سر فصل‌های دورهٔ کتاب و مطبوعات📚

نجوای قلم نخستین و تخصصی‌ترین مرکز آموزش با مجوز رسمی ویرایش برای دوست‌داران ادبیات فارسی📚🌱✨

ثبت‌نام دورهٔ تابستان

فعل مرکب پی‌بستی
فعل مرکب پی‌بستی نوعی فعل مرکب است که دست‌کم از سه جزء تشکیل شده است: یک اسم یا صفت؛ یک پی‌بست که از شناسه‌های فعل است؛ یک فعل بسیط که به‌عنوان همکرد این نوع فعل مرکب به‌کار می‌رود: سردش شدن، خوشش آمدن، حرصش گرفتن.
جمله‌هایی که با این افعال ساخته می‌شوند در زمرهٔ جمله‌های غیرشخصی هستند و در آنها فعل از نظر شخص و شمار با نهاد مطابقت نمی‌کند.
برای مثال، در جملهٔ «باز هم فراموشم شد» فعل سوم شخص مفرد است اما نهاد اول شخص است.
در فعل‌های مرکب پی‌بستی همکرد همیشه به صورت سوم شخص می‌آید و شناسه نه به فعل بلکه به اسم یا صفتی افزوده می‌شود که پیش از همکرد می‌آید.
شمار فعل‌های مرکب پی‌بستی محدود است و نمی‌توان فعل‌های تازه‌ای شبیه به آنچه هم‌اکنون در زبان وکود دارد ساخت.
مشهورترین فعل‌هایی که در ساختن این نوع فعل‌های مرکب به‌کار می‌روند عبارت‌اند از: گرفتن، بودن، آمدن، شدن، بردن، زدن.
چند مثال:

گرفتن: خنده‌ام گرفت.
آمدن: رحمم آمد.
بردن: خوابم برد.
بودن: سردم است.

دربارهٔ نحوهٔ مدخل کردن این فعل‌ها در میان فرهنگ‌نویسان اختلاف نظر وجود دارد. یک پیشنهاد این است که آنها را با پی‌بست سوم شخص مفرد بیاورند: خنده‌اش گرفتن، خوابش بردن، فراموشش شدن.