#کتاب_سده منتشر کرد

#تختخواب_دیگران
#آیدا_مرادی_آهنی

چاپ سوم: پاییز ۱۴۰۰/ ۳۸۴ صفحه (با تصاویر رنگی)/ ۱۰۰۰ نسخه/ ۱۲۲۰۰۰ تومان

«فردا، همین فردا، می‌توانستی فکر کنی همه‌ی این ساحل یک رؤیا بوده. رؤیای شب نیمه‌ی تابستان. مخصوصاً وقتی از سمت آب ــ که در شب غرق بود ــ صدای خنده‌ی زنی و کلمات نامفهوم مردی را می‌شنیدی و نمی‌دانستی از کجا.
غادة السمان گفته بود در تاریکی شبْ نورهای بیروت به جواهرِ زنی جادوگر می‌ماند که برای آب‌تنی به میان آب رفته، و گفته بود پاتوق این آدم‌ها در خیابان متنبی است. اما فوکو به این آدرس‌ها کار نداشت. یک آدرس سرراست داشت برای جاهایی که ناکامی و کامجویی با هم در آن لانه دارند...»

@SadePub

لابد کلمه‌ی «گاهان» به گوشتان خورده است. «گاهان» به ۱۷ یسن از ۷۲ یسن کتاب #اوستا گفته می‌شود. باور باورمندان زرتشتی این است که این بخش‌ها مستقیماً به زرتشت الهام و بر زبان او جاری شده و از دید زبان‌شناختی هم این بخش قدیمی‌ترین بخش #اوستا و کهن‌ترین سرود ایرانی است که به دست ما رسیده است.

کلمه‌ی «گاهان» از «گاه» (gāɵā اوستایی، gthā سنسکریت) + «ان» جمع‌ساز ساخته شده است. gāɵā («گاه») یعنی «ترانه» و «نغمه» و «سرود». بعدها، در فارسی میانه، این کلمه معنی «زمان» و «هنگام» هم یافته است.

این «گاه» همان است که در نام دستگاه‌های موسیقی ایرانی، نظیر «سه‌گاه» و «چهارگاه» و «پنج‌گاه»، باقی مانده است.

حسین جاوید
@Virastaar

پرانتز ــ ( ) ــ مجالی است برای آوردن اطلاعاتی اضافی که با متن ارتباط قوی دارند. هویت پرانتز چنین است که می‌توان آن را بدون آنکه لطمه‌ای به ساختار جملات وارد شود حذف کرد. پس پرانتز خودبسنده است، یعنی هر اتفاق مربوط به آن باید همان بین دو پرانتز باشد و از آن بیرون نزند.

با توجه به آنچه گفته شد، باید دقت داشت که وقتی عدد توک به کل مطلبی که در پرانتز آمده یا به بخش آخر پیش از بسته شدن پرانتز اشاره دارد باید داخل پرانتز باشد و نه بیرون آن. درواقع، هر توکی خارج از پرانتز اشتباه است.

در تصویر این پست می‌توانید درک بهتری از موضوع بحث پیدا کنید.

حسین جاوید
@Virastaar

این روزها صحبت از «آنفلوانزا» زیاد است. املای درست نام این بیماری ویروسی به همین شکل است. برخی آن را به‌صورت «آنفلوآنزا»، «آنفلونزا»، «آنفولوانزا» و... می‌نویسند که درست نیست.

حسین جاوید

@Virastaar

#کتاب_سده منتشر کرد
#خاطرات_یک_دوست_خیالی
#متیو_دیکس
ترجمه‌ی #گیتا_گرکانی
#رمان
چاپ اول: پاییز ۱۴۰۰/ ۴۲۶ صفحه/ ۵۰۰ نسخه/ ۱۲۵۰۰۰ تومان

«وقتی هیچ‌کس آنچه را هستی دوست ندارد، باید شجاع‌ترین آدم دنیا باشی که بتوانی هر روز بیرون بروی و خودت باشی.»

@SadePub

می‌دانستید #آتش_بدون_دود را #نادر_ابراهیمی با چنین خط خوشی نوشته است؟

عکس از حسین جاوید
@Virastaar

کلمه‌ی انگلیسی #کافی_شاپ که در دهه‌ی هشتاد شمسی پربسامد شد اندک‌اندک قافیه را به کلمه‌ی فرانسوی #کافه باخته است و می‌رود که مهجور شود.

حسین جاوید

@Virastaar

بیش از ۵۳۰۰ نفر در همخوانی کتاب #تختخواب_دیگران (#آیدا_مرادی_آهنی/ نشر #کتاب_سده) شرکت داشتند و این ویدیوی دلچسب حاصل همین جمع‌خوانی است. با تشکر از خانم یلدا علایی عزیز و تک‌تک عزیزانی که در این اتفاق دوست‌داشتنی شرکت داشتند.

https://youtu.be/sPXTjaqhXUY

@SadePub

📌 «اراذل‌و‌اوباش» یک ترکیب اَتباعی است که از دو کلمه‌ی «اراذل» (جمع «ارذل») و «اوباش» (جمع «وَبش») ساخته شده است.

📌 «ارذل» یعنی «پَست» و «وبش» یعنی «فرومایه».

📌 «اراذل‌واوباش» معنایی واحد و مستقل از معنای اجزایش یافته است و امروزه به کسانی اطلاق می‌شود که خلافکارند و، با اعمال شرورانه‌ی عمدتاً آشکارا، نظم و قانون را زیر پا می‌گذارند.

📌 همچون اغلب ترکیب‌های اتباعی که واحدهای معنایی مستقل هستند، اجزای این ترکیب باید بدون فاصله از همدیگر (به‌شکل «اراذل‌واوباش» و نه به‌شکل «اراذل و اوباش») نوشته شود.

📌 «ارذل» و «وبش» صفت‌اند اما «اراذل‌واوباش» اسم است و شمار آن جمع است، پس باید همچون دیگر اسامی جمع در ساختار جمله به کار برده شود.

مثال:
❌ نادرست: «پنج اراذل‌واوباش دستگیر شدند.»
✅ درست: «پنج نفر از اراذل‌واوباش دستگیر شدند.»

📌 کسانی هم هستند که «اراذل» را، به‌غلط، «ارازل» می‌نویسند.

حسین جاوید
@Virastaar

«پاکبان» از واژه‌هایی است که در دهه‌ی اخیر «تخصیص معنایی» یافته و صورت محترمانه‌ی «سپور» و «آشغالی» (رایج در دهه‌های گذشته) شده است (قدیمی‌ها حتماً به خاطر دارند که این واژه‌ها پیش‌تر بی‌ادبانه نبودند و حتی شاغلان این شغل، وقتی برای گرفتن آنچه «ماهیانه» نامیده می‌شد زنگ منازل را می‌زدند، خود را در اغلب موارد «آشغالی» معرفی می‌کردند). گاه جامعه تلاش می‌کند با «به‌سازی» یا حسن تعبیر (euphemism) وجدانش را آرام کند و زهر کلمات را بگیرد. کاربرد «روشن‌دل» به‌جای «کور» و «توانجو» به‌جای «معلول» از زمره‌ی همین تغییرات زبانی است.

حسین جاوید
@Virastaar

وقتی یک انگلیسی‌زبان از «پرداخت قبض‌ها» صحبت می‌کند منظورش درآمد داشتن و برآمدن از عهده‌ی مخارج زندگی است، اما بعضی مترجم‌ها هر جا pay the bills را می‌بینند سریع به یاد همان معادل تحت‌اللفظی می‌افتند. این اصطلاح را روان‌تر هم می‌شود به فارسی برگرداند:

📌 I'm so broke this month that I can hardly pay the bills.
✅ این ماه حسابی به خنسی خورده‌ام و به‌زور از عهده‌ی مخارجم برمی‌آیم.

📌 Our app is becoming popular enough that might actually start paying the bills soon.
✅ اپلیکیشن ما گل کرده و به‌زودی برایمان درآمدزایی خواهد داشت.

📌 Being an actor won't necessarily pay the bills, honey, so I think you should study something else in college.
✅ با بازیگری نمی‌شود مخارج زندگی را تأمین کرد، عزیزم. بنابراین، به نظرم باید در رشته‌ی دیگری تحصیل کنی.

البته، اصطلاح «paying my bills» یک معنی کوچه‌خیابانی بی‌ادبانه هم دارد که باید حواسمان بهش باشد!

حسین جاوید
@Virastaar

#دوباره_آوردیم چه مشکلی دارد که می‌نویسند #شارژ_شد؟

حسین جاوید
@Virastaar

رمان #سفر_به_انتهای_شب، نوشته‌ی #لویی_فردینان_سلین، بعد از سال‌ها مجوز تجدید چاپ گرفته، اما متن پشت جلدش همان متن چاپ اول آن (در سال ۱۳۷۳) است: «سلین در ادبیات ایران چندان مشهور نیست!»

در این نزدیک به سی سال، همه‌ی کارهای سلین به فارسی ترجمه شده و او حالا از محبوب‌ترین و مشهورترین نویسنده‌های فرانسوی در ایران است.

متن پشت جلد کتاب‌هایی که از آزمون زمان سربلند خارج می‌شوند و خوانندگانی از نسل‌های مختلف چاپ‌های مکرر آن‌ها را می‌خوانند باید به تناسب رویدادها بازبینی و بازنویسی شود. مرگ نویسنده، تغییر موقعیت و شهرت، خلق آثار جدید، دریافت جوایز گوناگون و... از مواردی است که باید در اصلاح متون پشت جلد لحاظ شود.

حسین جاوید
@Virastaar

منتشر شد
دست‌نامۀ ویرایش
بهروز صفرزاده
چاپ پنجم/ ۱۸۶ صفحه/ ۶۵۰۰۰ تومان
#کتاب_سده

ویراستاران همواره با مسئلۀ درست و غلط در زبان سروکار دارند و از همین رو نیازمند مرجعی راه‌نما در این زمینه‌اند. دست‌نامۀ ویرایش مرجعی کاربردی برای پاسخ‌گویی به پرسش‌ها و نیازهای ویراستاران و عموم علاقه‌مندان زبان فارسی است.
مدخل‌های این فرهنگ چند دسته‌اند: غلط‌های املایی؛ غلط‌های دستوری؛ تحریف‌های واژگانی؛ حشو؛ املاهای گوناگون؛ واژه‌های هم‌آوا؛ واژه‌های هم‌انگاشت.
در تألیف این فرهنگ بنا بر ایجاز گذاشته شده تا خواننده در کوتاه‌ترین زمان پاسخ پرسش خود را بیابد. از همین رو، توضیحات هیچ مدخلی از چند سطر تجاوز نمی‌کند.
بهروز صفرزاده، مؤلف کتاب، از ویراستاران و فرهنگ‌نویسان باسابقه است و سال‌ها با مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا و فرهنگستان زبان و ادب فارسی همکاری و در تألیف فرهنگ بزرگ سخن مشارکت داشته است.
دست‌نامۀ ویرایش کتابی است راه‌گشا برای ویراستاران، نویسندگان، مترجمان و ناشران.
@SadePub

زیاد دیده‌ام که به‌ انحای گوناگون از اصطلاح نادرست #زبان_میخی استفاده می‌کنند. مثلاً، همین روزها، بزرگواری در وصف مرحوم #هاشم_رضی نوشته بود که «اوستایی و میخی می‌دانست».

کلید رفع این اشکال تمایز قائل شدن بین دو مفهوم #خط و #زبان است. ساده بگویم، خط و نوشتار ابزاری برای ثبت گفتار هستند. خط را می‌شود تغییر داد، یا ممکن است گویشوران یک زبان با خط آن آشنایی نداشته باشند (اصطلاحاً «بی‌سواد» باشند)، اما زبان مفهومی انتزاعی است و برای برقراری ارتباط به کار می‌رود.

ترکیه و تاجیکستان را در نظر بگیرید: یکی در دوره‌ی آتاتورک و دیگری در دوره‌ی استیلای شوروی #خط خود را تغییر دادند، اما آیا #زبان آن‌ها هم تغییر کرد؟ مردم از فردای تغییر خط به #لاتین و #سیریلیک همچنان داشتند با زبان دیروز با دوستانشان معاشرت می‌کردند، دادوستد انجام می‌دادند، عشق می‌ورزیدند و گاهی ناسزا می‌گفتند! تفاوت اینجا بود که دیگر نمی‌توانستند سخنانشان را به خط جدید «بخوانند» و «بنویسند» و باید آن را می‌آموختند.

#خط_میخی هم تنها یک ابزار و نظام نوشتاری بوده و بس. گونه‌های مختلف #خط_میخی حدود ۲۵۰۰ سال به کار می‌رفته‌اند و ازجمله به ایران هم راه یافته‌اند و کتیبه‌های #هخامنشی (قدیمی‌ترین متون ایرانی که به دست ما رسیده) هم با همین خط بر سنگ نقر شده‌اند. زبان هخامنشیان #فارسی بوده ــ گونه‌ای که امروزه آن را #فارسی_باستان (#Old_Persian) می‌نامیم ــ و این #فارسی با #خط_میخی نوشته شده است. پس ما چیزی به اسم #زبان_میخی نداریم. در نظر بگیرید که همین زبان فارسی در دوره‌های بعدی با خط‌های متنوعی از قبیل #پهلوی_کتابی، #پهلوی_کتیبه‌ای، #مانوی و... به تحریر درآمده است. یا مثلاً از #خط_مانوی برای نوشتن متونی به زبان‌های #فارسی_میانه، #سغدی و #اویغوری استفاده شده است.

نکته‌ی آخر اینکه، روشن است، قدمت زبان بسیار بیش از قدمت خط و نوشتار است. حدس زده می‌شود بشر از حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار سال قبل در آفریقا توانسته گفتار را به کار بگیرد، اما اولین نشانه‌های کاربرد نوشتار به حدود ۸ هزار سال قبل از میلاد و اولین کاربردهای منسجم نوشتار به حدود ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد.

حسین جاوید
@Virastaar

تیتر زیر را از دویچه‌وله برداشته‌ام:

مجازات سنگین برای دزد گردن‌بند علی دایی و «بیست نفر دیگر»

این از زمره‌ی جملاتی است که کژتابی دارند یا اصطلاحاً دوخوانشی هستند، یعنی می‌توان دو یا چند برداشت مختلف از آن‌ها داشت.

جمله‌ی بالا را قاعدتاً می‌توان به یکی از دو شیوه‌ی زیر دریافت:

ــ کسی که گردن‌بند علی دایی و گردن‌بند بیست نفر دیگر را دزدیده بود به مجازات سنگین محکوم شد.

ــ کسی که گردن‌بند علی دایی را دزدیده بود و همراه او بیست نفر دیگر [که نقشی در سرقت گردن‌بند علی دایی نداشتند و احتمالاً جرایم دیگری داشتند] به مجازات سنگین محکوم شدند.

اما عجیب اینکه هیچ‌یک از برداشت‌های بالا درست نیست و پیداست که هیچ دزدی از بیست و یک نفر فقط گردن‌بند نمی‌دزدد! درواقع، شخصی که گردن‌بند علی دایی و اموال بیست نفر دیگر را دزدیده بوده به مجازات سنگینی محکوم شده. استفاده‌ی عجیب از گیومه هم شاید تلاشی ناکام بوده برای رساندن همین مفهوم!

نوشتن تیتری تا این اندازه گنگ واقعاً هنر نمی‌خواهد؟!

حسین جاوید
@Virastaar

#کتاب_سده منتشر کرد:

انقلاب خواب
آریانا هافینگتون/ ترجمه‌ی شادی حامدی
چاپ اول: بهمن ۱۴۰۰/ ۳۸۴ صفحه/ ۱۲۵۰۰۰ تومان
@SadePuB

پژوهش‌ها می‌گویند ما در میانه‌ی بحران کمبود خواب به سر می‌بریم، و این ماجرا بر سلامت، عملکرد شغلی، روابط و شادی‌مان تأثیر می‌گذارد. آنچه برای رهایی از این بحران نیاز است کم از انقلابی در نحوه‌ی خوابیدن ندارد.

کتاب #انقلاب_خواب حاصل پژوهش‌های ذهن جست‌وجوگر روزنامه‌نگاری علاقه‌مند است و بر اساس کتاب‌ها و مقالاتی تألیف شده که از سال‌ها پیش تا امروز درباره‌ی موضوع خواب نوشته شده‌اند.

#آریانا_هافینگتون، از مؤسسان نشریه‌ی #هافینگتون_پست، در این کتاب جامع از زوایای مختلف به خواب پرداخته، از مفهوم خواب در تاریخ تا نقش رؤیاها در زندگی ما، از پیامدهای کم‌خوابی تا عصر طلایی علمِ خواب که تأثیر خواب را در هر لحظه از بیداری ما و هر جنبه از سلامتی‌مان ــ از چاقی و بیماری‌های قلبی تا دیابت و انواع سرطان و آلزایمر ــ آشکار می‌کند.

خانم هافینگتون برایمان از آخرین یافته‌های علمی می‌گوید که بدانیم وقتی خوابیم و وقتی رؤیا می‌بینیم، دقیقاً چه اتفاقی در بدنمان می‌افتد. از صنعت پرخطر تولید داروهای خواب‌آور می‌گوید و از اعتیاد روزافزون ما به فناوری که چطور خوابمان را ضایع می‌کند. همچنین، پیشنهادهای جالبی برایمان دارد درباره‌ی روش‌های بهبود خواب و بهره‌گیری بیشتر از خاصیت نیروبخش آن.

#انقلاب_خواب #آریانا_هافینگتون #شادی_حامدی #کتاب_سده

@SadePub

سال نو و #سده‌ی نو مبارک

ارادتمند
حسین جاوید