ایجاد بدگمانی برای برنده‌شدن در بحث!
برگرفته از کتاب «مغالطه‌های پرکاربرد»
ص. 82
لینک ناشر برای تهیه‌ی کتاب:
https://nashrenow.com
کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

اندیشه‌ شما در کدام سطح است؟
شکل برگرفته از کتاب «مفهوم‌ها وابزارهای تفکر نقادانه»
نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر
سایت ناشر برای تهیه‌ی کتاب:
nashrenow.com
کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

#آلت‌پرستی
ویدیویی کوتاه از یک مراسم آلت‌پرستی
آیا ما با آلت‌پرستان تفاوت داریم؟
ادامه در مطلب بعدیِ کانال 👇👇👇
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/598

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

ویدیوی بالا 👆مربوط به بخشی از یک مراسم «آلت‌پرستی» است.

اگر مایل بودید، به این موضوعات فکر کنید و نظر بدهید:

آیا از اینکه گروهی از مردم در جاهایی از جهان آلت‌پرستی می‌کنند متعجب می‌شوید؟ بهتر است بدانید بسیاری از مردم جهان (ازجمله، آلت‌پرست‌ها) هم از باورها و مراسم‌های شما متعجب می‌شوند!

آیا با دیدن این افراد، بی‌درنگ آنها را به حماقت متهم می‌کنید؟ بهتر است بدانید که بیشتر مردم دنیا هم ما را به‌خاطر باورها و مراسم‌هایمان به حماقت متهم می‌کنند!

آیا شما فکر می‌کنید که غلط‌بودن اعتقادهای «آلت‌پرستان» و مسخره‌بودن مراسم آنها «کاملاً واضح» است؟ پس بهتر است بدانید که آنها (و بسیاری از دیگر مردم جهان) هم فکر می‌کنند که غلط‌بودن باورهای شما «کاملاً واضح» است.

آیا پیش خودتان فکر می‌کنید که اگر اعتقادات شما نادرست بودند، دوستان و خانواده و مردم کشورتان و بزرگان کشورتان این اعتقادات را نمی‌پذیرفتند؟ پس لازم است بدانید که یک فرد آلت‌پرست هم همین فکر را می‌کند!

آیا پیش خودتان فکر می‌کنید که باورهای بنیادین شما قطعاً درست‌اند و گمان می‌کنید «لابد متفکران و فیلسوفان فرهنگ شما استدلال‌های خوبی برای درستی این باورها دارند»؟ پس بهتر است بدانید که آلت‌پرستان هم استدلال درستی برای باورهایشان ندارند، اما گمان می‌کنند که لابد درستی باورهایشان در جایی نشان داده شده است!

نتیجه: تا وقتی استدلال درست و حسابی برای باورهایتان ندارید و در دفاع از باورهای بنیادینتان (یا مقدساتتان) صرفاً به استدلال‌هایی که جامعه‌ی شما و بوق‌های تبلیغاتی در ذهنتان کرده‌اند متوسل می‌شوید، فرق زیادی با آلت‌پرست‌ها ندارید.
تا وقتی که باورهایتان هیچ استدلال درست و حسابی ندارد و صرفاً به خاطر اینکه در این جامعه به دنیا آمده‌اید این باورها را دارید، حق ندارید باورها و مراسم آلت‌پرستان را احمقانه بدانید، چون اگر شما هم اگر در آن جامعه به دنیا می‌آمدید به احتمال زیاد آلت‌پرست می‌شدید.

مهدی خسروانی

لینک گروه «سنجشگرانه‌اندیشی» برای اظهارنظر:
https://www.tg-me.com/joinchat-BsYShEC3Ypp9-4-jeliBAQ

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

گفت‌وگویی نقادانه درباره‌ی فرهنگ محرم و واقعه‌ی عاشورا در برنامه‌ی «تابو» رادیو فردا.

شرکت‌کنندگان: مجید محمدی و حسن یوسفی اشکوری

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

انتشار چاپ سوم کتاب «اندیشیدن؛ گام نخست در تفکر نقادانه» نوشته‌ی نایجل واربرتون، ترجمه‌ی مهدی خسروانی
توضیح بیشتر در:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/601
کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

چاپ سوم کتاب «اندیشیدن؛ گام نخست در تفکر نقادانه» منتشر شد.

این کتاب که نخستین بار در سال 88 با عنوان «اندیشیدن؛ فرهنگ کوچک سنجشگرانه‌اندیشی» توسط انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده بود اینک با تغییر عنوان فرعی و با طرح جلد جدید عرضه شده است.

نوشته‌ی پشت جلد کتاب:

چگونه است که سیاستمداران، حتی وقتی حق با آنها نیست، حرف خود را به کرسی می‌نشانند؟ یکی از ترفندهایشان این است که بخشی از حقیقت را می‌گویند. بخش توریه‌گویی این کتاب دربارة همین موضوع است.
«من و آرش در یک مدرسه درس خواندیم. آرش فرد موفقی شد، پس من هم موفق خواهم شد.» چرا سخن این شخص مغالطه است؟
به یک سخنرانی گوش می‌دهید اما تقریباً هیچ چیز از آن نمی‌فهمید. آیا مطلب واقعاً پیچیده است یا سخنران فقط برای خودنمایی از واژه‌های قلمبه‌سلمبه استفاده می‌کند؟ بخش‌های ژارگون و ژرف‌نمایی و پرده‌پوشی کتاب به همین موضوع می‌پردازد.
نویسنده‌ی این کتاب، نایجل واربرتن، می‌کوشد، با بیانی ساده و با استفاده از مثال‌های مناسب، اصول اولیه‌ی منطق و تفکر نقادانه را به خواننده آموزش دهد تا اسیر این‌گونه مغالطه‌ها و سفسطه‌گری‌ها نشود.

لینک برای تهیه‌ی اینترنتی کتاب:
https://ketabweb.com/product/47/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%9B-%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87

برای معرفی این کتاب و کتاب‌های دیگر به کانال سنجشگرانه‌اندیشی بپیوندید:
@sanjeshgaraneh

سفسطه یا «شیادی در بحث» چیست؟
از چاپ سوم کتاب «اندیشیدن؛ گام نخست در تفکر نقادانه»، ص 116
لینک مطلب:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/13
کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

📚 مجموعهٔ راهنمای اندیشه‌ورزان؛ مجموعه‌ای در زمینه‌ی تفکر نقادانه

📙چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه‌ها تشخیص دهیم

بخش‌هایی از کتاب:

http://bit.ly/2C6l9UA

📕مغالطه‌های پرکاربرد: ۴۴ترفند کثیف برای برنده شدن در بحث‌ها

بخش‌هایی از کتاب:

http://bit.ly/2Nx488H

📗ماهیت و کارکردهای تفکر نقادانه و خلاقانه

بخش‌هایی از کتاب:

https://goo.gl/3op8g3

📘مفهوم‌ها و ابزارهای تفکر نقادانه

بخش‌هایی از کتاب:

http://bit.ly/2n96aQL
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📬 ارسال رایگان کتاب به سراسر ایران

آدرس سایت ناشر برای تهیه‌ی اینترنتی کتاب‌ها:
nashrenow.com

«جامعه‌محوری»؛ آفت اندیشیدن نقادانه

«اندیشیدن جامعه‌محورانه» چیست؟

از کتاب «مفهوم‌ها و ابزارهای تفکر نقادانه»
نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر
ترجمه‌ی مهدی خسروانی
صفحه‌ی 53
ناشر: نشر نو

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

🖌 مشکلِ اندیشیدنِ جامعه‌محورانه چیست؟
(متن پست قبلی)

📙 بیشتر مردم متوجه نیستند که تا چه حد پیش‌داوری‌های غالب در جامعه یا فرهنگشان برایشان درونی شده است. جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان برای اشاره به این پدیده از اصطلاح «فرهنگ‌ـ‌بسته» استفاده می‌کنند. فرهنگ‌ـ‌بستگی (فرهنگ‌ـ‌بسته بودن) یعنی اینکه دید شخص وابسته و محدود به فرهنگ حاکم در جامعه‌ی خودش باشد. این پدیده نتیجه‌ی اندیشیدنِ جامعه‌محورانه است. در اندیشیدن جامعه‌محورانه:

🔸 این گرایش غیرسنجشگرانه در فرد وجود دارد که فرهنگ، ملّت، و دین خودش را بالاتر از همه‌ی فرهنگ‌ها، ملّت‌ها، و دین‌های دیگر قرار دهد.

🔸 این گرایش غیرسنجشگرانه در افراد وجود دارد که هنگام سخن‌گفتن درباره‌ی خودشان از توصیف‌های مثبتی که به نفعشان است استفاده کنند، اما در مورد کسانی که به گونه‌ی دیگری می‌اندیشند از توصیف‌های منفی استفاده کنند.

🔸 این گرایش غیرسنجشگرانه در افراد وجود دارد که باورها و هنجارهای گروه خودشان را درونی کنند (اجازه دهند این باورها به نحو عمیق در آنها جای‌گیر شوند) و هویت‌هایی گروهی اختیار کنند و چنانکه از آنها انتظار می‌رود رفتار کنند؛ بدون اینکه به ذهنشان خطور کند که رفتارهایشان، با نگاه عقلانی، ‌ممکن است محل تردید باشد.

🔸 این گرایش در افراد وجود دارد که کورکورانه از محدودیت‌های گروهی تبعیت کنند (محدودیت‌هایی که بسیاری از آنها بی‌پایه و اساس یا اجباری‌اند).

🔸 افراد نمی‌توانند در اندیشیدنشان از پیش‌داوری‌های سنتیِ موجود در فرهنگشان فاصله بگیرند و فراتر بروند.

🔸 افراد نمی‌توانند بینش‌های موجود در فرهنگ‌های دیگر را مطالعه و درونی کنند (و، از این طریق، همه‌جانبه‌نگری و عمق اندیشیدنشان را ارتقا دهند).

🔸 افراد نمی‌توانند اصل‌های اخلاقیِ جهان‌روا را از تابوها و مقتضیات فرهنگی که مربوط به یک فرهنگ خاص‌اند متمایز کنند.

🔸 افراد از این نکته غفلت می‌کنند که رسانه‌های جمعی، در هر فرهنگی، خبرها را از نظرگاه آن فرهنگ شکل می‌دهند.

🔸 افراد نمی‌توانند تاریخی و مردم‌شناسانه بیندیشند (و در نتیجه، در دام شیوه‌های رایجِ اندیشیدن گرفتار می‌شوند).

🔸 افراد تشخیص نمی‌دهند که اندیشیدنِ جامعه‌محورانه مانعی جدّي در راه رشد فکری است.

اندیشیدن جامعه‌محورانه یکی از مشخصه‌های جامعه‌ی غیرسنجشگر است. این شیوه‌ی اندیشیدن را تنها زمانی می‌توان از میان برد که اندیشیدنِ منصفانه و چند‌ـ‌فرهنگی (سنجشگرانه‌اندیشی به معنای قوی کلمه) جایگزینِ آن شود.

فایل صوتی این بخش از کتاب در همین کانال:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/604

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

گاوپرست‌ها چه‌طور گاوپرست شده‌اند؟

چه‌طور می‌شود که انسان‌ها به مذاهبی مثل آلت‌پرستی یا گاوپرستی (یا مذاهب دیگری که ظاهراً معقول‌ترند اما تفاوت چندانی با آلت‌پرستی و گاوپرستی ندارند) کشیده می‌شوند؟
یکی از مهم‌ترین علت‌هایش «تفکر جامعه‌محورانه» است. ریچارد پل و لیندا الدر، در صفحه‌ی 53 از کتاب کوچک «مفهوم‌ها و ابزارهای نقادانه»، می‌کوشند «تفکر جامعه‌محورانه» را به‌اختصار توضیح دهند.

متن:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/605

فایل صوتی:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/604

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

شاگرد پاسخ گفت: «من به زرتشت ایمان دارم».

زرتشت سری جنباند و لبخندی زد و گفت:
«ایمان مرا خشنود نمی‌کند؛ از همه بیش، ایمان به من».
نیچه، چنین گفت زرتشت

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

نظرخواهی از اعضای محترم کانال

قرار شده، در چاپ جدید کتاب «چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه‌ها تشخیص دهیم»، این عنوان طولانی را در قالب «عنوان فرعی» بیاوریم و عنوان اصلیِ کوتاه‌تری برای آن انتخاب کنیم.

تاکنون این موارد برای عنوان اصلی به ذهنم رسیده‌اند:

(1) مقاومت در برابر رسانه‌زدگی
(2) رسانه با ذهن ما چه می‌کند
(3) نه گفتن به رسانه
(4) مقاومت در برابر پروپاگاندای رسانه‌ای

ممنون می‌شوم که دوستان (خصوصاً دوستانی که تجربه‌ای در کار کتاب دارند) تأملی کنند و نظر بدهند.

لینک نوشته‌ی پشت جلد کتاب:
https://www.tg-me.com/sanjeshgaraneh/547
لینک گروه «سنجشگرانه‌اندیشی» برای اظهار نظر:
https://www.tg-me.com/joinchat-BsYShEC3YproJUGaG8dMZQ

🖌 مراحلی که باید طی کنیم تا از اندیشه‌ورز «غیرسنجشگر» به اندیشه‌ورز سنجشگر تبدیل شویم

منبع: کتاب «مفهوم‌ها و ابزارهای تفکر نقادانه»
نوشته‌ی ریچارد پل و لیندا الدر
بازنویسی: مهدی خسروانی
صفحه‌ی 49

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

اگرچه برتراند راسل هیچ‌وقت استندآپ‌کمدی اجرا نکرد، با اندکی تمرین می‌توانست استندآپ‌کمدین خوبی شود. این‌ها را در نظر بگیرید:

چنین گفته می‌شود که انسان یک حیوان عاقل است. من همه‌ی عمرم را صرف یافتن شواهدی برای این گفته کردم.

بسیاری از آدم‌ها پیش از آن‌که عقل‌رس بشوند، می‌مردند. الان هم همین‌طور است.

زمانی را که با لذت تلف کرده باشی زمان تلف‌شده به‌حساب نمی‌آید.

من هیچ‌وقت حاضر نخواهم شد تا پای جان بر سر عقایدم بنمایم، چون ممکن است در اشتباه باشم.

کاملاً مهمل است، اما کسی که می‌خواهد فیلسوف بشود می‌بایست یاد بگیرد که از مهملات نترسد.

فلسفه‌ی طنز، جان موریل، ترجمه‌ی محمود فرجامی و دانیال جعفری

از هر دری سخنی در «کشکول»
@kawkul

🖌 دلیل آموزش تفکر نقادانه در کشورهای دیگر
و آموزش «ندادن» آن در ایران

سنجشگرانه‌اندیشی (تفکر نقّادانه) تقریباً در هیچ یک از دانشگاه‌های ایران جزو درس‌های اجباری یا حتی اختیاری نیست، اما در بسیاری از کشورهای دیگر (به‌ویژه‌ کشورهایی همچون انگلستان، آمریکا، و کانادا) جزو دروس دانشگاهی است. چرا؟
انگیزه‌ی نخست این است که می‌خواهند دانشجویانشان در رشته‌ی تخصص خودشان فقط اطلاعات انباشته نکنند؛ بلکه دانشجوی هر رشته‌ای بتواند در رشته‌ی خودش دست به «اندیشیدن» و «قضاوت» و «نوآوری» بزند.
دومین انگیزه این است که دانشجویان، پس از فراغت از تحصیل، به «شهروندان» بهتری برای جامعه‌شان تبدیل شوند. مسلماً، در یک جامعه‌ی دموکراتیک، شهروندی که از اندیشه‌ی قوی‌تر و سالم‌تر و قدرت تشخیص بیشتری برخوردار باشد رفتارهای سالم‌تری خواهد داشت.
و انگیزه‌ی سوم نیز این است که دانشجویان، با بالا بردن توانایی‌شان در اندیشیدن و نقد و استدلال، مواجهه‌ی بهتری با مسائل شخصی‌شان داشته باشند و در زندگی شخصی‌شان تصمیم‌های سنجیده‌تری بگیرند.
اما چرا تفکر نقّادانه در آموزش و پرورش کشور ما جایگاهی ندارد؟ دلیلش احتمالاً این است که بچه‌های ایرانی به صورت مادرزادی از همه‌ی این توانایی‌ها و قابلیت‌ها برخوردارند و نیازی به یادگیری آنها ندارند!

🔸 کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

📽 نمایش و نقد فیلم مستند
«در جستجوی صبح»
داستان سرگذشت عبدالرحیم جعفری و انتشارات امیرکبیر

#بنيانگذار_موسسه_انتشارات_اميركبير

▫️تهران، ۲۳ آبان
ساعت ۱۶ نمایش فیلم
ساعت ۱۸ جلسه نقد

لینک فروش بلیط:

https://www.cinematicket.org/?p=nfilmdetailae&fid=2049&fileid=3257&t=%D8%AF%

شنیده‌اید که برخی علائم جسمی می‌توانند نشانه‌ی بیماری‌های جدی‌ای مثل سرطان باشند؟ همین سخن درباره‌ی بیماری‌های ذهنی و فرهنگی نیز صدق می‌کند. برخی نشانه‌ها به‌خوبی نشان می‌دهند که بیماری فرهنگ ما چیزی در ردیف سرماخوردگی یا کوفتگی نیست، بلکه از جنس سرطان است؛ کشنده و مقاوم!

گسترش دایره‌ی مقدسات به «حضرت ذوالجناح» (!) چنین نشانه‌ای است؛ نشانه‌ی سرطان فرهنگی.

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

🔖رسانه‌ها در ترازوی تفکر نقادانه

✍🏻 مروری بر کتاب «چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه‌ها تشخیص دهیم» در سایت خبری تحلیلی الف:

https://goo.gl/CUiq1d

کانال سنجشگرانه‌اندیشی:
@sanjeshgaraneh

کانال نشر نو:
@nashrenow