ریاضیدان گمنام تمدن اسلامی و مبدع کسرهای اعشاری

أحمد بن إبراهيم الإقليدسي (341 هجری)

ریاضیدان مسلمان و عرب عضو بیت الحکمه که در حدود ۳۴۱ ق (۹۵۲ میلادی)در دمشق و بغداد خلافت عباسی می‌زیست.

در کتاب خود «کتاب الفصول فی حساب الهندی» طریقه نوینی از بیان و محاسبه اعداد اعشاری را ارائه داد که ۵ قرن قبل از کتاب مفتاح الحساب غیاث الدین جمشید کاشانی است. از این نظر برخی او را کاشف اعشار میدانند

این کتاب در میان کتاب‌های باقیمانده به زبان عربی و در رابطه با حساب از همه مهم تر بوده و نخستین متن شناخته شده‌ای است که در آن به طور مستقیم به کسرهای اعشاری پرداخته شده است. اقلیدسی در آن، اصلاحاتی را نیز در حساب هندی پیشنهاد کرده است و او آشنا به محاسبات یونانی و بابلی و هندی بوده و از محتویات کتاب چنین بر می‌آید که وی به تدریس ریاضی نیز می‌پرداخت.

موضوعات فصلهای الفصول فى الحساب الهندی و اهمیت آن در تاریخ ریاضیات اقلیدسی در مقدمه این کتاب میگوید که همه کتابهای مهمی را که تا زمان او دربارۀ حساب هندی نگاشته شده، خوانده است و با زبردستان و مشاهیر این فن دیدار کرده و از آنان کسب اطلاع نموده است. وی سپس میافزاید که حاصل کار هیچ یك از دانشمندان پیش از او مانند آنچه وی پدید آورده، نبوده است

اقلیدسی سپس به ضرورت به کار بردن تخت و میل هم در شیوهٔ رایج در حساب اشاره میکند؛ اما در پایان به شیوهای که ابتکار خود اوست اشاره و ادعا میکند که در این شیوه نیازی به تخت و میل یا (تراب) نیست، بلکه تمامی محاسبات در صفحه (یعنی) با قلم و مرکب و روی کاغذ انجام می گیرد وی همچنین از اختراع تختهٔ محاسبه ای ویژه نابینایان و افرادی که چشمشان ضعیف است سخن میگوید. مقاله فصل اول کتاب در ۲۱ باب، به مقدمات مورد نیاز از جمله معرفی ارقام نهگانه و دهگانه، زیرا قدما صفر را جزو ارقام به شمار نمی آوردند سیستم عددنویسی هندی با رعایت ارزش مکانی یعنی همان سیستمی که امروزه در عددنویسی رایج است و خلاصه ای از تمامی متون قبلی نوشته شده در حساب هندی و کاربرد آنها در دستگاه شمار شصتگانی، مانند اعمال اصلی و فرعی ،حساب اختصاص دارد

در فصل دوم در ۲۰ باب موضوع در سطح بالاتری توضیح داده شده، و مشتمل است بر طرح ۹ به ۹ اعداد روشی برای امتحان سريع و تقریبی درستی (محاسبات) اشاراتی به سیستم عددنویسی رومی و عربی و مسائلی از این قبیل ..

اما مهمترین جنبۀ اهمیت تاریخی این کتاب کاربرد کسرهای اعشاری در آن است در واقع اقلیدسی نزدیک به ۵۰۰ سال پیش از غیاث الدین کاشانی که تا چندی پیش مبتکر این کسرها شناخته میشد کسرهای اعشاری را به کار برده است.

اقلیدسی درباره پیش قدم بودن در این زمینه هیچ گونه سخنی به میان نیاورده است ولی در چند مورد آنها را به کار بسته و برای متمایز ساختن بخش صحیح عدد از بخش اعشاری آن يك خط كوچك به جای ممیز در بالای رقم یکان قسمت صحیح عدد قرار داده است

اما اقلیدسی اصرار چندانی بر به کار بردن این کسرها نداشته و گویی به اهمیت بسیار آنها واقف نبوده است. ولی غیاث الدین کاشانی بی آنکه از کار وی اطلاع داشته باشد، يك بار دیگر این کسرها را به قیاس کسرهای شصتگانی ابداع کرده و نام کسرهای اعشاری را بر آنها نهاده است. وی با آگاهی کامل از این کسرها بهره برده و همین کار را به دیگران نیز توصیه کرده است .همچنین کتاب اقلیدسی برخلاف اثر غیاث الدین کاشانی به هیچ وجه مورد توجه ریاضیدانان بعدی نبوده است. تنها ابونصر سموئل بن يحيى مغربی در ۵۶۸ ق / ۱۱۷۳م این کسرها را به کار برده است در حالی که پس از نگارش مفتاح الحساب بهرهگیری از این کسرها به سرعت در عالم اسلامی رواج یافت

📚منبع:

آتش،احمد،« المخطوطات العربية فى مكتبات الاناضول»، مجلة معهد المخطوطات العربية ،قاهره ۱۹۵۸ م؛ اقلیدسی، احمد، الفصول فى الحساب الهندی به کوشش احمد سليم سعيدان، حلب، ۱۹۸۴م

@tamadone_islami

نسخه ی کتاب فصول ابراهیم اقلیدسی که به کسرهای اعشاری اشاره داشته

@tamadone_islami

یک مورد جالب در تاریخ اسلامی که حضرت عمر رضی الله عنه خلیفه ی دوم مسلمین در یک نامه به اهل کوفه، در باره یک کلمه ی #فارسی توضیح #فقهی داده است.

او به آنها نوشت:

حدثنا وكيع عن الأعمش عن أبي وائل قال : أتانا كتاب عمر ونحن بخانقين : إذا قال الرجل للرجل : لا تدخل فقد أمنه ، وإذا قال : لا تخف فقد أمنه ، وإذا قال : مطرس فقد أمنه ، قال : الله يعلم الألسنة .

به من گفته شده است که کلمه «مطرس» [#مترس] به زبان فارسی طلب #امان است [انه ذکر لی ان مطرس بلسان الفارسیه الامنه]

اگر کسی از شما این کلمه را به کسی گفت که زبان شما را نمی فهمد [یعنی به ایرانی ها گفت: «مترس»، و او تسلیم شد] در امان است.و الله به زبانها آگاه است

📚منبع: [المصنف، ج 18، ص 452]. (فان قلتموها لمن لا یفقه لسانکم، فهو آمن).شماره 4902 [ ص: 691 نسخه الکترونیک ]باب في الأمان ما هو وكيف هو

@tamadone_islami

محاصره اسکندریه (انگلیسی: Siege of Alexandria) به واقعه‌ای در سال ۶۴۱ میلادی اشاره دارد که طی آن نیروهای خلافت راشدین به رهبری حضرت عمرو ابن عاص، بندر مهم اسکندریه در دریای مدیترانه را به دور از امپراتوری روم شرقی تصرف کردند.

در آن زمان اسکندریه مرکز استان بیزانس مصر بود. این امر به کنترل دریایی روم شرقی و تسلط اقتصادی بر مدیترانه شرقی پایان داد و در نتیجه منجر به تغییر قدرت ژئوپلیتیکی بیشتر به نفع خلافت راشدین شد.


سرتوماس آرتولد درباره انتشار اسلام در مصر می گوید:

موفقیت سریع و فتوحات درخشان نیروهای مسلمان بیشتر مرهون استقبال گرم مسیحیان از مسلمانان بود زیرا مسیحیان مصر علاوه بر آن که به علت فشارهای سیاسی از بیزانسها نفرت داشتند به علت تضادها و اختلافات معنوی و دنیوی نمی توانستند آنان را تحمل کنند... فتوحات اسلامی برای این قبطیها آزادی حیات دینی را که مدت یک قرن از آن محروم بودند به ارمغان آورد و نیز اسلام برای اولین بار به وسیله سپاه مسلمانان عرب به سرکردگی عمروبن عاص که در سال بیست هجری مصر را فتح کرد به افریقا معرفی شد.

@tamadone_islami

عمروبن عاص با مسیحیان به نهایت مروت و تساهل مذهبی رفتار نمود. قبطیان برای تعیین اسقف اعظم جدید که از دیرباز میان آنها بود رخصت خواستند. عمرو فورا آنها را پذیرفت و با مذهب عیسوی تا این درجه همدردی نشان داد که اجازه داد در شهرهایی که خود بانی آن بود کلیساهای جدید بنا نمودند.


پیمان صلح عمرو ابن عاص با مصریان

بنام خداوند بخشنده و مهربان

این امان نامه است که عمروبن عاص به مردم مصر می دهد:

(1) جان ها و احوال و کلیسا و صلیب و دشت و دریای مصریان در #امان است و چیزی از آن کم نمی شود و نوبیان با آنها ساکن نمی شوند.

(2) خطای دزدانشان به عهده خود آنها است و ما در این مورد تعهدی نداریم.

(3) هر کس از نوبیان و رومیان این صلح را بپذیرد از حقوق یکسان مانند مصریان برخوردار است و کسانی که نپذیرند درامان هستند که از سلطه ما خارج شوند تا به جایگاه خویش رسد.

(4) مردم مصر پس از پیمان صلح، اگر افزایش نهرشان به پنجاه هزار رسید باید جزیه دهند. اگر کسانی از مردم این پیشنهاد را نپذیرند به اندازه ایشان از میزان جزیه کاسته می شود و عهد و ذمه ما از آنان برداشته شود و اگر آب نیل فروکش کند از آن مقدار کمتر شود به همان اندازه از جزیه ایشان کاسته خواهد شد

(5) آنچه بر عهده مصریان است، باید در سه نوبت و هر بار یک سوم آن را بپردازند.

در واقع سازمان مالی بیزانس در مصر سازمانی بسیار پیچیده و ماهیتا ظالمانه بود. این سیستم آشفته و غیر متمرکز عملا دچار بیماری بوروکراسی بود و تنها طبقه اربابان املاک (پراک) از آن بهره مند می شدند که دارای قدرت و نفوذ سیاسی نیز بودند.

انقلاب امکان نداشت و اصلاحات هم ممکن نبود، مگر این که نیرویی مقتدر از خارج دنبال آن باشد و اجرای آن را تامین نماید چنین نیرویی نه در اختیار امپراتوری که در دست عربها بود.مصریان از رفتار مدبرانه مسلمانان با مسیحیان در فلسطین و شام باخبر بودند.

آوارگان و فراریان روم نیز که به مصر می آمدند مصریان را از رفتار و اخلاق نیکوی مسلمانان آگاه نمودند.

داستان فتح مصر شیرین و در عین حال بیانگر شهامت و ایثار و اقتدار مسلمانان در مبارزه با دشمنان است. سرزمین مصر و ثروتهای فراوان آن و همچنین اسکندریه به عنوان مرکز نیروی دریایی روم اهمیت بسزایی داشته است. اما مسلمانان با همت و تلاش خویش این دژ مستحکم و تسخیرناپذیر روم شرقی را به تصرف خویش درآوردند و صفحه ای درخشان در تاریخ فتوحات اسلامی رقم زدند. فتح مصر با سرعت و سهولت انجام گرفت و هر چند که دست تقدیر و نصرت الهی را در این پیروزی مشاهده می نماییم

قضیه فتح مصر از دیدگاهی دیگر شگفتی به همراه دارد و آن این که هر چند کشور مصر در طول تاریخ خویش شاهد هجوم اقوام بیگانه بوده است و چه بسا قوم غالب سالهای مدید بر آنجا حکومت نموده اند اما مصریان در تمدن فاتحان هضم نگردیدند و فرهنگ و زبان و اعتقادات آنان عوض نشد. بلکه از آنان چیزهایی یاد گرفته و فرهنگ خود را غنی تر نمودند اما با این همه چگونه اسلام که نه ابتدا تمدنی داشت و نه ثروتی، توانست تا این اندازه بر فرهنگ و تمدن و مذهب و زبان این مردم تاثیر بگذارد و چگونه آنان با آغوش باز پذیرای این تفکر شدند و دانشمندان برجسته ای را به فرهنگ و تمدن اسلامی عرضه نمودند که آثار ارزنده ای از آنها به یادگار مانده است. بی تردید کشور مصر در فرهنگ و تمدن ملل اسلامی نقش بسزایی داشته است.

فتح مصر برای مسلمانان مایه برکت و نعمت فراوان شد زیرا همان گونه که اشاره شد نفوذ امپراتوری روم شرقی در آن منطقه کاملا از بین رفت و شام و فلسطین از خطرات احتمالی مصون ماندند و زمینه برای فتح آفریقا مهیا شد و از آنجا که اسکندریه پایگاه مهم دریایی روم بود مسلمانان با فتح آن به اهمیت و ضرورت تشکیل نیروی دریایی واقف شدند و به تقویت نیروی دریایی خویش پرداختند و از طرفی ثروت و فراوانی مصر مخصوصا در سالهای قحطی برای مسلمانان مدینه و مرکزیت اسلام مشکل گشا بود واحتیاجات آنان را برطرف می نمود.

به هر حال روزگاری بر این عالم گذشت که مسلمانان در اوج اقتدار و قدرت با دشمنان خویش برخورد می نمودند و فردی همچون عباده بن صامت بدون هیچ ترسی با مقوقس حاکم مصر گفتگو می کرد و ای کاش مسلمین از تاریخ پرافتخار خویش درس می گرفتند و آن مجد و عظمت دیرینه را تجدید می نمودند.

@tamadone_islami

اسلام یهودیان را نجات داد!!

آیا میدانید عصر طلایی یهودیان در دوران اسلامی بود؟!

اسلام یهودیان را نجات داد. این شاید یک ادعای ناپسند و تعجب آور در دنیای مدرن باشد. اما این یک حقیقت تاریخی است.در قرن چهارم میلادی ، مسیحیت به دین غالب در امپراتوری روم تبدیل شد. یکی از جنبه های این رسمی شدن مسیحیت ، مخالفت با مذاهب رقیب، از جمله یهودیت، همراه با گرویدن گسترده اعضای این مذاهب، گاهی به زور، به مسیحیت بود. بسیاری از شهادت ما در مورد وجود یهودیان در امپراتوری روم از این زمان به بعد شامل گزارش هایی از تغییر دین اجباری است.

کاهش عظیم و دائمی در تعداد آنان از طریق تغییر دین، بین قرن چهارم و هفتم میلادی، با خود باعث از بین رفتن تدریجی اما بی امان موقعیت، حقوق، موجودیت اجتماعی و اقتصادی و زندگی مذهبی و فرهنگی یهودیان در سراسر امپراتوری روم شد.

مجموعه ای طولانی از قوانین رومی، که یهودیان را از حقوق شهروندی خود محروم کرد، آنها را از انجام وظایف دینی خود باز داشت، و آنها را از جامعه همنوعان خود حذف کرد

این امر همراه با چندین قرن مبارزه و جنگهای نظامی و سیاسی #روم با #ایران بود. یهودیان به عنوان یک عنصر کوچک در جهان مسیحیت نباید تحت تأثیر این موضوع گسترده و سیاسی قرار می گرفتند. با این حال، آن‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار داد، زیرا امپراتوری ایران در آن زمان شامل بابل, «عراق کنونی», بود که در آن زمان بیشترین تجمع یهودیان در جهان بود.

اینجا نیز بزرگترین مراکز زندگی فکری یهودیان بود. مهمترین اثر خلاقیت فرهنگی یهودیان در بیش از 3000 سال گذشته، جدا از خود کتاب مقدس - تلمود - در #بابل به وجود آمد. مبارزه بین ایران و بیزانس در دوره ما به طور فزاینده ای منجر به جدایی یهودیان تحت حکومت بیزانس، مسیحی و یهودیان تحت حاکمیت پارس شد.

فراتر از همه اینها، به نظر می‌رسید یهودیانی که تحت حکومت مسیحی روم زندگی می‌کردند، دانش زبان‌های فرهنگی خاص خود عبری و آرامی را از دست داده‌اند و از زبان‌های لاتین یا یونانی یا دیگر زبان‌های غیریهودی، محلی استفاده کرده‌اند. این به نوبه خود باید به این معنی باشد که آنها همچنین دسترسی به آثار ادبی اصلی فرهنگ یهودی، تورات، موشنا، شعر، میدراش، و حتی عبادت را از دست دادند.

اگر اسلام نیامده بود، درگیری با ایران ادامه می یافت. جدایی بین یهودیت غربی، مسیحیت، و یهودیت بابلی بین النهرین، تشدید می شد. یهودیان در غرب در بسیاری از مناطق ناپدید می شدند. و یهودیت در شرق فقط یک فرقه شرقی کوچک می شد.

اما همه اینها با ظهور اسلام جلوگیری شد.فتوحات اسلامی در قرن هفتم جهان را متحول کرد و تأثیرات شگرف، گسترده و دائمی برای یهودیان داشت.

در عرض یک قرن پس از مرگ محمد پیامبر اسلام ، در سال 632، ارتش مسلمانان تقریباً تمام جهان یهودیان را از اسپانیا به سمت شرق در سراسر شمال آفریقا و خاورمیانه تا مرزهای شرقی ایران و فراتر از آن فتح کردند. تقریباً همه یهودیان جهان اکنون تحت حکومت اسلام بودند. این وضعیت جدید وجود یهودی را دگرگون کرد. ثروت آنها از نظر حقوقی، جمعیتی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی، جغرافیایی، اقتصادی، زبانی و فرهنگی تغییر کرد، همه اینها برای بهتر شدن.

اول، اوضاع از نظر سیاسی بهتر شد. تقریباً در همه جای مسیحیت که یهودیان در آن زندگی می کردند، اکنون بخشی از همان فضای سیاسی بابل را تشکیل می دهند، قرطبه اسپانیا و بصره عراق در یک دنیای سیاسی قرار داشتند. مرز قدیمی بین مرکز حیاتی بابل و یهودیان حوزه مدیترانه برای همیشه از بین رفت.

تغییرات سیاسی با تغییر در وضعیت حقوقی جمعیت یهودی همراه شد: اگرچه همیشه مشخص نیست که در طول فتوحات مسلمانان چه اتفاقی افتاده است، یک چیز مسلم است:نتیجه این فتوحات، به طور کلی، تبدیل یهودیان به شهروندان ذمی تحت حمایت مسلمانان شد.

این را نباید اشتباه فهمید: شهروند درجه دوم (اهل ذمه) بودن بسیار بهتر از شهروند نبودن بود. برای اکثر این یهودیان، شهروندی درجه دوم یک پیشرفت بزرگ بود. به عنوان مثال، در اسپانیا ویزیگوتیک، اندکی قبل از فتح مسلمانان در سال 711م، یهودیان فرزندان خود را دیده بودند که از آنها جدا شده و به زور به مسیحیت گرویده بودند و خود به بردگی گرفته شده بودند.

جوامع اسلامی در حال توسعه دوره های کلاسیک و قرون وسطی، یهودی بودن به معنای تعلق به طبقه ای بود که در قانون اسلامی تعریف شده بود، از حقوق و حمایت های معینی در کنار تکالیف مختلف برخوردار بود. این حقوق و حمایت‌ها به وسعت یا سخاوت قانون مسلمانان بود، و تعهدات به آنان بیشتر بود، اما فراموش نکنید در چند قرن اول، خود مسلمانان در اقلیت بودند و تفاوت‌های عملی آنچنان با غیر مسلمانان زیاد نبود.

در کنار برابری تقریباً قانونی، برابری اجتماعی و اقتصادی به وجود آمد. یهودیان چه به معنای واقعی کلمه و چه از نظر فعالیت اقتصادی محدود نبودند.

@tamadone_islami

جوامع اسلامي در واقع جوامع باز بودند. از نظر مذهبی نیز، یهودیان عملاً از آزادی کامل برخوردار بودند. آنها ممکن است کنیسه های جدید زیادی نسازند, از نظر تئوری و ممکن است اظهارات دینی خود را خیلی علنی نکنند، اما هیچ محدودیت واقعاً قابل توجهی در انجام دین آنها وجود نداشت. همراه با استقلال قانونی داخلی، آنها همچنین از نمایندگی رسمی، از طریق رهبران خود، در برابر مقامات دولتی اسلامی برخوردار بودند.

وحدت سیاسی که توسط امپراتوری جهانی نوین اسلامی به ارمغان آورد، دوام نیاورد، اما تمدن وسیع جهانی اسلام را ایجاد کرد، شبیه به تمدن مسیحی قدیمی که جایگزین آن شد. در این منطقه عظیم، یهودیان زندگی می کردند و در همه جا از موقعیت و حقوقی مشابه برخوردار بودند. آنها می توانستند در اطراف جهان اسلام حرکت کنند، ارتباط برقرار کنند و هویت خود را به عنوان یهودی توسعه دهند. گسترش بزرگ تجارت جدید از قرن نهم به بعد، یهودیان اسپانیا را مانند مسلمانان - با یهودیان و مسلمانان حتی هندوستان در تماس قرار داد.

همه اینها توسط یک توسعه انتقادی بیشتر تشویق شد. تعداد زیادی از مردم در دنیای جدید اسلام زبان اعراب مسلمان را پذیرفتند. عربی به تدریج به زبان اصلی این منطقه وسیع تبدیل شد، تقریباً همه را در سایه قرار داد

یونانی و سریانی، آرامی و قبطی و لاتین همه به عنوان زبان اداری و دولتی از بین رفتند و عربی جایگزین شدند. فارسی باستانی نیز به عقب‌نشینی طولانی رفت تا بعداً تحت تأثیر عربی دوباره به شکل جدید ظاهر شد.

یهودیان خیلی سریع به سمت زبان عربی رفتند. در اوایل قرن دهم، تنها 300 سال پس از فتوحات، سعدیا گاون کتاب مقدس را به عربی ترجمه می کرد. ترجمه کتاب مقدس یک کار عظیم است، انجام نمی شود مگر اینکه نیازی به آن وجود داشته باشد. در حدود سال 900م، یهودیان تا حد زیادی خود زبان های دیگر را کنار گذاشتند و زبان عربی را به عنوان زبان علمی و انتقال دانش پذیرفتند.

تغییر زبان به نوبه خود یهودیان را در تماس مستقیم با تحولات فرهنگی گسترده تر قرار داد و مثبت بود. نتیجه قرن 10 میلادی به بعد جفتی چشمگیر از دو فرهنگ بود. یهودیان جهان اسلام فرهنگ کاملاً جدیدی را توسعه دادند که از نظر زبان، اشکال فرهنگی، تأثیرات و کاربردها با فرهنگ یهودی قبل از اسلام تفاوت داشت. فرهنگ جدید یهودی جهان اسلام، مانند فرهنگ همسایگانش، به جای اینکه اساساً به دین توجه داشته باشد، مذهبی و سکولار را تا حد زیادی با هم آمیخته است. تضاد، هم با گذشته و هم با اروپای مسیحی قرون وسطی، بسیار زیاد بود.

این یهودیان نیز مانند همسایگان خود تا حدی به زبان عربی و به شکلی یهودی از آن زبان می نوشتند. استفاده از زبان عربی آنها را به اعراب نزدیک کرد. اما استفاده از یک فرم خاص یهودی از آن زبان، موانع بین یهودی و مسلمان را حفظ کرد. موضوعاتی که یهودیان درباره آنها می نوشتند، و اشکال ادبی که در مورد آنها می نوشتند، عمدتاً موضوعات جدیدی بود که از مسلمانان به عاریت گرفته شده بود و همگام با تحولات اسلام عربی توسعه یافت.

همچنین در این زمان، عبری به‌عنوان زبان ادبی عالی در جامعه ی یهودی احیا شد، به موازات استفاده مسلمانان از شکل عالی عربی برای اهداف مشابه. همراه با استفاده از آن برای شعر و نثر هنری،فلسفه ، پزشکی ، نوشتار غیرمذهبی از همه اشکال به زبان عبری و (یهودی-) عربی به وجود آمد که برخی از آنها کیفیت بالایی داشتند.

بسیاری از بزرگترین شعرهای عبری که از زمان کتاب مقدس سروده شده است، مربوط به این دوره است. سعدیا گاون، سلیمان بن جبیرول، ابن عزرا (موسی و ابراهیم)، میمونید، یهودا حلوی، یهوده الحاریزی، ساموئل هانجید، و بسیاری دیگر همه این نام ها که امروزه معروف هستند در تاریخ علمی یهودی، در رتبه اول قرار دارند در زمان دوران اسلامی پدیدار گشتند

این یهودیان از کجا این همه کتاب و اندیشه تولید کردند؟ چه زمانی آنها و همسایگانشان به این همزیستی، این شیوه زندگی مشترک دست یافتند؟ یهودیان این کار را در تعدادی از مراکز عالی انجام دادند. برجسته ترین آنها اسپانیای اسلامی (آندلس) بود، جایی که یک عصر طلایی یهودی واقعی، همراه با موجی از دستاوردهای فرهنگی در میان جمعیت مسلمان وجود داشت. مورد اسپانیایی نیز الگوی کلی تری را نشان می دهد.

آنچه در اسپانیای اسلامی اتفاق افتاد - امواج شکوفایی فرهنگی یهودیان به موازات امواج شکوفایی فرهنگی در میان مسلمانان - الگوی بزرگ‌تری را در اسلام عرب نشان می‌دهد. در بغداد، بین قرن نهم و دوازدهم; در قیروان (در شمال آفریقا)، بین قرن نهم و یازدهم. در قاهره، بین قرن های 10 و 12، و در جاهای دیگر، ظهور و سقوط مراکز فرهنگی اسلام تمایل به ظهور و افول فعالیت فرهنگی یهودیان در همان مکان ها داشت.

ادامه...

@tamadone_islami

این امر تصادفی نبود، و همچنین محصول حمایت روشنفکرانه توسط حاکمان مسلمان بود. این مولود تعدادی از ویژگی‌های عمیق‌تر این جوامع، اجتماعی و فرهنگی، حقوقی و اقتصادی، زبانی و سیاسی بود که در کنار هم یهودیان جهان اسلام را قادر ساخت و در واقع آنها را تشویق کرد تا خرده‌فرهنگی بدیع در تمدن عالی خلق کنند.

البته این عصر طلایی برای همیشه دوام نیاورد. دوره همزیستی موفقیت آمیز فرهنگی بین یهودی و مسلمان عرب در قرون وسطی در حدود سال 1300 میلادی به پایان رسید. در واقع، با کاهش نسبی قدرت مسلمین در اروپا زودتر به این نقطه رسیده بود. ارتباط با فرهنگ های اروپای غربی و در رابطه با سایر اشکال فرهنگی درون خود اسلام؛

شکوفایی فرهنگی یهودیان در قرون وسطی تا حد زیادی به عنوان تابعی از شکوفایی فرهنگی مسلمانان و عربی (و تا حدی سیاسی) عمل کرد: زمانی که فرهنگ و تمدن مسلمانان رشد کرد، فرهنگ یهودیان نیز رشد کرد. زمانی که فرهنگ عربی مسلمانان رو به افول گذاشت، فرهنگ یهودیان نیز رو به افول گذاشت.

با این حال، در مورد یهودیان، سرمایه فرهنگی ایجاد شده به این ترتیب به عنوان بستر رشد بیشتر در جاهای دیگر - در اسپانیای مسیحی و به طور کلی در جهان مسیحی - عمل کرد.

جهان اسلام تنها منبع الهام برای احیای فرهنگی یهودیان نبود که بعداً در اروپای مسیحی رخ داد، اما قطعاً سهم عمده‌ای در این توسعه داشت. اهمیت آن را نمی توان چشم پوشی کرد

📚منبع:

David J Wasserstein is the Eugene Greener Jr Professor of Jewish Studies at Vanderbilt University. This article is adapted from last week’s Jordan Lectures in Comparative Religion at the School of Oriental and African Studies.

@tamadone_islami

#خوشنویسی_اسلامی

سطح: خیلی سخت

چند نفر از شما میتوانید این متن را به خوانید ؟!

خرد بهتر از هر چه ایزد بداد
ستایش خرد را به از راه راد
خرد رهنمای و خرد دلگشاي
خرد دست گیرد به هر دو سراي
ازو شادماني وزويت غميست
وزويت فزوني و زويت غميست

@tamadone_islami

#هنر_اسلامی
#کتیبه_های_اسلامی

کتیبه ی عجیب بازار قیصریه ی اصفهان به خط کوفی مضمون به شعر شیخ سعدی شیرین سخن

▪️شعری از سعدی:

▪️به خط کوفی بنایی
▪️بر سردر بازار قیصریه
▪️اصفهان
▪️دیرینگی صفویه

غرض نقشی است کز ما باز ماند
که هستی را نمی‌بینم بقایی
مگر صاحب‌دلی روزی به رحمت
کند در حق مسکینان دعایی


شبیه بارکدخوان های امروزی است😁

@tamadone_islami

آموزش نحوه ی #گره_چینی در مسجد جامع قرطبه آندلس (کوردوبای اسپانیا)

جالب تر از همه اینه که گره هایی که نمایش میدهیم از بناهای تاریخی اومدن و واقعا هویت تاریخی و حقیقی دارند.

این گره از مسجد زیبای جامع قرطبه در اسپانیا هست که بدست عرب های مسلمان در دوران خلافت بنی امیه ساخته شده.

هندسه نقش اصلی در معماری اسلامی را تشکیل میدهد , این گره چینی در دیوارهای مسجد جامع قرطبه به وفور کار شده است

@tamadone_islami

تاثیر لباس عربی اسلامی آندلسی در غرب به مرور زمان

منبع:

Source : Du Mortier, Bianca M.
IN SEARCH OF THE ORIGINS OF THE HUIK

@tamadone_islami

چهار معمار و مهندس عرب شهر بغداد خلافت عباسی

عبدالله بن محرز
شهاب بن کثیر
عمران بن الوضاح
الحجاج بن یوسف

منصور خلیفه ی عباسی زمین های بغداد را به چهار قسمت تقسیم کرد و برای هر ربع یک مهندس و معمار تعیین کرد و پس از آن که او به دو تن از افراد خود پیوست تا بر کار نظارت کنند، او شخصاً در انتخاب، برنامه ریزی و طراحی پایتخت جدید خلافت دخالت کرده است.


📚منبع:مهندسان برجسته در اسلام ، احمد تیمور پاشا، جمهوری عربی مصر - قاهره، 2011، ص 12.

@tamadone_islami

شبهه: عرب معمار و مهندس نداشته!!!

جدی میفرمایید....؟!

این سازه های باستان تا دوران طلایی اسلامی بدست معماران عرب ساخته شد!!


@tamadone_arab
@tamadone_islami

بیان حقیقت پیرامون تاریخ علم و تمدن پیش از اسلام، موسوم به ایران باستان از زبان رضا رخشان سلطنت طلب و باستانگرای سابق

آیا دوران پیش از اسلام، دارای افتخارات شگرف بوده و برتریت خاصیِ نسبت به سایر تمدن ها داشته است ؟
ما در ایران باستان تمدنی نداشتیم از لحاظ علم ،فرهنگ هنر ،معماری،چیزی به دانش جهان اضافه نکردیم.......


@tamadone_islami