حاشیه و امضای اعتضاد السلطنه (وزیر علوم ) در حاشیه نسخه الملل و النحل شهرستانی
نسخه متعلق به قرن هشتم است
@sepahsalaar
نسخه متعلق به قرن هشتم است
@sepahsalaar
سپهسالار ؛ بخش خطی کتابخانه دانشگاه شهید مطهری
حاشیه و امضای اعتضاد السلطنه (وزیر علوم ) در حاشیه نسخه الملل و النحل شهرستانی نسخه متعلق به قرن هشتم است @sepahsalaar
انجام نسخه الملل و النحل شهرستانی
کاتب: ابوالوفا خوارزمی (م835)
تاریخ کتابت: دوشنبه 4 شعبان 797
شماره نسخه: 2810
کاتب نام خود را : ابو الوفا بن سعید بن محمد بن محمود آورده است ، و در صفحه بعد شخصی بیتی را با عنوان : «منه قدس سره» آورده است که آن بیت «بد کردم و اعتذار بدتر ز گناه = زیرا که درین هست سه دعوی تباه * دعوی وجود و دعوی قوة و فعل = لاحول و لاقوة الا باللّه» می باشد و شاعر آن ابوالوفا خوارزمی (م835) می باشد . لذا با این شاهد باید کاتب نسخه را نیز ابوالوفا خوارزمی دانست .
@sepahsalaar
کاتب: ابوالوفا خوارزمی (م835)
تاریخ کتابت: دوشنبه 4 شعبان 797
شماره نسخه: 2810
کاتب نام خود را : ابو الوفا بن سعید بن محمد بن محمود آورده است ، و در صفحه بعد شخصی بیتی را با عنوان : «منه قدس سره» آورده است که آن بیت «بد کردم و اعتذار بدتر ز گناه = زیرا که درین هست سه دعوی تباه * دعوی وجود و دعوی قوة و فعل = لاحول و لاقوة الا باللّه» می باشد و شاعر آن ابوالوفا خوارزمی (م835) می باشد . لذا با این شاهد باید کاتب نسخه را نیز ابوالوفا خوارزمی دانست .
@sepahsalaar
ضرورت باز سازی قسمتی از کتیبه های
مسجد و مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار)
تهیه کنندگان:
*امیر رجبی نژاد
*زهراء سادات کشفی
*حسن قاسمی
کتیبه های مدرسه عالی شهید مطهری ، در واقع خلاصه ایست از متن ادیبانه وقفنامه ، که این خلاصه در همان زمان یا نزدیک به زمان واقف مرحوم این بنا تهیه شده است و به خط میرزا غلامرضا کتابت شده و اجرا گردیده است .
اتفاق تلخی که پس از دوره قاجاریه و با به حکومت رسیدن پهلوی در تغییر و تحریف برخی از کتیبه ها رخ داده ، نه تنها باعث از بین رفتن قسمتی از اثر برجسته میرزا غلامرضا گردیده بلکه باعث تغییر و تحریف بخشی از خلاصه وقفنامه ای گردیده که اسناد آن از دید محققان و پژوهشگران هیچگاه پوشیده نخواهد ماند .
دلیل بر تهیه این گزارش مصور ، یافتن سند جدیدی مربوط به کتیبه های این بنای عظیم بود که اکنون این سند در کتابخانه ملی فرانسه به شماره 1291 نگهداری می شود و تصویر تمام صفحات آن به پیوست می باشد .
در ذیل ابتدا گزارشی از تغییرات و تحریفات مهم و اساسی که در متن این کتیبه ها به ترتیب تاریخ رخ داده است همراه با تصاویر ارائه می گردد و در ادامه پیشنهادی جهت بازیابی اصل اثر ارائه می گردد ، امید است با اقدامی شایسته در این زمینه ، امانت دار خوب و احیاء کننده لایقی برای میراث گذشتگان خویش باشیم .
1. تغییرات و تحریفات
الف) کتیبه بالای درب غربی و اصلی مسجد
* قدیمی ترین تصویر موجود از این کتیبه مربوط به دوره قاجاریه است و تصویر بعدی مربوط به آغاز دوره پهلوی است که چون نام ناصر الدین شاه در کتیبه بوده است این کتیبه برداشته شده است و به نظر این اتفاق در همان سال 1304 شمسی رخ داده است (رجوع به تصویر شماره 1) ، و یحیی دولت آبادی نیز که در همان دوران مشغول نگارش کتاب تاریخی خویش یعنی «حیات یحیی» بوده به این واقعه تلخ تصریح نموده است (ج4 ، ص400 و 401) (دولت آبادی کتابش را بین سالهای 1271 شمسی تا 1314 شمسی تألیف کرده و وقایع آن سالها را نگاشته است).
* تصویر بعدی مربوط به تحریف عبارت کتیبه است که در دوره رضا خان پهلوی این تحریف صورت گرفته است و کاشیهای آن تا پایان دوره پهلوی نیز وجود داشته است . و این اتفاق بین سالهای 1304 تا 1319 شمسی رخ داده است (رجوع به تصویر شماره 2)
* بعد از اینکه حکومت پهلوی ساقط گردید ، در همان آغاز انقلاب اسلامی در سال 1357 ، کتیبه دوره پهلوی با رنگ سفید پوشیده گردیده است (رجوع به تصویر شماره 3)
* چون بودن کتیبه به صورت قبل جلوه خوبی نداشته ، کاشیهای پهلوی اول برداشته شده و آیه ای از قرآن به جای آن گذاشته شده است که به نظر این در دهه هفتاد انجام شده و هم اکنون به این صورت می باشد . (رجوع به تصویر 4 )
ب) کتیبه داخل حیاط از بالای درب ورودی غربی تا قبل از اولین مناره در ضلع جنوبی
عبارات موجود از این کتیبه که در زمان پهلوی دوم دچار تحریف و تغییر گردیده است هم اکنون نیز موجود است . (رجوع به تصاویر شماره 5 )
* نکته قابل توجه اینکه برخی از کاشی های کتیبه داخل حیاط به مرور زمان دچار آسیب دیدگی شده و در چند سال گذشته برخی از آنها بازسازی شده ولی متاسفانه در اثر عدم اطلاع از متن اصلی آن کتیبه ، تغییرات و اشتباهاتی رخ داده که آنها نیز ضرورت دارد با اقدامی شایسته مجددا اصلاح گردند .
ادامه در ارسالی بعدی
👇👇👇
@sepahsalaar
مسجد و مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار)
تهیه کنندگان:
*امیر رجبی نژاد
*زهراء سادات کشفی
*حسن قاسمی
کتیبه های مدرسه عالی شهید مطهری ، در واقع خلاصه ایست از متن ادیبانه وقفنامه ، که این خلاصه در همان زمان یا نزدیک به زمان واقف مرحوم این بنا تهیه شده است و به خط میرزا غلامرضا کتابت شده و اجرا گردیده است .
اتفاق تلخی که پس از دوره قاجاریه و با به حکومت رسیدن پهلوی در تغییر و تحریف برخی از کتیبه ها رخ داده ، نه تنها باعث از بین رفتن قسمتی از اثر برجسته میرزا غلامرضا گردیده بلکه باعث تغییر و تحریف بخشی از خلاصه وقفنامه ای گردیده که اسناد آن از دید محققان و پژوهشگران هیچگاه پوشیده نخواهد ماند .
دلیل بر تهیه این گزارش مصور ، یافتن سند جدیدی مربوط به کتیبه های این بنای عظیم بود که اکنون این سند در کتابخانه ملی فرانسه به شماره 1291 نگهداری می شود و تصویر تمام صفحات آن به پیوست می باشد .
در ذیل ابتدا گزارشی از تغییرات و تحریفات مهم و اساسی که در متن این کتیبه ها به ترتیب تاریخ رخ داده است همراه با تصاویر ارائه می گردد و در ادامه پیشنهادی جهت بازیابی اصل اثر ارائه می گردد ، امید است با اقدامی شایسته در این زمینه ، امانت دار خوب و احیاء کننده لایقی برای میراث گذشتگان خویش باشیم .
1. تغییرات و تحریفات
الف) کتیبه بالای درب غربی و اصلی مسجد
* قدیمی ترین تصویر موجود از این کتیبه مربوط به دوره قاجاریه است و تصویر بعدی مربوط به آغاز دوره پهلوی است که چون نام ناصر الدین شاه در کتیبه بوده است این کتیبه برداشته شده است و به نظر این اتفاق در همان سال 1304 شمسی رخ داده است (رجوع به تصویر شماره 1) ، و یحیی دولت آبادی نیز که در همان دوران مشغول نگارش کتاب تاریخی خویش یعنی «حیات یحیی» بوده به این واقعه تلخ تصریح نموده است (ج4 ، ص400 و 401) (دولت آبادی کتابش را بین سالهای 1271 شمسی تا 1314 شمسی تألیف کرده و وقایع آن سالها را نگاشته است).
* تصویر بعدی مربوط به تحریف عبارت کتیبه است که در دوره رضا خان پهلوی این تحریف صورت گرفته است و کاشیهای آن تا پایان دوره پهلوی نیز وجود داشته است . و این اتفاق بین سالهای 1304 تا 1319 شمسی رخ داده است (رجوع به تصویر شماره 2)
* بعد از اینکه حکومت پهلوی ساقط گردید ، در همان آغاز انقلاب اسلامی در سال 1357 ، کتیبه دوره پهلوی با رنگ سفید پوشیده گردیده است (رجوع به تصویر شماره 3)
* چون بودن کتیبه به صورت قبل جلوه خوبی نداشته ، کاشیهای پهلوی اول برداشته شده و آیه ای از قرآن به جای آن گذاشته شده است که به نظر این در دهه هفتاد انجام شده و هم اکنون به این صورت می باشد . (رجوع به تصویر 4 )
ب) کتیبه داخل حیاط از بالای درب ورودی غربی تا قبل از اولین مناره در ضلع جنوبی
عبارات موجود از این کتیبه که در زمان پهلوی دوم دچار تحریف و تغییر گردیده است هم اکنون نیز موجود است . (رجوع به تصاویر شماره 5 )
* نکته قابل توجه اینکه برخی از کاشی های کتیبه داخل حیاط به مرور زمان دچار آسیب دیدگی شده و در چند سال گذشته برخی از آنها بازسازی شده ولی متاسفانه در اثر عدم اطلاع از متن اصلی آن کتیبه ، تغییرات و اشتباهاتی رخ داده که آنها نیز ضرورت دارد با اقدامی شایسته مجددا اصلاح گردند .
ادامه در ارسالی بعدی
👇👇👇
@sepahsalaar
Telegram
کتابخانه نسخ خطی سپهسالار
ادامه مطلب ارسالی قبلی ☝️☝️☝️
2. اصلاحات پیشنهادی
الف) کتیبه بالای درب غربی و اصلی مسجد
بر اساس قدیمی ترین سندی که مذکور شد و در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می شود عبارت اصلی این گونه گزارش شده است : «کتیبه دور بالای جلو خوان اینست: در عهد دولت معدلت آیت همایون ... خاقان الخواقین داور زمین و زمان خسرو صاحبقران السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان بن الخاقان سلطان ناصر الدین شاه قاجار لا زالت اعدائه مقهورة و سیوف انصاره فی نصرة الاسلام مشهورة که تا زمانه را گردش و ستاره را تابش بختش بنده بادا (رجوع به متن سند الحاقی) این مسجد رفیع البنیان ...» ، عبارت کنونی که در این کتیبه قرار داده شده است آیه از قرآن کریم است که صرفا جهت تغییر کتیبه مربوط به دوران پهلوی ایجاد کرده اند . رجوع شود به تصاویر شماره (1 الی 4)
ب) کتیبه داخل حیاط از بالای درب ورودی غربی تا قبل از اولین مناره در ضلع جنوبی
بر اساس قدیمی ترین سندی که مذکور شد و در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می شود عبارت اصلی این گونه گزارش شده است : «کتیبه دور مرتبه تحتانی مسجد از دالان طرف دست راست که داخل میشود شروع شده : «بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله الواقف علی الضمائر و المطلع علی السرائر و الصلواة و السلام علی اشرف خلقه محمد و آله سید الاوائل و الاواخر و بعد در عهد میمون ابد مقرون شاهنشاه دین پناه فروغ بخش دیهیم و گاه خسرو دنیا و دین شهریار زمان و زمین وارث تاج و تخت قدیم حافظ آیین شرع قویم ممهد اساس مرحمت و عدالت گستری مشید قواعد عطوفت و رعیت پروری حامی الشریعة الغراء و راعی الملة البیضا سلطان سلاطین الزمان و خاقان خواقین الدوران کهف الاسلام و المسلمین نصرة الدنیا و الدین طراز کسوت سلطنت و جهانداری سایه بلند پایه عدل و رحمت حضرت پروردگاری السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان بن الخاقان ابو الفتح و الظفر السلطان ناصر الدین شاه قاجار خلد الله ملکه و سلطانه . تا اینجا دالان طرف دست راست مقصوره تمام شد . (رجوع به عبارات موجود در سند که به پیوست است 1 , 2 , 3 ) عباراتی که برجسته گردید متاسفانه در زمان پهلوی دوم به عبارات دیگری تحریف یافته است (رجوع به تصویر شماره 5 ) و ضرورت دارد این عبارات تحریفی به عبارات اصلی اصلاح شود .
@sepahsalaar
2. اصلاحات پیشنهادی
الف) کتیبه بالای درب غربی و اصلی مسجد
بر اساس قدیمی ترین سندی که مذکور شد و در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می شود عبارت اصلی این گونه گزارش شده است : «کتیبه دور بالای جلو خوان اینست: در عهد دولت معدلت آیت همایون ... خاقان الخواقین داور زمین و زمان خسرو صاحبقران السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان بن الخاقان سلطان ناصر الدین شاه قاجار لا زالت اعدائه مقهورة و سیوف انصاره فی نصرة الاسلام مشهورة که تا زمانه را گردش و ستاره را تابش بختش بنده بادا (رجوع به متن سند الحاقی) این مسجد رفیع البنیان ...» ، عبارت کنونی که در این کتیبه قرار داده شده است آیه از قرآن کریم است که صرفا جهت تغییر کتیبه مربوط به دوران پهلوی ایجاد کرده اند . رجوع شود به تصاویر شماره (1 الی 4)
ب) کتیبه داخل حیاط از بالای درب ورودی غربی تا قبل از اولین مناره در ضلع جنوبی
بر اساس قدیمی ترین سندی که مذکور شد و در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می شود عبارت اصلی این گونه گزارش شده است : «کتیبه دور مرتبه تحتانی مسجد از دالان طرف دست راست که داخل میشود شروع شده : «بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله الواقف علی الضمائر و المطلع علی السرائر و الصلواة و السلام علی اشرف خلقه محمد و آله سید الاوائل و الاواخر و بعد در عهد میمون ابد مقرون شاهنشاه دین پناه فروغ بخش دیهیم و گاه خسرو دنیا و دین شهریار زمان و زمین وارث تاج و تخت قدیم حافظ آیین شرع قویم ممهد اساس مرحمت و عدالت گستری مشید قواعد عطوفت و رعیت پروری حامی الشریعة الغراء و راعی الملة البیضا سلطان سلاطین الزمان و خاقان خواقین الدوران کهف الاسلام و المسلمین نصرة الدنیا و الدین طراز کسوت سلطنت و جهانداری سایه بلند پایه عدل و رحمت حضرت پروردگاری السلطان بن السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان بن الخاقان ابو الفتح و الظفر السلطان ناصر الدین شاه قاجار خلد الله ملکه و سلطانه . تا اینجا دالان طرف دست راست مقصوره تمام شد . (رجوع به عبارات موجود در سند که به پیوست است 1 , 2 , 3 ) عباراتی که برجسته گردید متاسفانه در زمان پهلوی دوم به عبارات دیگری تحریف یافته است (رجوع به تصویر شماره 5 ) و ضرورت دارد این عبارات تحریفی به عبارات اصلی اصلاح شود .
@sepahsalaar
Telegram
کتابخانه نسخ خطی سپهسالار
Forwarded from سپهسالار ؛ بخش خطی کتابخانه دانشگاه شهید مطهری
[email protected]
113.3 MB
جلد 5 فهرست کتابخانه سپهسالار
@sepahsalaar
@sepahsalaar
آغاز و انجام نسخه گلستان سعدی در انجمن سلطنتی آسیایی(Royal Asiatic Society)، لندن
این نسخه در سال 990 ق. کتابت شده است و در صفحۀ انجامۀ آن، تصویری از محمدحسین کشمیری (کاتب نسخه ) و منوهر(فرزند Basawan) به دست منوهر نگارگری شده است.
*فایل کامل نسخه در نظرات امده است .
@sepahsalaar
این نسخه در سال 990 ق. کتابت شده است و در صفحۀ انجامۀ آن، تصویری از محمدحسین کشمیری (کاتب نسخه ) و منوهر(فرزند Basawan) به دست منوهر نگارگری شده است.
*فایل کامل نسخه در نظرات امده است .
@sepahsalaar
روح بزرگ آیت الله محمد امامی کاشانی به رحمت ایزدی پیوست .
ایشان در کنار تمام مسئولیتهایی که داشتند ، از آغاز انقلاب تا کنون تولیت مدرسه عالی شهید مطهری را نیز عهده دار بودند .
بخش خطی کتابخانه درگذشت این عالم مجاهد و فرزانه را تسلیت عرض می دارد .
@sepahsalaar
ایشان در کنار تمام مسئولیتهایی که داشتند ، از آغاز انقلاب تا کنون تولیت مدرسه عالی شهید مطهری را نیز عهده دار بودند .
بخش خطی کتابخانه درگذشت این عالم مجاهد و فرزانه را تسلیت عرض می دارد .
@sepahsalaar
جهدی کن و با مردم دانا بنشین
یا با صنم لطیف رعنا بنشین
لیکن هر دو میسر نشود جان پدر
اوقات مکن ضایع و تنها بنشین
چرخ گردون ز خوشه ي پروين
دسته مي بست بهر جاروبم
اين زمان بين که چون بساط زمين
مي کند گاو و خر لگدکوبم
حررته من کلام قائم مقام فی 1259
@sepahsalaar
یا با صنم لطیف رعنا بنشین
لیکن هر دو میسر نشود جان پدر
اوقات مکن ضایع و تنها بنشین
چرخ گردون ز خوشه ي پروين
دسته مي بست بهر جاروبم
اين زمان بين که چون بساط زمين
مي کند گاو و خر لگدکوبم
حررته من کلام قائم مقام فی 1259
@sepahsalaar
تصویری قدیمی از تهران
این تصویر از بالای یکی از مناره های مسجد سپهسالار گرفته شده است
پایین تصویر: حجرات فوقانی ضلع شمال غربی مسجد سپهسالار
میان تصویر: حیاط مجلس شورای ملی
سمت چپ: قدری از میدان بهارستان پیداست
همچنین تصویری از چشمه علی به پیوست است .
@sepahsalaar
این تصویر از بالای یکی از مناره های مسجد سپهسالار گرفته شده است
پایین تصویر: حجرات فوقانی ضلع شمال غربی مسجد سپهسالار
میان تصویر: حیاط مجلس شورای ملی
سمت چپ: قدری از میدان بهارستان پیداست
همچنین تصویری از چشمه علی به پیوست است .
@sepahsalaar
لیس الجمال بأسباب تزیننا
انما الجمال [جمال] العلم والأدب
لیس الیتیم الذی قد مات والده
بل الیتیم ، یتیم العقل و الحسب
زینت نه به جامه است ای مرد خدا
وز علم شود زینت مردان پیدا
وز مرگِ پدر نمی شود طفل یتیم
آنست یتیم کز خرد ماند جدا
حرره محمد علی شمرانی
@sepahsalaar
انما الجمال [جمال] العلم والأدب
لیس الیتیم الذی قد مات والده
بل الیتیم ، یتیم العقل و الحسب
زینت نه به جامه است ای مرد خدا
وز علم شود زینت مردان پیدا
وز مرگِ پدر نمی شود طفل یتیم
آنست یتیم کز خرد ماند جدا
حرره محمد علی شمرانی
@sepahsalaar
جمعی از معلمین مدرسه دارالفنون در سال 1301 شمسی
از جمله : عبد العظیم قریب - دکتر محمود شیمی - ریشار مؤدب الملک - محمد حسن مزین الدوله و ...
روز بزرگداشت مقام و منزلت معلم را به همه سروران و عزیزانی که خود را وقف تعلیم و تربیت نموده اند ، تبریک می گوییم.
عارفان علم عاشق می‌شوند
بهترین مردم معلم می‌شوند
عشق با دانش متمم میشود
هر که عاشق شد معلم میشود
@sepahsalaar
از جمله : عبد العظیم قریب - دکتر محمود شیمی - ریشار مؤدب الملک - محمد حسن مزین الدوله و ...
روز بزرگداشت مقام و منزلت معلم را به همه سروران و عزیزانی که خود را وقف تعلیم و تربیت نموده اند ، تبریک می گوییم.
عارفان علم عاشق می‌شوند
بهترین مردم معلم می‌شوند
عشق با دانش متمم میشود
هر که عاشق شد معلم میشود
@sepahsalaar