Forwarded from تـُراث📚کانال عدنان فلّاحی
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Forwarded from دهنگیکوردستان
📚 کورتەی کتێب
📝 ئەم سەدەیە چەندە سەدەی ناسیونالیزمی کوردییە، هێندەش سەدەی دروستبوونی مەیلێکی شاردراوەی هەڵهاتن و خۆپاراستن و خۆدزینەوەیە لە کوردبوون. بوونی سەدان هەزار و بگرە ملیۆنان کورد کە ناتوانن بە زمانی کوردی قسە بکەن و بخوێننەوە، تەنیا پەیوەندی بەوەوە نییە داگیرکەران دەرگاکانی فێربوونی زمانی کوردییان داخستووە، بەڵکوو پەیوەندی بەکەمگرتنی کوردبوونەوە هەیە لای خودی کوردان! بوونی سەدان هەزار کورد کە تەنیا بە تورکی و عەرەبی و فارسی قسە دەکەن، نیشانەیەکی گەورەی خۆدزینەوەیە لە کوردبوون و مەترسییەکانی. دیاردەی کۆچ و جێهێشتنی کوردستان، بە تایبەت بەشی هەرە زۆری کۆچبەران کاتێک دەگەنە تاراوگە لەوە دەکەون، بۆ نەتەوە و زمانی خۆیان کارێکی ڕاستەقینە و سوودبەخش پێشکەش بکەن، نیشانەیەکی زەقی دیکەیە کە نەوەیەک هەیە، هەتا ئەگەر نەشیەوێت یان نەتوانێت واز له کوردبوونی خۆی بهێنێت، ئەوا هەوڵ دەدات باری ئەم جۆرە کوردبوونه تا دوا ئەندازە لەسەر شانی خۆی سووک بکات و ئاسانترین ڕێگا بگرێتە بەر، بۆ بوونه کورد، ڕێگایەک که ئاسوودەیی شەخسی تێک نەدات و ژیانی تایبەتی نەشێوێنێت.
✍ بەختیار عەلی
لە کتێبی"سەدەی ناسیونالیزم"
@Dengikurdistan
📝 ئەم سەدەیە چەندە سەدەی ناسیونالیزمی کوردییە، هێندەش سەدەی دروستبوونی مەیلێکی شاردراوەی هەڵهاتن و خۆپاراستن و خۆدزینەوەیە لە کوردبوون. بوونی سەدان هەزار و بگرە ملیۆنان کورد کە ناتوانن بە زمانی کوردی قسە بکەن و بخوێننەوە، تەنیا پەیوەندی بەوەوە نییە داگیرکەران دەرگاکانی فێربوونی زمانی کوردییان داخستووە، بەڵکوو پەیوەندی بەکەمگرتنی کوردبوونەوە هەیە لای خودی کوردان! بوونی سەدان هەزار کورد کە تەنیا بە تورکی و عەرەبی و فارسی قسە دەکەن، نیشانەیەکی گەورەی خۆدزینەوەیە لە کوردبوون و مەترسییەکانی. دیاردەی کۆچ و جێهێشتنی کوردستان، بە تایبەت بەشی هەرە زۆری کۆچبەران کاتێک دەگەنە تاراوگە لەوە دەکەون، بۆ نەتەوە و زمانی خۆیان کارێکی ڕاستەقینە و سوودبەخش پێشکەش بکەن، نیشانەیەکی زەقی دیکەیە کە نەوەیەک هەیە، هەتا ئەگەر نەشیەوێت یان نەتوانێت واز له کوردبوونی خۆی بهێنێت، ئەوا هەوڵ دەدات باری ئەم جۆرە کوردبوونه تا دوا ئەندازە لەسەر شانی خۆی سووک بکات و ئاسانترین ڕێگا بگرێتە بەر، بۆ بوونه کورد، ڕێگایەک که ئاسوودەیی شەخسی تێک نەدات و ژیانی تایبەتی نەشێوێنێت.
✍ بەختیار عەلی
لە کتێبی"سەدەی ناسیونالیزم"
@Dengikurdistan
Forwarded from Politic
جنگ و صلح
یک طرف همه کاری برای صلح میکند و یک طرف برای جنگ:
🌿 اوجالان به قندیل و روژاوا و کوردهای اروپا نامه میفرستد کە برای خلع سلاح و صلح آماده باشند.
🌿 هیئت دەم پارتی در منطقه در جولان است و برای صلح مبارزه میکند.
🌿 روژاوا مرتبا دست دوستی و آشتی دراز میکند.
🌿 زندانیان به ناحق گرفته شد کورد چون دمیرتاش می گویند ما همە جوره همراه صلحیم.
🌿 کورد چشمش را بر روی سیاستهای خصمانە ترکیە در داخل و خارج بستە.
🌿 همە سیاسیون و ملت کورد یکصدا آرزوی صلح میکنند.
🌿 تاکنون قندیل یکدست میگوید همراە اوجالانیم برای پروسه صلح.
از طرف دیگر طرف ترکیە:
🧨 ترکیه میخواهد با همراە کردن سوریه، عراق و اردن به بهانە مبارزه با داعش وارد روژاوا شود.
🧨 سوریه را تحت فشار میگذارد که کورد را به حاشیه براند و بر علیه کورد اقدام کند.
🧨 حلقه محاصره کوهستان گابار را تنگ تر میکند کە یک جنگ تمام عیار با پکک راە بیندازد.
🧨 با سیاست قیم شهرداریهای کورد را اشغال و سیاسیون و روزنامەنگاران کورد را زندانی میکند.
🧨 نیروهای ترویستی مزدورش را بر علیه روژاوا بکار میبرد.
هر روز با پهباد و حملات هوایی کوردستان عراق و سوریه را هدف قرار میدهد.
🧨 شهروندکشی میکند و زیرساختهای روژاوا را هدف قرار میدهد.
https://www.tg-me.com/KurdishPolitic
یک طرف همه کاری برای صلح میکند و یک طرف برای جنگ:
🌿 اوجالان به قندیل و روژاوا و کوردهای اروپا نامه میفرستد کە برای خلع سلاح و صلح آماده باشند.
🌿 هیئت دەم پارتی در منطقه در جولان است و برای صلح مبارزه میکند.
🌿 روژاوا مرتبا دست دوستی و آشتی دراز میکند.
🌿 زندانیان به ناحق گرفته شد کورد چون دمیرتاش می گویند ما همە جوره همراه صلحیم.
🌿 کورد چشمش را بر روی سیاستهای خصمانە ترکیە در داخل و خارج بستە.
🌿 همە سیاسیون و ملت کورد یکصدا آرزوی صلح میکنند.
🌿 تاکنون قندیل یکدست میگوید همراە اوجالانیم برای پروسه صلح.
از طرف دیگر طرف ترکیە:
🧨 ترکیه میخواهد با همراە کردن سوریه، عراق و اردن به بهانە مبارزه با داعش وارد روژاوا شود.
🧨 سوریه را تحت فشار میگذارد که کورد را به حاشیه براند و بر علیه کورد اقدام کند.
🧨 حلقه محاصره کوهستان گابار را تنگ تر میکند کە یک جنگ تمام عیار با پکک راە بیندازد.
🧨 با سیاست قیم شهرداریهای کورد را اشغال و سیاسیون و روزنامەنگاران کورد را زندانی میکند.
🧨 نیروهای ترویستی مزدورش را بر علیه روژاوا بکار میبرد.
هر روز با پهباد و حملات هوایی کوردستان عراق و سوریه را هدف قرار میدهد.
🧨 شهروندکشی میکند و زیرساختهای روژاوا را هدف قرار میدهد.
https://www.tg-me.com/KurdishPolitic
Forwarded from عقل آبی | صدیق قطبی
«آنگاه که به زبان آدمیان و فرشتگان سخن میگویم، اگر عاری از محبت باشم، چیزی نیستم...
آنگاه که عطای نبوت را دارم و از جمله اسرار و سراپای علم آگهم، آنگاه که کمال ایمان را دارم، ایمانی که کوهساران را جابجا میسازد، اگر عاری از محبت باشم، هیچم.
آنگاه که تمامی اموال خویش را صدقه میدهم، آنگاه که پیکر خویش را به شعلههای آتش میسپارم، اگر عاری از محبت باشم، اینها مرا به کاری نمیآید.
محبت بردبار است، محبت آمادهی خدمت است، رشک نمیورزد، محبت فخر نمیفروشد، مغرور نمیشود، هیچ کار ناشایستی نمیکند، نفع خویش را نمیجوید، به خشم نمیآید، به بدی اعتنا نمیکند، از ستمگری شادمان نمیشود، لیک از راستی مسرور میگردد. همه چیز را عذر مینهد، همه چیز را باور میکند، به همه چیز امید میبندد، همه چیز را تاب میآورد.
محبت هرگز زوال نمیپذیرد.
نبوّتها از میان خواهد رفت. زبانها خاموشی خواهد گرفت. علم از میان خواهد رفت. چرا که علم ما ناقص است و نبوّت ما نیز ناقص است. لیک چون آنچه کامل است بیاید، آنچه ناقص است از میان خواهد رفت...
پس اکنون این سه چیز باقی می ماند: ایمان و امید و محبت، لیک بزرگترین آنها محبت است.»
📜 از رساله اول پولس به کرنتیان
منبع: عهد جدید، ترجمه پیروز سیار،نشر نی
🎼 فرازِ درخشان فوق از عهد جدید، در فیلمِ «آبی»، اثرِ سینماییِ کریستوف کیشلوفسکی، خوانده میشود:
(https://attach.fahares.com/p8DF2zbLsTeHJSA1fRQWFA==)
@sedigh_63
آنگاه که عطای نبوت را دارم و از جمله اسرار و سراپای علم آگهم، آنگاه که کمال ایمان را دارم، ایمانی که کوهساران را جابجا میسازد، اگر عاری از محبت باشم، هیچم.
آنگاه که تمامی اموال خویش را صدقه میدهم، آنگاه که پیکر خویش را به شعلههای آتش میسپارم، اگر عاری از محبت باشم، اینها مرا به کاری نمیآید.
محبت بردبار است، محبت آمادهی خدمت است، رشک نمیورزد، محبت فخر نمیفروشد، مغرور نمیشود، هیچ کار ناشایستی نمیکند، نفع خویش را نمیجوید، به خشم نمیآید، به بدی اعتنا نمیکند، از ستمگری شادمان نمیشود، لیک از راستی مسرور میگردد. همه چیز را عذر مینهد، همه چیز را باور میکند، به همه چیز امید میبندد، همه چیز را تاب میآورد.
محبت هرگز زوال نمیپذیرد.
نبوّتها از میان خواهد رفت. زبانها خاموشی خواهد گرفت. علم از میان خواهد رفت. چرا که علم ما ناقص است و نبوّت ما نیز ناقص است. لیک چون آنچه کامل است بیاید، آنچه ناقص است از میان خواهد رفت...
پس اکنون این سه چیز باقی می ماند: ایمان و امید و محبت، لیک بزرگترین آنها محبت است.»
📜 از رساله اول پولس به کرنتیان
منبع: عهد جدید، ترجمه پیروز سیار،نشر نی
🎼 فرازِ درخشان فوق از عهد جدید، در فیلمِ «آبی»، اثرِ سینماییِ کریستوف کیشلوفسکی، خوانده میشود:
(https://attach.fahares.com/p8DF2zbLsTeHJSA1fRQWFA==)
@sedigh_63
Telegram
ڕاسپاردە
قال - تعالى -: (والذين استجابوا لربِّهم وأقاموا الصلاة وأمرهم شورى بينهم وممَّا رزقناهم ينفقون).
يقول الأستاذ سيد قطب - رحمه الله - تعالى -:\"والتعبير يجعل أمرهم كله شورى، ليصبغ الحياة كلها بهذه الصبغة، وهو نص مكي، كان قبل قيام الدولة الإسلامية، فهذا الطابع إذن أعم وأشمل من الدولة في حياة المسلمينº إنه طابع الجماعة الإسلامية في كل حالاتها، ولو كانت الدولة بمعناها الخاص لم تقم فيها بعد.
والواقع أن الدولة في الإسلام ليست سوى إفراز طبيعي للجماعة وخصائصها الذاتية، والجماعة تتضمن الدولة وتنهض وإياها بتحقيق المنهج الإسلامي وهيمنته على الحياة الفردية والجماعية.
ومن ثَم كان طابع الشورى في الجماعة مبكرًا، وكان مدلوله أوسع وأعمق من محيط الدولة وشؤون الحكم فيها. إنه طابع ذاتي للحياة الإسلامية، وسمة مميزة للجماعة المختارة لقيادة البشرية. وهي من ألزم صفات القيادة\".
فالشورى أخي الكريم خلق في الفرد، وسمة في الجماعة المسلمة، قبل أن تكون نظامًا أساسيًّا للدولة.
قال - تعالى -: (فبما رحمةٍ, من الله لِنتَ لهم ولو كنت فظًّا غليظ القلب لانفضٌّوا من حولك فاعف عنهم واستغفر لهم وشاورهم في الأمر فإذا عزمت فتوكَّل على الله إنَّ الله يحبٌّ المتوكِّلين).
- قال ابن عطية: والشٌّورى من قواعد الشريعة وعزائم الأحكام، من لا يستشر أهل العلم والدِّين فعزله واجبٌ.. هذا ما لا خلاف فيه.
- قال الفخر الرازي:\"ظاهر الأمر للوجوبº فقوله: وشاروهم يقتضي الوجوب\"تفسيره.
- قال ابن تيمية:\"لا غنى لولي الأمر عن المشاورة فإن الله - تعالى - أمر بها نبيه - صلى الله عليه وسلم -\".
- يقول محمد رشيد رضا:\"ثم رسخت السلطة الشخصية في زمن العباسيين لما كان للأعاجم من السلطان في ملكهم، وجرى سائر ملوك المسلمين على ذلك، وجاراهم علماء الدين بعدما كان لعلماء السلف الصالح من الإنكار الشديد على الملوك والأمراء في زمن بني أمية، وأوائل زمن العباسيين...
〰〰〰
«کاک ناصرسبحانی»
ــ آیا خلیفه ملزم به حکم شوراست؟ بله خودش عضوی از شوراست و پیروی از شورا، مثل سایر مسلمانان بر او واجب است ١٠:٢٢
ــاصول_فقه:«5».
✍ #احمد_شریفی
@rasepardeh
يقول الأستاذ سيد قطب - رحمه الله - تعالى -:\"والتعبير يجعل أمرهم كله شورى، ليصبغ الحياة كلها بهذه الصبغة، وهو نص مكي، كان قبل قيام الدولة الإسلامية، فهذا الطابع إذن أعم وأشمل من الدولة في حياة المسلمينº إنه طابع الجماعة الإسلامية في كل حالاتها، ولو كانت الدولة بمعناها الخاص لم تقم فيها بعد.
والواقع أن الدولة في الإسلام ليست سوى إفراز طبيعي للجماعة وخصائصها الذاتية، والجماعة تتضمن الدولة وتنهض وإياها بتحقيق المنهج الإسلامي وهيمنته على الحياة الفردية والجماعية.
ومن ثَم كان طابع الشورى في الجماعة مبكرًا، وكان مدلوله أوسع وأعمق من محيط الدولة وشؤون الحكم فيها. إنه طابع ذاتي للحياة الإسلامية، وسمة مميزة للجماعة المختارة لقيادة البشرية. وهي من ألزم صفات القيادة\".
فالشورى أخي الكريم خلق في الفرد، وسمة في الجماعة المسلمة، قبل أن تكون نظامًا أساسيًّا للدولة.
قال - تعالى -: (فبما رحمةٍ, من الله لِنتَ لهم ولو كنت فظًّا غليظ القلب لانفضٌّوا من حولك فاعف عنهم واستغفر لهم وشاورهم في الأمر فإذا عزمت فتوكَّل على الله إنَّ الله يحبٌّ المتوكِّلين).
- قال ابن عطية: والشٌّورى من قواعد الشريعة وعزائم الأحكام، من لا يستشر أهل العلم والدِّين فعزله واجبٌ.. هذا ما لا خلاف فيه.
- قال الفخر الرازي:\"ظاهر الأمر للوجوبº فقوله: وشاروهم يقتضي الوجوب\"تفسيره.
- قال ابن تيمية:\"لا غنى لولي الأمر عن المشاورة فإن الله - تعالى - أمر بها نبيه - صلى الله عليه وسلم -\".
- يقول محمد رشيد رضا:\"ثم رسخت السلطة الشخصية في زمن العباسيين لما كان للأعاجم من السلطان في ملكهم، وجرى سائر ملوك المسلمين على ذلك، وجاراهم علماء الدين بعدما كان لعلماء السلف الصالح من الإنكار الشديد على الملوك والأمراء في زمن بني أمية، وأوائل زمن العباسيين...
〰〰〰
«کاک ناصرسبحانی»
ــ آیا خلیفه ملزم به حکم شوراست؟ بله خودش عضوی از شوراست و پیروی از شورا، مثل سایر مسلمانان بر او واجب است ١٠:٢٢
ــاصول_فقه:«5».
✍ #احمد_شریفی
@rasepardeh
سندی از سرکنسولگری شاهنشاهی ایران در فلسطین و شرق اردن به تاریخ 24 فروردین 1320 با موضوع مهاجرت یهودیان رومانی به فلسطین. (مرکز اسناد وزارت امور خارجه)
https://www.tg-me.com/rasepardeh
https://www.tg-me.com/rasepardeh
Forwarded from زەوی سهخت و ئاسمان دوور (Goran)
🪴
هەرچەن مەواچان: فارسی شەکەرەن
کوردی جە لای من بەس شیرینتەرەن
مەعلوومەن جه دەور دونیای بەدئەندێش
دڵشادەن هەرکەس وە زوانِ وێش
🔘خانای قوبادی
🖊ڕۆژی جیهانی زمانی دایکی پیرۆز بێ!
@kiwmars
هەرچەن مەواچان: فارسی شەکەرەن
کوردی جە لای من بەس شیرینتەرەن
مەعلوومەن جه دەور دونیای بەدئەندێش
دڵشادەن هەرکەس وە زوانِ وێش
🔘خانای قوبادی
🖊ڕۆژی جیهانی زمانی دایکی پیرۆز بێ!
@kiwmars
Audio
#مصطفی_ملکیان : این که به نظر می آید قافله تمدن بشری چهار نعل دارد می رود به این خاطر است که ما آدم های غافلی هستیم...
@rasepardeh
🖌درسگفتار روان درمانگری در مثنوی، ج ۷، موسسه سروش مولانا
@rasepardeh
🖌درسگفتار روان درمانگری در مثنوی، ج ۷، موسسه سروش مولانا
Forwarded from کیژی هەتاو
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Forwarded from کردستان نامه
🔴 تٲملی بر زبان سرزمین و تاریخ کردستان
به بهانه روز زبان مادری
✍ اسماعیل شمس
🔻در اخبار آمده بود که پنج روز پیش خانم کریستینا کالدرون آخرین بازمانده قوم یاگان (بومیان بخشی از شیلی و آرژانتین) که میتوانست به زبان بومی یامانا صحبت کند، در ۹۳ سالگی از دنیا رفت. به قول یکی از زبان شناسان ، مرگ او مرگ بخشی از حافظه بشر بود که از دورانی نامعلوم تا دوران معاصر با سخت جانی تاب آورده بود. هرچند او پیش از مرگ، لغتنامه زبان یامانا را نوشته بود، اما کیست که نداند یک کتاب لغت هرگز به تنهایی نمیتواند تاریخ وفرهنگ هزاران ساله یک ملت را در خود نگه دارد.
🔻این مطلب را گفتم تا به موضوعی بپردازم که کمتر به آن توجه میشود و امیدوارم به بهانه روز زبان مادری اندکی نگاهها به سوی آن معطوف گردد.این روزها بهحق از ضرورت حفظ زبانها و لهجه های مادری صحبت میشود و گویشوران هر زبان و لهجه ای به انحای مختلف سعی دارند در برابر روند جهانی نابودی زبانها و لهجه های غیر رسمی و غیر دولتی بایستند و اجازه مرگ زبان و لهجه نیاکان خود را ندهند. باجود این چیزی که در این میان فراموش شده است و هیچ متولی خاصی هم ندارد، زبان سرزمین یا زبان تاریخ کردستان است که من از آن به عنوان زبان مادر یاد میکنم.
🔻زمین در بیشتر زبانها و فرهنگهای جهان به صورت مونث آمده و بسان مادر(مام میهن) دیده شده است. سرزمین یا جغرافیا برای تاریخ هر ملتی حکم یک مادر را دارد و البته دارای زبان مخصوص خود هست. این زبان با وجود این که مانند هیچ کدام از زبانها و لهجه های موجود درمیان ملل گذشته و کنونی آن مملکت نیست، اما جامع همه یا بیشتر آنهاست.اگر در روستاها و شهرها وکوهها و دره ها و راههای کردستان قدم بگذاریم افزون بر نامهای آشنای کردی با انواع جای نامها و اصطلاحات و لغتهایی روبرو میشویم که نه تنها نسل ما معنای آنها را نمی داند، بلکه کهنسالان هم تنها اسم آن و موقعیت جغرافیایی اش را به خاطر سپرده اند.گاهی با بررسی تطبیقی یک لغت با لهجه های مختلف زبان کردی و یا زبانهای فارسی، ترکی و عربی و گاه زبانهای باستانی میتوان به سرنخی از این نامها دست یافت. گاه این نام را میتوان در یکی از فهرستهای مطول جهانگشایانی یافت که از عهد آشور تا دوران معاصر به این سرزمین حمله کردهاند و البته گاه هم نه آن را در تاریخ میتوان یافت و نه در جغرافیا و فرهنگ لغت.
🔻زبان سرزمین کردستان ، زبان تاریخ،فرهنگ، دین، ادبیات و در یک کلام حافظه همه انسانهایی است که از روز نخست در این سرزمین زیسته اند، به آن حمله کرده اند یا در آن پناه و آرام گرفته اند. امروز میراثداران و حافظان این زبان پیرمردان و پیرزنان هفتاد سال به بالای کرد هستند و کسانی که مستقیما با آنها ارتباط دارند. من از بیست و پنج سال پیش که گفتگو با کهنسالان را آغاز کرده و تا این لحظه ادامه داده ام هر روز نکته ای جدید یافتهام و بیتردید تاریخ کرد و کردستان را بهتر و بیشتر از طریق آنها آموخته ام تا کتابهایی که خواندهام. از طریق این زبان فهمیدهام که در کدام یک از روستاهای کردستان، یهودیان ومسحیان زیستهاند و در کدام یک زردشتیان و حتی هندوها و مغولان. از طریق این زبان مسیر حرکت سارگون آشوری و قتل عام مردم توسط او تا سلطان طغرل و هولاکو و ... را بازخوانی کردهام . کار من البته قطره ای است از اقیانوس و چه طرحها و پایان نامه ها و پروژه ها و کتابها باید نوشته شود تا بخش اعظم این زبان از نابودی رهایی یابد. زبان سرزمین ما امروز بیش از هر زبان و لهجه دیگری درمعرض خطر و نابودی است. زبان سرزمین ،فقط گفتنی نیست؛ ثبت کردنی هم هست و باید با فیلم و عکس و البته تکنولوژیهای جدید جغرافیایی آن را به روی کاغذ و دنیای دیجیتال آورد. سالهاست درگاه هر دانشگاه و پژوهشکده و ... را زدهام و به هر مدیر و مسئول مرتبطی گفتهام که مهم ترین اولویت پژوهشی برای کردستان گردآوری زبان این سرزمین زیر نظرمتخصصان است، اما دریغ از پاسخ. از طریق همین کانال از همه عزیزان خواهش میکنم تا میتوانند از طریق مصاحبه با کهنسالان جای نامهای شهر و روستای خود و فواصل بین آنها را با صدا یا فیلم ضبط و ثبت کنند و از آن جای نام عکس بگیرند.
🔻کهنسالان ما بزرگترین مورخان ما و آخرین میراثداران زبان سرزمین و تاریخ ما هستند. هر حرف و سخن آنان تاریخ و میراث جمعی و حافظه انسانی ماست. ما برای امروز و فردای خود به شدت به همه کلمات کهنسالانمان نیاز داریم. ما نسل دانشگاهی و باسواد به نسبت آنان کم لطف بودهایم و به همین سبب بسیاری از ذخایر عظیم و گنجینه های تاریخی آنان را از دست دادهایم. از عموم خوانندگان عزیز میخواهم اهمیت این موضوع را تا جایی که میتوانند به نزددیکان و دوستان خود منعکس کنند؛ به این امید که تدوین زبان تاریخ و سرزمین کردستان در اولویت علاقهمندان قرار گیرد.
🔻بازنشر
@kurdistanname
به بهانه روز زبان مادری
✍ اسماعیل شمس
🔻در اخبار آمده بود که پنج روز پیش خانم کریستینا کالدرون آخرین بازمانده قوم یاگان (بومیان بخشی از شیلی و آرژانتین) که میتوانست به زبان بومی یامانا صحبت کند، در ۹۳ سالگی از دنیا رفت. به قول یکی از زبان شناسان ، مرگ او مرگ بخشی از حافظه بشر بود که از دورانی نامعلوم تا دوران معاصر با سخت جانی تاب آورده بود. هرچند او پیش از مرگ، لغتنامه زبان یامانا را نوشته بود، اما کیست که نداند یک کتاب لغت هرگز به تنهایی نمیتواند تاریخ وفرهنگ هزاران ساله یک ملت را در خود نگه دارد.
🔻این مطلب را گفتم تا به موضوعی بپردازم که کمتر به آن توجه میشود و امیدوارم به بهانه روز زبان مادری اندکی نگاهها به سوی آن معطوف گردد.این روزها بهحق از ضرورت حفظ زبانها و لهجه های مادری صحبت میشود و گویشوران هر زبان و لهجه ای به انحای مختلف سعی دارند در برابر روند جهانی نابودی زبانها و لهجه های غیر رسمی و غیر دولتی بایستند و اجازه مرگ زبان و لهجه نیاکان خود را ندهند. باجود این چیزی که در این میان فراموش شده است و هیچ متولی خاصی هم ندارد، زبان سرزمین یا زبان تاریخ کردستان است که من از آن به عنوان زبان مادر یاد میکنم.
🔻زمین در بیشتر زبانها و فرهنگهای جهان به صورت مونث آمده و بسان مادر(مام میهن) دیده شده است. سرزمین یا جغرافیا برای تاریخ هر ملتی حکم یک مادر را دارد و البته دارای زبان مخصوص خود هست. این زبان با وجود این که مانند هیچ کدام از زبانها و لهجه های موجود درمیان ملل گذشته و کنونی آن مملکت نیست، اما جامع همه یا بیشتر آنهاست.اگر در روستاها و شهرها وکوهها و دره ها و راههای کردستان قدم بگذاریم افزون بر نامهای آشنای کردی با انواع جای نامها و اصطلاحات و لغتهایی روبرو میشویم که نه تنها نسل ما معنای آنها را نمی داند، بلکه کهنسالان هم تنها اسم آن و موقعیت جغرافیایی اش را به خاطر سپرده اند.گاهی با بررسی تطبیقی یک لغت با لهجه های مختلف زبان کردی و یا زبانهای فارسی، ترکی و عربی و گاه زبانهای باستانی میتوان به سرنخی از این نامها دست یافت. گاه این نام را میتوان در یکی از فهرستهای مطول جهانگشایانی یافت که از عهد آشور تا دوران معاصر به این سرزمین حمله کردهاند و البته گاه هم نه آن را در تاریخ میتوان یافت و نه در جغرافیا و فرهنگ لغت.
🔻زبان سرزمین کردستان ، زبان تاریخ،فرهنگ، دین، ادبیات و در یک کلام حافظه همه انسانهایی است که از روز نخست در این سرزمین زیسته اند، به آن حمله کرده اند یا در آن پناه و آرام گرفته اند. امروز میراثداران و حافظان این زبان پیرمردان و پیرزنان هفتاد سال به بالای کرد هستند و کسانی که مستقیما با آنها ارتباط دارند. من از بیست و پنج سال پیش که گفتگو با کهنسالان را آغاز کرده و تا این لحظه ادامه داده ام هر روز نکته ای جدید یافتهام و بیتردید تاریخ کرد و کردستان را بهتر و بیشتر از طریق آنها آموخته ام تا کتابهایی که خواندهام. از طریق این زبان فهمیدهام که در کدام یک از روستاهای کردستان، یهودیان ومسحیان زیستهاند و در کدام یک زردشتیان و حتی هندوها و مغولان. از طریق این زبان مسیر حرکت سارگون آشوری و قتل عام مردم توسط او تا سلطان طغرل و هولاکو و ... را بازخوانی کردهام . کار من البته قطره ای است از اقیانوس و چه طرحها و پایان نامه ها و پروژه ها و کتابها باید نوشته شود تا بخش اعظم این زبان از نابودی رهایی یابد. زبان سرزمین ما امروز بیش از هر زبان و لهجه دیگری درمعرض خطر و نابودی است. زبان سرزمین ،فقط گفتنی نیست؛ ثبت کردنی هم هست و باید با فیلم و عکس و البته تکنولوژیهای جدید جغرافیایی آن را به روی کاغذ و دنیای دیجیتال آورد. سالهاست درگاه هر دانشگاه و پژوهشکده و ... را زدهام و به هر مدیر و مسئول مرتبطی گفتهام که مهم ترین اولویت پژوهشی برای کردستان گردآوری زبان این سرزمین زیر نظرمتخصصان است، اما دریغ از پاسخ. از طریق همین کانال از همه عزیزان خواهش میکنم تا میتوانند از طریق مصاحبه با کهنسالان جای نامهای شهر و روستای خود و فواصل بین آنها را با صدا یا فیلم ضبط و ثبت کنند و از آن جای نام عکس بگیرند.
🔻کهنسالان ما بزرگترین مورخان ما و آخرین میراثداران زبان سرزمین و تاریخ ما هستند. هر حرف و سخن آنان تاریخ و میراث جمعی و حافظه انسانی ماست. ما برای امروز و فردای خود به شدت به همه کلمات کهنسالانمان نیاز داریم. ما نسل دانشگاهی و باسواد به نسبت آنان کم لطف بودهایم و به همین سبب بسیاری از ذخایر عظیم و گنجینه های تاریخی آنان را از دست دادهایم. از عموم خوانندگان عزیز میخواهم اهمیت این موضوع را تا جایی که میتوانند به نزددیکان و دوستان خود منعکس کنند؛ به این امید که تدوین زبان تاریخ و سرزمین کردستان در اولویت علاقهمندان قرار گیرد.
🔻بازنشر
@kurdistanname
🪴
لە گەڵمان بن لە:
🔷پەیامەکەی موفتیزادە
🪴@Moftizadeh_Ahmad
🔷پەیامەکەی سوبحانی
🪴@sobhani_naser
🔷شەرح و ڕاڤەی کیمیای بەختەوەری، دوکتۆر سرووش
🪴@kimiaye_Saadat_Ghazali
🔷 ڕاڤەی مەسنەوی مەعنەوی، دوکتۆر سرووش
🪴@masnavi_maolana
🔷 مەم و زین خانی
🪴@Mem_u_zin_xani
لە گەڵمان بن لە:
🔷پەیامەکەی موفتیزادە
🪴@Moftizadeh_Ahmad
🔷پەیامەکەی سوبحانی
🪴@sobhani_naser
🔷شەرح و ڕاڤەی کیمیای بەختەوەری، دوکتۆر سرووش
🪴@kimiaye_Saadat_Ghazali
🔷 ڕاڤەی مەسنەوی مەعنەوی، دوکتۆر سرووش
🪴@masnavi_maolana
🔷 مەم و زین خانی
🪴@Mem_u_zin_xani
Forwarded from "شێعری کوردی ئایینی"
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
دووی ڕەشەمە //گرنگیدان به زمانی دایکی
🔹کارێکی جوان لە مامۆستا و منداڵانی گوندی تفڵی
🔹کارێکی جوان لە مامۆستا و منداڵانی گوندی تفڵی
Forwarded from کانال رسمی استاد کاک حسن امینی
پەیامی کاکە حەسەن ئەمینی سەبارەت بە ڕۆژی زمانی دایکی
ئەی نێوی تۆ باشترینی نێوان
بۆ ئەووەڵ و ئاخر و بۆ نێوان
من بە ناوی کوردێ لە رۆژهەڵاتی کوردستان "رۆژی زمانی دایکی" لە هەمو ئەوانەی کە بە ئازادی و تێڕاشکاوی بە زمانی دایکیان دەخوێنن و دەنووسن و دەدوێن، پیرۆزبایی ئەکەم و دەڵێم: خۆش بە حاڵتان، بەختەوەرەکان. بەڵام بە هەمو ئەوانەیش کە وەکو منی کوردی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لەم مافه سروشتی و خودا دادیه مرۆڤانە، واته خوێندن و نوسین لە سەرەتای خوێندنەوە، تا دوایین قۆناغەکان، بێ بەش کراو و ماف خوراون، پرسه و سەرەخۆشی ئەڵێم. ئێمە لەم بابەتەوە دوو چەشنە ستەممان لێکراوە، یەکەم ئەم بێ بەش کرانە لە مافی سروشتی و نەتەوایەتی، دووهەم تاوان بارکردنی دینەکەیشمان، دینی پیرۆزی ئیسلام، لەم سوێنگەوە، لە لایەن بەش خوراوەکان و ستەم لێکراوەکانو کەسانی دیکەیشەوە. چۆنکە بەرگریکەران لە گەیشتن بەم مافەمان، ناویان موسوڵمانەو، خەڵکی وادەزانن کە هۆکاری ئەم هەڵوێستە زاڵمانە، یاساو بەرنامەی ئیسلامە، ئەمە لە کاتێکدایە کە لە سەرچاوەی هەمو سەرچاوەکانی ئیسلامدا واتە قورئان، هەمو زمانێ بێ فەرق و جیاوازی بە ئایەت و نیشانەی بەزەیی و گەورەیی خودا دادەنێ و دەفەرمێ:
"و من آیاتە خلق السماوات و الارض واختلاف السنتکم و ألوانکم..."
واتە: لە نیشانەکانی مەزنیی و کارجوانی خودایه بەدیهێنانی ئاسمانەکان و زەوی، وە جیاوازی زمانەکان و ڕەنگەکانتان.
لە ئایینی پیرۆزی ئیسلامدا هیچ ڕەگەز و زمانێ لە ڕەگەز و زمانێکی دی سەرتر و بەڕێزتر نیە، پێغەمەری ئیسلامیش ـ درودی خودای لە سەر بێت ـ بە ڕوونی ئەم ڕاستەقینە ڕادەگەیێنێ و دەفەرمێ:
"لافضل لعربیّ علی عجمیّ ولا عجمیّ علی عربیّ ٳلّا بالتقوی".
واتە: هیچ عەرەبێ ـ لە بەر ڕەگەز و زمانی عەرەبی ـ ڕێز و حورمەتی نیە بە سەر غەیری عەرەبدا ، پێچەوانەکەیشی هەروایە، مەگەر بە پارێزگاری و خزمەتگوزاری. کەواتە بەرگری لە خوێندن و نووسین و بوژانەوەی هەر زمانێ، کە یەکێک لەوانە: زمانی کوردیە، لە لایەن هەر کەس و دەسەڵاتێکەوە، ڕاوەستانە لە بەرامبەر دینی ئیسلام و فەرمانی خوداوە کە خودا دەفەرمێ: "و من یشاقّ الله فٳنّ الله شدید العقاب"
واتە: هەر کەس لە بەرامبەر خودا وە بوێستێ، بێ گۆمان سزادانی خودا زۆر توندەو بە توندییەش سزا دەدرێ.
بە هیوای ڕۆژێ کە هەمو ستەم و جیاوازی و ناڕەوایێک بە تایبەت ستەمەکانی: نەتەوایەتی، مەزهەبی و چینایەتی، لە کۆمەڵگای مرۆڤاندا هەڵبگیردرێ و ڕاماڵ درێ، ستەمکاریش سەرشوڕکرێ و لە چاڵ نرێ.
حەسەن ئەمینی
حاکم شەرعی خەڵکیی کوردستان
3 ڕەشەمەی 2720ــ3\12\99
https://www.tg-me.com/KakHasanAmini
ئەی نێوی تۆ باشترینی نێوان
بۆ ئەووەڵ و ئاخر و بۆ نێوان
من بە ناوی کوردێ لە رۆژهەڵاتی کوردستان "رۆژی زمانی دایکی" لە هەمو ئەوانەی کە بە ئازادی و تێڕاشکاوی بە زمانی دایکیان دەخوێنن و دەنووسن و دەدوێن، پیرۆزبایی ئەکەم و دەڵێم: خۆش بە حاڵتان، بەختەوەرەکان. بەڵام بە هەمو ئەوانەیش کە وەکو منی کوردی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، لەم مافه سروشتی و خودا دادیه مرۆڤانە، واته خوێندن و نوسین لە سەرەتای خوێندنەوە، تا دوایین قۆناغەکان، بێ بەش کراو و ماف خوراون، پرسه و سەرەخۆشی ئەڵێم. ئێمە لەم بابەتەوە دوو چەشنە ستەممان لێکراوە، یەکەم ئەم بێ بەش کرانە لە مافی سروشتی و نەتەوایەتی، دووهەم تاوان بارکردنی دینەکەیشمان، دینی پیرۆزی ئیسلام، لەم سوێنگەوە، لە لایەن بەش خوراوەکان و ستەم لێکراوەکانو کەسانی دیکەیشەوە. چۆنکە بەرگریکەران لە گەیشتن بەم مافەمان، ناویان موسوڵمانەو، خەڵکی وادەزانن کە هۆکاری ئەم هەڵوێستە زاڵمانە، یاساو بەرنامەی ئیسلامە، ئەمە لە کاتێکدایە کە لە سەرچاوەی هەمو سەرچاوەکانی ئیسلامدا واتە قورئان، هەمو زمانێ بێ فەرق و جیاوازی بە ئایەت و نیشانەی بەزەیی و گەورەیی خودا دادەنێ و دەفەرمێ:
"و من آیاتە خلق السماوات و الارض واختلاف السنتکم و ألوانکم..."
واتە: لە نیشانەکانی مەزنیی و کارجوانی خودایه بەدیهێنانی ئاسمانەکان و زەوی، وە جیاوازی زمانەکان و ڕەنگەکانتان.
لە ئایینی پیرۆزی ئیسلامدا هیچ ڕەگەز و زمانێ لە ڕەگەز و زمانێکی دی سەرتر و بەڕێزتر نیە، پێغەمەری ئیسلامیش ـ درودی خودای لە سەر بێت ـ بە ڕوونی ئەم ڕاستەقینە ڕادەگەیێنێ و دەفەرمێ:
"لافضل لعربیّ علی عجمیّ ولا عجمیّ علی عربیّ ٳلّا بالتقوی".
واتە: هیچ عەرەبێ ـ لە بەر ڕەگەز و زمانی عەرەبی ـ ڕێز و حورمەتی نیە بە سەر غەیری عەرەبدا ، پێچەوانەکەیشی هەروایە، مەگەر بە پارێزگاری و خزمەتگوزاری. کەواتە بەرگری لە خوێندن و نووسین و بوژانەوەی هەر زمانێ، کە یەکێک لەوانە: زمانی کوردیە، لە لایەن هەر کەس و دەسەڵاتێکەوە، ڕاوەستانە لە بەرامبەر دینی ئیسلام و فەرمانی خوداوە کە خودا دەفەرمێ: "و من یشاقّ الله فٳنّ الله شدید العقاب"
واتە: هەر کەس لە بەرامبەر خودا وە بوێستێ، بێ گۆمان سزادانی خودا زۆر توندەو بە توندییەش سزا دەدرێ.
بە هیوای ڕۆژێ کە هەمو ستەم و جیاوازی و ناڕەوایێک بە تایبەت ستەمەکانی: نەتەوایەتی، مەزهەبی و چینایەتی، لە کۆمەڵگای مرۆڤاندا هەڵبگیردرێ و ڕاماڵ درێ، ستەمکاریش سەرشوڕکرێ و لە چاڵ نرێ.
حەسەن ئەمینی
حاکم شەرعی خەڵکیی کوردستان
3 ڕەشەمەی 2720ــ3\12\99
https://www.tg-me.com/KakHasanAmini
Telegram
کانال رسمی استاد کاک حسن امینی
حاوی زندگینامه,بیانیه ها,مقالات,کلیپ ها,بحث ها,یاد ایام,پرسش و پاسخ و اخبار
صفحه رسمی کاک حسن امینی در اینستاگرام
https://instagram.com/kakhasanamini
صفحه رسمی کاک حسن امینی در توییتر
https://twitter.com/hasanamini1325
صفحه رسمی کاک حسن امینی در اینستاگرام
https://instagram.com/kakhasanamini
صفحه رسمی کاک حسن امینی در توییتر
https://twitter.com/hasanamini1325
Forwarded from انجمن حمایت از حقوق کودکان
انجمن حمایت از حقوق کودکان به مناسبت روز جهانی زبان مادری برگزار میکند:
وبینار حق کودک بر زبان مادری
مدرس: امید رحمانی
کارشناس ارشد حقوق بشر
پژوهشگر حوزه حق بر زبان
دبیر وبینار: بهاره جوادی
دانشجوی ارشد حقوق بشر
مسئول کارگروه ترویج
⏰زمان برگزاری: دوشنبه ۶ اسفند؛ ساعت ۱۷ تا ۱۹
📌لینک وبینار:
https://meet.google.com/vxa-mqyk-efg
@irsprcorg
وبینار حق کودک بر زبان مادری
مدرس: امید رحمانی
کارشناس ارشد حقوق بشر
پژوهشگر حوزه حق بر زبان
دبیر وبینار: بهاره جوادی
دانشجوی ارشد حقوق بشر
مسئول کارگروه ترویج
⏰زمان برگزاری: دوشنبه ۶ اسفند؛ ساعت ۱۷ تا ۱۹
📌لینک وبینار:
https://meet.google.com/vxa-mqyk-efg
@irsprcorg
Forwarded from خودا بێرەدا تێپەڕیوە
زمانی دایکیی
پیرۆزترین زمانی جیهان
1
ڕۆژی زمانی دایکییە؛
بەکوردی دەگمێنێ - کۆتر
هێشووە وشەی کوردی گرتووە- مێو
پڕن لە وردە چەوی پیت- کانی
جلی کوردی لەبەردایە – گوڵەگەنم.
2
بۆ فێربوونی زمانی کوردی
خولێکمان بۆ؛
کەروێشک و
کەو و
کۆتر و
گورگ کردەوە؛
تەنیا گورگ؛
فێری زمانەکە نەبوو.
3
بەرەبەیان
لەڕۆژی زمانی دایکیدا
خۆر بە کوردی بە پەنجەرەی ماڵەکانی گوت:
بەیانیتان باش.
4
نێرگز بە زمانی کوردی
نامەیەکی بۆ ڕێواس نارد؛
درەنگە هەستە،
سەرت لەبن بەفری بنار بێنە دەرێ،
رۆژی زمانی دایکییە
5
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
پیفۆک،
دەفتەرێکی لەسەر ڕانی دانا و
بە پیتی کوردی،
بیرەوەریەکانیی دەنوسێتەوە.
6
چۆلەکە چووە سەر دارتێکی کۆڵانەکەمان و
بە منداڵی گەڕەکەکەمانی گوت؛
لەسەر بەرگی کتێبەکانتان بنووسن؛
هەنگوین و شەکرە زمانی کوردی
7
مێرولە
لە دیوانەکەی حاجی قادرەوە
پیت پیت شیعری؛
(لە کوردی حەز نەکا کوردێ..).
دەگوازێتەوە شارەکەیان.
8
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
پشلە ئاڵایەکی سپی بەدەستەوە بوو و
بەزمانی کوردی
بە پۆلە مشکێکی دەگوت:
رۆژی ئاشت بوونەوەیە ئازیزان.
9
لەناو هەموو دلۆپە بارانێک
پیتێکی کوردی.
گوڵ بوو بەچەپکێک وشەی
کەسک و سۆر.
10
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
با- شەڕی بە باخچە نەفرۆشت و
گوتی:
ئەمڕۆ ڕۆژی پشوودانە.
11
لە ڕۆژی زمانی کوردیدا
ڕەنگاڵە
دەنووکی بە بەفر شوشت
زمانی لە پیت و وشەی بێگانە
پاک کردەوە
12
ڕاوکەرەکان
قەفەسەکانیان شکاند و
کەوەکانیان ئازاد کرد
ڕۆژی زمانی دایکیە
13
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
کۆرپەکان
بە ناوی کوردی ناو دەنێێن و
بەو ناوانەش دادەچینەوە،
کە کوردی نین.
14
ناگۆکان ؛
زمانیان دەکرێتەوە
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
15
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
خودا،
رانکۆچۆغەیەکی شینکی کردەبەر و
کڵاشێکی هەورامی کردە پێێ و
بە کوردی
فریشتەکانی خۆی دواند
16
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
لقێکی دار هەرمێکە ،
کتیبەکەی ئەمین باڵداری بە دەستەوە بوو؛
"ئەلف و بێی نوێ."
قوباد جەلیزادە
@Ghobad_jalizadeh
پیرۆزترین زمانی جیهان
1
ڕۆژی زمانی دایکییە؛
بەکوردی دەگمێنێ - کۆتر
هێشووە وشەی کوردی گرتووە- مێو
پڕن لە وردە چەوی پیت- کانی
جلی کوردی لەبەردایە – گوڵەگەنم.
2
بۆ فێربوونی زمانی کوردی
خولێکمان بۆ؛
کەروێشک و
کەو و
کۆتر و
گورگ کردەوە؛
تەنیا گورگ؛
فێری زمانەکە نەبوو.
3
بەرەبەیان
لەڕۆژی زمانی دایکیدا
خۆر بە کوردی بە پەنجەرەی ماڵەکانی گوت:
بەیانیتان باش.
4
نێرگز بە زمانی کوردی
نامەیەکی بۆ ڕێواس نارد؛
درەنگە هەستە،
سەرت لەبن بەفری بنار بێنە دەرێ،
رۆژی زمانی دایکییە
5
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
پیفۆک،
دەفتەرێکی لەسەر ڕانی دانا و
بە پیتی کوردی،
بیرەوەریەکانیی دەنوسێتەوە.
6
چۆلەکە چووە سەر دارتێکی کۆڵانەکەمان و
بە منداڵی گەڕەکەکەمانی گوت؛
لەسەر بەرگی کتێبەکانتان بنووسن؛
هەنگوین و شەکرە زمانی کوردی
7
مێرولە
لە دیوانەکەی حاجی قادرەوە
پیت پیت شیعری؛
(لە کوردی حەز نەکا کوردێ..).
دەگوازێتەوە شارەکەیان.
8
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
پشلە ئاڵایەکی سپی بەدەستەوە بوو و
بەزمانی کوردی
بە پۆلە مشکێکی دەگوت:
رۆژی ئاشت بوونەوەیە ئازیزان.
9
لەناو هەموو دلۆپە بارانێک
پیتێکی کوردی.
گوڵ بوو بەچەپکێک وشەی
کەسک و سۆر.
10
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
با- شەڕی بە باخچە نەفرۆشت و
گوتی:
ئەمڕۆ ڕۆژی پشوودانە.
11
لە ڕۆژی زمانی کوردیدا
ڕەنگاڵە
دەنووکی بە بەفر شوشت
زمانی لە پیت و وشەی بێگانە
پاک کردەوە
12
ڕاوکەرەکان
قەفەسەکانیان شکاند و
کەوەکانیان ئازاد کرد
ڕۆژی زمانی دایکیە
13
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
کۆرپەکان
بە ناوی کوردی ناو دەنێێن و
بەو ناوانەش دادەچینەوە،
کە کوردی نین.
14
ناگۆکان ؛
زمانیان دەکرێتەوە
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
15
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
خودا،
رانکۆچۆغەیەکی شینکی کردەبەر و
کڵاشێکی هەورامی کردە پێێ و
بە کوردی
فریشتەکانی خۆی دواند
16
لە ڕۆژی زمانی دایکیدا
لقێکی دار هەرمێکە ،
کتیبەکەی ئەمین باڵداری بە دەستەوە بوو؛
"ئەلف و بێی نوێ."
قوباد جەلیزادە
@Ghobad_jalizadeh