♦️ استقلال فکری چیست؟

✅ استقلال فکری / در برابرِ دنباله‌روی فکری

استقلال فکری یعنی اینکه، با عقلمان، کنترلِ باور‌ها، ارزش‌ها، و استنتاج‌های خودمان را در دست بگیریم. آرمان سنجشگرانه‌اندیشی این است که افراد یاد بگیرند خودشان به جای خودشان بیندیشند و زمام فرایندهای فکری‌شان را در دست بگیرند. استقلال فکری مستلزمِ این است که شخص تعهد داشته باشد که باورها را بر اساس دلیل و شاهد تحلیل و ارزشگذاری کند؛ هنگامی که عقل حکم می‌کند بپرسد، هنگامی که عقل حکم می‌کند باور کند، و هنگامی که عقل حکم می‌کند تأیید کند.

🔺 برگرفته از کتاب «مفهوم‌ها و ابزارهای تفکر نقادانه/نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر/بازنویسی: مهدی خسروانی/ناشر: نشر نو

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

🎙 امشب، به شرط آنکه اینترنت یاری کند، در گروه «خانه‌ی آگاهی» کنفرانسی خواهم داشت با عنوان

🔰 «نگاهی به چیستی و فایده‌ی سنجشگرانه‌اندیشی»

📆روز پنجشنبه ۱۴۰۰/۰۵/۰۷
🕘ساعت ۲۱

❓محور کنفرانس پرسش‌های زیر خواهد بود:
♦️ تفکر نقادانه چیست؟
♦️چه شد که تفکر نقادانه در کشورهای غربی جدی گرفته شد؟
♦️ تفکر نقادانه چه کمکی به زندگی بهتر می‌کند؟
♦️ برای تقویت تفکر نقادانه چه باید کرد؟
♦️ تفکر نقادانه چه نیست؟

🎙کنفرانس به صورت گفتگوی آنلاین در ویس چت خواهد بود.👥

✌️لینک گروه گفتگو
https://www.tg-me.com/joinchat-MvtBfq6UUG5mYmI0

♻️ کانال خانه‌ی آگاهی:

🆔@Khaneh_agahi1

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 تحلیل نقادانه‌ی اندیشه
(دوره‌ی چهارجلسه‌ای، بر اساس نظریه‌ی ریچارد پل)

♻️ مدرس: مهدی خسروانی (مترجم و پژوهش‌گر در زمینه‌ی تفکر نقادانه)
📚 آثار منتشرشده و در دست انتشار مدرس دوره

🔰 محتوای دوره:
▪️ چیستی تفکر نقادانه
▪️ تحلیل اندیشه
▪️ نقد اندیشه
▪️ فعالیت کارگاهی

⏱ زمان جلسات: جمعه‌ها ساعت 20، در اسکای‌روم

شهریه‌ی دوره: 150 هزار تومان برای چهار جلسه

👈 تماس برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام:
@Mkhosravani یا @mitrasalarimehromah

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

دوستان، ظرفیت این دوره تکمیل شد.
درباره‌ی دوره‌ی بعدی که به احتمال فراوان در مهرماه برگزار خواهد شد اطلاع‌رسانی خواهم کرد.

💢 تفکر تداعی‌گرانه چیست؟

♻️ تفکر تداعی‌گرانه اندیشیدنی که در آن انگاره‌ها، خاطره‌ها، تجربه‌ها، یا احساسات به دلیل‌های مختلف (که لزوماً «منطقی» نیستند) در ذهن به هم پیوند می‌خورند.
♻️ بخش زیادی از اندیشیدنِ انسان‌ها بالطبع تداعی‌گرانه است. این بدان معناست که ذهن بسیاری از انگاره‌ها را به یکدیگر وصل می‌کند اما نه بدین سبب که میانشان پیوندی «منطقی» وجود دارد، بلکه بدین سبب که، این انگاره‌ها، به دلیل‌های گوناگون، ما را به یاد یکدیگر می‌اندازند؛ برای مثال، به این دلیل که آنها را در یک زمان تجربه کرده‌ایم. به این ترتیب، اگر در گذشته چندین بار به خاطرِ «محکم بستنِ در» تنبیه شده باشیم، در این صورت ممکن است محکم بسته شدنِ در برای ما تداعی کننده‌ی ترس از تنبیه شدن باشد.
♻️ ذهن ما آکنده از تداعی‌هایی است که در تجربه‌ی ما به یکدیگر پیوند خورده‌اند. تداعی ممکن است به این صورت باشد: «این من را به یادِ آن می‌اندازد، و آن من را به یاد آن می‌اندازد، و آن من را به یادِ آن می‌اندازد، و آن نیز من را به یادِ چیزی دیگر می‌اندازد.» برای مثال، صدای شجریان من را به یادِ روزهای گرم تابستان می‌اندازد، روزهای گرم تابستان من را به یادِ فوتبال می‌اندازد، فوتبال من را به یادِ فردی می‌اندازد که زمانی مربیِ فوتبالم بوده است و این تداعی‌ها همین طور ادامه پیدا می‌کنند. ذهن انسان، به طور طبیعی، به اندیشیدنِ تداعی‌گرانه، بی‌ضابطه، و مهارنشده تمایل دارد، نه اندیشیدنِ غایت‌مند، ربط‌دار، و درست. البته تفکر تداعی‌گرانه نیز همیشه نامناسب نیست؛ بعضی وقت‌ها ممکن است مناسب باشد؛ برای مثال، هنگامی که می‌خواهیم به زمان یا مکانی در گذشته برویم یا صرفاً می‌خواهیم به ذهنمان استراحت دهیم و تداعی‌های لذت‌بخش را تجربه کنیم. اما تفکرِ تداعی‌گرانه که غالباً ناخودآگاه است می‌تواند مشکلاتی را هم ایجاد کند. فرض کنید شخصی که در دوران کودکی من را آزار می‌داده لحن صدای خاصی داشته است. در این صورت ممکن است من، با دقت به احساسات خودم، متوجه شوم که (ناخودآگاه) از شخصی بدم می‌آید و دلیلش هم این است که لحن صدایش شبیه فردی است که در کودکی من را آزار داده است.
♻️ اندیشه‌ی سنجشگر، هنگامی که می‌خواهد به مسائلِ مهم بپردازد، به جای آنکه به اشاره‌ها و نشانه‌های تصادفیِ ذهن تکیه کند، اندیشیدنِ خودش را به نحو حساب شده به امورِ واضح، درست، ربط‌دار، بنیادی، و معقول معطوف می‌کند. تسلطِ بر تداعی‌ها و توجهِ دقیق به زمان‌هایی که تداعی‌های نامناسب رخ می‌دهند برای او ارزشمند است.

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 درآمدی نقادانه به فلسفه‌ی دین

در نشست «فلسفه‌ورزی در باب دین» که به دعوت مؤسسه‌ی «رویش دیگر» برگزار می‌شود، درباره‌ی کتاب «فلسفه‌ورزی درباره‌ی دین» ویژگی‌های آن، و ساختار فصل‌ها، سخن خواهم گفت و نیز مروری خواهم کرد بر استدلال‌های فصل «مسئله‌ی شر و رنج»
لایو از صفحه‌ی اینستاگرام «رویش دیگر» پخش خواهد شد.
برای تماشای لایو می‌توانید صفحه‌ی اینستاگرام سنجشگرانه‌اندیشی را نیز دنبال کنید.

دوره‌ی «تحلیل نقادانه اندیشه»
مدرس: مهدی خسروانی
(پژوهشگر و مترجم در حوزه تفکر نقادانه)

📌 تعداد جلسات: ۴ جلسه

برگزارکننده: مؤسسه‌ی خانه‌ی آشنا
شیوه برگزاری: مجازی (اسکایپ)

📌 زمان: پنج‌شنبه‌ها (ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۱:۳۰)

♻️ برای آشنایی بیشتر با دوره اینجا را مشاهده کنید.
🔰 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام با آیدی و شماره‌ تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
خانه آشنا: @Khaneashena
☎️ ۲۲۲۲۲۳۰۰
📞 ۰۹۲۱۳۰۱۹۰۱۹

www.khanehashena.com

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 توضیحات تکمیلی درباره‌ی دوره تحلیل نقادانه‌ی اندیشه

🔰 یک دوره‌ی چهارجلسه‌ای است که مخاطبان اصلی آن دانشجویان رشته‌های مختلف، به‌ویژه رشته‌های علوم انسانی، و فارغ‌التحصیلانی اند که دوره‌ای را در زمینه‌ی تفکر نقادانه نگذرانده‌اند.

1️⃣ شرکت‌کنندگان در این دوره ابتدا با چیستی تفکر نقادانه، کلیت مباحث آن، مسیر و مراحل تبدیل شدن به متفکر نقاد، و فایده‌های تفکر نقادانه آشنا می‌شوند.
2️⃣ در جلسه‌ی دوم، شرکت‌کنندگان می‌آموزند که اندیشه‌ی خود و دیگران (از جمله اندیشمندان برجسته‌ی رشته‌ی خودشان) را با استفاده از ایده‌ی «عنصرها و مؤلفه‌های بنیادی تفکر» که اساس نظریه‌ی ریچارد پل را تشکیل می‌دهد تحلیل کنند.
3️⃣ در جلسه سوم با اصلی‌ترین سنجه‌ها (استانداردها)ی فکری و کاربرد آنها در سنجش و نقد اندیشه‌ها آشنا می‌شوند.
4️⃣ جلسه‌ی چهارم نیز به تمرین بر اساس مطالب سه جلسه‌ی پیشین اختصاص خواهد داشت.
5️⃣ سه ماه پس از پایان دوره، یک جلسه با عنوان «جلسه‌ی تثبیت» به صورت کارگاهی برای تثبیت و یادآوری مطالب دوره برگزار خواهد شد.

📌 زمان: پنج‌شنبه‌ها (ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۱:۳۰)
🔰 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام با آیدی و شماره‌ تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
خانه آشنا: @Khaneashena
☎️ ۲۲۲۲۲۳۰۰
📞 ۰۹۲۱۳۰۱۹۰۱۹
🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 استدلال تمثیلی چیست؟

▪️ استدلال تمثیلی استدلالی است که چیزی را با چیزی دیگر مقایسه می‌کند و، از این راه، به نتیجه‌ای درباره‌ی آن می‌رسد.

🔰 مثال:
ماشین‌حساب‌ها شبیه انسان‌ها هستند، زیرا هم ماشین‌حساب‌ها و هم انسان‌ها می‌توانند محاسبه کنند. انسان‌ها از موسیقی لذت می‌برند، بنابراین ماشین‌حساب‌ها هم از موسیقی لذت می‌برند.

♻️ استدلال تمثیلی چهار مؤلفه‌ی اساسی دارد.
1️⃣ فرع: چیزی که می‌خواهیم درباره‌اش به نتیجه‌ای برسیم (در مثال بالا: ماشین‌حساب‌ها)
2️⃣ اصل: چیزی که فرع با آن مقایسه می‌شود (در مثال بالا: انسان‌ها)
3️⃣ وجه شباهت: شباهت یا شباهت‌هایی که میان فرع و اصل وجود دارد و مبنای رسیدن به نتیجه قرار می‌گیرد (در مثال بالا: توان محاسبه کردن)
4️⃣ ویژگی هدف: چیزی که در نتیجه‌ی استدلال درباره‌ی فرع گفته می‌شود (در مثال بالا: لذت بردن از موسیقی)

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

دوره‌ی «تحلیل نقادانه اندیشه»
مدرس: مهدی خسروانی
(پژوهشگر و مترجم در حوزه تفکر نقادانه)

📌 تعداد جلسات: ۴ جلسه

برگزارکننده: مؤسسه‌ی خانه‌ی آشنا
شیوه برگزاری: مجازی (اسکایپ)

📌 زمان: پنج‌شنبه‌ها (ساعت ۲۰:۰۰ تا ۲۱:۳۰)

♻️ برای آشنایی بیشتر با دوره اینجا را مشاهده کنید.
🔰 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام با آیدی و شماره‌ تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
خانه آشنا: @Khaneashena
☎️ ۲۲۲۲۲۳۰۰
📞 ۰۹۲۱۳۰۱۹۰۱۹

www.khanehashena.com

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

«جامعه‌محوری»؛ آفت اندیشیدن نقادانه

«اندیشیدن جامعه‌محورانه» چیست؟

از کتاب «مفهوم‌ها و ابزارهای تفکر نقادانه»
نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر
ترجمه‌ی مهدی خسروانی
صفحه‌ی 53
ناشر: نشر نو

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

💢 ویدیو: معرفی دوره‌ی «تحلیل نقادانه‌ی اندیشه» در پنج دقیقه

🔰 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام با آیدی و شماره‌ تلفن‌های زیر تماس بگیرید:
خانه آشنا: @Khaneashena
☎️ ۲۲۲۲۲۳۰۰
📞 ۰۹۲۱۳۰۱۹۰۱۹

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 راه‌اندازی سایت تفکر نقادانه

♻️ نسخه‌ی اولیه‌ی سایت سنجشگرانه اندیشی (تفکر نقادانه) آغاز به کار کرد. سعی خواهم کرد به مرور زمان با بهره‌گیری از نقدها و پیشنهادها سایت را ارتقا بدهم و بخش‌های آموزشی بیشتری به آن اضافه کنم.

♻️ عجالتاً، به عنوان هدیه به مخاطبان، بخشی با عنوان "واژه‌نامه‌ی سنجشگرانه اندیشی" (که ابتدا قصد داشتم به صورت چاپی منتشر کنم) را به صورت رایگان در این سایت قرار داده‌ام تا یاری‌گر علاقه‌مندان به یادگیری سنجشگرانه اندیشی باشد. البته قطعا همین بخش نیز به مرور زمان تکمیل خواهد شد.
آدرس سایت:
https://www.sanjeshgaraneh.com/

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

♻️ سوگیری شناختی چیست؟

سوگیری‌های شناختی الگوهای فکری سیستماتیک، ناخودآگاه، و خودکاری اند که گاه موجب به بیراهه رفتن تفکر می‌شوند و بالقوه به خطا منجر می‌شوند. تقریباً ۲۰۰ نمونه از این گونه سوگیری‌ها شناسایی و توصیف شده است، اما هیچ فهرست رسمی و پذیرفته‌شده‌ای از سوگیری‌های شناختی وجود ندارد. این سوگیری‌ها را می‌توان به چند دسته‌ی مختلف تقسیم کرد: سوگیری‌های مربوط به تصمیم‌گیری/رفتاری، سوگیری‌های اجتماعی، خطاهای حافظه، و سوگیری‌های مربوط به باور و احتمال.

🔰 برگرفته از «واژه‌نامه‌ی سنجشگرانه‌اندیشی»
در سایت «سنجشگرانه‌اندیشی».
آدرس سایت:
https://www.sanjeshgaraneh.com/
♻️♻️♻️

💢 معرفی واژه‌نامه‌ی آنلاین سنجشگرانه‌اندیشی

1️⃣ هدف این واژه‌نامه: بسیاری از خوانندگان کتاب‌های سنجشگرانه‌اندیشی یا شرکت‌کنندگان در کلاس‌ها و کارگاه‌های سنجشگرانه‌اندیشی با واژه‌هایی برخورد می‌کنند که معنایشان برای آنها روشن نیست و همین ناروشنی گاه موجب سردرگمی خوانندگان و سرخوردگی آنها از ادامه‌ی یادگیری سنجشگرانه‌اندیشی می‌شود. هدف این واژه‌نامه این است که واژه‌ها و اصطلاحات پرکاربرد در سنجشگرانه‌اندیشی را تعریف کند و/یا توضیح دهد.

2️⃣ از آنجا که سنجشگرانه‌اندیشی با بسیاری حوزه‌های دیگر (به‌ویژه شاخه‌های مختلف فلسفه) پیوند دارد، قاعدتاً مرز دقیقی بین واژگان سنجشگرانه‌اندیشی و آن حوزه‌ها وجود ندارد. لذا، این واژه‌نامه صرفاً شامل پرکاربردترین اصطلاحات سنجشگرانه‌اندیشی (از قبیل «استدلال» و «مغالطه» و …) نیست؛ بسیاری از مدخل‌های آن به اصطلاحات فلسفی‌ و غیرفلسفی‌ای اختصاص دارد که گرچه ممکن است در همه‌ی کتاب‌های سنجشگرانه‌اندیشی یافت نشوند اما آشنایی با آنها مطمئناً برای تعمیق سنجشگرانه‌اندیشی سودمند و شاید حتی ضروری است (مثال: توجیه، آزمایش فکری، شبه‌علم، برهان خلف، تحقیق‌پذیری، ابطال‌پذیری، سوگیری شناختی، و …).

3️⃣ این واژه‌نامه با مراجعه به منابع مختلف تهیه شده است. به همین دلیل، میان برخی واژگان و مفاهیم همپوشانی وجود دارد. برای مثال تعریف «استدلال تجربی» (برگرفته از کتاب شفاف اندیشیدن) با تعریف «استدلال استقرایی» (برگرفته از Kemp 2010) بسیار نزدیک است. به همین دلیل، و به دلایل دیگر، منبع یا منابع بیشتر مدخل‌ها در انتهای آنها ذکر شده است. بسیاری از مدخل‌های این واژه‌نامه بر اساس کتاب «شفاف اندیشیدن» و دیگر کتاب‌های «مجموعه‌ی راهنمای اندیشه‌ورزان» نوشته شده‌اند، اما برای تعریف و توضیح بسیاری از واژگان فلسفی از منابع دیگری فرهنگ فلسفی آکسفورد، فرهنگ فلسفی کمبریج، دانشنامه‌ی فلسفلی استنفورد، فرهنگ فلسفی راتلج، و … که فهرستشان در پایان آمده استفاده شده است. از آنجا که هدف این واژه‌نامه کمک به کسانی است که آشنایی اندکی با فلسفه دارند، سعی کرده‌ام از میان تعریف‌های فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های گوناگون آن تعریفی را انتخاب کنم که کمتر تخصصی باشد و فهمش برای خواننده‌ی ناآشنا با فلسفه آسان‌تر باشد.

4️⃣ با توجه به اینکه شمار مغالطه‌ها نسبتاً بالاست، در این واژه‌نامه صرفاً به تعریف و توضیح برخی از مغالطه‌ها اکتفا کرده‌ام. امیدوارم بتوانم واژه‌نامه‌ی جداگانه‌ای برای مغالطه‌ها در سایت قرار دهم یا در آینده مغالطه‌ها را نیز به مدخل‌های همین واژه‌نامه اضافه کنم.

5️⃣ برخی از واژه‌های تعریف شده در این واژه‌نامه نه جزو واژگان تخصصی سنجشگرانه‌اندیشی‌اند نه جزو واژگان تخصصی فلسفه یا روانشناسی شناخت و …، اما به دو دلیل مدخل‌هایی به آنها اختصاص داده‌ام: نخست اینکه کاربرد قابل ملاحظه‌ای در متون سنجشگرانه‌اندیشی دارند و دوم اینکه معنایشان در زبان انگلیسی غیرتخصصی برای خواننده‌ی غیرمتخصص تقریباً روشن است اما معنای ترجمه‌ی آنها برای خواننده‌ی فارسی‌زبان چندان روشن نیست و، گذشته از این، مترجمان و نویسندگان کتاب‌های فارسی از اصطلاحات متفاوتی برای اشاره به مفهومشان استفاده می‌کنند و همین ممکن است موجب سردرگمی خواننده، به‌ویژه خواننده‌ی تازه‌کار، شود: واژه‌هایی مثل «آتوریته»، «بافتار»، «خردپذیر»، «مفهومی‌سازی» و … .

6️⃣ نخست قصد داشتم این واژه‌نامه را به صورت کتاب چاپی منتشر کنم، اما با توجه به اینکه «پویایی» یکی از مهم‌ترین خصلت‌های هر واژه‌نامه‌ای است، تصمیم گرفتم در ابتدا آن را به صورت رایگان و اینترنتی منتشر کنم تا هم دستیابی به آن آسان‌تر باشد هم امکان پویایی آن (افزودن و اصلاح مدخل‌ها) وجود داشته باشد. شاید واژه‌نامه را پس از مدتی (و پس از ارتقای آن با بهره‌گیری از پیشنهادها و انتقادها) به صورت چاپی نیز منتشر کنم، اما نسخه‌ی رایگان و اینترنتی آن همواره اینجا در دسترس خواهد بود.

7️⃣ برای کمک به پویایی «واژه‌نامه‌ی سنجشگرانه‌اندیشی»، اگر واژه‌ی مهم و محوری‌‌ای در سنجشگرانه‌اندیشی می‌شناسید که در اینجا مدخلی بدان اختصاص نیافته در بخش نظرها یا به شیوه‌ای دیگر (از طریق یکی از شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل) تذکر دهید تا به واژه‌نامه‌ی سنجشگرانه‌اندیشی اضافه شود. علاوه بر این، از هر نظر و پیشنهاد و نقد دیگری برای ارتقای این واژه‌نامه استقبال می‌کنم.

♻️ برای استفاده از این واژه‌نامه به سایت «سنجشگرانه‌اندیشی» مراجعه کنید
🌐 آدرس سایت سنجشگرانه‌اندیشی:
https://www.sanjeshgaraneh.com/

🔰

💢 نشست اینستاگرامی معرفی کتاب فلسفه‌ورزی درباره‌ی دین

✍️ نویسندگان: آن جوردن، نیل لاکیِر، ادوین تیت
✍️ مترجم: مهدی خسروانی
📚 ناشر: نشر نی

♻️ به همت «انجمن علمی فلسفه‌ی دین ایران»
⏱ زمان: دوشنبه 3 آبان، ساعت 18 تا 19

♻️ برای مشاهده‌ی نشست صفحه‌ی سنجشگرانه‌اندیشی در اینستاگرام (اینجا) یا صفحه‌ی انجمن علمی فلسفه‌ی دین (اینجا) را دنبال کنید.

🔰 برای مطالعه‌ی مقدمه‌ی مترجم اینجا و برای خرید اینترنتی کتاب اینجا را کلیک کنید.

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 شبه‌علم چیست؟

♻️ «شبه‌علم» به گزاره‌هایی گفته می‌شود که طبق ادعای اظهارکنندگانشان علمی‌اند اما در واقع با روش علمی سازگار نیستند.
معمولاً این موارد را جزء مشخصه‌های شبه‌علم می‌دانند: مدعاهای متناقض، اغراق‌آمیز، یا ابطال‌ناپذیر، ناگشودگی در برابر ارزیابی توسط دیگر متخصصان، نبود اقدامات نظام‌مند به هنگام ایجاد فرضیه‌ها، و ادامه‌ی پایبندی به فرضیه‌ها حتی پس از آنکه اعتبارشان از طریق آزمایش از میان رفته است.

🔰 برگرفته از سایت «سنجشگرانه اندیشی»
🌐 لینک سایت:
https://www.sanjeshgaraneh.com/

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 اصل نیک‌نگری چیست؟
بنا بر اصل «نیک‌نگری»، اگر هدف شما کشف حقیقت درباره‌ی یک موضوع باشد، باید استدلال‌ها را به گونه‌ای تفسیر و بازسازی کنید که تا حد امکان به لحاظ عقلانی قانع‌کننده باشد. این اصل «اصل حمل به احسن» نیز نامیده می‌شود.
مثال:
فرض کنید کسی بگوید «بازیگران مشهور سینما ثروتمندند و بنابراین باید مالیات بپردازند». اگر ما در پاسخ او بگوییم «سخن تو احمقانه است چون بعضی از بازیگران مشهور سینما حتی یک میلیارد تومان در سال درآمد ندارند» اصل نیک‌نگری را رعایت نکرده‌ایم، چون سخن او را به گونه‌ای تفسیر کرده‌ایم که انگار می‌گوید «همه‌ی بازیگران مشهور سینما بیشتر از یک میلیارد تومان در سال درآمد دارند». در صورتی که منظور گوینده احتمالاً این است که «بیشتر بازیگران مشهور سینما» (نه تک‌تک آنها) ثروتمندند و منظورش از «ثروتمند بودن»‌ هم این است که، برای مثال، بیشتر از ۵۰۰ میلیون تومان در سال درآمد دارند و، در نتیجه، آن قدر درآمد دارند که بتوانند مالیات بپردازند.

🔰 برگرفته از سایت «سنجشگرانه اندیشی»
🌐 لینک سایت:
https://www.sanjeshgaraneh.com/

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh

💢 چاپ پنجم منتشر شد
چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه‌ها تشخیص دهیم

♻️ بخشی از متن کتاب:
رسانه‌های خبری ملی همواره به قدرت حکومت حساس‌اند . اولاً، به موجبِ قانون، حکومت‌ها معمولاً متصدی صدور مجوز برای رسانه‌های خبری و نظارت بر آنها هستند. دیگر اینکه، بیشتر خبرهای داخلی از طریق اداره‌ها و مقام‌های بلندپایه به رسانه‌های خبری «داده می‌شوند». همین‌ها موجب می‌شود که کارکنان رسانه‌های خبری سعی کنند از انتقاد به حکومت بپرهیزند؛ و برای این منظور چند شیوه‌ی اصلی دارند. برای مثال، اگر حکومت برخی از گروه‌ها یا کشورها را دشمن بنامد رسانه‌های خبری داخلی عموماً، تا جایی که بتوانند، تصویری نامطلوب از آن «دشمن» ترسیم می‌کنند. اگر حکومت به کشوری دیگر حمله‌ی نظامی کند، رسانه‌های خبری داخلی برای حمایت از حکومتشان به‌صف می‌شوند؛ درست مثل لیدرهای تماشاگران در ورزشگاه‌ها. رسانه‌های خبری معمولاً مدافع سیاست‌ها و کارهای حکومتِ کشور خودشان هستند.
این قاعده زمانی استثنا پیدا می‌کند که میان عنصرهایی در رسانه‌های خبری داخلی، از یک سو، و حزب سیاسی‌ای که قدرت را در دست ندارد، از سوی دیگر، پیوند برقرار می‌شود. در این صورت، قدرت و منافعی که حزب مخالف نماینده‌ی آنهاست لایه‌ی حفاظتی‌ای را برای رسانه‌های خبری فراهم می‌کنند. به این ترتیب، رسانه‌های یادشده وامدار دیدگاه‌ها و باورهای پشتیبانان سیاسی‌شان می‌شوند. در آمریکا، برخی منبع‌های خبری به نحو خاصی زیر نفوذ حزب‌های جمهوری‌خواه یا دموکرات‌اند ، اما این دو حزب بر سر جهان‌نگری و باورهای پایه‌ی رایج در جامعه‌ی گسترده‌تر با هم متحد می‌شوند. هر دوی آنها کشورهای یکسانی را دوست یا دشمن می‌دانند؛ هر دو در برابر قدرت‌های اقتصادی بزرگ و نقطه‌های تمرکز ثروت و قدرت پاسخگو هستند.

▪️ برای تهیه‌ی اینترنتی کتاب اینجا را کلیک کنید.

🌐 کانال «سنجشگرانه اندیشی»:
🆔 @sanjeshgaraneh