– Indamay o‘tiraverasizmi? Axir bu uchinchi marta qaytarilyapti…
– Xo‘sh, nima qilay, aytgin?
Nima qilish kerakligini haqiqatan bilolmayman.
Ammo unga: “Erta-perta o‘zim gaplashib qo‘yaman,” – deyman chor-nochor.
Qachon keladi o‘sha ertangi kun?.. 

Ma’rufjon Yo‘ldoshev tarjimasi:
https://tarjimalar.uz/?p=390

Оҳиста-оҳиста ёғади ёмғир,
Оҳиста-оҳиста қўзғалар шамол.
Оҳиста-оҳиста тўкар юмшоқ нур
Булутлар бағридан кўринган ҳилол.
Оҳиста-оҳиста йиғлайди бир қиз,
Каптар патидан ҳам майин дардлари...
Тун тирик... Яхшилаб тинглаб кўрсангиз
Эшитилар унинг юрак зарблари...
Не нафис туғёнлар ичида қолдик!
Севгилим, гапирма, ўлтирган тиниб —
Гўё дунё гўдак қалбидан нозик,
Гўё энтиксанг ҳам кетади синиб...

Усмон Азим

@mittihaqiqatlar

​​Anna Dostoyevskaya – "Xotiralar"

Dostoyevskiy daho ijodkor, hassos qalb egasi, samimiy inson va noshud er boʻlgan. Ha, har qanday davrdagi har qanday ayol Dostoyevskiy kabi erkakni noshudlikda ayblagan boʻlardi. Faqat Annadan tashqari.

Dostoyevskiyning tutqanoq kasali bor edi. Kasali xuruj qilsa ogʻir shaklda xuruj qilardi. Shu darajadaki, hamma qoʻrqib qochib ketardi. Har qanday xursandchilik yoki xafagarchilik tutqanoq tutishiga sabab boʻlishi mumkin edi. Shu bois Anna uni har qanday hayajonli vaziyatlardan himoya qilishga urinardi.

Dostoyevskiy moliyaviy masalalarni va roʻzgʻorni umuman tushunmasdi. Shu qadar ishonuvchan ediki, u umrining oxirigacha aslida oʻzi olmagan qarzlarni toʻlab yashagan. Anna va Dostoyevskiy har doim moliyaviy tang ahvolda yashashgan. Odamlar tinmay qarzlarini soʻrab xunob qilishgan.

Dostoyevskiy oʻta rashkchi edi. Annaning biror erkak bilan, hatto ancha yosh yigitchalar bilan ham salom-alik qilishidan tutaqib ketardi. Erining bu odatini bilganidan soʻng Anna jamiyatga qoʻshilmay yashadi. Sodda va halim Dostoyevskiyni davralarda koʻp mazax qilishardi. Erini shunday vaziyatlardan himoya qilish uchun Anna keyinchalik Dostoyevskiy bilan jamiyatga qoʻshildi, biroq barcha erkak bilan oʻta sovuq va quruq muomalada boʻldi.

Dostoyevskiy qimorga oʻch edi, biroq hech qachon yutolmasdi. U bor pulini yutkazib uyga boʻm-boʻsh qoʻl bilan kelar va Annadan yana pul olib uni ham yutkazardi. Anna to uning oʻzi bas qilmaguncha erining rayini qaytarmasdi. Hatto Dostoyevskiy tushkunlikda yurganida uni qimor oʻynab, koʻnglini yozib kelishga undardi.

U Dostoyevskiyni bolasiday asrab-avaylardi. Biroq buni Dostoyevskiyning oʻziga sezdirmagan holda qilardi. U uchun barcha muammolarni hal qilardi. Uni har qanday koʻngilsizliklardan himoya qilardi. Anna butun hayotini eriga bagʻishladi va uni baxtli qildi. Dostoyevskiy baxtsiz kimsa edi. Jamiyat uni yo itqitib tashlardi, yo xoʻrlardi. Agar hayotiga Anna kirmasa Dostoyevskiy bu dunyoda roʻshnolik koʻrmay oʻtardi. U biz bilgan Dostoyevskiy boʻla olmasdi.

Kitobni oʻqir ekanman, Dostoyevskiy shaxsiyatidan koʻra Annaning shaxsiyati koʻproq oʻziga tortdi. Chunki men Dostoyevskiyni tanirdim, bilardim. Uning asarlarini oʻqigan kishi bu satrlar muallifi qanchalar hassos, baxtsiz va ojiz, shu bilan birga toza qalbli, samimiy, mehribon inson ekanligini anglaydi. Uning barcha kamchiliklariga qaramay ezgu jihatlarini aynan Anna koʻra olgandi. Shu bois erini sevardi, uni hammadan ustun koʻrardi. Hatto uning oʻlimidan soʻng ham hayotini erining asarlarini nashr qildirish va xotirasini abadiylashtirishga bagʻishladi.

Anna xotiralarni juda ravon tilda yozib qoldirgan. Uning har bir satridan eriga nisbatan hurmat-izzati, ixlosi, muxlisligi, maftunligi sezilib turadi:

Men Fyodor Mixaylovichni oʻz doiramda uchratgan boshqa erkaklar bilan solishtirardim. Ular bilan suhbatlar oʻta joʻn va arzimas koʻrinar, sevimli yozuvchimning fikrlari esa hamisha asl va yangi edi.


Tanishuvlarining boshidagi mana shu taassuroti butun umr yoʻqolmadi. Yanada kuchaydi. U Dostoyevskiyni qanchalar daho inson ekanligini anglab yetdi va umrini uning dahosini yuzaga chiqarishga sarfladi. Bugun biz Dostoyevskiyning eng yaxshi asarlarini oʻqir ekanmiz, bu uchun Annadan behad qarzdormiz.

@salimov_blogi

Таржимонданам беҳад қарздор бўлийлар-эй, Салимоооов ))

Дўрмонда бинафшалар барқ урибди. Баҳорни энди ҳис қилдим.

Таржимонлик курсим ҳам ниҳоялай деб қолди. Бугун эътиборингизга курснинг иқтидорли қизларидан бири Нодира Муҳаммадшарифнинг ўгирган янги таржима ҳикоясини тақдим этаман.

Rafiqam endi ingramas, tartibsiz nafas olar, ko’ksi ko’tarilib-tushardi. Xujramizda o’lim sassiz, sharpasiz kezib yurardi. Rafiqamning o’lishini istardim, o’lim uni qashshoqlikdan qutqara olguvchi yagona tabib edi. So’ng birdan rafiqamning chiroyli ko’zlari abadiy yumilishini, o’lim uni uzoq, majhul va qaytishi yo’q bir yerga olib ketishini o’ylab, sochlarim to’zg’igan, mushtlarim qisilgan, qorachiqlarim kengayib ketgan bir alfozda telbalarcha o’rnimdan sapchib turdim.

Ўқиш: https://tarjimalar.uz/?p=393

МАРТ
               ...га

Шамол увиллайди, чархлар тўхтаган,
Қалдирғоч дўконин кетган тамбалаб.
Ўтган карвонларнинг изидан умид
Хотира ипларин борар яллиғлаб.

Нигоҳ бисотида бир тўп изғирин,
Зулмат чангалида каламушлар шод.
Деворлар силкинар, фарёди нурар –
Елкаси бир тегиб ўтибди ҳаёт.

Кечикиб келибмиз, кетмоқда баҳор
Кўм-кўк сочлари-ла тўлдириб жомни.
Апрел чиқиб борар ой арқонига
Суртиб қайтиш учун сен тўккан қонни...

Азиз САИД

Эълон

Таржимонлик курсимизнинг янги гуруҳи очиляпти. Дарслар ҳафтада икки кун, онлайн шаклда бўлиб ўтади. Курс давомийлиги 2 ой. Тўлов - 250 минг (бир ойга).

Қатнашмоқчи бўлганлар ўзингиз ҳақингизда қисқа маълумот жўнатинг: @nodirabegim_bot

@mittihaqiqatlar

Уятчан, иболи қаҳрамоним о,
Чапдаст қочиб қолдинг исноддан тайин.
Узоқ рол уйнадим бир ўзим танҳо,
Шерик кўмагига муҳтож бўлмайин.

Сен қуриб кеткур ёрдамингга бил,
Эҳтиёж сезмадим бирор бир марта.
Аста қочиб қолдинг қолдирдинг ғофил.
Пардалар ортида тинч соялардай,
Мен эса алаҳлаб, бўлиб шармисор,
борардим халойиқ турар бепарво...

Ўшандоқ шармисор ўшандоқ абгор,
Ўшандоқ ролдаман бир ўзим танҳо.
О, боплаб бобиллаб бердингку шерик.
Сен бўлган гапларни кечиролмадинг.
Очиқ кўнгиллигим сен кўра туриб,
Содда табассумим англай олмадинг.

Қаҳр ила ғазабинг бир поданома.
Келар симирмоққа қайғу аламим.
Шармисорлик аро, иснодлар аро,
Елкамни букканча туриб қолдим жим.

Шошилган ҳалойиқ кўрмас ҳеч замон,
Ҳақиқий қаҳрамон кўздан сал четроқ...
Намунча кўрқмасанг Сен эй қаҳрамон,
Қўрқма ҳеч сотмайман сени ушбу чоқ.

Бизлар ўйнаган рол мени ролим бу,
Ўйнадиму,  аммо бой бериб қўйдим.
Бизлар чеккан қайғу...  бу менинг қайғум
О,  қайғу, қайғу, қайғудан тўйдим.

Белла Ахмадулина

@mittihaqiqatlar

Таржимонлик курсимдаги яна бир тиришқоқ қизнинг илк таржималаридан улашяпман. Ҳикоя якуни шубҳасиз, ўйга толдиради одамни.

– Erkak bo’l, – dedilar. – Bugun haqiqiy hayotni boshlaysan. Qaytish vaqti bo’lganida seni shu yerda kutib turgan bo’laman.

Bir-ikki qadam tashladim-u, to’xtab ortimga o’girildim: hech kim yo’q edi. Keyin bolalar va qizlarning yuz-ko’zlari ko’rina boshladi. Ulardan hech birini tanimasdim, ular ham meni bilishmasdi. O’zimni yo’lini yo’qotgan begonadek his qilardim.

Shahnoza Karimova tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=398

XON ALANGASI

Mixail BULGAKOV

– Knyaginya olamdan o‘tdi, – deya, javob berdi u labini qimtib, – Parijda, o‘tgan yili o‘pkasi shamollab vafot etdi. Shunday qilib, o‘z qadrdon makonini qaytib ko‘rish unga nasib qilmadi, ammo bir nafas ham uni yodidan chiqarmadi, doimo qalbida intiq bir sog‘inch bilan eslab yurdi. Menga esa, maboda seni qayta ko‘rish nasib qilsa, o‘pib qo‘yishimni qattiq tayinladi. U negadir bizning qayta uchrashuvimizga ishonar edi, doim buni Xudodan iltijo qilib so‘rar edi. Mana ko‘rdingmi, Xudo nasib qildi.

Dilorom ABDURAHMON qizi tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=402

1804 йилда император Наполеон аёлнинг фуқаролик ҳуқуқига эга эмаслиги ва эркакнинг васийлиги остида эканлиги ҳақида фармон чиқарди. Аёлларнинг инқилоб даврида ўз ҳуқуқлари учун кураши барбод бўлди. Адвокатлар «аёл - уй жонивори», эркак эса жамоат вакили эканлигини таъкидладилар. Табиийки, аёл ўз фикрини эркин ёза олмасди. Ҳатто С.Мерешал томонидан «Аёлларга ўқишни ўргатиш тақиқланиши» қонун лойиҳаси ишлаб чиқилиб, «шоира аёл - бу ахлоқий ва адабий деформациядир» дейилди.

ёзаётган мақоламдан

@mittihaqiqatlar

Тиббиёт - қонуний рафиқам, адабиёт бўлса маъшуқам. Бир кун униси, бир кун буниси билан вақт ўтказаман.

А. Чехов

@mittihaqiqatlar