امروز
به روز فیروز و فرخ
روز ورهرام ،از ماهِ آبان
سال ۳۷۶۲ ترادادی مزدیسنا

برابر با
دوشنبه: ۱۴ آبان ماه
به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۴ نوامبر ۲۰۲۴ ترسایی

04.11.2024

🌷🌷🌷

🔷ورهرام:
- بیستمین روز هر ماه در گاه‌شمار ویژه وترادادی(سنتی) زرتشتیان «وَرَهرام» نام دارد.

- وَرهرام در اوستا به ریخت وِرِترَغنه آمده، در پهلوی وَرهران و در گویش پارسی به نام بهرام گفته می شود.

- وَرهرام به چمار(معنی) پیروزی و کامیابی قابل ستایش است. در باور نیاکان ما نام و جایگاه ورهرام، ایزد وفروزه پیروزی بخش بوده است.

- برخی از باورمندان در چنین روزهایی، به نیایشگاه «شاوَرهرام ایزد» می روند و با سرودن اوستا برای خود، خانواده و همه‌ی راستکرداران آرزوی پیروزی و سربلندی می‌کنند.

- از آیین‌های این روز پختن آش ترادادی، سیروگ(نان روغنی) و پخش  آجیل وشیرینی است.

🪻🌸🪻

درگاه (:کانال) زرتشت و مزدیسنان
گزینش ونگرش: موبدکورش نیکنام
🏵 @zoroaster33

آزاد شو از بند خویش زنجیر را باور نکن
اکنون زمان زندگیست تاخیر را باور نکن
حرف از هیاهو کم بزن،ازآشتی‌ها دم بزن
از دشمنی پرهیز کن شمشیر را باور نکن
خود را ضعیف و کم ندان تنها در این عالم ندان
تو شاهکار خالقی تحقیر را باور نکن
بر روی بوم زندگی هر چیز می‌خواهی بکش
زیبا و زشتش پای توست تقدیر را باور نکن
تصویر اگر زیبا نبود نقاش خوبی نیستی
از نو دوباره رسم کن تصویر را باور نکن

برگرفته از نسک «اندرزنامه زرتشت» نوشته روانشاد موبد کوروش نیکنام
@zoroaster33

ساخت و ساز جاده ها و اماکن عمومی در دوران اشکانی
#اشکانی
#ایرانشناسی
#پژوهشگاه_ایرانشناسی

در دوره ‌ی پارتیان،وسایل حمل و نقل پیشرفت کرد.در هیچ دوره ‌ای مانند دوره‌ ی پارتیان از جاده‌ ها مراقبت به عمل نمی ‌آمد.زیرا پادشاهان پارتی نسبت به این امر توجه ویژه‌ای داشتند...مسیرهای بیابانی،مجهز به چاه‌ های آب و کاروانسراها بود. اسنادی که از این دوره کشف شده،وجود دستگاه پلیس سواره‌ ی بیابان را اثبات می‌کند.در این دوره،نعل یا کفشک اسب اختراع شد.صنایع نساجی،چرم‌کاری، ظروف سفالین،اسلحه و شیشه‌آلات در این دوره رواج و رونق بسیاری یافت.

📚بن مایه:امینی زاده.علی،فراز و فرود ایران باستان،تهران،امید مهر،۱۳۹۱، برگ ۱۲۳

@atorabanorg

‍ 📝 ریشه‌شناسی نام گرامی «ایران» و گویش درست آن👇

امروز «ایران» ĪRĀN می‌خوانیم، اما در گذشته «اِیران» ĒRĀN (با واکۀ ای کوتاه یا مجهول در آغاز - همان‌گونه که هم‌اکنون فارسی زبانان خراسان بزرگ می‌گویند!) خوانده می‌شده است و این درست‌تر است. «اِیر» یعنی فروتن و ایرانیان آن را صفت خود میشماردند؛ و «ان» پسوند نسبت و جایگاه است، یعنی «جای اِیران» یا جای آزادگان. در شاهنامه، با نشان جمع انگاشتن «ان» واژه «اِیران» به مانای «ایرانیان» ساخته می‌شود که این نیز فراوان آمده است و شوربختانه «مجاز جای و جای‌گیر» پنداشته شده:

به مستی، همی گیو را خواستی!
همه جنگ با رستم آراستی!
همیشه از «اِیران» بُدی یادِ اوی
کجا شد؟ چنان آتش و باد اوی!

در چوگان بازی سیاوخش و افراسیاب:

گر اَستم سزاوار، یارِ توام
بر این پهن میدان، سوارِ توام
گر ایدون که فرمان دهد شهریار
بیارم به میدان، از اِیران ، سوار

از اِیران ، همه دشتِ تورانیان
سر و دست و پای‌ست و پشت و میان

یکی نامداری ز لشکر بجُست
که گفتار اِیران بداند درست

گفتاری که در پایان کتاب «یادگار بزرگمهر» به خامۀ یک پچین‌بردار بدان افزوده شده است:

”انوشک روان بواد بزرگمهر بوختکان و آنان، کیان و یلان و اِیران (ایرانیان) که جانسپاری دین مزدیسنان کردند. جایشان به روشنائی بی آغاز (= ازلِ روشن) باد. ایدون باد. ایدون تر باد.“

گواه دیگر، #نامۀ_تنسر به تصحیح زنده‌یاد #مجتبی_مینوی که برابر «خاضعین» را برای «اِیران = ایرانیان» آورده و در رویه ۱۷۳ روشنگری کرده است. (فرتور پیوست)

متضاد اِیر میشود «اَپَرتَن» = متکبّر. «اَپَرمنشی» هم داریم یعنی خودخواهی و نخوت، که به «بَرمنشی» هم گردیده است. در پهلوی، اَپَرمِینیش = متکبر. «بَرمنش» را نباید با «پُرمنش» اشتباه گرفت. «پُرمنش» صفت خوبی است و معنای آن میشود «دانشمند، اندیشمند، کسی که با اندیشة بسیار به کارها مینگرد».

نمونه های «پُرمنش» در شاهنامه:

برفتند بیدارکارآگهان
بگفتند با شهریار جهان
که آمد فرستاده‌ای نزد شاه
یکی پُرمنِش مردِ با دستگاه

چنین آمد از دادِ اختر پدید
که: «این آب، روشن بخواهد دوید
کز این دخت مهراب و از پور سام
گَوی پُرمنش زاید و نیکنام»

از آنان بداغریرث آمد پیام
که:«ای پُرمنش مهتر نیکنام
تو دانی که دستان به زاولستان
به جای‌ست، با شاه کاولستان

نمونة «بَرمنش» در شاهنامه:

ولیکن هر آن کو بَوَد بَرمنش
بباید شنیدنْشْ بس سرزنش

مصححان ارجمند شاهنامه گاه به تفاوت معنای این دو کلمه توجه نکرده‌اند و به‌جای پُرمنش، بَرمنش آورده‌اند که در دستنویس بوده است و لغزش کاتب را درست نکرده‌اند.


http://www.tg-me.com/ShahnamehToosi

نخستین اعلامیه حقوق بشر

فریدون جنیدی

آثار ایرانی پر است از بهره‌گیری از اندیشه‌های گذشتگان. نمونه را در کتاب «حقوق بشر در جهان امروز و حقوق جهان در ایران باستان» در سال 1378 نشان دادم که اندیشمندانی چون نجم رازی و نسفی و سهروردی چگونه از فرهنگ نیاکان خود برخوردار بوده‌اند. در همان جا آشکار شد کورش هخامنشی نیز چون دیگران برخوردار از همان فرهنگ بوده است که ریشه در «گاهان» و دیگر اندیشه‌های پیش از خود دارد و پس از دست یافتن به بابِل نوشته‌ای را که امروز «اعلامیه حقوق بشر» می‌خوانند، برای آگاهی بابِلیان صادر می‌کند.

اروپاییان که پیشینه خویش را فراموش کرده‌اند، و با سردرگمی درباره گذشته جهان می‌زیند، و هر چیز را در جهان شرق ببینند، گمان می‌برند آن نخستین چیز است و برای نخستین بار هم در جهان پیدا شده و آگاهی آنان از آن، نخستین آگاهی در جهان است، درباره این «استوانه» یا همان «اعلامیه حقوق بشر» نیز همین داوری را دارند.

اما باید دانست که بسا از آیین‌های نیک گذشتگان، بی‌نوشته و آیین‌نامه، هنوز نیز در ایرانِ فرهنگی مو‌به‌مو به کار گرفته می‌شود؛ همچون پذیرش مهمان و دادن خوراک به درماندگان، بزرگداشت بزرگتران، خواستن آمرزش و مهمانی‌کردن مردم برای آرامش روان درگذشتگان، نسوزاندن هیزمِ تر، بیرون نکردن جانوران از خانه تا دمِ مرگ، نیازردن زمین و تمایل به آبادانی آن، خوراک دادن به پرندگان، نچیدن میوه نارس و ... .

این آیین‌ها و بسیاری دیگر در زمان کورش نیز به‌نیرو بود و همگان می‌دانستند که چگونه باید در جهان پاک و سپند و استوار بزیند. پس نوشتن آن فرمان در بابل برای آگاه کردن دیگران از آیین‌های زیست ایرانی است که پیش از آن در ایران روان بوده.

در این میان گروهی از وابستگان به صهیونیسم، تلاش کردند با مبدأ قرار دادن شاهنشاهی هخامنشی به سرسلسلگی کورش و نهایتا شاهنشاهی مادها برای تاریخ ایران باستان، بر 2500 ساله بودن تاریخ ایران یا کمی پیشتر از آن پای فشرند و در این باره هنوز هم افسانه‌های نادرست و ناراست فراوان به هم می‌بافند که خواننده را شگفت‌زده می‌کند.

در در دفترنخست کتاب داستان ایران بر بنیاد گفتارهای ایرانی در سال 1392 نشان دادم که تاریخ ایران بسیار دورکرانه‌تر از آن است که جدول‌های تاریخ غربیان گنجایش آن را داشته باشد و 3000 سال پیش به این سو که زمان پدیدار شدن یونان باستان و مادها و هخامنشیان و ... است در برابر تاریخ گسترده چند ده هزار‌ساله نیاکان ما چیزی نیست.

این نیز پیداست که در چنین تاریخ دورکرانه‌ای، درخشش‌ها، برجستگی و شگفتی‌های بسیار بزرگ‌تر و ارجمندتری از نوشته بابِل در زمان کورش وجود دارد که بَر و میوه تلاش نیاکان ما، مادران و پدران خردمندمان، در پیشرفت‌های دانشی و آیین‌های شگفت فرهنگی است و هنوز در جوامع بشری ارزشمند و مایه ارج نهادن و احترام است.

از جمله کارهای کورش به پیروی از آموزه‌های نیاکانش ساختن معابد دین‌های دیگر و بازگرداندن تندیس‌هایشان به آن معبدها، و آزاد کردن یهودیانی است که در بابل به بیگاری و زنجیر کشیده شده بودند.

کورش هخامنشی مردی بزرگ و پادشاهی نیک بود و به اسارت و کشتن و آزار مردمان فرمان نداد و کتاب‌های مذهبی از او به نیکی یاد کرده‌اند... اما استوانه پیدا شده از او، اعلامیه حقوق بشر نیست، و او، داستان گشودن بابل و آزاد کردن قوم یهود و بازگرداندن آرامش، و گرامیداشت اندیشه دیگران را، همچون یک برگ از تاریخ ایران، نه بیشتر و نه کمتر، بر آن استوانه، نوشته است؛ اما مدعیان حقوق بشر که در میان این نوشته سخنانی درباره حقوق بشر می‌یابند، باید بدانند که سده‌ها و هزاره‌ها پیش از کورش، این داد در ایران بزرگِ باستان فراهم آمده و به آیین بوده است. و «نخستین اعلامیه حقوق بشر» در نامه‌های ایرانی، وابسته به دوران خانه‌سازی بشر است به نام «پَرَداتَ paradāta».

«پَرَ» همان است که «prime» انگلیسی و «prim» آلمانی با آن هم‌ریشه است که همان «نخستین» باشد؛ و «داتَ» همان «داد» و «قانون» است.

نرم‌نرم با پیشرفت کارها در ایران و پیدایش اندیشه‌ها و دگرگونی‌های روی به بِهی در اندیشه ایرانی، به قانون یا دادِ نخستین بندهایی افزوده شد که کورش نیز ماننده هر ایرانی دیگر، سر به فرمان آن داشته است، و به هنگام گشودن بابل، بخشی از آن را که در نبرد بایسته می‌نمود، به کار بسته است.
https://www.tg-me.com/bonyad_neyshaboor

امروز
به روز فیروز و فرخ
روز رام ،از ماهِ آبان
سال ۳۷۶۲ ترادادی مزدیسنا

برابر با
سه شنبه: ۱۵ آبان ماه
به سال ۱۴۰۳ خورشیدی

۵ نوامبر ۲۰۲۴ ترسایی

05.11.2024

🌷🌷🌷

🔷 رام:
- بیست‌ و یکمین روز هر ماه در گاه‌شماری ترادادی مزدیسنان روز «رام» نام دارد.

- رام یا ایزد رام، که در اوستا به گونه رامَه یا رامَن آمده، در زبان پهلوی به صورت رامشن یا همان رام خوانده شده‌ است.

- «رام» به چمار(:معنی) رامش، دوستی و آشتی، آرام، خوشحال است.

- رام، بخشنده چراگاه‌ها و خوراک‌های خوب است. ایزد رام همیشه در فرهنگ‌ آیینی با ایزد وَایو یا ایزد «باد» آمده است.

-  روز رام در هرماه، یکی از چهار روز پرهیز از خوردن خوراکی های گوشت دار است.


🪻🌸🪻

درگاه (:کانال) زرتشت و مزدیسنان
گزینش ونگرش: موبدکورش نیکنام
🏵 @zoroaster33

عمر زاهد همه طى شد
به تمناى بهشت
او ندانست که در
«ترک تمناست بهشت»
این چه حرفیست که در
«عالم بالاست بهشت»
هر کجا وقت خوش افتاد
همان جاست بهشت
دوزخ از تیرگی بخت درون من و توست
دل اگر تیره نباشد همه دنیاست بهشت

برگرفته از نسک «اندرزنامه زرتشت» نوشته روانشاد موبد کوروش نیکنام
@zoroaster33

ای ایران ای مرز پر گهر
ای خاكت سرچشمه هنر
دور از تو اندیشه بدان
پاینده مانی و جاودان
ای دشمن ارتو سنگ خاره ای من آهنم
جان من فدای خاك پاك میهنم
مهر تو چون شد پیشه ام
دور از تو نیست اندیشه ام
در راه تو ، كی ارزشی دارد این جان ما
پاینده باد خاك ایران ما
سنگ كوهت دُر و گوهر است
خاك دشتت بهتر از زر است
مهرت از دل كی برون كنم
برگو بی مهر تو چون كنم
تا گردش جهان و دور آسمان بپاست
نور ایزدی همیشه رهنمای ماست
مهر تو چون شد پیشه ام
دور از تو نیست ، اندیشه ام
در راه تو ، كی ارزشی دارد اين جان ما
پاینده باد خاك ايران ما
@zoroaster33

⭕آغاز کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه چشمه‌علی ری/ ارزیابی نظریات پیش‌گفته درباره موضوع انتشار، مهاجرت یا هجوم جوامع غرب ایران به فلات مرکزی

🔸همزمان با افتتاح پایگاه پژوهش‌های میدانی باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه چشمه علی ری با حضور «حمید رضا ولی‌پور سرپرست هیئت کاوش تپه چشمه علی» ، «ایمان مصطفی‌پور معاون هیئت کاوش»،«کورش محمدخانی، نگین میری، کامیار عبدی، امیر صادق نقشینه و علی بهادری اعضای هیأت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی»، اعضای هیئت کاوش و با مشارکت دانشجویان کارشناسی باستان‌شناسی ورودی ۱۳۹۹ این دانشگاه آغاز شده و در حال انجام است.

www.chtn.ir/x43Fz

@CHTNiran

📢نگارخانه شکوه شاهنامه افتتاح شد


🔸باشگاه شاهنامه پژوهان _ گروه خبر: نگارخانه شکوه شاهنامه افتتاح شد.

نگارخانه شکوه شاهنامه وابسته به موسسه فرهنگی هنری شکوه شاهنامه در مشهد آغاز به کار کرد.

به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان به نقل از خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، نگارخانه «شکوه شاهنامه» وابسته به موسسه فرهنگی هنری شکوه شاهنامه در مشهد با مدیریت حسین صالحی، شاعر و خطاط نام‌آشنا و سرشناس خراسانی افتتاح شد.

نگارخانه «شکوه شاهنامه» ۲۲۰ متر مربع مساحت دارد و در منطقه‌ای از مشهد قرار گرفته که تاکنون فعالیت فرهنگی هنری در این سطح در آن سابقه نداشته است.

نخستین نمایشگاه نگارخانه «شکوه شاهنامه» شامل آثار منتخب دو جشنواره شکوه شاهنامه خواهد بود.


🔹برای خواندن ادامه خبر اینجا بزنید