به کسره‌ای که هرگز زاده نشد

تعدادی از واژه‌های مرکبِ فارسی در اصل ترکیبِ اضافی یا وصفی بوده‌اند، ولی از بدوِ تولد کسره‌شان محذوف بوده. به دیگر سخن، مادرزادی بی‌کسره بوده‌اند.
مثلاً واژۀ «نی‌شکر» در اصل ترکیبِ اضافیِ «نیِ شکر» بوده‌است.

پدربزرگ (پدرِ بزرگ)
پدرزن (پدرِ زن)
تبرزین (تبرِ زین)
توت‌فرنگی (توتِ فرنگی)
چوب‌دستی (چوبِ دستی)
خارشتر (خارِ شتر)
خواهرشوهر (خواهرِ شوهر)
دارچین (دارِ چین)
زغال‌سنگ (زغالِ سنگ)
زن‌بابا (زنِ بابا)
سرمایه (سرِ مایه)
صاحب‌نظر (صاحبِ نظر)
صورت‌حساب (صورتِ حساب)
قلم‌نی (قلمِ نی)
کاغذدیواری (کاغذِ دیواری)
مادربزرگ (مادرِ بزرگ)
مادرزن (مادرِ زن)
نمدزین (نمدِ زین)
نی‌شکر (نیِ شکر)
ولی‌عهد (ولیِ عهد)
ولی‌نعمت (ولیِ نعمت)

در متونِ کهنِ فارسی شواهدی برای «سراضرب» (سرای ضرب) و «قضاحاجت» (قضای حاجت) دیده‌ام.

#کسره

🖌|• از بوکوفسکی چنین نقل‌شده:

🖊|• «برخی از من می‌پرسند که چه کار می‌کنم، چگونه می‌نویسم و آثار ادبی‌ام را خلق می‌کنم؟ و من به آنها پاسخ می‌دهم تنها کاری که لازم است انجام دهی این است که هیچ کاری نکنی! کافی است دست از تلاش برداری! این خیلی مهم است که تلاش نکنی، چه برای به دست آوردن یک کادیلاک، چه برای خلق یک اثر و چه برای جاودانگی. فقط کافی است که منتظر شوی و اگر اتفاق نیفتاد بیشتر منتظر شوی. درست مثل یک میخ روی دیوار. صبر می‌کنی تا خودش به سمت تو بیاید».

✏️ @benevis_s

ناخوش‌آوایی
ناخوش‌آوایی یعنی توالیِ ناخوش‌آیندِ واج‌ها.
ناخوش‌آوایی را به جای اصطلاحاتِ قدیمی‌ترِ «تنافُرِ حروف» و «ستیزِ آوایی» به کار می‌برم.

دو نمونه از ناخوش‌آوایی در شعرِ حافظ:

که که keke
ناامیدم مکن از سابقۀ لطفِ ازل/
تو پسِ پرده چه دانی که که خوب است و که زشت

که‌ز ازل kazazal
جز دلِ من که‌ز ازل تا به ابد عاشق رفت/
جاودان کس نشنیدیم که در کار بماند
‌
-منبع: گزین‌گویه🌿
🍂📻||@Radioensha

#میم📝
کتاب درستی رو هم برای ویدیو انتخاب کرده.

✏️ @benevis_s

عدس دانه‌ای است به همه جهان شناخته شده که به پارسی «مرجومک» گفته می‌شده.

#کشف_کلمه #مارال_دوستی

@anhaaparat

🍁 فرهنگ‌نویسی

▪️با حضور بهروز صفرزاده

02:11 فرهنگ لغت چیست؟
03:27 نخستین فرهنگ به‌جامانده
04:23 کاربرد فرهنگ در گذشته
06:50 دو دستهٔ کلی فرهنگ‌ها
09:08 دهخدا و فرهنگ‌نویسی
10:40 تفاوت فرهنگ‌های دیروز با امروز
14:35 دربارهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا
18:39 نقدی بر فرهنگ‌های برخط
26:20 دربارهٔ فرهنگ موضوعی فارسی
32:24 فرق فرهنگ با واژه‌نامه
44:56 یادی از دکتر محمد معین (۱۲۹۷ ــ ۱۳۵۰)
51:08 یکی از خلأهای بزرگ ما در فرهنگ‌نویسی
53:41 دربارهٔ فرهنگ جامع زبان فارسی
55:44 پیشنهاد راه‌اندازی فرهنگ‌ برخط به‌روزشونده

©️از: مجله چاووش (شبکه چهار؛ ۱۴۰۲/۶/۲)

#️⃣ #فرهنگ #فرهنگ‌نویسی

🪁🖇•• #ویدیو:
- مسترکلاس داستان‌نویسی⁶
- هوشنگ مرادی کرمانی
-منبع✨

🍂📻||@Radioensha

چند ایده برای #تمرین نویسندگی🖇🔖

1⃣ بذارید شرورِ داستان، راویِ زندگیِ قهرمانتون باشه.

2⃣ داستانتون رو از آخر به اول تعریف کنید.

✏️ @benevis_s

شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

👈 طبق سنوات گذشته...
👈بر مبنای ضرایب سنوات گذشته...
👈آن‌چنان‌که در سنوات گذشته اتفاق افتاد...


👇نکته

👈 در گزارش سالانۀ یک اداره -که ویراستاری می‌کردم- واژۀ «سنوات» بارها تکرار شده‌ بود.

👈 نمی‌دانم واژۀ فارسی «سال‌های» چه مشکلی دارد که در نامه‌ها و گزارش‌های اداری، جای «سنوات» را نمی‌گیرد؟


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi

🪁🖇•• #ویدیو:
- مسترکلاس داستان‌نویسی⁷
- هوشنگ مرادی کرمانی
-منبع✨

🍂📻||@Radioensha

    شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

«تفاصیل» یعنی توضیحات. «با این تفاصیل» یعنی با وجود توضیحاتی که داده شد. برخی به غلط به‌جای «با این تفاصیل» می‌گویند: « با این تفاسیر»
به نقل از «دست‌نامه ویرایش»

ـ👈 با این تفاسیر راه‌حلی پیدا خواهیم کرد. ❌

👈  با این تفاصیل، مشکلات حل خواهد شد. ✅


🔹 کارگاه پاییزۀ ویراستاری و درست‌نویسی (برخط) به‌زودی برگزار می‌شود، از نام‌نویسی جا نمانید.🔹

با #زین_قند پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi

#کتاب_باز📖🌱

🔖| رویای ساحره
✍🏼|‌ #فلوریندا_دانر
🍂📻||@Radioensha

چطور شخصیت می‌تونه عشقش رو نشون بده؟ :>💖

● اولین یا آخرین گاز غذای خوشمزه‌ش رو به محبوب می‌ده.
● آروم سرش رو روی شونه‌ی محبوب می‌ذاره.
● بوس‌های روی نوک دماغ.
● بستن زیپ یا دکمه‌های لباس محبوبش.
● صبر می‌کنه محبوب امن و امان وارد خونه بشه، بعد می‌ره.
● با هم فیلم یا سریالی می‌بینن که جفتشون بهش علاقه‌مندن.
● محبوب رو آرایش می‌کنه.
● خوراکی‌های موردعلاقه‌ی محبوب رو همیشه دم دست داره.
● حواسش نیست که همیشه داره با موهای محبوبش بازی‌بازی می‌کنه.
● لباس محبوبش رو درست و مرتب می‌کنه.

✏️ @benevis_s

#واژه_شناسی🐳
- تاحالا به واژه مغازه توجه کرده بودین؟👀
🍂📻||@Radioensha

#مقاله🗞

📚× بازار فیلمنامه چاپی

🍂📻||@Radioensha

اِسقاطِ کافّۀ خیارات

اِسقاط: حذف؛ سلب؛ فسخ.
کافّه: همه؛ تمام.
خیارات: اختیارات.

یعنی سلبِ تمامِ اختیارات در زمینۀ بر هم زدنِ معامله. یعنی نمی‌توانید معامله را بر هم بزنید.

#ایده برای نوشتن🪶🌚

🦜× یه نویسنده کتاب کودک ناگهان معروف می‌شه. معلوم می‌شه کتاب‌هاش رو پری‌هایی نوشتن که می‌خوان از طریق کتاب بچه‌ها رو بدزدن و به قلمروهای خودشون ببرن.
🦜× باغی وجود داره که وقتی رازی برای شکوفه‌هاش زمزمه می‌کنی، گل می‌دن.
🦜× خاطراتمون هویت ماست؟ اگه شخصیت اصلیت خاطراتش رو از دست بده هنوز همون آدم قبلیه؟

☘× چند کلمه برای نوشتن درباره‌شون:
° شبنم صبحگاه
° ترنم ما
° مهرگسل
° دریغا، دردا
-منبع
🍂📻||@Radioensha

کم بنويس ولی هميشه بنويس

🖌|• نوشتن، ورزش ذهن و روح است. يک روز که ننويسی (ولو چند سطر)، همان‌مقدار ذهن و روحت را تنبل کرده‌ای. قاعدۀ «کار نيکو کردن از پر کردن است» را هم که شنيده‌ايد.
📖|• البته برای نشر نوشته‌ها و ارائۀ عمومی آنها، بايد دست به انتخاب و حذف و اصلاح زد. يکی از درخشان‌ترين تعريف‌ها برای ادبيات، اين جملۀ سارتر است که «ادبيات، يعنی حذف».
📜|• در ويرايش هم هيچ‌چيز به اندازۀ حذف، نوشته را زنده نمی‌کند؛ از حذف کلمه تا حذف جمله و پاراگراف و گاهی حتی بخشی از مقاله.

رضا بابایی✨

✏️ @benevis_s

#کتاب 📚
🌀 نام: افسانه سیزیف
🌀 نویسنده: آلبر کامو

کتاب افسانه سیزیف، مقاله‌ای فلسفی از آلبر کامو، فیلسوف فرانسوی معاصر است.
در اساطیر یونان سیزیف به‌ خاطر فاش‌ کردن راز خدایگان محکوم شد تا تخته سنگی را به دوش گرفته و تا قله‌ی یک کوه حمل کند، اما همین که به قله رسید، سنگ به پایین غلتید و سیزیف باید دوباره این کار را انجام می‌داد. کامو می‌گوید پیروزی سیزیف در آگاهی است.

آلبر کامو با این اثر فلسفى دیدگاه خود را در مورد سرنوشت بشر، جهان و هستى ترسیم مى‌کند و به بررسى مضامین کلیدى مانند پوچى، خودکشى، عصیان و آزادى مى‌پردازد. از نظر کامو «تنها مسأله فلسفى جدى خودکشى است» ولى پذیرش و درک پوچى جهان به عصیان آدمى مى‌انجامد زیرا شور زندگى و انسان‌دوستى ما را به اعتراض مى‌خواند و نه به سوى تسلیم و مرگ.

✏️ @benevis_s