شِبه‌علم و ضدّ علم - طلیعه خادمیان

جهان فراطبیعی؛ علم، شِبه‌علم و ضدّ علم در دوران پست‌مدرن. محمدرضا توکلی صابر. تهران: نشر اختران، 1396. 436ص، 320000ریال.

در زمانی که بشر به رفیع‌ترین قلّه‌های دانش دست‌یافته و برای بسیاری از سؤالات تاریخی خویش پاسخی درخور یافته است، در جهانی که به مدد علم، خورشید معرفت بر همهٔ زوایای تاریک زندگی بشر تابیده است، هنوز هستند کسانی که در پی پندارهای باطل و خرافه‌های عجیب، آب به آسیاب شیّادان می‌ریزند و بازار آن‌ها را گرم می‌کنند.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/ketab/16931-elm-zede-elm-960921.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir

نشان پزشكی

 دکتر هوشنگ طالع

نشان پزشكی غربیان یعنی دو مار به هم تنیده كه در ایران نیز به كار گرفته می‌شود،‌ نشانی است یونانی كه با برداشت نادرست از دانسته‌های ایرانیان كهن و درست برخلاف برداشت ایرانیان از مار  (اژدها)، آن را برگزیده‌اند.
در فرهنگ كهن ایران، مار (اژدها)، پلیدترین و در عین حال نیرومندترین آفریده‌ی استومند (مادی) اهریمن است. در فرگرد نخست وندیداد، می‌خوانیم :
3
... نخستین سرزمین و كشور نیك كه من [‌اهورامزدا]‌ آفریدم، ایران‌ویج بود بر كرانه‌ی رود دایی‌‌تیای نیك.
پس آن‌گاه، اهریمن همه تن مرگ بیامد و به پتیارگی، اژدها را در رود دایی‌تیای نیك بیافرید و زمستان دیو آفریده را بر جهان هستی، چیرگی بخشید.
این رخ‌داد، همان پایین آمدن یك‌باره لبه‌ی یخ در پایان فرجامین یخ‌بندان دوران چهارم زمین‌شناسی ( دوره‌ی حاضر ) در هزاره‌ی نهم ـ دهم پیش از میلاد مسیح است كه بدین گونه،‌ ثبت بن‌نبشت‌ها ( اسناد ) كهن تاریخ سرزمین ما شده است.
از مار ( اژدها ) در جای‌جای یشت‌ها،‌ به همین گونه یاد شده است. در آبان یشت، آمده است :
24
ای اردویسور آناهیتا ! ای نیك !‌ ای تواناترین !
مرا این كامیابی ارزانی دار كه من بر « اژی‌دهاك »‌ [ ضحاك ماردوش ] سه پوزه‌ی سه كله‌ی شش چشم، آن دارنده‌ی هزار [ گونه ] چالاكی، آن دیو بسیار زورمند دروج، آن دروند آسیب‌رسان جهان و آن زورمندترین دروجی كه اهریمن برای تباه كردن جهان اشه، به پتیارگی در جهان استومند بیافرید ، پیروز شوم ...
در این جا نیز به روشنی از « مار » (‌ اژدها ) به عنوان زورمندترین دروجی كه اهریمن برای تباه كردن جهان اشه، آفریده است، یاد می‌شود.
در باور ایـرانیان كهن و باستان، « سی‌مرغ» نماد دارو و درمان بود. اما در اساطیر یونان، اسكل پیوس یا اسكولاب، در عین حال هم قهرمان و هم خدای پزشكی بود. از نشانه‌های ویژه‌ی او، مارهای پیچیده به دور یك چوب است. امروزه از سوی جهان غرب، دو مار به هم پیچیده، به عنوان نماد دارو و درمان برگزیده شده است. در دیگر جاهای جهان نیز از این نماد بهره‌ می‌گیرند. در رشن یشت ـ بند 17 ـ آمده است:
ای رشن اشون!
اگر تو بر بالای درختی باشی كه آشیانه‌ی سی‌مرغ در آن است و در میانِ دریای فراخ كرت برپاست ـ درختی كه در بردارنده‌ی داروهای نیك و داروهای كارگر است و پزشك همگان خوانندش. درختی كه بذر همه‌ی گیاهان در‌آن نهاده شده است...
بدین‌سان می‌بینیم كه در رمزشناسی و نمادشناسی دانش‌نامه‌ی ایـران كهن، « سی‌مرغ » بر بالای درختی آشیان دارد كه در بردارنده‌ی همه‌ی داروهای نیك و كارگر است و این درخت را كه سیمرغ نماد آن است « پزشك همگان خوانند» و این درختی است كه بذر همه‌ی گیاهان [ دارویی ] در آن نهاده شده است و ...
در داستان زایش رستم، زال كه از رنج بسیار رودابه برای زادن آگاه می‌شود، سیمرغ یا پزشك همگان ( پزشك عمومی )‌ را فرا می‌خواند.
در این جا باید یاد‌آور شوم كه پرورده شدن زال از سوی سیمرغ نیز، كلید دیگری است برای رمزگشایی از سیمرغ و شناخت وی به عنوان « پزشك همگان » ( پزشك عمومی ). هنگامی كه سیمرغ،‌ زال را به دور افكنده می‌یابد،‌ در او نگاه می‌كند و در او، اهویی نمی‌یابد. در این‌جا، به مانند بسیاری جاهای دیگر شاه‌نامه، به رمز سخن گفته می‌شود و یا به برگردان فردوسی : « معنی بردن به راه رمز»، یعنی :

از او، هر چه اندر خورد، با خرد
دگـر، بـرره رمـز معنـی بـرد
بسـی بـرنیامـد، بـر این روزگـار
  كه آزاده سرو، انـدر آمـد بـه بـار
بهـار دل افـروز،  پـژمـرده شـد
   دلش را  غم و، رنـج بسپرده شـد
شكم گشت فربی و، تن شد گران
  شـد آن ارغوانی رخش،  زعفـران
بـدو گفت مـادر: كه ای جـان مام
  چه بودت، كه گشتی چنین زردفام
چنین داد‌پاسخ، كه مـن روز و‌شب
    همـی برگشایم، بـه فـریــاد لب
همانـا، زمـان آمـد ستم،  فــراز
  وزین بار بردن،  نیابـم  جــواز...
چنیـن، تـاگـه زادن  آمـد  فـراز
  بـه خواب و، بـه آرام بـودش نیاز
چنان بدكه یك‌روز، زو‌ رفت‌ هـوش
 وزا یوان دستان، بر آمد خروش...
یكـایك بـه دستان رسید، آگهـی
  كه پـژمـرده شد‏، برگ سروسهی
بـه بـالین رودابـه  شـد،  زال  زر
پـر از آب رخسار و،  خسته جگـر
یكـی مجهر آورد و آتش فـروخت
  وزان پـّر سی‌مرغ، لختـی بسوخت

در نتیجه زال پزشك را فرا می‌خواند و برای رمز‌آمیز كردن واقعه، سخن از « سی‌مرغ » به میان آورده می‌شود. « سی‌مرغ » ( بخوان پزشك )، برِ زال آمده و پس از معاینه زائو، می‌گوید:

چنین گفت با زال، كاین غم چراست
  به چشم هژبراندرون، نم چراست؟
كزین سـرو سیمین بـرِ   مـاهـروی
یكی نـره شیر آیـد و، نـام‌جوی...

اما، پزشك (سی‌مرغ) به زال می‌گوید كه این زایمان طبیعی نیست و نوزاد به صورت طبیعی زاده نخواهد شد:

نیـایـد به گیتـی، زراه زهـش
بـه فـرمانِ دارای نیكـی دهش،

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/iranshahr/iran-pajohi/15-dr-tale01.html

@iranboom_ir

واژگان فارسی را به کار گیریم 43

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 84، سال سیزدهم، آذر و دی ماه 1393، رویه 38

سس = چاشنی
شجره = تبار
شجره‌نامه = تبارنامه
شدید، شدیداً = سخت، سختی
شرارت = پلیدی، پلیدکاری
شربت = دوشاب
شروع = آغاز
استارت (در مورد طرحها، کارها و...) = آغاز
شریان = سرخ رگ
شخصیت = منش
واقعه = رویداد
شرح واقعه = رویدادنامه/ رویدادنگاری
شرفیابی/ شرفیاب شدن = باریابی
شعبده = چشم‌بندی
شعر = سروده/ چامه
شعله = اخگر
شعور = خرد
شغل = پیشه
شفا = درمان
شمسی = خورشیدی
قمری = مهی
شاهد = گواه
شهادت = گواهی
شوق = شور
شوکت = شکوه
شکایت = گلایه/ دادخواست
شکر = سپاس
شکرگزاری = سپاسگزاری
شیطان = اهرمن/ اهریمن
شیمی= کیمیا
شیمیایی = کیمیایی
شیوع = گسترش
صاحب = دارنده
صاحب نظر = کاردان/ کارشناس
صدق = راستی
صادق = راستگو
صداقت = راستگویی
مستدل = گواهدار
صاعقه = آذرخش
صاف = هموار
صافی = پالاینده
صبح = بامداد
صبح کاذب = بامداد دروغین
صبح صادق = بامداد راستین
صالح = درست کار
صلح = آشتی
صبحانه = ناشتایی
صبر = بردباری / شکیبایی
صبور = بردبار / شکیبا
صحبت = گفت‌وگو
صحرا = بیابان (بی آبان)/ دشت/ دمن
صحیح = درست
صحت = درستی
صدق = راست
صدمه = آسیب
صدمه دیده= آسیب دیده
صدمات = آسیبها
صرفنظر = چشم‌پوشی
صراحت = روشنی
گراندپری (ورزش) = جایزه بزرگ
کاپ (ورزش) = جام
تور لیدر = راهنمای گشت
سوژه = موضوع
برند = نشان
تورنمنت = مسابقه ورزشی
دلیل = شوند


***


واژه‌هاي مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه گردشگری

هتل‌پیشه      hotelman
کلبه کوهستانی       chalet
کلبه‌دار       chalet maid
هتل‌ نوبتی      timesharing hotel
مهمانسرای ژاپنی     ryokan/royakan
پیشینه مهمان      guest history 
عوارض اقامت         hotel tax
 
واژه‌های مصوب حوزه حمل و نقل درون‌شهری

گذر کودکان    childerns crossing
راهبان مدرسه   childerns crossing advisor 
راه بی‌توقف         clear way
تّرّک‌گیری    crack scaling
تّرّک‌خوردگی سوسماری      crocodile cracking
راه‌ جداشده     divided road
مسافت‌نما      distance marker
شکستگی لبه       edge break
اُفت حاشیه        edge drop-off     
حاشیه‌نمای میله‌ای     edge marker post
راستگرد خروج   displaced right turn
نوار جداساز           dividing strip
قطع زودهنگام        early cut-off

http://www.iranboom.ir/shekar-shekan/zaban-pajohi/14850-vajegan-farsi-43.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir

۲۸ آذرماه، روز درگذشت دکتر محمود افشار یزدی (۱۲۷۲ یزد – ۱۳۶۲ تهران) دولت‌مرد، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار ایرانی است.
یادش گرامی باد.

@iranboom_ir

۲۸ آذرماه، روز درگذشت دکتر محمود افشار یزدی (۱۲۷۲ یزد – ۱۳۶۲ تهران) دولت‌مرد، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار ایرانی است.
یادش گرامی باد.

@iranboom_ir

محمود افشار یزدی، فرزند محمدصادق، در سال ۱۲۷۲ خورشیدی در یزد متولد شد.

در نوزده سالگی به قصد ادامهٔ تحصیل راهی سویس شد و طی هفت سال در لوزان دورهٔ لیسانس و دکتری حقوق را به پایان برد و از دانشکدهٔ علوم سیاسی دانشگاه لوزان درجهٔ دکتری دریافت کرد.

دکتر محمود افشار یزدی در ۲۸ آذر ۱۳۶۲ در ۹۰ سالگی در تهران درگذشت.

دکتر محمود افشار یزدی از سال ۱۳۰۰ وارد عرصهٔ مطبوعات شد. در سال ۱۳۰۴ مجلهٔ آینده را تأسیس کرد که ابتدا دو سال (۲۴ شماره) منتشر شد. سپس از سال ۱۳۲۳ انتشار آن را از سر گرفت و ۱۶ شمارهٔ مجله طبع شد. انتشار مجلهٔ آینده را یک بار دیگر در سال ۱۳۳۸ تجدید کرد و تنها ۶ شماره انتشار داد. دورهٔ جدیدمجله آینده در سال ۱۳۵۸ توسط فرزندش ایرج افشار آغاز به انتشار کرد.

از اقدامات مهم وی ایجاد بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار است.
همچنین قسمتی از مستغلات خود را در باغ فردوس شمیران وقف مؤسسه لغت‌نامه دهخدا کرد.
دکتر محمود افشارمستغلات خود رادر باغ فردوس و دیگر نقاط تهران وقف زبان فارسی وتمامیت ارضی ایران کرده‌اند که شرح مفصل آن در کتاب پنج وقفنامه دکتر محمود افشار یزدی آمده است. قسمتی از باغ آن نیز در اختیار لغت نامه دهخدا می‌باشد. ازجمله قبل از مرگ خودزمین بزرگ خود را که در میرداماد کنونی است را وقف دبستان و راهنمایی و دبیرستان کرد.


_
 کانال تلگرامی ایرانبوم
https://www.tg-me.com/iranboom_ir

همزمان با مواضع خصمانه ترکیه علیه ایران و تشدید هماهنگی این کشور با رژیم‌ صهیونیستی و ناتو در سوریه و قفقاز، شبکه فارسی "تی‌آرتی" ترکیه پخش برنامه خود را آغاز کرد.

مدیر رادیو و تلویزیون‌های "تی‌آرتی" ترکیه پیش‌تر اعلام کرده بود: در پایان سال میلادی شبکه فارسی "تی‌آرتی" را راه‌اندازی می‌کنیم. در وضعیت اذیت کردن ایران هستیم و باید ایران را اذیت کنیم!

ما با ترکیه به لحاظ تاریخی مناسبات پیچیده‌ای داشته‌ایم و تا حد زیادی هم تا جنگ‌های ایران و روس، انقلاب مشروطه و حتی بعد از آن متوجه این مناسبات بوده‌ایم. اما در داخل ترکیه اتفاقاتی می‌افتد که با آنچه در داخل ایران به وقوع می‌پیوندد، ربط دارد. هنگامی که ترکیه متوجه شد زمان خلافت برای همیشه گذشته است و خلافت را لغو کرده بود، به‌مناسبت‌های دیگر تلاش می‌کند همان را تجدید کند.

ما گاهی در ایران این سیاست را نوعثمانی می‌نامیم یا به نظر ‌من درباره شخصی مثل اردوغان تا حدی درست متوجه نمی‌شویم و فکر می‌کنیم تلاش او بر این است که خلافت عثمانی – اسلامی را تجدید کند. معتقدم این دیدگاه اشتباه است.

کاری که اردوغان درحال انجام است اما به لحاظ دینی درحال شکست خوردن است و به لحاظ ملی – اگر بتوان گفت – موفقیت‌آمیز‌تر است این است که یک منطقه بزرگ ترکی ایجاد کند اما ماهیت آن چیز دیگری است. اکنون دربرخی از دانشگاه‌های ترکیه یک دبیرخانه‌مانندی ایجاد کرده‌اند برای به وجود آوردن وحدت ترکی بزرگی که از مرز شرق‌های اروپا تا ترکستان چین خواهد رفت.

اما چرا این مساله برای ما مهم است؟

ترکیه به‌دنبال این است که امپراتوری بزرگ ترکی در کنار ایران ایجاد کند و درواقع سنگری برای آسیب‌زدن به ایران باشد. البته این کار امروزه عمل دشواری است. زیرا به‌رغم آنچه در داخل انواع گروه‌های تجزیه‌طلب و گریز از مرکز بیان می‌کنند، چنین چیزی وجود ندارد، برای اینکه زبان‌های فرهنگی در منطقه تعداد بسیار اندکی دارد.

زبان فارسی یکی از این زبان‌ها و از قدیمی‌ترین و استوارترین زبان‌هاست. فارسی قدیمی‌ترین زبان جدید دنیاست، یعنی از هزارسال پیش ما چنین حرف می‌زنیم و چنین می‌نویسیم. بنابراین فقط چنین زبان‌هایی هستند که به زبان‌های فرهنگی بزرگ تبدیل شدند.

زبان ترکی زبان استاندارد ندارد و نمی‌تواند در شرایط کنونی داشته باشد. شما اگر از آذربایجان ایران به آن سوی مرز بروید و از ترکیه عبور کنید دیگر زبان همدیگر را نخواهیم فهمید. کار مهمی که ترکیه انجام می‌دهد این است که زبان استانداردی ارائه دهد و مرکز این کار یکی از دانشگاه‌های ترکیه است. با این کار ترکیه در پی این است که بتواند زبان‌های ازبکی، قرقیز، تاتار، ترکمن و… را به زبانی که محصول دوران آتاتورک است، نزدیک کند. این خطر بزرگی برای ماست.

تجدید خلافت اسلامی از هم‌اکنون شکست خورده است و نمی‌تواند به دلایل گوناگون موفق شود اما این کار می‌تواند موفق شود. کوشش اردوغان براین است که بازار مشترک بزرگی در منطقه‌ای وسیع ایجاد کند و به‌تدریج از طریق این کار، امپراتوری ترکیه بزرگ را با ایجاد زبان و فرهنگ معیار شکل دهد.

البته این مساله اگر در بیرون از مرزهای ایران اتفاق می‌افتاد چندان برای ما خطری نداشت. ایران به اندازه کافی کشور قدرتمندی است و سابقه ملی، تاریخی، وحدت و دولت استواری که در همه دوره‌ها داشته به‌رغم همه اتفاقاتی است که افتاده است. اما این‌بار همسان‌سازی ترکستان بزرگ در داخل ایران نمایندگانی دارد که ما تاکنون خیلی به آنها بها ندادیم و متوجه نشدیم که چه اتفاقی در داخل درحال وقوع است. این خطر در بخش‌های مهمی از داخل ایران برای ما وجود دارد که می‌تواند برای وحدت کشور بسیار مضر باشد.

شادروان دکتر جواد طباطبایی

@iranboom_ir

با یاد دکتر محمود افشار

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/5121-ba-yad-dr-mahmood-afshar.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir

یادی از عباس یمینی شریف در سالگرد درگذشتش

شعر خاطره انگیز کتاب خوب، سروده عباس یمینی شریف.

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/11169-abbas-yamini.html

@iranboom_ir

یادی از عباس یمینی شریف در سالگرد درگذشتش

بیست‌وهشتم آذرماه مصادف است با سالگرد درگذشت عباس یمینی شریف، از نخستین شاعران و نویسندگان ادبیات کودک ایران.

عباس یمینی شریف بیش از ۳۰ کتاب برای کودکان دارد که از آن میان شعر با الفبا، باغ دوستی،‌ پلنگ یکه‌تاز و کتاب توکا را می‌توان نام برد. برخی از این آثار از کانون‌های ادبی و فرهنگی ایرانی و بین‌المللی جایزه‌هایی دریافت کرده‌اند.


یمینی شریف از بنیان‌گذاران شورای کتاب کودک و انجمن پژوهش‌های آموزشی پویاست و سردبیری و مدیریت شماری از مجله‌های کودکان را نیز بر عهده داشت.


او در سال ۱۲۹۸ در تهران زاده شد و کودکی خود را در روستای دربند سپری کرد. از دوران کودکی شعر می‌سرود، اما سرودن برای کودکان را هنگامی آغاز کرد که در دانشسرای مقدماتی آموزگاری با ادبیات کودکان دیگر کشورها آشنا شد. در سال ۱۳۲۱ برای نخستین‌بار یکی از سروده‌هایش در روزنامه نونهالان چاپ شد. یک سال بعد با برنده شدن در نخستین مسابقه شعر برای کودکان به عنوان شاعر کودکان شناخته شد و از سال ۱۳۲۴ سروده‌هایش در کتاب‌های درسی دوره دبستان گنجانده شد.


یمینی شریف در همان سال مجله «بازی کودکان» را منتشر کرد که توانست به سبب زبان و محتوای مناسب با کودکان ارتباط برقرار کند، چنان‌چه گروهی از کارشناسان «بازی کودکان» را نخستین نشریه کودکان می‌دانند. از دیگر نشریه‌هایی که مدیریت آن‌ها را بر عهده داشت، مجله‌های «دانش‌آموز» و «کیهان بچه‌ها» را می‌توان نام برد.


یمینی شریف سال ۱۳۳۲ برای گذراندن دوره کارشناسی آموزش و ادبیات کودکان به آمریکا سفر کرد. تجربه‌های تلخش از دوران مکتب و آشنایی با دیدگاه‌های نو در آموزش و پرورش کودکان او را بر آن داشت تا پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۶ با همراهی همسرش توران مقومی، دبستان روش نو را باز کند. دبستان روش نو پس از مدتی از کودکستان تا دبیرستان گسترش یافت و تا ۱۳۵۸ به کار خود ادامه داد.


از دیگر فعالیت‌های او، بنیان‌گذاری جایزه ادبی عباس یمینی شریف برای تشویق نویسندگان و تصویرگران ایرانی، نگارش کتاب اول ابتدایی، کتاب اول و دوم برای بزرگسالان نوآموز، کتاب‌های آموزشی برای پدران و مادران و مقاله‌های آموزشی و اجتماعی در روزنامه کیهان آن زمان بود.


پس از درگذشت او، شورای کتاب کودک به پیشنهاد هومن یمینی شریف، فرزند مرحوم یمینی شریف، جایزه ادبی یمینی شریف را در زمینه شعر تأسیس کرد و در نخستین دوره آن که مصادف با مراسم 50 سالگی شورای کتاب کودک بود، به تعدادی از شاعران کودکان جایزه‌هایی تعلق گرفت.

عباس یمینی شریف پس از نیم سده فعالیت برای کودکان در ۲۸ آذر ۱۳۶۸ به سبب بیماری درگذشت.


شعر زیر از ایشان است

ما گلهای خندانیم   فرزندان ایرانیم
ما سرزمین خود را   مانند جان می دانیم
ما باید دانا باشیم   هوشیار و بینا باشیم
از بهر حفظ ایران   باید توانا باشیم
آباد باش ای ایران   آزاد باش ای ایران
از ما فرزندان خود   دلشاد باش ای ایران

***

۱۲۹۸- تولد در محله پامنار تهران، اول خردادماه.
۱۳۰۳- عزیمت به دهکده ی دربند بهمراه خانواده در 5 سالگی.
- شروع به تحصیلات مقدماتی در مکتبخانه روستا.
۱۳۰۸- آشنایی با فرخی یزدی بواسطه خواندن اشعار وی برای آوازه خوان بی سواد روستا.
۱۳۱۲- آغاز سرودن اشعار با بهره گیری از اندوخته های مکتب و مدرسه.
۱۳۱۴- اخذ تصدیق شش ساله ابتدایی از دبستان دولتی تجریش.
۱۳۱۷- اخذ مدرک دوره اول متوسطه از دبیرستان دارالفنون تهران.
- ورود به دانشسرای مقدماتی تهران در سن 19 سالگی.
- آشنایی با ادبیات کودکان جهان پس از ورود به کتابخانه دانشسرا.
- شروع به مطالعه و ترجمه کتب مرتبط با کودکان.
۱۳۱۹- اخذ گواهینامه از دانشسرای مقدماتی.

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/11169-abbas-yamini.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir

یادی از عباس یمینی شریف در سالگرد درگذشتش

شعر فرزندان ایران - سروده ی عباس یمینی شریف
ما گلهای خندانیم
فرزندان ایرانیم

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/11169-abbas-yamini.html

@iranboom_ir

آخرين روزهای پاییزی
ريخته برگ
شاخه ها هم پوست،
باد و سرما دو جفت هم سازند...
مردمان ميانه کيهان(ایران)
منتظر كه سوز و سرما را
بشکنند به دی
به چندين بار:
دی به آذر
دی به مهر
دی به دین
گفتند،
چلّه تا سَده گرفتند جشن
جشن ها دیگان در اوج سرما است
یعنی مردم؛
شادی بر غمان،
چاره است.

عکس: کوچه جنگل، دِه كرج

رضا آقازاده

@iranboom_ir

♦️قدیمی‌ترین اثر هنری یلدایی ساخته چه کسی است؟

🔹️«هندوانه شب یلدا» جذاب‌ترین اثر تلویزیونی درباره این آیین است
🔹️تصنیف دل شیدا از ساخته‌های علی اکبر شیدا تصنیف‌ساز و ترانه‌سرای دوره ناصرالدین شاه است که می‌توان از آن به عنوان قدیمی‌ترین اثر هنری درخصوص آیین کهن شب یلدا یاد کرد.  
🔹️تعدادی فیلم و سریال و چند تصینف و ترانه وجود دارد که حاکی از توجه برخی هنرمندان نسبت به این آیین است، از میان می‌توان به تصنیف «دل شیدا» با صدای استاد شجریان و ترانه «تو شب یلدای منی» با صدای علی مولایی اشاره کرد.
🔹️سریال شهریار ساخته کمال تبریزی هم از دسته سریال‌هایی است که آیین شب یلدا در آن از المان‌های مورد توجه کارگردان بوده است. 
  🔹️تابلوی معرق شب یلدای استاد کیومرث صیاد، در سال ۱۳۹۱ خلق و در جزیره کیش رونمایی شد. این اثر برگرفته از نقاشی مرحوم استاد محمد حمیدی یکی از نقاشان معروف سبک قهوه خانه‌ای ایران است. / جام نیوز

@iranboom_ir

کتاب زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر میرجلال‌الدین کزازی

کتاب زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر میرجلال الدین کزازی، چهره ماندگار زبان و ادب فارسی به کوشش معاونت علمی و پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به زیور طبع آراسته شد.

https://anjom.ir/fa/news/3124

@iranboom_ir

زایش مهر - سروده بانو نادره بدیعی

درآن بی نشانها که هستی نبود
زگیتی نبودش پدیداربود
درخشنده جانی به گوهر سپند
اهورایی وپاک واندیشه مند
که جان جهان بود و هستیش بود
سپنتافروغی به گیتی نمود
برآمدفروغی به کردارهور
زناپاکی وبد دلی هابه دور
که ازگوهرش جان پدیدارگشت
جهان ازفروغش نمودارگشت
ز بودش جهان سربه سر فرهی
نمودش اشویی و جان آگهی
زرویش فروغی به عالم فکند
کز آنست ارجش به گیتی بلند
جهان راوجان رابه آدم سپرد
که کس ره به راز نهانش نبرد
که آدم فروغی زهستی اوست
جهان پرتوی شد ز رخسار دوست

برگرفته از کتاب دل سروده های ایران زمین

@iranboom_ir

29 آذر ماه، سالروز درگذشت ابوالحسن صبا یکی از نوابغ عرصه موسیقی ایران زمین است.

آرایش عشق
با صدای : استاد رضاقُلی‌میرزا ظِلّی
ویولون : استاد ابوالحسن خان صبا

@iranboom_ir

جشنهای چله و دیگان برپایه نوشتارهای کهن و شاهنامه
زنده یاد فرانک دوانلو
http://yon.ir/145r

@iranboom_ir

شب چله در شعر و ادب پارسی/ چله در شاهنامه حکیم فردوسی

http://www.yjc.ir/fa/news/6361717

@iranboom_ir