٦٣١ـ ئایا دروستە زەکات بدەیت بە کافر؟
(١)حدیث ابن عباس رضي الله عنهما لما بعثه النبي صلى الله عليه وسلم إلى اليمن قال له : (أَعْلِمْهُمْ أَنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً فِي أَمْوَالِهِمْ تُؤْخَذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ وَتُرَدُّ عَلَى فُقَرَائِهِمْ ). رواه البخاري (1395) ومسلم (19). ڕووی کردنە بەڵگە: وتەی: (فقرائهم)، واتە هەژارەکانی موسلمانان.
ئیمام النووی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (ئەمە بەڵگەیە زەکات نادرێت بە کافر).
شرح مسلم (1/197).
ابن منذر ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن ذمی هیچ مالی زەکاتی پێ نادرێت).
الإجماع لاپەڕە (٨).
ابن قدامة ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (نەمان زانیووە جیاوازی هەبێت لەنێوان زانایان زەکات نادرێت بە کافر و بەندە).
المغني (2/487).
(١)حدیث ابن عباس رضي الله عنهما لما بعثه النبي صلى الله عليه وسلم إلى اليمن قال له : (أَعْلِمْهُمْ أَنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَيْهِمْ صَدَقَةً فِي أَمْوَالِهِمْ تُؤْخَذُ مِنْ أَغْنِيَائِهِمْ وَتُرَدُّ عَلَى فُقَرَائِهِمْ ). رواه البخاري (1395) ومسلم (19). ڕووی کردنە بەڵگە: وتەی: (فقرائهم)، واتە هەژارەکانی موسلمانان.
ئیمام النووی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (ئەمە بەڵگەیە زەکات نادرێت بە کافر).
شرح مسلم (1/197).
ابن منذر ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن ذمی هیچ مالی زەکاتی پێ نادرێت).
الإجماع لاپەڕە (٨).
ابن قدامة ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (نەمان زانیووە جیاوازی هەبێت لەنێوان زانایان زەکات نادرێت بە کافر و بەندە).
المغني (2/487).
٦٣٢ـ ئایە زەکاتی سەرفتره بەپارە دەدرێت؟ گەر بەپارە نەدرێت تۆش لەشوێنێک بیت کەست دەست نەکەوێت خواردنی بدەیتێ دەتوانی پارە بدەیت لەوکاتە؟
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەوەی بزانێت کە دەبێت ئیلا خواردن بدرێت بەلام پارەی بەخشی چونکە بۆی ئاسانترە ئەوە بە زەکاتی سەرفترە ناچێت ، بەلام ئەو حالەتەی پرسیارکەر باسی کردووە ئەگەر کەسی دەست نەکەوت خواردن وەربگرێت ، واتە کەسی دەست نەکەوت برنج وەربگرێت یان خورما یان گەنم ، ئەوان ھیچ وەرناگرن ئیلا پارە نەبێت ، ئەو کات پارە دەدرێت بە ئەندازەی نرخی مەنێک خواردن . ))
"فتاوى نور على الدرب"
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەوەی بزانێت کە دەبێت ئیلا خواردن بدرێت بەلام پارەی بەخشی چونکە بۆی ئاسانترە ئەوە بە زەکاتی سەرفترە ناچێت ، بەلام ئەو حالەتەی پرسیارکەر باسی کردووە ئەگەر کەسی دەست نەکەوت خواردن وەربگرێت ، واتە کەسی دەست نەکەوت برنج وەربگرێت یان خورما یان گەنم ، ئەوان ھیچ وەرناگرن ئیلا پارە نەبێت ، ئەو کات پارە دەدرێت بە ئەندازەی نرخی مەنێک خواردن . ))
"فتاوى نور على الدرب"
٦٣٣ـ ئایا زەکاتی سەرفترە چ خواردنێک دەدرێت وە چەند دەدرێت بە کیلۆ ؟
ابن باز ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( زەکاتی سەرفترە ئێستا صاع ی ئێمە دەکاتە سێ کیلۆ بە نزیکەیی ، ..... )) مجموع فتاوى الشيخ ابن باز (14/200) .
ابن عثيمين رەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت دوو کیلۆ و سەد غرام دەکات .
زانایان دەلێن لەسەردەمی پێغەمبەر سەلامی خوای لێ بێت خورما و گەنم و جۆ و کەشک و مێوژ دراوە ، بەلام مەبەست پێی ئەوە نییە ئیلا ئەم جۆرە خواردنە بدرێت چونکە خواردنی ئەوان ئەو کاتە ئەو جۆرە خواردنە بوو ، کەواتە خواردنی خەلک لە ھەر شوێنێک چ خواردن بێت ئەو خواردنە دەدرێت ، ئێستا لێرە خواردنی خەلک برنجە برنج دەدرێت .
ابی سعید خوا لێی ڕازی بێت دەفەرمووێت : (( کنا نخرج صاعا من طعام ، وكان طعامنا يومئذ التمر و الشعير و الزبيب ورالأقط )) رواە البخاری ، واته : ئێمە مەنێک خواردنمان دەدا ، خواردنی ئێمە ئەو کات خورما و جۆ و مێوژ و کەشک بوو .
ئیمام النووی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەوەی ڕاست بێت لای ئێمە واجبە سەرفترە ئەو خواردنە بدرێت کە خواردنی زۆربەی شارەکە ئەو خواردنەیە ، وە ئەمە وتەی ئیمام مالکیشە ، ابو حنیفە دەلێت : سەرپشکی بە ئارەزووی خۆتە
ابن باز ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( زەکاتی سەرفترە ئێستا صاع ی ئێمە دەکاتە سێ کیلۆ بە نزیکەیی ، ..... )) مجموع فتاوى الشيخ ابن باز (14/200) .
ابن عثيمين رەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت دوو کیلۆ و سەد غرام دەکات .
زانایان دەلێن لەسەردەمی پێغەمبەر سەلامی خوای لێ بێت خورما و گەنم و جۆ و کەشک و مێوژ دراوە ، بەلام مەبەست پێی ئەوە نییە ئیلا ئەم جۆرە خواردنە بدرێت چونکە خواردنی ئەوان ئەو کاتە ئەو جۆرە خواردنە بوو ، کەواتە خواردنی خەلک لە ھەر شوێنێک چ خواردن بێت ئەو خواردنە دەدرێت ، ئێستا لێرە خواردنی خەلک برنجە برنج دەدرێت .
ابی سعید خوا لێی ڕازی بێت دەفەرمووێت : (( کنا نخرج صاعا من طعام ، وكان طعامنا يومئذ التمر و الشعير و الزبيب ورالأقط )) رواە البخاری ، واته : ئێمە مەنێک خواردنمان دەدا ، خواردنی ئێمە ئەو کات خورما و جۆ و مێوژ و کەشک بوو .
ئیمام النووی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەوەی ڕاست بێت لای ئێمە واجبە سەرفترە ئەو خواردنە بدرێت کە خواردنی زۆربەی شارەکە ئەو خواردنەیە ، وە ئەمە وتەی ئیمام مالکیشە ، ابو حنیفە دەلێت : سەرپشکی بە ئارەزووی خۆتە
٦٣٤ـ ئایا دروستە زەکاتی سەرفترە بدەم بۆ مردوو لە مانگی ڕەمەزان مردووە ؟
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر مرۆڤێک بمرێت پێش خۆر ئاوابوونی شەوی جەژن ، واجب نییە زەکاتی سەرفترەی بدەیت ، چونکە مردووە پێش ئەوەی بگات بە ھۆکاری و کاتی واجب بوونی زەکات ))
بەلام ئەگەر بمرێت دوای خۆر ئاوابوونی شەوی جەژن واجبە زەکاتی سەرفترەی بۆی بدەن .
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر مرۆڤێک بمرێت پێش خۆر ئاوابوونی شەوی جەژن ، واجب نییە زەکاتی سەرفترەی بدەیت ، چونکە مردووە پێش ئەوەی بگات بە ھۆکاری و کاتی واجب بوونی زەکات ))
بەلام ئەگەر بمرێت دوای خۆر ئاوابوونی شەوی جەژن واجبە زەکاتی سەرفترەی بۆی بدەن .
٦٣٥ـ سوودی زەکاتی سەرفترە چیە بۆ منداڵ کەتەکلیفی لەسەر نیە؟
ابن جبرین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( دانی زەکات بۆ مناڵ و ئەوانەی تەکلیفیان لەسەر نییە ، ئەوانەی بەڕۆژوو نابن لەبەر نەخۆشی یان سەفەر دەکەونە ژێر فەرموودە ، دەبێتە پاککەرەوە بۆ وەلی ئەوانەی تەکلیفیان لەسەر نییە ، وە پاککەرەوە بۆ ئەوانەوانەی ڕۆژوو دەشکێنن کە عوزریان ھەیە ، لەسەر ئەوەی کە لە داھاتوو بە ڕۆژوو دەبێت ئەگەر عوزری لاچوو ، دەبێتە پاککەرەوە بۆی پێشەکی پێش بە ڕۆژوو بوون یان تەواو کردنی ڕۆژوو . ))
"فتاوى الزكاة" (زكاة الفطر/2) .
ابن جبرین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( دانی زەکات بۆ مناڵ و ئەوانەی تەکلیفیان لەسەر نییە ، ئەوانەی بەڕۆژوو نابن لەبەر نەخۆشی یان سەفەر دەکەونە ژێر فەرموودە ، دەبێتە پاککەرەوە بۆ وەلی ئەوانەی تەکلیفیان لەسەر نییە ، وە پاککەرەوە بۆ ئەوانەوانەی ڕۆژوو دەشکێنن کە عوزریان ھەیە ، لەسەر ئەوەی کە لە داھاتوو بە ڕۆژوو دەبێت ئەگەر عوزری لاچوو ، دەبێتە پاککەرەوە بۆی پێشەکی پێش بە ڕۆژوو بوون یان تەواو کردنی ڕۆژوو . ))
"فتاوى الزكاة" (زكاة الفطر/2) .
٦٣٦ـ ئایا واجە زەکاتی سەرفترەی منال بدرێت کە لەناو سکی دایکی دایە ؟
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( زەکاتی سەرفترە نادرێت بۆ مناڵ کە لەناو سکی دایک دایە وەک واجب ، بەلکو دەدرێت وەک سونەت . ))
مجموع فتاوى و رسائل الشيخ محمد صالح العثيمين المجلد الثامن عشر - كتاب زكاة الفطر.
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( زەکاتی سەرفترە نادرێت بۆ مناڵ کە لەناو سکی دایک دایە وەک واجب ، بەلکو دەدرێت وەک سونەت . ))
مجموع فتاوى و رسائل الشيخ محمد صالح العثيمين المجلد الثامن عشر - كتاب زكاة الفطر.
٦٣٧ـ ئایا زەکاتی سەرفترەی مناڵ لەسەر کێیە ؟
النووي ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر مناڵ ماڵی نەبوو ، ئەوە زەکاتی سەرفترەی لەسەر باوکییەتی ، باوکی دەبێت زەکاتی بدات بە یەک دەنگی ھەموو زانایان ، ابن منذر و بێجگە لە ابن منذر ئیجماعیان نقل کردووە ، ئەگەر مناڵ ماڵی ھەبێت ، ئەوە سەرفترەی لەسەر خۆیەتی ، کە ئەمە وتەی أبو حنيفة وأحمد وإسحاق وأبو ثور . ))
"المجموع" (6/108) .
النووي ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر مناڵ ماڵی نەبوو ، ئەوە زەکاتی سەرفترەی لەسەر باوکییەتی ، باوکی دەبێت زەکاتی بدات بە یەک دەنگی ھەموو زانایان ، ابن منذر و بێجگە لە ابن منذر ئیجماعیان نقل کردووە ، ئەگەر مناڵ ماڵی ھەبێت ، ئەوە سەرفترەی لەسەر خۆیەتی ، کە ئەمە وتەی أبو حنيفة وأحمد وإسحاق وأبو ثور . ))
"المجموع" (6/108) .
٦٣٨ـ ئایا زەکاتی سەرفترەش وەک زەکاتی تر دەدرێتە بە ھەشت صنفەکان ؟
قال ابنُ القيِّم ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( سونەتی پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت وابوو ھەژاری تایبەت کردووە بە سەرفترە ، سەرفترەی دابەش نەکردووە بەسەر ھەشت صنفەکانی تر ، وە فەرمانی نەکردووە بدرێت بەم ھەشت صنفە ، وە ھیچ ھاوەڵێکیش ئەمەی نەکردووە ، وە ئەوانەی دوای ھاوەڵانیش ئەمەیان نەکردووە ، بەڵکو یەکێک لە دوو وتە لای ئێمە ئەوەیە نابێت بدەیت بە کەس ئیلا مسکینەکان ، ئەم وتەیە ڕاسترە لەو وتەیەی دەڵێت واجبە بدەیتە ھەر ھەشت صنفەکان . ))
زاد المعاد (٢١/٢) .
شەوکانی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( فەرموودە هەیە بەڵگەیە زەکاتی سەرفترە دەدرێت بە مسکین بێجگە لە ئەوانی تر کە زەکاتیان پێ دەدرێت . ))
نيل الأوطار (٢١٨/٤) .
قال ابنُ القيِّم ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( سونەتی پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت وابوو ھەژاری تایبەت کردووە بە سەرفترە ، سەرفترەی دابەش نەکردووە بەسەر ھەشت صنفەکانی تر ، وە فەرمانی نەکردووە بدرێت بەم ھەشت صنفە ، وە ھیچ ھاوەڵێکیش ئەمەی نەکردووە ، وە ئەوانەی دوای ھاوەڵانیش ئەمەیان نەکردووە ، بەڵکو یەکێک لە دوو وتە لای ئێمە ئەوەیە نابێت بدەیت بە کەس ئیلا مسکینەکان ، ئەم وتەیە ڕاسترە لەو وتەیەی دەڵێت واجبە بدەیتە ھەر ھەشت صنفەکان . ))
زاد المعاد (٢١/٢) .
شەوکانی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( فەرموودە هەیە بەڵگەیە زەکاتی سەرفترە دەدرێت بە مسکین بێجگە لە ئەوانی تر کە زەکاتیان پێ دەدرێت . ))
نيل الأوطار (٢١٨/٤) .
٦٣٩ـ حوکمی زەکاتی سەرفترە؟
ابن المُنْذِرِ ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن زەکاتی سەرفترە واجبە لەسەر موسلمان، ئەگەر توانای هەبوو بدات). هەروەها دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن زەکاتی سەرفترە واجبە).
الإجماع لاپەڕە (٤٧).
ابن قدامە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (زەکاتی سەرفترە واجبە لەسەر هەموو موسلمانێک، واجبە لەسەر گەورە و بچووک و نێر و مێ، لەسەر وتەی تێکڕایی زانایان).
المغني (3/79).
ئیمام النووي ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (بەیهەقی دەفەرمووێت: هەموو زانایان یەک دەنگن لەسەر واجبی زەکاتی سەرفترە، هەروەها ابنُ مُنْذِریش ئیجماع نقل دەکات لە الإشرافِ).
المجموع (6/104).
ابن المُنْذِرِ ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن زەکاتی سەرفترە واجبە لەسەر موسلمان، ئەگەر توانای هەبوو بدات). هەروەها دەفەرمووێت: (هەموو زانایان یەک دەنگن زەکاتی سەرفترە واجبە).
الإجماع لاپەڕە (٤٧).
ابن قدامە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (زەکاتی سەرفترە واجبە لەسەر هەموو موسلمانێک، واجبە لەسەر گەورە و بچووک و نێر و مێ، لەسەر وتەی تێکڕایی زانایان).
المغني (3/79).
ئیمام النووي ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (بەیهەقی دەفەرمووێت: هەموو زانایان یەک دەنگن لەسەر واجبی زەکاتی سەرفترە، هەروەها ابنُ مُنْذِریش ئیجماع نقل دەکات لە الإشرافِ).
المجموع (6/104).
٦٤٠ـ ئایا دروستە زەکاتی سەرفترە بدەیت بە دایک و باوک؟
ئیمام شافعی ڕەحمەتی خوای لی بێت دەفەرمووێت: (نابێت زەکاتی مالی خۆت بدەیت بە باوک و دایک و باپیر و داپیر)
الأم (٢/٨٧).
ئیمام شافعی ڕەحمەتی خوای لی بێت دەفەرمووێت: (نابێت زەکاتی مالی خۆت بدەیت بە باوک و دایک و باپیر و داپیر)
الأم (٢/٨٧).
٦٤١ـ ئایە دەتوانی زەکاتی سەرفترە یان زەکاتیتر لەجیاتی یەکیتر بدەیت بێ ئەوەی پرسی پێبکەی؟
ابن مفلح ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەر کەسێک زەکات بدات بۆ کەسێکی زیندوو بێ ئیزنی بە زەکات ناچێت ئەگەر چی دوای زەکات دان ئیزنیش بدات).
الفروع.
ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەر کەسێک زەکات بدات لەجیاتی کەسێکی تر بێ ئەوەی بکرێتە وەکیل بۆ زەکات دان ئەوە بە زەکات ناچێت، چونکە زەکات دەبێت نییەتی لەگەڵ بێت وەک دانەوەی قەرز نییە).
نور علی الدرب.
ابن مفلح ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەر کەسێک زەکات بدات بۆ کەسێکی زیندوو بێ ئیزنی بە زەکات ناچێت ئەگەر چی دوای زەکات دان ئیزنیش بدات).
الفروع.
ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (هەر کەسێک زەکات بدات لەجیاتی کەسێکی تر بێ ئەوەی بکرێتە وەکیل بۆ زەکات دان ئەوە بە زەکات ناچێت، چونکە زەکات دەبێت نییەتی لەگەڵ بێت وەک دانەوەی قەرز نییە).
نور علی الدرب.
٢٩٢ـ خواى گەورە چاكتان بۆ بكات، حوكمی شیردانی منداڵ چییە لە كاتی بە ڕۆژوو بووندا؟
شێخ ابن عثيمين بە ڕەحمەت بێت :
و/ هيچى تێدا نییە گەر شیر بە منداڵەكەی بدات و بە ڕۆژوو بوو، بەڵام كە ترسی كەم بوونەوەی شیرەكەی هەبێت و ئەو كەم بوونەش زیان بە منداڵەكە بگەیەنێت لە پێناو ڕۆژووەكەدا، ئەوا ڕۆژوو ناگرێت ئەگەر بێت و لە مانگی ڕەمەزانیشدا بوو.
سەرچاوە: السلسلة فتوى نور على الدرب، شريط رقم، (324)
شێخ ابن عثيمين بە ڕەحمەت بێت :
و/ هيچى تێدا نییە گەر شیر بە منداڵەكەی بدات و بە ڕۆژوو بوو، بەڵام كە ترسی كەم بوونەوەی شیرەكەی هەبێت و ئەو كەم بوونەش زیان بە منداڵەكە بگەیەنێت لە پێناو ڕۆژووەكەدا، ئەوا ڕۆژوو ناگرێت ئەگەر بێت و لە مانگی ڕەمەزانیشدا بوو.
سەرچاوە: السلسلة فتوى نور على الدرب، شريط رقم، (324)
حوکمی بانگ دان بۆ نوێژی جەژن چییە ؟
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
بانگ دان بۆ نوێژی جەژن بیدعەیە وهیچ ئەسڵێکی نی یە .
مجموع الفتاوى (13/ 23)
بانگ دان بۆ نوێژی جەژنەکان بە( الصلاة جامعة) یاخود هەر لەفزێکی تر داهێنراو وبیدعەیە و دروست نی یە .
اللجنة الدائمة (8/ 316)
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
بانگ دان بۆ نوێژی جەژن بیدعەیە وهیچ ئەسڵێکی نی یە .
مجموع الفتاوى (13/ 23)
بانگ دان بۆ نوێژی جەژنەکان بە( الصلاة جامعة) یاخود هەر لەفزێکی تر داهێنراو وبیدعەیە و دروست نی یە .
اللجنة الدائمة (8/ 316)
کاتی ئەنجام دانی نوێژی جەژن چ کاتێکە ؟
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
کاتی نوێژی جەژن لەهەڵهاتنی خۆرەوە دەست پێ دەکات کاتێ کەبەقەد ڕمحێک بەرز دەبێتەوە ، بەڵام سوننەت وایە نوێژی جەژنی قوربان زوو ئەنجام بدرێت بەڵام جەژنی ڕەمەزان دوا بخرێت ؛ لەپێغەمبەرەوە صلى الله عليه وعلى آله وسلم گێڕدراوەتەوە نوێژی جەژنی قوربانی دەکرد کاتێ کەخۆر هەڵبهاتبایە وبەقەد ڕمحێک بەرز ببوایەتەوە ، ونوێژی جەژنی ڕەمەزانی دەکرد کاتێ کەخۆر بەقەد دوو ڕمح بەرز ببوایەتەوە .
مجموع الفتاوى (16-229)
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
کاتی نوێژی جەژن لەهەڵهاتنی خۆرەوە دەست پێ دەکات کاتێ کەبەقەد ڕمحێک بەرز دەبێتەوە ، بەڵام سوننەت وایە نوێژی جەژنی قوربان زوو ئەنجام بدرێت بەڵام جەژنی ڕەمەزان دوا بخرێت ؛ لەپێغەمبەرەوە صلى الله عليه وعلى آله وسلم گێڕدراوەتەوە نوێژی جەژنی قوربانی دەکرد کاتێ کەخۆر هەڵبهاتبایە وبەقەد ڕمحێک بەرز ببوایەتەوە ، ونوێژی جەژنی ڕەمەزانی دەکرد کاتێ کەخۆر بەقەد دوو ڕمح بەرز ببوایەتەوە .
مجموع الفتاوى (16-229)
حوکمی ئەنجام دانی نوێژی جەژن لەشوێنی یاریگادا ؟
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
أ- دروسته بەمەرجێک پاک بێت وهیچ پیساییەکی پێوە نەبێت.
ب- خۆ ئەگەر جێگەیەکی تر وسەربەخۆ گونجاو تر هەبوو ئەوا باشتر و لەپێش ترە .
مجموع الفتاوى (13/ 11)
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
أ- دروسته بەمەرجێک پاک بێت وهیچ پیساییەکی پێوە نەبێت.
ب- خۆ ئەگەر جێگەیەکی تر وسەربەخۆ گونجاو تر هەبوو ئەوا باشتر و لەپێش ترە .
مجموع الفتاوى (13/ 11)
ئایا دروسته نوێژی جەژن لەچۆڵەوانی و شیو ودۆڵەکاندا ئەنجام بدرێن ؟
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
خۆی نوێژی جەژن لەشار ودێکاندا ئەنجام دەدرێت ونابێت لەدۆڵ وسەفەردا بکرێت .
مجموع الفتاوى (13/9) .
ابن باز رحمه الله دەڵێت :
خۆی نوێژی جەژن لەشار ودێکاندا ئەنجام دەدرێت ونابێت لەدۆڵ وسەفەردا بکرێت .
مجموع الفتاوى (13/9) .
حوکمی ئەنجام دانی نوێژی جەژن لەمزگەوتدا ؟
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
باش نییە نوێژی جەژن لەمزگەوتدا ئەنجام بدرێت مەگەر لەبەر عوزرێک نەبێت ؛ چونکە سوننەت وایە نوێژی جەژن لەدەرەوە و لە دەشتدا بکرێت .
مجموع الفتاوى (16/ 230)
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
باش نییە نوێژی جەژن لەمزگەوتدا ئەنجام بدرێت مەگەر لەبەر عوزرێک نەبێت ؛ چونکە سوننەت وایە نوێژی جەژن لەدەرەوە و لە دەشتدا بکرێت .
مجموع الفتاوى (16/ 230)
حیکمەت چی یە لەگۆڕینی ڕێگای چوون وگەڕانەوەدا لەڕۆژی جەژندا ؟
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
چاو کردن لەپێغەمبەرى خوا ﷺ چونکە ئەمە سوننەتی ئەوە .
دەربڕینى شیعاڕێک لەشیعاڕەکان ، شیعاری نوێژی جەژن لەهەموو کوچ وکۆڵانێکی وڵاتدا .
ـ وەهەروەها ئەحواڵ پرسینی باقی خەڵکی گەڕەکیشی تێدایە .
ـ لەهەردوو ڕێگاکەدا مەلائیکە شایەتی بۆ دەدەن .
مجموع الفتاوى (16/ 237).
ابن عثيمين رحمه الله دەڵێت :
چاو کردن لەپێغەمبەرى خوا ﷺ چونکە ئەمە سوننەتی ئەوە .
دەربڕینى شیعاڕێک لەشیعاڕەکان ، شیعاری نوێژی جەژن لەهەموو کوچ وکۆڵانێکی وڵاتدا .
ـ وەهەروەها ئەحواڵ پرسینی باقی خەڵکی گەڕەکیشی تێدایە .
ـ لەهەردوو ڕێگاکەدا مەلائیکە شایەتی بۆ دەدەن .
مجموع الفتاوى (16/ 237).
ئایا سوننەتە بەپێ بچێت بۆ نوێژی جەژن یاخود بەسەیارە ؟
ابن عثيمين دەڵێت :
سوننەت وایە بەپێ بچێت مەگەر پێویستی بەسەیارە بێت ئەو کات دروسته و هیچی تێدا نییە .
مجموع الفتاوى (16/ 235)
ابن عثيمين دەڵێت :
سوننەت وایە بەپێ بچێت مەگەر پێویستی بەسەیارە بێت ئەو کات دروسته و هیچی تێدا نییە .
مجموع الفتاوى (16/ 235)
ئادابەکانی ڕۆژی جەژن چین ؟
شێخ ابن عثيمين دەڵێت :
سوننەتە (الله ٲکبر) کردن .
خواردنی چەند دەنکە خورمایەک پێش دەرچوون بۆ نوێژی جەژنی ڕەمەزان .
جوانترین جل لەبەر دەکرێت ئەمە بەنیسبەت پیاوانەوە بەڵام ئافرەتان نابێ جلی جوان لەبەر کەن لەکاتی چوونیان بۆ نوێژی جەژن .
ـ مرۆڤ خۆی دەشوات بۆ نوێژی جەژن .
ـ پیرۆز بایی لەیەکتر کردن .
ـ باش وایە گەر لەڕێگایەکەوە چوویت لەڕێگایەکی ترەوە بگەڕێیتەوە .
مجموع الفتاوى (16/ 216-223).
شێخ ابن عثيمين دەڵێت :
سوننەتە (الله ٲکبر) کردن .
خواردنی چەند دەنکە خورمایەک پێش دەرچوون بۆ نوێژی جەژنی ڕەمەزان .
جوانترین جل لەبەر دەکرێت ئەمە بەنیسبەت پیاوانەوە بەڵام ئافرەتان نابێ جلی جوان لەبەر کەن لەکاتی چوونیان بۆ نوێژی جەژن .
ـ مرۆڤ خۆی دەشوات بۆ نوێژی جەژن .
ـ پیرۆز بایی لەیەکتر کردن .
ـ باش وایە گەر لەڕێگایەکەوە چوویت لەڕێگایەکی ترەوە بگەڕێیتەوە .
مجموع الفتاوى (16/ 216-223).