دكتر فیروزآبادی 1242

📋 درنگ

#دکتر_علی_فیروزآبادی. روان‌‌پزشک. تجربه‌ها

پیرامون لیست زرد سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره

برای هر مساله‌ی پیچیده‌ای پاسخی وجود دارد که شفاف، ساده و نادرست است.
اچ.ال. منکن

سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران در اطلاعیه‌ای اسامی برخی افراد و گروه‌هایی را که در فضای مجازی فعال هستند منتشر کرده و با اشاره به این مطلب که این افراد فاقد شماره نظام روان‌شناسی هستند از آن‌ها سلب صلاحیت کرده و از مردم خواسته تا از مراجعه به آن‌ها خودداری کنند. تلاش بر حفظ معیارها و استانداردهای حرفه‌ای و تعریف چارچوب‌ مناسب برای آن از سوی هر نهاد و سازمانی امری نیست که بتوان با آن مخالفت کرد. اما پرسشی که پس از اعلام این فهرست پیش می‌آید این است که ایا چنین سیاست سلبی که به نداشتن معیارهای حرفه‌ای در این افراد اشاره می‌کند نباید با رویکردی ایجابی همراه باشد که در آن معیارهای روان‌شناسی علمی و وجوه افتراق آن با شبه‌علم و رفتارهای عوام‌گرایانه به شکلی شفاف برای مردم توضیح داده شده و در این جهت روشنگری شود؟ آیا خود سازمان نظام روان‌شناسی نظارتی کافی بر عملکرد اعضای خود داشته و آیا آن‌هایی که از سوی این سازمان پروانه و مجوز کار دریافت می‌کنند حداقل‌های لازم را برای ورود به این حوزه دارا هستند؟ به طور مثال می‌توان این پرسش‌ها را مطرح کرد که چه درصدی از روان‌شناسانی که از سوی سازمان مجوز روان‌درمانی دریافت می‌کنند در طول دوران تحصیل خود تجربه و فرصت مصاحبه مستقیم و بالینی را با بیماران داشته‌اند؟ چه تعداد از روان‌شناسانی که اکنون به عنوان روان‌درمانگر به کار مشغولند به رشته‌ی روان‌شناسی سلامت یا بالینی تعلق دارند؟ آیا فارغ‌التحصیلان شاخه‌های دیگر روان‌شناسی مجاز به کار به عنوان روان‌درمانگر هستند؟ این یادداشت نگاهی دارد به مقوله‌ی روانشناسی زرد و دلایل اقبال به آن در میان توده‌ها و لزوم شفاف‌سازی خط و مرزهایی که آن را از رویکرد اصیل علمی جدا می‌کند.

روان‌شناسی حضوری گسترده و دایمی در تمامی حوزه‌های زندگی ما دارد. جوانی و پیری، یادآوری و فراموشی، خواب و رویا، عشق و نفرت، شادی و غم، اختلالات روان و روان‌درمانی و.....
خوب یا بد و اغلب از هردو وجه، روان‌شناسی با زندگی امروز ما تنیده شده است. تقریبا به شکل هر‌ روزه، رسانه‌ها، تلویزیون و فضای مجازی ما را با ادعاهای گوناگون بمباران می‌کنند. عملکرد مغز، ذهن‌خوانی، تجارب خروج از بدن و نزدیک به مرگ، آزمون‌های روان‌شناختی، روابط عاطفی، والدگری، آزار جنسی، اختلالات روان، قتل‌های ناموسی و زنجیره‌ای، خشونت خانگی.... تنها نمونه‌های از این موضوع‌های متنوع هستند. نگاهی سطحی به یک کتاب‌فروشی، حجم زیادی از کتاب‌های خودیاری را نشان می‌دهد که به ما وعده‌ی تغییر سریع و یک‌شبه می‌دهند. صنعت روان‌شناسی عوامانه در دوران ما فضای رسانه‌ای را به حد اشباع رسانده است.
اما در کمال شگفتی حجم زیادی از آنچه به خورد ما داده می‌شود درست نیستند. حجم اطلاعات غلط در خوشبینانه‌ترین حالت به همان اندازه‌ی اطلاعات درست است. شوربختانه منابع اندکی وجود دارند که بتوانند به ما در تفکیک سره از ناسره کمک کنند. پیامد این وضع گرفتار شدن هرچه بیشتر جامعه در چنگ گردانندگان گروه‌ها و فرقه‌هایی است که شکل مار می‌کشند. آن‌ها دیگ درهم‌جوشی از مواد سالم و ناسالم و مجموعه‌ای از حقایق نصفه نیمه و دروغ‌های آشکار را تحویل می‌دهند. بدون مسلح شدن به دانشی که بتواند گوهر گرانبها را از خرمهره‌های رنگارنگ تمیز دهد ما در خطر گم‌ شدن در این جنگل انبوه هستیم. بسیاری از افسانه‌هایی که روان‌شناسی عوامانه به خورد ما می‌دهد نه تنها ما را در مورد طبیعت و ماهیت آدمی گمراه می‌کند بلکه این خطر را دارد که افراد را به سوی تصمیم‌های غیرعاقلانه در زندگی سوق دهند.
ذهن انسان تمایل زیادی به توجیه‌های ساده و تک‌عاملی برای توصیف پدیده‌ها دارد. چنین توجیه‌هایی راحت‌تر از دلیل‌پردازی‌های پیچیده از سوی ذهن پذیرفته می‌شوند. بخش عمده‌ی روان‌شناسی عوامانه از آن مطالبی تشکیل شده‌اند که بر پایه‌ی حس شهودی و درونی شکل گرفته‌اند. حس شهودی برای شکل دادن به فرضیه‌ها مفید است اما زمانی که این برداشت‌های شهودی که از سوی عقل سلیم حمایت می‌شوند به محک بررسی علمی زده شوند مشخص می‌شود که بسیاری از آن‌ها نادرست هستند. ( مانند حسی که زمانی به بشر می‌گفت زمین زیر پای او مسطح و صاف است و یا این خورشید است که به گرد زمین می‌گردد). راز استقبال از روان‌شناسی عوامانه در تکیه کردن آن بر همین برداشت‌های سطحی و شهودی است.

🔻لطفا ورق بزنید. ۱/۲

#تجربه‌های_روان‌پزشکانه

778 viewsAli Firoozabadi, 05:45