Telegram Web Link
به انگیزه سالروز درگذشت غلامحسین بنان - مردی با صدای بدون زاویه

امروز سالمرگ غلامحسین بنان، استاد موسیقی سنتی ایران است. در کارنامه هنری بنان، ۳۵۰ اثر به ثبت رسیده که در برنامه های موسیقی ایرانی، گل های جاویدان، گل های رنگارنگ، گل های صحرایی و گل های تازه اجرا شده است.

بنان به اجرای ترانه تمایل نداشت و بیشتر آوازخواندن را دوست داشت، اما به تشویق روح الله خالقی، کم کم به تصنیف و قطعات ضربی روی آورد. از آثار این خواننده محبوب ایرانی می توان به آتشین لاله، آتش جاودان، حالا چرا، از یاد رفته، اشک و آه، امید زندگانی، ای ایران، بهار دلنشین، بوی جوی مولیان، کاروان و گریه شمع اشاره کرد که برای  ارتباط  با آنان  نیاز به  دانستن  نت ، سولفژ، هارمونی ، آکورد یا هرنوع  دانش  موسیقی  نیست .

بنان  در سال  ۱۲۹۰ در خانواده ای  هنرمند در تهران  به  دنیا آمد. مادرش - دختر محمد تقی  رکن الدوله ، برادر ناصرالدین شاه - ارگ  می نواخت. پدرش  کریم  خان  بنان الدوله ، فرزند میرزاالله  مستوفی  از صدایی  خوش  برخوردار بود و خواهرش  نیز نزد مرتضی  نی  داوود تار می نواخت .

خانه بنان  محل  آمد و شد هنرمندان  مختلف  بود و اولین  کسی  که  به  استعداد بنان  پی برد، مرحوم  مرتضی  نی داوود بود و از بنان الدوله  خواست  تا اجازه  دهد با غلامحسین  موسیقی  کار کند.بدین  ترتیب  غلامحسین  از ۱۱ سالگی  به  فراگیری  موسیقی  پرداخت.  بعدها فن  تلفیق  و طرز ادای  شعر را از میرزا طاهر رسایی  (ضیاءالذاکرین ) آموخت  و مدتی  هم  از ناصر سیف  کسب  فیض  کرد.این  دو از روحانیون  مطلع  به  موسیقی  بودند که  سهم  به سزایی  در رشد هنری  بنان  داشتند.صدای  بنان  بم ، کوتاه  و دارای  حالتی  بود که  برای  ظرافت های  آواز ایرانی  بسیار مناسب  است .

شادروان  حسین  ملاح  در مورد کیفیت  صدای  بنان  می نویسد:ازدیدگاه  زیباشناسی ،صوت  خوش  بنان  را می توان  به  خطی  منحنی  تشبیه  کرد که  عاری  از هرگونه  زاویه  است  و شنونده  مطلقا زبری ، درشتی  و عدم  نرمش  در آن  حس  نمی کند. زنده یاد روح الله  خالقی می نویسد: صدای  بنان  بسیار لطیف ، شیرین ، زیبا وخوش آهنگ  است . کوتاه  می خواند، ولی  در همین  کوتاهی،  ذوق  و هنر بسیار نهفته  است .

غلت ها وتحریرهای  او چون  رشته های  مروارید غلتانی  به  هم  پیوسته  و مانند آب  روان  است .وی  بنان  را گوهر گرانبهای  موسیقی  ایران  می داند و می افزاید: من  ازصدای  بنان  مسحور می شوم؛ لذتی  بی پایان  می برم  که  فوق  آن  متصور نیست . تصور نمی کنم  خواننده ای  به  ذوق  ولطف  و استعداد بنان  در قدیم  داشته  باشیم  و به  این زودی ها هم  پیدا کنیم .

بنان  از سوی  علینقی  وزیری  و عبدالعلی  وزیری  به  خالقی  معرفی  شد و برای  امتحان  آواز به  رادیو رفت  و قطعه ای  را در سه گاه  با ویلن  ابوالحسن  صبا اجرا کرد که  تسلطش  مورد تأیید حاضران  قرار گرفت .استاد بنان ، با راه اندازی  انجمن  موسیقی  در سال  ۱۳۲۳ و تأسیس  هنرستان  موسیقی  در سال  ۱۳۲۸ به  فعالیت  دراین  دو مرکز پرداخت .

درسال های  فعالیت  حرفه ای،  بیشتر به  شیوه  آواز ادیب  خوانساری  متمایل  شد و در ردیف ، از استاد صبا تأثیر پذیرفت  و سرانجام  شیوه  و روش  خاصی  برای  خود ابداع  کرد.مهارت  در تلفیق  شعر و موسیقی ، انتخاب  دستگاه  مناسب  با شعر و قدرت  در انتقال  مفاهیم ، از ویژگی های  بارز شیوه  آواز استاد بنان  بود.او هنگامی  شعری  را به  تغنی  می گرفت  که  تمامی  معانی  و دقایق  آن  را درک  و آنگاه  دستگاه  مناسب  با آن  را انتخاب  کرده  ومی  خواند، لذا تمامی  حالات  جمله  از قبیل  استفهام ، تمنا، اعتراض ، توصیف ، شکایت  و غیره  را به خوبی  ادا می کرد.پس از شروع  برنامه  گلها در سال  ۱۳۳۴ دومین  برنامه  با صدای  بنان  با غزل  من  مست  و تو دیوانه ، ما را که  برد خانه  اجرا شد و از آن  پس  پای  ثابت  این  گونه  برنامه ها شد.

در سال  ۱۳۳۶ در اثر تصادف  اتومبیل  چشم  راست  خود را از دست  داد و از آن  پس  از عینک  دودی  استفاده  می کرد.

شادروان غلامحسین بنان، ۲۸ سال بعد را با یک چشم به زندگی ادامه داد و سرانجام در هشتم اسفند ،۱۳۶۴ پس از یک دوره بیماری درگذشت. مزار وی در امامزاده طاهر کرج واقع است.

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/10190-gholam-hossein-banan.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
مردی حاشیه خیابان
بساط پهن کرده بود
زردآلو هر کیلو 2 تومن
هسته زردآلو هر کیلو 4 تومن!

یکی پرسید
چرا هسته اش از زرد آلو گرونتره؟
فروشنده گفت:
چون عقل آدم رو زیاد میکنه

مرد كمی فكر كردُ گفت
یه کیلو هسته بده خرید و مشغول
خوردن که شد با خودش گفت:
چه کاری بود زردآلو میخریدم هم خود زردآلو رو می خوردم هم هسته شو هم ارزونتر بود.

رفتُ همین حرف رو به فروشنده گفت.
فروشنده گفت: بله
نگفتم عقل آدم رو زیاد میکنه
چه زود اثر کرد

علی اکبر دهخدا ـ چرند و پرند

@iranboom_ir
یاد استاد غلامحسین بنان

 ۸ اسفند سالروز درگذشت غلامحسین بنان، خواننده موسیقی ملی ایران است.  او ۱۲۹۰ در تهران به دنیا آمد و ۱۳۶۴ از دنیا رفت. یادش گرامی باد
@iranboom_ir

#صدامخملی موسیقی ایران (شادروان غلامحسین خان بنان) چه روزگاری را گذراند؟
https://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/11863-banan-sp-475087098.html

« #بنان » برای کدام قطعه‌ گریست؟
https://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/10586-banan.html

آهنگ زیبای «خوشه چین» با صدای بنان + متن شعر
http://iranboom.ir/resaneh/shenidary/16385-khoshe-chin-mp3-matn.html

به انگیزه بیستمین سالمرگ #غلامحسین_بنان - مردی با صدای بدون زاویه
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/10190-gholam-hossein-banan.html

#ای_ایران و #مرز_پر_گهر و #گل‌گلاب و #خالقی
http://www.iranboom.ir/honar/45-honar/10189-ei-iran-marz-por-gohar.html

تصنیف آذربایجان با صدای استاد بنان به‌مناسبت 21 آذر، روز نجات آذربایجان (روز گریز اهریمن)
https://www.iranboom.ir/resaneh/shenidary/15834-tasnif-azarbaijan-banan-khaleghi-21azar.html

تصنیف آذربایجان با صدای استاد بنان به‌مناسبت 21 آذر، روز نجات آذربایجان (روز گریز اهریمن) را از اینجا دریافت کنید.
http://www.iranboom.org/posheh/shenidari/azarbaijan/001/banan-azarbaijan-9409.mp3



https://www.tg-me.com/iranboom_ir
📸 داده نگاری | علی اکبر دهخدا را بیشتر بشناسیم

@iranboom_ir
ایران بوم
بیست و سوم آذر زادروز دکتر جواد طباطبایی (۲۳ آذر ۱۳۲۴، تبریز) پژوهشگر ایرانی در زمینهٔ فلسفه، تاریخ و سیاست است. #دکتر_جواد_طباطبایی / به کوشش: شایان فرحی http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/17264- نگاهی بر یک یادداشت در مجله بخارا؛ شماره 131،…
سالروز درگذشت سیدجواد طباطبایی

سیدجواد طباطبایی (۲۳ آذر ۱۳۲۴ – ۹ اسفند ۱۴۰۱)، فیلسوف و نویسنده ایرانی، در سن ۷۷ سالگی درگذشت.

سید جواد طباطبایی زاده ۲۳ آذر ۱۳۲۴ تبریز، استاد دانشگاه و پژوهشگر ایرانی در زمینه‌ فلسفه، تاریخ و سیاست بود.

او عضو پیشین هیئت علمی و معاون پژوهشی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدیر گروه فلسفه‌ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز بوده‌ است.

از آثار او  به ابن‌خَلدون و علوم اجتماعی، تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، زوال اندیشه سیاسی در ایران، خواجه نظام‌الملک طوسی؛ گفتار در تداوم فرهنگی ایران، گفتار در شرایط امتناع، ملاحظاتی در مبانی نظری، گفتار در مبانی نظری انحطاط ایران، تأملی دربارهٔ ایران (سه جلد) ، ملت، دولت و حکومت قانون؛ جُستار در بیان نص و سنت،  سقوط اصفهان به روایت کروسینسکی، تاریخ اندیشهٔ سیاسی جدید در اروپا، تأملی در ترجمهٔ متن‌های اندیشهٔ سیاسی جدید؛ موردِ شهریارِ ماکیاوللی، فلسفه و سیاست؛ مجموعه مقالات جواد طباطبایی، تاریخ فلسفه اسلامی، فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی، تاملی درباره‌ی ایران، ملاحظات درباره دانشگاه می‌توان اشاره کرد.

@iranboom_ir
شادروان مهدی اخوان ثالث
(۱۰ اسفند ۱۳۰۷ مشهد - ۴ شهریور ۱۳۶۹ تهران)
یادش گرامی باد

@iranboom_ir
"در فرودگاه مهرآباد، اخوان ثالث شبیه هر مسافر تازه‌کار و بی‌تجربه گویا اشکالاتی در باب اسباب و اثاثیه.ی سفر داشت .قصد سفر به لندن داشت. به مسؤول گمرک گفتم " این آقا مهدی اخوان ثالث است. مواظبش باش. خیلی عزیز است." مسؤول گمرک از من پرسید : "کی؟ همین آدم؟"
گفتم: "بله. همین آدم." به او نگاهی کرد ولی انگار او را به جا نیاورد. به دادش رسیدم و گفتم او شاعر است. اما باز هم افاقه نکرد. از پهلوی او که رد شدم به او سلام کردم. با خضوع و تواضع روستایی جواب سلام مرا داد. ظاهرا انتظار نداشت که کسی در چنین صحرای محشری او را بشناسد. توی هواپیما یک بار دیگر از کنارم رد شد. به مسافری که پهلویم نشسته بود گفتم: "این آقا مهدی اخوان ثالث است." پرسید: "کیه؟" گفتم: "شاعر است." سری تکان داد و تظاهر کرد که او را می‌شناسد. ولی نشناخته بود. چون پرسید: "در تلویزیون کار می‌کند؟" به نظرم آمد اگر بخواهی جزو مشاهیر باشی باید صورتی آشنا داشته باشی نه نامی آشنا.
در فرودگاه لندن، من و اخوان هر دو پیاده شدیم. هر کدام می‌خواستیم به جایی دیگر برویم. لازم بود در سالن ترانزیت مدتی منتظر پرواز بعدی‌مان باشیم.  اخوان منتظر بود. توی یک صندلی فرو رفته بود. نگاهش می‌کردم. اصلا به کسی نمی‌مانست که اولین بار است به خارج سفر می‌کند.
چهار ساعت انتظار را نمی‌شد نشست و دیدنی‌های" دیوتی فری شاپ" فرودگاه را ندید. مدل‌های جدید دوربین عکاسی و ساعت‌های مدرن و... چون باز آمدم شاعر پیر را آسوده دیدم. هنوز همچنان ساکت. تکان نخورده بود. چه آرامشی داشت. چه قدر چشم و دل سیر بود. چه تفاوت غریبی. دیدم هنوز مشغول همان "سیر بی دست و پا" است. با خودش است. در خودش است. غرق است. آرامش اخوان مرا به یاد دوستی انداخت که چندی پیش به لندن رفته بود و فروشگاه "هارودس" را از بالا تا پایین با دقت دیده بود و وقتی از فروشگاه بیرون آمده بود گفته بود خیلی قشنگ بود. همه‌ی چیزهایی که اینجا دیدم قشنگ بود ولی من چه خوشبختم که به هیچکدام شان احتیاجی ندارم. اینجا اخوان مثل این که ندیده می‌دانست به چیزی احتیاج ندارد و بی‌نیاز است. یادم آمد که او گفته است «باغ بی برگی که می‌گوید که زیبا نیست؟» این شعر، که اگر او همین یک شعر را گفته بود بازهم شاعر بزرگی بود."

خاطره‌ای از عباس کیارستمی
از کتاب «باغ بی‌برگی»

@iranboom_ir
یادداشت - سرنوشتی را که استالین برای شوروی رقم زد  ؛ شما سرِ ایران نیاورید ؟!

دکتر هوشنگ طالع

یکی از دلایل فروپاشی اتحاد شوروی ،  قومیت‌سازی و قومیت‌تراشی از سوی استالین بود !
جمهوری اسلامی نیز با وجودِ نفوذِ عناصر چپ در درون نظام ( البته زیر چتر تظاهر اسلام‌دوستی و گاهی جای مهر بر پیشانی ) در همین راه روان است .
نظام جمهوری اسلامی ، با قومیت‌تراشی و قومیت‌سازی ، دانسته یا ندانسته ، تلاش در سست کردنِ پایه‌های ملیت ایرانی دارد .
گرچه چندی است که مسئولان نظام از "ایران عزیز"،
" ایران بزرگ " و ... نام می‌برند ؛ اما هر روز  نقش قومیت‌سازان و قومیت‌تراشان ، به ویژه در صدا و سیمای جمهوری اسلامی با وجودی که زیر نظر رهبر
جمهوری اسلامی قرار دارد ، پر رنگ ‌تر می‌گردد .
همان بلایی را که استالین سر شوروی آورد ، شما بر سر ایران نیاورید !

شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۲

@iranboom_ir
هی فلانی!
زندگی شايد همين باشد
يک فريبِ ساده و کوچک.
آن هم از دستِ عزيزی که تو دنيا را
جز برایِ او و جز با او نمی‌خواهی.
من گمانم زندگی بايد همين باشد.

@iranboom_ir
حسن انوری

حسن انوری (زادروز ۱۰ اسفند ۱۳۱۲ در تکاب) استاد بازنشستهٔ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت معلم تهران، سرپرست تألیف فرهنگ بزرگ سخن، مصحّح گلستان سعدی، و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. او به‌عنوان چهرهٔ ماندگار در رشتهٔ «ادبیات» معرفی شده است.

@iranboom_ir
آشنایی با زندگی‌نامه‌ای مستند از زندگی دکتر محمد مصدق (فولاد قلب)
نوشته: مصطفی اسلامیه
http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/ketab/4113-ketab-folad-ghalb.html

@iranboom_ir
فرهنگ جغرافیایی سخن
حسن انوری
تهران: سخن، چاپ نخست، ۱۳۹۱
 
در این فرهنگ، علاوه بر اطلاعات جغرافیاییِ شهرها و روستاها و پدیده‌های طبیعی ایران، اطلاعاتی نیز دربارهٔ جغرافیای دیگر کشورها، ویژگی شهرهای بزرگ و معروف، و پدیده‌های طبیعی جهان یافت می‌شود. مبنای جمعیت شهرها و روستاهای ایران در این فرهنگ، سرشماری سال ۱۳۸۵ است و نام شهرها و روستاهایی که کمتر از پنج‌هزار تن جمعیت داشته‌اند، به‌جز روستاهایی که جاذبهٔ گردشگری دارند، مدخل نشده‌اند. مدخل‌ها براساس حروف الفبا مرتب شده‌اند و پس از نام سرمدخل، آوانگاری آن آمده‌است.

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
حسن انوری

حسن انوری (زادروز ۱۰ اسفند ۱۳۱۲ در تکاب) استاد بازنشستهٔ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت معلم تهران، سرپرست تألیف فرهنگ بزرگ سخن، مصحّح گلستان سعدی، و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. او به‌عنوان چهرهٔ ماندگار در رشتهٔ «ادبیات» معرفی شده‌است. همچنین، بخشی از پژوهش‌های او به حافظ‌پژوهی اختصاص دارد. وی برخی از حروف (مجلدات) لغت‌نامه دهخدا را نیز تدوین کرده‌است. بنیاد نخبگان استان تهران مراسم تکریمی در سال 1395 با حضور جمعی از چهره های علمی و فرهنگی کشور، شاگردان ایشان و استعدادهای برتر برگزار کرد.


آثار

یک قصه بیش نیست (ملاحظاتی دربارهٔ شعر حافظ و اندیشه‌های او)، تهران: انتشارات علمی
فرهنگ بزرگ سخن (سرپرستی)، تهران: انتشارات سخن، ۱۳۸۱
فرهنگ فشردهٔ سخن (سرپرستی)، تهران: انتشارات سخن، ۱۳۸۲
فرهنگ روز سخن (سرپرستی)، تهران: انتشارات سخن، ۱۳۸۳
دستور زبان فارسی (با همکاری حسن احمدی گیوی)، تهران: انتشارات فاطمی
راهنمای تدریس فارسی (راهنمای تدریس آموزگاران برای سال‌های چهارم و پنجم و اول و دوم و سوم راهنمایی)
رزمنامهٔ رستم و سهراب (با همکاری جعفر شعار)، ۱۳۶۳
سخن و اندیشه (با همکاری علی‌اصغر خبره‌زاده) تهران: انتشارات توس
صدای سخن عشق، تهران: انتشارات سخن، ۱۳۷۴
غمنامهٔ رستم و سهراب، تهران: انتشارات توس، ۱۳۶۳
فارسی، دانشسرای مقدماتی، ۱۳۵۲
کتاب فارسی و تاریخ ادبیات
این کتاب برای تدریس در سال‌های ۱۳۵۱ـ۱۳۵۲ در وزارت آموزش و پرورش به چاپ رسیده‌است.
کتاب قرائت فارسی برای مدارس
این کتاب برای تدریس در سال‌های چهارم و پنجم دبستان و اول و دوم و سوم راهنماییِ آموزش و پرورش در سال‌های ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۱ به چاپ رسیده‌است.
گزیدهٔ اشعار رودکی (با همکاری جعفر شعار)، تهران: انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۵
گزیدهٔ اشعار صائب (با همکاری جعفر شعار و زین‌العابدین مؤتمن)، تهران: نشر بنیاد
گزیدهٔ بوستان سعدی، تهران: انتشارات علمی، ۱۳۷۱
گزیدهٔ غزلیات سعدی، تهران: انتشارات سعدی، ۱۳۶۹
گزیدهٔ گلستان سعدی، تهران: انشارات علمی، ۱۳۷۱
شوریده و بی‌قرار دربارهٔ سعدی و آثار او، تهران: نشر قطره، ۱۳۸۴.
https://www.tg-me.com/iranboom_ir/42876


تجلیل از دکتر حسن انوری در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - من خدمتگزار زبان فارسی هستم اگر چه زبان مادری‌ام آذری است
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh/12437-man-khedmatgozar-zaban-farsi.html


کارنامه علمی دکتر حسن انوری
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/12541-karname-elmi-dr-hasan-anvari.html

ایران و جهان ایرانی
http://www.iranboom.ir/iranshahr/iranzamin/9770-iran-jahan-irani.html

ایران در شاهنامه - دکتر حسن انوری
http://www.iranboom.ir/hakime-tos/shahnameh/12474-iran-dar-shahnameh.html

حافظ کیست؟ - دکتر حسن انوری
http://iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/7776-hafez-kist-dr-anvari

به مناسبت بزرگداشت دکتر حسن انوری در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - فرزند خلف دهخدا
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/12542-dr-hasan-anvari.html

در آیین بزرگداشت حافظ با عنوان «حافظ رند عالم‌سوز» عنوان شد: فردوسی و حافظ از نیرویی مینویی به نام فرُّه ایزدی بهره‌مندند - داستان حافظ هرگز پایان نمی‌پذیرد
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/17286-hama-hafez-20mehr97-1.html

دربارهٔ فرهنگ بزرگ سخن
http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/ketab/8845-darbare-farhang-bozorg-sokhan.html


دکتر حسن انوری در گفت و گوی اختصاصی با «مفاخر ماندگار»
اگر زبان فارسی نبود، هویت ایرانی شکل نمی‌گرفت
https://www.tg-me.com/iranboom_ir/37763

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
دکتر حسن انوری در گفت و گوی اختصاصی با «مفاخر ماندگار»
اگر زبان فارسی نبود، هویت ایرانی شکل نمی‌گرفت

دکتر حسن انوری یکی از چهره های ماندگار زبان و ادب فارسی است. ادیب و نویسنده ای توانا که آثار و تألیفات سترگ و ستودنی او در سپهر ادبیات، گواهی بر غنای ادب فارسی است. اندیشمندی پرکار که به شکلی خستگی ناپذیر به فعالیت علمی خود ادامه می‌دهد و همواره بخشی از بار فرهنگی – ادبی ایران را دهه‌های گذشته بر دوش داشته است. حافظ‌پژوهی، فرهنگ‌نویسی و عضویت پیوسته در فرهنگستان زبان و ادب فارسی از دیگر فعالیت‌های این استاد و چهره ماندگار زبان و ادب فارسی به شمار می‌روند.
در گفت و گوی اختصاصی با این استاد و پژوهشگر برجسته کشور، ضمن مرور فعالیت علمی او در عرصه فرهنگ نویسی، جایگاه و اهمیت زبان و ادب فارسی را مورد مداقه قرار داده‌ایم که حاصل آن را می‌خوانید.

دانلود گفت و گوی اختصاصی دکتر حسن انوری با دوماهنامه «مفاخر ماندگار»

https://www.tg-me.com/iranboom_ir/37763
گزارش مراسم تجلیل از دکتر حسن انوری در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - من خدمتگزار زبان فارسی هستم اگر چه زبان مادری‌ام آذری است

دکتر حسن انوری نیز در این مراسم گفت: من خدمتگزار زبان فارسی هستم اگر چه زبان مادری‌ام آذری است. از زمانی که مادرم شعری از حافظ را به من تفهیم کرد، شیفته زبان‌ فارسی شدم. در دانشگاه تهران، با استادانی همچون دکتر فروزانفر، همایی و دکتر محمدمعین و دیگر استادان با رموز زبان فارسی آشنا شدم و در مؤسسه لغت‌نامه دهخدا تاریخ این زبان را مرور کردم. وقتی قرار شد در مدت معینی، این فرهنگ را به فرجام برسانم شب و روز خود را در اختیار فرهنگ سخن قرار دادم. اگر بپرسید چرا زبان فارسی برای منِ آذربایجانی مهم است، به شما می‌گویم که زبان فارسی مهم و شایسته دوست داشتن است. روزگاری زبانی بین‌المللی بوده است. با این زبان آثاری پدید آمده که از شاهکارهای ادبیات جهان هستند. چند زبان در دنیا پیدا می‌کنید که در آن‌ها کلیات سعدی و غزلیات شمس پدید آمده باشند. تنها من نیستم که شیفته زبان فارسی‌ام. می‌توانم شهادت بدهم که اکثر اهالی آذربایجان زبان فارسی را دوست دارند. در تاریخ نیز سهم آذربایجان در فرهنگ فارسی قابل توجه است. وی افزود: فرهنگ به معنی کتاب لغت، یک عنصر مدنی است. ملت‌هایی که به لحاظ علمی سرآمد شده‌اند، در عرصه فرهنگ‌نویسی هم تلاش بسیاری کرده‌اند. ناگفته نگذاریم که ایرانیان از قدیمی‌ترین ملت‌هایی هستند که به فرهنگ نویسی پرداخته‌اند. همچون فرهنگ پهلوی که در آن واژه‌ها بر حسب موضوع طبقه بندی شده‌اند. فرهنگ لغت دیگری هم برای حل دشواری‌های اوستا تألیف شده بود.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/gozaresh/12437-man-khedmatgozar-zaban-farsi.html

@iranboom_ir
ما با ترکیه به لحاظ تاریخی مناسبات پیچیده‌ای داشته‌ایم و تا حد زیادی هم تا جنگ‌های ایران و روس، انقلاب مشروطه و حتی بعد از آن متوجه این مناسبات بوده‌ایم. اما در داخل ترکیه اتفاقاتی می‌افتد که با آنچه در داخل ایران به وقوع می‌پیوندد، ربط دارد. هنگامی که ترکیه متوجه شد زمان خلافت برای همیشه گذشته است و خلافت را لغو کرده بود، به‌مناسبت‌های دیگر تلاش می‌کند همان را تجدید کند.

ما گاهی در ایران این سیاست را نوعثمانی می‌نامیم یا به نظر ‌من درباره شخصی مثل اردوغان تا حدی درست متوجه نمی‌شویم و فکر می‌کنیم تلاش او بر این است که خلافت عثمانی – اسلامی را تجدید کند. معتقدم این دیدگاه اشتباه است.

کاری که اردوغان درحال انجام است اما به لحاظ دینی درحال شکست خوردن است و به لحاظ ملی – اگر بتوان گفت – موفقیت‌آمیز‌تر است این است که یک منطقه بزرگ ترکی ایجاد کند اما ماهیت آن چیز دیگری است. اکنون دربرخی از دانشگاه‌های ترکیه یک دبیرخانه‌مانندی ایجاد کرده‌اند برای به وجود آوردن وحدت ترکی بزرگی که از مرز شرق‌های اروپا تا ترکستان چین خواهد رفت.

اما چرا این مساله برای ما مهم است؟

ترکیه به‌دنبال این است که امپراتوری بزرگ ترکی در کنار ایران ایجاد کند و درواقع سنگری برای آسیب‌زدن به ایران باشد. البته این کار امروزه عمل دشواری است. زیرا به‌رغم آنچه در داخل انواع گروه‌های تجزیه‌طلب و گریز از مرکز بیان می‌کنند، چنین چیزی وجود ندارد، برای اینکه زبان‌های فرهنگی در منطقه تعداد بسیار اندکی دارد.

زبان فارسی یکی از این زبان‌ها و از قدیمی‌ترین و استوارترین زبان‌هاست. فارسی قدیمی‌ترین زبان جدید دنیاست، یعنی از هزارسال پیش ما چنین حرف می‌زنیم و چنین می‌نویسیم. بنابراین فقط چنین زبان‌هایی هستند که به زبان‌های فرهنگی بزرگ تبدیل شدند.

زبان ترکی زبان استاندارد ندارد و نمی‌تواند در شرایط کنونی داشته باشد. شما اگر از آذربایجان ایران به آن سوی مرز بروید و از ترکیه عبور کنید دیگر زبان همدیگر را نخواهیم فهمید. کار مهمی که ترکیه انجام می‌دهد این است که زبان استانداردی ارائه دهد و مرکز این کار یکی از دانشگاه‌های ترکیه است. با این کار ترکیه در پی این است که بتواند زبان‌های ازبکی، قرقیز، تاتار، ترکمن و… را به زبانی که محصول دوران آتاتورک است، نزدیک کند. این خطر بزرگی برای ماست.

تجدید خلافت اسلامی از هم‌اکنون شکست خورده است و نمی‌تواند به دلایل گوناگون موفق شود اما این کار می‌تواند موفق شود. کوشش اردوغان براین است که بازار مشترک بزرگی در منطقه‌ای وسیع ایجاد کند و به‌تدریج از طریق این کار، امپراتوری ترکیه بزرگ را با ایجاد زبان و فرهنگ معیار شکل دهد.

البته این مساله اگر در بیرون از مرزهای ایران اتفاق می‌افتاد چندان برای ما خطری نداشت. ایران به اندازه کافی کشور قدرتمندی است و سابقه ملی، تاریخی، وحدت و دولت استواری که در همه دوره‌ها داشته به‌رغم همه اتفاقاتی است که افتاده است. اما این‌بار همسان‌سازی ترکستان بزرگ در داخل ایران نمایندگانی دارد که ما تاکنون خیلی به آنها بها ندادیم و متوجه نشدیم که چه اتفاقی در داخل درحال وقوع است. این خطر در بخش‌های مهمی از داخل ایران برای ما وجود دارد که می‌تواند برای وحدت کشور بسیار مضر باشد.

شادروان دکتر جواد طباطبایی

@iranboom_ir
2024/10/07 20:33:53
Back to Top
HTML Embed Code: