🏵از به خواب دیدن فردوسی دقیقی را

#شاهنامه‌
#فردوسی
#شاهنامه_خوانی



@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

🔸نام نویسی یک هفته تمدید شد

🏵برگزاری کارگاه تخصصی مقاله نویسی علمی پژوهشی و ISI

🎙آموزگار : عاطفه نیک مهر
🔸دکترای زبان و ادبیات فارسی

🔸در این کارگاه از صفر تا صد مقاله نویسی علمی آموزش داده می شود.
🔹 انتخاب موضوع
🔸روش های تهیه منابع پژوهش
🔹چگونگی استفاده از پایگاه های اطلاعاتی فارسی و لاتین
🔸 شیوه نگارش مقاله مطابق اصول علمی
🔹 نحوه ارسال و پذیرش مقاله


🔲 دو جلسه #آنلاین | ۱۴ و ۱۵ تیرماه
📲 ⁣⁣⁣⁣امکان ارائه دوره به شکل آفلاین (ضبط شده)
🔹آغاز دوره : پنجشنبه، ۱۴ تیرماه ⁣⁣⁣ _ از ساعت شش تا هفت و سی پسین(عصر)
🌐مکان برگزاری : برنامه گوگل میت
💎هزینه دوره : ۷۰۰ هزار تومان⁣⁣⁣⁣


☎️⁣⁣⁣⁣نام نویسی در واتس آپ با شماره 09386278607 و یا شناسه تلگرامی @koroshariadad


@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

📜چند نکته، سند و آگاهیِ تازه درباره جامِ جمشید و کیخسرو
✍️نویسنده: #سجاد_آیدنلو


🔸جام جهان‌‌نمایِ جمشید و کیخسرو مشهورترین جام‌هایِ ویژۀ متون و روایات ایرانی است. غیر از توضیحات منابعِ ادبی، تاریخی، داستانی، و فرهنگ‌های قدیم، محققان دورۀ معاصر از حدود 150 سال پیش تاکنون به این دو جامِ نام‌دار پرداخته‎ و نکات بسیاری را دراین‌باره مطرح و روشن کرده‌‌اند؛ اما با جست‎وجوهای بیش‌تر در مآخذ مختلف باز اسناد، گواهی‌‌ها، و توضیحات جدیدی دربارة این موضوع یافت می‌‌شود. در این مقاله، پس‌از مروری کوتاه بر مهم‌‌ترین نظریات و تحقیقات مربوط به جام جمشید و کیخسرو، برخی نکته‌‌ها و شواهد نویافته یا کم‌تر توجه‌شده از منابعِ متعدد ادبی، تاریخی، و داستانی دربارۀ این دو جام در هفت بخش/ موضوع بررسی شده است: 1. منشأ و الگویِ جامِ جهان‌‌نما؛ 2. قدمت، اصالت، و استقلالِ جامِ جمشید و جام کیخسرو؛ 3. چگونگیِ ساخته‌شدنِ جامِ جم؛ 4. جنسِ جامِ جهان‌‌بین؛ 5. رابطۀ جامِ گیتی‌‌نما و آب؛ 6. فرجامِ جام؛ و 7. توضیح‌ها و تفسیرهای جامِ جهان‌‌نما.

📚منبع: مطالعات فرهنگ و هنر آسیا سال اول بهار و تابستان 1398 شماره 1


@shahnamehpajohan

📜جهان را بلندی و پستی توی (بحث درباره یک بیت منسوب به فردوسی)
✍️نویسنده: #سجاد_آیدنلو

🔸یکی از افسانه های آشنا درباره فردوسی داستان شیخی است که بر پیکر او نماز نخواند و شب هنگام حکیم را در خواب دید که به سبب یک بیت توحیدی آمرزیده و بهشتی شده است. در غالب منابعِ نقلِ این داستان،بیتِ موجب بخشودگی این است: جهان را بلندی و پستی توی/ ندانم چه ای هرچه هستی توی فعلاً کهن ترین مآخذ مکتوب این افسانه که بیت را هم آورده دو کتاب تاریخ گزیده و ظفرنامه ی حمدالله مستوفی است امّا این بیت خارج از قالب آن داستان در متونی مقدّم بر آثار مستوفی هم ذکر شده است که در برخی به نام فردوسی است و در بعضی دیگر به گوینده ی آن اشاره نشده.بیت مذکور فقط در سه نسخه ی شاهنامه از سده های هشتم و نهم در داستان نبرد رستم و خاقان چین دیده می شود و در اغلب دست نویس های معتبر نیست. به همین دلیل و به رغمِ آنچه از سده ی هفتم تا دوره ی معاصر گفته شده بیتِ (جهان را بلندی و پستی توی...)از فردوسی و شاهنامه نیست و آن را باید از مشهورترین و پرتکرارترین بیت های الحاقیِ منسوب به حکیم طوس بدانیم ...

📚منبع: شعرپژوهی سال یازدهم تابستان 1398 شماره 2 (پیاپی 40)

📜نکته هایی از روایات پایان کار ضحاک
✍️نویسنده: #سجاد_آیدنلو


🔸مشهورترین روایت پایانِ کار ضحاک در سنت حماسی ـ اساطیری ایران به بند کشیده شدنِ او در بن غاری در دماوند است که در شاهنامه و بسیاری دیگر از منابع آمده. مطابق متون پهلوی ضحاک تا روز رستاخیز در آنجا زندانی است و در آن هنگام بند می گسلد و پس از زیانکاری کشته می شود. درباره علت کشته نشدن و زنده زندانی گشتن ضحاک توضیحاتی در سنت زرتشتی و روایات عامیانه آمده است و پژوهشگران نیز فرضیات مختلفی در این باره مطرح کرده اند. نظریه دیگر این است که با توجه به شواهد داستانیِ یک بن مایه هند و اروپایی و سامی، ضحاک برای تحمل رنج و عذابِ این جهانی و سپس انجام دادنِ خویشکاری رستاخیزی زنده می ماند. غیر از فریدون و نیز سام یا گرشاسپ به عنوان بند کنندگان و کشندگان ضحاک، در شماری از روایات رسمی و عامیانه، نریمان، کاوه و حضرت سلیمان(ع) هم از جمله دستگیر کنندگان این شهریار پتیاره فش معرفی شده اند. در غالب روایات، محل زندان ضحاک غار یا چاهی در دماوند است و ...

📚منبع: کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی سال دهم بهار و تابستان 1388 شماره 18

@shahnamehpajohan

#جلال_خالقی_مطلق:
شاهنامه برای من کار نیست، کارنامه است


ظهور فردوسی یعنی ظهور فردوسی سخنور بزرگ و شاعر ملی و نه ظهور یک منصور بن حسن، ارتباط مستقیم با نهضت سیاسی ابومنصور عبدالرزاق در توس دارد که ثمره فرهنگی آن نهضت، «شاهنامه ابومنصوری» بود؛ همان کتابی که سپس مأخذ شاهنامه فردوسی شد. کمابیش نظیر این نهضت سیاسی، حدود ۵۰ سال پیش از آن در مرو در زمان احمد بن سهل (مانند ابومنصور، یکی از بزرگ‌زادگان ایرانی) رخ داده بود که ثمره فرهنگی آن «شاهنامه مسعودی مروزی» و «اخبار رستم» گردآوریده آزادسرو بود، ولی وزنه شاهنامه فردوسی بر اهمیت نهضت ابومنصور و بار فرهنگی آن بسیار افزود. پیرایش من به‌شیوه انتقادی و بر اساس دست‌نویس‌های بیشتر و کهن‌تر انجام گرفته است. از سده پنجم هجری‌قمری، کاتبان به‌انگیزه‌های گوناگون بر بیت‌های شاهنامه افزوده‌اند، ولی بخش بزرگی از این بیت‌ها و روایات الحاقی را می‌توان با روش انتقادی شناخت و بیرون کشید. شاهنامه حدود ۵۰ هزار بیت داشته است.من بیش از پنجاه سال است که با شاهنامه زندگی می‌کنم. شاهنامه برای من کار نیست، کارنامه است؛ شغل نیست، مشغله است.


@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

#جلال_خالقی_مطلق:

همه‌ بزرگان فرهنگ ما به‌نوعی با هويت ملي‌مان در ارتباط ‌اند، چون نام ايران را در جهان زنده می كنند. اما فردوسی بر مقوله‌ مليت تأكيد دارد؛ در حالی كه مثلا مولوی بر عرفان و تصوف تأكيد دارد. عرفان مولوي يک جهان‌ميهنی را تبليغ می كند و حماسه‌ فردوسی، ميهن‌جهانی را، و اين اصل، تفاوت بزرگی بين اين دو نام‌دار ايرانی است. خيام در برخی رباعياتش بسيار ملی و ايرانی است. او هم تحت تأثير خواندن شاهنامه بوده و از دست رفتن شكوه گذشته‌ ايرانی را شكوه می كند و از اين استفاده‌ فلسفی دارد. چيزی كه به فردوسی زيان می رساند، اين است كه درباره‌اش سخنراني‌های توخالی و همايش‌هايی از اين شهر به آن شهر و حرف‌های بی سر و ته فكرنكرده بزنيم، كه البته به هر شاعری ضرر می زند و اين همايش‌ها در درازمدت به اين شاعران زيان می رساند و آن‌ها را خيلی همگانی به معنای منفی نشان می دهد.


@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

بشد تیز بهرام و او را بدید
ازان ماه‌رویان یکی برگزید
چو خرم بهاری سپینود نام
همه شرم و ناز و همه رای و کام
بدو داد شنگل سپینود را
چو سرو سهی شمع بی‌دود را


@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

بیاورد ضحاک را چون نوند
به کوه دماوند کردش به بند
به کوه اندرون تنگ‌جایش گزید
نگه کرد غاری بنش ناپدید
بیاورد مسمارهای گران
به جایی که مغزش نبود اندران
فرو بست دستش بر آن کوه باز
بدان تا بماند به سختی دراز
ببستش برآن گونه آویخته
وزو خون دل بر زمین ریخته


@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir

📖دستیار شاهنامه خوانی
📚این کتاب به شما کمک می‌کند راحت‌تر شاهنامه بخوانید

✍️حسام ابنوس
🗞روزنامه جام جم

اگر یک مرتبه سمت شاهنامه رفته باشید یا اگر تنها خاطرات دوران مدرسه را در ذهن داشته با خودتان می‌گویید که شاهنامه خواندن کار راحتی نیست وگرنه هرکسی دوست دارد یک بار هم که شده در طول عمرش کاخ بلند حکیم فردوسی را که از نظم پی افکنده بخواند و در هزارتوی آن سیر و سیاحت کند.
شاهنامه خواندن کار راحتی نیست، قبول دارم. بنای رفیعی که به زبان فارسی سروده شده و کلمات دشوار و کهن فارسی به‌کار رفته شده در ساختمان این اثر، خواندن آن را کار دشوار و سختی می‌کند. برای همین اغلب یا از خیر خواندن آن می‌گذرند یا اگر کنجکاوی خواندن این کتاب دست از سرشان بر ندارد دست و پا شکسته سراغ این کتاب می‌روند. البته باید یادآوری کنم که خواندن این کتاب به مرور مانوس و روان می‌شود زیرا خواننده هرچه پیش می‌رود با کلمات و واژگان انس می‌گیرد و معنای بسیاری را درک می‌کند و از سختی ابتدایی دور می‌شود.
شرح‌ها و واژه‌نامه‌های بسیاری نوشته شده‌اند تا شیفتگان این بنای عظیم زبان فارسی را در مسیر رسیدن به آن یاری کنند، حتی برخی از این نیز فراتر رفته و شاهنامه را به نثر در آورده تا دایره مخاطبان این کتاب را گسترده‌تر کنند و حتی نسل‌های تازه‌تر و کم سن و سال‌تر را با آن مرتبط کنند. برای همین هرکس به قدر وسع و توانی که داشته تلاش کرده تا راهی برای رسیدن به این بنای عظیم و کاخ رفیع زبان فارسی باز کند تا جویندگان بیشتری به سرسرای آن راه یابند.
هرچند ایرادی که شاید به برخی شروح و تفاسیر وارد کرد این است که برخی مخاطبان فرضی خود را گروهی از نخبگان و شاهنامه‌پژوهان و افرادی که دارای سطحی از دانش ادبی هستند در نظر گرفته‌اند، به همین خاطر دایره مخاطبان آثارشان محدود و تنگ شده‌است. در واقع برخی از همین شروح و تفاسیر برای مخاطبان علاقه‌مند به خواندن شاهنامه خودشان نیازمند یک شرح و تفسیر و واژه‌نامه کمکی هستند تا مخاطبی که دانش ادبی زیادی ندارد بتواند از آنها استفاده کند و این در واقع یک مرحله دورتر شدن مخاطب از متن اصلی است، متنی که قرار بود به مخاطب کمک کند او به مقصد نزدیک‌تر شود او را یک مرحله نیز دورتر می‌کند.
مهری بهفر، یکی از کسانی است که با ممارست و تلاش بسیار طی این سال‌ها دست به شرح و تصحیح انتقادی بیت به بیت شاهنامه فردوسی با کمک نسخه‌های موجود زده و اثری بزرگ را برای علاقه‌مندان به زبان فارسی و شاهنامه حکیم توس فراهم آورده است. اثری بزرگ که از بزرگی شاهنامه بزرگی یافته ولی بهفر با تلاش و پیگیری بسیار توانسته اثری را برای همه گروه‌های سنی و رده‌های علمی ایجاد کند تا کلیدی باشد برای ورود به بنای عظیم حکیم ابوالقاسم فردوسی. او در تصحیح و شرح بیت به بیتی که از شاهنامه انجام داده و در مقدمه مفصلی که برای کارش نوشته تا راهنمایی برای مخاطب باشد، نحوه استفاده گروه‌های مختلف را شرح داده و هرکس با یک مرور مقدمه و حتی بدون مرور آن نیز می‌تواند از این کتاب ارزشمند استفاده کند تا پا به دنیای شاهنامه بگذارد.
او در کتابش اختلاف میان تصحیح‌های گوناگون را از ضبط ابیات آورده و در ادامه واژگان دشوار را معنا کرده و درباره ریشه آنها حرف زده و اگر لازم بوده شرحی از تاریخچه واژه برای مخاطب آورده‌است. در ادامه به‌خصوص در ابتدای داستان‌ها که شخصیت تازه‌ای به قصه وارد می‌شود پیشینه و سابقه آن شخصیت را شرح می‌دهد و وصف دقیقی به قدری که مخاطب بداند این اسم و شخصیت ریشه در کجا دارد، ارائه می‌کند. در پایان نیز شرح و معنای بیت را می‌آورد و از این‌رو برخی که لازم نمی‌دانند ریشه‌یابی واژگان یا اطلاعات تاریخی را بخوانند می‌توانند مستقیم سراغ شرح بیت بروند و ماجرای شاهنامه را دنبال کنند. تاکنون پنج دفتر از این کتاب به همت نشر نو منتشر شده که می‌تواند راهنمایی علاقه‌مندان به دنیای فردوسی و شاهنامه او باشد. تصحیح انتقادی بهفر برای کسانی که تا امروز راهی برای فردوسی‌خوانی نداشتند گزینه مناسبی است که از این طریق بتوانند با شاهنامه مانوس شوند، کتابی که باید آن را به‌عنوان اثری مهم در این روزگار تلقی کرد زیرا راه و رسم زیستن و اداره جامعه را با زبان داستان به مخاطبان خود نشان می‌دهد.


https://shahnamehpajohan.ir/product/%d8%b4%d8%a7%d9%87%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%d9%94-%d9%81%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%b3%db%8c-%d8%aa%d8%b5%d8%ad%db%8c%d8%ad-%d8%a7%d9%86%d8%aa%d9%82%d8%a7%d8%af%db%8c-%d9%88-%d8%b4%d8%b1%d8%ad-%db%8c%da%a9-7/

🏵جایگاه زنان در شاهنامه در اوج است / گفتگو با علیرضا قیامتی

🔸«شاهنامه یا فردوسی ضد زن است» جملات و تحلیل هایی از این دست را در سال‌های اخیر بعضا از زبان برخی که خود را شاهنامه پژوه و کارشناس شعر فارسی می‌دانند می‌شنویم و می‌خوانیم. وارد آوردن اتهاماتی از قبیل ضد زن بودن فردوسی یا شاهنامه از آن دست مواردی است که به نظر می‌رسد باید به‌طور مداوم از سوی شاهنامه‌پژوهان متخصص بررسی شود تا واقعیت اندیشه حکیم ابوالقاسم فردوسی، بزرگ‌‌ترین سراینده پارسی‌گو در قبال زنان بر همگان آشکار شود. در این خصوص پای صحبت‌های علیرضا قیامتی، شاهنامه‌پژوه نشستیم تا هم از فرهنگ اصیل ایرانی برایمان بگوید و هم از جایگاه زن در شاهنامه. او معتقد است زن در فرهنگ اصیل ایرانی و شاهنامه در اوج منزلت است.

برای خواندن ادامه گفتگو اینجا بزنید

@shahnamehpajohan⁣⁣⁣⁣