#صدقة_الحي_عن_الميت
◉ أخبرنا الربيع بن سليمان قال: حدثنا الشافعي إملاء قال «يلحق الميت من فعل غيره وعمله ثلاث: حج يؤدى عنه، ومال يتصدق به عنه أو يقضى، ودعاء، وإنما قلنا بهذا استدلالاً بالسنة في الحج خاصة والعمرة مثله قياساً»
◉ ئیمامی شافعی دەڵێت: «مردوو سێ شتی پێدەگات لە دوای مردنی: حەجێک لە جیاتی ئەنجام بدرێ، وە پارەیەک بکرێتە سەدەقە یان قەرزێک بدرێتەوە لە جیاتی، وە دوعا، وە ئەم قسەیەمان کرد لەبەر ئەو بەڵگەیەی هاتووە لە سوننەت، وە حەج بەتایبەت کە جائیزە لە جیاتی ئەنجام بدرێ وە عومرەش قیاس لەسەر حەج»
⌯ كتاب الأم للشافعي (١٢٦/٤).
◉ أخبرنا الربيع بن سليمان قال: حدثنا الشافعي إملاء قال «يلحق الميت من فعل غيره وعمله ثلاث: حج يؤدى عنه، ومال يتصدق به عنه أو يقضى، ودعاء، وإنما قلنا بهذا استدلالاً بالسنة في الحج خاصة والعمرة مثله قياساً»
◉ ئیمامی شافعی دەڵێت: «مردوو سێ شتی پێدەگات لە دوای مردنی: حەجێک لە جیاتی ئەنجام بدرێ، وە پارەیەک بکرێتە سەدەقە یان قەرزێک بدرێتەوە لە جیاتی، وە دوعا، وە ئەم قسەیەمان کرد لەبەر ئەو بەڵگەیەی هاتووە لە سوننەت، وە حەج بەتایبەت کە جائیزە لە جیاتی ئەنجام بدرێ وە عومرەش قیاس لەسەر حەج»
⌯ كتاب الأم للشافعي (١٢٦/٤).
[جیاوازی زاناو نەزان]
◉ قال الأصمعي: سمعت الشافعي يقول: «العالم يسأل عما يعلم وعما لا يعلم، فيثبت ما يعلم، ويتعلم ما لا يعلم، والجاهل يغضب من التعلم، ويأنف من التعليم»
◉ الأصمعي دەڵێت: گوێم لە شافعی بوو دەیفەرموو: «زانا پرسیار دەکات لەوە دەیزانێ و نایزانێت، بۆ ئەوەی دڵنیا بێت لەوەی دەیزانێ، وە فێربێت ئەوەی نایزانێت، وە نەزان توڕە دەبێت لە فێربوون، وە خۆی بە گەورە دەزانێ لە فێرکردن»
⌯ تاريخ ابن عساكر (١٥/٢).
◉ قال الأصمعي: سمعت الشافعي يقول: «العالم يسأل عما يعلم وعما لا يعلم، فيثبت ما يعلم، ويتعلم ما لا يعلم، والجاهل يغضب من التعلم، ويأنف من التعليم»
◉ الأصمعي دەڵێت: گوێم لە شافعی بوو دەیفەرموو: «زانا پرسیار دەکات لەوە دەیزانێ و نایزانێت، بۆ ئەوەی دڵنیا بێت لەوەی دەیزانێ، وە فێربێت ئەوەی نایزانێت، وە نەزان توڕە دەبێت لە فێربوون، وە خۆی بە گەورە دەزانێ لە فێرکردن»
⌯ تاريخ ابن عساكر (١٥/٢).
#الوتر
قال رسول الله ﷺ: «من خاف أن لا يقوم من آخر الليل فليوتر أوله، ثم ليرقد» رواه مسلم (٧٥٥).
◉ قال الإمام الشافعي: «الوتر.. من تركها كان أسوأ حالًا ممن ترك جميع النوافل في الليل والنهار»
پێغەمبەری خوا ﷺ دەفەرمووێت: «ئەوی ترسا لەکۆتای شەو هەڵنەستێ با نوێژی وتر لەسەرەتای شەو بخوێنێ، دواتر بخەوێت» رواه مسلم (٧٥٥).
◉ ئیمامی شافعی دەڵێت: «نوێژی وتر.. ئەوەی وازی لێ بێنێت حاڵی خراپترە لەو کەسەی واز لەهەموو سوننەتەکانی شەو و ڕۆژ دێنێت»
⌯ كتاب الأم للشافعي (٨٧/١).
قال رسول الله ﷺ: «من خاف أن لا يقوم من آخر الليل فليوتر أوله، ثم ليرقد» رواه مسلم (٧٥٥).
◉ قال الإمام الشافعي: «الوتر.. من تركها كان أسوأ حالًا ممن ترك جميع النوافل في الليل والنهار»
پێغەمبەری خوا ﷺ دەفەرمووێت: «ئەوی ترسا لەکۆتای شەو هەڵنەستێ با نوێژی وتر لەسەرەتای شەو بخوێنێ، دواتر بخەوێت» رواه مسلم (٧٥٥).
◉ ئیمامی شافعی دەڵێت: «نوێژی وتر.. ئەوەی وازی لێ بێنێت حاڵی خراپترە لەو کەسەی واز لەهەموو سوننەتەکانی شەو و ڕۆژ دێنێت»
⌯ كتاب الأم للشافعي (٨٧/١).
#العلم
◉ قال الإمام الشَّافعيُّ:
«ليس العلم ما حفظ، إنما العلم ما نفع»
◉ ئیمامی شافعی دەفەرمووێت:
«عیلم لەبەرکردن نیە، عیلم سوود وەرگرتنە»
⌯ حلية الاولياء (١٢٣/٩).
◉ قال الإمام الشَّافعيُّ:
«ليس العلم ما حفظ، إنما العلم ما نفع»
◉ ئیمامی شافعی دەفەرمووێت:
«عیلم لەبەرکردن نیە، عیلم سوود وەرگرتنە»
⌯ حلية الاولياء (١٢٣/٩).
#الحديث
❖ قال الرَّبيع بن سليمان: سمعت الشَّافعي - وذكر حديثًا - فقال له رجلٌ: تأخذ بالحديثِ؟ فقال لنا - ونحن خلفه كثير -: «اشهدوا أنِّي إذا صحَّ عندي الحديث عن رسول الله ﷺ، فلم آخذ به، فإنَّ عقلي قد ذهب»
❖ پێشەوا الرَّبيع ـی کوڕی سليمان دەڵێت: ئیمامی شافعی - باسی فەرموودەیەکی کرد - پیاوێکیش پێی وت: کار بەم فەرموودەیە ئەکەیت؟ ئیمامی پێی وتین - و ئێمەش زۆر بووین -: «شایەت بن ئەگەر فەرموودەیەک لە پێغەمبەرەوە ﷺ هات و سەحیح بوو، وە من کارم پێ نەکرد، بزانن کە من عەقڵم لە دەسداوە»
⌯ حلية الأولياء (١٠٧/٩).
❖ قال الرَّبيع بن سليمان: سمعت الشَّافعي - وذكر حديثًا - فقال له رجلٌ: تأخذ بالحديثِ؟ فقال لنا - ونحن خلفه كثير -: «اشهدوا أنِّي إذا صحَّ عندي الحديث عن رسول الله ﷺ، فلم آخذ به، فإنَّ عقلي قد ذهب»
❖ پێشەوا الرَّبيع ـی کوڕی سليمان دەڵێت: ئیمامی شافعی - باسی فەرموودەیەکی کرد - پیاوێکیش پێی وت: کار بەم فەرموودەیە ئەکەیت؟ ئیمامی پێی وتین - و ئێمەش زۆر بووین -: «شایەت بن ئەگەر فەرموودەیەک لە پێغەمبەرەوە ﷺ هات و سەحیح بوو، وە من کارم پێ نەکرد، بزانن کە من عەقڵم لە دەسداوە»
⌯ حلية الأولياء (١٠٧/٩).
#ڕێبوار
◉ قيل للإمام الشَّافعيِّ:
مالكَ تُدمِنُ إِمسَاكَ العَصَا وَلَستَ بِضَعِيفٍ!
فَقَالَ: «لِأَذكُرَ أَنِّي مُسَافِرٌ» يَعنِي فِي الدُّنْيَا.
◉ بەئیمامی شافعی وترا:
بۆچی هەمیشە دار بەدەست دەگری، وە لاوازیش نیت؟!
فەرمووی: «بۆئەوەی لەیادم بێت کە من ڕێبوارم» واتە لەم دونیایە.
⌯ المجموع شرح المهذب (٥٥٧/١).
◉ قيل للإمام الشَّافعيِّ:
مالكَ تُدمِنُ إِمسَاكَ العَصَا وَلَستَ بِضَعِيفٍ!
فَقَالَ: «لِأَذكُرَ أَنِّي مُسَافِرٌ» يَعنِي فِي الدُّنْيَا.
◉ بەئیمامی شافعی وترا:
بۆچی هەمیشە دار بەدەست دەگری، وە لاوازیش نیت؟!
فەرمووی: «بۆئەوەی لەیادم بێت کە من ڕێبوارم» واتە لەم دونیایە.
⌯ المجموع شرح المهذب (٥٥٧/١).
#الشافعي
◉ قال الإمام سحنون التنوخي (٢٤٠ه) : «لم يكن في الشافعي بدعة»
قال الذهبي: «فصدق والله، فرحم الله الشافعي، وأين مثل الشافعي والله في صدقه، وشرفه، ونبله، وسعة علمه، وفرط ذكائه، ونصره للحق، وكثرة مناقبه؟! رحمه الله تعالى»
◉ پێشەوا سحنون التنوخي (٢٤٠ه) دەڵێت: «ئیمامی شافعی هیچ بیدعەیەکی نەبووە»
الذهبي دەڵێت: «ڕاست دەکات سوێند بەخوا، ڕەحمەتی خوا لە شافعی بێت، جا لە کوێ هەیە وەکو شافعی لە ڕاستگوی و شەرف و حەق پێکاندن و زۆری عیلم و زیرەکی و ژیری و پشتیوانی کردنی لە حەق و سیفەتە باشەکانی، ڕەحمەتی خوای لێبێت»
⌯ سير أعلام النبلاء (٩٥/١٠)
◉ قال الإمام سحنون التنوخي (٢٤٠ه) : «لم يكن في الشافعي بدعة»
قال الذهبي: «فصدق والله، فرحم الله الشافعي، وأين مثل الشافعي والله في صدقه، وشرفه، ونبله، وسعة علمه، وفرط ذكائه، ونصره للحق، وكثرة مناقبه؟! رحمه الله تعالى»
◉ پێشەوا سحنون التنوخي (٢٤٠ه) دەڵێت: «ئیمامی شافعی هیچ بیدعەیەکی نەبووە»
الذهبي دەڵێت: «ڕاست دەکات سوێند بەخوا، ڕەحمەتی خوا لە شافعی بێت، جا لە کوێ هەیە وەکو شافعی لە ڕاستگوی و شەرف و حەق پێکاندن و زۆری عیلم و زیرەکی و ژیری و پشتیوانی کردنی لە حەق و سیفەتە باشەکانی، ڕەحمەتی خوای لێبێت»
⌯ سير أعلام النبلاء (٩٥/١٠)
#الدعاء
❖ عن المَيْمونيّ أنَّه قال: سمعت أحمد بن حنبل يقول: «ستّةٌ أَدعُو لَهُمْ بِسَحَرٍ؛ أَحدُهم الشافعي رضِيَ اللهُ عنهُ»
❖ پێشەوا المَيْموني دەڵێت: «گوێم لە ئەحمەدی کوڕی حەنبەل بوو دەیوت: دوعا بۆ شەش کەس دەکەم لە کاتی سەحەر، یەکێکیان شافعیە».
وقت السحر: کاتێکە دەکەوێتە کۆتایی شەو پێش نوێژ بەیانی.
⌯ الطيوريات لأبي طاهر السِّلَفي (٢٦٨/٢).
❖ عن المَيْمونيّ أنَّه قال: سمعت أحمد بن حنبل يقول: «ستّةٌ أَدعُو لَهُمْ بِسَحَرٍ؛ أَحدُهم الشافعي رضِيَ اللهُ عنهُ»
❖ پێشەوا المَيْموني دەڵێت: «گوێم لە ئەحمەدی کوڕی حەنبەل بوو دەیوت: دوعا بۆ شەش کەس دەکەم لە کاتی سەحەر، یەکێکیان شافعیە».
وقت السحر: کاتێکە دەکەوێتە کۆتایی شەو پێش نوێژ بەیانی.
⌯ الطيوريات لأبي طاهر السِّلَفي (٢٦٨/٢).
أَخي لَن تَنالَ العِلمَ إِلّا بِسِتَّةٍ
سَأُنبيكَ عَن تَفصيلِها بِبَيانِ
ذَكاءٌ وَحِرصٌ وَاِجتِهادٌ وَبُلغَةٌ
وَصُحبَةُ أُستاذٍ وَطولُ زَمانِ
واتە: برام بە شەش ھۆکار نەبێت زانست بە دەست ناھێنی منیش واڕوونیان دەکەمەوە بۆت: زیرەکی و سوور بوون و کۆشش، وە ھێندەش خەرجیت ھەبێت بێ نیازت بکات، وە ھاوڕێیەتی مامۆستا وە بوونی کاتێک درێژ.
#الإمام_الشافعي
سَأُنبيكَ عَن تَفصيلِها بِبَيانِ
ذَكاءٌ وَحِرصٌ وَاِجتِهادٌ وَبُلغَةٌ
وَصُحبَةُ أُستاذٍ وَطولُ زَمانِ
واتە: برام بە شەش ھۆکار نەبێت زانست بە دەست ناھێنی منیش واڕوونیان دەکەمەوە بۆت: زیرەکی و سوور بوون و کۆشش، وە ھێندەش خەرجیت ھەبێت بێ نیازت بکات، وە ھاوڕێیەتی مامۆستا وە بوونی کاتێک درێژ.
#الإمام_الشافعي
#الصحابة
◉ قال الإمام الشافعي: «ما أرى أن الله تعالى لا يمنع الناس عن شتم أصحاب رسول الله إلا ليزيدهم ثوابًا عند انقطاع أعمالهم»
◉ ئیمامی شافعی دەفەرمووێت: «وا نابینم کە الله تعالی ڕێگە لە خەڵک ناگرێت کە جوێن بە هاوڵانی پێغەمبەر ﷺ بدرێت ئیللا لەبەر زیاد بوونی پاداشتیان لە دوای نەمانی کرداریان»
⌯ مناقب الإمام الشافعي للرازي (١٢٧).
◉ قال الإمام الشافعي: «ما أرى أن الله تعالى لا يمنع الناس عن شتم أصحاب رسول الله إلا ليزيدهم ثوابًا عند انقطاع أعمالهم»
◉ ئیمامی شافعی دەفەرمووێت: «وا نابینم کە الله تعالی ڕێگە لە خەڵک ناگرێت کە جوێن بە هاوڵانی پێغەمبەر ﷺ بدرێت ئیللا لەبەر زیاد بوونی پاداشتیان لە دوای نەمانی کرداریان»
⌯ مناقب الإمام الشافعي للرازي (١٢٧).
[عَلاقةُ اللغةِ العربيَّة بالفقه]
◉ روي أنَّ الشافعيَّ أقام في علم العربيَّة عشرين سنة، فقيل له في هذا، فقال: «ما أردت بهذا إلَّا استعانةً للفقه»
عن إبراهيم الحربي -تلميذ الإمام أحمد بن حنبل- أنَّه قال: «من تكلَّم في الفقه بغير لغة؛ تكلم بلسان قصير»
◉ گێڕاویانەتەوە کە ئیمامی شافعی بیست ساڵ فێری زمانی عەرەبی بووە، پرسیاریان لێکرد بۆچی وات کرد، فەرمووی: «تەنها لەبەر تێگەیشتنی فیقھ»
پێشەوا إبراهيم الحربي - قوتابی ئیمامی أحمدی کوڕی حنبل - فەرموویەتی: «هەر کەسێک قسە لە فیقھ بکات و شارەزایی نەبێت لە زمانی عەرەبی؛ بە زمانێکی کورت قسە دەکات»
⌯ الفقيه والمتفقه (٤٢/٢).
◉ روي أنَّ الشافعيَّ أقام في علم العربيَّة عشرين سنة، فقيل له في هذا، فقال: «ما أردت بهذا إلَّا استعانةً للفقه»
عن إبراهيم الحربي -تلميذ الإمام أحمد بن حنبل- أنَّه قال: «من تكلَّم في الفقه بغير لغة؛ تكلم بلسان قصير»
◉ گێڕاویانەتەوە کە ئیمامی شافعی بیست ساڵ فێری زمانی عەرەبی بووە، پرسیاریان لێکرد بۆچی وات کرد، فەرمووی: «تەنها لەبەر تێگەیشتنی فیقھ»
پێشەوا إبراهيم الحربي - قوتابی ئیمامی أحمدی کوڕی حنبل - فەرموویەتی: «هەر کەسێک قسە لە فیقھ بکات و شارەزایی نەبێت لە زمانی عەرەبی؛ بە زمانێکی کورت قسە دەکات»
⌯ الفقيه والمتفقه (٤٢/٢).