توصیه می‌کنیم هر واژهٔ برساخته یا نوساخته، پیش از کاربرد نخست در فرهنگهای موجود فارسی بویژه در بزرگترین مخزن لغت فارسی یعنی لغت‌نامهٔ دهخدا دیده شود: شاید عیناً یا با تفاوتی مختصر در آنجا موجود باشد و شاهد یا شاهدهایی نیز از ادبیات فارسی آورده شده باشد. در این صورت چه بسا لازم آید به اصل اثر یا اثرها رجوع کرد و پس از پژوهش مستقل به آگاهی خوانندگان رسانید که فلان واژهٔ بظاهر نوساخته، در واقع اختراعی تازه نیست، بلکه پیش از این در ادبیات فارسی بکار رفته است. این کاری است سودمند و ضروری، برای تداوم فرهنگ و استحکام زبان.

[پانوشت:] دو نمونهٔ ساده: مؤلف برای terminology واژهٔ «اصطلاح‌شناسی» را که کاملاً طبیعی می‌نمود، برساخت و سپس به لغت‌نامهٔ دهخدا رجوع کرد، و آنگاه، درایهٔ «اصطلاح‌شناسی» با پانوشت فرانسهٔ آن Terminologie در آن فرهنگ مشاهده شد. (البته کوتاهی شرح آن در دهخدا این نکته را القا می‌کند که این واژه به هر سان جدید است.) همچنین، مؤلف به این نتیجه رسید که می‌توان «مصلی» را ضمناً «نمازگاه» نیز خواند. در مراجعه به دهخدا مشاهده شد که واژهٔ «نمازگاه» در آنجا ثبت شده است و بسیار قدیم است، و از جمله در شعرهای ناصرخسرو و در تاریخ بیهقی بکار رفته است، و [حداقل] دو روستا (در شهرستانهای ملایر و سقز) نیز به نام «نمازگاه» وجود دارند.


م.ش. ادیب‌سلطانی، راهنمای آماده ساختن کتاب، 8.4.4 §.

تشییع امام حسنی‌ترین شهید مقاومت نزدیک است. تا ساعاتی دیگر.
می‌گفت باید جنگید. فردای شهادت حاج قاسم نسبت به آسان گرفتن این رخداد هشدار میداد.
آبروداری میکرد، به صورت خاص آبروی ایران را. اما لابلای صحبت هایش می‌شد رنجشش از ساز ناکوک برخی، در باب جنگیدن و سیاق آن را فهمید.
کاش مراعات این بی‌آبرویی را نمی‌کرد.

شیردل ترین بود، شمه‌ای از صفات اسدالله‌الغالب را در صوت و هیبتش نمایش میداد. اما فرصت جولان سلحشوری، آنچنان که حقش ادا شود را پیدا نکرد. «مذل المومنین»ها نگذاشتند. مثل حسن ابن علی (علیه آلاف تحیه و الثنا)

و نیز در شهادت و تشییع ، در پی مساوات با امامش است ، و اگر چه گویی مقدر نیست شیعیان به سر حد تجربه غربت و ابتلای امامشان برسند. با اینحال یکی تیر باران شد، دیگری از هراس تیرباران، مدتهاست که پیکرش مخفی‌ست.
تا روز قیامت لعنت خدا بر ذلیل کننده مومنان، بخصوص فارسی‌زبان‌هایشان
و رحمت خدا بر او که عزت اهل ایمان بود.
رحمت خدا بر تو سید؛ دیدار ما بماند به وقت طنین «انا صمصام‌المنتقم..»

📝 رضا باقری پور

@makshufat

زیبا بود.