از آنجا که داکتهای پارچهای میتوانند با دریچه، اریفیس و یا حتی توزیع هوا در امتداد هر طولی از سیستم تولید شوند، معمولا توزیع و ترکیب بهتری از هوای تهویه را برای یک فضای مشخص فراهم میکنند. از آنجا که داکت پارچهای برای توزیع هوا استفاده میشوند، نباید از کانالهای پارچهای در سقف و یا به صورت پنهان استفاده کرد. البته کاربردهای داکت پارچهای در کف کاذب (raised floor) معمول است.
اجزای سیستم داکت
علاوه بر خود داکتها، سیستمهای کامل داکت شامل قطعات دیگری نیز میشوند.
علاوه بر خود داکتها، سیستمهای کامل داکت شامل قطعات دیگری نیز میشوند.
لرزه گیر
سیستم داکت اغلب با یک هواساز (air handler) آغاز میشود. دمندههای (blowers) هواساز میتوانند لرزش قابل توجهی ایجاد کنند و سیستم بزرگ داکت این سر و صدا و ارتعاش را به ساکنان ساختمان منتقل میکنند. برای جلوگیری از این مشکل، لرزهگیرها (vibration isolators) که به شکل بخشهای انعطافپذیر هستند، معمولا بلافاصله قبل و بعد از هواساز وارد داکت میشوند. مواد لاستیکی کرباس مانند این بخشها اجازه میدهد که هواساز ارتعاش کند، بدون این که ارتعاش زیادی به داکتهای متصل شده انتقال یابد.
تیک آف
پایین دست هواساز، داکت هوای رفت دچار انشعاب میشود و هوا را به چند خروجی همانند دیفیوزر (diffuser)، گریل (grill) و پنجره توری (register) میرساند. هنگامیکه سیستم با یک داکت اصلی طراحی میشود که به چند شاخه کانال فرعی تقسیم میشود، اتصالاتی به نام تیکآف (take-off) اجازه میدهند که یک بخش کوچک از جریان از داکت اصلی به هر داکت فرعی منحرف شود. تیکآفها میتوانند در دهانههای گرد یا مستطیل شکل برش داده شده در دیواره داکت اصلی جاگذاری شوند. تیکآفها معمولا دارای چندین زبانه فلزی کوچک هستند که به صورتی خم شدهاند که بتوانند جریان خروجی را از داکت اصلی ایجاد کنند. نسخه گرد تیکآفها، اتصالات اسپیناین (spin-in fittings) نامیده میشود.
سیستم داکت اغلب با یک هواساز (air handler) آغاز میشود. دمندههای (blowers) هواساز میتوانند لرزش قابل توجهی ایجاد کنند و سیستم بزرگ داکت این سر و صدا و ارتعاش را به ساکنان ساختمان منتقل میکنند. برای جلوگیری از این مشکل، لرزهگیرها (vibration isolators) که به شکل بخشهای انعطافپذیر هستند، معمولا بلافاصله قبل و بعد از هواساز وارد داکت میشوند. مواد لاستیکی کرباس مانند این بخشها اجازه میدهد که هواساز ارتعاش کند، بدون این که ارتعاش زیادی به داکتهای متصل شده انتقال یابد.
تیک آف
پایین دست هواساز، داکت هوای رفت دچار انشعاب میشود و هوا را به چند خروجی همانند دیفیوزر (diffuser)، گریل (grill) و پنجره توری (register) میرساند. هنگامیکه سیستم با یک داکت اصلی طراحی میشود که به چند شاخه کانال فرعی تقسیم میشود، اتصالاتی به نام تیکآف (take-off) اجازه میدهند که یک بخش کوچک از جریان از داکت اصلی به هر داکت فرعی منحرف شود. تیکآفها میتوانند در دهانههای گرد یا مستطیل شکل برش داده شده در دیواره داکت اصلی جاگذاری شوند. تیکآفها معمولا دارای چندین زبانه فلزی کوچک هستند که به صورتی خم شدهاند که بتوانند جریان خروجی را از داکت اصلی ایجاد کنند. نسخه گرد تیکآفها، اتصالات اسپیناین (spin-in fittings) نامیده میشود.
استک، بوت و هد
داکتها اغلب باید امکان حرکت عمودی هوا را در دیوارهای نسبتا نازک فراهم کنند. این داکتهای عمودی استک (stacks) نامیده میشوند و دارای سطح مقطعهای مستطیلی یا بیضوی بسیار پهن و نسبتا نازک میباشند. در پایین استک، استک بوت (stack boot) یک تبدیل از یک داکت گرد یا مستطیلی را به یک داکت دیواری نازک فراهم میکند. در بالا، استک هد (stack head) میتواند یک تبدیل مجدد به داکت عادی را فراهم کند؛ در حالی که سری دریچهای امکان تبدیل به یک دریچه هوای دیواری را ایجاد میکند.
داکتها اغلب باید امکان حرکت عمودی هوا را در دیوارهای نسبتا نازک فراهم کنند. این داکتهای عمودی استک (stacks) نامیده میشوند و دارای سطح مقطعهای مستطیلی یا بیضوی بسیار پهن و نسبتا نازک میباشند. در پایین استک، استک بوت (stack boot) یک تبدیل از یک داکت گرد یا مستطیلی را به یک داکت دیواری نازک فراهم میکند. در بالا، استک هد (stack head) میتواند یک تبدیل مجدد به داکت عادی را فراهم کند؛ در حالی که سری دریچهای امکان تبدیل به یک دریچه هوای دیواری را ایجاد میکند.
دمپرهای کنترل حجمی
سیستمهای داکت اغلب باید یک روش تنظیم حجم جریان هوا به بخشهای مختلف سیستم را فراهم کنند. دمپرهای کنترل حجم (volume control dampers) یا VCD، که با دمپر دود/آتش متفاوت است، این وظیفه را انجام میدهند. علاوه بر تنظیم مورد نیاز در دریچهها (registers) و یا دیفیوزرها (diffusers) که هوا را به اتاقها پخش میکنند، دمپرها میتوانند در خود داکتها نیز نصب شوند. این دمپرها میتوانند دستی یا اتوماتیک باشند. در سیستمهای ساده، دمپرهای منطقهای (zone dampers) یک کنترل اتوماتیک فراهم میکنند؛ در حالی که VAVها امکان کنترل در سیستمهای پیچیده را فراهم میکنند.
سیستمهای داکت اغلب باید یک روش تنظیم حجم جریان هوا به بخشهای مختلف سیستم را فراهم کنند. دمپرهای کنترل حجم (volume control dampers) یا VCD، که با دمپر دود/آتش متفاوت است، این وظیفه را انجام میدهند. علاوه بر تنظیم مورد نیاز در دریچهها (registers) و یا دیفیوزرها (diffusers) که هوا را به اتاقها پخش میکنند، دمپرها میتوانند در خود داکتها نیز نصب شوند. این دمپرها میتوانند دستی یا اتوماتیک باشند. در سیستمهای ساده، دمپرهای منطقهای (zone dampers) یک کنترل اتوماتیک فراهم میکنند؛ در حالی که VAVها امکان کنترل در سیستمهای پیچیده را فراهم میکنند.
دمپر دود
دمپرهای دود (smoke dampers) و آتش (fire dampers) در کانالهایی یافت میشوند که در آنها داکت از میان یک دیوار آتش (firewall) و یا پرده آتش (fire curtain) عبور میکند. دمپرهای دود با استفاده از یک موتور مکانیکی که اغلب به عنوان اکچویتور (actuator) شناخته می شود، اتوماتیک شدهاند. یک پروب متصل به موتور در داخل داکت نصب شده است و دود درون کانالکشی را که از یک اتاق استخراج شده و یا از هواساز (AHU) و یا جاهای دیگر تامین شده است، تشخیص میدهد. هنگامیکه دود در داخل کانال شناسایی شد، اکچویتور موتور را به کار میاندازد و دمپر دود به طور خودکار بسته میشود تا زمانی که دوباره باز شود.
دمپرهای دود (smoke dampers) و آتش (fire dampers) در کانالهایی یافت میشوند که در آنها داکت از میان یک دیوار آتش (firewall) و یا پرده آتش (fire curtain) عبور میکند. دمپرهای دود با استفاده از یک موتور مکانیکی که اغلب به عنوان اکچویتور (actuator) شناخته می شود، اتوماتیک شدهاند. یک پروب متصل به موتور در داخل داکت نصب شده است و دود درون کانالکشی را که از یک اتاق استخراج شده و یا از هواساز (AHU) و یا جاهای دیگر تامین شده است، تشخیص میدهد. هنگامیکه دود در داخل کانال شناسایی شد، اکچویتور موتور را به کار میاندازد و دمپر دود به طور خودکار بسته میشود تا زمانی که دوباره باز شود.
دمپر آتش
دمپرهای آتش بسته به کاربرد منطقه، پس از دیوار آتش و در مکانهای مشابه با دمپر دود یافت میشوند. بر خلاف دمپر دود، دمپرهای آتش با سیستم برقی به کار نمیافتند و بنابراین در شرایط قطعی برق که در آن دمپر دود از کار میافتد ایدهآل هستند. دمپرهای آتش میتوانند در چیدمان افقی یا عمودی نصب شوند. دمپرهای آتش عمودی به وسیله گرانش باز میشوند؛ در حالی که دمپرهای آتش افقی توسط فنر حرکت میکنند. در هر صورت، مهمترین ویژگی یک دمپر آتش، اتصال ذوب شونده (fusible link) است. اتصال ذوب شونده یک قطعه فلز است که در دمای مشخص میشکند و اجازه میدهد که دمپر تحت گرانش یا قدرت فنر باز شود و با آببندی داکتی که آتش گرفته است، هوای مورد نیاز آن را قطع مینماید.
دمپرهای آتش بسته به کاربرد منطقه، پس از دیوار آتش و در مکانهای مشابه با دمپر دود یافت میشوند. بر خلاف دمپر دود، دمپرهای آتش با سیستم برقی به کار نمیافتند و بنابراین در شرایط قطعی برق که در آن دمپر دود از کار میافتد ایدهآل هستند. دمپرهای آتش میتوانند در چیدمان افقی یا عمودی نصب شوند. دمپرهای آتش عمودی به وسیله گرانش باز میشوند؛ در حالی که دمپرهای آتش افقی توسط فنر حرکت میکنند. در هر صورت، مهمترین ویژگی یک دمپر آتش، اتصال ذوب شونده (fusible link) است. اتصال ذوب شونده یک قطعه فلز است که در دمای مشخص میشکند و اجازه میدهد که دمپر تحت گرانش یا قدرت فنر باز شود و با آببندی داکتی که آتش گرفته است، هوای مورد نیاز آن را قطع مینماید.
پرههای چرخشی
پرههای چرخشی (turning vanes) در داخل کانال و نقاط تغییر جهت نصب میشوند تا توربولانس و مقاومت را کاهش و جریان هوای یکنواخت ایجاد میکنند.
پرههای چرخشی (turning vanes) در داخل کانال و نقاط تغییر جهت نصب میشوند تا توربولانس و مقاومت را کاهش و جریان هوای یکنواخت ایجاد میکنند.
پلنیوم
پلنیومها (plenums) واحدهای مرکزی توزیع و جمعآوری برای یک سیستم HVAC هستند. پلنوم بازگشت هوا را از چند دریچه گریل (grill) بزرگ یا ونت (vent) و یا زنگولهای (bell mouths) به هواساز مرکزی حمل میکند. پلنوم رفت (supply plenum) هوا را از یونیت مرکزی به اتاقهایی که به گرمایش یا سرمایش نیاز دارند حمل میکند.
پلنیومها (plenums) واحدهای مرکزی توزیع و جمعآوری برای یک سیستم HVAC هستند. پلنوم بازگشت هوا را از چند دریچه گریل (grill) بزرگ یا ونت (vent) و یا زنگولهای (bell mouths) به هواساز مرکزی حمل میکند. پلنوم رفت (supply plenum) هوا را از یونیت مرکزی به اتاقهایی که به گرمایش یا سرمایش نیاز دارند حمل میکند.
ترمینال یونیت
در حالی که سیستمهای تک منطقه (single-zone) حجم ثابت هوا (constant air volume) به طور معمول ترمینال یونیت (terminal units) ندارند، انواع دیگر سیستمهای توزیع هوا اغلب در شاخههای کانال دارای ترمینال یونیت هستند. معمولا به ازای در هر منطقه حرارتی (thermal zone) یک ترمینال یونیت وجود دارد. برخی از انواع ترمینال یونیتها شامل باکسهای VAV با یک یا دو داکت، باکسهای مخلوط (mixing boxes) دارای فن (fan) با آرایش موازی یا سری و ترمینال یونیتهای القایی (induction terminal units) میباشند. ترمینال یونیتها همچنین میتوانند دارای کویلهای گرمایش، سرمایش یا هر دو باشند.
در حالی که سیستمهای تک منطقه (single-zone) حجم ثابت هوا (constant air volume) به طور معمول ترمینال یونیت (terminal units) ندارند، انواع دیگر سیستمهای توزیع هوا اغلب در شاخههای کانال دارای ترمینال یونیت هستند. معمولا به ازای در هر منطقه حرارتی (thermal zone) یک ترمینال یونیت وجود دارد. برخی از انواع ترمینال یونیتها شامل باکسهای VAV با یک یا دو داکت، باکسهای مخلوط (mixing boxes) دارای فن (fan) با آرایش موازی یا سری و ترمینال یونیتهای القایی (induction terminal units) میباشند. ترمینال یونیتها همچنین میتوانند دارای کویلهای گرمایش، سرمایش یا هر دو باشند.