የወለጋን ህዝብ መድኃኒት በመከልከል በወባ ወረርሽኝ እንዲሁም በርሀብ እንዲረግፍ ያደረገው አብይ አህመድ ነገደ አማራ አሁን ደሞ ሰሜን ሸዋ ደራ ህዝብ በድሮን እየጨፈጨፈ ነው።

አመስጋኝ ህዝብ!
«ዘውድአለም ታደሠ»

ኦሮሞ ለልጁ ስም ሲያወጣንኳ «ሌንሳ» ብሎ ነው። እርጥብ ሳር እንደማለት ነው። ባህሉ፣ አኗኗሩ ትውፊቱ በሙሉ ከተፈጥሮ ጋር የተሰናሰለ ነው። ውሃ ፣ ሳር ፣ ዛፍ እነዚህ ሶስት ነገሮች ከኦሮሞ ጋር ጥብቅ ቁርኝት አላቸው። ዛፍ (ዋርካ) (ኦዳ) ምኩራቡ ማለት ነው። ከፀሃይ ይጠለልበታል። ለፍርድ ፣ ለእርቅ፣ ለሹመት ፣ ይሰየምበታል። ውሃ አዝእርቱን ያበቅበታል። ይጠጣዋል። ከብቶቹን ያረሰርስለታል። እርጥብ ሳር ዋቃ ጉራቻ ሲባርከው የሚሰጠው ምልክት ነው። የበረከቱ፣ የልምላሜው፣ የተፈጥሮ ፀጋው ምልክት! ልምላሜውን እየቀጠፈ የተባረከው ውሃ ውስጥ ነክሮ ውሃውንም፣ ፀሃዩንም። ልምላሜውንም። ማሩንም። ቅቤውንም። ወተቱንም። ጤናውንም ለሰጠው ፈጣሪ ምስጋና ያቀርባል። ኦሮሞና ምስጋና አይነጣጠሉም። በትንሹ የሚያመሰግን ህዝብ ነው። (እሱ አይመሰገንም እንጂ!)

ዋቄፈታ እምነት ነው። ሊያውም ኢትዮጵያ ውስጥ ካሉ እምነቶች በሙሉ ቀዳሚው! ክርስቲያን ብሆንም ፍልስፍናው ይደንቀኛል። ዋቃ ጉራቻ ማለት (ጥቁሩ አምላክ ማለት ነው) አለም ጥቁረትን እንደውርደት ተጠይፎ አምላኩንና መላእክቱን ሳይቀር ነጭ አድርጎ ሲስል ኦሮሞ ፈጣሪውን በራሱ መልክ ነው የቀረፀው። መፅሃፉም ሰው በፈጣሪ መልክ ተፈጠረ ይላል። ፈጣሪ እኔን ነው የሚመስለው። ከሚል በራስ ማንነት የመኩራት ፍልስፍና ውጤት ነው!

ኦሮሞ ባህሉን ማንፀባረቅ፣ ትውፊቱ፣ ቀኖናው፣ ዶግማው፣ ፍልስፍናው፣ ግር ላላቸው ሰዎች ማስረዳት፣ በቅንነት ለጠየቁት መልስ መስጠት ይገባዋል። ነገር ግን ከአመት እስካመት ኢሬቻን ከባእድ አምልኮ ጋር ለማገናኘት ለሚለፋ ሰው ራሱን በመግለፅ መድከም አይጠበቅበትም ። ለባህልና ለትውፊቱ የብቃት ማረጋገጫ የሚሰጠው
አንድም ምድራዊ ፍጡር የለም!

አብይ አህመድ በኦሮሞ ህዝብ ላይ መጠነ ሰፊ የዘር ጭፍጨፋ መፈፀም ስፊ እድል ያገኘው የኦሮሞ ሙሁራኖች ማፈግፈግ ተደራጅቶ ህዝብን አለማንቃት ትልቅ የሳተላይት ሚዲያ አለመክፈት በዋናነት የሚጠቀሱ ናቸው።

መንግሥት “የኦሮሞ ነጻነት ሠራዊትን” ለማስመታት ሲል ፋኖን እያስታጠቀ ነው ሲል ኦፌኮ ገለጸ

መንግሥት “የኦሮሞ ነጻነት ሠራዊትን” ለማስመታት ሲል ፋኖን እያስታጠቀ ነው ሲል ኦፌኮ ገልጿል፡፡

የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ ከፍተኛ አመራር የሆኑት ጥሩነህ ገምታ ለቢቢሲ ኦሮምኛ እንደተናገሩት፤ የፌዴራሉም ሆነ የኦሮሚያ ክልል መንግሥት በክልሉ ውስጥ ላለፉት አምስት ዓመታት እየተደረገ ላለው ቀውስ እና የንጹሃን ግድያ በተለይም በወለጋ የተለያዩ አካባቢዎች ራሱን "ፋኖ" እያለ የሚጠራውን ኃይል በማስታጠቅ የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊትን ሥም ለማጠልሸት እና ለማስመታት ሲሰራ ቆይቷል ብለዋል፡፡

ለዚህም የኦሮሚያ ክልል ፕሬዚዳንት ሽመልስ አብዲሳ ከዚህ ቀደም ወደ አማራ ክልል ርዕሰ ከተማ ባሕርዳር በማቅናት፤ ከክልሉ ፕሬዚዳንት ጋር በዚሁ ጉዳይ ላይ መግባባት ላይ እንደደረሱ እና እንደተፈራረሙ አውስተዋል፡፡

"በኦሮሚያ ክልል የንጹሃን ሰዎችን ሞት ዕለት ዕለት መስማት የተለመደ ቢሆንም፤ በመንግሥት በኩል ምንም አይነት መግለጫ የማያወጣውም ሆነ ድርጊቱን ሲያወግዝ አካል የሌለው ለዚህ ነው።" ሲሉ አክለዋል፡፡

የክልሉ ፕሬዚዳንት ሽመልስ አብዲሳ የ2016 አዲስ ዓመትን አስመልክቶ ባስተላለፉት የእንኳን አደረሳችሁ መልዕክት፤ "በአዲሱ ዓመት ኦሮሚያ ውስጥ ምንም አይነት የተኩስ ድምጽ አይሰማም በማለት መንግሥት የየትኛውንም ኃይል ጥያቄ በሰላማዊ መንገድ ብቻ ነው የሚያስተናግደው።" ማለታቸው የሚታወስ ነው፡፡

ይሁንና ሽመልስ ይህን ከተናገሩ ከጥቂት ቀናት በኋላ መስከረም 4/2016 እነዚሁ “የፋኖ” ታጣቂዎች በምስራቅ ወለጋ ዞን ጊዳ አያና ወረዳ ጉዞ ላይ የነበሩ 31 ሰዎችን ከመኪና አስወርደው በጅምላ እንደረሸኗቸው የአካባቢው መንግሥት አመራሮች ነግረውኛል ሲል ቢቢሲ ዘግቧል፡፡

ኦፌኮ ይህንኑ ግድያ አስመልክቶ በፈረንጆቹ የዘመን ቀመር መስከረም 19/2023 ባወጣው መግለጫ፤ ግድያውን የፈጸሙት የ "ፋኖ" ታጣቂዎች ሲሆኑ ከመንግሥት ጋር ትስስር ያላቸው ናቸው በማለት ገልጿል፡፡

እነዚህ በኦሮሚያ ክልል ውስጥ ግድያ የሚፈጽሙ የታጠቁ ኃይሎች “የኦሮሞ ነጻነት ሠራዊትን” ሥም እናጠለሻለን በማለት፤ “በመንግሥት ፈቃድ እና ዕውቅና በክልሉ እንዳሻቸው የሚንቀሳቀሱ ናቸው” በማለት ኦፌኮ በመግለጫው አካቷል፡፡

በሌላ በኩል ነሐሴ ወር 2015 ላይ በኦሮሚያ ክልል ምዕራብ ሸዋ ዞን ጀልዱ እና ጮቢ ወረዳዎች የአገር መከላከያ ሰራዊት በርካታ ንጹሃን ዜጎችን መገደላቸውን የሟች ቤተሰቦች መናገራቸው ተመላክቷል፡፡

በተመሳሳይ በዛው በጮቢ ወረዳ ቆሪቻ በተባለ ቀበሌ ነሐሴ ወር 2015 ላይ መከላከያ ሰራዊት ከአንድ ቤተሰብ ስድስት ሰዎችን መግደሉን ከግድያ ሙከራው በሕይወት የተረፈ ሰው ተናግሯል፡፡

"ይሁንና ይህን ድርጊት በሚፈጽሙ የመንግሥት ኃይሎች ላይ እርምጃ ሲወሰድ ታይቶም ተሰምቶም አይታወቅም።" ያሉት ጥሩነህ፤ "ምክንያቱ ደግሞ ወንጀሉን የሚፈጽሙ አካላት ከመንግሥት ትዕዛዝ ተቀብለው የሚንቀሳቀሱ ናቸው።" ብለዋል፡፡

መንግሥትም በየጊዜው የንጹሃን ዜጎች ግድያ ሲፈጸም ዝምታን የሚመርጠው እና ድርጊቱን የማያወግዘው እጁ ስላለበት ነው።" ሲሉ አውስተዋል፡፡

በተጨማሪም መንግሥት “እንዴት አድርጌ ሥልጣን ላይ ልቆይ እችላለሁ” ከሚለው ሃሳባ እና ጭንቀት ውጪ የሰላማዊ ሰዎች ሞት ቅንጣት ታክል እንኳን እንደማያሳስበው ይህ ማሳያ ነው ብለዋል፡፡

የኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ጉባኤ (ኢሰመጉ) ከቀናት በፊት ይህንኑ ጉዳይ አስመልክቶ ባወጣው መግለጫ፤ በኦሮሚያ ክልል የተለያዩ አካባቢዎች በዜጎች ላይ የሚፈጸም ገድያ እና የሰብዓዊ መብት ጥሰት መባባሱን በመግለጽ መንግስት ለጉዳዩ ተገቢውን ትኩረት አልሰጠም በማለት መኮነኑ ይታወሳል፡፡
___

Like Follow & share አድርጉት

https://www.facebook.com/profile.php?id=100083219064604&mibextid=ZbWKwL

መከላከያ በአማራ ክልል አንገት ቆራጭ ፋኖ ላይ እየወስደ ያለውን እርምጃ እያጠናከረ መምጣቱ በጣም የሚደገፍ የሚበረታታ ነው

Korma Salaalee
👇
https://youtu.be/WwUfWyQ8Wzg?si=Sf5Vpm3BMY_Y_vPM

ትክክለኛው ጦርነት ሊጀመር ነው

መከላከያ የፍፃሜው ዘመቻ ያለዉን ለአንዴና ለመጨረሻ ግዜ ጦርነት የብሃር ብሄረስቦች ጠላት እና የሻቢያ ምንጣፍ ጎታች በሆነው አንገት ቆራጩ ፋኖ ላይ ከፍቷል በዚህም

👉"ኢትዮ-ኤርትራን ድንበር" የሑመራ ኮሪዶር በሜካናይዝድና በኮማንዶ ሙሉ በሙሉ ዘግቷል
👉 የአማራ ክልልን ከሁሉም ክልሎች የሚያገናኙ መንገዶችና ድንበሮች ተዘግተዋል
👉 ኮምቦልቻ የሚገኘዉ ትልቁ የነዳጅ ዴፖ ወደ አዲስ አበባና ሌሎች ክልሎች እንዲራገፍ ተደርጓል
👉 በጎንደርና ባህርዳር የሚገኙ እስረኞች በተለይም የረጅም ፍርደኞች ከክልሉ ወጭ እንዲዛወሩ ተደርጓል
👉ኢንተርኔት ፣የስልክ፤የመብራትና የባንክ አገልግሎት እንዲቋረጡ ተወስኗል።
👉 ከፍተኛ ቁጥር እግረኛ ሰራዊት ወደ አማራ ክልል ከሁሉም አቅጣጫ እየተመመ ይገኛል

ድል ለብሄር ብሄረስቦች !! ድል ለሀገር መከላከያ !!

ዲቪ ሎተሪ ዛሬ October 4, 2023 ከ 15 ደቂቃ በፊት በይፋ ጀምሯል። የ 2025 እድለኞች የራሳችሁን እድል ሞክሩ ሙሉ መረጃውን ከጢቂት ደቂቃ በኋላ በ TSTAPP ዩቱብ ቻናል ላይ ይለቀቃል መልካም እድል።
Our State Department Web site for the 2025 Diversity Visa Program (DV-2025) is now open. The entry submission period for DV-2025 is from 12:00PM EDT (GMT -4) on October 4, 2023 to 12:00PM EST (GMT -5) on November 7, 2023. The entry form will only be available for submission during this period and this period only. Entries will NOT be accepted through the U.S. Postal Service.

#TST APP

ኢሬቻን እርሱት
(ከላይ ከላይ ለምትተነፍሱት)
--------------------
ኦሮሞ እውነት (Reality) የሚያይበትን መንገድ በሶስት ዘውጎች ማስቀመጥ ይቻላል፡፡ (1) Uumaa (ኡማ)፣ (2) Safuu (ሰፉ)፣ (3) Waaqa (ዋቃ)፣

1) Uumaa - ኡማ - ፍጥረት ሁሉ - Cosmology
ኡማ ‹ቁሱ›ም ‹መንፈሱ›ም ነው፡፡
ደቻሳ በንቲ “Waaqeffannaa” በሚል መፅሀፉ “Uumaa” ፈጣሪ ነው ይላል፤ ለፍጡር “Uumamaa”-‹የተፈጠረ› በሚል ይወክላል፡፡
(የኦሮሞ መገኛ “Madda Walaabuu” (መዳ ወላቡ- የወላቡ ምንጭ) ነው ተብሎ የተማርነው ከፍ ያለ ስህተት ነው፡፡ Walaabuu- ወላቡ - አርያም (Universe) እንደማለት ነው፡፡ የወላቡ ምንጭ ስያሜ፣ ለዚያች የተለየች ምንጭ የተሰጠ ተምሳሌታዊነት ነው፡፡)

2) Safuu - ሰፉ- ህብረ-ስምረት - Human Ontology
ሀሳቡ ሰውን ማዕከል ላይ አድርጎ ከፈጣሪም ሆነ ከፍጥረት ሁሉ ጋር ያለውን ‹ፍፁማዊ› ስምሙነት መበየን ነው፡፡ በዚህ ረገድ ሰፊ ምርምር ያካሄደው ገመቹ መገርሳ (ፒ ኤች ዲ) “Oromummaa: Tradition, Consciousness and Identity” በሚለው ምርምሩ የ‹ሰፉ› አመጣጥ፣ ምናልባትም፣ በፍጥረት እና በ Ayyaana (አያና - የዋቃ ፈቃድ - መገለጫ) መካከል የተፈጠረ ውጥረት ለማርገብ ሳይሆን አልቀረም ይላል፡፡ የበለጠ ሲያብራራ፣ “በማህበራዊ ስብስብ እና በአርያም አሰራር (cosmic order) መካከል በተግባራዊ ስነ ምግባር የተደነገገ ተመጋጋቢ መስተጋብር መፍጠር ነው” ብሏል፡፡

የኦሮሞ ትውፊታዊ እሳቤ አዋቂው ድርቢ ደምሴ በአብዛኛው ድርሳናቱ ‹ሰፉ› ማንኛውም ፍጥረት ሳይጎዳዳ ተዋድዶ እንዲቀጥል የሚመራ የብያኔ ትልም እንደሆነ አብራርቷል፡፡ ዮሴፍ ሙሉጌታ፣ የኦሮሞን ፍልስፍና እጥር ምጥን ባለ ሁኔታ በመረመረበት የ ፒ ኤች ዲ ጥናቱ ‹ሰፉ›ን የሞራል ፍልስፍና ብቻ አድርጎ መውሰድ ብዙዎች የሚፈፅሙት ስህተት እንደሆነ ያሳስባል፡፡ ከተባለው በተጨማሪ፣ ‹ሰፉ›፣ የ “ሰው ህይወት እና ኑሮ” (Jiruu-fi-Jireenya-nama) መሠረት ያደረገ የስነ-ዕውቀት ፅንሰ እሳቤ (epistemological) ነው ይላል፡፡ ይህ ማለት፣ በአንድ ወገን በማህበረሰብ እና በተቀረው መካከል የ‹ሰው›ን ትክክለኛ ቦታ መረዳት እና መበየን ነው፡፡
ከዚህ የሰው እና የአምላክ ህግ (Seera Namaa fi Seera Waaqaa) ይመጣል፡፡

ብዙ ብዙ ነው፤ ዓቢይ አህመድ “መደመር” ከሚል ቀደም ሲል የተኖረውን “ሰፉ” ቢመረኮዝ ሁለንተናዊ እና የደረጀ ሀሳብ በሆነለት ነበር እላለሁ፡፡

3) Waaqa - ዋቃ - አምላክ - ‹Divinity?God?
‹ዋቃ› አልፋና ኦሜጋ ህላዌ ነው፡፡

አንድ በንቃት/ በድፍረት የሚሰራ ስህተት ጠቁሜ ልለፍ፡፡ Waaqa (ዋቃ) Samii (ሰማይ) ነው፤ “ዋቄፈታ” ሰማይ አምላኪ ነው የሚሉ አሉ፡፡ መሰረታዊ ትውፊቱ ይህ አይደለም፡፡ ገለታ ቆሮ ባሰናዳው መዝገበ ቃላት እንዲህ ተቀምጧል-
Waaqa (capital `W`) - አምላክ
waaqa (Small `w`) - ሰማይ (አርያም)
L. Bartles “የኦሮሞ ሀይማኖት” እንዲሁም K.E. Knutson “የቃሉ ተቋም” ለመመርመር ባደረጉት ጥረት ትውፊቱ በ‹ዋቃ› (በአምላክ) እና በሰማይ (በአርያም) መካከል ያልተምታታ ግንዛቤ እንዳለው አረጋግጠዋል፡፡ በተረፈ “syncretism” የትም አለ፡፡ መዛነፍም፡፡ ሚካኤል እና እየሱስ በተመሳሳይ ግንዛቤ የሚመለከት ክርስቲያን እንዳለው ሁሉ፡፡
ዋቃ የሆነውን ሁሉ የተሸከመ (sustaining) ነው፡፡ በክርስትና “ሰማይና ምድርን የፈጠረ፤ የሚታየውን የማይታየውን” እንደሚለው የሀይማኖት ፀሎት፡፡ ዋቃ፣ ፍፁም፣ ዘለዓለማዊ፣ አልቦ-ወሰን ነው፡፡ “ዋቃ-ጉራቻ”- ጥቁር አምላክ ማለት ነው - የማይደረስበት ምንጭ፣ ሙሉ በሙሉ የማይገለጥ፤ ብቸኛው ኦሪጅናሌ ለማለት ነው፡፡

ኦሮሞ ‹ዋቃ› ራሱን የሚገልጥበት መንገድ “አያና” (Ayyaanaa) ነው ይላል፡፡ Joseph V.D. Loo “የማይዳሰሰው የህላዌ አካል፣ መንፈስ” ይለዋል፡፡ ክርስቲያናዊው አስተምህሮ “መንፈስ” የሚለውን ወደ አፋን ኦሮሞ ሲመልስ “Afuura” በሚል ነው፡፡ መቼም አስቂኝ ስህተት ይመስለኛል፡፡ “Afuura” -ትንፋሽ ማለት ነው፡፡ “መንፈስ ቅዱስ” እንደምን “ቅዱስ ትንፋሽ” ይሆናል፡፡ ለሌላ ተጠቀሙ እንጂ (በዓል ለማለት) “Ayyaana Qulqulluu” የበለጠ ይቀርበዋል፡፡

የትኛውም አካላዊም ሆነ እሳቤያዊ እሴት የየራሱ አያና ያለው ሲሆን በነገሩና በባህሪው መካከል ማዶ ለማዶ የቆመ ንጠላ ማድረግ ከንቱ ነው፡፡ ከዚያ ይልቅ እያንዳንዱ ፍጥረት በተጎናፀፈው የየራሱ ‹አያና› የሚለይ እና ራሱን ችሎ የሚቆም ነው፡፡

ታዲያ “እሬቻ” ምንድነው?
---------------
ድርጊታዊ መግለጫ ነው፤ ክርስቲያን ታቦታትን በሆኑ ቦታዎች (መሳለሚያ ላይ) ቆሞ እንደሚሳለመው፡፡ እሬቻ በተሳትፎ የቡድን እና የግል፣ በአላማው የጸሎት እና የምስጋና፣ በቦታው የተራራ ላይ እና የውሃ ዳር በሚል መክፈል ይቻላል፡፡ ዋናው ጉዳይ ከላይ ለተብራራው ዋቃ በምን ስርዓት ነው ፀሎት ማቅረብ ወይም ምስጋና መገበር የሚቻለው ለሚሉ ጥያቄዎች የተሰጠው አንዱ መንገድ “ኢሬቻ” ሆነ፡፡

ኢሬቻ ማህበራዊ ፋይዳውም ከፍ ያለ ነው፡፡ “… ቂም ይዞ ፀሎት” የማይቻለው እዚህም ነው፡፡ ታርቀህ፣ ከቂም በቀል ፀድተህ፣ በበጎነት ነው መቅረብ ያለብህ፡፡ በህብረተሰባዊ መስተጋብር ሠላም ያሰፍናል፡፡

“ዋቃ” - አምላክ ቢባል፣ “ዋቄፈታ” - አምላኪ (ኢ-አምላኪ ያልሆነ) ማለት ነው፡፡ ኦሮሞን pagan ማለት፣ ኢሬቻን ባዕድ አምልኮ ማድረግ ከላይ ከላይ ከመተንፈስ የሚመጣ በሽታ ነው፤ Take a deep breath please!

ቄስ በላይ ኢሬቻ ሲወጡ ከዚህ ሌላ ምንም ነገር አላደረጉም፡፡ መፅሀፍ ቅዱሱም ቢሆን፣ የአባት እናትህን አፅና አይደለም የሚለው፡፡

ኢሬቻን ተግብሩት! ዋቃን ያዙበት!

(በስድ-አጭሬ የቀረበ)
ፀሐፊ Solomon Seyoum 2019

OPDO በዋናነት ሀገር መምራት ያቃተው ምክንያቶቹ

1 ሰገጤነት
2 ጉቦኛነት
3 ሌብነት
4ሴሰኝነት
5 ምሁር ጠልነት
6ነብስ ገዳይነት
ከላይ ያሉት በሙሉ ከአመራሮቹ እስከ ደጋፊዋቹ ዋና የባህሪ መግለጫቸው ብቻ ሳይሆን የእየለቱ ልምምዳቸውም ስላደረጉት ጭምር ነው።