١٢١٣ـ ئایە مەنی پیاو ئافرەت پیسە یان خوێنە؟

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( مەنی وتەی ڕاست ئەوەیە کە پاکە کە ئەمە وتەی شافعی ، وتەی بەناو بانگی ئەحمەدە ، .........))

مجموعە الفتاوی ابن تیمیە ج۲۱ لاپەڕە ٦۰٤ .

زانایانی اللجنة الدائمة دەلێن : (( ئەسل وایە مەنی خاوێنە ، نەمان زانیووە کە بەلگە هەبێت لەسەر پیسایی مەنی ))

فتاوی اللجنة الدائمة ج٤ لاپەڕە ٤۱٦ .

١٢١٤ـ ئایە سەگ پیسە یان خاوێنە؟

لە الموسوعة الفقهية باس کراوە دەلێت : (( جیاوازی ھەیە لە نێوان زانایان سەبارەت پیسی و خاوێنی سەگ :

شافعی و حنابلە دەلێن سەگ ھەمووی پیسە " لیکاو و لاشەی پیسە " .

حنفییەکان بۆ ئەوە چوون کە سەگ ھەمووی پیس نییە ، ئەوەی پیس بێت لیکاوەکەیەتی و وە تەڕاتی لاشەی .

مالکییەکان بۆ ئەوە چوون سەگ ھەمووی خاوێنە ، چونکە ئەسل وایە ھەموو شتێک خاوێنە ئیلا بەلگە ھاتبێت .... )) "

الموسوعة الفقهية “(40/79)

ابن عبدالبر ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( زۆربەی ئەھلی عیلم و ھاوەلان و تابعین و ئەوانەی دوای ئەوان دەلێن قاپ دەشوردرێت لە لیکاوی سەگ حەوت جار . ))

"التمهيد"(18/269

١٤١٥ـ زۆر جاران لەکاتی شۆردن و پاک کردنەوی ماڵ ، یان پاک کردنەوەی مناڵ لەهەموو جۆرە پیسیەک ، لەوکاتانەدا لەوانەیە جلەکانمان هەندێ پشکی بەرکەوێت یان تەڕ ببێت بەهۆی شوشتن ، بۆ نموونە شوشتنی حەوشەو شوێنی تر یان منداڵ پاک کردنەوە . ئایا لەم کاتانەدا جلەکانمان بێ نوێژ دەبێت ؟ ئایا پێویست دەکات جلەکانمان بگۆڕین یان نا ؟

وەلام // سەرەتا زانایان دەلێن پاک و خاوێنی مەرجە بۆ نوێژ لەم شتانە :

یەکەم / مەرجە جل و بەرگ خاوێن بێت ، ئەگەر پیس بێت و نوێژی پێوە بکات ئەوا نوێژی دروست نییە .

دووەم / مەرجە لاشەی خاوێن بێت ، ئەگەر لاشەی پیس بێت ئەوا نوێژی دروست نییە .

سێیەم / مەرجە شوێنی نوێژ کردن خاوێن بێت ، ئەگەر شوێنی نوێژ کردنی پیس بێت ئەوا نوێژی دروست نییە .

بەلام زانایان دەلێن ئەگەر پیسای کەم بێت ئەوا چاو پۆشی لێ کراوە و نوێژ پێوە کردنی دروستە کە ئەمە وتەی ڕاستە .

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( وتەی ڕاست ئەوەیە وتەی ابو حنیفە و ابن تیمییە یە کە پیسایی کەم چاو پۆشی لێکراوە ئەوەی کە خۆ لێ پاراستنی قورسە ، .... ))

"الشرح الممتع" (1/ 447).

سەبارەت بە قاپ شووشتن و جل و بەرگ شووشتن ئەگەر پشکی بەر جل و بەرگت بکەوێت یان لاشە پیس نییە ، ھەروەھا بە تەڕ بوونی جل و بەرگ جل و بەرگ پیس نابێت ، چونکە قاپ خاوێنە و خواردنیش خاوێنە و کەفیش خاوێنە .

ھەروەھا سەبارەت بە حەوش شووشتن زانایان دەلێن ئەسل وایە زەوی خاوێنە وە حەوشیش ئەسل وایە خاوێنە ، حەوش ئەم سێ حالەتانەن :

حالەتی یەکەم / دڵنیایت کە حەوش خاوێنە و ھیچ شتی پیسی لێ نییە ، ئەگەر کاتی شووشتنی پشکی بەر جل و بەرگ یان لاشەی بکەوێت ئەوا خاوێنە و نوێژی دروستە .

حالەتی دووەم / دڵنیایت کە حەوش پیسە و شتی پیسی لێیە ، ئەگەر کاتی شووشتن پشکی بەر جل و بەرگ یان لاشەی بکەوێت ئەوا پیسە و دەبێت شوێنی ئەو پشکە بشۆردرێت .

حالەتی سێیەم / بەگومانی لە پیسی و خاوێنی حەوش ، ئەگەر کاتی شووشتن پشکی بەر جل و بەرگ یان لاشە بکەوێت ئەوا خاوێنە و پێویست ناکات بیشۆی .

سەبارەت بە پاک کردنەوەی مناڵ لە پیسایی ئەگەر پیسایی بەر جل و بەرگ و لاشەت بکەوێت ئەوا دەبێت لابدرێت و نابێت نوێژی پێوە بکەیت ، بەلام ئەوە گرینگ بێت خەلکانێک وا دەزانن ئەگەر پیسای بەر لاشەت بکەوێت یان جل و بەرگ ئەوا دەست نوێژ شکا ئەمە یەکێک لە ھەلەکان ، کاتێک بەدەستی خۆت مناڵ پاک دەکەیتەوە تەنھا دەبێت دەستی خۆت بشۆی و دەست نوێژ بەمە ناشکێت .

سەبارەت بە جل و بەرگ گۆڕین بۆ ئافرەت دەبێتە بار گرانی ئەگەر ھەر پیساییەک بەر جل و بەرگی بکەوێت خۆی بگۆڕێت ، بەلکو تەنھا ئەوە بەسە پیسایی ئەو جل و بەرگ لابدات و ھەر بەو جل و بەرگەوە نوێژ بکات .

ئەوەی گرینگ بێت لەم حالەتانە خۆی تووشی وەسواس نەکات چونکە وەسواس لە شەیتانەوەیە و وە چەند بەدوای وەسواس دا بڕۆیت ئەوا وەسواس زیاتر دەبێت کە ئەمەش یەکێکە لە کوشندەترین دەردەکان کە چەندین خەلک ناڵە ناڵیەتی لە دەست ئەم دەردە ، دین ئاسانە و دین لەگەڵ ئەم بارگرانییە نییە و لەگەڵ ئەوە نییە شت لەسەر خۆت گران بکەیت و دەرگایی وەسواس بکەیتەوە .

١٢١٦ـ ئایا کەسێک پیسای لابدات مەرجە نییەت ھەبێت بۆ لادانی پیسای ؟

زانایان دەلێن لادانی پیسای یان شوشتنی لاشە یان جل و بەرگ پێویستی بە نییەت نییە .

لە الموسوعە الفقھیە باس کراوە دەلێت : (( ھەموو زانایان یەک دەنگن کە خاوێن کردن لە پیسایی پێویستی بە نییەت نییە ، نییەت مەرج نییە بۆ لادانی پیسای ، شوێنی پیس پاک دەکرێت و دەشۆردرێت بێ نییەت . ))

الموسوعة الفقهية" (29/95) .

١٢١٧ـ ئایا ڕیش هێشتنەوە واجبە یان سونەتە ؟

ابن حزم ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : ئیجماع هەیە کە سمێل کورت کردن و ڕیش هێشتنەوە واجبە .

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ دەفەرمووێت : قورئان و سونەت و ئیجماع بەلگەیە لەسەر فەرمان کردن بەوەی کە پێچەوانەی موشریک بکەیت نەهی کردن لەوەی کە خۆت بچوێنی بە ئەوان .

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ڕیش تاشین شتێکی زۆر گەورەیە ، مرۆڤ ئەگەر بەردەوام بێت لەسەری تاوانێکی گەورەیە ، تاوانی گەورەترە لەو کەسەی کە جگارە دەکێشێت ، چونکە ڕیش تاشین چەند فەرموودەی تایبەت لەسەری هاتوون ، چونکە موسلمانان ئەگەر ڕیش بتاشن ئەوە کۆمەلگا دەبێتە کۆمەلگەیەکی غەیر ئیسلامی ، چونکە تاشینی ڕیش ڕێگای بێجگە لە پێغەمبەران بووە ، پێچەوانەی جگارە کێشان ، ئەگەر دوو کەس یەکێکیان جگەرە کێش بێت و ئەوی تر ڕیشی بتاشێ ویستییان نوێژ بکەن ، ئەوەی جگارە دەکێشیت لەپێشترە پێش نوێژی بکات لەوەی کە ڕیشی دەتاشی ، ....... زانایانی حنابلە دەلێن : ئەگەر پیاوێک تاوان بەرامبەر پیاوێک بکات ڕیشی دەربهێنێ بەجۆرێک ڕیشی نەهێتەوە ، ئەوە دەبێت دیەی کامل بدات ( دیە : واتە پارە دان لەجیاتی پیاو کوشت و خوێن ) ، کە دیەی کوشتن دەکاتە سەد وشتر ، کە ئەمە بەناوبانگە لە وتەی حنابلە ، ئەمە بەلگەیە لەسەر گرینگی هێشتنەوە ڕیش .....))

شرح بلوغ المرام ج۱ لاپەڕە ۲۹۲ ، هەروەها سەیری المغی بکە ج ۱۲ لاپەڕە ۱۱۲

١٢١٨ـ حوکمی ختان( خەتەنە کردن) بۆ ئافرەت ؟

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( نزیکترین وتە ختان بۆ پیاو واجبە و بۆ ئافرەت سونەتە ، ڕووی جیاوازی خستنە نێوان ژن و پیاو ، سەبارەت بە پیاو سوودی دەگەڕێتەوە بۆ مەرجێک لە مەرجەکانی نوێژ ، چونکە ئەگەر ئەو پارچە گۆشتە بمێنێتەوە ، ئەوە میز لە کونی زەکەر دەمێنێتەوە و کۆ دەبێتەوە ، وە دەبێتە ھۆکار بۆ سوتان و الالتھاب ، ...

سەبارەت بە ئافرەت مەبەست لە سوودەکەی کەم کردنەوەی شەھوەتی ئافرەتە ، ئەمەش داواکردنی کاملی یە ، نەک لەبابەتی لادانی اذى . ))

" الشرح الممتع " ( 1 / 133 ، 134 ) .

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( مەبەست لە ختانی ئافرەت ڕێک خستنی شەھوەتی ئافرەتە ئەگەر سونەت نەکرابێت ، ئافرەت شەھوەتی زۆرە ، .......

لەبەر ئەوەی ئەو فاحیشەی لەناو ئافرەتانی تەتەر و ئیفرنج دەبینرێت لەناو ئافرەتانی موسلمانان نابینرێت ، ئەگەر زیادەڕەوی بکرێت لە ختانی ئافرەت ئەوا شەھوەتی لاواز دەبێت و ناتوانێت مەبەستی پیاو تەواو بکات ، ئەگەر ختان بکرێت بێ زیادەڕەوی ئەوا مەبەست دێتە دی . ))

مجموع الفتاوى (21/114) .

١٢١٩ـ لەم ئایەتە: (قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ(٦٥) لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُم)، بۆچی دەفەرمووێت: (ئێوە کافرە بوون)، ئایا دووڕوو خۆیان کافر نین، ئایا ئیمانیان هێناوە؟

وەڵام: خوای گەورە دەفەرمووێت: (قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ (٦٥) لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ) [التوبة: 65-66].

زانایان دەڵێن ئەم ئایەتە بەڵگەیە دووڕووەکان تووشی کوفر بوون ئەگەر چی دووڕوو لە بنەرەتدا کافر بوون، بەڵام دەکرێت جارێکی تر کوفرەکەیان نوێ بووبێتەوە به کوفر لەسەر کوفر، هەروەک خوای گەورە دەفەرمووێت: ﴿إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ﴾ [التوبة: 37]

ئەم ئایەتە بەڵگەیە دووڕووەکان تووشی کوفر بوون دوای ئەوەی کە ئیمانیان هێنابوو، مەبەستی ئەوە نیە دووڕوو ئیماندارە بەڵکو ماناکەی بەم شیوەیەيه:

- ئێوە کافر بوون دوای ئەوەی ئیمانتان بەدیارخستبوو.

- کوفری ئێوە بەدیار کەوت بۆ ئیمانداران دوای ئەوەی ئێوە لای ئەوان موسڵمان بوون.

١٢٢٠ـ حوکمی نوێژ کردن بە فانیلەی عەلاگە؟

وەڵام: زانایان سەبارەت بە داپۆشینی شان لەناو نوێژ دەڵێن:

١ـ هەموو زانایان یەک دەنگن کە باشتر وایە شان دابپۆشرێت لەناو نوێژ.

٢ـ تەرککردنی داپۆشینی شان لەگەڵ بوونی جل و بەرگ مەبەست پێی کەراھەتە، واتە باش نییە، واتە ئەگەر نوێژ ئەنجام بدەیت بە شانی ڕووتەوە تاوانبار نابیت و نوێژیش دروستە.

(فتح ذي الجلال والاکرام) لابن عثیمین (٢/٢٧٤).

٣ـ زۆربەی زانایان بۆ ئەوە چوون داپۆشینی شان سوننەتە بۆ نوێژ نەک واجبە، جا نوێژەکە نوێژی سوننەت بێ یان واجب.

(المجموع) للنووي (٣/١٧٥).

٤ـ ئیماندار ئەگەر ئیمانێکی بەهێزی هەبێت هەست بە گەورەیی خوا دەکات و شەرم دەکات بە فانیلەی عەلاگە نوێژ بکات.

١٢٢١ـ ئایا واجبە ئافرەت شیری خۆی بەجل و بەرگەوە لابدات بۆ نوێژ ؟ ئایا شیری ئافرەت پیسە ؟

ھەموو زانایان یەک دەنگن شیری ئافرەت خاوێنە ، وە دروستە نوێژ بکەیت شیر بە جل و بەرگەوە بێت ، چونکە لادانی پیسایی واجبە بۆ نوێژ نەک لادانی شتی خاوێن .

مرداوی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( شیری مرۆڤ و ئەو ئاژەڵانەی گۆشتیان دەخۆرێت خاوێنە بێ ئەوەی جیاوازی ھەبێت لەنێوان زانایان . ))

"الإنصاف" (1/343) .

١٢٢٢ـ حوکمی میزی ئاژەڵ چیە؟

ابن قدامە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( میز و پیسایی ئەو ئاژەڵانەی گۆشتی دەخورێت پاکە ، .... ئیمام مالک دەفەرمووێت : زانایان وای نابینن میزی ئەو ئاژەڵانەی گۆشتی دەخورێت و شیری دەخورێتەوە پیس بێت ، .... ، ابن منذر دەفەرمووێت : ھەموو زانایان یەک دەنگن لەسەر ئەوەی کە دروستە نوێژ لە شوێنی مەڕ و بزن بکەیت ، ئیلا ئیمام شافعی نەبێت مەرجی داناوە دەبێت سەلامەت بێت "پاک بێت "لە میز و پیساییەکەی . ))

المغني (2/492) .

زانایانی اللجنە الدائمە دەڵێن : (( میزی ئەو ئاژەڵانەی گۆشتی دەخورێت پاکە ، ئەگەر بەر لاشە کەوت یان بەکارھێنرا بۆ لاشە ئەوا نوێژ کردن بە میزەوە دروستە . ))

"فتاوى اللجنة الدائمة" (6/414) .

١٢٢٣ـ ئایا مرۆڤ فریشتە لە دونیادا دەبینێت ؟

عمر الاشقر ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( لەبەر ئەوە فریشتە لاشەی نورانینە مرۆڤەکان ناتوانن بیانبینن بەچاو ، خوای گەورە ئەو توانایەی نەداوە بە مرۆڤ بۆ دیتنی ، کەس فریشتەی نەبینیووە لەسەر شێوەی ڕاستی خۆێ ئیلا پێغەمبەر نەبێت سەلامی خوای لێ بێت ، جبریلی بینیووە دوو جار لەسەر ئەو شێوە کە خوای گەورە لەسەری دروست کردووە ، هەروەها بەلگە هاتوون مرۆڤ دەتوانێت فریشتە ببینێت لەسەری شێوەی مرۆڤ ))

عالم الملائکة الابرار لاپەڕە ۱۱

١٢٢٤ـ ناوی ئەو فریشتانەی لە قورئان و سونەت باس کراون چیین ؟

محمد عبدالرحمان الخمیس خوا بیپارێزێت دەفەرمووێت : (( فریشتەکان زۆرن ، وە ناویان ھەیە ، ئێمە ناوی فریشتەکان نازانین ئیلا کەمێکیان نەبێت ، لەوەی دێت ناوی ھەندێک فریشتەیە ھەروەک لە قورئان سونەت ھاتووە :

(١) ، (٢) جبریل و میکائیل :

خوای گەورە دەفەرمووێت : (( قُلْ مَنْ كَانَ عَدُوّاً لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقاً لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَهُدىً وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ * مَنْ كَانَ عَدُوّاً لِلَّهِ وَمَلائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ ))[البقرة : ٩٧-٩٨ ]  

(٣) إسرافیل :

لە فریشتەکان إسرافیل ھەیە فوو دەکات بە بۆق .

جبریل و میکائیل و إسرافیل پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت باسیان کردووە لە کاتی دوعای دەست پێکردنی نوێژ لە شەو نوێژ : (( اللھم رب جبریل و میکائیل و إسرافیل ، .... )) الحدیث .

(٤) مالك :

لەوانە خازنی دۆزەخ ، خوای گەورە دەفەرمووێت : (( وَنَادَوْاْ يَٰمَٰلِكُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّكَ ۖ قَالَ إِنَّكُم مَّٰكِثُونَ )) [ الزخرف : ٧٧ ] .

(٥) رضوان :

ابن کثیر ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( خازنی بەھەشت فریشتەی ھەیە پێی دەڵێن رضوان ، ھەندێک فەرموودە ھاتوون بە ڕوونی ناوی باس دەکات . )) بدایة والنهاية ج١ لاپەڕە ٥٣

(٦) ، (٧) منکر نکیر :

فریشتە ھەن پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت ناوی ناون نکیر و منکر ، چەندین فەرموودە ھاتوون ناوی ھەردووکیان باس کراوە ، فەردموودەی ڕاست سەبارەت بە پرسیاری ناو گۆڕ .

(٨) ، (٩) ھاروت و ماروت :

خوای گەورە دەفەرمووێت : (( وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّيَاطِينُ عَلَى مُلْكِ سُلَيْمَانَ وَمَا كَفَرَ سُلَيْمَانُ وَلَكِنَّ الشَّيَاطِينَ كَفَرُوا يُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنْزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّى يَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُمْ بِضَارِّينَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ )) [ البقرە : ١٠٢ ]

(١٠) ملك الموت :

ھەندێک ئاثار ھاتوون ناوی ملك الموت ناوە بە عزرائیل ، ئەم ناوە بوونی نییە نە لە قورئان و نە لە فەرموودەی ڕاست . ))

توضیحات الجلیة ج٣ لاپەڕە ١٠٠٥ - ١٠٠٦

١٢٢٥ـ ناوی ئەو فریشتانە چییە کە کردەوەی مرۆڤ دەنووسن؟

زانایان دەڵێن هیچ بەڵگە نەهاتوون ناوی ئەو دوو فریشاتانەی دیار کردبێت کە کردەوەی مرۆڤ دەنووسن، بەڵکو ئەوەی هاتووە لەسەریان رقیب و عتید ئەمە وەسفە نەک ناو بێت.

عمر سليمان الأشقر دەفەرمووێت: (هەندێک زانا باسی دەکەن فریشتە هەیە ناوی رقیب و عتیدە، وتەی خوای گەورە دەکەنە بەڵگە: "ما يلفظ من قولٍ إلاَّ لديه رقيب عتيدٌ"، ئەوەی ئەوان باسیان کردووە ڕاست نییە، رقیب و عتید دوو وەسفن بۆ هەردوو ئەو فریشتانەی کردەوەی مرۆڤ دەنووسن، مانای رقیب و عتید؛ واتە: دوو فریشتەکان ئامادەن و بزر نابن لە بەندە و لێی جیانابنەوە، نەک مەبەست پێی ناوی دوو فریشتە بێت)

عالم الملائكة الأبرار لاپەڕە ١٢.

١٢٢٦ـ فریشتەکان باشترن یان پیاوچاکی نەوەی ئادەم؟

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (پیاوچاکەکانی نەوەی ئادەم باشترن لە فریشتەکان، ئەگەر چی مرۆڤ لە قوڕ دروستکراوە و فریشتەکانیش لە نور دروستکراون).

مجموع الفتاوی (١١/٩٥).

١٢٢٧ـ حوکمی وەرگرتنی پاداشت لەسەر قورئان خوێندنەوە بەتەنها خوێندنەوەی وەک ئەوەی ئێستا لە تەعزیەو هەندێک گۆرستان دەکرێت؟

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (پاداشت وەرگرتن تەنها لەسەر خوێندنەوەی قورئان هیچ زانایەک نەیگوتووە دروستە، بەڵکو جیاوازی لە پاداشت وەرگرتنە لەسەر فێرکردن).

الاختیارت لاپەڕە (١٥٢).

١٢٢٨ـ ناوی چەند فریشتە باسکراون لە قورئان و فەرموودە؟

زانایان دەڵێن ناوی فریشتەکان ئەوەی قورئان و فەرموودەی صحیح لەسەری هاتبێت ئەمانەن:

ـ جبریل.

ـ میکائیل.

ـ إسرافيل.

ـ مالك.

ـ منکر ونکیر. ـ هاروت و ماروت. سەبارەت بە عزرائیل و رضوان و الکروبیون هیچ فەرموودەی صحیح لەسەری نەهاتووە.

١٢٢٩ـ ئایە مەذی پیسە، ئەو ئاوەی پێش مەنی دێت؟

ئیمام النووی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ھەموو ئومەت یەک یەک دەنگن لەسەر ئەوەی کە مەزی پیسە . ))

"المجموع" (2/571)

١٢٣٠ـ ئایا میزی مناڵی شیر خۆر پیسە ؟

ئەبو سەمح خوا لێی ڕازت بێت فەرمووی : پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت فەرمووی : (( میزی کچ بەر لەوەی کە نانە خۆرە ببێ ، ئەگەر بەر شتێ کەوت ، دەبێ بشۆردرێ ، وە میزی کوڕ بەر لەوەی نانە خۆرە ببێ ئاوی لێ دەپڕژێندرێ . )) ٲخرجه النسائی

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەم فەرموودەیە بەڵگەیە میزی کوڕی بچووک و کچی بچووک پیسە ، چونکە ھەردووکیان فەرمان کراوە بە پاککردنەوەی ، بەڵام میزی کچ پاک دەبێتەوە بە شۆردن ، وە میزی کوڕ ئەگەر خواردنی نەخواردبێت پاک دەبێتەوە بە پڕژاندن . ))

فتح ذي الجلال والإكرام ج١ لاپەڕە ٢١٦

١٢٣١ـ حیکەمەت چییە میزی کوڕی شیر خۆر پڕژاندن بەسە بۆی ، بەڵام میزی کچ دەبێت بشۆردرێت ؟

ابن قیم ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( جیاوازی خستنە نێوان میزی کوڕ و کچ لە محاسنی شەریعەت و تەواوی حیکمەت و سوودە .

جیاوازی نێوان مناڵی كوڕ و کچ لە سێ ڕووەوەیە :

یەکەمیان : زۆری ھەڵگرتنی مناڵی کوڕ لە لایەن ژن و پیاوەوە ، ئەگەر بڵێی دەبێت بشۆیت ئەوە بارگرانی دروست دەبێت .

دووەمیان : میز کوڕ لە یەک شوێن دانابەزێت ، بەڵکو دادەبەزێت بە شێوەی جیا جیا ، گران دەبێت شۆردنی ھەموو ئەو شوێنەی میزی بەر کەوتووە ، پێچەوانەی میزی کچ .

سێیەم : میزی کچ پیسترە و بۆنی زیاترە لە میزی کوڕ ، ھۆکارەکەی حەڕاڕەتی نێرینە و ڕطوبەی کچە ، حەڕاڕەت بۆنی میز خەفیف دەکات ، ..... ))

إعلام الموقعین ج٢ لاپەڕە ٥٩

١٢٣٢ـ ئایا دروستە تەوڕات و ئینجیل و کتابی تری ئەهلی کتاب بخوێنیتەوە ؟

زانایانی اللجنة الدائمة دەلێن : (( کتابی ئاسمانی پێشتر زۆر گۆڕانکاری بەسەریان دا هاتووە ، زیادە و کەمی تیا کەوتووە ، نابێت موسلمان بیخوێنێتەوە و لێی بکۆلێتەوە ئیلا ئەگەر کەسێک شارەزا بێت ، مەبەستی دیار کردنی گۆڕانکارییەکان بێت و وەلامیان بداتەوە ))

ج۳ لاپەڕە ۳۱۱ ـ