📘⛈🌡پيش‌بيني فصلي بارش و دماي كشور

🗓تاريخ صدور: 28 آذرماه 1401

🌨بارش فصل زمستان 1401تا فروردین 1402برای نیمه جنوبی‌ کشور و نیمه غربی سواحل خزر در محدوده نرمال تا بیش از آن، در غرب و شمال‌شرق کشور در محدوده کمتر ازنرمال و در سایر مناطق در محدوده نرمال پیش‌بینی میشود. انتظار می‌رود میانگین بارش کشور در اریبهشت 1402در محدوده نرمال باشد.

🌡طی این دوره میانگین دمای هوا در نیمه شمالی و غربی کشور از 1تا 2درجه بیش از نرمال و در سایر مناطق نرمال تا یک درجه بیش از نرمال خواهد بود.

⏹سازمان هواشناسي كشور

📎وضعيت بارش تجمعي كل كشور از ابتداي سال آبي تا 30 آذرماه (لينك)

📎وضعيت بارش تجمعي استان‌هاي كشور از ابتداي سال آبي تا 30 آذرماه (لينك)

📎وضعيت بارش تجمعي حوضه‌هاي آبريز اصلي و درجه دوم كشور از ابتداي سال آبي تا 30 آذرماه (لينك)

❄️📎وضعيت پوشش برف (لينك)


#پيش‌بيني_فصلي
#بارش
#دما


join👉 @WaterOnline

✅جای خالی «پیوست اجتماعی» در مدیریت آب

🖌چگونه می‌توان به مسئله پیچیده صرفه‌جویی در مصرف آب پرداخت؟ این سوالی است که مجمع جهانی اقتصاد در تازه ترین گزارش خود به آن پاسخ داده است. اکوسیستم‌های آب شیرین، مانند رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، رگ حیاتی سیاره ما هستند که باید از این سیستم‌های پیچیده و شکننده در برابر تاثیرات تغییرات آب و هوایی محافظت کنیم. رویکرد تفکری سیستمی برای حفظ آب می‌تواند به ما در حفاظت از این منبع ارزشمند کمک کند. همچنین توجه به تاثیرات اجتماعی پروژه‌های مدیریت آب و بازخوردهای مرتبط به آن در کنار مداخله به موقع و نوآورانه می‌تواند وفاداری به مسئولیت اجتماعی، منابع آبی را به‌طور جدی نجات دهد.

🗞🔗لينك گزارش روزنامه پيام ما

join👉 @WaterOnline

✅💧 انتقال آب، راه آخر است

✍️کامران داوری؛ ‌عضو هیأت علمی و رئیس پژوهشکده آب و محیط‌زیست دانشگاه فردوسی

✍️انتقال آب برای تامین نیازهای محدوده‌ای خاص، امری است که به‌عنوان تیر آخر ترکش باید مورد استفاده قرار گیرد، نه راه اول. نخستین و بهترین راه‌حل، این است که ما با آنچه داریم، سازگار شویم تا در نهایت گرفتار مصیبت‌هایی از جنس آنچه در بسیاری از مناطق دنیا، ازجمله اصفهان خودمان به‌وقوع پیوسته، نشویم.

🔴 اگر قرار است انتقال آب به‌عنوان راه‌حلی بی‌جایگزین باشد، 2نکته باید مورد توجه قرار گیرد؛ تامین هزینه و رعایت مسائل زیست‌محیطی. در چنین طرح‌هایی تامین هزینه باید برعهده کسانی باشد که از آن سود می‌برند و همچنین اگر از منطقه‌ای در داخل کشور انجام می‌شود، باید در مبدأ با رضایت کامل اهالی و اگر از دریا انجام می‌شود، با رعایت کامل مسائل زیست‌محیطی صورت گیرد. به اعتقاد من، باید تا جایی که امکان دارد از طرح‌های انتقال آب پرهیز شود و اگر به دلایلی این کار واجب شد، باید بهره‌بردار، یعنی کشاورزان و صنایع، هزینه آن را بپردازند تا بدانند...
📎🗞لينك يادداشت در روزنامه همشهري


join👉 @WaterAdaptation

🗞💧غیبت سازگاری با کم آبی در بودجه ۱۴۰۲

🖌لایحه بودجه دومین سال از سده جدید برای تصویب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی سپرده شد. با انتشار متن و جدول‌های پیوستی بودجه بیم آن می‌رود که دولت و نمایندگان بار دیگر چشم بر مشکلات محیط زیستی و آبی اقلیم ایران ببندند و بودجه‌ریزی کنند. فارغ از اینکه ماده‌ واحده لایحه بودجه باز هم با تبصره «نفت» و درآمدهای حاصل از آن شروع شد، هیچ اثری از خشکسالی‌های پیاپی و نیاز با سازگاری با کم‌آبی در بودجه دیده نمی‌شود و شاید دولت سیزدهم تلاشی برای افزایش آب‌بها کرده باشد اما پس از اینکه به صنعت، معدن و ارتباطات پرداخته به سراغ بخش «آب، محیط زیست و کشاورزی» آمده است.

📎🗞گزارش روزنامه پيام ما (لينك)

📘📎لينك دسترسي به لايحه بودجه 1402

✳️ كانال اطلاع‌رسانی و آموزشی #سازگاری_با_كم_آبی
join👉 @WaterAdaptation

📷مسابقه عكاسي با محوريت ابعاد بهره‌وري آب در بخش‌هاي مختلف كشاورزي

🗓مهلت ارسال آثار: دوم بهمن‌ماه 1401

https://aeric2022.areeo.ac.ir/

✳️ کانال اطلاع‌رسانی رویدادهای آب و محیط‌زیست
join 👉 🆔 @WaterVoice 💧

📊💧خلاصه وضعيت بهره‌برداري از سدهاي مخزني كشور -از ابتداي سال آبي تا 24 دي ‌ماه 1401

📊درصد پرشدگي مخازن، 39 درصد مي‌باش، كه نسبت به سال قبل 2 درصد كاهش داشته است.

📉مجموع حجم آب ورودي به مخازن 6.06ميليارد مترمكعب مي‌باشد كه نسبت به سال قبل، 9 درصد كاهش داشته است.

⚠️موجودي مخازن سدهاي استان تهران (257 ميليون مترمكعب) با 14 درصد پرشدگي، و كاهش 22 درصدي نسبت به سال قبل

📊⚠️موجودي مخزن سد زاينده‌رود هم 148 ميليون مترمكعب (با 12 درصد پرشدگي) و كاهش 10 درصدي نسبت به سال قبل

📊موجودي مخازن حوضه آبريز درياچه اروميه 463 ميليون مترمكعب (با 28 درصد پرشدگي) و افزايش 10 درصدي نسبت به سال قبل

📊 سد كرخه با 14 درصد پرشدگي نسبت به سال قبل 37 درصد كاهش نشان مي‌دهد

📊چاه‌نيمه‌ها در استان سيستان و بلوچستان با 136 ميليون مترمكعب موجودي مخزن (معادل 9 درصد پرشدگي) نسبت به سال قبل 55 درصد كاهش داشته‌اند.

📊موجودي مخزن سد سفيد رود در استان گيلان 152 ميليون مترمكعب ، معادل 14درصد پرشدگي و كاهش 39 درصدي نسبت به سال قبل و....

⏹دفتر اطلاعات و داده‌هاي آب كشور-شركت مديريت منابع آب ايران

join👉 @WaterOnline

✅💧چهار رویکرد اساسی در اصلاح «الگوی كشت» سازگار با اقلیم و منابع آبی کشور

✍️مهرزاد احسانی- رئيس حوضه آبريز رودخانه زهره - جراحی و حوضه هاي جنوبی (لينك دسترسي به متن كامل يادداشت)

💧کم آبی، یک پدیده غیر مترقبه برای ایران محسوب نمی‌شود، ما هزاران سال است که در چنین شرایطی زندگی می‌کنیم. چالش ما عدم تطابق کامل و سازگاری با این اقلیم بعد از سالیان متمادی است.ما قادر به تغییر اقلیم ایران نیستیم، ولی با بکارگیری سازوکارهای علمی و منطقی قادر به همزیستی با چنین شرایطی هستیم.

💧 برای نيل به تأمين امنيت غذايي مي‌بايست از امكانات موجود، بدون تحميل خسارت زيست محيطي و يا نابودي منابع آب زيرزميني نسبت به طراحی الگوي كشت متناسب با حجم آب قابل برنامه‌ریزی منطقه، فرهنگ و دانش كشاورزان و نياز غذايي كشور برنامه‌ريزي شود. طراحی الگوی کشت مناسب یکی از ضروری‌ترین برنامه‌ریز ی‌هایی است که در راستای پایداری سیستم‌های کشاورزی و بهینه سازی مصرف نهاده‌ها مورد توجه قرار دارد.

💧در سال 1377، در اجراي بند یک آیين‌نامه مصرف بهينه آب كشاورزي، سند ملي آب كشاورزي كشور توسط وزارت جهادکشاورزی تهيه و پس از تصويب در هيات وزيران ابلاغ شد. نظر به اينكه يكي از مؤلفه‌هاي اصلي اين سند، الگوي كشت محصولات زراعی و باغی در كليه دشت‌هاي كشور است، لذا اصلاح و بروزرسانی سند مذکور متناسب با پارامترهای اقلیمی کشور یک ضرورت اولویت‌دار است و هماهنگ با آن، الگوي كشت محصولات كشاورزي و الگوي مصرف بهينه آب، در قالب يك برنامه جامع و منسجم با هماهنگي بخش‌هاي ذيربط در سطح کشور به مورد اجرا گذاشته شود.

🌾❌عليرغم اینکه کشت برنج به علت نیاز آبی بالای این محصول بجز در دو استان شمالی، در بقیه استان‌های کشور به استناد به مصوبه سال 1396 هیات دولت محدود شده است، اما در عمل کشاورزان با مصوبه فوق همراهی نکردند و تلاش دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط برای تمکین کشاورزان به رعایت بخشنامه ابلاغی، تا کنون اثربخش نبوده است، بنابراین استقرار و پذیرش الگوی کشت از سوي كشاورزان و جوامع محلي، شرط اولیه برای تضمین تحقق اهداف اصلاح الگوی کشت به شمار می‌رود.

💧✅بايد توجه داشت كه الگوي كشت يك بسته چند وجهي از جنبه فني، مديريتي، زراعي، اقتصادي و حتي سياسي است. وجه فني آن ايجاب مي‌یكند كه الگوی كشت به گونه‌ای طراحی شود تا متناسب با کمیت و کیفیت منابع آب در دسترس و آب قابل برنامه‌ریزی، با افزايش بهره‌وری آب كشاورزي همراه باشد. وجه مديريتي آن ایجاب مي‌كند كه الگوي تنظيم شده به درستي در مناطق مختلف كشور اجرايي شود. جنبه زراعي الگوي كشت تأكيد مي‌كند كه در طراحی اين الگو، باید مزیت محلی و دانش كشاورزان توجه شود. جنبه اقتصادي آن بايد متضمن درآمد پایدار كشاورزان باشد تا انگيزه كافي جهت اجراي الگو را داشته باشند، و بُعد سياسي آن ايجاب مي‌كند كه در راستاي امنيت غذايي كشور، مي‌بايد الگوي كشت به گونه‌اي تنظيم شود كه تأمين‌كننده امنيت غذاي كشورمان باشد. بنابراين براي اينكه الگوي كشت منسجم و جامعي داشته باشيم بايد از تخصص‌ها و رشته‌هاي درگير (رشته‌هاي فني، اجتماعي و اقتصادي) در بازبيني برنامه الگوي كشت بهره جست.

💧✅در گذشته‌هاي نه چندان دور در ايران، روستاييان و كشاورزان با دانش‌هاي محلي، روش‌هاي پايداري را در استفاده از آب‌هاي سبز، نه تنها در زراعت ديم، بلكه در دامپروري (مراتع) داشته‌اند كه با شروع توسعه فناوري در ايران، به جاي به خدمت گرفتن فناوري در بهره‌گيري از آب‌هاي سبز در اراضي ديم، بيشتر توجهات به آب‌هاي آبي كه مديريت آنها عمدتاً در اختيار دولت بوده معطوف شده، و در نهايت به واسطه مهجور ماندن اين بخش، پتانسيل‌ها و ظرفيت‌هاي آب سبز به دست فراموشي سپرده شده است. (آبهاي زیرزمینی و آبهاي سطحی آب آبی را تشکیل می‌دهند، در حالیکه به رطوبت خاك در مناطق غیر اشباع آب سبز میگویند. آب باران بعد از نفوذ در خاك و قبل از اینکه به منطقه اشباع برسد آب سبز را تشکیل میدهد. کشاورزي دیم عمدتاً از آب سبز تغذیه می‌کند.) مديريت و به كارگيري آب‌هاي سبز در ايران مي‌تواند در تأمين امنيت غذايي و كاهش فشار بر منابع آب در دسترس براي مصارف كشاورزي بسيار مؤثر ‌باشد.......

✳️ كانال اطلاع‌رسانی و آموزشی #سازگاری_با_كم_آبی
join👉 @WaterAdaptation

⚠️ بزنگاه مهاجرت از پهنه‌‏‌های خشکیده

🗞🗓روزنامه دنياي اقتصاد (دوم بهمن‌ماه)

⚠️ به نظر می‌رسد مهاجرت اقلیمی اتفاق تازه‌‌‌ای نیست. اگرچه تغییرات اقلیمی به شکل فزاینده‌ای اکنون مورد توجه محققان، رسانه‌‌‌ها و مردم قرار دارد؛ اما نگاهی به تاریخ سرزمین سیستان و بلوچستان در ایران نشان می‌دهد، منطقه‌‌‌ای که در طول صدها سال یا اگر اغراق نباشد چند‌هزار سال کانون تولید غله و منطقه‌‌‌ای آباد و مولد بود، حالا منطقه‌‌‌ای کم‌آب با تمدنی فراموش شده است که بسیاری از مردم آن مهاجرت و به مناطق دیگری کوچ کرده‌‌‌اند. طی دهه‌‌‌های متاخر، البته مجموعه‌‌‌ای از مهاجرت مردم سیستان به مناطق شمال ایران از جمله استان گلستان مشاهده شده است.

⚠️💧رصدخانه مهاجرت ایران در گزارش سالانه خود نوشته است: «کمبود آب که تعدادی از کشورها از جمله ایران، عراق و یمن را در سال ۲۰۲۱ تحت‌تاثیر قرار داده، دسترسی به منابع موردنیاز برای تولید را محدود می‌کند. بنابراین با تشدید بحران تنش آبی و افزایش قیمت موادغذایی، ایران ممکن است ۷۰‌درصد از زمین‌‌‌های کشاورزی خود را از دست بدهد. در نتیجه این تنش آبی، میلیون‌‌‌ها نفر مجبور به مهاجرت خواهند شد؛ زیرا فلات ایران به دلیل خشک شدن رودخانه‌‌‌ها و کاهش آب‌‌‌های زیرزمینی عملا غیرقابل سکونت خواهد شد.»

⚠️⚠️حالا باید در مورد ایران نیز این واقعیت را به روشنی نشان داد که خشک‌شدن #دریاچه_ارومیه، خشک‌شدن #زایند‌‌‌ه‌‌‌_رود، خشک‌شدن تالاب‌‌‌هایی در #گلستان و #فارس و #خوزستان و بقیه شهرها و افزایش آلودگی ناشی از کانون‌‌‌های تولید گردوغبار و آلودگی‌‌‌های صنعتی و شهری در خوزستان و دیگر مناطق ایران، همه نشانگر علائم جغرافیایی و زنگ‌خطری است که طبیعت برای انسان و ساختارهای سیاستگذاری به صدا درآورده است.

✍️مهاجرت اقلیمی؛ جدی‌‏‌تر از همیشه (لينك)

✍️پیدا و پنهان مهاجرت‌‏‌های متاثر از تغییر اقلیم (لينك)

✍️مهاجرت بزرگ در پیش است (لينك)

#مهاجرت_اقليمي
#درياچه_اروميه
#آلودگي
#خشكسالي
#خوزستان
#سيستان

join👉 @WaterOnline

💧🧅🥔🍅🍉تعیین عوارض صادراتی ۷۰ تا ۱۰۰ درصدی برای ۷ محصول آب‌بر در سال ۱۴۰۲

💧به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در نامه‌ای به سازمان توسعه تجارت ایران، عوارض صادراتی برای محصولات جالیزی پیاز، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، هندوانه، خربزه، ملون و طالبی در سال 1402 را ابلاغ کرد.

join👉 @WaterOnline

💧⚠️وضعیت سدهای تهران مساعد نیست

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران گفت: علی‌رغم بارش برف در تهران اما وضعیت سدهای پنجگانه مناسب نیست، نیازمند رواناب هستیم و پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده وضعیت بهتر شود.

محمدرضا بختیاری در گفت‌وگو با #ایسنا، با بیان اینکه موقعیت سدهای تهران اکنون مساعد نیست، اظهار کرد: دو سال قبل نیز سال خشک بود و امسال سومین سال خشک را سپری می‌کنیم، سال های قبل بارش ها عمدتا باران بود و بارش برف نداشتیم اما با جلساتی که برگزار شد، توانستیم تابستان را پشت سر بگذاریم.

وی با بیان اینکه پیش‌بینی‌هایی برای شرایط بحرانی آب تهران در تابستان صورت گرفت که خوشبختانه توانستیم از آن شرایط بدون حتی یک ساعت قطعی آب عبور کنیم، گفت: در شرایط فعلی وضعیت سختی داریم، مردم گمان می کنند چون تابستان تمام شده، وضعیت بد نیست، قطعا بارش ها تاثیر گذار خواهد بود اما به دلیل اینکه بارش ها به صورت برف است، روان آب نداریم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران با بیان اینکه بارندگی‌ها مناسب هستند و ذخیره خواهند شد، گفت: در ماه‌های آینده که هوا گرم‌تر شود می‌توانیم از این ذخیره استفاده کنیم، بهمن ماه بسیار سختی خواهد بود که باید پشت سر بگذاریم.

بختیاری با اشاره به جداسازی آب شرب از آب غیر شرب در تهران گفت: این مساله به دو دلیل در تهران اجرایی نشد، یکی بحث فنی و دیگری بحث اقتصادی بود، اساسا تفکیک آب شرب و غیر شرب در تهران معنا و مفهومی ندارد به دلیل اینکه کیفیت آب خام بسیار بالا است.

وی افزود: آب شرب و غیر شرب دو مقوله هستند، در تهران ۹۰۰۰ کیلومتر شبکه داریم، در صورتی که تصمیم بر اجرا گرفته شود باید ۹۰۰۰ کیلومتر شبکه راه اندازی کنیم، یعنی ۹۰ هزار میلیارد تومان سرمایه لازم است که به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران با بیان اینکه علاوه‌بر این آب خام در ایران کیفیت بالایی دارد، گفت: در بسیاری از کشورهای اروپایی آب خام کیفیت پایینی به نسبت آب تصفیه شده دارد به همین دلیل اجرای چنین پروژه‌ای توجیه‌پذیر است اما در تهران که کیفیت آب خام بالا و هزینه تولید به نسبت هزینه تصفیه بسیار بالا اتر است اجرای این پروژه از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

🔗خلاصه وضعيت بهره‌برداري از سدهاي مخزني كشور -از ابتداي سال آبي تا اول بهمن‌‌ماه 1401 (لينك)

✳️ كانال اطلاع‌رسانی و آموزشی #سازگاری_با_كم_آبی
join👉 @WaterAdaptation

⏹2nd WASAG International Forum

⏹Making agriculture resilient for climate change: Water scarcity, an opportunity for action and collaboration

🗓 7-10 February 2023

⏹Praia, Cabo Verde, West Africa

📎https://www.fao.org/wasag/news/2nd-wasag-forum/en/

✳️ كانال اطلاع‌رسانی و آموزشی #سازگاری_با_كم_آبی
join👉 @WaterAdaptation

💢 اقتصاد آب 💢

⚛️ سومین کنفرانس ملی دوسالانه
✴️ و آغاز سلسله نشست‌های فصلی

🌀 3rd Biennial Conference on Water Economics

📆 سه شنبه ۲ اسفندماه ۱۴۰۱
📌 اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران

🔗 وبسایت کنفرانس
🌐 https://WaterEcoConf.awnrc.com

🌀 برگزارکنندگان:
🔹وزارت نیرو
🔹وزارت جهاد کشاورزی
🔹سازمان برنامه و بودجه
🔹اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی

🔰 دبیرخانه دائمی کنفرانس:
📍 مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران
☎️ 021 - 8573 2842

💠 دبیرخانه اجرایی کنفرانس سوم:
📌 پژوهشکده انرژی، آب و محیط زیست دانشگاه شریف، خانه آب ایران
🆔 T.me/IranWaterHouse
☎️ 021 - 6608 5195
📲 0920 - 20 60 552


✳️ کانال اطلاع‌رسانی کنفرانس دوسالانه و نشست‌های فصلی اقتصاد آب

join 👉 🆔 T.me/WaterEconomics

🎥عبور از ابرچالش آب، نیازمند قبول و اجرای «ریاضت آبی» است.

📎🎥لينك ويديو در اتاق ايران آنلاين

💧عباس کشاورز، معاون مرکز مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران با اشاره به شرایط خاص حوزه آب در کشور، می‌گوید: برای عبور از این ابرچالش و رفع نگرانی‌های مرتبط با آن، ناگزیر به تغییر رفتار و قبول ریاضت آبی هستیم.

#بزرگداشت_روز_ملي_آب
#رياضت_آبي
#اتاق_ايران

join👉 @WaterOnline

🚰آینده دور و نزدیک تامین آب شهرها (بخش اول، لينك بخش دوم)

✍️ بنفشه زهرایی/ عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران و دبیر کارگروه ملی سازگاري با كم‌آبي

🗞روزنامه دنياي اقتصاد (لينك)

✍️براساس گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی، بارش‌‌‌های پاییز و زمستان سال‌جاری تاکنون، ۱۸‌درصد کمتر از متوسط درازمدت بوده است. استان‌‌‌های جنوبی و جنوب‌غربی کشور خوشبختانه بارشی در حد بارش متوسط درازمدت یا کمی بیش از آن دریافت کرده‌‌‌اند؛ ولی در مناطق مرکزی به‌خصوص دامنه‌‌‌های جنوبی البرز مانند استان تهران، با کم‌بارشی شدید در حد ۶۴‌درصد کمتر از بارش متوسط درازمدت مواجه هستیم. با توجه به اینکه تا پایان بهمن‌ماه، بارش قابل‌ملاحظه‌‌‌ای پیش‌بینی نشده است، جبران این حد از خشکی به‌خصوص برای مناطق مرکزی ایران با بارش‌‌‌های محتمل در ماه‌‌‌های آینده، واقع‌بینانه به نظر نمی‌‌‌رسد.

✍️اما در مورد سدها، به دلیل کم‌‌‌بارشی‌‌‌های سال گذشته، مشکلات تا حد زیادی روی هم انباشته شده است. تا ۴بهمن‌ماه سال‌جاری، ورودی سدهای کشور نسبت به پنج‌سال گذشته حدود ۳۲‌درصد کاهش داشته است. سدهای مهم تامین‌کننده آب شرب و کشاورزی در استان‌‌‌های خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی، زنجان، گیلان، همدان، سیستان و بلوچستان، مازندران، ایلام، کرمان، هرمزگان و مرکزی، در حد بیش از ۴۰‌درصد و بعضا بیش از ۵۰‌درصد نسبت به سال گذشته افت ذخیره داشته‌‌‌اند. در این میان، سد رودبال داراب در استان فارس، چاه‌‌‌نیمه‌‌‌های استان سیستان و بلوچستان و سد ساوه در استان مرکزی به‌ترتیب با ۷۷، ۵۶ و ۵۶‌درصد افت ذخیره نسبت به سال قبل، رکورددار هستند. با توجه به تنش‌‌‌های آب شرب که در سال گذشته بیش از ۲۷۰شهر را درگیر خود کرد، انتظار می‌رود تابستان سال ۱۴۰۲ تعداد شهرهای تحت تنش افزایش قابل ملاحظه‌‌‌ای پیدا کند و مشکلات کمی و کیفی در آبرسانی به شهرها و روستاها ایجاد شود.

✍️کاهش جریان‌‌‌های ورودی به سدها در سال‌های اخیر، عمدتا به دو دلیل رخ داده است: ۱. افزایش برداشت‌‌‌های آب و توسعه‌‌ اراضی کشاورزی دیم و آبی در بالادست سدها و ۲. تغییر اقلیم ناشی از پدیده‌‌ گرمایش جهانی. اثرات ناشی از تغییر اقلیم عمدتا از میانه‌‌ دهه‌‌ ۱۳۷۰، موجب کاهش توان تولید جریان سطحی در اکثر حوضه‌‌‌های آبریز کشور و نیز مناطق بالادست سدها شده است. اگرچه سهم تغییر اقلیم در کاهش ورودی به سدهای واقع در مناطق مختلف ایران متفاوت است؛ اما شکی نیست که در برخی از آنها، سهم تغییر اقلیم قابل‌ملاحظه است. تغییر رژیم بارش‌‌‌ها و افزایش سهم بارش‌‌‌های سبک که عمدتا تبخیر می‌‌‌شوند، کاهش سهم برف از بارش‌‌‌های سالانه و افزایش تبخیر و تعرق به دلیل افزایش دما از جمله مواردی هستند که در کنار افزایش شدت، تداوم و تواتر وقوع خشکسالی‌‌‌ها موجب کاهش آورد ورودی به سدها شده‌اند. اما در بسیاری از سدها، نقش عامل اول پررنگ‌‌‌تر است.

✍️در زمان طراحی سد، مشاورانی که انجام مطالعات را برعهده دارند، عمدتا براساس سابقه آمار ثبت‌شده از جریان ورودی به سد طی دوره درازمدت، متوسط سالانه جریان ورودی به سد را برآورد می‌کنند و آن را به همراه شاخص‌‌‌های مختلف دیگر مبنای تعیین حجم سد قرار می‌دهند. پس از ساخت سد، در صورت توسعه کشاورزی و افزایش برداشت‌‌‌های آب در بالادست برای آبیاری و سایر فعالیت‌‌‌های اقتصادی، طبیعتا حجم جریان ورودی به سد کاهش می‌‌‌یابد و همین امر موجب محقق‌نشدن اهداف از پیش تعیین‌شده برای ساخت و بهره‌برداری از سد می‌شود. این موضوع در مورد بسیاری از سدهای ساخته‌شده در سه‌دهه‌‌ گذشته مصداق پیدا می‌کند.

✍️متاسفانه مبنای حقوقی مشخصی برای کنترل برداشت‌‌‌های آب در بالادست سدها در کشور وجود ندارد و این معضل پیشینه تاریخی طولانی دارد. در قانون آب و نحوه ملی‌شدن آن مصوب تیرماه ۱۳۴۷، وزارت آب و برق موظف به صدور «پروانه مصرف مفید آب» شده بود که البته تا سال ۱۳۵۷ محقق نشد. پس از انقلاب اسلامی نیز در موارد متعددی، قانون وزارت نیرو را موظف به صدور پروانه برای بهره‌برداران از آب سطحی کرده است. به‌طور مثال، در قانون توزیع عادلانه آب مصوب اسفند ۱۳۶۱، وزارت نیرو موظف به صدور «پروانه مصرف معقول آب» شده یا در آیین‌نامه مصرف بهینه آب کشاورزی مصوب دولت در سال ۱۳۷۵، یک‌بار دیگر وزارت نیرو موظف به صدور «پروانه مصرف بهینه آب» شده است. در قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه افتصادی و اجتماعی کشور مصوب سال ۱۳۸۹، وزارت نیرو مکلف شده است که نسبت به اصلاح تخصیص‌ها و پروانه‌های موجود آب و تحویل حجمی به تشکل‌های آب‌بران اقدام کند. در بند «ب» همین ماده وزارت نیرو موظف به صدور تدریجی «سند (پروانه) بهره‌برداری آب» شده است.

✍️ادامه در بخش دوم......

✳️ كانال اطلاع‌رسانی و آموزشی #سازگاری_با_كم_آبی
join👉 @WaterAdaptation