Telegram Web Link
​​#review #taqriz

📗Andrey Platonov — "Xandaq"

"Murodi hosil bo'lgan mo'min odamning saodati chehrasida ham akslanarmikin?"

Absurd falsafasi ibtidochisi Platonovning murakkab tili va yozish uslubi o'laroq, ko'plab adabiyotchilar uni boshqa tillarga tarjima qilish imkonsiz deyishadi. Shu sababdan uning o'zbek tiliga tarjima qilinishidan nafaqat nashriyot, balki o'zbek tili ham baxtlidir. Bugun aynan ushbu kitobni o'qib tugatgach, shu fikrlar hayolimdan o'tdi.

1930-yilda rus tilida "Котлован" deya nomlanuvchi ushbu roman o'zida sotsializmning ilk davrlarini yoritadi. Asar qahramonlari yo'qsil va ishchi sinf vakillari bo'lib, ular Qizil inqilobdan keyin Yerdagi jannat orzusida edilar. Bir guruh ishchilarga tepadan ulkan ko'p qavatli turar joy qurish buyuriladi va qahramonlarimiz qishloqning bir chekkasida, yaydoq dalada xonadonlar uchun xandaq qazishga kirishishadi.

Voqealar rivojida ular qishloqni kolxozlashtirish harakatiga tushgan aktivist va boshqalarga qo'shilib, "burjuylar", "byurokratlar" kabi xavfli unsurlarni uyidan xaydab chiqarishadi. Aslida Platonov bir qarashda kolxozlashtirish va sotsializmni ulug'layotgandek ko'rinsa-da, achchiq sarkazm qilayotganini sezish qiyin emas.

Sotsializmdan juda ayanchli meros qolgan bizga. Masalan, sotsialistik shiorlarni o'qirkansiz yoki eshitarkansiz, uzundan uzoq bu shiorlarning qanchalar absurd va bema'ni ekanligini tushunasiz. Buni xuddi bemor kishining tutqanoq paytidagi alahsirashiga o'xshaydi. "Shonli kelajak yo'lida birlashib daraxt po'stloqlarini shilishda faol harakat qiling!". Bugun hammani po'stloq shilishga, hali bu tugamasdan ertaga kutilmaganda hammani temir to'plashga jalb etish - na iqtisodiy, na siyosiy absurd rejalar va shiorlar edi.

Asarda kolxozlashtirish harakatiga "burjuy"lardan biri shunday javob qiladi: "Butun mamlakatni kolxozga aylantirmoqchisizlar, faqat bir narsani biling — ulkan bir kolxozga aylangan mamlakat oxir-oqibat faqat bir shaxsning mulkiga aylanadi, o'shanda meni eslarsiz". Bu so'zlar xuddi bashorat edi. Aslida bolsheviklar qilgan urush - fuqarolar urushi, bo'libam eng ashaddiysi, sinfiy urush edi. Bu go'yo tanangizdagi jigarning o'pkaga qarshi isyoni kabi noto'g'ri yondashuv, qarash deb hisoblayman men.

Shuningdek, Platonov ishchi va yo'qsillarining xandaq qazishida afsonaviy Bobil minorasi qurilishi allegoriyasi bordek, nazarimda. Faqat farqi shundaki, bunda butun sotsializm mazlumlari uchun boshpana bo'lishi kerak uy hech qachon bitmasligi, korandalar qo'lida belkurakdan boshqa narsa yo'qligi bitmagan minoradanda ayanchli bir hol men sizga aytsam.

Ammo ular sokin zamin bag'rini tilka-pora qilib yana uzoq tuproq qazirdilar. Baayni mana shu xandaq qa'rida sirtdagi tiriklikdan mangu jon saqlashni niyat qilganlar kabi...

@panda_books
​​Tasavvur qiling, universitetning so'nggi, bitiruv bosqichida o'qiyapsiz. Darslarga borib kelib yuribsiz. Kunlardan birida leksiyada odatdagidek kelajagingiz haqida hayol surib o'tirarkansiz, birdan ich-ichingizdan o'zingiz tanlagan soha ortiq o'zizga yoqmay qolganini his qilasiz. Ota-onasining xohishi bilan yurganlardan farqli, siz o'zingiz xohlab kirgansiz-u, lekin oradan o'tgan yillar ta'sirida shuuringiz, dunyoqarashingiz keskin o'zgarganini anglab qoldingiz. Sohangizdan nafratlanasiz emas, shunchaki uni ortiq sevmaysiz, xolos.

Bu, albatta, ko'nglingizga allaqanday qo'rquv ham soladi. Axir, uydagilaringiz sizdan allaqachon bo'lajak yurist, prokuror yoki injenerlarni yaratib bo'lishgan. Sizdan ko'p narsa kutishyapti. Yaqinda diplom bilan qishloqqa qaytganingizda, ularga kelajak rejalaringiz bu taxlit o'zgarganini qanday tushuntirasiz? Buni qanday qabul qilishadi? Tushinishsa xo'p-xo'p, biroq "Istamas ekansan, unda nega o'qiding bolam?!" deya malomat qilishsachi? Xullas, hadik.. qo'rquv.. umidsizlik...

Zero, o'zim ham shunga o'xshash holga tushganman. I feel it. Idealida inson o'zi nima xohlayotganini birdaniga anglolmaydi, ayniqsa, qoni qaynoq yosh paytida. Topgan haqiqatim shuki, yoshlikdagi orzularingizning barchasiyam o'zingizniki bo'lavermaydi. Vaqt o'tib, yuragingiz sizga nima ko'proq yoqishini bildirishga urinib ko'radi, muhimi o'shanda uyg'oq bo'lib, bu "xabarni o'tkazib" yubormasangiz bo'ldi.

"Sevgan ishingiz bilan shug'ullaning - shunda muvaffaqiyatga erishasiz". Istalgan motivator sizga bu gapni ayta oladi. Siyqasi chiqqan bo'lsa-da, bu satrlarda jon bor. Yaqinda "Mahorat" kitobini o'qiganimni aytgandim, unda oldin mutlaqo boshqa sohada ishlab, qaysidur pallada fikrini o'zgartirgan va o'zi istagan sohada omadli insonga aylanganlar haqida o'nlab misollar bor. Men hali o'zi sevmagan ishida muvaffaqiyatga erishgan birorta insonni bilmayman.

Yaponlarning Busido falsafasida esa: "Samurayda maqsad bo'lmaydi, faqat yo'l" deyiladi. Yoki bir paytlar Po'latga aytishganidek: "Oxirini o'ylagan qahramon bo'lolmaydi". Men bu fikrlarga qo'shilgan holda aytaolamanki, rostanam oxirgi maqsadni oldindan bilishni iloji yo'q, faqat qilayotgan ishingiz bo'lgan ishtiyoq va qattiq mehnatdan to'xtamaslik muhim. Deyarli barcha ulkan kompaniyalar avval boshidan shunday katta muvaffaqiyatga erishishlari haqida tasavvur ham qilolmasdilar. Lekin bu ularga harakatdan to'xtashlariga asos bo'lolmagan.

Demoqchi bo'lganim, xoh oxirgi kursdamisiz, xoh ishlayotgangizga 9 yil bo'layaptimi, o'zingiz chin dildan sevgan mashg'ulot bilan band bo'lishingizga aslo kech emas. "Bo'ldi! Hoziroq hammasini tashlab keting!" degan balandparvoz gaplarni aytmoqchi emasman, shunchaki biz taqdir oldimizda nimalar tayyorlab qo'yganini bilmaymiz, xolos. Balki siz yillar davomida kutgan omad, baxt va orzularingiz ro'yobi - aslida o'sha siz chin dildan sevgan narsalar orasida bo'lishi mumkin.

Zero, agar sevgan ishingiz bilan shug'ullanmasangiz, shug'ullanayotgan ishingizni sevishingizga to'g'ri keladi.

Tanlov o'zingizdan.

@panda_books
Bekorga aytishmaydiku, shirin narsalar ham me’yorida bo‘lishi lozim, haddan tashqari ko‘p shira ham me'daga uradi. Sevimli qo‘shiqni ham hadeb tinglayverish yaxshimas, jonga tegadi. Eng yaxshi ko'rgan filmlarni yiliga bir martadan ko‘p ko‘rmaslik kerak. Hatto eng yaqin insonlardan, do‘stlardan ham vaqti-vaqti bilan dam olish foydali.

Nitsshe buni shunday ta’riflagan:

"Agar biz boshqa odam bilan haddan tashqari yaqin yashab qolsak, bu xuddi yaxshi gravyurani doimo barmoqlar bilan ushlab turganimiz kabidir: shunday kun keladiki, qo‘limizda faqat bir parcha yaroqsiz, iflos qog‘oz qoladi. Inson qalbi ham doimiy teginishlardan yemiriladi. Haddan tashqari yaqin munosabatlar tufayli doimo nimanidir yo‘qotasan; ba’zan esa hayotingning eng qimmatli durdonasidan ayrilasan."

@panda_books
Audiokitoblarga munosabatingiz qanday? Qanchalik tez-tez audio kitoblarga murojaat qilasiz?

@panda_books
Forwarded from Bored Panda
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#premyera

⚡️Kinopoisk'da “Jinoyat va jazo” filmining ilk treyleri namoyish etildi.

Dostoevskiy klassikasining yangi, zamonaviy versiyasini tomosha qilishni istagida insonlar uchun yaxshi yangilik.

Premyera 26-oktabrda.

@boredpandablog
https://www.tg-me.com/insusambil/4839

Tolkinist emasman-u, lekin O'rta Dunyoga nihoyatda hurmati baland geek'lardan biri sifatida men ham "Silmarillion" o'zbekchada intiqib kutayapman:)

Tolkien asarlari tarjimasini siz ham istaysizmi?

@panda_books
"Taxtlar o'yini" serialida Qirol qo'li qilib tayinlangan Tayvin Lannister o'z nabirasi, qirol Joffrini Kichik Kengashdan chiqarib yuborar ekan, uning "Men Qirolman!" deya hayqirishiga javoban:
- "Men qirolman!" deyishga majbur bo‘lgan har qanday odam, aslida haqiqiy qirol emas - deydi u.

Nimaiki qayta-qayta ta'kidlanaversa va reklama qilinaversa, odatda u – yolg'on bo'lib chiqadi.

@panda_books
#reading
Salom, knyaz Mishkin!
👉 https://youtu.be/fXA0Yk8ZtwU

Bilasiz, Susambil podkastining navbatdagi sonida mehmon bo'lish sharafiga muyassar bo'lganim haqida yozgandim. Bugun o'sha podcast e'tiboringizga havola etilmoqda.

Unda sanʼatshunos va PR boʻyicha mutaxassis Sardor Boboyev, marketolog Mirzo Zominiy hamda podcast asoschisi, geek va katta Tolkinist Nodir aka Nishonov birgalikda professor J.R.R.Tolkin ijodi, Piter Jekson suratga olgan “Uzuklar hukmdori” va “Hobbit” trilogiyalari, Amazon Prime yaratgan “Qudrat uzuklari” va yana koʻplab qiziqarli narsalar haqida koʻp va hoʻp suhbat qurdik. Kuz faslida tinglashli, doʻstona va asosiysi sehr-joduga boy podkast boʻlgan. Izohlarda fikrlaringizni kutamiz.

@panda_books
#PandaBooksSale

💯Azizlar, diqqat e'lon!

Panda kutubxonasi boyigan sari, menda bitta "yoqimli muammo" paydo bo'ldi😏: ba'zi kitoblar endi menda ikkitadan yoki qachondir olingan, ammo o'qilmagan va yaqin orada o'qilmaydi. Kutubxonamda yangi kitoblarga joy va resursim cheklangan😔

Shu sababli, ilk marotaba o'zimdagi bir qator kitoblarni📚 sotishga qaror qildim🙏 Yaxshi kitoblar uchun yaxshi insonlar qidiryapman endi:)

"Nega sovg'a qilmaysiz?" desangiz, bu kitoblarni kanalda olishni istaydiganlar ko'p👥, men esa hech kimni xafa qilmoqchi emasman😉 Tanlov ham qilib ko'rganman, shu sabab endi "rostanam o'qiyman" deydiganlarga sotish – eng ma'quli bo'lsa kerak😇

🔰Kitoblar holati: juda yaxshi. Yangi. Ko'pchiligi hali hatto ochilmagan.

Muhimi‼️
Men kitoblarga hozir onlayn marketpleysda sotilayotgan bahosidan kelib chiqib, 15% chegirma qilishga ham qaror qildim💰

Kitoblar katalogi, ularning rasmini va narxini shu post ostida qoldiraman. (Har bitta kitob 1⃣ nusxada, faqat "Ichimizdagi shayton" 2 ta nusxada sotiladi)

‼️Dostavka yo'q. Toshkentda bo'lsangiz Yandex orqali, viloyatda bo'lsangiz pochta orqali berib yuboraman, pulini to'lab olib qolasiz. Odatda kitob sotmayman, shu uchun xafa bo'lmaysiz.

Xarid uchun @pandapochtabot ga murojaat qiling!😊 hammaga rahmat!
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#haqida

Tanlov yuki
2.0

Yaqinda insonlar o'zi sevgan ishini tanlashi naqadar qiyinligi haqida yozgandim. Va allaqachon ishlayotgan kishilar to'g'risidagi eng muhim faktorni aytish yodimdan ko'tarilibdi. Bu ham bo'lsa - maosh.

Ko'pchilik o'z sevgan ishi yoki ijod bilan shug'ullanolmasligining asosiy sababi - undan boshida yaxshi daromad ololmasligidir. Keyin boshqa ish qilasan, u yerda yaxshi to'lashadi, natijada uni tashlab ketishga jur'at qilolmaysan, ayniqsa, oilali yoki harajatli bo'lsang.

Ishing o'zingga yoqmaydi, ammo pul deb undan ketolmaysan... Buni o'zing ham yaxshi bilasan, bu esa seni battar siqadi.

I feel it.

@panda_books
#nazm

Bu foniy jahonga ko‘ngil berganlar
Ishin barbod aylab, o‘tib boradir.
Qarang, Qur’on ochib, talay nodonlar
Iqbolni bir pulga sotib boradir.

Jafosi ko‘p, foniy, bu yolg‘on jahon,
Mard ko‘nglida tutar bo‘ldi ul makon,
Iyso eslab, Luqmon qilmas dard ehson,
Ko‘z yumib, tush kabi o‘tib boradir.

Kimlar bu jahonda bemalol yotmish,
Kimlar osmon uchib, kim loyga botmish,
Kimlardir molini baqoga otmish,
Kimlar hirsi dunyo tutib boradir.

G’avg‘odan tinmadi qanchaning boshi,
Kimi yoqar bo‘ldi padar, qardoshin,
Kimsalar har joyda tayyorlab oshin,
Kimsalar dong qotib yotib boradir.

Kimlar toju taxtda farmon jo‘natib,
Kimlar saman minib, surar sakratib,
Kimlar padarini, elni xor etib,
Gunoh zindoniga botib boradir.


Maxtumqulining "Bu foniy jahonga ko‘ngil berganlar" she'ri (davomi ham bor)ni Jahongir Otajonov ashula qilibdi. Unga olingan klip ham, so'zlari ham menga juda ma'qul bo'ldi.

Maxtumqulini o'qib turish kerak.

@panda_books
Telegram platforma qoidalarini buzgan foydalanuvchilarning IP-manzillari va telefon raqamlarini huquqni muhofaza qilish organlariga taqdim etishni boshlaydi - bu haqda Pavel Durov ma’lum qildi.

Uning ta’kidlashicha, bu choralar jinoyatchilarni cho‘chitishi lozim. U yana shuni qo‘shimcha qildiki, messenjerning "kuchli" qidiruv tizimi aslida faqat do‘stlar va yangiliklarni topish uchun mo‘ljallangan bo‘lsa-da, odamlarga noqonuniy tovarlarni sotish kanallarini topish imkoniyatini bergan ekan.

Shunaqa gaplar.

@panda_books
#muqova

Xabaringiz bor, yozuvchi Madlen Millerning mashhur "Kirka" asari o'zbek tilida chop etilmoqda. Va bugun nashriyot tomonidan kitob ushbu muqova ostida chiqishi e'lon qilindi.

@panda_books
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Sandiqdek-sandiqdek kitoblarni o'qishning oqibati shu.

@panda_books
Panda Books
#haqida AES Nazarimda, Markaziy Osiyoda bizdan oldinroq Qozog'iston o'z janubida AES qurishga kirishadi shekilli. Har holda qozoq matbuoti bugun shuni muhokama qilayapti. Qozog'iston hukumati bu borada aholi orasida ommaviy tinglov bo'lishini, uning ortidan…
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#haqida

AES 2.0

Yaqinda Qozog'istonda AES qurish bo'yicha umumxalq referendumi o'tkaziladi. Qozoq hukumati bu munosabat bilan propaganda videosi tayyorlabdi.

Unda agar AES qurilmasa, yillar o'tib, davlat energetik krizisdan chiqolmasligi va "svet" tugashi ko'rsatilgan. Ochig'i, bu menga juda ham kulgili targ‘ibot rolik tuyuldi. Unda atom elektr stansiyasini qurish haqidagi qaror ochiqchasiga singdirilmoqda. Referendum esa shunchaki shu qarorni "qonuniylashtirish" maqsadida qilinayotgandek.

Umuman olganda, men energetik krizis xavfi mavjudligini inkor qilmayman, ammo bu AES orqali hal qilinishiga ishonmayman va qarshiman. Nega bunday fikrda ekanligimni esa yuqoridagi postda batafsil izohlaganman.

@panda_books
​​#review #taqriz

📗Shon Baytell - "Kitobdorning kundaligi"

"Kutubxonangiz – sizdan keyin xuddi genetik kodingiz kabi siz haqingizda ma'lumot bera oladigan xotiradir"

Shotlandiyadagi ikkinchi eng katta bukinistik kitoblar do‘koni egasi bo'lmish Shon Baytell o‘zining kundalik mehnat hayoti haqida kundalik yozib boradi. Kunlardan bir kuni uni kitob shaklida chop qilishga qaror qiladi va u dunyoda katta mashhurlikka erishadi. Uning do‘koni joylashgan Uigtaun ham oddiy shaharcha emas: bu yeedagi aholi nufusi atigi mingga yaqin bo'lsa-da, har yuzta odamga bitta kitob do‘koni to‘g‘ri keladi. Shuningdek, Uigtaun butun Birlashgan Qirollikda "Kitoblar shahri" sifatida tanilgan. U yerda har yili o‘tkaziladigan adabiy festivali vaqtida shaharga turistlar oqib keladi.

Shon o'ziga yarasha harakterga ega va biroz sinik odam. U ashaddiy kitobxonlarga kitob savdosining parda ortidagi haqiqatlarini ko'rsatishga harakat qiladi. Masalan, bukinist sifatida u vafot etgan insonlarning kutubxonalarini sotib olishga boradi, qarindoshlari uzoq vaqt sotmay turishsa-da, bir kun kelib ular bunga qaror qilishga to'g'ri keladi. Yana u yiliga umumiy hisobda 15 tonnaga yaqin kitob tashishini yozadi. Shon hech kutilmaganda "temiryo'llar haqida" kitoblar tezda sotilishi, ba'zi mashhur kitoblarni esa yaxshisi onlayn sotish lozimligini ta'kidlaydi.

Kitobxonlar ichida o'z kitob do'koni bo'lishini orzu qilmaganlar bo'lmasa kerak. Lekin bukinistik kitoblar bilan ishlash ham mashaqqatli mehnat, uni ustiga katta daromad haqida unutsangiz ham bo'laveradi. Ustiga-ustak turli tuman xaridorlarning qiliqlari, injiqliklari va g'alati savollariga chidashingizga to'g'ri keladi. Shon shunday qiziq holatlarni aytadiki, bir kulasiz, bir o'ychan bo'lib qolasiz.

Asar sizni kitob savdosining g'aroyib olamiga sayohat qildiradi, kitob sotuvchisi bo'lishni istaganlar uchun esa kichik qo'llanmadir. "Kitobdorning kundaligi" kitoblar haqida kitob o'qishni istaganlar uchun qiziqarli manba bo'lishiga aminman.

Yaqin vaqtlarda Shon Baytellning turkum kitoblarini davom ettiramiz, bu orada uning o'zbek tiliga tarjima qilinishini tilab qolaman.

@panda_books
Hozir qaysi asar(lar) mutolaasi bilan bandsiz?

@panda_books
2024/11/16 12:40:42
Back to Top
HTML Embed Code: