📍۴- جنبشِ اساساً اروپاییِ صهیونیسم که سال‌ها پیش‌تر پا گرفته بود از بحران‌ها و تنش‌های بعد از جنگ جهانی دوم و جهانِ بعد از هولوکاستِ آلمان نازی بهره گرفت، چنان‌که قبلاً، با فروپاشی امپراتوری عثمانی و مرزکشی‌های دلبخواهی سرزمین‌های شام، از تحت‌الحمایگی بریتانیا بر فلسطین برای زمینه‌سازیِ تحقق پروژه‌ی سکنی‌گزینی‌ِ استعماری بهره برده بود. به‌گفته‌ی مورخ اسرائیلی، شلومو سند، یهود‌ستیزیِ اروپاییْ یهودیان را در خاورمیانه «استفراغ» کرد و صهیونیست‌ها خود را قانع کردند که سردمداران و پاسدارانِ متعالیِ تمدنِ غرب در شرق هستند. دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ با «نکبتِ» تخریب صدها دهکده، کشتار، اخراج، و تصرف خانه‌های بیش از هفتصد هزار فلسطینی با حمایت غرب تأسیس شد. زمان زیادی طول نکشید تا رؤیای نظم نوین هر بار در واکنش به دستاوردهای جنبش‌های مردمی در منطقه بسط پیدا کند: ١٩٥٣کودتای بریتانیا و آمریکا علیه دولت دموکراتیک مصدق در ایران، ۱۹۵۶ حمله‌ی بریتانیا و فرانسه و اسرائیل به مصر در پاسخ به ملی‌سازی کانال سوئز، ۱۹۵۷ حمایت مالی آمریکا و بریتانیا از پادشاه اردن، ۱۹۵۸ دخالت سازمان سیا در انتخابات دموکراتیک لبنان علیه جبهه‌ی ملی آزادی لبنان، ۱۹۶۷ حمله‌ی اسرائیل به اراضی فلسطین و سوریه و مصر و اشغال بخشی از آن، ۱۹۷۳ حمله‌ی اعراب به اسرائیل برای بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی، ۱۹۷۵ آغاز جنگ داخلی لبنان با حمله‌ی فالانژهای (تندروهای مسیحی) تحت حمایت اسرائیل به پناهندگان فلسطینی در لبنان، ۱۹۷۸ حمایت آمریکا از سادات در مصر و امضای صلح کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل، ۱۹۷۹ انقلابِ ایران علیه اداره‌ی کشور توسط نماینده‌ی آمریکا، ۱۹۸۰ حمله‌ی عراق به ایران با حمایت غرب، ۱۹۸۲ حمله‌ی اسرائیل به لبنان، قتل‌عام‌های صبرا و شتیلا و اشغال جنوب لبنان و بیروت، ۱۹۹۱ حمله‌ی موشکی صدام به اسرائیل و جنگ اول آمریکا با عراق، ۱۹۹۲ آغاز تحریم مرگبار عراق، ۲۰۰۱ حمله‌ی آمریکا و متحدانش به افغانستان، ۲۰۰۳ حمله‌ی آمریکا و متحدانش به عراق، ۲۰۰۶ حمله‌ی اسرائیل به لبنان و آغاز تحریم‌های فلج‌کننده‌ی ایران، ۲۰۱۱ حمله‌ی آمریکا و متحدانش به لیبی، ۲۰۱۳ پیدایش داعش در ویرانه‌های جنگ عراق: گروهی که با همه‌ی مردمان منطقه جنگید به جز با اسرائیل، ۲۰۱۴ کودتای نظامی در مصر با پشتوانه‌ی آمریکا، ۲۰۱۵ ورود عربستان و آمریکا به جنگ یمن و سوریه، ۲۰۲۰ اقدام جنگی آمریکا علیه ایران با ترور قاسم سلیمانی، ۲۰۲۳ حمله‌ی حماس به اسرائیل و آغاز نسل‌کشی در غزه به‌ دست اسرائیل و آمریکا، ۲۰۲۴ حمله‌ی اسرائیل به کنسول‌گری ایران در دمشق، ترور اسماعیل هنیه در تهران و بمباران لبنان، سوریه، یمن و تجاوز نظامی اسرائیل به خاک لبنان.

📍۵- ایجاد بحران‌های پیاپی در منطقه رمز موفقیت اين پروژه‌ی استعماری دیرینه در خاورمیانه بوده است. پیداست مهم‌ترین پیامد سیاسی این نظمِ کهنِ ویران‌گر اين است كه سودای «ایدئولوژی صهیونیستی» نه‌تنها مسئله‌ی یهودیان را حل نكرده، که به مسئله‌ی فلسطینیان و مردمان منطقه استحاله یافته است. دولت‌های غربی از طريق کشتار و نابودی اکثریت نیروهای دموکراسی‌خواه، سکولار و چپ، تقويت نیروهای افراط‌گرا، و حمایت مستقیم اقتصادی و تسلیحاتی از اقلیت‌های بنیادگرای اسلامی مانند القاعده، وهابیون، طالبان و این‌طور که به نظر می‌رسد داعش، توازن سیاسی منطقه را بر هم زده‌اند. نابودسازی مقاومت‌های مدنی به برآمدن مدل‌های مقاومت اسلامی مانند اخوان‌المسلمین، حماس و حزب‌الله انجامیده که در وضعیت فعلیْ واپسین دیوارِ دفاعیِ باقی‌مانده را برابر دست‌اندازیِ صهیونیست‌ها تشکیل داده‌اند، در سرزمین‌های اشغالی و ورای آن. [ادامه 👇🏿]

📍۶- برخلاف روایت‌های غالب‌شده‌ای که فلسطینِ پیش از استقرار دولت اسرائیل را بیابانی تهی از مظاهر تمدن، و واکنش ساکنان بومی را انفعال و پذیرشِ صرف می‌نمایاند، فلسطینیان در اقشار گوناگون، از روزنامه‌نویس‌های طبقه‌ی متوسط تا کارگران و دهقانان، شیوه‌های مختلف مقاومت را آزموده‌اند، هرچند با شکست‌های پی‌در‌پی و توفیق‌های موقتی. مهم‌ترین‌شان پیش از سال «فاجعه»، قیام عرب سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ بود که با چندین ماه اعتصاب سراسریِ خودانگیخته همراه شد، بزرگ‌ترین اعتصاب در تاریخ استعماری بین دو جنگ. هر چند بریتانیا و گروه‌های مسلح صهیونیست اين خيزش را سركوب كردند، دولت استعماری مجبور شد یکی از مطالبات اصلی فلسطینیان یعنی محدودکردنِ مهاجرت یهودیان را تا حدی محقق کند. خواستِ توقف فروش زمین و بازنمایی سیاسی و حق خود‌تعیین‌گری هرگز محقق نشد، نه آن سال و نه سال‌های بعد. متأخرترین جنبش مردمی فلسطینیان در ۲۰۱۸-۲۰۱۹ تظاهرات صلح‌آمیز مردم غزه به سمت مرزهای تحت محاصره با مطالبه‌ی حق بازگشت به خانه‌هایشان بود که با حمله‌ی تک‌تیراندازان اسرائیل به راهپیمایی‌کنندگان روبه‌رو شد. هفتم اکتبر سال گذشته را باید در پس‌زمینه‌‌ی اين تاریخ پررنجِ مقاومت در برابر تعدی‌گری‌های عیان به حقوق بنیادین این مردم فهمید. تاریخِ دهه‌ها آزمودنِ انواع مقاومت‌های مدنی، حقوقی-بین‌المللی، مذاکره‌گرا، سپس سنگ‌انداز و نهایتاً مسلحانه و متوسل به خشونت برای پایان‌‌دادن به اختناقی زندگی‌کُش. ادبیات فلسطینی موثق‌ترین بایگانیِ چنین تجربه‌ای است.

📍۷- هم‌بسته با بازوهای مادیِ این سلطه در رژیم جهانیِ جنگ‌محور، دَم‌ودستگاهِ ایدئولوژیکی است که کشتار را توجیه می‌کند. آن‌چه امروز در ادامه‌ی يک نظم تهاجمی ۷۶ ساله شاهدیم، حمله‌ی سيستم پروپاگاندای صهیونیستی (Hasbara یا «توضیح») به دستگاهِ‌ شناختی ما برای وارونه‌‌نشان‌دادن واقعيّت است. سيستمی كه با روایت‌سازی، تولید خبرهای جعلی و تحریف خبرهای واقعی در رسانه‌های متکثر وابسته به غرب، سعودی و اسرائیل، به کمک هوش مصنوعی و بات‌های مجازی، در پی آن است كه مراکز ادراک شناختی و عاطفیِ ما را به‌کل نادیده بگیرد، همه را ببلعد و با خود یکی و همسان کند. لابی اسرائيل و رسانه‌های کاسب‌کارِ جریان اصلی با استفاده از روش‌های گسترده‌ی دست‌کاریِ تاریخی و بهره‌وری تسليحاتی از ارزش‌هايی همچون دموکراسی و حقوق اقليت‌های جنسی و جنسیتی و در نهایت با وعده‌ی خودبزرگ‌بینانه‌ی «آزادسازی ایران» به سفيد‌شويی جنایاتی هولناک و بی‌بديل دست زده‌اند. و اینک در تدارک گسترشِ دامنه‌ی اين توحش با اسم رمز «تمدن» هستند. تریبون‌های رسانه‌ایِ مشهورِ انگلیسی‌زبانْ کوچک‌ترین انتقاد به عملكرد دولت اسرائيل را با برچسب «یهودستیزی» (Anti-Semitism) يا «يهوديانِ بيزار از خود» (Self-hating Jews) نشان می‌کنند و بدین ترتیب سردمدار سانسور و سركوب شدید درون اسراییل و هم در جوامع غربی شده‌اند، از محل کار و خیابان‌ها تا صحن دانشگاه‌ها.

📍۸- هم‌داستان با مردم فلسطین و منطقه، برای ما ایرانیان كم‌‌اهميت‌‌شمردن يا چشم‌بستن بر انبوه اين جنايات، بر امکان واقعیِ جنگ یا هر گونه مداخله‌ی نظامی و سیاسی و اقتصادی در وضعیتْ آشکارا ناممکن است. جنایاتی که مردمان جهان، به‌ویژه اقلیت‌ها، مهاجران و فعالان دانشجویی در کشورهای غربی را علیه اسرائیل و دولت‌های حامیِ مالی و تسلیحاتیِ این کشتار به خیابان‌ها کشانده است. سكوتِ روشنفكران، دانشگاهيان و فعالان اجتماعی‌ -چه به دليل ناباوری و بهت‌زدگی در برابر این وقاحت و شرارت، چه به سبب نگرانی از هم‌سویی با سياست‌های داخلی و خارجی حكومت ايران، چه در راستای اجتناب از مجادله با «شعبان بی‌مخ»های دوران یا چه ناشی از میلِ خودویرانگریِ کین‌توزانه از سر استیصال باشد- راه به خطاهای تحلیلی جبران‌ناپذير تاریخی و خطر وجودیِ برگشت‌ناپذیر خواهد برد. به‌ویژه در شرایطی که همزمان ماشین پروپاگاندای اپوزیسیونِ براندازِ خارج از کشور -اغلب تحت حمایت و هدایت مستقیم و غیرمستقیم دولت‌ها و بنگاه‌های مالی بیگانه- پیوسته در حال سوءاستفاده از اعتراضات مردمی به حکومت ایران است. مسئله‌ای که نه‌تنها شفافیت و هوشیاری بخشی از جامعه برای درک موقعیت ایران در منطقه و جهان را مخدوش کرده است، بلکه هرگونه خیزش و مقاومت در برابر ظلم و نابرابری در داخل ایران را نیز تصاحب و امکان خشونت و سرکوب داخلی را تقویت می‌کند. نمونه‌ی گویای آن سوء‌استفاده از شعار «زن، زندگی، آزادی» توسط صنعت‌گرانِ جنگ و تحریم است. بدیهی است مفاهیم زن، زندگی و آزادی در دورترین نقطه‌ی ممکن از این تباهی مرگبار، آزارگر و برده‌پرور پدید آمده‌اند. [ادامه 👇🏿]

📍۹- امروز در میانه‌ی زوالِ ارزش‌های دموکراتیک و گفتارهای نهادیِ مدعیِ مراقبت از شرایط زیستِ جهان‌شمول، که تاکنون نتوانسته‌اند به نسل‌کشی پایان دهند، ما با قاطعیت و قدرت به این صحنه‌آرائیِ خطرناک نه می‌گوییم. شعبده‌بازی‌های رسانه‌ای توأم با فشارِ اقتصادی شاید برای لحظه‌ای توجه توده‌ها را هدایت کند اما هرگز بر زیستِ واقعی، تجربه‌های‌ تاریخی و پیوندهای فرهنگی ما غلبه نخواهد کرد. باور داریم خشونت‌ عریانی که اسرائیل و متحدانش سخاوتمندانه تولید و توزیع می‌کنند، در نهايت نه امکان زیستی برای یهودیان باقی خواهد گذاشت و نه سایر مردمان منطقه و نه حتی جهان. اینک تنها نظمِ نوین از مقاومتِ مردمی در برابر این نظامِ بی‌رحمِ ضدزندگیْ خواهد رویید.

---------------------------------------
🔹افزوده‌ی پس از دریافت امضاء‌ها:

این فراخوان با هدف گردآوردن و بازتاب صدای ایرانیان در هم‌راستایی با صداهای علیه تخاصم اسرائیل نوشته شده، می‌کوشد اجماع مردمی ایجاد کند. نویسندگان از این متن با ترجمه‌های انگلیسی، عربی و ترکی آن برای رساندن پیام ضد جنگ و ضد نسل‌کشی به رسانه‌های غرب و افکار عمومی جهان استفاده خواهند کرد. از این رو، برای ایستادگی در برابر هرگونه توجیه و زمینه‌سازیِ دخالت خارجی در اختلافات و مبارزات سیاسی درون مرزهای ایران ــ که تصمیم‌گیری دربارۀ آن تنها و تنها با مردم ایران است و نامربوط به مخاطبان نهایی این فراخوان- به مسائل داخلی نپرداختیم. 📍پیوند به بیش از هزار امضای این بیانیه‌ی تحلیلی. @YMirdamadi

جنگ صدساله با فلسطین (تاریخچه‌ی استعمار شهرک‌نشین و مقاومت)، رشید خالدی، ترجمه‌ی اشکان بحرانی، لندن: نوگام، ۱۴۰۳، ص ۴۸. @YMirdamadi #گفتاورد

جنگ صدساله با فلسطین (تاریخچه‌ی استعمار شهرک‌نشین و مقاومت)، رشید خالدی، ترجمه‌ی اشکان بحرانی، لندن: نوگام، ۱۴۰۳، ص ۵۹. @YMirdamadi #گفتاورد

📌 «هولوکاست نقطه‌ی پایان نبود، پایانی بر "راه‌حل‌های نهایی" در اروپا نبود. نسل‌کشی همچنان عنصری فعال در سیاست و تصمیم‌گیری‌های اروپایی است. کوزوو و بوسنی گواه این ادعا است. این کتاب مفهوم نسل‌کشی را به منزله‌ی ابزاری سیاسی و اجتماعی در اروپای مدرن پیش چشم خواننده می‌نهد، مفهومی که نه تنها با مدرنیته سازگار است، بلکه چه‌بسا جزء جدایی‌ناپذیر آن باشد. با این حال، مدرنیته همچنین ارتباط نزدیکی با روشنگری و مفاهیم [ -ِ هم‌بسته با] آن مانند رواداری، برابری و آزادی دارد. این مجلد نوری بر تناقضات ذاتی مدرنیته ــ [چیزی] در میانه‌ی روشنگری و نسل‌کشی ــ می‌افکند و این که چگونه با این میراث دوگانه‌ی اروپایی رو-در-رو شد.» Kaye, James, and Bo Strath, eds. Enlightenment and Genocide, Contradictions of Modernity. Brussels: Peler Lang, 2000, p. 9 @YMirdamadi #گفتاورد

📌 می‌دانی چه کسی آینده‌ی ایران را می‌سازد؟ نه پهلوی‌چی‌هایی که می‌گویند اسرائیل اگر نه اتمی‌ بزند نه نفتی پس کجا را بزند، که نقشه‌ی بمباران به موساد می‌دهند، بلکه رؤیا حشمتی دختر سنندج، مخالف حجاب اجباری و محکوم به شلّاق، معترض به استبداد داخلی و استعمار خارجی، امضاءکننده‌ی ۱۷۳ 👆🏿. (ضمنا بیانیه‌ی تحلیلی فوق، با بیش از ۱۴۰۰ امضاء هنوز برای اخذ امضاء‌ گشوده است. اگر با مضمون آن موافق هستید از این‌جا برای امضاء اقدام کنید لطفا). @YMirdamadi

ولی کشتن نویسنده‌ها کار احمقانه‌ای است مخصوصا اگر تصویرش را هم خود قاتل منتشر کرده باشد. به نظر می‌آید او اصرار داشت که کشته شود چون کار نویسنده‌ها پس از مرگ شروع می‌شود. او از خود یک گلوله هم به جا گذاشت، گلوله‌ای که شاید عمدا شلیکش نکرده بود و کتاب! آیکونیک‌ترین مرگ سال‌های اخیر... قبلا گفته بودم که ملت‌ها در دوره‌های صعود، نویسنده‌های نظامی دارند و دانشمندان مسلح. قلم، ترجمهٔ صدای گلوله است و گلوله، حامی نوشته.

📌 دیوید میلر، استاد دانشگاه بریستول به خاطر دیدگاه‌های ضد صهیونیستی‌اش از دانشگاه اخراج می‌شود. در دادگاه استدلال می‌کند که ایده‌ی «صهیونیسم ذاتا نژادپرستانه، سلطه‌طلبانه و استعماری است» باوری فلسفی است که بر اساس قانون برابری ۲۰۱۰ تحت حمایت قانون قرار دارد. دادگاه به نفع او حکم داد. حکم صد و هشت صفحه‌ایِ دادگاه ضمیمه است.👆🏿در این مقاله‌ی شش ماه پیش در الجزیره، دیوید میلر در مورد اهمیت این حکم برای مدافعان حقوق فلسطین در بریتانیا و ورای آن سخن می‌گوید. David Miller, a professor of political sociology was sacked from Bristol University for his anti-Zionist belief. He claimed his belief that Zionism is "inherently racist, imperialist, and colonial" was a philosophical belief protected under the Equality Act 2010. The tribunal ruled in his favor. The tribunal ruling is attached. 👆🏿@YMirdamadi

کجاست کودکیم؟

امروز نیز تصاویر دردناک کودکان زجرکشیده در غزه و لبنان زمین‌گیرم کرد. هرچه کردم مطلبی بنویسم دیدم نمی‌شود، "قلم" را رها کردم و تنبور را در دست گرفتم تا شاید آنچه در زبان نمی‌گنجد به نوا تن دهد.

@farhadshafti

جنگ صدساله با فلسطین (تاریخچه‌ی استعمار شهرک‌نشین و مقاومت)، رشید خالدی، ترجمه‌ی اشکان بحرانی، لندن: نوگام، ۱۴۰۳، ص ۷۰. @YMirdamadi #گفتاورد

📌 Jonathan Ichikawa. Epistemic Courage. Oxford / New York: Oxford University Press, 2024, p. 122. @YMirdamadi #گفتاورد

📌 Jonathan Ichikawa. Epistemic Courage. Oxford / New York: Oxford University Press, 2024, p. 130. @YMirdamadi #گفتاورد

📌 Richard H Jones. Philosophy of Mysticism: Raids on the Ineffable. Albany: State University of New York Press, 2016, p. 144. @YMirdamadi #معرفی‌اثر #گفتاورد

📌 Richard H Jones. Philosophy of Mysticism: Raids on the Ineffable. Albany: State University of New York Press, 2016, p. 150. @YMirdamadi #معرفی‌اثر #گفتاورد

📌 Richard H Jones. Philosophy of Mysticism: Raids on the Ineffable. Albany: State University of New York Press, 2016, pp. 153-4. @YMirdamadi #معرفی‌اثر #گفتاورد

📌در دست انتشار: «ماجراهای فقه در جهان جدید؛ راهنمای هک کردن فقه اسلامی»
🔹بیش از هزار سال است که فقیهان تلاش می‌کنند مطمئن شوند احکام فقهی همیشه روزآمد باقی می‌مانند. فقیهان این کار را با «هک کردن» احکام فقهی انجام می‌دهند. هک‌گری برای بازتنظیم فقهِ کهنه صورت می‌گیرد. این کار بر اساس مقتضیات زمان و مکان و از رهگذر غور در سنت فقهی تو-در-توی مسلمانان انجام می‌شود. فقیهان از این طریق برخی احکام را بهتر و کارآمدتر می‌سازند و برخی دیگر را دست‌نخورده باقی می‌گذارند. امروزه اما در مواجهه با چالش‌های ساختاری بی‌سابقه‌ی جهان جدید فرآیند هک متوقف شده و احکام فقهی راکد مانده. این کتاب برای احیای سنت کهن هک فقهی نوشته شده و می‌کوشد خوانندگان غیر متخصص را با فرایند اجتهادیِ هک فقهی آشنا و درگیر کند. اثر توضیح می‌دهد که فقیهان چگونه با چالش‌های متنوعی مانند لغو برده‌داری، دموکراسی، امور مالی، جنسیت، حقوق بشر، تمایلات جنسی و غیره مواجه اند. این اثر دستورالعملی به خوانندگان می‌دهد تا احکام فقهی را، بی مراجعه به فقیهان، هک کنند و با مشارکت خلاقانه در فرایند هک به فقه اسلامی کمک کنند تا حیات درونی خود را بازیابد.@YMirdamadi

🔴 رویکرد غرب به نسل‌کشی در فلسطین و لبنان؛ بازتعریف منافع ملی ایران در خاورمیانه‌ی جدید

🔻 سخنرانان:

▫️آذر منصوری (رییس جبهه‌ی اصلاحات، دبیرکل حزب اتحاد ملت)
▫️نعیمه عطامنش (پژوهشگر فلسفه، مدیر موسسه علمی پژوهشی راه تابان)
▫️سید علی‌اصغر غروی ( پژوهشگر فلسفه و مفسر قرآن، نماینده‌ی شورای انقلاب و دولت موقت در لبنان، عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ایران)
▫️ماشاالله شمس الواعظین (روزنامه نگار، مشاور مرکز مطالعات راهبردی غرب آسیا)
▫️یاسر میردامادی (پژوهشگر دین و فلسفه)
▫️محمد توسلی (دبیرکل سابق نهضت آزادی ایران)
▫️حسین رفیعی (فعال سیاسی ملی مذهبی، عضو شورای ملی صلح)
▫️حسین کمالی (استاد دانشگاه، تاریخ‌دان)
▫️محسن آرمین (نماینده‌ی تهران در ششمین دوره‌ی مجلس، پژوهشگر دینی)
▫️مهدی معتمدی‌مهر (عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ایران)

🔻زمان برگزاری:
پنجشنبه ۱۷ آبان‌ ۱۴۰۳، مورخ ۷ نوامبر ۲۰۲۴
ساعت ۲۰:۳۰ به وقت ایران، ۱۸:۰۰ به وقت اروپای مرکزی

🔻 برگزاری در بستر:
کلاب «گفتگوهای ملی» :
https://www.clubhouse.com/house/گفتگوهای-ملی

#نسل‌کشی
#غزه
#حقوق_بشر
#منافع_ملی

@goftegoha_melli @YMirdamadi

🎥 شریعت و عقلانیت ۱: گستره فقه

🔶 مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست - قسمت اول

🔻عبدالکریم سروش: فقه ما بریده از اخلاق است. قرن‌ها به‌صرف وجود روایت، فتوا می‌دادند و گمان می‌کردند عدالت در آن گنجانده شده، اما دیگر نمی‌توان به انسان مدرن گفت که اسلام خوب است، چون احکام رهن و اجاره‌اش از قوانین آمریکا برتر است. بنابراین چرا باید به‌دنبال گسترش دادن چنین فقهی بود؟ گستره شریعت نه از راه مراجعه به دین، بلکه براساس انتظار انسان از دین مشخص می‌شود.

🔻ابوالقاسم علیدوست: اگر گمان شود که مطلبی از دین با اخلاق ناسازگار است، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. منظور از بسط و گسترش فقه، شیمی اسلامی و... نیست. احکام رهن و اجاره نیز لزوما برای دعوت به اسلام نوشته نشده‌اند. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز مهم است. انتظار مسلمانان از دین را آیات و روایاتی که بیانگر اهداف دین هستند، مشخص می‌کنند.

🎞 فیلم این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/WOY5S41gg0s

🎞 فیلم این گفتگو در پلتفرم آزاد:
https://azad.im/table/140

✅ حمایت «ارزی» و «ریالی» از آزاد

🆔@AzadSocial