#سرودهای_سنگی
(سفر "دانته"وار شیرکو)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قسمت "٦"

دیجور است و ... شعلەیی بە دورها
رهنمای ماست
پاهای من...
به بیزاری ام بند میشود و
سکندری می خورم...

و گاە... روی و هم می افتم و
قلبم فرو می ریزد
"سرزمین از کوری...
اینجا... دیدەگان خدا... مگر
رە بە جایی ببرد... "
بانگ... تنها طنین انداز است و
از رنگ... ردّی نیست
کاروانی آمد و همان راە را...
در پیش گرفتە بود
بە درون صف کاروان قاچاق خزیدم
کاروانیان... بار می افکندند...

صندوق های قاچاقِ چای را...
درون سیاهی... چندک زدە بودم
سرما... با سوز و سوزن... از راە رسید
کاروانسالار... آتشی بر افروخت
انگار... درون قصەهای شهرزاد بودم
زیر نور زردفام شعلەها ...
چندک نشستە بودم...
از غربت میان میهن خویش... می هراسیدم

شاخەهای آتش می شکست...
بە شرحە شرحە گشتن ام... چشم می دوختم.
در خاکستر... مادر را و
بە اخگرها...
دختر خیاط همسایە را می دیدم
با چرت های گسیختە و... سکندری های پیاپی اقبال و خیال
می دیدم سپیده را
کە بە درەی خواب الودِ نیزار نمور
از خواب بر میخواست

آنک... خرمنی نور نارنجی... بفروخت و
خدا نخستین شعر طلوع خویش را بر چکاد نگاشت
می دیدم او را
کە بر فرازترین قلّەها...می نشست و
شعرش را برای اجتماع درختان و بیشەها تلاوت می کرد

می دیدم آفتاب را
کە بر دوش سراشیب کوەها
به سوسوی آب درە... خیرە می گشت
بە سوراخی... زیر درختچەیی
خرگوش می زایید
میان دو بوتە
ماری... موشی را می بلعید
جویی را
از جویبار جدا کردند...

جوی اما... گامی چند... آنطرف تر
از اندوە تنهایی بمُرد!
روح من... برگی سبکبال
در مسیر بادها بود...
بادی از شهر آمد و ... او را بە هوا برد...
و او با گل نم آفتاب بامدادی
بە درون نسیم تنِ آنسوی... برگشت
غربت... میان حس زلال من
آشکارا در گذر بود

کاروانسالار پرسید: "گریختەیی؟!"
سخن ها و نگاەها و رفتار من
از شهری بودن من
از تن آسانی من
حکایت می گفت...
گریختەیی...؟! گریختەیی؟!

"نمیدانستم کە من... شمعی فروزانم و
زیر نگاە پُفی آمادەام
چە می دانستم کە من... ماهی ام و
زیر نگاە قلاب و طعمەیی آمادەام
نمی دانستم کە پرهیب و سایەیی... از پشت سر
ردّ پای واژەها و خامەها و خوابهای مرا گرفتە است!"

بامداد بود...
آذرخشِ اتفاقی ناخودآگاە
بر دل ام گذشت
و پژواکی در سرم پیچید...
آوایی انگار... بە گوش هوش ام زمزمە می کرد:
غربت... میان حس زلال من
آشکارا در گذر بود
کاروانسالار پرسید:"گریختەیی؟!"

سخن ها و نگاەها و رفتار من
از شهری بود من
از تن آسانی من
حکایت می گفت...
گریختەیی...؟!گریختەیی؟!

"نمی دانستم کە من...شمعی فروزان و زیر نگاە پُفی آمادەام
نمی دانستم کە پرهیب و سایەیی... از پشت سر
ردّ پای واژەها و خامەها و خواب های مرا گرفتە است!

بامداد بود...
آذرخش اتفاقی... ناخودآگاە
بر دل ام گذشت
و پژواکی... در سرم پیچید...
آوایی انگار... بە گوش هوش ام زمزمە می کرد:
" برخیز و بگذار این مکان را..."

ادامه دارد..
🎀 @Sherko_bekas

شیرکو بیکس
مترجم: #رضا_کریم_مجاور
.

کاناڵی کتێب، ڕۆمان، ئەوین و ئازادی

👇👇👇
www.tg-me.com/joinchat-BRd9Rjws1NxX8VUTYMkomA

#درەوشانەوە

بۆ یەکەم جار وشەم بەخشی
بە خۆشەویستی خودی خۆم
یەک پەنجەرەی ژوورەکەی خۆم
لە سەر دڵم کرایەوە
جارێکی دی وشەم بەخشی
بە خۆشەویستی وڵاتێک
ئەمجارەیان دە پەنجەرە
لە ناو سەرما کرانەوە
لە دواییدا وشەم بەخشیی
بە خۆشەویستی گشت دنیا و
ئەوسا ئیتر
هەموو ئاسمان
لە سەر شیعرم کرایەوە!

🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران
.

🚫 #نا_بۆ_کوشتنی_کۆڵبەر

#ڕەجم
ــــــــــــــــ
بەشی "۱"

لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە
لە تەمێکی کراس سپیی،
کەڵەگەت چون مەراقی شاخ.
شپرزە وەکوو سێبەری گڕی
چرای لەرزۆکی سەر دیواری ژوور
باریکەلە چون قامچیی
دەستی مێرد و
ڕەشتاڵە چون
دەم و چاوی (خانەقین) و
غەمگین وەکوو
بارانەکەی وەرزی کۆچڕەو.

لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە و
کە ئەیبینی:
کۆڵانێکی هەڵەبجەیە و پێناکەنێ.
کە گوێشی بۆ ڕائەدێری
شمشاڵێکی گەرمییانە و
بەتەنها هەر...(با)ی دەربەدەری عەرعەرو
هەناسەی ئەنفال ئەیژەنێ.
لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە و
لە هەناوی شووشەیەوە...
گەرای شیعری ناو وەیشوومە و
دەنکە تۆوی کسپە دیارە

لە هەناوی شووشەیەوە...
هەندێ گژوگیای گریان و
دوا سەمای بەفری ناو مەرگ و
گۆرانیی ورد و خاش دیارە.
لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە و
منیش شەقامی ئێوارە.

کە دێت پۆلێ لە حەسرەتی
ڕەش و سپیی
پۆلێ لە هەنیسکی باڵدار
بەدەم ڕێوە دەنووک ئەدەن
لەنمەنمی زوخاوی و
پێکیشەوە ئەئاڵێنە سەروقژی.

🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران

آموزش زبــان کـــوردی

👇👇👇👇
https://www.tg-me.com/joinchat-AAAAAEJZBQbuXMd6w-jziA

#شوێنەون

پێت ناگیرێم
وەکوو زریان من ماڵێکی
دیارم نییە.
وەکوو هەتاو من پەنجەرە و
دوو پەنجەرە و
سێ پەنجەرەی ئاسۆیەک و
چیایەک و هەوارێکی دیارم نییە.

من مێژوویەکی کۆچەریم
زەمانم داوە بە کۆڵما هۆبە، هۆبە
لەگەڵ خۆمدا ئەیگەڕێنم.
کڵپە و گڕێکی کۆچەریم
ئاگردانم لە گیانمایە و
ئاسۆ...ئاسۆ
لەگەڵ بادا ئەیگەڕێنم.

ڕووبارە خوێنی کۆچەریم
شەپۆلم وا لە دەنگمایە و
ئاواز...ئاواز
لەگەڵ هەورا ئەیگەڕێنم.
من شۆڕشێکی کۆچەریم
جێگەم خستوتە مشتمەوە و
برین...برین
لەگەڵ چەکمان ئەیگەڕێنم.
من مەقەڕ و وەرزی ساڵ و
ئێستگە و سروود و گۆرانیم.

هەمووی لە هەگبەی پشتمایە و
هیوا...هیوا
لەگەڵ عەشقی ئازادیدا
کەژ بە کەژ ئەیانگەڕێنم.
پێت ناگیرێم
ئێستە لێرەم
لێرە تۆوی ناو قەندیلی شەختە و بەفرم
بەڵام سبەی لە گەرمییان سنەوبەرم.

دوێنێ دەواری گڤەی خۆم
لەولا هەڵدا
ئەمڕۆ لەم لا
سوورە بەڕووی سەر کێوێکی بەرزترم.
باران ماچی هەر شوێنێکی خاکمی کرد؛
منیش لەوێم.
تاریکی تۆ لە هەر کوێ بێ
من لەو شوێنە پێ ئەبم و دائەگیرسێم.

پێت ناگیرێم، وردە ورده
ئەو وەختەی تۆیش پێ ئەکەنی و
وا ئەزانی لەناو چنگتام
من هەر زووتر
ئەبمە مووروی غەیبی تیشک وو
ون ئەبم و لێت بزرم...

(ستۆکهۆڵم، ۱/۴/۱۹۸۸)
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ئاوێنە_بچکۆلەکان

#ڕەجم
"بەشی ۲"

وەختێ کە دێت
بەردی ڕەجمیش بەدوایەوەن
چێ پێی پرشنگی هەڵئەگرن
شوێن سەری ڕووت،
شوێن قۆڵی ڕووت،
شوێن کراسی کورتی کەوتوون.

بەردی ڕەجم،
دەنگی ڕەجم،
شەوی ڕەجم
کۆشیان پڕە،
ناو گیرفانەکانیان پڕە،
دەمیان پڕە
لە باوبۆرانی حەرام و لە چوارلاوە
بەتۆپەڵ کفری تێ ئەگرن!.

وەختێ کە دێت،
خۆرنشینێکی ترساوە
زەردەی لێ ئەچۆڕێتەوە.
سەردەمانێ خۆی
قەسیدەی گوڵ سپیی بوو
بەڵام ئێستا
لە کێڵگەکانی ئازاردا...
ژاڵە ئەگرێ.

لەسەر جادەی گومان و
پرسی حەرامیش
شووشەی جامخانەی شکاوی
ئازادییە و
کتێبخانەی خەونی جوانە و
تاڵان ئەکرێ.

کە دێت
باخچەکەم نوستووە و
پەنجەرەکانم نوستوون و
پەنجەکانم لەسەر قەراغی
خەیاڵم هەڵنیشتوون و
کە دێت لەگەڵ بووڵێڵدا دێت
درەنگ ئەگات

وەختێ ئەگات
باران سەفەری کردووە و
کزەبا دوور دوور ڕۆیشتووە و
ئاسمان بە تەنها یەک گەڵای
لە تریفەی هەڵوەریوی
بۆ تەنیاییم جێهێشتووە.
...
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران

کاناڵی مامۆستا عەبدوڵڵا پەشێو
👇👇
https://www.tg-me.com/joinchat-AAAAADzw2R_ywzw_volOIw

#ئاماژە

لە واگۆنی نامۆییدا
سێ قەڵەم بووین
پێک گەیشتین.
لە دوای ئەوەی وشەکانمان
باوەشیان کرد بە یەکتردا و
زامەکانمان یەکیان ماچ کرد؛
یەک کابینەیش بوو بە قەڵەمدانی ئێمە و
تیا دانیشتین...

شیلی.
فەلەستین.
کوردستان.

لەناو سەنگەری هەواڵ و ناڵەوگرمەی دەنگ و باسدا
هاتینە سەر سێ ڕیانی
ژمارەی قۆچی قوربانیی.
شیلی لەسەر پشتی بلیتەکەی نووسی:
هەزاران هەزار قوربانیی.
فەلەستینیش لیستەی ئامارێکی پێ بوو
لەو ژمارەیەی تێپەڕان.

"من ژمارەم بۆ نەنووسین!
لیستەیشم بۆ دەرنەهێنان!
لە پەنجەرەی واگۆنەوە
بە ئاماژەی پەنجەکانم
لق و پۆپ و گەڵا و چڵی
بێشەیەکم پێ نیشان دان...

(تشرینی یەکەم 1987)
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ئاوێنە_بچکۆلەکان

#ڕەجم
"بەشی ۳"

لە تەمێک ئەچێتئەو ژنە و
لە درزی ترس و لەرزەوە
دێتە ژوورێ و
لە ڕێی لۆکەی
ناو خەوەوە ئەگاتە لام.

هەر چەند ئەگات،
گوڵ هەناری پەڵە خوێنێ
بە سنگییەوە ئەجریوێنێ و
جریوەی پەرت
توێژاڵ توێژاڵ لێم ئەدات و

لە پاش تۆزێ
لەسەر لەشم و لەناو قژما
دووسێ قاوغە فیشەک و
مشتێ دووکەڵ و بارووت و
بۆنی ترس و دووسێ
پارچە لە بلووری
شەرەفی شکاوی خێڵ و
چەند تەڵزمێ لە
سوێندی تیژی
ناو تۆڵەی پیاوەتیی پیاوی
ئەم کوردە قارەمانە بەجێدێڵێ!.

هەر چەند ئەگات
سەری خوێناوی مامزێ
لە نێوانی هەردوو مەمکیا ئەزریکێنێ.
هەورە تریشقەی زریکە
شمشێر شمشێر لێم ئەدات و
لە پاش تۆزێ لەناو ژوورما
لەسەر مێز و لەسەر کورسی
و لەسەر چرپام

چەندین کڵپە لە ئاگرەکەی جەهەننەم و
چەندین سوورەت لە تۆفانی قیامەت و
چەندین کەڵبە لە هەڕەشە و
دەیان قامچیی بۆ جەڵدە و

چەندین لەچک لە قوماشی شەوەزەنگ و
چەندین تەڵاقی
سێگۆشەی هەڵوەشاو و
بڵندگۆیەک...لەناو سەرما
بەجێدێڵێ!
...
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران

#بیرچوون

لەسەر مێزەکە بیرت چوون
بە هێواشی وەک دەس بەرم
بۆ دوو کۆتری سپی نوستوو
هەڵم گرتن.
لە دەرەوە چنگ لەسەر شان
با کلۆ بەفری ڕاو ئەنا
جەستەی باریکە شەقامی هەڵ ئەلەرزان.

هەر خۆم تەنیا
ملیوانی خەیاڵە گەرم و گۆڕەکەم بۆ هەڵبڕی و
کەوتمە ڕێگا.
-ئەی کچەکە!
بەڵام هەتاکوو ژوورەکەم
پەنجەکانت لە دەستما بوون
تا نووستیشم دەستەکانت لە ملما بوون.

ئای کچەکە!
یەکە یەکە هەر دە پەنجەیشم هەڵوەرین
بیرم ناچێ
شەوی جووتە دەسکێشەکە!

🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ئاوێنە_بچکۆلەکان

#ڕەجم
"بەشی ٤"

لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە و
درەنگ ئەگات.
هەرچەند ئەگات گوڵ هەناری
پەڵەخوێنی لەسەر
لەشی ئەجریوێنێ
حیکایەت خوان
برینێکی پرچ درێژه و
بەردەوامیش لەبەردەمی
مێژوویەکی ترسنۆکدا
ڕائەوەستێ و

هەموو دەمێ لەسەر
کورسی دان پیانانی تۆبە و
مەرگی هەزار جارەی
دائەنیشێ.
هەموو وەرزێ
بەسەر گوزشتەی کوشتنی
گوڵاڵەی جەستەی گوناە و حەرامی
باخچەی من و
ماڵی من و
خەونەکانم دائەپۆشێ.

بەو زمانی قوربانیانەی کە
نیشتمان تێی ناگات و
باوکی خۆیشم بە تەورەوە
ڕاوی ئەنێ
بەو زمانە نەعلەتییە
من ئەدوێنێ.
حیکایەت خوانی قوربانییم...
دایکی خۆمە و خۆڵەمێشە.
حیکایەت خوانی قوربانییم...
دەسگیرانمە و ملوانکەکەی
بەردی ڕەجمە.
حیکایەت خوانی قوربانییم...
یەک بەیەکی یەکەکانی جەستەی خۆمە.
...
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران
.

#ناسین

وەک کتێبێ تۆم هەڵبژارد
کە گرتمی بە دەستەمەوە و
کەوتمە هەڵدانەوەی ناخت
یەک...یەک
پەڕەی دڵتم ژمارد.
ئەوسا زانیم کتێبێ بووی
نەک لە شوێنێک و دوو شوێندا
لە دەیان شوێندا پەڕیبووی!

(1975)
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ئاوێنە_بچکۆلەکان

کەناڵی تایبەت بە بەرهەمەکانی نووسەر، ڕووناکبیر و شاعیر
بەختیـــار عەلی👌💯

کورتە ڕۆمان و ڕستەی جوان
شیعر
دەنگ
وێنەی نووسراوە
👇👇

www.tg-me.com/joinchat-AAjw1j58JR9LMKCoucv7gw

🌹🍃🌹🍃

#ڕەجم
"بەشی ٥"

لە تەمێک ئەچێت ئەو ژنە و
درەنگ ئەگات
تاکەو (کۆ)یە... خۆی یەک ژنە و
هەموو ژنە
ڕۆژێ ناوی مەستوورەیە و
ڕۆژێ ناوی حەبیبەیە و
ڕۆژێکی تر جوانی بێ ناو
مەستوورە دێ و سەری نییە و...
سەرچۆتەوە بۆلای خودا.
حەبیبە دێ و دەستی نییە و...
دەست چۆتەوە بۆلای حەووا

جوانی بێ‌ناو ئەبێ
بە نیشتمانی بێ‌ناو و
ئەبێ بە جوانی حەرام و
ئەبێ بە هزری حەرام و
ئەبێ بە عەشقێکی حەرام!.
لەناو پرسیاری حەرامدا.
لە جوگرافیای حەرامدا...
لەبیرکردنەوەی حەرامدا

ئاوێنەکان نێرینەن و
کلیلەکان نێرینەن و
ئاینەکان نێرینەن و
شەقامەکان نێرینەن و
یاساکان و جەنگەکان و یانەکان و
ئەوەی تەنها مێینەیە...
هەردوو شتی بەسزمانە:
یەکەمیان خۆشەویستییە و
دووەمیان ئێش و ئازارە!.
...
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران

یەکەمجار... من دایکم
لە سیلەی ڕۆژێکی بەدبەختی
وەک خۆیدا.
پاییزی نیشاندام
ئەوساکە تەمەنم لە خونچەی
گوڵەباخ کەمتر بوو!

پێی وتم:
پاییزیش وەک منه و بێوەژن
تەنیایە و دڵشکاو
حەز ئەکەم ئەویشت هێندەی من
خۆشبوێ و
چون نان و
چون نوقڵ و
چون سوخمه زەردەکەم.
بیخەینە سەرچاوان.

پێی وتم:
پاییزیش وەک باوکت شاعیرە و
بەڵام ئەم شیعری خۆی
هەمیشە هەر لەسەر گواڵەی کۆچەر و
تەوێڵی گردۆڵکەی ڕووتەن و
گەردن و سەرسنگی
درەختی ڕووت و قووت ئەنووسێ!

پێی وتم:
هەناسەی غەریبی
لە ڕەنگی پاییزدا
نیشانەی عەشقێکی سەرمەدی و
خەمێکە تا ئەبەد
ئەلەرزێ و ئەسووتێ!

🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#خێراکه_مردن_خەریکە_بگات

#گفتوگۆ

سلەیمانی وتی ئەگەر
ئێستە "شەهاب"م بژیایە،
ڕەنگی گوێژەم ئاڵتر ئەبوو.
کەرکوک وتی ئەگەر ئێستە
منیش "ئەنوەر"م بمایە،
چاوی "بابە"م تیژتر ئەبوو.
هەولێر وتی ئەگەر ئێستە
منیش "ڕەنجبەر"م بژیایە،
گوێچکەی قەڵام سووکتر ئەبوو.

کۆیە وتی ئەگەر ئێستە
منیش "جەعفەر"م بژیایە،
چنارۆکم شەنگتر ئەبوو.
بادینانیش وتی ئەگەر
منیش "عەزۆ"کەم بمایە،
ئێستە بێشەم چڕتر ئەبوو...

لە دواییدا کوردستانم
هەڵیدایە؛
وتی ئەگەر ئەوان هەموو بمانایە
من باڵام چۆن بکردایە؟
ئەم ئاگرە چۆن لە گیانما
هەڵگیرسایە؟!
(1985)
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ئاوێنە_بچکۆلەکان

🎀 @Sherko_bekas

من نیشتمانێکم هەیە
لە هیچ نیشتمانێکی تر ناچێ.
لە هیچ گریانێکی تر ناچێ.
لە هیچ سووتانێکی دی ناچێ..

هەموو جارێ ئەیهاڕن و
پووش و پەڵاش و
پاشەڕۆی ئازارەکانی ئەدەن بە دەم
"با"ی شمشێر و "با"ی زرێپۆش و فڕۆکەوە و
کەچی لەوسەر ئەم نیشتمانە ئەفسانەیە دێتەوە و..

کەچی لەوسەر ئەم کۆتەرەیە ئەبێتەوە
بە سنەوبەر و ئەڕوێتەوە و
کەچی دیسان ئێسک و پروسکی
ناو سوتماک یەک ئەگرێتەوە و
کوتەکوتەی ئەم جەستەیەیش
هەڵئەستێتەوە سەرپێیان و
ڕوو ئەکاتەوە دنیا و
ئەڵێ منم کوردستان!

من نیشتمانێکم هەیە..
تەلیسمی گەردوونە
لە قەڵادزێدا ئەیکوژن و
بەڵام لە ئامەددا زیندوو ئەبێتەوە.
لە هەڵەبجەدا سەری ئەبڕن و
بەڵام لە کەرکووکدا ئەژێتەوە.
لە هەولێردا لە قەنارەی ئەدەن و
لە ورمێدا بەرزەوپێ ڕاست ئەبێتەوە.

🎀 @Sherko_bekas
شێرکۆ بێکەس
#چراکانی_سەر_هەڵەمووت
.

دڵۆپێ ڕووناکیی
تکایە سەر شەوی مانایەک
مەراقم داگیرسا و لەبەریا
ئەوینی تۆم نووسیی...
🎀 @Sherko_bekas
#شێرکۆ_بێکەس
#ژن_و_باران