አለቃ አጽሜ (አጽመ-ጊዮርጊስ) "የኦሮሞ ታሪክ" በሚለው መጽሐፋቻው " ኦሮሞውን እንደ ባሪያ አድርገው ገዙት እንጅ የክርስቶስ መንገድ አላሳዩትም" ይሉታል። በኦርቶዶክስ ቤ/ክርስቲያን ሞፈር-ሰቀል ካህናቱ፣ሽፍታ ቀሳውስቱና ጨካኝ ዲያቆናቱ ያደረጉትን ግፍ በጥቂቱም እንዲህ ጽፎቶታል። የኢ/ኦ/ቤ ከጨካኝ ጨፍጫ.ፊ ነገስታት እኩል ቡራኬ ሰጥታና ቀድሳ በርካታ የፊውዳል ወረራዎች አስፈጽማለች።

አለቃ አጽሜ በዚሁ መጽሐፋቻው ኦሮሚያ ውስጥ መሬት በአምስት ባለድርሻ አካላት እንደተሸነሸና ይገልጹታል :-
√መሬት ለነጋሽ ለንጉሱና ለንግስቲቱ
√መሬት ለአንጋሽ ለRoyal family
√መሬት ለቀዳሽ ለቄስና ደብተራ
√መሬት ለአወዳሽ ለአዝማሪ
√መሬት ለተኳሽ ለነፍ..ኛ ወይም ወታደር ነበር።

እንግዲህ ምስኪኑ ገበሬ በራሱ የእርሻ መሬት በቀየው በአያት ቅድመ አያቱ ርስት ምድሩ : እትብቱ በተቀበረበት መሬት ጭሰኛና ገባር ሁኖ እነዚህን 5 የገዥና አስፈፃሚ አካላት የተቀራመቱትን መሬቱን በባሪያነት : በጭሰኝነት : በፊውዳል ሎሌነት ያገለግላል።
የኢትዮጵያ የጋራ ታሪክ ማለት ይህ ነው !
በ Negash Qemant

በነገራችን ላይ ጳጉሜ ከጥንታዊ ግብፃዊያን ካላንደር ላይ የተኮረጀ እንጂ እንደ ዘመድኩን በቀለ አይነት አጋንንት ጠሪ የደም ነጋዴ እና ደብተራዎች እንደሚሉት ምንም አይነት ኢትዮጵያዊ መሰረት የለውም :: ቃሉ እራሱ epagómenoi (ἐπαγόμενοι) ግሪክኛ (ላቲን) እንጂ ከአማርኛ ወይም ከግዕዝ ጋር የሚያገናኘው አንዳች ነገር የለም ::
#ThatsFacts

ጓንዷ በዓል የጉምዝ የዘመን መለወጫ በአል በድምቀት እየተከበረ ነው 😊

በጉሙዝ ብሔረሰብ የዘመን መለወጫ የ"ጓንዷ" በዓል አሮጌውን ዓመት ሸኝተን አዲሱን ዓመት በተስፋ የምንቀበልበት፣ ድንቅ ድንቅ የሆኑ ባህላዊ ዕሴቶች የሚንፀባረቁበት፣ ከትውለድ ትውልድ ሲሸጋገር የቆየ፣ ለዘመናትም የሚቀጥልና መላው የጉሙዝ ሕዝብ የሚኮራበት ውብ በዓል ነው።

ይህ በዓል ለዘመናት አብረውት ከኖሩት ሌሎች ወንድምና እህት ብሔሮች ብሔረሰቦችና ህዝቦች ጋር በፍቅር፣ በይቅርታና እንዲሁም በትብብር አብሮነቱን የሚያድስበት ብሎም ነገውን የሚሰራበት በዓል ነው፡፡ ውብ ህዝብ ቱባ ባህል እንኳን አደረሳችሁ