غزل‌شعر
Photo
این مقاله هشت‌صفحه‌ای حاصل یک سال مطالعه و فیش‌برداری دقیق است که قابلیت یک کتاب مفصل را دارد، اگر ناشری حمایت کند فراهمش می‌کنیم، کتابی که مطالعه‌اش برای عروضیان و غزل‌نویسان و ترانه‌سازان خالی از لطف نیست که هم بسیار پاراهه‌گشاست در چگونگی تجربه در اوزان نادر اما مطبوع ...
@ghazalshermahdishabani
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۱) #مستفعلن_مفتعلن ۱/۷۰ یک متر و هفتاد صدم افراشت قامت سخنم یک متر و هفتاد صدم از شعر این خانه منم یک متر و هفتاد صدم پاکیزگی، ساده‌دلی جان دلارای غزل، جسم شکیبای زنم زشت است اگر سیرت من، خود را در او می‌نگری هی‌ها! که سنگم نزنی! آیینه‌ام،…
سی چهل سال پیش [دهه سی و چهل]، کتاب المعجم [فی معاییر اشعار العجم] شمس قیس رازی را همیشه در ایام فراغت، کنار دست خود داشتم و بارها و بارها می‌خواندم و به‌خصوص در وزن‌ها و اسامی آن‌ها تعمق می‌کردم. یک روز پدرم [عباس خلیلی] به خانۀ من آمد و مرا با این کتاب که خودش آن را به من هدیه کرده بود، سرگرم دید. گفت خواندن این کتاب گهگاه مفید و لازم است، اما این‌گونه که تو شب و روزت را با آن تباه می‌کنی، ذوق را می‌کُشد.
#سیمین_بهبهانی، «ابداع اوزان تازه در شعر»، مصاحبه با صدرالدین الهی، مجله ایران‌شناسی، سال ۹، شماره ۱، بهار ۱۳۷۶.
@ghazalshermahdishabani
#سیمین_بهبهانی، «ابداع اوزان تازه در شعر»، مصاحبه با صدرالدین الهی، مجله ایران‌شناسی، سال ۹، شماره ۱، بهار ۱۳۷۶.
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
Photo
ابداع وزن از نظر من یک کشف است نه یک آفرینش؛ چیزی وجود دارد اما ناشناخته مانده‌است.
#سیمین_بهبهانی
مقدمه «خطّی ز سرعت و از آتش»
@ghazalshermahdishabani
#سیمین_بهبهانی
مقدمه «خطّی ز سرعت و از آتش»
@ghazalshermahdishabani
قناعت در مزاج خلق دون‌فطرت نمی‌باشد
پریشان کرد عالم را زمین آسمان‌خواهش
#بیدل
@ghazalshermahdishabani
پریشان کرد عالم را زمین آسمان‌خواهش
#بیدل
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
مهدی شعبانی. اوزان شبه دوری.pdf
یادی از وزن شبه‌دوری 👆
منظور از شبه‌دوری وزن متناوبی است که دارای هشت هجای کوتاه و هشت هجای بلند است. این وزن‌ها شبیه دوری‌اند، ظاهراً دوری‌اند اما در اکثر موارد از سوی شعرا غیردوری گرفته شده‌اند. در مقاله شبه‌دوری مثالی از مولوی آورده‌ایم که در یک غزل وزن فعلاتن مفاعلن را هم دوری و هم غیردوری گرفته و این برخورد دوگانه با یک وزن یعنی آن را شبه‌دوری دانسته‌است. برخی عروضیان هم از روی ظاهر متناوب این اوزان (که هشت تا هستند) آن‌ها را دوری گرفته‌اند که مفصل توضیح داده‌ایم و علاقه‌مندان می‌توانند به مقاله رجوع کنند [نکته: املاهای عروضی در صفحه‌آرایی غلط چاپ شده].
الغرض، بیدل هم وزن شبه‌دوری دارد، یک بار وزن فعلاتن مفاعلن را غیردوری گرفته:
چو غبار شکسته در سر راهت نشسته‌ام
قدمی بر زمین #گذار وُ مرا سرفراز کن
ز فسردن چو بگذری سوی آیینهٔ پری
دل سنگین گداز و #کارگه شیشه ساز کن
و یک بار همین وزن را دوری گرفته:
ز گران‌جانی‌ات #مباد که شود ناله منفعل
به جنون سپند زن پی منقار پر گشا
مکث و عدم مکث در کلمات مشخص‌شده کاملاً گویای مطلب است. برای اطلاعات بیشتر درباره شبه‌دوری، مقاله را مطالعه بفرمایید.
@ghazalshermahdishabani
منظور از شبه‌دوری وزن متناوبی است که دارای هشت هجای کوتاه و هشت هجای بلند است. این وزن‌ها شبیه دوری‌اند، ظاهراً دوری‌اند اما در اکثر موارد از سوی شعرا غیردوری گرفته شده‌اند. در مقاله شبه‌دوری مثالی از مولوی آورده‌ایم که در یک غزل وزن فعلاتن مفاعلن را هم دوری و هم غیردوری گرفته و این برخورد دوگانه با یک وزن یعنی آن را شبه‌دوری دانسته‌است. برخی عروضیان هم از روی ظاهر متناوب این اوزان (که هشت تا هستند) آن‌ها را دوری گرفته‌اند که مفصل توضیح داده‌ایم و علاقه‌مندان می‌توانند به مقاله رجوع کنند [نکته: املاهای عروضی در صفحه‌آرایی غلط چاپ شده].
الغرض، بیدل هم وزن شبه‌دوری دارد، یک بار وزن فعلاتن مفاعلن را غیردوری گرفته:
چو غبار شکسته در سر راهت نشسته‌ام
قدمی بر زمین #گذار وُ مرا سرفراز کن
ز فسردن چو بگذری سوی آیینهٔ پری
دل سنگین گداز و #کارگه شیشه ساز کن
و یک بار همین وزن را دوری گرفته:
ز گران‌جانی‌ات #مباد که شود ناله منفعل
به جنون سپند زن پی منقار پر گشا
مکث و عدم مکث در کلمات مشخص‌شده کاملاً گویای مطلب است. برای اطلاعات بیشتر درباره شبه‌دوری، مقاله را مطالعه بفرمایید.
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۱) #مستفعلن_مفتعلن ۱/۷۰ یک متر و هفتاد صدم افراشت قامت سخنم یک متر و هفتاد صدم از شعر این خانه منم یک متر و هفتاد صدم پاکیزگی، ساده‌دلی جان دلارای غزل، جسم شکیبای زنم زشت است اگر سیرت من، خود را در او می‌نگری هی‌ها! که سنگم نزنی! آیینه‌ام،…
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۲)
#فعلاتن_مفاعلن
گذری کن به کوی من، نظری کن به سوی من
بنگر تا به روی من، چه رسید از برای تو
#خاقانی
چو سر از خاک برزنند ز درختان ندا رسد
که تو هرچه نهان کنی، همه روزی عیان شود
#مولوی
بس از این عمر سرسری که به تقلید زیستی
نظری کن به خویش تا ز کجایی و کیستی!
همه‌شب گفت‌وگوی تو ده و باغ است و مال و زر
تو نگویی به خویشتن که: گرفتار چیستی؟
نه تو گفتی: خدای را نشناسم به‌جز یکی؟
ز یکی لاف چون زنی؟ چو غلام دویستی!
برسیدند همرهانِ تو هر یک به منزلی
پی ایشان کجا روی؟ تو که در خُفت‌وخیستی
تو اگر بیست‌مَرده‌ای به توان و دل و جگر
چو اجل حمله آورد، نگذارد بایستی
چو پی او روی بنه ز سر این خواجگی که تو
نرسی پیش او مگر به فقیری و نیستی
#اوحدی_مراغه‌ای
نرسیدی به فهم خود، ره عزم دگر گشا
به جهانی که نیستی مژه بربند و در گشا
#بیدل
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۲)
#فعلاتن_مفاعلن
@ghazalshermahdishabani
#فعلاتن_مفاعلن
گذری کن به کوی من، نظری کن به سوی من
بنگر تا به روی من، چه رسید از برای تو
#خاقانی
چو سر از خاک برزنند ز درختان ندا رسد
که تو هرچه نهان کنی، همه روزی عیان شود
#مولوی
بس از این عمر سرسری که به تقلید زیستی
نظری کن به خویش تا ز کجایی و کیستی!
همه‌شب گفت‌وگوی تو ده و باغ است و مال و زر
تو نگویی به خویشتن که: گرفتار چیستی؟
نه تو گفتی: خدای را نشناسم به‌جز یکی؟
ز یکی لاف چون زنی؟ چو غلام دویستی!
برسیدند همرهانِ تو هر یک به منزلی
پی ایشان کجا روی؟ تو که در خُفت‌وخیستی
تو اگر بیست‌مَرده‌ای به توان و دل و جگر
چو اجل حمله آورد، نگذارد بایستی
چو پی او روی بنه ز سر این خواجگی که تو
نرسی پیش او مگر به فقیری و نیستی
#اوحدی_مراغه‌ای
نرسیدی به فهم خود، ره عزم دگر گشا
به جهانی که نیستی مژه بربند و در گشا
#بیدل
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۲)
#فعلاتن_مفاعلن
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
#اوزان_کم‌کاربرد (۲۲) #فعلاتن_مفاعلن گذری کن به کوی من، نظری کن به سوی من بنگر تا به روی من، چه رسید از برای تو #خاقانی چو سر از خاک برزنند ز درختان ندا رسد که تو هرچه نهان کنی، همه روزی عیان شود #مولوی بس از این عمر سرسری که به تقلید زیستی نظری کن به…
نه به شک کرده‌ام یقین، نه به ایمان رسیده‌ام
نه محال است ذاتِ من، نه به امکان رسیده‌ام
نه بهشتْ آرزوی من، نه زمینْ های و هوی من
چه کسی را خدا کنم؟ که به شیطان رسیده‌ام
منم و نیمهْ‌راه من، چه نبود اشتباه من؟
نه به خود بازگشته‌ام، نه به پایان رسیده‌ام
دل من شکل من شده، وَ چنان گریه کرده‌ام
که به همراه بغض خود، به گریبان رسیده‌ام
#مریم_جعفری_آذرمانی
۲۷ شهریور ۸۶
کتاب «۶۸ ثانیه به اجرای این اپرا مانده است»
@ghazalshermahdishabani
نه محال است ذاتِ من، نه به امکان رسیده‌ام
نه بهشتْ آرزوی من، نه زمینْ های و هوی من
چه کسی را خدا کنم؟ که به شیطان رسیده‌ام
منم و نیمهْ‌راه من، چه نبود اشتباه من؟
نه به خود بازگشته‌ام، نه به پایان رسیده‌ام
دل من شکل من شده، وَ چنان گریه کرده‌ام
که به همراه بغض خود، به گریبان رسیده‌ام
#مریم_جعفری_آذرمانی
۲۷ شهریور ۸۶
کتاب «۶۸ ثانیه به اجرای این اپرا مانده است»
@ghazalshermahdishabani
مدهوش دل از نشئه‌ٔ پیمانه‌ٔ توست
جان شیفتهٔ نگاه مستانهٔ توست
تا کی به خرابی دل من کوشی؟
ای خانه‌خراب! آخِر این خانه‌ٔ توست!
#میرزا_علی‌خان_آشوب
@ghazalshermahdishabani
جان شیفتهٔ نگاه مستانهٔ توست
تا کی به خرابی دل من کوشی؟
ای خانه‌خراب! آخِر این خانه‌ٔ توست!
#میرزا_علی‌خان_آشوب
@ghazalshermahdishabani
چه مشکل‌خوان خطى دارد سر زلف پريشانش
كه در هر حرف او صد جا زبان شانه می‌گیرد!
#صائب
@ghazalshermahdishabani
كه در هر حرف او صد جا زبان شانه می‌گیرد!
#صائب
@ghazalshermahdishabani
دلی کز درد عشق آگاه شد راحت چه می‌داند؟
نمی‌گنجند در یک چشم با هم خواب و بیداری!
#واعظ_قزوینی
@ghazalshermahdishabani
نمی‌گنجند در یک چشم با هم خواب و بیداری!
#واعظ_قزوینی
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
غنچگی کردی و بوییدن تو دست نداد همه‌تن دست شدم، چیدن تو دست نداد پابه‌پا کردم و هی عقربه‌ها رفت جلو دیر شد، لحظهٔ بوسیدن تو دست نداد دلم از حسرت دیدار تو دریایی شد قدر یک قطره ولی دیدن تو دست نداد با لبم وعدهٔ لب‌های کسی جز تو نبود چه کنم؟ رخصت نوشیدن تو…
مجله اطلاعات هفتگی، ۱ مرداد ۹۹
@ghazalshermahdishabani
@ghazalshermahdishabani
بیادت - استاد محمد اصفهانی.
@moozikestan_bot
به یادت
صدا: #محمد_اصفهانی
شعرها: #قیصر_امین‌پور
دکلمه: #احمدرضا_احمدی
موزیک: #علی‌رضا_کهن‌دیری
@ghazalshermahdishabani
صدا: #محمد_اصفهانی
شعرها: #قیصر_امین‌پور
دکلمه: #احمدرضا_احمدی
موزیک: #علی‌رضا_کهن‌دیری
@ghazalshermahdishabani
آمدنت، رفتنت سطور کتابی‌ست
که شروع می‌شود و تمام می‌شود
تا حکایت خود را بخوانم
#شمس_لنگرودی
@ghazalshermahdishabani
که شروع می‌شود و تمام می‌شود
تا حکایت خود را بخوانم
#شمس_لنگرودی
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
محبوبیت احمد شاملو کفرم را درمی‌آورد با این که مرده است هم کتاب‌هایش تجدیدچاپ می‌شود هم سنگ قبرش! #اکبر_اکسیر @ghazalshermahdishabani
Telegram
سایه‌سار
سنگ شاملو
احمد شاملو در دوم مرداد 1379 درگذشت. شکوه تشییع پیکرش، حالا پس از هجده سال، هنوز با من است. خلقی خروشان از پی‌اش روان بود، سرودخوانان و دست‌افشان. کجا به عزا می‌مانست؟ تشییع پیکر نبود، جشن جاودانگی بود.
سنگ گور شاملو را چندین و چند نوبت شکستند.…
احمد شاملو در دوم مرداد 1379 درگذشت. شکوه تشییع پیکرش، حالا پس از هجده سال، هنوز با من است. خلقی خروشان از پی‌اش روان بود، سرودخوانان و دست‌افشان. کجا به عزا می‌مانست؟ تشییع پیکر نبود، جشن جاودانگی بود.
سنگ گور شاملو را چندین و چند نوبت شکستند.…
غزل‌شعر
Siavash Ghomayshi – Setareh
پایم به سمت جاده، نگاهم به پشت سر
نفرین به جاده‌های بدون تو، همسفر ...
#مهدی_شعبانی
@ghazalshermahdishabani
نفرین به جاده‌های بدون تو، همسفر ...
#مهدی_شعبانی
@ghazalshermahdishabani
مرگ می‌خندد به فهم غافل من تا ابد
بی تو گر یک‌لحظه خود را زنده باور می‌کنم
#بیدل
@ghazalshermahdishabani
بی تو گر یک‌لحظه خود را زنده باور می‌کنم
#بیدل
@ghazalshermahdishabani
غزل‌شعر
#اوزان_کم‌کاربرد #حسین_منزوی #مهدی_شعبانی [اشاره: نام‌گذاری افاعیل بر اساس روش ابوالحسن نجفی است؛ بدیهی است که بر طبق عروض سنتی می‌توان برخی اوزان را به گونه‌های دیگر اما هم‌وزن تقطیع کرد و نامید. مثال: مستفعلات مفعولن یا مستفعلن مفاعلین یا مفعول فاعلاتن…
#اوزان_کم‌کاربرد ۲۳
#مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_فع_لن
[مستفعلن فاعلن فاعلن فاعلن فاعلن فع
یا فع لن فعولن فعولن فعولن فعولن فعولن]
در غزل‌های منزوی چند بار آمده‌است:
ای عشق! ما با تو از وادی جادُوان هم گذشتیم
از شیر غرّان و از اژدهای دمان هم گذشتیم
ای گیسوان رهای تو از آبشاران رهاتر
چشمانت از چشمه‌ساران صاف سحر باصفاتر
#اوزان_کم‌کاربرد ۲۳
#مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_فع_لن
@ghazalshermahdishabani
#مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_فع_لن
[مستفعلن فاعلن فاعلن فاعلن فاعلن فع
یا فع لن فعولن فعولن فعولن فعولن فعولن]
در غزل‌های منزوی چند بار آمده‌است:
ای عشق! ما با تو از وادی جادُوان هم گذشتیم
از شیر غرّان و از اژدهای دمان هم گذشتیم
ای گیسوان رهای تو از آبشاران رهاتر
چشمانت از چشمه‌ساران صاف سحر باصفاتر
#اوزان_کم‌کاربرد ۲۳
#مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_مفعول_فع_لن
@ghazalshermahdishabani