل گیرد، امکان‌پذیر است. حتّی اگر معتقد باشیم اصلاح جامعه باید از بالا و توسّط مسئولان صورت گیرد، در صورتی که آن‌ها در این راستا گام برندارند، باز هم مجبوریم یا به «نق زدن» اکتفا کنیم و یا خودمان دست به کار شویم. تاکنون، بطن جامعه عمدتا به «نق زدن» که واکنشی احساسی و بی‌فایده است و اکثر اندیشمندان نیز به «نقد کردن» یا «انتشار محتوای اندیشمندانه» که مفید امّا ناکافی است، اکتفا کرده‌اند.

☑️تجویز راهبردی:
لازم است فرایند ایجاد آمادگی و شرایط لازم برای اصلاح از پایین به بالای جامعه (اصلاحات مدنی) آغاز شود. برای این مهم، به دو تغییر کلّی اصلاح فردی و نهادسازی نیازمندیم.

🔹اصلاح فردی شامل موارد زیر است:
1- افزایش سطح آگاهی
2- تمرین و یادگیری مهارت‌های توسعه
باید در نظر داشت که از نظام آموزشی رسمی نمی‌توان انتظار داشت که آغاز کنندۀ فرآیند اصلاح جامعه باشد، زیرا پیش از این که جامعه در مسیر اصلاح قرار گیرد، نظام آموزشی رسمی بازتاب دهندۀ «ایرادهای فرهنگی بطن جامعه» و «منافع جریان‌های ذینفوذ بالادستی» است و جز این هم نمی‌تواند باشد.

🔹نهادسازی: خارج شدن از حالت «اتمیزه» یا «سلّول‌های مجزّا» و سازمان‌یافتن در قالب گروه‌های کوچکی که در راستای اهداف مشترک با هم همکاری می‌کنند.

⭕️از آنجا که کسب و ارتقاء مهارت‌های توسعه‌، به ضرورت، مستلزم «تمرین کار گروهی» بوده و امکان ندارد که کسی بتواند تنها با مطالعه در این عرصه توفیقی به دست آورد، روش و مسیر «اصلاح فردی» و «نهادسازی» در واقع یک مسیر واحد است. یعنی افراد طی این مسیر، هم مهارت‌های توسعه را کسب و تقویت می‌کنند و هم از حالت «اتمیزه» خارج شده و به یک جامعۀ مدنیِ مرتبط و هماهنگ تبدیل می‌شوند. در رابطه با این مسیر نکات مهمّی وجود دارد که باید لحاظ شوند:
🔹ضروریست که این گروه‌های کوچک به صورت خوشه‌ای با هم در ارتباط باشند. یعنی در عین حالی که به صورت مستقل تصمیم‌گیری و فعّالیت می‌کنند، امّا با هم در ارتباط بوده، از فعّالیت‌ها و برنامه‌های یکدیگر مطلّع بوده و برخی برنامه‌های مشترک نیز داشته‌باشند.
🔹موضوع فعّالیت گروه‌های فعّال اجتماعی هر چه که باشد، به هر حال باید بخشی از زمان و انرژی خود را به مطالعه و افزایش سطح آگاهی اختصاص دهند.
🔹لازم است اجزاء این «شبکۀ مویرگی» با اندیشمندان و صاحب‌نظران ارتباط تعاملی و سازمان یافته‌ای برقرار کرده و در تصمیم‌گیری‌ها به نقطه نظرات و توصیه‌های عالمانه و هماهنگ‌کنندۀ آن‌ها توجه داشته‌باشند.
🔹مهم است که این مسیر و سازمان‌یافتگی با نیّت و جهت‌گیری «اصلاح‌گرانه» طی شود. در غیر اینصورت، مهارت‌هایی که کسب می‌شوند و شبکه‌ای که ایجاد می‌شود صرفاً کارکرد و قابلیّت تخریبی خواهد داشت و نه توسعه‌ای.
🔹وقتی ویژگی‌های فردی و سازمان‌یافتگی جمعی از سطح مشخصی نازل‌تر شود، بطن مردم خاصیّت «استبداد‌زایی» پیدا می‌کنند. اتّفاقی که به نظر می‌رسد طی هزاران سال زندگی تحت استبداد، در مورد ما ایرانیان رخ داده و باعث شده برخی صاحب‌نظران از بازتولید استبداد و امثال آن سخن بگویند.

✅با توجه به مورد پیشین، لازم است در هدف‌گذاری‌ها، یک مسیر معقول و منطقی لحاظ شود. یعنی ابتدا افراد در قالب گروه‌های کوچک (ضمن ارتباط خوشه‌ای با سایر گروه‌های مشابه) فعّالیت خود را با اهداف کوچکی آغاز کنند و سپس به تناسب «ارتقاء آگاهی و مهارت‌های توسعه‌ای خود» و نیز به تناسب میزان «نهادینه شدن ارتباط سازمان‌یافته با سایر گروه‌ها و اندیشمندان» به اهداف بزرگتری نیز بپردازند.

✅اقداماتی که در راستای تجویز راهبردی بالا انجام می‌شود نباید به یکی از بیماری‌های همه‌گیر و سرمایه‌سوز جامعه، یعنی «نسخه‌پیچی برای دیگران» منجر شود. اکثر مسئولان و مردم، همواره در حال نسخه‌پیچی برای دیگران بوده و گفته‌ها و توصیه‌هایشان از این دست است که: «باید با فساد مبارزه شود»، «باید جلوی رانت خواری گرفته‌شود»، «باید سطح آگاهی مردم ارتقاء پیدا کند»، «مردم باید با هم مرتبط شوند» و غیره.

✅در حال حاضر بر اساس «نسخۀ راهبردی پیش‌گفته» اقدامات زیر در حال انجام است:
🔹برگزاری جلسات کتابخوانی و همفکری که گزارش این جلسات در کانال موفقیت‌های کوچک ایرانیان و هم در بخش ایدۀ بیست اخبار شبکۀ چهار سیما منتشر شده است.
🔹برگزاری جلسات کتابخوانی در استان کرمانشاه که کانال تلگرامی «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» نیز در این راستا ایجاد شده است. بنا است سطح همکاری افزایش داده شود، اهداف و برنامه‌های مشترکی تعریف شده و همۀ دغدغه‌مندان ارتقاء سطح مطالعه در استان، آن اهداف و برنامه‌ها را دنبال کنند.
(اگر می‌پسندید، به اشتراک بگذارید.)
#شبکه_توسعه
@I_D_Network

چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟
وحید احسانی

چندی پیش، دربارۀ چگونگی اصلاح جامعه و نقش و مسئولیت ما (مردم) برای توسعه، یادداشت کوتاهی نوشته و برای کانال «شبکۀ توسعه» (کانالی که پیش از این با عنوان شبکه استراتژیست توسّط دکتر مجتبی لشکربلوکی مدیریت می‌شد و چندیست که با نام جدید، توسّط دکتر محمّد فاضلی، دکتر امیر ناظمی و دکتر علی سرزعیم مدیریت می‌شود) ارسال کردم تا در معرض نقد سایرین قرار گیرد.

یادداشت مذکور بالاخره پس از اعمال جرح و تعدیل‌های متعدّد (شامل حذف لینک‌ها، حذف پانویس‌ها و تلخیص برخی بخش‌ها) در کانال شبکه توسعه منتشر شد امّا به نظرم، نسخۀ منتشر شده ابهام‌هایی داشته و محتوای یادداشت اصلی را به خوبی منتقل نمی‌کند. متن کامل یادداشت اصلی را می‌توانید از طریق لینک زیر مطالعه بفرمایید 👇👇👇
چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟

نسخۀ منتشر شده در کانال «شبکۀ توسعه» را نیز می‌توانید از طریق لینک زیر مشاهده کنید 👇👇👇
نسخۀ منتشر شده در کانال شبکۀ توسعه

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیستم

🔹موضوع: "راه نهادینه کردن مهارت‌های توسعه: تمرکز بر اصلاحات فرهنگی یا تمرکز بر اصلاح ساختارها"

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۲۳ آبان ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹با حضور:
✔️دکتر عباسعلی منصوری(دکترای فلسفه و کلام اسلامی و عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه رازی)
✔️دکتر وحید احسانی(دکترای توسعه‌ی کشاورزی و پژوهشگر حوزه‌ی علم‌سنجی و توسعه)
✔️دکتر محسن طاهری(دکترای فلسفه و کلام اسلامی، مدرس دانشگاه رازی و پژوهشگر فلسفه)

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود: بخش اول: ارائه بحث؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

چه کار کنیم؟

شب گذشته، بنزین، بدون اعلام قبلی به شدّت گران شد. بارها تجربه کرده‌ایم که گران شدن بنزین، گران شدن بسیاری چیزهای دیگر را نیز در پی دارد. آقای روحانی گفت که دولت از درآمد این تغییر هیچ چیزی برداشت نکرده و تمام عواید حاصله، به بخش نیازمند جامعه باز خواهد گشت. متأسفانه، بارها و بارها تجربه کرده‌ایم که حتّی در مورد تصمیم‌ها و برنامه‌هایی که واقعاً و در روی کاغذ با هدف کمک به اقشار ضعیف طرّاحی شده‌اند، در عمل، «منافع برنامه» عمدتاً به اقلیّت ممتاز رسیده و سهم بطن جامعه «ضرر و زیان‌های مربوطه» بوده‌است. همچنین، از شخص آقای روحانی و سایر مسئولان هم وعده و ادّعاهای زیادی شنیده‌ایم که عملی نشده‌اند، لذا اگر آقای روحانی یا سایر مسئولان (چه دولتی، چه غیر دولتی و چه فرادولتی) توقّع دارند که ما (مردم) این ادّعا را باور کرده و نسبت به آن خوش‌بین باشیم، به نظرم، توقعّ و انتظار نابه‌جایی دارند. ...

خب، برای مقابله با این مسئله و سایر مسائل مشابه، چه کار کنیم؟ اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، به هر حال «یک کاری باید انجام دهیم»، امّا چه کاری؟ در بسیاری از گفتگوهای روزانه در اقصی نقاط کشور، افراد منتقد و معترضْ راه‌حل‌های مختلفی مطرح می‌کنند، امّا راه‌حل صحیح و مناسب کدام است؟

پمپ‌بنزین آتش بزنیم؟ ماشین‌‌ها را در خیابان خاموش کنیم؟ اعتصاب کنیم؟ تظاهرات کنیم؟ آشوب کنیم؟ شب‌ها از پشت بام شعار بدهیم؟ دانشگاه‌ها را تعطیل کنیم؟ انتخابات را تحریم کنیم؟

اگر انتخابات را تحریم می‌کنیم، بدون قید شرط تحریم کنیم؟ بگوییم اگر نظارت استصوابی را حذف نکنید تحریم خواهیم کرد؟ بگوییم اگر صلاحیت نامزدهای مورد نظر ما را تأیید نکنید تحریم خواهیم کرد؟ بگوییم اگر صحّت و سلامت شمارش آراء را تضمین نکنید تحریم خواهیم کرد؟ یا غیره؟

آیا خشن برخورد کنیم یا نرم؟ اگر قرار است خشن برخورد کنیم، با چه روشی و اگر قرار است نرم برخورد کنیم با چه روشی؟ اگر قرار است تجمّع کنیم، کجا و در چه روز و ساعتی؟ اگر قرار است شعار بدهیم، چه شعارهایی؟

در رابطه با این پرسش‌ها، دو نکتۀ بسیار مهم و تعیین کننده وجود دارد: ...

متن کامل یادداشت را از طریق لینک زیر مطالعه بفرمایید 👇👇👇
چه کار کنیم؟

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفاً بازنشر دهید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

👆👆👆
سلام و درود،
لطفا نقطه نظرات احتمالی خود دربارۀ یادداشت بالا را از طریق گزینۀ «add a comment» زیر ارسال بفرمایید.
👇👇👇

🔹چه کار کنیم؟(2)
🖋وحید احسانی

🔹با مسائل و مشکلات زیادی مواجه‌ایم که کارد را به استخوان‌مان رسانده‌اند (لااقل برای بخش قابل توجّهی از ما). اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، اگر نمی‌خواهیم همچنان چشم امیدمان فقط به مسئولان باشد، بالاخره خودمان باید آستین همّت بالا زده و یک کاری انجام بدهیم، امّا چه کاری؟

🔹اگر جامعه را مانند یک بدن فرض کنیم، بدن جامعۀ ما دچار بیمارهای متعدّدی شده و دردهای عجیبی همه جای آن را فرا گرفته‌است. بیماری جامعۀ ما چگونه درمان می‌شود؟ درد شدید، فراگیر و مزمنْ از عمیق شدن بیماری حکایت می‌کند و عمیق شدن بیماری هم راهی جز «جرّاحی» باقی نمی‌گذارد، امّا دقیقاً چه طور جرّاحی‌ایی باید انجام دهیم؟ ...

✅جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت به فایل پیوست مراجعه بفرمایید.

‼️هشدار: این یادداشت کوتاه ممکن است حاوی مطالبی باشد که با دیدگاه شما همخوانی نداشته، شما را به تأمّل عمیق و بازنگری دربارۀ برخی نظراتتان فراخوانده و حتّی به کامتان تلخ بیاید. لطفاً چنانچه آمادگی این مسئله را ندارید از مطالعۀ آن صرف نظر کنید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

📣 زبان حال مردم و مسئولان خطاب به صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان!
🖋 وحید احسانی

🔹 الف) زبان حال مسئولان
ما مسئولان نظام (اعم از دولتی، غیردولتی و فرادولتی)، با گوش جان شنوای هر گونه مطلب و توصیۀ صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان هستیم (شامل انتقادی) به شرط آنکه مطلب یا توصیۀ مورد نظر به گونه‌ای باشد که:
👈 به قدرت، ثروت و مقام و منزلت ما بیفزاید (یا لااقل آنها را کاهش ندهد)؛
👈 هیچ گونه ایراد یا تقصیری را متوجه عملکرد جاری و گذشتۀ ما نکند (اگر ایرادها و تقصیرها را به گردن رقیبانمان بیندازد که چه بهتر)؛
👈 علاوه بر خودمان، به کام مقامات بالادستی‌مان نیز خوش بیاید (همچنین به کام کسانی که پُست و مقام خود را مدیون کمک آنها هستیم، کسانی که در دسته و گروه ما قرار می‌گیرند و کسانی که نفوذ و رانت زیادی در اختیار دارند)؛
👈 بر حیطۀ اختیارات ما افزوده و از مسئولیت‌مان بکاهد (یا لااقل از اختیاراتمان نکاسته و بر مسئولیت‌هایمان نیفزاید).
👈در کوتاه مدّت (که در دورۀ مدیریتی کوتاه ما بگنجد) نتایج چشمگیری به دنبال داشته‌باشد (یا لااقل نتایج حاصل از آن این ظرفیت را داشته‌باشد که پس از اعمال «مُبالِغات معمول در نظام اداری»، بتوان آنها را در قالب یک گزارش رنگی حاوی نمودارهای جذّاب منتشر کرد)؛
👈به حریم خصوصی ما (پُست و اختیارات مدیریتی‌مان) تجاوز نکرده و مطالبه‌گر شفافیت (دربارۀ کسانی که استخدام می‌کنیم، عزل و نصب‌هایمان، درآمدهایمان، رانت‌هایی که در اختیار داریم، روابطمان با ثروتمندان و غیره)، مشارکت و امثال آن نباشد؛
👈موقعیّت‌های سخنرانی و خودنمایی ما در انواع همایش‌ها و گردهمآیی‌ها (اعم از عمومی و علمی-تخصصی) را افزایش دهد (یا لااقل از آنها نکاهد)؛

🔹ب) زبان حال تک تک مردم
ما یکایک ملّت همیشه در صحنه (اعم از دهک‌های پایین و بالا از حیث اقتصادی، سواد و غیره)، با گوش جان شنوای هر گونه مطلب و توصیۀ صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان هستیم (شامل انتقادی) به شرط آنکه مطلب یا توصیۀ مورد نظر به گونه‌ای باشد که:
👈در مورد مسائل جامعه هیچ‌گونه مسئولیتی را متوجه ما نکرده و تمام تقصیر را به گردن مسئولان (یا صنف‌هایی غیر از صنف ما، یا لااقل مردم و مسئولان به جز من یک نفر) بیندازد.
👈به هیچ وجه از خوش‌گذرانی‌های ما نکاهد، چه این خوش گذرانی‌ها از جنس «مسافرت خارج از کشور، تفریح در ویلای شخصی، افزودن به تجمّلات زندگی و امثال آنها» باشد و چه از جنس «لم دادن پای سریال‌های بی‌سروته تلویزیونی، خیابان گردی، نق‌نق کردن و غُرزدن‌های بی‌فایده و دل‌خنک‌کن، وقت‌گذرانی با مطالب سطحی فضای مجازی و امثال آن»؛
👈مطالب و توصیه‌های مورد نظر خلاصه بوده و از طول و تفصیل بی‌مورد خودداری شده‌باشد، خیلی خلاصه باشد، خیلی خیلی خلاصه، یعنی چیزی در حدّ «یک عکس بامزه با چند جملۀ کوتاه زیر آن».
👈موجبات نشاط خاطر و خوش‌گذرانی ما را فراهم آورد (یا لااقل کاممان را تلخ نکند)؛
👈صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان گرامی انتظار نداشته‌باشند که ما به جستجوی مطالب و توصیه‌های آنها بپردازیم، بلکه خودشان به گونه‌ای مدیریت کنند که آثار و توصیه‌های آنها بدون اینکه نیاز باشد ما در سبک زندگی‌مان تغییری ایجاد کنیم، در معرض دید و اطّلاع ما قرار بگیرد؛
👈در این مطالب و توصیه‌ها به هیچ وجه از ما خواسته نشده‌باشد که «کتاب بخوانیم» (چه به طور مستقیم و چه به طور غیرمستقیم)؛
👈با یادآوردی این نکته که «حق عضویت کتابخانه‌های عمومی سالیانه ده هزار و پانصد تومان است» به عذر و بهانۀ ما مبنی بر «گران بودن کتاب» -که با کمک آن توانسته‌ایم برای سالیان درازی وجدانمان را گول بزنیم- خدشه‌ای وارد نکند؛
👈 با یادآوری «ناچیزبودن اطّلاعات ما از تاریخ و عبرت‌های گذشتگانمان» موجبات «وجدان درد» گرفتن‌مان را فراهم نکند؛
👈کاربردی، عملیاتی و زودبازده باشد، خیلی زودبازده باشد. به عبارت دقیق‌تر، به گونه‌ای باشد که با اندکی تلاش، بدون صرف انرژی، سرمایه یا وقت چندانی بتوان به نتایج چشمگیر (ترجیحاً ایده‌آل و آرمانی) دست یافت؛
👈 با اشاره به احادیث معتبر مبنی بر اینکه «قرآن خواندن بدون فهم معنای آیات هیچ گونه ثوابی ندارد» و امثال آن، ثروت‌های هنگفتی که دل‌مان به آنها خوش است را نقش برآب نکرده و موجبات نگرانی، اضطراب و تشویش خاطرمان را فراهم نیاورد؛

نکتۀ پایانی: در شرایط مشابه، مردم و مسئولانی هم هستند که در راستای غلبه بر معضلات و برداشتن یک گام رو به جلو، امیدوارانه از مطالب و توصیه‌های صاحب‌نظران و اندیشمندان استفاده می‌کنند. یکی از لازمه‌های آغاز فرآیند توسعه ازدیاد گروه اخیر است. شما نیز به سهم خود می‌توانید به افزایش گروه اخیر کمک کنید.

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفاً بازنشر دهید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

✅ اهمّیت گام‌های کوچک و از پایین به بالا برای توسعه
🖋 وحید احسانی

یکی از موضوعات پرتکرار در جامعۀ ایران این است که «آیا توسعه و بهبود جامعه باید از بالا شروع شده و به مرور کف جامعه را نیز متحوّل کند و یا باید از پایین و بطن جامعه شروع شده و به مرور رأس هرم جامعه را نیز تحت تأثیر قرار داده و اصلاح کند؟».

در این یادداشت کوتاه نمی‌خواهم به تفصیل به این مسئله پرداخته و یکی از این دو حالت افراطی را در پای دیگری گردن بزنم، بلکه با تکیه بر جملاتی کوتاه از یکی از سخنرانی‌های اخیر دکتر رنانی، صرفاً می‌خواهم بر اهمّیت «گام‌های کوچک و از پایین» تأکید کرده و نشان دهم که تلاش‌های «کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه» (با تأکید بر جلسات حضوری کتابخوانی استان که تا کنون 15 مورد شناسایی و معرّفی شده‌است)، برنامه‌های «انجمن فکر و فلسفۀ کرمانشاه» (گفتگوهای هفتگی در شهرکتاب و کارگاه‌های تخصصی) و سایر فعالیت‌های مشابه چقدر می‌توانند برای حرکت به سمت توسعه مهم و تأثیرگذار باشند.

باشد که کسانی که با این حرکت‌ها مواجه شده یا می‌شوند، آنها را بیش از پیش جدّی گرفته، به عنوان فعّالیت‌هایی مؤثر و آینده‌ساز به رسمیت شناخته و با آنها به نحو مطلوب‌تری همکاری کنند.

دکتر محسن رنانی در آخرین دقایق گزارشی که از بازدید یک مدرسۀ خلّاق و کودک-محور ارائه کرده‌اند بیان می‌دارند:

«... امیدوارم که به لطف الهی بتوانیم بیشتر و بهتر در حوزۀ توسعه، در حوزۀ کودکی و در حوزۀ آموزش، با همکاری شما کار کنیم. و جامعه‌مان را کمک کنیم که یک گام کوچک، یک گام کوچک و باز یک گام کوچک به سمت بهبود شرایط حرکت کنیم.

گام‌های بزرگ را دنبالش نباید باشیم. انقلاب‌های واقعی انقلاب‌هایی است که با حرکت‌های کوچک و آرام محقق می‌شود. انقلاب‌های بزرگ و گسترده فقط ویرانگری به جا می‌گذارند. انقلاب‌های واقعی همین حرکت‌های کوچکی است که ما از خودمان شروع کنیم، از خانواده‌مان شروع کنیم و از مدارس‌مان شروع کنیم. توسعه از همین گام‌های کوچک و از همین اقدامات اندک آغاز می‌شود.

ما در این صد سالۀ بعد از مشروطیت به خطا و به خطا و به خطا گمان می‌کردیم که «توسعه و پیشرفت از بالا شروع می‌شود» و «باید حکومت‌ها عوض بشوند تا جامعه متحوّل بشود» یا «باید حکومت‌ها متولّی تغییر باشند و با برنامه‌های فراگیر توسعه و غیره و غیره جامعه را متحوّل کنند» و در این صد سال، ما همۀ سرمایه‌هایمان را همۀ منابع کشور را در این مسیر صرف کردیم، نابود کردیم و تخریب کردیم و امروز به گمان من روزیست که باید برگشت کنیم و متوجه این موضوع باشیم که توسعه از خانه، توسعه از مدرسه و توسعه از تک تک ماها شروع می‌شود؛ [توسعه] از تحوّل در فرد، از تحوّل در خانواده و تحوّل در مدرسه شروع می‌شود.

اگر توسعه در اروپا مثلاً از تحوّل فکری در فیلسوفان، تحوّل در متدولوژی علم یا تحوّل در فناوری شروع شده‌است، آنها چهارصد سال فرصت تمرین و تجربه داشته‌اند. ما فرصت تجربۀ چهارصد ساله نداریم. ما باید در چند دهه فرایند توسعه را طی بکنیم و این شدنی نیست مگر این که از سرمایه‌گذاری بر روی کودکان‌مان شروع کنیم و از خانه و مدرسه شروع کنیم».

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

📚 در راستای ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان، لطفاً با کانال «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» همکاری کنید:
https://www.tg-me.com/readergroupsofkermanshah

📣 معرّفی شاغلان مرّوج کتابخوانی و تقدیر از آنها

📣 فراخوان شناسایی و تقدیر از شاغلان بخش خصوصی که در محل کار خود کتابخانه نصب کرده‌اند

از تمام هم استانی‌هایی که با نصب کتابخانه در محل کار خود (آرایشگاه، کافی شاپ، نانوایی و غیره) به صورت داوطلبانه به ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان کمک می‌کنند درخواست می‌کنیم از کتابخانۀ مورد نظر عکس تهیّه کرده و برای ما بفرستند تا اقدام ارزشمند آنها را در کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه بازتاب داده و به سهم خود از آنها تقدیر کنیم.

همچنین، از تمام کسانی که به صورت اتّفاقی (به عنوان مشتری یا ارباب رجوع) با چنین اماکنی مواجه می‌شوند تقاضا می‌کنیم از کتابخانۀ مزبور عکس تهیّه کرده و به همراه نشانی محل کار مربوطه برای ما بفرستند.

لازم به ذکر است طبق مصوّبۀ شورای اسلامی شهر کرمانشاه، صاحبان چنین مشاغلی در پرداخت عوارض کسب و پیشه از تخفیفات ویژه برخوردار خواهند شد.

لطفا تصاویر و توضیحات مربوطه را به یکی از دو ادمین زیر ارسال بفرمایید.

دکتر وحید احسانی: @vahidehsani_vh
دکتر محسن احمدوندی: @mohsenahmadvandy

📚 در راستای ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان، لطفاً با کانال «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» همکاری کنید:
https://www.tg-me.com/readergroupsofkermanshah

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیست‌وسوّم

🔹موضوع: چگونه در راستای شکل‌گیری «جامعۀ مدنی» گام برداریم؟
🔹 ارائه کننده: وحید احسانی
🔹 متن محوری گفتگو: چگونه در راستای توسعه گام برداریم؟ (منتشر شده در کانال شبکۀ توسعه)، جهت دسترسی به فایل پی‌دی‌اف این یادداشتِ کوتاه به اینجا مراجعه کنید.

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۱۴ آذر ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود. بخش اول: ارائۀ مطلب؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

✅ ملّت «زود و زور»!

پیشنهاد می‌کنم، گزیدۀ کوتاه زیر از کتاب ارزشمند «سازگاری ایرانی» (اثر مهندس مهدی بازرگان - سال 1346) را با دقّت مطالعه بفرمایید (گزیده‌ای از صفحات 62 الی 69):

«در اینجا به [ذکر] دو تأثیر فرعی ولی مهم [تأثیرات زیستن نسل اندر نسل تحت سلطۀ روح و روال استبداد] که در روحیۀ فعلی ما ریشه‌‌های عمیق دارد اکتفا می‌‌نمائیم:

1- با زمان و مدّت کار نکردن.
2- چیزی جز زور را مؤثّر نشناختن.

اتّفاقاً، این دو خصیصه، با آنکه به نظر خیلی‌‌ها ناچیز و نامحسوس می‌‌آید و برای آنها اثر و ضرری قائل نمی‌‌شوند، نقش بزرگی در تاریخ گذشته و در افکار اصلاحی و برنامه‌‌های اجتماعی ما دارند.

در چنین شرایط و احوال، به مصداق ضرب‌‌المثل کاملاً مناسب خودمان که می‌‌گوید: سرکۀ نقد به از حلوای نسیه است، در نظر کوچک و بزرگ مردم فقط آنچه حاضر و موجود است و قابل استفاده فوری می‌‌باشد، ارزش و خاصیت پیدا می‌‌کند. آنچه موکول به آینده و محتاج به صرف وقت و بذل جهد می‌‌شود، چون اطمینان به آینده نیست، بی‌‌اعتبار است و اعتناء به آن نمی‌‌شود ... هر گونه طرح و تدارکی که متضمن مطالعۀ قبلی و ادامۀ بعدی و نتیجه‌‌گیری نهائی باشد پیشاپیش مردود است و کسی عقیده و حوصلۀ آن را ندارد. خصوصاً اگر بنا باشد با فکر و عمل افراد متعدد، متفرّق و روی منافع غیرشخصی و مادی انجام گردد. تنها آن گونه اصلاحات و اقداماتی مدّعی و طرفدار پیدا می‌‌کنند که باز هم طبق ضرب‌‌المثل خیالی خاص خودمان یک شبه ره صد ساله پیموده شود! ... چنین مردمی از یکی از بزرگترین سرمایه‌‌هائی که سازندۀ طبیعت و تکامل دهندۀ بشریت است، محروم‌‌اند: سرمایۀ زمان. استفاده از وقت و زمان و رسیدن به مقاصد و آمال در اجل معیّت و مدّت مقرر بر طبق برنامه‌‌های پی‌‌گیر ... عملی است که مردان موفق روزگار و ملّت‌‌های با پشتکار را به پیروی از مشیت کردگار، یعنی قرار ازلی دستگاه خلقت، به پیروزی‌‌های استوار رسانده‌‌است.

کلمۀ صبر که در قرآن این اندازه با تأکید و توصیف آمده‌‌است و ملازم با پایداری طولانی در برابر مشکلات و خطرات از یک طرف و امیدواری به رحمت و نجات نهائی از طرف دیگر است، همان استفاده و استخدام زمان می‌‌باشد. طبیعی است که تا ایمان و علاقه به یک هدف مشترک اعلی نباشد و افراد تن به گذشت از منافع و اغراض خصوصی ندهند، پیشروی دسته جمعی و پیروزی در طول زمان و مکان فراهم نخواهد گشت. ... سرّ پیروزی‌‌های عظیم تاریخی آنها [انگلیسی‌‌ها] ... روی همین صبر و پشتکار و به حساب گرفتن زمان است. ما بر عکس شاید عجولترین مردم دنیا باشیم و به همین دلیل کاری به دست خویش از پیش نمی‌‌بریم و احزاب اصلاحی و انقلابی ما تماماً شکست می‌خورند. چون انتظار دارند از راه هیاهو و تظاهر با تشکیلات زودرس و اقدامات مختصر و با انقلاب سطحی در اثر چهار تا میتینگ و اعلامیه یا چند شماره روزنامه و حداکثر یکی دو اعتصاب بازار و دو تا تیر خالی کردن، مملکت زیر و زبر شده، بلافاصله از "تیغستان "، "گلستان" سر درآوَرَد! هر گونه عملِ تشکیل [؟] و تربیت غیرحزبیِ دامنه‌‌دار و اقدامات ریشه‌‌دار که ناچار در طول زمان با به کار انداختن افراد کثیر و تنظیم افکارْ پیشنهاد شود، پیشاپیش محکوم است. در حالی که برای ملّت‌‌های سراپا در زنجیر که حرکات تند و تیز آنها از هر طرف مشهود و مسدود است و توانائی عملی فوق‌‌العاده ناچیز دارند، اگر امکان جنبش و راه نجاتی باشد تنها در حرکات ملایمِ منظم و کوچک است که وقتی در تعداد و تکرار زیاد شد، ضرب شد و در زمان وسیع، در جهت واحدی گسترش و پیشروی یافت، از نتیجۀ آن یک انتقال محسوس و مثبت درخواهد آمد.

(ادامۀ یادداشت در پست بعدی)

(ادامۀ یادداشت «ملّت زود و زور!»)

از طرف دیگر، ملّتی را در پیش داریم که عمل طبیعت را در سیل و آفات و حوادث ناگهانی احساس کرده [است]، [امّا] از تأثیرهای ریز تدریجی ولی خیلی طولانی اشعۀ ملایم آفتاب و قطرات باران که طی دهور و اعصار، کوه‌‌ها و دریاها و قاره‌‌ها و انسان‌‌ها را به وجود می‌‌آورد، غافل است و هر عمل بشری را که به جائی رسیده‌‌باشد از دست حکّام و زورمندانی دیده‌‌است که پشت سرش فشار و فوریت گذارده‌‌اند. در سایر شوؤن زندگی و مؤسسات اجتماعی نیز همین قرار و قاعده را جاری و عادی دیده‌‌است. مثلاً در خانواده، پدر روی زن و بچه حکومت مطلقه دارد و رفتار خانم با کلفت و نوکر اگر روی انصاف و قانون باشد، اوضاع خانه زار است، کار مکتب تا زهر چشم معلّم و ضربۀ فلک و شلّاق نباشد پیش نمی‌‌رود، روابط استاد و شاگرد در دکان کارگاه بر منبای ترس و دعواست و رابطۀ ارباب و رعیت در ده که تکلیفش معلوم است. در ذهن چنین مردمی که انجام هر عمل و وصول به هر مقصد را فقط در سایۀ زور و ضربت دیده‌‌اند، رفته‌‌رفته چنین عقیده رسوخ یافته‌‌است که در دنیا یگانه عامل مؤثّر اجبار و تحمیل است که مردم را به‌‌اجبار و کشتار به راه خیر و صلاح آوَرَند ... نه مدّت در حساب و برنامه می‌‌آید نه مردم. هر چه هست باید زود و با زور انجام شود. خدمت و تربیت توأم با تمایل و تعلیم و تمرین که یگانه راه سازندۀ انسانیت است، خارج از بحث و برنامه‌‌ها می‌‌باشد.

امّا آنها که اعتقاد به حقیقت و ابدیت دارند قاعدتاً نباید چنین فکر کنند. کسانی که سطح دیدشان برتر از خودبینی و قصدشان بیشتر از بهره‌‌برداری خصوصی در مدّت عمر شخصی است، برای هدف‌‌های عمومی جاویدان کار می‌‌کنند و در حساب آیندۀ جهان اثر و پاداش می‌‌طلبند. دیر یا زود رسیدن به مقصود و به چشم خود ندیدن یا زنده و مرده بودن برایشان فرق چندان ندارد. خواهان حق و همگام با حق‌‌خواهان بوده و اعمال خود را در هر حال مؤثّر و مأجور می‌‌دانند.

... تغییر وضع و تعیین سرنوشت یک ملّت کهنسال چون ایران کار یک روز و دو روز، راه یک قدم و دو قدم و عمل یک نفر و دو نفر نیست. شاید مهم‌ترین داروی پیشنهادی ما –اگر نگوئیم یگانه داروی مؤثّر- همین عوض شدن یا عوض کردن طرز فکر کهنۀ «زود و زور» و اعتقاد و علاقه پیدا کردن به عمل‌های مستمر مجتمع طولانی باشد.

بسیاری از انقلابی مسلک‌های ما از زمرۀ همین کم حوصله‌ها هستند و بدیهی است که با عجله و بی‌حساب، کارِ حسابی به سامان نخواهدرسید.

باید ... به تجمع‌های عملی و تمرین‌های همکاری و انضباط در شئون مختلف زندگی پرداخته، وظیفۀ دینی و انسانی و ملّی خود بدانیم که با وجود مشکلات و ناراحتی‌ها و بر خلاف گذشته، اعمال را که عادت و اصرار داشتیم به صورت فردی و شخصی انجام دهیم با هم‌فکری و همکاری یکدیگر پیش ببریم، چنین توجه و تمرینی، انقلاب عظیمی در حیات ملّی‌مان به وجود خواهد آورد».

🔹مطالعۀ کامل این کتاب ارزشمند و کوتاه (75 صفحه) را به تمام هم‌وطنانم پیشنهاد می‌کنم. از آنجا که کتاب مذکور تجدید چاپ نشده و در بازار موجود نیست، مطالعۀ فایل پی دی اف آن که به راحتی در فضای مجازی قابل دسترسی است، بلامانع است.

✅ تلاش‌هایی که در قالب «انجمن فکر و فلسفۀ کرمانشاه» و «کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه» صورت می‌پذیرد بر مبنای همین تفکر و رویکرد هستند.

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیست‌وچهارم

🔹موضوع: چگونه در راستای شکل‌گیری «جامعۀ مدنی» گام برداریم؟
🔹 ارائه کننده: وحید احسانی
🔹 متن محوری گفتگو: ملّت «زود و زور»! (گزیدۀ کوتاهی از کتاب «سازگاری ایرانی» مهندس مهدی بازرگان)، جهت دسترسی به یادداشت کوتاه مورد نظر به اینجا مراجعه کنید.

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۲۱ آذر ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود. بخش اول: ارائۀ مطلب؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

📚 مقاله ای فوق العاده از جوزف استیگلیتز با عنوان سیاستگذاری عمومی مناسب برای اقتصاد دانش بنیان

🖋 ترجمه: فرشاد مومنی و وحید احسانی

🔴 باشگاه سیاست پژوهان علم و فناوری:

@policychallenge

📚 مقاله ای فوق العاده از جوزف استیگلیتز با عنوان سیاستگذاری عمومی مناسب برای اقتصاد دانش بنیان

🖋 ترجمه: فرشاد مومنی و وحید احسانی

🔴 باشگاه سیاست پژوهان علم و فناوری:

@policychallenge

🔹چه کار کنیم؟ (1)
🖋وحید احسانی

🔹... بارها تجربه کرده‌ایم که گران شدن بنزین، گران شدن بسیاری چیزهای دیگر را نیز در پی دارد. آقای روحانی گفت که دولت از درآمد این تغییر هیچ چیزی برداشت نکرده و تمام عواید حاصله، به بخش نیازمند جامعه باز خواهد گشت. متأسفانه، بارها و بارها تجربه کرده‌ایم که ... در عمل، «منافع برنامه» عمدتاً به اقلیّت ممتاز رسیده و سهم بطن جامعه «ضرر و زیان‌های مربوطه» بوده‌است. همچنین، ... ادّعاهای زیادی شنیده‌ایم که عملی نشده‌اند ...

🔹خب، برای مقابله با این مسئله و سایر مسائل مشابه، چه کار کنیم؟ اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، به هر حال «یک کاری باید انجام دهیم»، امّا چه کاری؟

✅جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت به فایل پیوست مراجعه بفرمایید.

‼️هشدار: این یادداشت کوتاه ممکن است حاوی مطالبی باشد که با دیدگاه شما همخوانی نداشته، شما را به تأمّل عمیق و بازنگری دربارۀ برخی نظراتتان فراخوانده و حتّی به کامتان تلخ بیاید. لطفاً چنانچه آمادگی این مسئله را ندارید از مطالعۀ آن صرف نظر کنید.

#جامعه_مدنی👇
@jamey_e_madani

🔹رفتار عاقلانه کدام است؟(2)
🖋وحید احسانی

🔹با مسائل و مشکلات زیادی مواجه‌ایم که کارد را به استخوان‌مان رسانده‌اند (لااقل برای بخش قابل توجّهی از ما). اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، اگر نمی‌خواهیم همچنان چشم امیدمان فقط به مسئولان باشد، بالاخره خودمان باید آستین همّت بالا زده و یک کاری انجام بدهیم، امّا چه کاری؟

🔹اگر جامعه را مانند یک بدن فرض کنیم، بدن جامعۀ ما دچار بیمارهای متعدّدی شده و دردهای عجیبی همه جای آن را فرا گرفته‌است. بیماری جامعۀ ما چگونه درمان می‌شود؟ درد شدید، فراگیر و مزمنْ از عمیق شدن بیماری حکایت می‌کند و عمیق شدن بیماری هم راهی جز «جرّاحی» باقی نمی‌گذارد، امّا دقیقاً چه طور جرّاحی‌ایی باید انجام دهیم؟ ...

✅جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت به فایل پیوست مراجعه بفرمایید.

‼️هشدار: این یادداشت کوتاه ممکن است حاوی مطالبی باشد که با دیدگاه شما همخوانی نداشته، شما را به تأمّل عمیق و بازنگری دربارۀ برخی نظراتتان فراخوانده و حتّی به کامتان تلخ بیاید. لطفاً چنانچه آمادگی این مسئله را ندارید از مطالعۀ آن صرف نظر کنید.

#جامعه_مدنی👇
@jamey_e_madani

تسلیت!

به سهم خودم، شهادت سردار قاسم سلیمانی را به تمام ایرانیان تسلیت عرض کرده، از پروردگار مهربان برای ایشان طلب رحمت و مغفرت داشته و برای بازماندگانشان صبر و طول عمر باعزّت خواستارم.

ایشان یکی از سرمایه‌های ارزشمند ما بودند؛ روحش شاد، یادش گرامی.

به امید پروردگار، سایر سرداران و فرماندهان هوشیار و کارآزموده، به زودی خلاء وجود ایشان را جبران خواهند کرد.

این اقدام تروریستی آمریکا، برگ سیاه دیگری بر ظلم‌ها و جنایت‌های آن کشور اضافه کرد.

توضیح: اینجانب، نه تنها دست سرداران و فرماندهانی چون «شهید قاسم سلیمانی»، بلکه دست تمام سربازانی که برای حفظ امنیت و اقتدار ایران تلاش می‌کنند (اعم از سپاهی، ارتشی، نیروی انتظامی و غیره) را بوسیده و گاه و بیگاه برای سلامتی و توفیق آنان دعا می‌کنم. با وجود این و در عین حال، با دخالت نظامیان در سیاست، اقتصاد و فرهنگ مخالف بوده و لذا در راستای «حفظ سرمایۀ اجتماعی، اقتدار و امنیت ایران»، به سهم خودم، نسبت به این مسئله ابراز مخالفت خواهم کرد (با قلم کوچکم).

بر اساس تأکیدهای اندیشمندان و اصول علمی، دخالت نظامیان در اقتصاد، سیاست و فرهنگ سمّ مهلکی برای جامعه بوده، سرمایۀ اجتماعی (اصلی‌ترین سرمایۀ هر جامعه) را به شدّت تهدید کرده و لذا اقتدار و امنیت جامعه را با چالش جدّی مواجه می‌کند. تا جایی که می‌دانم، این مسئله، مسئله‌ای نیست که دانشمندان و متخصصان دربارۀ آن اختلاف نظر داشته‌باشند. به همان اندازه که «لزوم نیروی نظامی مقتدر و قوی» مورد توافق تمام عقلاست، «لزوم فاصله گرفتن نظامیان از سیاست و اقتصاد» هم مورد توافق تمام دانشمندان و متخصصان است.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

🌸 فردا می‌تواند روشن باشد اگر ...

در میان خیل کثیر افرادی که «نمیشه» ورد زبانشان شده، از هر فرصتی برای پراکندن بذر ناامیدی استفاده کرده و منتظرند که مسئولان، بیگانگان یا نخبگان راهی هموار کنند، معدود اشخاصی هم هستند که خودشان چشمۀ امید شده، آرام و بی‌هیاهو، آهسته و پیوسته، بی‌منّت و بی‌ادّعا، در میان برف و بوران گام برداشته و راه می‌گشایند.

آینده می‌تواند روشن باشد اگر ما هم به جای منتظر تغییر بودن، همراه آنها شویم، همراه شو عزیز!

یادداشت زیر را آقای ابوذر کردپور برای ما فرستاده است، هم استانی‌مان در سرپل ذهاب و عضو حلقۀ کتابخوانی سرپل که در محل فلافل فروشی خود یک قفسۀ کتاب قرار داده‌است.

بسیار دلگرم‌کننده و امیدبخش است، اگر روزی برسد که ایرانیان، باغِ «ایران آباد» را تجربه کنند، یقین بدانید در نتیجۀ رشد و گسترش چنین بذرهای کوچکی است.

از پروردگار مهربان، برای تمامی صف‌شکنان و پیشقراولان توسعۀ ایران، تندرستی، نشاط، طول عمر با عزّت، توفیق روزافزون و فرجام نیک خواستاریم.

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

👇👇👇👇

——————————————————————
درود و روز بخیر

خبرهای خوب

در این مدت که کتابخانه کوچک ما راه افتاده، خوشبختانه نسبت به احداث این محل فرهنگی کوچک استقبال خوبی رو شاهد بودیم، هم از لحاظ هدیه دادن کتاب و هم از حیث امانت بردن کتابها. برخود واجب دانستیم این اخبار خوب را با دوستان جان به اشتراک بگذاریم.

دوستان گرامی و ارجمندی که لطف نمودند و کتاب هدیه دادند:

۱-سامان اساسه؛ ۲ جلد کتاب باعنوان‌های «صراط‌های مستقیم» (عبدالکریم سروش) و «نان و شراب» (شعر سید علی صالحی)

۲- میثم عاطفی‌نیا؛ ۳ جلد کتاب با عنوان‌های «شعر کردی» (جلیل آهنگر نژاد)، «گزیده اشعار» (یوسف‌علی میرشکاک) و «مجموعه چند نمایشنامه» (محمد رضا کوهستانی).

۳- خانم مهری خسروی؛ ۱۰ جلد/کتاب کودک تام گیتس از۱تا۵، دو رمان (مگر چراغی بسوزد نوشته احمد بیگدلی)، داستان (آنچه خود داشت، مژگان ملکی) و دو کتاب روانشناسی.

در این مدت کوتاه تعداد ۷جلد کتاب به امانت دادیم .خبر خوبتر این که در این مدت دو نفر را به جمع خوانندگان کتاب دعوت کردیم؛ یک شاگرد دبیرستانی و یک استاد جوشکاری که نوید این پیام است که کتاب هرچه ((دیده)) شود، بهتر است.

در پایان، دوباره ازدوستانی که کتاب هدیه آوردند صمیمانه ممنونیم

—————————————————————-

📚 در راستای ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان، لطفاً با کانال «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» همکاری کنید:
https://www.tg-me.com/readergroupsofkermanshah

نه هر که سر بتراشد، قلندری داند!

این روزها خیلی‌ها خود را آزادی‌خواه، وطن‌پرست و دموکراسی‌طلب دانسته و در این جوّ هیجان‌زده، گلوله‌های «تهمت»، «اتّهام» و «اهانت» است که نثار دیگران می‌کنند.

ستارخان یک قهرمان ملی‌ است و اکنون هم بسیاری خودشان را ملی‌گرا می‌دانند، اما نه هر که سر بتراشد، قلندری داند!

———————————————

پس از کودتای محمّدعلی شاه که با به توپ بستن مجلس آغاز و با دستگیری، شکنجه و کشتار مشروطه‌خواهان ادامه یافت، ستّارخان (سردار ملّی)، باقرخان (سالار ملّی) و یاران اندکشان به تنها نبض تپندۀ آزادی‌خواهی ایران تبدیل شده، مردانه ایستادگی کرده و نگذاشتند روح آزادی از جسم بی‌جان وطن پرواز کند.

پس از چند ماه مبارزه و استقامت مجاهدان مشروطه، نیروهای روسیه، به بهانۀ حفظ امنیت اتباع روس ساکن در تبریز (که در اثر جنگ، محاصرۀ شهر و قحطی ناشی از آن به همراه سایرین در سختی قرار گرفته بودند)، و در واقع با نیّت پیگیری منافع خود، به قصد شکستن مقاومت آزادی‌خواهان به سمت تبریز حرکت کرده، از مرز گذشته و راه جلفا را باز کردند. ستّارخان و دیگر مجاهدان تبریز، برای رفع بهانهٔ تجاوز روس‌ها تلگرافی به این مضمون به محمدعلی شاه فرستادند:

«شاه به جای پدر و توده به جای فرزندان است. اگر رنجشی میان پدر و فرزندان رخ دهد، نباید همسایگان پا به میان گزارند. ما هر چه می‌خواستیم از آن درمی‌گذریم و شهر را به اعلی‌حضرت می‌سپاریم. هر رفتاری که با ما می‌خواهند بکنند ولی بی‌درنگ دستور دهند که راه خواربار باز شود و جایی برای گذشتن سپاهیان روس به ایران بازنماند».

محمدعلی شاه پس از دریافت این تلگراف به نیروهای دولتی دستور ترک محاصره داد (البته با تعلّل)، روس‌ها به پیشروی ادامه دادند و وارد تبریز شدند. ستارخان حاضر به اطاعت از دولت روس نشده و به ناچار با همراهانش به کنسول خانه عثمانی در تبریز پناهنده شد. در منابع ذکر شده‌است که ستارخان به کنسول روس (پاختیانوف) که می‌خواست پرچم روس را خود به سر در خانه ستارخان زند و او را در حمایت دولت روس قرار دهد گفت: «جناب کنسول! من می‌خواهم هفت دولت زیر سایۀ بیرق ایران باشد، شما می‌خواهید من زیر بیرق روس بروم؟ هرگز چنین کاری نخواهد شد!».

——————————————————-

بله، من نیز نسبت به تمامیت‌خواهی اقلیّت حاکم، دخالت نظامیان در اقتصاد و سیاست، کشتار مردم معترض و «اجنبی و اشرار» خواندن آنها، جنگ‌طلبی و مذاکره‌گریزی نظام و بسیاری چیزهای دیگر معترض بوده و در حدّ توان در نقد آنها و اصلاح جامعه کوشیده‌ام، من نیز به خاطر نقدِ «تمامیت‌خواهانِ نقدستیز» به سهم خودم هزینه داده و از برخی حقوق اساسی محروم مانده‌ام، امّا اینها دلیل نمی‌شود که از ترور فرماندهان و دانشمندان ایرانی به دست اجنبی ناراحت نشوم و نسبت به آن معترض نباشم.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani