چشم‌اندازگزینی
چشم‌اندازگزینی توانایی تغییر نقطه نظر ماست، به گونه‌ای که به صورت استعاری چیزها را متفاوت ببینیم. ما می‌توانیم چشم‌انداز شخص دیگری را برگزینیم. این می‌تواند هم به صورت واقعی باشد، یعنی تصور کنیم اگر جای آن‌ها ایستاده بودیم چه می‌دیدیم؛ و هم به صورت استعاری، یعنی ببینیم آن‌ها چگونه از جایگاه خود به دنیا نگاه می‌کنند. همچنین می‌توانیم در زمان جابجا شویم و چشم‌اندازی در گذشته یا آینده را برگزینیم.
از چشم‌اندازگزینی می‌توان به عنوان روشی برای افزایش انعطاف‌پذیری نسبت به خودِ مفهوم‌‌سازی‌شده شده یا گذشته/آینده مفهوم‌سازی شده استفاده کرد. چنین مفهوم‌سازی‌هایی به خودی خود مشکل‌ساز نیستند، اما می‌توانند زمانی که به عنوان حقایق واقعی به آن‌ها پاسخ داده می‌شود، مشکل‌آفرین شوند. این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که احساس تهدید می‌کنیم و نیاز ما به قطعیت یا امنیت برجسته می‌شود، یا زمانی که نحوه پاسخ ما به این مفهوم‌سازی‌ها بیش از حد تکرار شده و بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت ما می‌شود. هرچند انعطاف‌ناپذیری، داستانی منسجم یا امن را فراهم می‌کند، نقطه ضعف آن این است که دسترسی به اطلاعات یا چشم‌اندازهای بالقوه مفیدی که خارج از مفهوم‌سازی‌های ما قرار دارند، بسیار دشوارتر می‌شود.
مهم است که هدف استفاده از چشم‌اندازگزینی را در ذهن داشته باشیم. بخشی از تحلیل کارکردی، روشن کردن این موضوع است که کمبودهای مراجع کجاست و چگونه این کمبودها با اقدامات ارزشمند تداخل پیدا می‌کند. به عنوان مثال، اگر مراجعی در برگزیدن چشم‌انداز خود جوان‌تر آسیب‌دیده مشکل دارد و در نتیجه، قادر به درک نشانه‌های فعلی تروما نیست، ممکن است تشویق به ایجاد پیوستگی بین این چشم‌اندازها مفید باشد. از سوی دیگر، اگر مراجعی نمی‌تواند فراتر از داستان خود را ببیند و این امر مانع از باز شدن او نسبت به دیگران می‌شود، ممکن است روشن کردن چشم‌اندازهای متفاوتی که دیگران نسبت به او دارند، سودمند باشد.
البته، باید به خاطر داشت که چشم‌اندازگزینی واقعی، به شکلی که توصیف شد، ممکن است دردناک، ناراحت‌کننده و افزایش‌دهنده احساسات نامنسجم با یکیدیگر باشد. بنابراین، مهم است که این کار در بستر یک رابطه درمانی امن انجام شود، جایی که مهارت‌های دیگر برای مدیریت افکار و احساسات دردناک ابتدا ایجاد شده باشند.
سه حوزه اصلی وجود دارد که درمانگران می‌توانند چشم‌اندازگزینی انعطاف‌پذیر را در آن‌ها ترویج دهند، که مرتبط با من-اینجا-اکنون هستند و عبارتند از: بین فردی، زمانی و مکانی.
بین فردی
چشم‌اندازگزینی بین فردی، مراجع را دعوت می‌کند تا چشم‌انداز شخص دیگری را برگزیند.
اگر برای لحظه‌ای چشم‌انداز پسرتان را برگزینید، او هنگام خروج عصبانی از خانه سعی داشت چه چیزی را به شما منتقل کند؟
اگر همسرتان اینجا جای شما نشسته بود و از آنچه شما تجربه می‌کنید عبور می‌کرد، چه می‌کرد یا می‌گفت؟
اگر برای لحظه‌ای چشم‌انداز من را نسبت به دردی که تجربه می‌کنید برگزینید، فکر می‌کنید من چه می‌گویم؟
مکانی
در اینجا از مراجع خواسته می‌شود تا چشم‌انداز خود یا آنچه را که می‌بیند در فضا جابجا کند.
چشمانتان را ببندید و تصور کنید اضطراب شما از بدنتان خارج شده و حدود یک فوت جلوی شما در هوا معلق است. چه چیزی را متوجه می‌شوید وقتی به آن نگاه می‌کنید؟
اگر الان بخواهیم آنچه معمولاً اتفاق می‌افتد را بازی کنیم - پس، در یک طرف اتاق روی یک تکه کاغذ نوشته‌ام 'افکار و احساسات دردناک' و در طرف دیگر اتاق، 'مراقبت از فرزندانم'. حالا، همانطور که شروع به حرکت می‌کنید، کدام یک معمولاً شما را به سمت خود می‌کشد؟
زمانی
با استفاده از چشم‌اندازگزینی زمانی، درمانگر چشم‌انداز مراجع را در زمان به گذشته یا آینده منتقل می‌کند.
ببینید می‌توانید خودتان را در کفش‌های 'شما' دو هفته پیش قرار دهید. آن نسخه از شما چه چیزی می‌خواهد که شمای الان در ذهن داشته باشید؟
شمای والد دو سال آینده درباره این دوره از زندگی‌تان چه می‌گوید؟ چه توصیه‌ای به خودتان می‌کنید؟
گاهی اوقات می‌تواند مفید باشد که هر سه را با هم ترکیب کنیم:
اگر مایل هستید، آن طرف اتاق بنشینید. حالا تصور کنید که به نسخه جوان‌تر خودتان در سن 10 سالگی نگاه می‌کنید، زمانی که افکار انتقادی درباره خودتان داشتید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ در وضعیت بدنی‌تان چه می‌بینید؟ در نحوه پاسخ دادن خود چه چیزی متوجه می‌شوید؟
مهم است به خاطر داشته باشیم که هر نوع حرکت چشم‌اندازگزینی صرفاً یک ابزار است و مانند هر ابزاری، درک خوبی از مسئله برای تعیین اینکه کدام ابزار باید استفاده شود، لازم است.
#Learning_ACT
منبع:
Bennett, R., & Oliver, J. (2019). Acceptance and commitment therapy: 100 key points and techniques. Routledge.
https://www.tg-me.com/thirdwaveofBehaviorTherapy
چشم‌اندازگزینی توانایی تغییر نقطه نظر ماست، به گونه‌ای که به صورت استعاری چیزها را متفاوت ببینیم. ما می‌توانیم چشم‌انداز شخص دیگری را برگزینیم. این می‌تواند هم به صورت واقعی باشد، یعنی تصور کنیم اگر جای آن‌ها ایستاده بودیم چه می‌دیدیم؛ و هم به صورت استعاری، یعنی ببینیم آن‌ها چگونه از جایگاه خود به دنیا نگاه می‌کنند. همچنین می‌توانیم در زمان جابجا شویم و چشم‌اندازی در گذشته یا آینده را برگزینیم.
از چشم‌اندازگزینی می‌توان به عنوان روشی برای افزایش انعطاف‌پذیری نسبت به خودِ مفهوم‌‌سازی‌شده شده یا گذشته/آینده مفهوم‌سازی شده استفاده کرد. چنین مفهوم‌سازی‌هایی به خودی خود مشکل‌ساز نیستند، اما می‌توانند زمانی که به عنوان حقایق واقعی به آن‌ها پاسخ داده می‌شود، مشکل‌آفرین شوند. این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که احساس تهدید می‌کنیم و نیاز ما به قطعیت یا امنیت برجسته می‌شود، یا زمانی که نحوه پاسخ ما به این مفهوم‌سازی‌ها بیش از حد تکرار شده و بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت ما می‌شود. هرچند انعطاف‌ناپذیری، داستانی منسجم یا امن را فراهم می‌کند، نقطه ضعف آن این است که دسترسی به اطلاعات یا چشم‌اندازهای بالقوه مفیدی که خارج از مفهوم‌سازی‌های ما قرار دارند، بسیار دشوارتر می‌شود.
مهم است که هدف استفاده از چشم‌اندازگزینی را در ذهن داشته باشیم. بخشی از تحلیل کارکردی، روشن کردن این موضوع است که کمبودهای مراجع کجاست و چگونه این کمبودها با اقدامات ارزشمند تداخل پیدا می‌کند. به عنوان مثال، اگر مراجعی در برگزیدن چشم‌انداز خود جوان‌تر آسیب‌دیده مشکل دارد و در نتیجه، قادر به درک نشانه‌های فعلی تروما نیست، ممکن است تشویق به ایجاد پیوستگی بین این چشم‌اندازها مفید باشد. از سوی دیگر، اگر مراجعی نمی‌تواند فراتر از داستان خود را ببیند و این امر مانع از باز شدن او نسبت به دیگران می‌شود، ممکن است روشن کردن چشم‌اندازهای متفاوتی که دیگران نسبت به او دارند، سودمند باشد.
البته، باید به خاطر داشت که چشم‌اندازگزینی واقعی، به شکلی که توصیف شد، ممکن است دردناک، ناراحت‌کننده و افزایش‌دهنده احساسات نامنسجم با یکیدیگر باشد. بنابراین، مهم است که این کار در بستر یک رابطه درمانی امن انجام شود، جایی که مهارت‌های دیگر برای مدیریت افکار و احساسات دردناک ابتدا ایجاد شده باشند.
سه حوزه اصلی وجود دارد که درمانگران می‌توانند چشم‌اندازگزینی انعطاف‌پذیر را در آن‌ها ترویج دهند، که مرتبط با من-اینجا-اکنون هستند و عبارتند از: بین فردی، زمانی و مکانی.
بین فردی
چشم‌اندازگزینی بین فردی، مراجع را دعوت می‌کند تا چشم‌انداز شخص دیگری را برگزیند.
اگر برای لحظه‌ای چشم‌انداز پسرتان را برگزینید، او هنگام خروج عصبانی از خانه سعی داشت چه چیزی را به شما منتقل کند؟
اگر همسرتان اینجا جای شما نشسته بود و از آنچه شما تجربه می‌کنید عبور می‌کرد، چه می‌کرد یا می‌گفت؟
اگر برای لحظه‌ای چشم‌انداز من را نسبت به دردی که تجربه می‌کنید برگزینید، فکر می‌کنید من چه می‌گویم؟
مکانی
در اینجا از مراجع خواسته می‌شود تا چشم‌انداز خود یا آنچه را که می‌بیند در فضا جابجا کند.
چشمانتان را ببندید و تصور کنید اضطراب شما از بدنتان خارج شده و حدود یک فوت جلوی شما در هوا معلق است. چه چیزی را متوجه می‌شوید وقتی به آن نگاه می‌کنید؟
اگر الان بخواهیم آنچه معمولاً اتفاق می‌افتد را بازی کنیم - پس، در یک طرف اتاق روی یک تکه کاغذ نوشته‌ام 'افکار و احساسات دردناک' و در طرف دیگر اتاق، 'مراقبت از فرزندانم'. حالا، همانطور که شروع به حرکت می‌کنید، کدام یک معمولاً شما را به سمت خود می‌کشد؟
زمانی
با استفاده از چشم‌اندازگزینی زمانی، درمانگر چشم‌انداز مراجع را در زمان به گذشته یا آینده منتقل می‌کند.
ببینید می‌توانید خودتان را در کفش‌های 'شما' دو هفته پیش قرار دهید. آن نسخه از شما چه چیزی می‌خواهد که شمای الان در ذهن داشته باشید؟
شمای والد دو سال آینده درباره این دوره از زندگی‌تان چه می‌گوید؟ چه توصیه‌ای به خودتان می‌کنید؟
گاهی اوقات می‌تواند مفید باشد که هر سه را با هم ترکیب کنیم:
اگر مایل هستید، آن طرف اتاق بنشینید. حالا تصور کنید که به نسخه جوان‌تر خودتان در سن 10 سالگی نگاه می‌کنید، زمانی که افکار انتقادی درباره خودتان داشتید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ در وضعیت بدنی‌تان چه می‌بینید؟ در نحوه پاسخ دادن خود چه چیزی متوجه می‌شوید؟
مهم است به خاطر داشته باشیم که هر نوع حرکت چشم‌اندازگزینی صرفاً یک ابزار است و مانند هر ابزاری، درک خوبی از مسئله برای تعیین اینکه کدام ابزار باید استفاده شود، لازم است.
#Learning_ACT
منبع:
Bennett, R., & Oliver, J. (2019). Acceptance and commitment therapy: 100 key points and techniques. Routledge.
https://www.tg-me.com/thirdwaveofBehaviorTherapy
Telegram
کانال تخصصی موج سوم رفتاردرمانی
این کانال با هدف معرفی و آموزش رواندرمانی‌های متعلق به موج سوم رفتاردرمانی و کاربردهای فردی و اجتماعی آن‌ها ایجاد شده است.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
نقطۀ انتخاب
راوی: راس هریس
زیرنویس فارسی از: نجمه بنی‌شریف
راوی: راس هریس
زیرنویس فارسی از: نجمه بنی‌شریف