در آلبوم عکس‌های کاخ گلستان که چندی پیش از منبعی ناشناس منتشر شد توضیحات زیر یک تصویر توجه من را جلب کرد: «زنیست یهودیه...»
جالب است که تحشیه‌نویس صفت «یهودی» را در فارسی «مؤنث» کرده است («یهودیه»)، درحالی‌که پیش از آن واژه‌ی «زن» را هم داریم (به‌طور کلی نیز می‌دانیم که در فارسی، برخلاف زبان‌هایی مثل عربی و فرانسه، میان صفات تمایزی از لحاظ مؤنث و مذکر وجود ندارد).
البته، «یهودیه» اسم هم هست و منطقه‌ای در فلسطین تاریخی به شمار می‌رود، که روشن است این دو واژه را نباید یکسان پنداشت.
حسین جاوید
@Virastaar
جالب است که تحشیه‌نویس صفت «یهودی» را در فارسی «مؤنث» کرده است («یهودیه»)، درحالی‌که پیش از آن واژه‌ی «زن» را هم داریم (به‌طور کلی نیز می‌دانیم که در فارسی، برخلاف زبان‌هایی مثل عربی و فرانسه، میان صفات تمایزی از لحاظ مؤنث و مذکر وجود ندارد).
البته، «یهودیه» اسم هم هست و منطقه‌ای در فلسطین تاریخی به شمار می‌رود، که روشن است این دو واژه را نباید یکسان پنداشت.
حسین جاوید
@Virastaar
«کانزاشی» («kanzashi») واژه‌ای ژاپنی برای نامیدن نوعی گیره‌ی موی سنتی است و به‌تازگی، با رواج استفاده از آن بین خانم‌ها و بعضاً آقایان ایرانی، دارد وارد زبان فارسی می‌شود.
از آنجا که هنوز وام‌واژه‌ی «کانزاشی» برای عموم شناخته‌شده نیست، از عبارت «کانزاشی مو» هم برای نامیدن این وسیله استفاده می‌شود، که البته نمی‌تواند مصداق حشو باشد. جالب است که خود انگلیسی‌ها هم از عبارت «kanzashi hair stick» و امثال آن بهره می‌گیرند و این نشان می‌دهد وضعیت «کانزاشی» برای گویشوران بومی زبان انگلیسی هم مشابه وضعیت آن بین فارسی‌زبان‌هاست.
از آنجا که «کانزاشی» به‌عنوان اسم خاص وارد زبان فارسی شده، در صورت دوام آوردن، با همین شکل در زبان کاربرد خواهد یافت و کسی سراغ معادل‌سازی برای آن نخواهد رفت، کمابیش شبیه به اتفاقی که برای «سوشی» افتاده است.
حسین جاوید
@Virastaar
از آنجا که هنوز وام‌واژه‌ی «کانزاشی» برای عموم شناخته‌شده نیست، از عبارت «کانزاشی مو» هم برای نامیدن این وسیله استفاده می‌شود، که البته نمی‌تواند مصداق حشو باشد. جالب است که خود انگلیسی‌ها هم از عبارت «kanzashi hair stick» و امثال آن بهره می‌گیرند و این نشان می‌دهد وضعیت «کانزاشی» برای گویشوران بومی زبان انگلیسی هم مشابه وضعیت آن بین فارسی‌زبان‌هاست.
از آنجا که «کانزاشی» به‌عنوان اسم خاص وارد زبان فارسی شده، در صورت دوام آوردن، با همین شکل در زبان کاربرد خواهد یافت و کسی سراغ معادل‌سازی برای آن نخواهد رفت، کمابیش شبیه به اتفاقی که برای «سوشی» افتاده است.
حسین جاوید
@Virastaar
یکی از رویکردهای هوشمندانه‌ای که اخیراً مقامات ارشد و دستگاه‌های تبلیغاتی در پیش گرفته‌اند استفاده از صفت «صهیونی» به‌جای «صهیونیستی» در ترکیب با کلمه‌ی «رژیم» برای اشاره به اسرائیل است.
این آشنایی‌زدایی از یک «باهم‌آیی» کمک می‌کند مخاطبی که سال‌ها «رژیم صهیونیستی» را شنیده و خوانده توجه بیشتری به ترکیب جدید نشان دهد و «رژیم صهیونی» را مقدمه‌ی شنیدن مطلبی بداند مهم‌تر از آنچه همیشه به گوشش رسیده است. اگر خاطرتان باشد، یکی، دو دهه‌ی پیش هم با استفاده از ترکیب «پیامبر اعظم» (ص) به‌جای ترکیب بسیار پربسامد و جاافتاده‌ی «پیامبر اکرم» (ص) از همین شیوه برای دمیدن روح تازه‌ای در تبلیغات دینی استفاده شد.
من باور ندارم این‌ها اتفاقی باشد و قطعاً کسی که چنین واژه‌ها و اصطلاحاتی را پیشنهاد می‌دهد یا به کار می‌گیرد هوش زبان‌شناختی بالایی دارد.
حسین جاوید
@Virastaar
این آشنایی‌زدایی از یک «باهم‌آیی» کمک می‌کند مخاطبی که سال‌ها «رژیم صهیونیستی» را شنیده و خوانده توجه بیشتری به ترکیب جدید نشان دهد و «رژیم صهیونی» را مقدمه‌ی شنیدن مطلبی بداند مهم‌تر از آنچه همیشه به گوشش رسیده است. اگر خاطرتان باشد، یکی، دو دهه‌ی پیش هم با استفاده از ترکیب «پیامبر اعظم» (ص) به‌جای ترکیب بسیار پربسامد و جاافتاده‌ی «پیامبر اکرم» (ص) از همین شیوه برای دمیدن روح تازه‌ای در تبلیغات دینی استفاده شد.
من باور ندارم این‌ها اتفاقی باشد و قطعاً کسی که چنین واژه‌ها و اصطلاحاتی را پیشنهاد می‌دهد یا به کار می‌گیرد هوش زبان‌شناختی بالایی دارد.
حسین جاوید
@Virastaar
در زبان فارسی گاهی برای اشاره به اسم اشخاصی که حدس می‌زنیم برای مخاطب ما ناشناس باشند از الفاظ «نام» یا «نامی» پس از اسم آن‌ها استفاده می‌کنیم. مثلاً، «حسن نامی آنجا مشغول کار بود» یا «یک نفر، رضایی نام، این را به من گفت».
این «نام» یا «نامی»، همان‌طور که در مثال‌های بالا دیدید، باید با یک فاصله‌ی کامل از اسمِ پیش از خود نوشته شوند.
نکته‌ی جالبی که شاید ندانید این است که این ترکیب از دیرباز در زبان‌های ایرانی کاربرد داشته است. به‌عنوان نمونه، در سطرهای ۲۷ تا ۲۹ کتیبه‌ی بیستون، که به خط میخی و به زبان فارسی باستان است، از زبان داریوش‌شاه می‌خوانیم:
«...Kabūjiya nāma Kurauš puça amāxam taumāyā hauvam idā xšāyaθiya āha.»
«… کمبوجیه نامی، پسر کوروش، از تخمه‌ی ما، اینجا شاه بود.»
حسین جاوید
@Virastaar
این «نام» یا «نامی»، همان‌طور که در مثال‌های بالا دیدید، باید با یک فاصله‌ی کامل از اسمِ پیش از خود نوشته شوند.
نکته‌ی جالبی که شاید ندانید این است که این ترکیب از دیرباز در زبان‌های ایرانی کاربرد داشته است. به‌عنوان نمونه، در سطرهای ۲۷ تا ۲۹ کتیبه‌ی بیستون، که به خط میخی و به زبان فارسی باستان است، از زبان داریوش‌شاه می‌خوانیم:
«...Kabūjiya nāma Kurauš puça amāxam taumāyā hauvam idā xšāyaθiya āha.»
«… کمبوجیه نامی، پسر کوروش، از تخمه‌ی ما، اینجا شاه بود.»
حسین جاوید
@Virastaar
خبر جالب این که از روی رمان #صد_سال_تنهایی، شاهکار گابریل گارسیا مارکز، سریالی شانزده قسمتی ساخته‌اند و حدود دو ماه دیگر پخش آن از نتفلیکس آغاز می‌شود.
@Virastaar
@Virastaar
امروز سالگرد درگذشت دکتر #غلامحسین_مصاحب است، دانشی‌مرد کم‌نظیر که دایرة‌المعارف فارسی را برای ما به یادگار گذاشت.
#همایون_صنعتی_زاده تعریف کرده است که در آن سال‌ها و پیش از شروع کار تدوین و تألیف دایرة‌المعارف، دکتر مصاحب را به خرج انتشارات #فرانکلین به انگلیس، فرانسه و آمریکا فرستاده‌اند تا فن دائرة‌المعارف‌سازی را بیاموزد. روزگاری اقتصاد و فرهنگ و صنعت نشر ما در این سطح بود و حاصلش را سال‌ها استفاده کردیم و آیندگان هم از آن بهره خواهند برد...
حسین جاوید
@Virastaar
#همایون_صنعتی_زاده تعریف کرده است که در آن سال‌ها و پیش از شروع کار تدوین و تألیف دایرة‌المعارف، دکتر مصاحب را به خرج انتشارات #فرانکلین به انگلیس، فرانسه و آمریکا فرستاده‌اند تا فن دائرة‌المعارف‌سازی را بیاموزد. روزگاری اقتصاد و فرهنگ و صنعت نشر ما در این سطح بود و حاصلش را سال‌ها استفاده کردیم و آیندگان هم از آن بهره خواهند برد...
حسین جاوید
@Virastaar
داشتم فکر می‌کردم که روند تاریخ نسبت به سده‌های گذشته بسیاربسیار تند شده است و حوادث سیاسی و اجتماعی و... شدت عجیبی یافته‌اند. در نظر بگیرید از تاج‌گذاری آقامحمدخان قاجار و برآمدن سلسه‌ی قاجاریه فقط ۲۲۸ سال گذشته است و در این مدت ما انقلاب صنعتی، دو جنگ جهانی، سقوط امپراتوری عثمانی و فروپاشی شوروی، کشف آنتی‌بیوتیک و بسیاری از داروها، برآمدن بیش از ده پادشاه و رهبر در ایران، جنگ ایران و عراق، ظهور اینترنت، فروریختن برج‌های دوقلو و سپس اشغال عراق و افغانستان و ده‌ها و صدها واقعه‌ی دیگر را در جهان و ایران تجربه کرده‌ایم!
حسین جاوید
@Virastaar
حسین جاوید
@Virastaar
در دانشگاه تهران، و لابد در دانشگاه‌های دیگری، رشته‌ای هست با نام «نوازندگی موسیقی ایرانی»!
«موسیقی» صدای گوش‌نوازی است که از نواختن سازها ایجاد می‌شود و خود موسیقی را نمی‌نوازند! عجیب است که نام یک رشته غلط باشد. شاید خواسته‌اند از آوردن کلمه‌ی «ساز» در عنوان این رشته پرهیز کنند، که این هم بسیار نابخردانه است، چون چیزی به اسم «موسیقی ایرانی» نداریم، بلکه «سازهای ایرانی» و «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» داریم.
حسین جاوید
@Virastaar
«موسیقی» صدای گوش‌نوازی است که از نواختن سازها ایجاد می‌شود و خود موسیقی را نمی‌نوازند! عجیب است که نام یک رشته غلط باشد. شاید خواسته‌اند از آوردن کلمه‌ی «ساز» در عنوان این رشته پرهیز کنند، که این هم بسیار نابخردانه است، چون چیزی به اسم «موسیقی ایرانی» نداریم، بلکه «سازهای ایرانی» و «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» داریم.
حسین جاوید
@Virastaar
«در باب بحث قیمت کتاب.
این کتابو سال ۱۳۸۷ خریدم ۳۰۰۰ تومان. که ۳ دلار می‌شد.
امروز این کتاب ۱۵۰ صفحه‌ای با همین قطع و کاغد حداکثر و در حالت گران‌فروشی ۱۵۰ تومن قیمت می‌خوره. که می‌شه حدود ۲ دلار.
کتاب ارزان‌تر هم شده، ارزش پول ما از بین رفته و ما بی‌پول‌تر شدیم.»
(mashal)
#از_توییتر
@Virastaar
این کتابو سال ۱۳۸۷ خریدم ۳۰۰۰ تومان. که ۳ دلار می‌شد.
امروز این کتاب ۱۵۰ صفحه‌ای با همین قطع و کاغد حداکثر و در حالت گران‌فروشی ۱۵۰ تومن قیمت می‌خوره. که می‌شه حدود ۲ دلار.
کتاب ارزان‌تر هم شده، ارزش پول ما از بین رفته و ما بی‌پول‌تر شدیم.»
(mashal)
#از_توییتر
@Virastaar
بازیکن تیم ملی و چهره‌ی مشهوری هستید و در اینترمیلان بازی می‌کنید، قراردادهای میلیون‌یورویی می‌بندید و رانت‌های واردات خودروهای میلیاردی می‌گیرید؛ راه دوری نمی‌رود اگر مبلغ مختصری را هم صرف استخدام مشاور رسانه‌ای کنید تا «سپاسگزار» را «سپاسگذار» ننویسید. ناسلامتی پنج، شش میلیون نفر صفحات اجتماعی شما را دنبال می‌کنند.
حسین جاوید
@Virastaar
حسین جاوید
@Virastaar
عادت نداریم در فضاهای شهری تبلیغ کتاب‌های عادی را ببینیم، اما چند روزی است تعدادی آگهی تبلیغاتی برای کتابی به نام ش کو؟! ه در بزرگراه‌های شمال تهران نصب شده است.
فارغ از موضوع و ارزش این کتاب خاص، این که بدنه‌ی خصوصی صنعت نشر هم سهمی از تبلیغات شهری داشته باشد اتفاق فرخنده‌ای است.
حسین جاوید
@Virastaar
فارغ از موضوع و ارزش این کتاب خاص، این که بدنه‌ی خصوصی صنعت نشر هم سهمی از تبلیغات شهری داشته باشد اتفاق فرخنده‌ای است.
حسین جاوید
@Virastaar
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ثبت‌نام دوره‌ی جدید کارگاه ویرایش (مقدماتی و پیشرفته) آغاز شد
در یک دهه‌ی اخیر، بیست کارگاه ویرایش برگزار کرده‌ام و این بیست و یکمین دوره‌ی کارگاه خواهد بود. این دوره عمدتاً به کار کسانی می‌آید که شرایط اولیه را در خودشان می‌بینند و دوست دارند با مؤسسات انتشاراتی به‌عنوان ویراستار همکاری کنند. ناشرها و مترجم‌ها و نویسنده‌‌هایی که می‌خواهند کارهای پیراسته‌تری ارائه دهند هم از مخاطبان بالقوه‌ی کارگاه ویرایش‌اند. باعث افتخار من است که در این سال‌ها چند صد نفر دوست عزیز در کارگاه ویرایش حاضر بوده‌اند و اکنون شمار قابل توجهی از آن‌ها به‌عنوان ویراستار و حتی سرویراستار با مؤسسات انتشاراتی همکاری دارند.
در ویدیوی بالا (که ابتدای دوره‌ی پانزدهم ضبط شده) توضیحاتی راجع به کارگاه ارائه داده‌ام.
روز برگزاری: یکشنبه‌‌ها
تعداد جلسات دوره‌ی مقدماتی: ۸
تعداد جلسات دوره‌ی پیشرفته: ۸
شیوه‌ی برگزاری: حضوری (تهران، خیابان ویلا) و مجازی
برای ثبت‌نام در این دوره با شماره‌ی ۰۹۹۱۲۸۲۰۷۹۷ (مؤسسه‌ی ته‌رنگ) تماس بگیرید. اگر پرسشی درباره‌ی چندوچون دوره داشتید، می‌توانید به خود من پیام دهید (@hjavid).
حسین جاوید
@Virastaar
در یک دهه‌ی اخیر، بیست کارگاه ویرایش برگزار کرده‌ام و این بیست و یکمین دوره‌ی کارگاه خواهد بود. این دوره عمدتاً به کار کسانی می‌آید که شرایط اولیه را در خودشان می‌بینند و دوست دارند با مؤسسات انتشاراتی به‌عنوان ویراستار همکاری کنند. ناشرها و مترجم‌ها و نویسنده‌‌هایی که می‌خواهند کارهای پیراسته‌تری ارائه دهند هم از مخاطبان بالقوه‌ی کارگاه ویرایش‌اند. باعث افتخار من است که در این سال‌ها چند صد نفر دوست عزیز در کارگاه ویرایش حاضر بوده‌اند و اکنون شمار قابل توجهی از آن‌ها به‌عنوان ویراستار و حتی سرویراستار با مؤسسات انتشاراتی همکاری دارند.
در ویدیوی بالا (که ابتدای دوره‌ی پانزدهم ضبط شده) توضیحاتی راجع به کارگاه ارائه داده‌ام.
روز برگزاری: یکشنبه‌‌ها
تعداد جلسات دوره‌ی مقدماتی: ۸
تعداد جلسات دوره‌ی پیشرفته: ۸
شیوه‌ی برگزاری: حضوری (تهران، خیابان ویلا) و مجازی
برای ثبت‌نام در این دوره با شماره‌ی ۰۹۹۱۲۸۲۰۷۹۷ (مؤسسه‌ی ته‌رنگ) تماس بگیرید. اگر پرسشی درباره‌ی چندوچون دوره داشتید، می‌توانید به خود من پیام دهید (@hjavid).
حسین جاوید
@Virastaar
برخی از کسب‌وکارهای مشهور ایرانی و شرکت‌های زیرمجموعه‌ی آن‌ها.
فقط شرکت پاکسان که پیش از انقلاب تأسیس شده نام‌های فارسی برای محصولاتش برگزیده و بقیه، اغلب افراطی، نام‌های خارجی یا خارجی‌گونه برگزیده‌اند و حتی ویژندشان با حروف انگلیسی است!
زور فرهنگستان و اداره‌ی اماکن در این سال‌ها فقط به «نوتلابار»ها رسید که بکنندشان «نان داغ، شکلات داغ» (آن‌ها هم چنان رفتند گویی هرگز نبوده‌‌اند)! بقیه انگار پول را داده‌اند و دارند روی سبیل شاه نقاره می‌زنند!
حسین جاوید
@Virastaar
فقط شرکت پاکسان که پیش از انقلاب تأسیس شده نام‌های فارسی برای محصولاتش برگزیده و بقیه، اغلب افراطی، نام‌های خارجی یا خارجی‌گونه برگزیده‌اند و حتی ویژندشان با حروف انگلیسی است!
زور فرهنگستان و اداره‌ی اماکن در این سال‌ها فقط به «نوتلابار»ها رسید که بکنندشان «نان داغ، شکلات داغ» (آن‌ها هم چنان رفتند گویی هرگز نبوده‌‌اند)! بقیه انگار پول را داده‌اند و دارند روی سبیل شاه نقاره می‌زنند!
حسین جاوید
@Virastaar
معاون فرهنگی جدید وزیر ارشاد، که خودش در دولت قبل هم معاون یک وزیر دیگر بوده، یکی از مدیران اصلی فرهنگی دولت قبل، با کارنامه‌ی عجیب‌وغریب، را به سمت دبیر هفته‌ی کتاب منصوب کرده است!
دولت محترم آقای دکتر پزشکیان رسماً حامیانش را به سخره گرفته! اگر قرار بود آش همان باشد و کاسه همان و چهره‌های پایداریچی قبلی پشت میزشان باشند، چه‌کاری بود مردم بروند رأی بدهند؟!
حسین جاوید
@Virastaar
دولت محترم آقای دکتر پزشکیان رسماً حامیانش را به سخره گرفته! اگر قرار بود آش همان باشد و کاسه همان و چهره‌های پایداریچی قبلی پشت میزشان باشند، چه‌کاری بود مردم بروند رأی بدهند؟!
حسین جاوید
@Virastaar