🎼بچه(پسر) مردم
🎙شبنم صابری

نماهنگی شاد و رنگارنگ، اثر جدید خواننده تاجیک

@irtaj

🎼دلبر شیرینم

🎤نگینه امانقل‌اوا
#موسیقی
@irtaj

⚖۹ ماه در زندان‌های تاجیکستان

📰مصاحبه‌ی نازنین مطیعی با روزنامه‌ی شرق درباره‌ی اسارتش در تاجیکستان

🇹🇯تاجیکستان مانند هر کشور دیگر قوانین و عرف خود را دارد و نباید زبان مشترک ما را از این واقعیت غافل کند. داستان نازنین نمونه‌ای از این غفلت است.

https://youtu.be/O1nDDXeT4ts
@AmirTravels
@irtaj

عید قربان مبارک، کمی از این عید در تاجیکستان بیشتر بدانید👇 @irtaj

عید قربان در تاجیکستان
@irtaj
عید قربان به عنوان یکی از دو عید مقدس اسلامی از سال 1990 میلادی پس از استقلال تاجیکستان، بنا بر مصوبه پارلمان تاجیکستان در تقویم این کشور وارد شده و تعطیل عمومی است.
طی 7 دهه وجود نظام کمونیستی، مردم تاجیکستان اعیاد اسلامی را به صورت بسیار محدود برگزار می‌کردند و نمازهای عید فطر و قربان نیز عمدتاً در مساجد مرکزی که تحت کنترل شدید قرار داشت، با حضور تعداد انگشت شمار مسلمانان برگزار می‌شد.
با توجه به اهمیت و جایگاه اعیاد اسلامی در میان کشور بود که دولت تاجیکستان پس از کسب استقلال، روزهای عید فطر و قربان را تعطیل اعلام کرد. به این مناسبت در تمام مساجد جامع با حضور صدها هزار نفر نماز عید برگزار می‌شود.
طبق سنت در این روز بیشتر مردم لباس‌های نو و تمیز به تن کرده و در نماز عید حضور پیدا می‌کنند. سپس نمازگزاران یکدیگر را به این مناسبت تبریک گفته و عمدتا به آرامگاه ها می‌روند تا با قرائت آیاتی از قرآن کریم روح گذشتگان خود و همه مسلمانان را شاد کنند.
پس از اقامه نماز عید مردم به دیدار هم می روند. در این سه روز درب خانه ها گشوده است و هر رهگذر می تواند برای عید دیدنی و تبریک عید وارد خانه شود و بر سر سفره بنشیند و هر چه میل دارد بخورد.
بعد از نماز عید بخش قابل توجهی از مردم نیز گوسفند، بز و یا گاو قربانی می‌کنند. آنها قربانی کردن را نمادی از ایثار در راه بندگی خداوند می‌دانند که باعث تقوای قلب و طهارت نفس می‌دانند.
بسیاری از مردم مسلمان تاجیکستان ‎ 10روز پیش از عیدقربان به استقبال این عید رفته و روزه می گیرند. برگزاری مراسم نماز عید، انداختن سفرهای عیدانه، ذبح دام، عیادت از بیماران، قرائت قرآن برای شادی روح رفتگان و عیدی دادن بخصوص به کودکان ازجمله سنتهایی هستند که مردم مسلمان تاجیکستان در روزهای جشن عید قربان انجام می دهند. خرید پوشاک و تهیه هدایا برای همسر، فرزندان، خویشان و دوستان و افراد کم بضاعت نیز از دیگر سنتهای مردم تاجیک است.
تهیه سفره عید فطر و قربان هم در تاجیکستان مرسوم است. به نوعی که حتی افراد فقیر و کم بضاعت نیز از هزینه کردن منصرف نمی‌شوند. به این دلیل است که بازارهای تاجیکستان بالاترین میزان فروش انواع میوه و مواد غذایی را در ایام اعیاد فطر و قربان دارند.
دسترخان عیدانه از روز قبل عید در هرخانه آماده می شود اما تاجیکها تا قبل از اقامه نماز عیدقربان و انجام قربانی، غذا نمی خورند و سعی می کنند با خوردن غذایی که با گوشت قربانی درست شده است به عنوان تبرک افطار کنند، سپس دسترخان آراسته و گسترده خود را تا سه روز پذیرای میهمانان می سازند.از روزها پیش زنان اقدام به آماده سازی انواع نان، حلوا و شیرینی‌ها می‌کنند.
مراسم عید قربان از دمیدن آفتاب روز عید با 'عیدگردک' کودکان که از قبل پاکتهایی را به این منظور تهیه کرده اند و دادن هدایایی از سوی بزرگسالان به آنها همچون شیرینی و شکلات و یا پول به آنها آغاز می شود.
در این روز بیش از همه کودکان شادی و خوشحالی می‌کنند، زیرا جدا از آنکه به مناسبت این عید خانواده‌هایشان برایشان لباس‌های نو خریده و هدایایی تقدیم می‌کنند، باز برای تبریک به منازل اطراف رفته و عیدی دریافت می‌کنند.
عیادت خویشاوندان، سالمندان و بیماران و تبریک این عید و خواندن دعا به روح اموات از آئین‌های این عید اسلامی است که طی معمولا تا 3 روز ادامه پیدا می‌کند.
تاجیکها کودکانی را که در روز عیدقربان به دنیا می آیند اگر پسر باشد 'قربان' و 'قربانعلی' و اگر دختر باشد 'قربان گل' نامگذاری می کنند.
همچنین برگزاری مراسم عروسی در سه روز عید قربان در بین تاجیکها مورد تاکید بوده و خانواده های بسیاری سعی دارند تا دراین ایام مبارک جشن ازدواج فرزندان خود را برگزار کنند.
نوشته دکتر هدیه شریفی (عضو هیات مدیره انجمن دوستی ایران و تاجیکستان)

عید قربان در تاجیکستان
از مجموعه محافل تلگرامی ایرتاج انجمن دوستی ایران و تاجیکستان

@irtaj

شب در نگاه روشنم اصلا سیاه نیست...

شعری از استاد اعظم خجسته شاعر برجسته دیار سغد تاجیکستان با خوانش زینب حسین‌آوا

اشعار استاد اعظم خجسته را در این کانال بخوانید👇
https://www.tg-me.com/tajikpoets
@irtaj

اخبار آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان را می‌توانید با برگردان فارسی در صفحه خبرنامه و گزارش‌های آسیای مرکزی بخوانید👇

https://www.tg-me.com/KhabarnameyeAsiayeMarkazi

"آمد بهارِ جانها"
خواننده: مرتضی گودرزی
آهنگساز: استاد دولتمند خال‌اف
تنظیم: میلاد بیات
@mortezagoodarzichannel
@irtaj

من یک عرب هستم که با تاریخ قوم باستانی تاجیک از طریق کتاب باباجان غفوراف به نام «تاجیکان در آینه تاریخ» که دو بار در سال های 2009 و 2011 در انتشارات دارالفکر العربی قاهره منتشر شد آشنا شدم، و اکنون انتشار این کتاب فرصتی دیگر برای آشنایی مطالعه کنندگان عرب با قوم باستانی تاجیک است.

(از مقدمه عربی کتاب «تاجیکان» که توسط انتشارات بعلی دمشق منتشر شد)

🔰 انتشارات بعلی دمشق، در جمهوری عربی سوریه،  کتاب «تاجیکان» اثر آکادمیسین باباجان غفوراف را در دو جلد به زبان عربی منتشر کرد.

@KhabarnameyeAsiayeMarkazi
@irtaj

"عکس رخت جان میدهد "
پیشکشی در آستانه جشن استقلال تاجیکستان
@irtaj

سی و دومین سالگرد استقلال تاجیکستان گرامی باد

نکاتی درباره دولت تاجیکستان

🔹۳۲ سال از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال جمهوری تاجیکستان و البته ۱۴ جمهوری دیگر آن می‌گذرد.
یک سال پس از استقلال اما تاجیکستان دچار یک جنگ داخلی شد که پنج سال به طول انجامید.
🔹۲۷ ژوئن ۱۹۹۷ با امضای توافقنامه صلح که ایران هم در تحقق آن نقش داشت این جنگ‌های شهروندی پایان یافت. اکنون ۲۷ ژوئن در تاجیکستان روز وحدت نامیده می‌شود.
🔹تاجیکستان از لحاظ اقتصادی کشوری در حال توسعه است. کارگران مهاجر تاجیک در سال ۲۰۱۹ از روسیه بیش از ۲میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار به کشورشان ارسال کردند که ۳۵درصد از تولید ناخالص ملی این کشور بود.
🔹امام علی رحمان ۷۱ساله از سال ۱۹۹۲ تاکنون رئیس جمهور تاجیکستان بوده طی همه پرسی که سال ۲۰۱۶ برگزار شد او عنوان پیشوای ملت را گرفت.
🔹انتخابات ریاست جمهوری در تاجیکستان هر ۷ سال یکبار برگزار می‌شود، سال ۲۰۲۰ انتخابات آن برگزارشد.
🔹تاجیکستان امروز بیش از ۹ میلیون جمعیت دارد.

@irtaj

ترانه ی وطن باصدای محمدرفیع ونازیه کرامت اله
به مناسبت روزاستقلال تاجیکستان گرامی

@irtaj

📚انتشار مجدد ارجنامۀ دکتر علی‌اشرف مجتهد شبستری

🔹همزمان با سالروز استقلال #تاجیکستان و زادروز #دکتر_علی‌اشرف_مجتهد_شبستری، ارجنامۀ این دیپلماتِ خوشنام و فرهنگ‌مدار در دو جلد و با افزودن «نمایۀ اشخاص و اماکن و کتاب‌ها و نشریات» تجدید چاپ شد.

🔹جلد اول ارجنامه با عنوان سفیرکبیر دربردارندۀ خاطرات، یادداشت‌ها، دلنوشته‌ها و اشعار قریب شصت تن از فرهیختگان، روزنامه‌نگاران، روشنفکران، نویسندگان و مقامات تاجیکستان است که در ارج‌گذاری و پاسداشت خدمات دکتر علی‌اشرف مجتهد شبستری (اولین سفیر ایران در تاجیکستان) و به همت دو تن از نویسندگان فرهیخته و خوشنام تاجیکستان آقایان فاتح عبدالله و میرزا شکورزاده گردآوری و منتشر شده است. این کتاب با مساعدت آقای رضا نقدی و به کوشش جواد رسولی فارسی‌گردانی شده و در ۳۱۶صفحه و مزین به دیباچۀ استاد دکتر محمدعلی موحد منتشر شده است.

🔹جلد دوم ارجنامه با عنوان سفیر فرهنگ و دوستی دربردارندۀ خاطرات، یادداشت‌ها، دلنوشته‌ها و مقالات اهدایی بیش از نوَد تن از همکاران و دوستان ایرانی و خارجی دکتر علی‌اشرف مجتهد شبستری و اعضای انجمن دوستی ایران و تاجیکستان به ایشان است که در ۸۱۰ صفحه و به کوشش مجید اسدی و جواد رسولی و مزین به دیباچۀ استاد دکتر مهدی محقق منتشر شده است.

🔻 #ارجنامه_دکتر_علی‌اشرف_مجتهد_شبستری به همت #انتشارات_خردگان اواخر شهریور۱۴۰۲ در دو جلد مجموعاً با ۱۱۲۶ صفحه و با افزودن نمایه (اعلام) تجدید چاپ شد.
🔻بنابر توافق ناشر و پدید آورندگان، نسخۀ الکترونیکی (پی‌دی‌اف) این دو کتاب برای استفادۀ عموم در اختیار پایگاه خبری مؤسسۀ میراث مکتوب قرار گرفته است.
🔻برای دریافت دو جلد کتاب ارجنامه به سایت مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب یا پیوند زیر مراجعه کنید.

B2n.ir/ArjName

@irtaj

یاد یار مهربان:
@irtaj

از سال 2002 دولت تاجیکستان 22 سپتامبر را روز بزرگداشت رودکی اعلام کرد. هرچند که به مناسبتهای گوناگون کنگره ها و همایشهایی در بزرگداشت پدر شعر فارسی در جمهوری تاجیکستان،پیش و پس از استقلال، برگزار میشده است اما از سال 2002 به بعد هر ساله این روز مراسمی در بزرگداشت آدم الشعرا برپا شده است.
چند نکته قابل تامل در شرح حال ابو عبدالله جعفر بن محمد رودکی:
• استاد ابوعبدالله رودکی با کسب مقامات شایسته‌ای چون «استاد شاعران»، آدم‌الشّعرا، «پیامبر شعر عجم»، نخستین شاعری ست که چنین نفوذی در عرصۀ ادبیات فارسی پیدا نموده است، که سایر تذکره‌نویسان و صاحب‌نظران بر این اندیشه‌ها اطمینان دارند. افزون بر این، مرور به سروده‌های شعرای فارسیگو چه در قلمرو زبان فارسی و چه بیرون از مرزهای آن ثابت می‌سازد، که وصف این مقام بی‌نظیرة استاد رودکی در هیچ یک دورانی از ادبیات فارسی قلمرو شعر را خالی نگذاشته است و به تعبیر دیگر شاید کمتر شاعری در پهنای ادبیات فارسی پیدا بشود، از استاد رودکی معنی و مطلبی را وام نگرفته و یا حتّی سخن صمیمانه در ستایش نخستین شاعر فارسیگو نگفته باشد.
• در مورد پدر شعر فارسی بودن او گفته می شود پیش از استاد رودکی هم کسانی امثال ابوحقص سغدی و کسای مروزی اشعاری سروده اند ولی آثار آنان اندک بوده و هیچ کدام داد سخن را به مانند رودکی نداده اند
• در مورد محل زادگاه و مرقد او: در هر دو مورد بویژه زادگاه استاد اختلاف نظرها فراوان است. برخی معتقدند وی در نزدیکی سمرقند به دنیا آمده برخی محققان که تعدادشان هم کم نیست محل تولدش را همان پنج رود معروف عنوان کرده اند. اما شماری هم زادگاه آدم الشعرا را جایی به اسم رودک می دانند هر دو مورد آخری از توابع شهرستان پنجکند تاجیکستان است. آنهایی که به زاده حومه سمرقند بودن رودکی اعتقاد دارند اشاره به منابعی اشاره می کنند که زادگاه استاد در چند فرسنگی سمرقند ذکر کرده اند به این حساب پنج رود که در مصافت دورتری از شهر سمرقند واقع شده نمی تواند زادگاه او باشد
• او بزرگترين و مشهورترين شاعر دوره ساماني شد. وقتي رودکي به دربار امير نصر بن احمد ساماني راه يافت مورد تشويق و اکرام قرار گرفت و اين پادشاه که شيفته ذوق و قريحه او شده بود، هداياي فراوان و مال بسيار به او بخشيد و او را آسوده و توانگر کرد. رودکي نيز گذشته از قصايد بسياري که در ستايش امير گفت کتاب کليله و دمنه و چند داستان ديگر را به فرمان او بشعر درآورد. در باره تاثیر سخن رودکی کافی است به داستان معروف شعر بوی جوی مولیان اشاره کنیم که امیر سامانی تحت تاثیر این غزل به سکونت طولانی اش در هرات پایان داده به بخارا برمی گردد...
• مشهور است که رودکی در 7 سالگی قرآن را فرا گرفته، در آخر عمر هم متهم به گرایش به اسماعیلیه یا قرمتیه شد. البته برخی از دانشمندان معتقدند این اتهام توسط بدخواهنش در دربار مطرح شده و به همین علت هم چشمانش را کور کردند.
• با وجود اينکه بعضي از کساني که درباره زندگي اين شاعر نوشته اند اساساً به نابينائي او اشاره نکرده اند؛ اما نويسندگان زيادي چه آنهايي که بزمان رودکي نزديک بوده اند و چه آنهايي که بعدها در اين مورد نوشته اند، در اينمورد صراحت دارند. هر چند تشبيهات و توصيفات دقيق و لطيفي که در اشعار رودکي هست انسان را در کوري او دچار ترديد ميکند، ليکن در نابينائي او نبايد مردد بود.
• از آثار بجا مانده چنين بر مي آيد که اشعار او صد دفتر مي شده، چنین ادعا شده که اشعار او از يک ميليون و سيصد هزار بيت هم افزون بوده است. شايد اين رقم خالي از مبالغه نباشد؛ اما افسوس که از اشعار بسيار اين شاعر اکنون به اندازه هزار بيت هم باقي نمانده است. غزل معروف استاد رودکی، که به عنوان یکی از اوّلین نسخه‌های غزل فارسی هم اعتراف گردیده است، ثابت نمود:
دلا تا کی همی‌جویی منی را،
چه داری دوست هرزه دشمنی را.
چرا جویی وفا از بی‌وفایی،
چه کوبی بیهوده سرد آهنی را.
دلم چون ارزنی، عشق تو کوهی،
چه سایی زیر کوهی ارزنی را.
• گذشته از شاعري رودکي صدایی خوش و دلکش نیز داشت، در نواختن چنگ و بربط نيز مهارت تمام داشته و ظاهراً در مجالس امير نصر و رجال دولت ساماني بسبب همين ذوق و هنر خويش عزت و حرمت بسيار پيدا کرده است. مشهور است که سخن او در امير تأثير بسيار داشته و ابوالفضل بلعمي وزير معروف نيز در عرب و عجم براي او نظيري نمي شناخته است.
• وفات رودکي بسال 329 هجري قمري اتفاق افتاده است. همان سالی که به گمان برتر تولد فردوسی ست.

@irtaj
منابع: دو مقاله دکتر نورزاد
توضیحات دکتر شاهمنصور
"با تشکر از آقای هاشم خال اف (نیکورز) برای توضیحات تکمیلی"

گشتی مجازی در آرامگاه استاد رودکی، پنجکنت ، سغد، تاجیکستان.
@irtaj

22 سپتامبر روز بزرگداشت پدر شعر فارسی گرامی باد.
@irtaj