​​МАЙЙИТНИ ТЕСКАРИ ДАФН ЭТИЛГАН БЎЛСА НИМА ҚИЛИНАДИ?
#жаноза

❓1284-CАВОЛ: Яқинда биз томонда шундай ҳодиса бўлди, бир жанозадан кейин маййитни бошини оёқ томонга қилиб дафн қилингани эртасига маълум бўлган. Шу ҳолатда нима қилишимиз керак?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Бундай ҳолатларда қабр очилмайди. Чунки бу маййитга ҳурматсизлик ва озор бериш ҳисобланади. Бу борада “Фатово Оламгирийя” китобида шундай ёзилган:
وَلَوْ وُضِعَ الْمَيِّتُ لِغَيْرِ الْقِبْلَةِ أَوْ عَلَى شِقِّهِ الْأَيْسَرِ أَوْ جُعِلَ رَأْسُهُ مَوْضِعَ رِجْلَيْهِ وَأُهِيلَ عَلَيْهِ التُّرَابُ لَمْ يُنْبَشْ وَلَوْ سُوِّيَ عَلَيْهِ اللَّبِنُ وَلَمْ يُهَلْ عَلَيْهِ التُّرَابُ نُزِعَ اللَّبِنُ وَرُوعِيَ السُّنَّةُ ، كَذَا فِي التَّبْيِينِ
“Агар маййитни қиблага тескари ҳолда ёки бошини оёғи томонга қилиб кўмилган бўлса ва устига тупроқ тортилган бўлса, қабрни қайтадан очилмайди. Аммо лаҳад оғзини ғишт билан тўсилган бўлсаю, ҳали тупроқ тортилмаган бўлса, лаҳадни очиб, маййитни суннатга мувофиқ дафн қилинади (“Табйин”)”.
Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҲАЖ ВА УМРАГА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (5-қисм)

❓Зулҳижжа ойининг аввалги ўн куни фазилати
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Тушда Ҳаж сафарига боришнинг яхши аломати борми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж сафарини кечиктириш жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Маҳр учун умрага олиб боришни сўраса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ифоза тавофидан кейин саъй қилмаса ҳам бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Мийқоти замоний нима?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Мийқотлар ҳақида
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Таматтуъ ҳажида узрли бўлган аёл
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Таматтуъ ҳажи қилаётган аёл умра қилмай туриб ҳайз кўриб қолса нима қилади?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Аёллар эҳромда қўлқоп кийиши ёки юзини беркитиши мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ўзбекистонлик ҳожилар қандай ҳаж қилади?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж сафарига борганлар қурбонлик қиладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Эҳромда райҳонни ҳидлаб қўйдим
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳажда тиқилинч хавфи сабабли Муздалифадан аёллар ва қариялар эрта чиқиб кетишларининг ҳукми
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Аёл киши Умра сафарини маҳрамсиз бажарса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж одоблари
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Видолашув тавофини Зулҳижжа ойида қилиб олиш керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Мийқот тўғрисидан поездда ўтишнинг ҳукми
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Биринчи умрани тугатмай иккинчисини бошлаш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Умра ёки ҳажда жарима учун сўйилган қўйни ўзи ёки шериклари еса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

БИРИНЧИ УМРАНИ ТУГАТМАЙ ТУРИБ, КЕЙИНГИ УМРАГА ЭҲРОМ БОҒЛАШ
#Ҳаж_умра

❓1285-CАВОЛ: Биз аёлим билан Мадинаи мунавварадан умра учун эҳромга кириб, Маккага бордик. Аёлим ҳайзли бўлгани учун пок бўлгунича меҳмонхонада туриб турди. Шунда бир киши аёлингиз покланса, Оиша розияллоҳу анҳо масжидига бориб, эҳром боғлаб келиб, кейин умра қилади деди. Биз ҳам шундай қилдик. Шу масалани бир илмли одамдан сўрасам, хато қилибсизлар, деди. Биз ростдан ҳам хатога йўл қўйдикми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Ҳа, бу масалада хатога йўл қўйилган. Ҳаж-умра масаласида савол пайдо бўлса, бу бўйича малакали мутахассисларга мурожаат қилиб, унинг тавсияси билан иш кўриш керак. Акс ҳолда хатолар кўпаяди.
Мийқотдан ўтаётганда узрли бўлган аёллар умрани ният қилиб, лаббайка айтиб эҳромга киради ва пок бўлгунича эҳромда тақиқланган ишларни қилмай туради. Пок бўлгач, ғусл қилиб, аввалги нияти билан умра амалларини бажаради. Агар Оиша онамизнинг масжидига бориб қайтадан ният қилиб, эҳромга кириб келса, хато иш, яъни эҳром устига эҳромга кирган бўлади.
Умрага эҳром боғлаган шахс амалларини тугатмай туриб, яна умра учун эҳром боғласа, иккинчи эҳромини тарк қилади. Тарк қилиши вожиб саналади. Кейин биринчи эҳромидаги амалларини тугатиб, сочини қирқиб ёки олиб эҳромдан чиқади. Эҳромдан чиққандан кейин тарк қилган умрасининг қазосини бажариш учун Оиша розияллоҳу анҳо масжидига бориб, эҳромга кириб келади ва умранинг амалларини бажариб, эҳромдан чиқади. Кейин жарима учун битта қўй сўяди.
فَلَوْ أَحْرَمَ بِعُمْرَةٍ فَطَافَ لَهَا شَوْطًا أَوْ كُلَّهُ أَوْ لَمْ يَطُفْ شَيْئًا ثُمَّ أَحْرَمَ بِأُخْرَى لَزِمَهُ رَفْضُ الثَّانِيَةِ وَقَضَاؤُهَا وَدَمٌ لِلرَّفْضِ
“Агар умрага эҳром боғлаб, тавофни бошлаб, бир ёки етти марта айланган ёки умуман тавоф қилмасдан туриб, бошқа умрага эҳром боғласа, кейинги умранинг эҳромини бекор қилиш, қазо қилиш ва бекор қилгани учун жонлиқ сўйиши лозим бўлади” (“Раддул муҳтор” китоби).
Шунга биноан аёлингиздаги ҳолатда унинг зиммасида битта қазо умра ва қўй лозим бўлган. Шуларни адо қилиш билан жаримадан қутилади. Чунки у Оиша розияллоҳу анҳо масжидидан эҳром боғлаганда эҳромнинг устига эҳром боғлаган. Умра амалига киришиши билан битта эҳром бекор бўлиб, зиммасига жонлиқ сўйиш ва қазо умра вожиб бўлган. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ҚУРБОНЛИК ҲАЙВОНИНИ ТИРИКЛАЙИН ЁКИ СЎЙГАНДАН КЕЙИН ТАРОЗИГА ТОРТИБ НАРХИНИ КЕЛИШИШ
#қурбонлик

❓1286-CАВОЛ: Қурбонлик қилишга қўй ёки бошқа ҳайвон сотиб олмоқчи бўлган киши ҳайвоннинг пулини сўйгандан кейин гўштнинг килосига ҳисоблаб берса бўладими? Қурбонлик учун сотиб олинадиган қўй ёки молни нархини чиқариш учун тириклигича тарозига қўйиб, вазнига қараб нархини келишиб олиш мумкинми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Қурбонлик қилинадиган ҳайвон тўлиқ мулкка кирмасдан сўйилса, қурбонликка ўтмайди. Чунки, неча кило чиқса, шунга қараб пул бераман, дейиш билан ҳайвон қурбонлик қилувчининг мулкига тўлиқ ўтмаган бўлади. Ундан ташқари чиққан гўштининг килосига қараб пул бераман, дейиш фақат гўшт сотиб оламан, дейиш бўлади. Шунга кўра, қўй сўйилганда ҳақиқий эгасининг номидан сўйилган бўлади, сотиб олувчининг номидан эмас. Демак, аввал (пули насия бўладими, нақд бўладими фарқи йўқ) тирик ҳайвонни қийматини тайин қилиб, тўлиқ сотиб олиши керак, кейин қурбонлик қилинса, дуруст бўлади. Қолаверса, бу шаклда сўйилаётган қўйнинг нархи номаълум бўлиб турган бўлади. Савдодаги шартлардан бири товар ва сумманинг аниқ бўлишидир. Агар уларнинг бири ноаниқ бўлса, савдо ҳақиқий ҳисобланмайди.
وَجَهَالَةُ الثَّمَنِ تَمْنَعُ صِحَّةَ الْبَيْعِ
“Маҳсулот нархининг номаълум бўлиши савдонинг тўғри бўлишини ман қилади”. (“Бадоеъус саноеъ” китоби).
Тирик ҳайвонни тарозуга қўйиб, ҳар килосига маълум маблағни бериб тириклай сотиб олса, уни қурбонлик қилиш дуруст бўлади. Чунки ҳайвон қурбонлик қилувчининг мулкига ўтиб сўйилмоқда. Масалан, Қурбонлик қилувчи қўй сотувчи билан, қўйни тириклигича тарозига қўямиз, чиққан килосига шунчадан бераман, деб қўйни нархини чиқаришади ва шу нархга савдо боғланади. Яъни нархни қулай белгилаш учун шундай услубдан фойдаланишади. Аслида шариат қоидаси бўйича ҳайвонлар тарозида тортилмайдиган, балки қийматига қараб сотиладиган нарса (товар) ҳисобланади. Лекин бу ҳолатда жоиз бўлиши тарозида тортгандан кейин аниқ бўлган суммага сотиб олаётгани учундир. Масалан, тирик вазни эллик кило чиқса ва килосига эллик минг сўмдан беришга келишса, қўйнинг баҳоси икки ярим миллион бўлади ва қўйни шу суммага сотиб олган бўлади. “Бадоиъус саноиъ” китобида бундай дейилган:
وجهالة الثمن تمنع صحة البيع فإذا علم ورضي به جاز البيع ؛ لأن المانع من الجواز هو الجهالة عند العقد وقد زالت في المجلس وله حكم حالة العقد فصار كأنه كان معلوما عند العقد
“Нархнинг номаълум бўлиши савдонинг тўғри бўлишини ман қилади. Агар харидор савдонинг ўзида нархни билса ва шу нархга рози бўлса, савдо жоиз бўлади. Чунки савдонинг тўғри бўлишидан тўсиб турган нарса бу савдо вақтидаги нархнинг номаълумлиги эди. Савдо келишуви бўлаётган вақтда номаълумлик йўқолса, нарх худди савдо битимида маълум бўлгандек бўлиб қолади”.
Қўйнинг тирик ҳолида тарозига қўйилгандан кейин баҳосининг аниқ бўлиши нархдаги ноаниқликни йўқотади ва савдо тўғри бўлишини таъминлайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҲАЖ ВА УМРАГА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (6-қисм)

❓Умрада талбия (лаббайка) қачон тўхтатилади?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳажда сўйиладиган жонлиқларнинг ёши муҳимми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Арафотда пешин ва асрни жамлаб ўқишда пешиннинг икки ракат суннати ўқиладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Умрада рамал қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Тикилган кийим билан умра қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Макруҳ вақтларда эҳром намозини ўқиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Узрли эканидан бехабар ҳолда умра қилган аёл
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Нафл тавофни жунуб ёки бетаҳорат қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Аёлларнинг Ҳажарул асвадни ўпиши
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳажарул асвадни ўпиш учун бошқаларга азият бериш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Онамни умрага юборайми ёки акамга ёрдам берайми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Маккага борган кишининг биринчи умра қилмасдан бошқа ишлар билан машғул бўлиши
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Нафл тавофни етти айланадан кам қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга салом айтиб юбориш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж учун Оиша розияллоҳу анҳо масжидидан эҳром боғлаш керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Таматтуъ ҳажида эр-хотинлик муносабати жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж қилиш тартиби: Тавофи қудум
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж қилиш тартиби: Мино ва Арафотга чиқиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж қилиш тартиби: Муздалифада туриш ва Шайтонга тош отиш масалалари
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж қилиш тартиби: Жонлиқ сўйиш, соч олиш ва зиёрат тавофига оид масалалари
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҚУРБОНЛИККА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (1-қисм)

❓Қурбонлик қилиш кимларга вожиб?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Вақтидан аввал сўйилган жонлиқнинг пули эҳсон қилинса ҳам қурбонликка ўтадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилмоқчи бўлган одам соч ва тирноғини олмаслиги керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликнинг вақти
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳайвон сўйганда уни оғиз билан пуфлаб шишириш жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Закот берган инсон қурбонликда қўй сўйдириши ҳам керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилаётган кишини агарда бирор кимдан қарзи бўлса, қурбонлиги ўтмайдими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Пичилган қўйни ақиқа ва қурбонлик учун сўйса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ақиқа ёки қурбонлик? Қай бирини биринчи қилишим керак?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилинадиган ҳайвон неча ёш бўлиши керак?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликка сўйиладиган ҳайвоннинг шохини аҳамияти борми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликка йиғилган пулни эҳсон қилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ҲАЖДА ЎЗГАНИНГ ЎРНИГА ТОШ ОТИШНИНГ ШАРТИ ВА КАЙФИЯТИ
#Ҳаж_умра

❓1287-CАВОЛ: Қандай ҳолатда ҳожининг номидан бошқа одам тош отиши мумкин?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Шайтонга тош отишда ҳар бир ҳожи қодир бўлса, ўзи отиши вожибдир. Агар бемор бўлса, узрли ҳисобланади ва бошқа кишини ўз номидан вакил қилиб тош оттириш мумкин. “Бадоеъус саноеъ” китобида бундай дейилган:
وَسَوَاءٌ رَمَى بِنَفْسِهِ أَوْ بِغَيْرِهِ عِنْدَ عَجْزِهِ عَنْ الرَّمْيِ بِنَفْسِهِ كَالْمَرِيضِ الَّذِي لَا يَسْتَطِيعُ الرَّمْي لِأَنَّ أَفْعَالَ الْحَجِّ تَجْرِي فِيهَا النِّيَابَةُ
“Тош отишда ўзи қодир бўлса ўзи отади. Агар ота олмайдиган даражада бемор бўлса бошқага оттиради. Чунки ҳаж амалларида ўз номидан бировни ўринбосар қилиш бор”.
“Ал-Фиқҳул исламий ва адиллатуҳ” китобида бундай дейилган:
وتجوز الإنابة في الرمي لمن عجز عن الرمي بنفسه لمرض أو حبس، أو كبر سن أو حمل المرأة، فيصح للمريض بعلة لايرجى زوالها قبل انتهاء وقت الرمي
“Беморлик, маҳбуслик, кексалик, ҳомиладорлик каби ҳолатлар туфайли тош ота олмаса, ўз номидан бошқани вакил қилиши мумкин. Тош отиш вақти чиқиб кетишидан олдин тузалишидан умид йўқ бўлган касалликка чалинган бемор ҳам ўз номидан бошқани вакил қилиши мумкин”.
Бундай ҳолатдаги кишилар ўзининг номидан тош отишни бошқа ҳожига тайинлаши керак. Бирор ҳожи беморга айтмай, унинг номидан тош отиши ҳисобга ўтмайди.
Тош отиш кунларида беҳуш ва ақлидан айрилиб қолган ҳожининг номидан унинг изнисиз ҳам бошқалар тош отишлари мумкин.
Тош отишга вакил бўлган инсон ҳайитнинг биринчи куни аввал ўзи номидан еттита тош отиб, кейин узрли кишининг номидан отади. Кейинги кунларда эса, аввал ўз номидан учта жойда отиб, кейин узрли кишининг номидан отиши суннатга мувофиқ бўлади. Лекин ҳозирги кунда ҳожи ўзининг тошини отгач, ўзганикини отиш учун ортга қайтиши издиҳом (тиқилинч) ва ташкилотчилар талабига зид келиши сабабли имконсиз. Агар ташқарига чиқиб айланиб келмоқчи бўлса, шу катта масофани босиб ўтиш ва қаттиқ машаққатга сабаб бўлади. Мана шу машаққатларни эътиборга олиб, ҳар тош отиладиган жойда биринчи ўзиникини, кейин узрли кишининг номидан отса ҳам, вожиб адо бўлади ва ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҲАЖ ВА УМРАГА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (7-қисм)

❓Ҳаж қилиш тартиби: Ҳайитнинг 2-3 кунлари тош отиш ва видолашув тавофига оид масалалари
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳаж қилишда эркак ва аёлнинг фарқи, қирон ва таматтуъ ҳақидаги масалалар
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Жиддага эҳромсиз кириш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Умрада тавофи қудум қилиш шартми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Эҳромдаги инсон хушбўй салфетка, совун ёки шампун ишлатиб қўйса
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Эллик марта тавоф қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Таматтуъ ҳажи учун қурбонликни ҳарамдан ташқарида сўйиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Таматтуъ ҳажида умрадан кейин ҳаж кунларигача умра қилиш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳожининг қурбонлик қилгунча соч-тирноғини олмай туриши
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Равзага кирмаган одамнинг умрасига нуқсон етадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Биринчи умрани тугатмай туриб, кейинги умрага эҳром боғлаш
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳажда ўзганинг ўрнига тош отишнинг шарти ва кайфияти
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҚУРБОНЛИККА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (2-қисм)

❓Эҳсон учун олинган жонлиқни қурбонликка сўйса бўладими?
❓Қурбонлик гўштини ярмини ўзимизга олиб қолсак бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳайвонни сўйгандан кейин гўштнинг килосига ҳисоблаб берса, қурбонликка ўтадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик гўштини сотиш мумкин эмасми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишга маблағимиз бор, лекин пул кўринишида эмас.
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишни ният қилган киши тирноқ ва сочларини олмаслиги керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Маблағим нисоб миқдорига етмаган. Қурбонлик қилиш учун пул йиғиб қўйган эдим. Леким амакимнинг оиласидагилар касал ва қарзлари бор. Шунга пулни уларга берсам бўладими? Бунда қай бирида савоб кўпроқ? Қурбонлик қилишимми ёки амакимга беришимми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Бир неча киши битта қўй сўйиши мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишни вожиб қиладиган бойликнинг миқдори қандай ҳисобланади?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қулоғи белги учун кесилган соғлом қўйни қурбонлик қилиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳайвон сотиб олинганидан сўнг касал бўлиб қолса уни қурбонлик қилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик гўштидан ўзга дин вакилларига ҳам бериш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Намоз ўқимаса қурбон ҳайитида қилган қурбонлиги қабул бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ҚУРБОНЛИКДАГИ ШЕРИКЛАРДАН БИРИНИНГ ВАФОТ ЭТИШИ
#қурбонлик

❓1288-CАВОЛ: Қурбонлик қилиш учун етти киши шерик бўлиб, сигир сотиб олган эдик. Орамиздаги бир киши вафот этди. Шу ҳолатда қурбонликни қандай қилишимиз тўғри бўлади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Мазкур ҳолатда вафот этган инсоннинг меросхўрлари унинг гўштдаги ҳиссасига эга бўладилар. Агар вафот этган инсон унинг номидан сўйишни васият қилган бўлса, унинг ҳиссаси муҳтожларга садақа қилиб юборилади. Уни меросхўрлари ея олишмайди. Агар васият қилмаган бўлса, гўшти меросхўрларга тегиб, улар бошқа қурбонликлар каби ейишлари ҳам, тарқатишлари ҳам жоиз бўлади. Яна бир муҳим нарса шуки, қолган шериклар мазкур меросхўрларнинг изни билан жонлиқни сўйиши керак. Чунки улар ҳам бир ҳиссага эга бўлгани учун уларнинг ниятини билиш муҳим ҳисобланади. Бу борада фиқҳий манбаларимизда шундай дейилган:
( وَإِنْ ) ( مَاتَ أَحَدُ السَّبْعَةِ ) الْمُشْتَرِكِينَ فِي الْبَدَنَةِ ( وَقَالَ الْوَرَثَةُ اذْبَحُوا عَنْهُ وَعَنْكُمْ ) ( صَحَّ ) عَنْ الْكُلِّ اسْتِحْسَانًا لِقَصْدِ الْقُرْبَةِ مِنْ الْكُلِّ ، وَلَوْ ذَبَحُوهَا بِلَا إذْنِ الْوَرَثَةِ لَمْ يُجْزِهِمْ لِأَنَّ بَعْضَهَا لَمْ يَقَعْ قُرْبَة ... مَنْ ضَحَّى عَنْ الْمَيِّتِ يَصْنَعُ كَمَا يَصْنَعُ فِي أُضْحِيَّةِ نَفْسِهِ مِنْ التَّصَدُّقِ وَالْأَكْلِ وَالْأَجْرُ لِلْمَيِّتِ وَالْمِلْكُ لِلذَّابِحِ
“Агар сигир ёки туядаги етти кишининг бири вафот этса ва меросхўрлар, у (маййит) ва ўзингизнинг номингиздан сўяверинглар, деса, барча шериклар қурбат(ибодат)ни ният қилгани учун қурбонлик дуруст бўлади. Агар шериклар меросхўрнинг изнисиз сўйсалар, қурбонликлари ўтмайди. Чунки улардан бири қурбатни ният қилмаган бўлади.
Агар меросхўр маййитнинг номидан қурбонлик қилса, ўзи сўйган қурбонликдан ейиш, садақа қилиш каби ишларни қилаверади. Савоби маййитга, мулк эса, сўювчидан ўтади”. (“Раддул муҳтор” китоби).

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife

🔗 Улашинг: @diniysavollar