روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
Photo
روستاهای.pdf
4.6 MB
فایل کتاب نظری به روستاهای مازندران چاپ 1351 روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
https://www.aparat.com/v/sA5n8
مستند طالب آباد 1 و 2 از مجموعه “خاطرات روستا” ؛ با حضور استاد جواد صفی نژاد محقق و استاد بازنشسته دانشگاه تهران
کارگردان: استاد فرهاد ورهرام ساخت 1397 بر اساس منوگرافی روستای «طالب آباد» تهران اثر «جواد صفی نژاد» در سال 1345
کارگردان: استاد فرهاد ورهرام ساخت 1397 بر اساس منوگرافی روستای «طالب آباد» تهران اثر «جواد صفی نژاد» در سال 1345
وضعیت روستاهای تاجیکستان
به دلیل اعلام سال های 2019 تا 2021 در تاجیکستان به عنوان سال های رشد دهات، گردشگری و هنرهای مردمی از سوی رییس جمهوری این کشور، خبرگزاری آسیا پلوس به مشکلات عمده این مناطق اشاره کرده است.
به گزارش رادیو تاجیکی صدای خراسان به نقل ازسامانه آسیا پلوس، درحالی که 73 درصد از جمعیت بیش 9 میلیون نفری تاجیکستان درمناطق روستایی زندگی می کنند، حکومت قصد دارد با این نام گذاری برنامه بهبود شرایط معیشتی، آموزشی، درمانی، آب رسانی، حمل و نقل و اشتغالزایی را در روستاهای این کشور تدوین و اجرایی کند.
نخستین مشکل مناطق روستای تاجیکستان بیکاری است که به دلیل ناچیز بودن میزان حقوق و دستمزدها، ساکنان دهات این کشور کار در روسیه را بر فعالیت در بخش کشاورزی وطن خویش ترجیح می دهند. ازاین رو نیروی عمده کار در روستاها اکنون افراد بزرگسال و زنان و دختران هستند. مشکل دیگر مناطق روستایی تاجیکستان نبود راه های مناسب است که به ویژه در دهات دورافتاده جاده ها به ترمیم و بازسازی اساسی نیاز دارند. مشکل دیگر روستاهای تاجیکستان نداشتن خدمات مطلوب حمل و نقل است که اکثر رانندگان وسایل نقلیه عمومی مردم بومی اند و بدون مجوز فعالیت می کنند و کیفت خدمات آنان پایین است.
بانک جهانی اعلام کرده است که 53 درصد از جمعیت مناطق روستایی تاجیکستان به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و از آب چشمه ها و جوی ها استفاده می کنند که پاسخگوی معیارهای بهداشتی نیست.
کمبود زمین برای ساخت و سازمسکن از دیگرمشکلات دهات تاجیکستان است که با وجود واگذاری 120 هزارهکتار زمین برای ساخت منازل مسکونی در این کشور طی 25 سال اخیرهمچنان موضوع تامین ساکنان روستایی با مسکن حل نشده باقی مانده است.
کمبود زیر ساخت های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی از دیگر مشکلات ساکنان مناطق دهات تاجیکستان به حساب می آید. از سوی دیگر نبود مکانهای مناسب برای جمع اوری و تفکیک زباله از دیگر مشکلات روستاهای تاجیکستان است . حال این پرسش مطرح است که آیا حکومت این کشور طی 3 سالی که زمان رشد دهات، گردشگری وهنرهای مردمی اعلام شده از عهده حل این مشکلات برخواهد آمد/پاس تودی
به دلیل اعلام سال های 2019 تا 2021 در تاجیکستان به عنوان سال های رشد دهات، گردشگری و هنرهای مردمی از سوی رییس جمهوری این کشور، خبرگزاری آسیا پلوس به مشکلات عمده این مناطق اشاره کرده است.
به گزارش رادیو تاجیکی صدای خراسان به نقل ازسامانه آسیا پلوس، درحالی که 73 درصد از جمعیت بیش 9 میلیون نفری تاجیکستان درمناطق روستایی زندگی می کنند، حکومت قصد دارد با این نام گذاری برنامه بهبود شرایط معیشتی، آموزشی، درمانی، آب رسانی، حمل و نقل و اشتغالزایی را در روستاهای این کشور تدوین و اجرایی کند.
نخستین مشکل مناطق روستای تاجیکستان بیکاری است که به دلیل ناچیز بودن میزان حقوق و دستمزدها، ساکنان دهات این کشور کار در روسیه را بر فعالیت در بخش کشاورزی وطن خویش ترجیح می دهند. ازاین رو نیروی عمده کار در روستاها اکنون افراد بزرگسال و زنان و دختران هستند. مشکل دیگر مناطق روستایی تاجیکستان نبود راه های مناسب است که به ویژه در دهات دورافتاده جاده ها به ترمیم و بازسازی اساسی نیاز دارند. مشکل دیگر روستاهای تاجیکستان نداشتن خدمات مطلوب حمل و نقل است که اکثر رانندگان وسایل نقلیه عمومی مردم بومی اند و بدون مجوز فعالیت می کنند و کیفت خدمات آنان پایین است.
بانک جهانی اعلام کرده است که 53 درصد از جمعیت مناطق روستایی تاجیکستان به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و از آب چشمه ها و جوی ها استفاده می کنند که پاسخگوی معیارهای بهداشتی نیست.
کمبود زمین برای ساخت و سازمسکن از دیگرمشکلات دهات تاجیکستان است که با وجود واگذاری 120 هزارهکتار زمین برای ساخت منازل مسکونی در این کشور طی 25 سال اخیرهمچنان موضوع تامین ساکنان روستایی با مسکن حل نشده باقی مانده است.
کمبود زیر ساخت های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی از دیگر مشکلات ساکنان مناطق دهات تاجیکستان به حساب می آید. از سوی دیگر نبود مکانهای مناسب برای جمع اوری و تفکیک زباله از دیگر مشکلات روستاهای تاجیکستان است . حال این پرسش مطرح است که آیا حکومت این کشور طی 3 سالی که زمان رشد دهات، گردشگری وهنرهای مردمی اعلام شده از عهده حل این مشکلات برخواهد آمد/پاس تودی
Forwarded from روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
چگونگی آغاز مطالعات روستایی در ایران به روایت پروفسور محمدحسن گنجی (1)
Forwarded from روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
چگونگی آغاز مطالعات روستایی در ایران به روایت پروفسور محمدحسن گنجی (2) https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
Forwarded from روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
dr gangi.flv
19.2 MB
فیلم مختصری در احوال و زندگانی چهره ماندگار و پدر علم جغرافیا شادروان پروفسور محمدحسن گنجی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
Forwarded from دانشکده علوم جغرافیایی-اطلاع رسانی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
روش تحقیق کیفی پیشرفته مولف: دکتر مصطفی ازکیا و... چاپ: 1 سال چاپ :1403
دکتر ازکیا پیشکسوت توسعه روستایی ایران: کتاب هایی که درباره روش تحقیق کیفی و.. تالیف و چاپ کرده ام حاصل 60 سال پژوهش بنده در میدان و دانشگاه است.
ابوالفضل *میرقاسمی*
کارشناس توسعه روستایی
*آبادی از نوع دانش‌بنیانی*
روزنامه صمت، 1401/12/02
باتوجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور، *اهمیت اشتغال در روستاها* کمتر از شهرها نیست و باید برنامه ویژه آمایشی برای آن طراحی کرد.
*شرکت‌های دانش‌بنیان* می‌توانند ظرفیت‌سازی مهمی در روستاها برای *جلوگیری از پدیده پناهندگان اقلیمی* داشته باشند، به‌عبارت روشن‌تر، *جای‌گیری صنایع کوچک* متناسب با وضعیت اقلیمی مناطق و روستاها می‌تواند راهکار مهمی برای توسعه اشتغال در روستاها باشد.
تجربه موفق دیگر کشورها در امر *توسعه پایدار روستایی* نشان داده که این نوع توسعه در روند *جایگزینی صنایع کوچک* ، موفق عمل کرده و چند سالی می‌شود در بیشتر کشورهای آسیای‌شرقی جا افتاده است.
در کشورهایی نظیر *ژاپن* و *تایلند* ، روستاها با حمایت دولت توانسته‌اند برای محصولات خود که حاصل فعالیت در عرصه *صنایع خرد و صنایع‌دستی* است، *بازارسازی* کنند و به *رشد اقتصادی* برسند.
در این فرآیند، *هر روستا با یک محصول شناخته می‌شود* . این جریان زمانی به مرحله عملیاتی می‌رسد که *محصولات تولیدشده از استاندارد کافی برخوردار باشند* و در کنار آن، *بخش خصوصی* یا *دولت* در بخش بازار *از کسب‌وکارهای شکل‌گرفته حمایت کنند.*
در کشورهای گفته‌شده، صنایع خرد در روستاها به‌قدری توسعه‌یافته است که نوع و روند اجرایی آنها نظیر *کارگاه‌های تولیدی موردتوجه گردشگران خارجی قرار گرفته* است و خود به‌عنوان یک *جاذبه گردشگری* شناخته می‌شود.
به‌عبارت دیگر، علاوه بر تولید محصول، ماهیت تولید و روند آن هم ارزآور شده است.
اما از آنجایی که اقلیم و شرایط طبیعی در کشور ما تعیین‌کننده اصلی مشاغل در روستاها است، در هر جغرافیای روستایی باید به فراخور شرایط طبیعی آنجا، کسب‌وکارها راه‌اندازی شوند، حال باتوجه به *گرمایش زمین* و *تغییرات اقلیمی* و تاثیری که بر الگوی بارش و رژیم بارندگی گذاشته، *شرایط طبیعی روستاها و ظرفیت‌شان برای کشاورزی کاهش یافته* است.
همچنین، *حفر چاه‌های غیرمجاز* و *دخالت‌های بیش از اندازه انسان در طبیعت* باعث شده، *مناطق روستایی با بحران کم‌آبی مواجه شوند* و شرایط برای *اشتغال* بحرانی‌تر شود، به‌همین دلیل، دیگر نمی‌توان اتکای ۱۰۰ درصدی روی *کشاورزی* و *دامپروری* داشت و بهتر است از *معیشت‌های جایگزین و مکمل* استفاده کنیم که درآمد بخشی از خانواده‌های روستایی از این طریق حاصل شود.
به اعتقاد من، برای کاهش مهاجران اقلیمی باید به فکر معیشت جایگزین بود که در کنار آن، بحث *افزایش بهره‌وری* هم مطرح می‌شود، چرا که باید از داشته‌های موجود طبیعی نظیر آب و خاک *استفاده مناسب* کرد.
گفتنی است، *بهره‌وری* در بیشتر مناطق روستایی کشور *پایین است* و متاسفانه *استفاده درستی از منابع موجود نمی‌شود* ، برای مثال، *الگوی کشت* نباید متاثر از گرانی یا ارزانی یک محصول کشاورزی باشد، بلکه باید به فراخور طبیعت منطقه کاشت. برای توسعه معیشت جایگزین، صنایع خرد همپای گردشگری می‌تواند موجب رشد اقتصادی روستاها شود.
در بیشتر کشورهای پیشرفته برای راه‌اندازی صنایع خرد کارخانجات برون‌سپاری می‌کنند. در ایران هم می‌توان *ارتباط میان صنایع بزرگ و کوچک* را با *کسب‌وکارهای روستایی* و *دانش‌بنیان* برقرار کرد.
در حالی که *بیشتر روستاهای کشور مکان زندگی سالمندان* و متاسفانه نسبت جمعیت شهری و روستایی ما معکوس شده است.
توسعه صنایع خرد در روستاها به بهره‌گیری از توان دانش‌بنیان‌ها امری شدنی است. از آنجایی که دانش‌بنیان‌ها ظرفیت‌های فناورانه بالایی دارند، می‌توان با برقراری ارتباط میان *دانش بومی* هر منطقه با *دانش روز* ، صنایع خرد را در روستاها توسعه دهیم، باتوجه به اینکه نیاکان و گذشتگان کشورمان بسیار *خردمند* بودند، به‌خوبی توانستند با محیط طبیعی و اقلیم منطقه زندگی‌شان *سازگاری* داشته باشند.
در واقع باید برنامه‌ای طراحی شود که در بطن آن دانش‌بنیان‌ها، علم روز را با دانش بومی و ظرفیت‌های موجود پیوند دهند و متناسب با هر منطقه، شرایط *اشتغالزایی* منحصر به فردی را در هر منطقه به‌وجود بیاورند.
کارشناس توسعه روستایی
*آبادی از نوع دانش‌بنیانی*
روزنامه صمت، 1401/12/02
باتوجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور، *اهمیت اشتغال در روستاها* کمتر از شهرها نیست و باید برنامه ویژه آمایشی برای آن طراحی کرد.
*شرکت‌های دانش‌بنیان* می‌توانند ظرفیت‌سازی مهمی در روستاها برای *جلوگیری از پدیده پناهندگان اقلیمی* داشته باشند، به‌عبارت روشن‌تر، *جای‌گیری صنایع کوچک* متناسب با وضعیت اقلیمی مناطق و روستاها می‌تواند راهکار مهمی برای توسعه اشتغال در روستاها باشد.
تجربه موفق دیگر کشورها در امر *توسعه پایدار روستایی* نشان داده که این نوع توسعه در روند *جایگزینی صنایع کوچک* ، موفق عمل کرده و چند سالی می‌شود در بیشتر کشورهای آسیای‌شرقی جا افتاده است.
در کشورهایی نظیر *ژاپن* و *تایلند* ، روستاها با حمایت دولت توانسته‌اند برای محصولات خود که حاصل فعالیت در عرصه *صنایع خرد و صنایع‌دستی* است، *بازارسازی* کنند و به *رشد اقتصادی* برسند.
در این فرآیند، *هر روستا با یک محصول شناخته می‌شود* . این جریان زمانی به مرحله عملیاتی می‌رسد که *محصولات تولیدشده از استاندارد کافی برخوردار باشند* و در کنار آن، *بخش خصوصی* یا *دولت* در بخش بازار *از کسب‌وکارهای شکل‌گرفته حمایت کنند.*
در کشورهای گفته‌شده، صنایع خرد در روستاها به‌قدری توسعه‌یافته است که نوع و روند اجرایی آنها نظیر *کارگاه‌های تولیدی موردتوجه گردشگران خارجی قرار گرفته* است و خود به‌عنوان یک *جاذبه گردشگری* شناخته می‌شود.
به‌عبارت دیگر، علاوه بر تولید محصول، ماهیت تولید و روند آن هم ارزآور شده است.
اما از آنجایی که اقلیم و شرایط طبیعی در کشور ما تعیین‌کننده اصلی مشاغل در روستاها است، در هر جغرافیای روستایی باید به فراخور شرایط طبیعی آنجا، کسب‌وکارها راه‌اندازی شوند، حال باتوجه به *گرمایش زمین* و *تغییرات اقلیمی* و تاثیری که بر الگوی بارش و رژیم بارندگی گذاشته، *شرایط طبیعی روستاها و ظرفیت‌شان برای کشاورزی کاهش یافته* است.
همچنین، *حفر چاه‌های غیرمجاز* و *دخالت‌های بیش از اندازه انسان در طبیعت* باعث شده، *مناطق روستایی با بحران کم‌آبی مواجه شوند* و شرایط برای *اشتغال* بحرانی‌تر شود، به‌همین دلیل، دیگر نمی‌توان اتکای ۱۰۰ درصدی روی *کشاورزی* و *دامپروری* داشت و بهتر است از *معیشت‌های جایگزین و مکمل* استفاده کنیم که درآمد بخشی از خانواده‌های روستایی از این طریق حاصل شود.
به اعتقاد من، برای کاهش مهاجران اقلیمی باید به فکر معیشت جایگزین بود که در کنار آن، بحث *افزایش بهره‌وری* هم مطرح می‌شود، چرا که باید از داشته‌های موجود طبیعی نظیر آب و خاک *استفاده مناسب* کرد.
گفتنی است، *بهره‌وری* در بیشتر مناطق روستایی کشور *پایین است* و متاسفانه *استفاده درستی از منابع موجود نمی‌شود* ، برای مثال، *الگوی کشت* نباید متاثر از گرانی یا ارزانی یک محصول کشاورزی باشد، بلکه باید به فراخور طبیعت منطقه کاشت. برای توسعه معیشت جایگزین، صنایع خرد همپای گردشگری می‌تواند موجب رشد اقتصادی روستاها شود.
در بیشتر کشورهای پیشرفته برای راه‌اندازی صنایع خرد کارخانجات برون‌سپاری می‌کنند. در ایران هم می‌توان *ارتباط میان صنایع بزرگ و کوچک* را با *کسب‌وکارهای روستایی* و *دانش‌بنیان* برقرار کرد.
در حالی که *بیشتر روستاهای کشور مکان زندگی سالمندان* و متاسفانه نسبت جمعیت شهری و روستایی ما معکوس شده است.
توسعه صنایع خرد در روستاها به بهره‌گیری از توان دانش‌بنیان‌ها امری شدنی است. از آنجایی که دانش‌بنیان‌ها ظرفیت‌های فناورانه بالایی دارند، می‌توان با برقراری ارتباط میان *دانش بومی* هر منطقه با *دانش روز* ، صنایع خرد را در روستاها توسعه دهیم، باتوجه به اینکه نیاکان و گذشتگان کشورمان بسیار *خردمند* بودند، به‌خوبی توانستند با محیط طبیعی و اقلیم منطقه زندگی‌شان *سازگاری* داشته باشند.
در واقع باید برنامه‌ای طراحی شود که در بطن آن دانش‌بنیان‌ها، علم روز را با دانش بومی و ظرفیت‌های موجود پیوند دهند و متناسب با هر منطقه، شرایط *اشتغالزایی* منحصر به فردی را در هر منطقه به‌وجود بیاورند.
Forwarded from Ndri Pr
✅ ۱۵امین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه برنامه‌ریزی و توسعه روستایی توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی برگزار می‌گردد.
🔰 تغییر کاربری اراضی در نواحی روستایی
‼️ زمان: چهارشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۳؛ ساعت ۱۴:۰۰ الی ۱۶:۰۰
🔻 سخنرانان:
▫️دکتر حمید جلالیان دانشیار دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی
▫️دکتر کاوه اسدپور کارشناس شهرسازی و معماری دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و دکترای شهرسازی
▫️مهندس سهیل منصوری معاون دفتر حفظ کاربری اراضی کشاورزی سازمان امور اراضی کشور
🔸 شرکت در این وبینار برای عموم آزاد است و گواهی حضور به شرکت‌کنندگان اعطا خواهد شد.
🌐 کسب اطلاعات بیشتر:
https://ndri.ac.ir/rural-development-meetings-15
🌐 ثبت‌نام:
https://eseminar.tv/wb139584
🌐 کانال بله پژوهشکده سوانح طبیعی:
http://ble.ir/join/9gmGPo7mq2
🌐 اینستاگرام پژوهشکده سوانح طیبعی:
https://www.instagram.com/ndri.ac.ir?igsh=MmtyM2owNnl1c2xt
🔰 تغییر کاربری اراضی در نواحی روستایی
‼️ زمان: چهارشنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۳؛ ساعت ۱۴:۰۰ الی ۱۶:۰۰
🔻 سخنرانان:
▫️دکتر حمید جلالیان دانشیار دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی
▫️دکتر کاوه اسدپور کارشناس شهرسازی و معماری دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و دکترای شهرسازی
▫️مهندس سهیل منصوری معاون دفتر حفظ کاربری اراضی کشاورزی سازمان امور اراضی کشور
🔸 شرکت در این وبینار برای عموم آزاد است و گواهی حضور به شرکت‌کنندگان اعطا خواهد شد.
🌐 کسب اطلاعات بیشتر:
https://ndri.ac.ir/rural-development-meetings-15
🌐 ثبت‌نام:
https://eseminar.tv/wb139584
🌐 کانال بله پژوهشکده سوانح طبیعی:
http://ble.ir/join/9gmGPo7mq2
🌐 اینستاگرام پژوهشکده سوانح طیبعی:
https://www.instagram.com/ndri.ac.ir?igsh=MmtyM2owNnl1c2xt
میل اخنگان بنایی آجری است که در فاصله ۲۲ کیلومتری شمال شهر مشهد مجاور روستای اخنگان در کناره جاده توس به پاژ (زادگاه فردوسی) واقع شده‌است. طرح معماری میل به دوره تیموری و قرن نهم هجری منتسب می‌باشد.
بنا بر روایات متون کهن در نزدیکی میل واقع در مدخل دره کارده در سده چهارم هجری نبردی خونین بین والیان و حکام قبلی خراسان و سلطان محمود غزنوی روی داده‌است.علی رغم اینکه هویت مدفون در این بنا مشخص نیست برخی از منابع آن را ساخته‌ای بر فراز مدفن دختری هندی می‌دانند که در راه زیارت دار فانی را وداع گفته‌است. عده‌ای نیز این بنا را این محل قبر «گوهرتاج» خواهر گوهرشاد همسر شاهرخ تیموری است. برخی از محققین به استناد نقوش زنانه گلهای مینایی سطح بنابراین باورند که این میل برای آهنگان خاتون نامی بنیان شده‌است. https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
بنا بر روایات متون کهن در نزدیکی میل واقع در مدخل دره کارده در سده چهارم هجری نبردی خونین بین والیان و حکام قبلی خراسان و سلطان محمود غزنوی روی داده‌است.علی رغم اینکه هویت مدفون در این بنا مشخص نیست برخی از منابع آن را ساخته‌ای بر فراز مدفن دختری هندی می‌دانند که در راه زیارت دار فانی را وداع گفته‌است. عده‌ای نیز این بنا را این محل قبر «گوهرتاج» خواهر گوهرشاد همسر شاهرخ تیموری است. برخی از محققین به استناد نقوش زنانه گلهای مینایی سطح بنابراین باورند که این میل برای آهنگان خاتون نامی بنیان شده‌است. https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS