♦️عسکیه‌گویی در تاجیکستان!
تاریخ وفات گرگ جیم است
آش شب چله‌اش حلیم است
سام‌میرزا
🔹پریشان‌گویی یا مهمل‌سرایی که در تاجیکستان به آن عسکیه‌گویی، (تحریف‌شدهٔ عکسیه‌‌گویی) یا قافیه‌زنی می‌گویند؛ شیوه‌ای است از خانوادهٔ صنعت نقیضه‌گویی و تزریق ادبی!
🔹تفننی در شعر، که اگرچه چندان شناخته شده نیست و جای خود را در انواع ادبی باز نکرده، اما سابقهٔ رواج آن به عصر صفویه در ایران می‌رسد و دوام آن همچنان در بعضی مناطق تاجیکستان، مانند: حصار، کولاب، درواز و بدخشان به چشم می‌آید.
🔹شیوه‌ای که شاعران آن، برای گریز از هنجار و دهن‌کجی به ادبیات رسمی و «یک دم آسودن از دنیا و شر و شورش» در محفل‌های ادبی، جشن‌ها و نشست‌های دوستانه (به تعبیر تاجیکان آش حریفانه)، بنا به موضوع و اغلب بداهتاً، شعرهای بی‌معنی و سخنان بی‌سر و ته می‌خواندند تا درشتی‌های روزگار را فراموش، و اسباب نشاط خود و حاضران را فراهم کنند.
🔹ماجرای میرزاحسین مشرف، شاعر شوخ‌طبع اصفهانی و ساختن پنج مثنوی به شیوه پنج گنج نظامی که ادعا کرده بود همه ابیات آن بی‌معنی است؛ به نظرم حکایت معروفی در همین بحث باشد.
روایت است که در چهار بیت از آن گنجینهٔ مذکور، «معنی» یافتند و شاعر به ناچار شرط را به ممدوح باخت. این است دو بیت از آن چهار بیت، که مثلاً معنی‌دار بود:
اگر عاقلی بخیه بر مو مزن
به جز پنبه بر نعل آهو مزن
و
ز افسار زنبور و شلوار ببر
قفس می‌توان ساخت اما به صبر
🔹شوکت_بخارایی (۱۱۰۷-۱۰۵۳)
از شاعران همان دوره است که تجربه‌هایی در تزریق‌گویی دارد و ملایار ونجی (ونج)، سعیدعلی ولی‌زاده (کولاب)، میلی‌بای کشتودی (پنجکت)، نغزی‌بک (بدخشان) از نام‌های آشنا در عسکیه‌گویی یا قافیه‌زنی در تاجیکستان معاصر‌اند.
🔹با این توضیح که عسکیه‌گویی در دورهٔ معاصر بیشتر شفاهی است و کمتر ثبت و ضبط شده است!
به قلم: حسن قریبی
@hassangharibi
@irtaj
تاریخ وفات گرگ جیم است
آش شب چله‌اش حلیم است
سام‌میرزا
🔹پریشان‌گویی یا مهمل‌سرایی که در تاجیکستان به آن عسکیه‌گویی، (تحریف‌شدهٔ عکسیه‌‌گویی) یا قافیه‌زنی می‌گویند؛ شیوه‌ای است از خانوادهٔ صنعت نقیضه‌گویی و تزریق ادبی!
🔹تفننی در شعر، که اگرچه چندان شناخته شده نیست و جای خود را در انواع ادبی باز نکرده، اما سابقهٔ رواج آن به عصر صفویه در ایران می‌رسد و دوام آن همچنان در بعضی مناطق تاجیکستان، مانند: حصار، کولاب، درواز و بدخشان به چشم می‌آید.
🔹شیوه‌ای که شاعران آن، برای گریز از هنجار و دهن‌کجی به ادبیات رسمی و «یک دم آسودن از دنیا و شر و شورش» در محفل‌های ادبی، جشن‌ها و نشست‌های دوستانه (به تعبیر تاجیکان آش حریفانه)، بنا به موضوع و اغلب بداهتاً، شعرهای بی‌معنی و سخنان بی‌سر و ته می‌خواندند تا درشتی‌های روزگار را فراموش، و اسباب نشاط خود و حاضران را فراهم کنند.
🔹ماجرای میرزاحسین مشرف، شاعر شوخ‌طبع اصفهانی و ساختن پنج مثنوی به شیوه پنج گنج نظامی که ادعا کرده بود همه ابیات آن بی‌معنی است؛ به نظرم حکایت معروفی در همین بحث باشد.
روایت است که در چهار بیت از آن گنجینهٔ مذکور، «معنی» یافتند و شاعر به ناچار شرط را به ممدوح باخت. این است دو بیت از آن چهار بیت، که مثلاً معنی‌دار بود:
اگر عاقلی بخیه بر مو مزن
به جز پنبه بر نعل آهو مزن
و
ز افسار زنبور و شلوار ببر
قفس می‌توان ساخت اما به صبر
🔹شوکت_بخارایی (۱۱۰۷-۱۰۵۳)
از شاعران همان دوره است که تجربه‌هایی در تزریق‌گویی دارد و ملایار ونجی (ونج)، سعیدعلی ولی‌زاده (کولاب)، میلی‌بای کشتودی (پنجکت)، نغزی‌بک (بدخشان) از نام‌های آشنا در عسکیه‌گویی یا قافیه‌زنی در تاجیکستان معاصر‌اند.
🔹با این توضیح که عسکیه‌گویی در دورهٔ معاصر بیشتر شفاهی است و کمتر ثبت و ضبط شده است!
به قلم: حسن قریبی
@hassangharibi
@irtaj
Forwarded from تاجیکستان شناسی
شعر لایق شیرعلی "زبان گم کرده"با صدای دولتمند خالف 👇👇
@irtaj
هر که دارد در جهان گم کرده ای
در زمین و در زمان گم کرده ای
این نشان گم کرده ای و دیگری
خویشتن را بی نشان گم کرده ای
این یکی بخت جوان گم کرده است
دیگری گنج روان گم کرده است
این یکی گر نیم نان گم کرده است
دیگری نیم جهان گم کرده است
این یکی جان و جگر گم کرده است
آن یکی شور و شرر گم کرده است
این یکی گم کرده گر مال پدر
دیگری پند پدر گم کرده است
گر یکی بام و دری گم کرده است
دیگر نام و فری گم کرده است
آن زبان همدلی گم کرده است
این زبان مادری گم کرده است
از تمام این و آن گم کردگان
زشت روتر نیست در روی جهان
زآن که گم کرده زبان مادری
حرف گوید با تو با چندین زبان
باک نه،گر داوری گم کرده است
یا امید سروری گم کرده است
زهر بادا شیر مادر بر کسی
کو زبان مادری گم کرده است
آن یکی قدر سخن گم کرده ای
دیگری باغ و چمن گم کرده ای
از زبان مادری گم کرده لیک
می رسد روزی وطن گم کرده ای
@irtaj
هر که دارد در جهان گم کرده ای
در زمین و در زمان گم کرده ای
این نشان گم کرده ای و دیگری
خویشتن را بی نشان گم کرده ای
این یکی بخت جوان گم کرده است
دیگری گنج روان گم کرده است
این یکی گر نیم نان گم کرده است
دیگری نیم جهان گم کرده است
این یکی جان و جگر گم کرده است
آن یکی شور و شرر گم کرده است
این یکی گم کرده گر مال پدر
دیگری پند پدر گم کرده است
گر یکی بام و دری گم کرده است
دیگر نام و فری گم کرده است
آن زبان همدلی گم کرده است
این زبان مادری گم کرده است
از تمام این و آن گم کردگان
زشت روتر نیست در روی جهان
زآن که گم کرده زبان مادری
حرف گوید با تو با چندین زبان
باک نه،گر داوری گم کرده است
یا امید سروری گم کرده است
زهر بادا شیر مادر بر کسی
کو زبان مادری گم کرده است
آن یکی قدر سخن گم کرده ای
دیگری باغ و چمن گم کرده ای
از زبان مادری گم کرده لیک
می رسد روزی وطن گم کرده ای
Forwarded from تاجیکستان شناسی
zabane madari.mp4
7.5 MB
Forwarded from جان پارسی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
✅پارسی گویان را بشنویم:
جمعه شب ها بعد از خبر 23 از رادیو ایران موج FM:90
✅باز پخش سه شنبه ها ساعت 23 .
@janeparsi
جمعه شب ها بعد از خبر 23 از رادیو ایران موج FM:90
✅باز پخش سه شنبه ها ساعت 23 .
@janeparsi
تاجیکستان شناسی
حضور شهرام ناظری و دولتمند خلف در پروژه جهانی «زبان عشق» شهاب نیکمان مدیرعامل موسسه «مانا نقش» و طراح و مولف پروژه «زبان عشق» گفت: 🔹 پروژه پژوهشی «زبان عشق» با هدف معرفی جایگاه بی بدیل شعر و ادب فارسی در آگاهی‌سازی، بیان و انتقال مفاهیم بلند عشق، صلح و وفاق…
همنوایی شهرام ناظری و دولتمند خالف با 'زبان عشق' در لندن
🔹تالار بزرگ باربیکن در لندن که یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مراکز فرهنگی اروپا است، پر شده بود از مشتاقان صدای شهرام ناظری و دولتمند خالف، از پرطرفدارترین خواننده‌های سنتی ایران و تاجیکستان که برای نخستین‌بار روی یک صحنه باهم خواندند و نوازنده‌های ایرانی و تاجیک با سازهای متفاوت باهم نواختند.
🔹این کنسرت اگر چه به مناسبت چند رویداد از جمله روز جهانی زبان مادری برگزار شده بود، اما مهم‌ترین آن گشایش پروژه‌ای زیر نام "زبان عشق" بود که توسط یک موسسه فرهنگی ایرانی راه‌اندازی شده است و در تلاش است تا نقش برجسته شاعران فارسی‌زبان در کشورهای مختلف را در حفظ هویت فرهنگی گویندگان این زبان برجسته کند./bbc
@irtaj
🔹تالار بزرگ باربیکن در لندن که یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مراکز فرهنگی اروپا است، پر شده بود از مشتاقان صدای شهرام ناظری و دولتمند خالف، از پرطرفدارترین خواننده‌های سنتی ایران و تاجیکستان که برای نخستین‌بار روی یک صحنه باهم خواندند و نوازنده‌های ایرانی و تاجیک با سازهای متفاوت باهم نواختند.
🔹این کنسرت اگر چه به مناسبت چند رویداد از جمله روز جهانی زبان مادری برگزار شده بود، اما مهم‌ترین آن گشایش پروژه‌ای زیر نام "زبان عشق" بود که توسط یک موسسه فرهنگی ایرانی راه‌اندازی شده است و در تلاش است تا نقش برجسته شاعران فارسی‌زبان در کشورهای مختلف را در حفظ هویت فرهنگی گویندگان این زبان برجسته کند./bbc
@irtaj
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
به پیشواز نوروز و رسم زیبای سومنک پختن☺️
@irtaj
@irtaj
امروز ۲ مارس، بیست و سومین سال درگذشت هنرمند و روزنامه نگار تاجیک، محی الدین عالم پور، است.
یادش گرامی
@irtaj
یادش گرامی
@irtaj
پیام خداحافظی سفیر ج.ا.ایران در دوشنبه خطاب به مردم تاجیکستان
بخشی از پیام خداحافظی حجت‌الله فغانی به شرح زیر است
▫️در واپسین روزهای ماموریت درجمهوری تاجیکستان، قرار داشته و چون فرصت و توفیق دیدار چهره به چهره و خداحافظی رودر رو با همه همزبانان و هم تباران این دیاربهشت‌آسا را ندارم، وظیفه خود می‌دانم که دستکم با ارسال پیامی از همه مهربانیها و محبتهای بی دریغشان در حق اینجانب و همکارانم در سفارت جمهوری اسلامی ایران در خلال چهار سال و چند ماه گذشته صمیمانه سپاسگزاری نمایم.
شما را با دلی مالامال از خاطرات به یاد ماندنی و یک دنیا آرزوهای نیک بدرود گفته و در عرفه نوروز باستانی و طلیعه بهار، برای یک یک شما خواهران و برادران
تاجیکم تندرستی، شادکامی، بهروزی و عمری به درازای آفتاب از خدای بزرگ مسئلت دارم.
دوستدار همیشگی شما
حجت‌الله فغانی
بخشی از پیام خداحافظی حجت‌الله فغانی به شرح زیر است
▫️در واپسین روزهای ماموریت درجمهوری تاجیکستان، قرار داشته و چون فرصت و توفیق دیدار چهره به چهره و خداحافظی رودر رو با همه همزبانان و هم تباران این دیاربهشت‌آسا را ندارم، وظیفه خود می‌دانم که دستکم با ارسال پیامی از همه مهربانیها و محبتهای بی دریغشان در حق اینجانب و همکارانم در سفارت جمهوری اسلامی ایران در خلال چهار سال و چند ماه گذشته صمیمانه سپاسگزاری نمایم.
شما را با دلی مالامال از خاطرات به یاد ماندنی و یک دنیا آرزوهای نیک بدرود گفته و در عرفه نوروز باستانی و طلیعه بهار، برای یک یک شما خواهران و برادران
تاجیکم تندرستی، شادکامی، بهروزی و عمری به درازای آفتاب از خدای بزرگ مسئلت دارم.
دوستدار همیشگی شما
حجت‌الله فغانی
تاجیکستان شناسی
پیام خداحافظی سفیر ج.ا.ایران در دوشنبه خطاب به مردم تاجیکستان بخشی از پیام خداحافظی حجت‌الله فغانی به شرح زیر است ▫️در واپسین روزهای ماموریت درجمهوری تاجیکستان، قرار داشته و چون فرصت و توفیق دیدار چهره به چهره و خداحافظی رودر رو با همه همزبانان و هم ت…
🔻سخنگوی وزارت خارجه:
🔹«محمدتقی صابری» معاون اداری و مالی وزارت خارجه کشورمان قرار است به جای «حجت الله فغانی» به عنوان سفیر جدید ایران طی روزهای آینده کار خود را در دوشنبه پایتخت تاجیکستان آغاز کند/ عصرایران
@irtaj
🔹«محمدتقی صابری» معاون اداری و مالی وزارت خارجه کشورمان قرار است به جای «حجت الله فغانی» به عنوان سفیر جدید ایران طی روزهای آینده کار خود را در دوشنبه پایتخت تاجیکستان آغاز کند/ عصرایران
@irtaj
تاجیکستان شناسی
🔻سخنگوی وزارت خارجه: 🔹«محمدتقی صابری» معاون اداری و مالی وزارت خارجه کشورمان قرار است به جای «حجت الله فغانی» به عنوان سفیر جدید ایران طی روزهای آینده کار خود را در دوشنبه پایتخت تاجیکستان آغاز کند/ عصرایران @irtaj
♦️سفرای جدید ایران در فرانسه و تاجیکستان با رییس‌جمهور دیدار کردند
🔹سفیران جدید جمهوری اسلامی ایران در کشورهای فرانسه و تاجیکستان روز شنبه و پیش از عزیمت به محل ماموریت خود با رئیس جمهور دیدار و گفت‌وگو کردند.
🔹بهرام قاسمی سفیر جدید ایران در فرانسه و محمد تقی صابری سفیر جدید ایران در تاجیکستان نیز در این دیدار ضمن ارائه گزارشی از وضعیت روابط ایران با کشورهای محل ماموریت خود در زمینه های مختلف، بر تلاش و جدیت در راستای توسعه مناسبات اقتصادی و همکاری‌های همه جانبه ایران با دیگر کشورها تاکید کردند./عصرایران
@irtaj
🔹سفیران جدید جمهوری اسلامی ایران در کشورهای فرانسه و تاجیکستان روز شنبه و پیش از عزیمت به محل ماموریت خود با رئیس جمهور دیدار و گفت‌وگو کردند.
🔹بهرام قاسمی سفیر جدید ایران در فرانسه و محمد تقی صابری سفیر جدید ایران در تاجیکستان نیز در این دیدار ضمن ارائه گزارشی از وضعیت روابط ایران با کشورهای محل ماموریت خود در زمینه های مختلف، بر تلاش و جدیت در راستای توسعه مناسبات اقتصادی و همکاری‌های همه جانبه ایران با دیگر کشورها تاکید کردند./عصرایران
@irtaj
Audio
☘️🎉🎉نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی ☘️🎊🎊
@parsname
کارگروه نیستانِ پارسنامه ویژه برنامه نوروز را با بخش‌های زیر پیشکش می‌کند:
☘️آیین های نوروزی با آوای جناب روح اله اشتری از تکاب
☘️از زبان سورنا لطفی گرامی درباره نوروز و خوراکی‌های نوروزی در باختر ایران می‌شنویم
☘️مژگان بانو و بهرام گرامی از نوروز و کارهای مردم افغانستان در آغاز بهار می‌گویند
☘️زهرا بانو از لاهور از نوروز درپاکستان برایمان می‌گوید
☘️از تاجیکستان جان شادباش ها و \یام‌های نوروزی را داریم
☘️شبنم بانو یک گفتگو با بانو دلشاد استاد دانشگاه سمرقند را برایمان فرستاده اند
☘️الیکا جان بقایی از بایبیچک در تاجیکستان نوشته که با آوای پریسا بانو می‌شنویم
☘️بانو پشوتنی مهربان از یزد برایمان نوروزانه فرستادن
☘️شعر خوانی رامین مظهر از افغانستان را داریم
☘️نیز جناب الکترانی ارجمند پیام و شادباش نوروزی‌شان را از عراق برامون فرستادن
@parsname
☘️☘️نوروز وسال نو بر شما خجسته باد
@parsname
کارگروه نیستانِ پارسنامه ویژه برنامه نوروز را با بخش‌های زیر پیشکش می‌کند:
☘️آیین های نوروزی با آوای جناب روح اله اشتری از تکاب
☘️از زبان سورنا لطفی گرامی درباره نوروز و خوراکی‌های نوروزی در باختر ایران می‌شنویم
☘️مژگان بانو و بهرام گرامی از نوروز و کارهای مردم افغانستان در آغاز بهار می‌گویند
☘️زهرا بانو از لاهور از نوروز درپاکستان برایمان می‌گوید
☘️از تاجیکستان جان شادباش ها و \یام‌های نوروزی را داریم
☘️شبنم بانو یک گفتگو با بانو دلشاد استاد دانشگاه سمرقند را برایمان فرستاده اند
☘️الیکا جان بقایی از بایبیچک در تاجیکستان نوشته که با آوای پریسا بانو می‌شنویم
☘️بانو پشوتنی مهربان از یزد برایمان نوروزانه فرستادن
☘️شعر خوانی رامین مظهر از افغانستان را داریم
☘️نیز جناب الکترانی ارجمند پیام و شادباش نوروزی‌شان را از عراق برامون فرستادن
@parsname
☘️☘️نوروز وسال نو بر شما خجسته باد
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
تَن صحت
خاطرجمع
عُمر دراز
رزق فراخ
گشایشِ کار
دشمنان پیاده
دوستان زیاده
رفعِ کلّ بلا
رحمت كلان
دعای مردم بخارا
در شب عید نوروز/کانال مجله بخارا
@irtaj
خاطرجمع
عُمر دراز
رزق فراخ
گشایشِ کار
دشمنان پیاده
دوستان زیاده
رفعِ کلّ بلا
رحمت كلان
دعای مردم بخارا
در شب عید نوروز/کانال مجله بخارا
@irtaj
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
کاروان شادیانه نوروزی در #تاجیکستان، نوروز را به مدت پنج روز جشن می‌گیرند.
در نخستین روز سال نو، شهر دوشنبه میزبان اولین کارناوال یا به گفته تاجیکها "کاروان شادیانه نوروزی" بود که بیش از بیست هزار نفر در آن شرکت کردند./ سهراب ضیا_بی‌بی‌سی
@irtaj
در نخستین روز سال نو، شهر دوشنبه میزبان اولین کارناوال یا به گفته تاجیکها "کاروان شادیانه نوروزی" بود که بیش از بیست هزار نفر در آن شرکت کردند./ سهراب ضیا_بی‌بی‌سی
@irtaj
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ترانه ای پامیری برای استقبال از نوروز
@irtaj
@irtaj