"Аўтапартрэт". 1498 г. Альбрэхт Дзюрэр.

"Гэта я пісаў з самога сябе. Мне было 26 гадоў. Альбрэхт Дзюрэр" (Das malt ich nach meiner gestalt / Ich war sex und zwenzig Jor alt / Albrecht Dürer).

Да гэтага ўзросту Дзюрэр не толькі ажаніўся, але і праславіўся, і паспеў усвядоміць сябе вялікім мастаком. Аўтапартрэт - дэкларацыя, што ён больш не рамеснік (а ў родным Нюрнбергу мастакоў яшчэ працягвалі лічыць прадстаўнікамі рамеснага саслоўя) - ён мастак, а значыць, Божы выбраннік.

Гэта ўжо самасвядомасць не сярэднявечнага майстра, а рэнесанснага мастака. Дзюрэр не без выкліку адлюстроўвае сябе ў італьянскім уборы, вытанчаным і дарагім. Ён абзавёўся бародкай, валасы старанна завіты. Белыя пальчаткі - сымбал новага статусу.

У Нюрнбергу жонка ці маці хавалі такія яго ўборы ў куфар: у якасці прадстаўніка рамеснага саслоўя, Дзюрэр не меў права дазваляць сабе такую раскошу. Тут усё паказвае на тое, што ён больш не згодны лічыць сябе рамеснікам-правінцыялам, абмежаваным умоўнасцямі.

#жывапіс #Дзюрэр #аўтапартрэт #Dürer

"Сялянская сям'я". 1843 г. Тарас Шаўчэнка.

Шаўчэнка-паэт і Шаўчэнка-мастак - вельмі розныя. Бунтар і змагар у вершаскладанні. Рамантык і лірык у жывапісе. Першыя поспехі ў жывапісе Шаўчэнка пачаў рабіць задоўга да захаплення паэзіяй, і менавіта дзякуючы мастацкаму таленту ён змог вызваліцца ад прыгону. За 30 гадоў ён стварыў каля 1000 работ.

У дзяцінстве Тарасу востра не хапала бацькоў: маці працавала ў полі, бацька адсутнічаў, так як займаўся чумацкім промыслам. За Тарасам прыглядала старэйшая сястра. Калі яму было 9, памерла маці, а праз 2 гады бацька. Шаўчэнка мроіў аб стварэнні сям'і, але не шанцавала: ён то кахаў замужнюю даму, то ледзь не ажаніўся на жанчыне благой рэпутацыі. Яго мара так і засталася жыць толькі на палатне, дзе на сонечным падворку бацькі радуюцца першым крокам свайго малога ў кампаніі вясёлага сабакі, а дзед атрымлівае асалоду ад адпачынку ля чыста выбеленай хаты.

#жывапіс #Шаўчэнка #сям'я

"Эдэмскі сад з грэхападзеннем чалавека". 1615 г. Пітэр Паўль Рубэнс, Ян Брэйгель Старэйшы.

Магчыма, гэта самая магутная калабарацыя ў гісторыі жывапісу.

У пач. 17 ст. Рубэнс і Ян Брэйгель Ст. былі двума самымі знакамітымі мастакамі ў Антвэрпэне. Яны таксама былі блізкімі сябрамі. Напрыклад, вядома, што Рубэнс быў хросным дзяцей Брэйгеля. Яны часта супрацоўнічалі, стварыўшы за чвэрць стагоддзя каля 20 работ.

Пладавіты майстар пейзажа і нацюрморта, Брэйгель вядомы сваёй скрупулёзнасцю да дэталяў і ювелірнасцю работ, за якія яго празвалі "аксамітным". Рубэнс быў віртуозам маштабных алтарных і гістарычных палотнаў, у якіх з поспехам перадаваў эмоцыі і цялесную энергію. Аб'яднанне іх розных стыляў і методык спарадзіла выдатныя, поўныя намёкаў кампазіцыі.

На карціне пад дрэвам пазнання мы бачым Адама і Еву. Яны вось-вось здзейсняць грэхападзенне і спазнаюць забаронены плод. Малпа ў левым ніжнім куце, як сымбал д'ябальшчыны, ужо "зграшыла", укусіўшы свой яблык.

#жывапіс #Брэйгель #Рубэнс #Rubens #Bruegel

"Дон Мануэль Асорыя Манрыке дэ Суньіга ў дзяцінстве". 1787 г. Францыска Гоя.

На палатне намаляваны дон Мануэль. Малодшы сын графіні і графа Альтаміра. Гоя атрымаў заказ на выяву ўсіх членаў сям'і Альтаміра, быўшы ў той час партрэтыстам пры двары караля Іспаніі.

Хлопчыку 3-4 гады. Ён адлюстраваны ненатуральным. Выраз твару і ўвесь знешні выгляд сур'ёзны і непранікальны, што не адпавядае яго ўзросту. Апрануты маленькі Мануэль ў модны тады яркі чырвоны касцюм з залатым паяском. З правага боку птушкі, зняволеныя ў клетку. У руках хлопчык трымае вяровачку з прывязанай сарокай. Сарока сімвалізуе цікаўнасць. У птушкі ў дзюбе візітоўка, калі паглядзець бліжэй, то на візітоўцы можна разглядзець імя самога Гоі. Мне асабліва падабаюцца выразы на пысах катоў, якія няроўна дыхаюць у бок сарокі.

Сам жа Мануэль памёр праз 5 гадоў пасля напісання партрэта, не дажыўшы і да 10-цігадовага ўзросту.

#жывапіс #Гоя #партрэт #Goya

"Прачка". 1886 г. Анры дэ Тулуз-Латрэк.

Самая дарагая карціна Тулуз-Латрэка, яе прадалі на аўкцыёне за 22,4 млн$. Ніколі яшчэ карціны мастака не цанілі так высока. Але здаецца, што з "Прачкай" інакш і быць не магло - столькі святла, цяпла і душэўнасці ў гэтай простай карціне. А яшчэ яе вельмі высока ацаніў сам Эдгар Дэга, звычайна скупы на хвалу ў адрас сваіх калег.

Біёграфы Тулуз-Латрэка пішуць, што дзяўчыну, Кармэн Гадэн, мастак сустрэў на вуліцы і прыняў за прастытутку. "Якая добрая! Тыповая шлюха! Вось бы напісаць яе!" - усклікнуў мастак, убачыўшы худзенькую рудавалосую Кармэн на Манмартры.

Дзяўчыны падобнай прафесіі былі папулярнай тэмай у французскім мастацтве, таму што амаль усе яны таксама падзараблялі і прастытуцыяй. Але Кармэн была сціплай і працавітай дзяўчынай. Магчыма, менавіта ў памяць аб сваёй памылцы Тулуз-Латрэк напісаў яе ў такой далікатнай манеры.

Калі гляджу, то ўвесь час чакаю, калі ж яна абернецца да мяне❤️

#жывапіс #ТулузЛатрэк #постімпрэсіянізм #ToulouseLautrec