جەریری كوڕی عبدالله و ئەبوهورەیرە ـ خوایان لێ ڕازی بێ ـ
لە پێغەمبەرەوە صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ دەیگێڕێتەوە كە فەرمویەتی:
((مَنْ لاَ يَرْحَمُ النَّاسَ لاَ يَرْحَمُهُ الله))
ئیمامی بوخاری ومسلم گێڕاویانەتەوە.
واتە: هەركەسێك بەزەیی بە مرۆڤەكاندا نەیەتەوە خودای پەروەردگاریش بەزەیی بەودا نایەتەوە.
لە پێغەمبەرەوە صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ دەیگێڕێتەوە كە فەرمویەتی:
((مَنْ لاَ يَرْحَمُ النَّاسَ لاَ يَرْحَمُهُ الله))
ئیمامی بوخاری ومسلم گێڕاویانەتەوە.
واتە: هەركەسێك بەزەیی بە مرۆڤەكاندا نەیەتەوە خودای پەروەردگاریش بەزەیی بەودا نایەتەوە.
📌 پاداشــتە ئاڵتونیــەکان 📌
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ ئەوەی بەباشی دەستنوێژ بگرێت, تاوانەكانی لە جەستەیەوە دەردەچن هەتا لە ژێر نینۆكەكانیەوە دەردەچن ❵
{رواە مسلم}
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ ئەوەی بەباشی دەستنوێژ بگرێت, تاوانەكانی لە جەستەیەوە دەردەچن هەتا لە ژێر نینۆكەكانیەوە دەردەچن ❵
{رواە مسلم}
"هاوڕێ ـی نەوەی ئادەم سیانن "
قال أمير المؤمنين علي بن أبي طالب رضي الله عنه : «أخلاء ابن آدم ثلاثة: فخليل يقول: أنا معك حيا وميتا فهو عمله. وخليل يقول: أنا معك حيا فإذا مت خليت سبيلك فهو ماله. وخليل يقول: أنا معك حتى تأتي باب الملك، ثم أخلي عنك فهو وارثه» .
علي کوڕی أبو طالب رضي الله عنە:
فەرموویەتی :«هاوڕێی نەوەی ئادەم سیانن ◾️هاوڕێیەک کەئەڵێت من لەگەڵتم بەزیندووی و مردووی ئەوە کردەوەکانیەتی.
◾️وەهاوڕێیەک ئەڵێت من لەگەڵتم بەزیندووی کەمردی وازت لێ دێنم ئەوە ماڵەکەیەتی .
◾️وەهاوڕێیەک ئەڵێ من لەگەڵتم تا ئەگەڕێیتەوە لای اللە پاشان وازت لێدێنم ئەوە میرات گرەکەیەتی» .
📖الزهد وكيع بن الجراح|٥۳۰|
قال أمير المؤمنين علي بن أبي طالب رضي الله عنه : «أخلاء ابن آدم ثلاثة: فخليل يقول: أنا معك حيا وميتا فهو عمله. وخليل يقول: أنا معك حيا فإذا مت خليت سبيلك فهو ماله. وخليل يقول: أنا معك حتى تأتي باب الملك، ثم أخلي عنك فهو وارثه» .
علي کوڕی أبو طالب رضي الله عنە:
فەرموویەتی :«هاوڕێی نەوەی ئادەم سیانن ◾️هاوڕێیەک کەئەڵێت من لەگەڵتم بەزیندووی و مردووی ئەوە کردەوەکانیەتی.
◾️وەهاوڕێیەک ئەڵێت من لەگەڵتم بەزیندووی کەمردی وازت لێ دێنم ئەوە ماڵەکەیەتی .
◾️وەهاوڕێیەک ئەڵێ من لەگەڵتم تا ئەگەڕێیتەوە لای اللە پاشان وازت لێدێنم ئەوە میرات گرەکەیەتی» .
📖الزهد وكيع بن الجراح|٥۳۰|
ئەو پێغەمبەرەی چووە ناو بەهەشت و نەهاتە دەرەوە لێی ...؟
٤٦۷۹۷ ـ داود ـی کوڕی أبي هند ئەگێڕێتەوە لە هەندێ لە هاوەڵەکانییەوە کە فەرموویانە: فریشتەی گیان ڪێشان هاوڕێ و هاوەڵی پێغەمبەر ئیدریس بووە علیە السّـلام ٫ ڕۆژێکیان پێغەمبەر ئیدریس پێی ووت: ئەی فریشتەی گیان کێشان ، ئەویش فەرمووی: بەڵێ ئەی پێغەمبەری اللە ، پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی گیانم بڪێشە با ببینم و بزانم مردن چۆنە..! ،٫ فریشتەی گیان کێشان تەعەجوبی کرد و فەرمووی سبحان اللە ئەی ئیدریس چۆن شتی وا ئەڵێی ، ئەهلی زەوی و ئاسمان لە مردن و گیان کێشان ڕائەکات کەچی تۆ داوای ئەکەیت پیشانت بەم گیان ڪێشان و مردن چۆنە بەسەر ڕوح و جەستەی خۆتەوە؟! ،٫ پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی من هەر ئەمەوێ و پێم خۆشە بیبینم ، دواتر زۆر داوای کرد هەتا فریشتەی گیان کێشان فەرمووی: بەڕاستی ئیدریس منیش بەندەیەکم لە ژێر فەرماندام وەک تۆ ، وە ناتوانم سەربەخۆ هیچ شتێ بکەم هەتا ڕەزامەندی اللە تعالۍ ـی لەسەر نەبێت ، فریشتەی گیان کێشان بەرزبوویەوەو ڕۆشتەوە بۆ ئاسمان و بە اللە ـی فەرموو: یا ربی عەبدێکت داوام لێ ئەکات ڕوح کێشان و مردنی پیشان بدەم بەسەر خۆیەوە تا بزانێ چۆنە ؟! ،، اللە تعالی فەرمووی: بڕۆ ڕوحی بڪێشە ، فریشتەی گیان ڪێشان فەرمووی: ئیدریس ئەوە بزانە کە هەموو مەخلوقات لە گیان کێشان ڕائەکات هێندە سامناکە ، فەرمووی قەینا ئەمەوێ بیبینم کاتێ ڕۆحی کێشراو مرد فریشتەی گیان کێشان مایەوەو نەیتوانی هیچ بکات بۆ گێڕانەوەی ڕوحی بۆ ناو لاشەی ، فەرمووی: یا ربی ئەبینیت ئیدریس کەوتە چ حاڵێکەوە ئەو ئێستە گیانی کێشراوە ، اللە تعالی: ڕوحی بۆ گێڕایەوەو فەرمووی با لە ژیان بمێنێتەوە هەرچەندە ئەیەوێ و پێی خۆشە.پاشان پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی: ملك الموت بمخە بەهەشتەوەو با ناوەوەی ببینم ، ملك الموت فەرمووی: بەڕاستی ئیدریس منیش بەندەیەکم لە ژێر فەرماندام وەک تۆو ناتوانم سەربەخۆ هیچ شتێ بڪەم هەتا ڕەزامەندی اللە تعالۍ ـی لەسەر نەبێت ، پێغەمبەر ئیدریس زۆر داوای ڪرد تا ئەوەی فریشتەی گیان کێشان ووتی یا ربی پێغەمبەرەکەت زۆر داوام لێ ئەکات تا بیخەمە بەهەشتەوەو ناوەوەی ببینێت و منیش پێم ووتووە تەنها عەبدێکم بە بێ وویستی اللە توانای هیچ کارێکم نییە ، اللە تعالی فەرمووی بڕۆ بیخە بەهەشتەوە جا فریشتەی گیان کێشان ئەفەرمووێ اللە تعالی شتانێکی ئەزانی لەسەر ئەم داواکاری و پێداگریەی پێغەمبەر ئیدریس کە من نەمئەزانی و درکم پێی نەئەکرد ، دواتر فریشتەی گیان کێشان لەگەڵی ڕۆشت تا چوویە ناو بەهەشتەوەو لە نیعمەتەکانی ناو بەهەشتی ئەڕوانی و ئەیفەرموو:
ما شاء اللە. پاشان فریشتەی گیان کێشان پێی فەرموو: تەواو بوو ئەبێ بڕۆیتە دەرەوە ئیتر ، پێغەمبەر ئیدریس فەرمووی: نەخێر ناڕۆم اللە خۆی فەرموویەتی:﴿أَفَمَا نَحْنُ بِمَيِّتِينَ ٭ إِلَّا مَوْتَتَنَا الْأُولَىٰ﴾الصافات بەهەشتیەکان لە ناو خۆیاندا ئەڵێن: ئەرێ ئێمە ئیتر نامرین جگە لە مردنى پێشوومان ٫ وە فەرموویەتی: ﴿وَمَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِينَ﴾الحجر هەرگیز ئەهلی بەهەشت ناهێنرێنە دەرەوە لێى دوای ئەوەی خرانە ناویەوە.فریشتەی گیان کێشان فەرمووی یا رب گوێت لێیە ئیدریس چی ئەڵێ! ٫ اللە فەرمووی: عەبدەکەم ڕاست ئەکات و ئەو زاناتر بوو لە تۆ ، تۆ لە بەهەشت وەرە دەرەوەو وازی لێ بهێنە با ئیدریس لە بەهەشت بمێنێتەوە .هەر بۆیە اللە تعالۍ دەربارەی ئەو پێغەمبەرە بەڕێزە فەرموویەتۍ: ﴿وَرَفَعْنَاهُ مَكَانًا عَلِيًّا﴾مریم ٥۷، واتە بە پلەو پایەو مەقامێکی زۆر بەرزمان گەیاند ، کە هەندێ لە زانایان ئەفەرموون بەرز کراوەتەوە بۆ ئاسمانی شەشەم و هەنێکیش ئەفەرموون چوارەم ، سەرەڕای بوونی چەندین ڕیوایەتی جیاواز لەسەر چۆنیەتی مردن و شوێنی مردنی.
📖موسوعةالتفسیر المأثور:مجلد
۱٤صـ|۱۳٥| #تفسیر_المٲثور
٤٦۷۹۷ ـ داود ـی کوڕی أبي هند ئەگێڕێتەوە لە هەندێ لە هاوەڵەکانییەوە کە فەرموویانە: فریشتەی گیان ڪێشان هاوڕێ و هاوەڵی پێغەمبەر ئیدریس بووە علیە السّـلام ٫ ڕۆژێکیان پێغەمبەر ئیدریس پێی ووت: ئەی فریشتەی گیان کێشان ، ئەویش فەرمووی: بەڵێ ئەی پێغەمبەری اللە ، پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی گیانم بڪێشە با ببینم و بزانم مردن چۆنە..! ،٫ فریشتەی گیان کێشان تەعەجوبی کرد و فەرمووی سبحان اللە ئەی ئیدریس چۆن شتی وا ئەڵێی ، ئەهلی زەوی و ئاسمان لە مردن و گیان کێشان ڕائەکات کەچی تۆ داوای ئەکەیت پیشانت بەم گیان ڪێشان و مردن چۆنە بەسەر ڕوح و جەستەی خۆتەوە؟! ،٫ پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی من هەر ئەمەوێ و پێم خۆشە بیبینم ، دواتر زۆر داوای کرد هەتا فریشتەی گیان کێشان فەرمووی: بەڕاستی ئیدریس منیش بەندەیەکم لە ژێر فەرماندام وەک تۆ ، وە ناتوانم سەربەخۆ هیچ شتێ بکەم هەتا ڕەزامەندی اللە تعالۍ ـی لەسەر نەبێت ، فریشتەی گیان کێشان بەرزبوویەوەو ڕۆشتەوە بۆ ئاسمان و بە اللە ـی فەرموو: یا ربی عەبدێکت داوام لێ ئەکات ڕوح کێشان و مردنی پیشان بدەم بەسەر خۆیەوە تا بزانێ چۆنە ؟! ،، اللە تعالی فەرمووی: بڕۆ ڕوحی بڪێشە ، فریشتەی گیان ڪێشان فەرمووی: ئیدریس ئەوە بزانە کە هەموو مەخلوقات لە گیان کێشان ڕائەکات هێندە سامناکە ، فەرمووی قەینا ئەمەوێ بیبینم کاتێ ڕۆحی کێشراو مرد فریشتەی گیان کێشان مایەوەو نەیتوانی هیچ بکات بۆ گێڕانەوەی ڕوحی بۆ ناو لاشەی ، فەرمووی: یا ربی ئەبینیت ئیدریس کەوتە چ حاڵێکەوە ئەو ئێستە گیانی کێشراوە ، اللە تعالی: ڕوحی بۆ گێڕایەوەو فەرمووی با لە ژیان بمێنێتەوە هەرچەندە ئەیەوێ و پێی خۆشە.پاشان پێغەمبەر ئیدریس علیە السّـلام فەرمووی: ملك الموت بمخە بەهەشتەوەو با ناوەوەی ببینم ، ملك الموت فەرمووی: بەڕاستی ئیدریس منیش بەندەیەکم لە ژێر فەرماندام وەک تۆو ناتوانم سەربەخۆ هیچ شتێ بڪەم هەتا ڕەزامەندی اللە تعالۍ ـی لەسەر نەبێت ، پێغەمبەر ئیدریس زۆر داوای ڪرد تا ئەوەی فریشتەی گیان کێشان ووتی یا ربی پێغەمبەرەکەت زۆر داوام لێ ئەکات تا بیخەمە بەهەشتەوەو ناوەوەی ببینێت و منیش پێم ووتووە تەنها عەبدێکم بە بێ وویستی اللە توانای هیچ کارێکم نییە ، اللە تعالی فەرمووی بڕۆ بیخە بەهەشتەوە جا فریشتەی گیان کێشان ئەفەرمووێ اللە تعالی شتانێکی ئەزانی لەسەر ئەم داواکاری و پێداگریەی پێغەمبەر ئیدریس کە من نەمئەزانی و درکم پێی نەئەکرد ، دواتر فریشتەی گیان کێشان لەگەڵی ڕۆشت تا چوویە ناو بەهەشتەوەو لە نیعمەتەکانی ناو بەهەشتی ئەڕوانی و ئەیفەرموو:
ما شاء اللە. پاشان فریشتەی گیان کێشان پێی فەرموو: تەواو بوو ئەبێ بڕۆیتە دەرەوە ئیتر ، پێغەمبەر ئیدریس فەرمووی: نەخێر ناڕۆم اللە خۆی فەرموویەتی:﴿أَفَمَا نَحْنُ بِمَيِّتِينَ ٭ إِلَّا مَوْتَتَنَا الْأُولَىٰ﴾الصافات بەهەشتیەکان لە ناو خۆیاندا ئەڵێن: ئەرێ ئێمە ئیتر نامرین جگە لە مردنى پێشوومان ٫ وە فەرموویەتی: ﴿وَمَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِينَ﴾الحجر هەرگیز ئەهلی بەهەشت ناهێنرێنە دەرەوە لێى دوای ئەوەی خرانە ناویەوە.فریشتەی گیان کێشان فەرمووی یا رب گوێت لێیە ئیدریس چی ئەڵێ! ٫ اللە فەرمووی: عەبدەکەم ڕاست ئەکات و ئەو زاناتر بوو لە تۆ ، تۆ لە بەهەشت وەرە دەرەوەو وازی لێ بهێنە با ئیدریس لە بەهەشت بمێنێتەوە .هەر بۆیە اللە تعالۍ دەربارەی ئەو پێغەمبەرە بەڕێزە فەرموویەتۍ: ﴿وَرَفَعْنَاهُ مَكَانًا عَلِيًّا﴾مریم ٥۷، واتە بە پلەو پایەو مەقامێکی زۆر بەرزمان گەیاند ، کە هەندێ لە زانایان ئەفەرموون بەرز کراوەتەوە بۆ ئاسمانی شەشەم و هەنێکیش ئەفەرموون چوارەم ، سەرەڕای بوونی چەندین ڕیوایەتی جیاواز لەسەر چۆنیەتی مردن و شوێنی مردنی.
📖موسوعةالتفسیر المأثور:مجلد
۱٤صـ|۱۳٥| #تفسیر_المٲثور
🌳گــەوهــەری قوڕئــان🌳
↩با کردوەکانت تەنها بۆ ڕەزامەنــدی خوا بێت ،نەوەکو بـــۆ خەڵکی ومەدەحی خەڵکی بێـــت
خوای گەورە دەفەرموێ :
❴ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ ❵
↩با کردوەکانت تەنها بۆ ڕەزامەنــدی خوا بێت ،نەوەکو بـــۆ خەڵکی ومەدەحی خەڵکی بێـــت
خوای گەورە دەفەرموێ :
❴ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ ❵
📌 پاداشــتە ئاڵتونیــەکان 📌
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ هەرکەسێک دوو ئایەتی کۆتایی سورەتی ( البقرة ) بخوێنێت لە شەودا , ئەوا بەسیەتی❵
{متــــــفق علــــــیە}
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ هەرکەسێک دوو ئایەتی کۆتایی سورەتی ( البقرة ) بخوێنێت لە شەودا , ئەوا بەسیەتی❵
{متــــــفق علــــــیە}
↩ســبەی پێنج شــەممە
↩سووننەتە بەڕۆژوو بوون
↩کاتێـــکی کــورت
↩پــاداشــتێکی زۆر
↩سووننەتە بەڕۆژوو بوون
↩کاتێـــکی کــورت
↩پــاداشــتێکی زۆر
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
لاتان سەیر نەبێت ڪەسانی بەو جۆرە هەن
ڕێڪ تەزوو بەگیانتا دێ ...ماشاءالله چ موحیبەتیڪی هەیەبەرامبەر ڪەلامەڪەێ خوا
ڕێڪ تەزوو بەگیانتا دێ ...ماشاءالله چ موحیبەتیڪی هەیەبەرامبەر ڪەلامەڪەێ خوا
📌 پاداشــتە ئاڵتونیــەکان 📌
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ ووتــنی سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَاللهُ أَكْبَرُ ، تاوانەکان دەوەرێنن وەک چۆن دار گەڵاکانی دەوەرێنیت ❵
{ السلسلة الصحيحة }
• پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴ ووتــنی سُبْحَانَ اللهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، وَلَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَاللهُ أَكْبَرُ ، تاوانەکان دەوەرێنن وەک چۆن دار گەڵاکانی دەوەرێنیت ❵
{ السلسلة الصحيحة }
ابنُ القيّم (رحمهُ الله) دەفەرمووێت:
هەر کەسێک بمرێت و سەرقاڵی فێربوونی قورئان بووبێت، خودای گەورە لە دوای مردنی بۆی تەواو دەکات!
هەر کەسێک بمرێت و سەرقاڵی فێربوونی قورئان بووبێت، خودای گەورە لە دوای مردنی بۆی تەواو دەکات!
📌گــەر حــەز دەکـەی لەڕۆژی هەینی ئەم پاداشــتە مەزنە وگەورەت دەست کەوێ ئەوە ئەو کارانە ئەنجام بدە ☟☟☟
↩1//خــۆشۆردن ،2//زوو چوون بۆ مزگەوت،3//وە نزیک بوونەوە لە ئیمام ،4//وە بیدەنگ بوون ، 5//وە بە پێ برۆیت 6 //و سواری سەیارە نەبی
📌پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴هـەر کەسێک خۆی بشوات و خۆشۆردن بخاتە سەر خێزانی،وە زووش دەربچێت بۆ مزگەوت،لە ئیمام و وتار خوێن نزیک بێتەوە،وە بێدەنگ بێت پاشان قسە نەکات،ئەوە بۆ هەموو هەنگاوێکی پاداشتی ساڵێک بەڕۆژوو بوون و شەو نوێژ کردنی هەیە❵
{صحیح الجامع// 6405}
↩1//خــۆشۆردن ،2//زوو چوون بۆ مزگەوت،3//وە نزیک بوونەوە لە ئیمام ،4//وە بیدەنگ بوون ، 5//وە بە پێ برۆیت 6 //و سواری سەیارە نەبی
📌پێغەمبەری خوا {ﷺ} فەرموویەتی :
❴هـەر کەسێک خۆی بشوات و خۆشۆردن بخاتە سەر خێزانی،وە زووش دەربچێت بۆ مزگەوت،لە ئیمام و وتار خوێن نزیک بێتەوە،وە بێدەنگ بێت پاشان قسە نەکات،ئەوە بۆ هەموو هەنگاوێکی پاداشتی ساڵێک بەڕۆژوو بوون و شەو نوێژ کردنی هەیە❵
{صحیح الجامع// 6405}