ሀሙስ #3
እራስን ማክበር
www.tg-me.com/psychoet #Share
እውነት ነው እኛ ኢትዩጵያውያን ሰው አክባሪዎች ነን፡፡ግና ሰው ማለት ማን ነው? ሌሎች ሰዎች? ወይስ እኔ እራሴ? እርግጥ ነው አምናለሁ እኛ ኢትዩጵያውያን እንግዳ አክባሪዎች ነን ፤በዕድሜ ጠና ያሉ አባቶችን እና እናቶችን እናከብራለን ከመቀመጫጭን ብድግ ብለን “ኖሩ አባቴ” ብለን ወንበራችን እንለቃለን፡፡አሪፍ ባህል! ባህል እንግዲህ አንጻራዊ አይደል… እዚህ ለፈረንጆቹ ብድግ ብላችሁ ተቀመጡ ብትሏቸው ምላሹ ተቃራኒ ነው፡፡ በእኔ እይታ እንደተረዳሁት ከሆነ አረጋውያንን ለመርዳት ብትሞክሩ ውጤቱ እንደ ሀገራቸን “ተባረኩ“ “ክፉ አይንካችሁ” ሳይሆን ግልምጫ ሊሆን ይችላል፡፡ ምክንያቱም መረዳታቸውን ከጥገኝነት ጋር ስለሚያይዙት፡፡ ሁሉም ግን እንደዚህ ያስባሉ ማለት አይለደም፡፡ እንዲያው በዚያው ወግ ቢጤ አሰኝቶኝ ነው እንጅ የዛሬ ትኩረቴስ ሌላ ነው… እነሱም ጥገኝነታቸውን ያባሩ እኛም መልካም ባህላችንን እናበለጽግ፡፡ እንከባበር…ተባረኩ!
ሌሎችን ማፍቀር ከእራስ ማፈቀር ይጀምራል እንደሚባለው፤ ሌሎችን ማክበር እራስን ከማክበር ይጀምራል ብየ አምናለሁ፡፡ እራስን ማክበር ከእራስ ጋር ለመስማማት፤ ስለ እራስ መልካም አመለካከትና ስሜት ለማዳበር መሰረታዊ ነው ብዬ አስባለሁ፡፡ ባለቤቱ ያቀለለውን አሞሌጨው ባለዕዳ አይቀበለውም ይሉ አይደል አበው ሲተርቱ፡፡ ብዙ ጊዜ “እራስ” የሚል ጽንሰ ሃሳብ በጽሁፎቼ በተደጋጋሚ እጠቀማለሁ ምክኒያቱም የሁሉም ፀባይና ባህርይ መጀመሪያ እራሳችን ስለሆን፡፡ ደስ የሚለው ነገር እራሳችሁን ሁሌም ታገኙታላችሁ በቁጥጥራችሁ ውስጥ ስለሆነ መልካሙን አሊያም አሉታዊውን ነገር ማስረጽት ችላላቸሁ፡፡ ስለዚህ ለሚሰማን፣ለምናስበው፣ለምንተገብረውና ለአጠቃላይ ማንነታችን የላቀ ሀላፊነት አለን ማለት ነው፡፡ የችግሩ መንስኤ ሌላ ሰው ነው ብለን ምናምን ከሆነ ግን የቁጥጥር መጠናችን አናሳ ነው፡፡ የምንፈልገውን ለመሆን እራሳችን ላይ እንጀምር…
በአጭር አገላለጽ እራሳችን ማክበር እንለማመድ ምክኒያቱም ከሌሎች ግለሰቦች ጋር በሰላም ለመኖር መከባባር እንደሚያስፈልግ ሁሉ ከእራሳችን ጋር መልካም ግንኑነት ለመፍጠር እራሳችን ማክበር ቀዳሚ ጉዳይ ነው፡፡ ለምሳሌ አንድ ወዳጃችሁ በሆነ ባልሆነ በእራሱ ጥፋት ከፍቅረኛው ጋር እየተጋጨ እንደሆነ ቢያማክራችሁ… በአብዛኛው እንዴት እንደዚህ አይነት ጥፋት ታጠፋለህ ብላችሁ አትቆጡትም፡፡ በእርጋታና በአክብሮት ትሰሙታላችሁ እንጅ፡፡ እናንተ ይህ ወዳጃችሁ ያጠፋውን ጥፋት ብትፈጽሙ ከእራሳችሁ ጋር እንዴት ባለ መንፈስ ነው የምትነጋገሩት? በአክብሮት ልክ ሌሎች ግለሰቦችን እንደምታዋዩ ? ወይስ በብስጭትና በቁጣ? ስለማንኛውም ጉዳይ ከእራሳችን ጋር በምንነጋገርበት ጊዜ በአክብሮት መንፈስ ከሆነ ለነገሩ ተገቢ መፍትሄ እንዲሁም በጉዳዩ ምክኒያት የሚሰማንን መጥፎ ስሜት ይቀንሰዋል፡፡ ማድረግ የሌለብንን ነገር ስንፈጽም እራሳችንን በትሁት መንፈስ የማውራታችንን ጥቅም ለመረዳት ቆም ብላችሁ “ይህን የፈጸምኩትን ጉዳይ አከሌ ቢፈጽመው እንዴት ብዬ አዳምጠውና ምክር እለግሰው ነበር?” ብላችሁ ጠይቁ፡፡ ይህ ባልንጀራችሁ ብትበሳጩበት እንዴት ነገሩን እንደሚያባብስበት መረዳት ቀላል ነው፡፡ ስለዚህ እራሳችን በሆነ ባልሆነው የምናመናጭቅ ከሆነ እንደዚሁ ለችግሩ መፍትሄ ከስጠት ይልቅ ሚዛናዊ አስተሳሰባችን በማሳት የበለጠ ችግሩን እናባብሳለን፡፡
ሌሎችን ማክበር እራስን ከማክበር ይጀምራል ! ሰላም!
©zepsychologist
እራስን ማክበር
www.tg-me.com/psychoet #Share
እውነት ነው እኛ ኢትዩጵያውያን ሰው አክባሪዎች ነን፡፡ግና ሰው ማለት ማን ነው? ሌሎች ሰዎች? ወይስ እኔ እራሴ? እርግጥ ነው አምናለሁ እኛ ኢትዩጵያውያን እንግዳ አክባሪዎች ነን ፤በዕድሜ ጠና ያሉ አባቶችን እና እናቶችን እናከብራለን ከመቀመጫጭን ብድግ ብለን “ኖሩ አባቴ” ብለን ወንበራችን እንለቃለን፡፡አሪፍ ባህል! ባህል እንግዲህ አንጻራዊ አይደል… እዚህ ለፈረንጆቹ ብድግ ብላችሁ ተቀመጡ ብትሏቸው ምላሹ ተቃራኒ ነው፡፡ በእኔ እይታ እንደተረዳሁት ከሆነ አረጋውያንን ለመርዳት ብትሞክሩ ውጤቱ እንደ ሀገራቸን “ተባረኩ“ “ክፉ አይንካችሁ” ሳይሆን ግልምጫ ሊሆን ይችላል፡፡ ምክንያቱም መረዳታቸውን ከጥገኝነት ጋር ስለሚያይዙት፡፡ ሁሉም ግን እንደዚህ ያስባሉ ማለት አይለደም፡፡ እንዲያው በዚያው ወግ ቢጤ አሰኝቶኝ ነው እንጅ የዛሬ ትኩረቴስ ሌላ ነው… እነሱም ጥገኝነታቸውን ያባሩ እኛም መልካም ባህላችንን እናበለጽግ፡፡ እንከባበር…ተባረኩ!
ሌሎችን ማፍቀር ከእራስ ማፈቀር ይጀምራል እንደሚባለው፤ ሌሎችን ማክበር እራስን ከማክበር ይጀምራል ብየ አምናለሁ፡፡ እራስን ማክበር ከእራስ ጋር ለመስማማት፤ ስለ እራስ መልካም አመለካከትና ስሜት ለማዳበር መሰረታዊ ነው ብዬ አስባለሁ፡፡ ባለቤቱ ያቀለለውን አሞሌጨው ባለዕዳ አይቀበለውም ይሉ አይደል አበው ሲተርቱ፡፡ ብዙ ጊዜ “እራስ” የሚል ጽንሰ ሃሳብ በጽሁፎቼ በተደጋጋሚ እጠቀማለሁ ምክኒያቱም የሁሉም ፀባይና ባህርይ መጀመሪያ እራሳችን ስለሆን፡፡ ደስ የሚለው ነገር እራሳችሁን ሁሌም ታገኙታላችሁ በቁጥጥራችሁ ውስጥ ስለሆነ መልካሙን አሊያም አሉታዊውን ነገር ማስረጽት ችላላቸሁ፡፡ ስለዚህ ለሚሰማን፣ለምናስበው፣ለምንተገብረውና ለአጠቃላይ ማንነታችን የላቀ ሀላፊነት አለን ማለት ነው፡፡ የችግሩ መንስኤ ሌላ ሰው ነው ብለን ምናምን ከሆነ ግን የቁጥጥር መጠናችን አናሳ ነው፡፡ የምንፈልገውን ለመሆን እራሳችን ላይ እንጀምር…
በአጭር አገላለጽ እራሳችን ማክበር እንለማመድ ምክኒያቱም ከሌሎች ግለሰቦች ጋር በሰላም ለመኖር መከባባር እንደሚያስፈልግ ሁሉ ከእራሳችን ጋር መልካም ግንኑነት ለመፍጠር እራሳችን ማክበር ቀዳሚ ጉዳይ ነው፡፡ ለምሳሌ አንድ ወዳጃችሁ በሆነ ባልሆነ በእራሱ ጥፋት ከፍቅረኛው ጋር እየተጋጨ እንደሆነ ቢያማክራችሁ… በአብዛኛው እንዴት እንደዚህ አይነት ጥፋት ታጠፋለህ ብላችሁ አትቆጡትም፡፡ በእርጋታና በአክብሮት ትሰሙታላችሁ እንጅ፡፡ እናንተ ይህ ወዳጃችሁ ያጠፋውን ጥፋት ብትፈጽሙ ከእራሳችሁ ጋር እንዴት ባለ መንፈስ ነው የምትነጋገሩት? በአክብሮት ልክ ሌሎች ግለሰቦችን እንደምታዋዩ ? ወይስ በብስጭትና በቁጣ? ስለማንኛውም ጉዳይ ከእራሳችን ጋር በምንነጋገርበት ጊዜ በአክብሮት መንፈስ ከሆነ ለነገሩ ተገቢ መፍትሄ እንዲሁም በጉዳዩ ምክኒያት የሚሰማንን መጥፎ ስሜት ይቀንሰዋል፡፡ ማድረግ የሌለብንን ነገር ስንፈጽም እራሳችንን በትሁት መንፈስ የማውራታችንን ጥቅም ለመረዳት ቆም ብላችሁ “ይህን የፈጸምኩትን ጉዳይ አከሌ ቢፈጽመው እንዴት ብዬ አዳምጠውና ምክር እለግሰው ነበር?” ብላችሁ ጠይቁ፡፡ ይህ ባልንጀራችሁ ብትበሳጩበት እንዴት ነገሩን እንደሚያባብስበት መረዳት ቀላል ነው፡፡ ስለዚህ እራሳችን በሆነ ባልሆነው የምናመናጭቅ ከሆነ እንደዚሁ ለችግሩ መፍትሄ ከስጠት ይልቅ ሚዛናዊ አስተሳሰባችን በማሳት የበለጠ ችግሩን እናባብሳለን፡፡
ሌሎችን ማክበር እራስን ከማክበር ይጀምራል ! ሰላም!
©zepsychologist
#ክፍል_3
JOIN MY TELEGRAM CHANNEL www.tg-me.com/psychoet
ነገሮችን የመረዳት ችሎታ! /Perception/
ለሌሎችም እንዲደርስ በየግሩፑ #Share አርጉት !
ማንኛውም ሰው በአካባቢው ያሉትን ሁኔታዎች/ ክስተቶች የሚረዳው /የሚገነዘበው የተለያዩ ሁኔታዎችን አልፎ ነው ፡፡ ሰዎች እርስ በእርስ የሚለያዩበት አንዱ ነገር ስለ አካባቢያቸው ባላቸው ግንዛቤ ነው ፡፡
ለምሳሌ አንድ ቀን ለሁለት ሰዎች ጥሩ ነገር ብናረግ አንዳንዱ በቀና ተገንዝቦት ሲያመሰግነን ሌላው ደግሞ በክፉት ተመልክቶት ሊያጠፋኝ ነው ፣ ከኔ የፈለገው ነገር ቢኖር ነው ወዘተ ... በማለት እርዳታችንን በቀና መንገድ ከመረዳት በተሳሳተ መንገድ ይተረጉመዎል ፡፡
ታዲያ ለነዚህ ሰዎች ያደረግነው ተመሳሳይ መልካምነት መልሳቸው ለምን ተለያየ ስንል መልሱ ስለ ነገሩ ያላቸው መረዳት/ግንዛቤ ይሆናል ፡፡ ሳይኮሎጂ ደግሞ ስለ ሰዎች ነገሮችን አረዳድ ብዙ መልስ አለዉ ፡፡ በጣም አሳጥሬ እንደሚከተለው አቀርበዎለሁ ፡፡ በደንብ አንብቡት!
✍(Perception) ፐርሰብሽን ማለት በዙሪያችን ስላለው አለም ያለን መረዳት / ግንዛቤ ነው ፡፡
ፐርሰብሽን (መረዳት / መገንዘብ) ሶስት ሂደቶችን ያካትታል ፡፡ እነርሱም :-
1. መምረጥ / ማተኮር( Selection / Attention )
2.የተመረጠውን ማደራጀት (Organization)
3.መተርጎም ናቸው ( Interpretation )
[ ] 1.መምረጥ / ማተኮር( Selection / Attention ) ማለት ሁላችንም በቀን ተቀን እንቅስቃሴያችን በስሜት አካላቶቻችን መርጠን የምንቀበላቸውና የምናስገባቸውን (Stimuli) ድምፆች ፣ ምስሎች ፣ ጣዕሞች ... ናቸው ፡፡ እነዚህ በስሜት አካላቶቻችን ተመርጠው ከገቡ በኀላ ወደ አዕምሮአችን በነርቮቻችን አማካይነት ይደርሳሉ ፡፡ ነገር ግን ማንኛቸውም የምንሰማቸው ወይም የምናያቸው ነገሮች ወደ አዕምሮአችን አይደርሱም ፡፡ መርጠን ያተኮርንበት ነገር ብቻ ነው የሚደርሰው ፡፡
* ለምሳሌ ከቡድን ፎቶ ውስጥ አብዛኛው ሰው ቀድሞ የሚፈልገው የራሱን ምስል ከዛ ግን ወደ አዕምሮው የሚደርሰው ቀድሞ ፈልጎ አስተውሎ የተመለከተው የራሱ ምስል እንጂ የሁሉም ሰው አይደለም ፡፡
*ሌላም በታክሲ ተሳፍረን ስንሄድ ከውጭ የመኪና ድምፅ ፣ የተለያዩ ክላክሶችና ድምፆች ከውስጥ ደግሞ አንዳንድ ታክሲ ውስጥ ጮክ ብለው ከጎናቸው ካለው ሰው ወይም ከውጭ ሰው ጋር በስልክ ሲያወሩ ፣ በመኪና ውስጥ ከፍ ተደርጎ የተከፈተ ሙዚቃ እነዚህን ሁላ እንሰማለን ነገር ግን ይህ ሁሉ ድምፅ ወደ ጆሮአችን ቢገባም መርጠን የምናስገባው ግን የረዳቱን "ሂሳብ " የሚል ድምፅ ነው 😂😉 ፡፡ ለዚህም መሰለኝ ከመስማት ማዳመጥ ... ከማየት መመልከት የሚባለው ፡፡
መምረጥ ላይ ተፅእኖ የሚያረጉ 3 ሁኔታዎች አሉ
1.የድርጊቱ ሁኔታ (Environmental )
ለምሳሌ የነገሩ መጠን ፣ መደጋገም ፣ ትልቅነት ፣ እንቅስቃሴ
2.ሥነልቦናዊ ሁኔታ (Psychological ) ብዙ ጊዜ ሰዎች የሚያስደስተንን የምንወደው ነገር ልብ እንሰጣለን ፡፡
3.አካላዊ(Physiological) አዕምሮአችን ውስጥ የሚገኙ ልዩ ጠቋሚዎች ወደ አንድ ነገር (ወደሚለዩት ነገር ) እንድናተኩር ሊያረጉን ይችላሉ
እሺ የመጀመሪያው ሂደት ይህ ከሆነ በተለያየ መንገድ የገባው መረጃ ምን ይሆናል ...
[ ] 2.የተመረጠውን ማደራጀት (Organization)
በዚህ ሂደት አዕምሮአችን ተመርጠው የገቡትን መረጃዎች በምንረዳበት መልኩ በቅርፅ በቅርፅ አርጎ ያስቀምጣል ፡፡
በዚህ ሂደት አዕምሮአቸን በተለያዩ መንገዶች መረጃዎችን ያደራጃል ፡፡ ዝርዝሮቹን ከታች ባስቀመጥኩት PDF ማንበብ ይቻላል፡፡
[ ] 3.መተርጎም ናቸው ( Interpretation )
ይህ የመጨረሻው ነገሮችን የምንረዳበት ሂደት ነው ፡፡ አንድ ተመርጦ የገባ መረጃ በስነስርአቱ ከተደራጀ በኀላ ካለን የሕይወት ልምምድ አንፃር ትርጉም ይሰጠዋል ፡፡ ልብ በሉ ይህ ሂደት ነገሮች ላይ ምን ያህል ተፅእኖ እንደሚያመጣ ? አዕምሮአችን ማናቸውንም የገቡ መረጃዎች ከቀድሞ ልምምድ (experience ) ትውስታ (Memory) አንፃር እየተረጎመ ያወጣቸዋል ፡፡
ይህ የመተርጎም ሂደት በተለያዩ ሁኔታዎች ተፅእኖ ይደረግበታል እነዚህም :-
*ስለ ነገሮች ያለን እምነት
*በወቅቱ የነበረን ስሜት (ተናደን ፣ ተደስተን ፣ አዝነን ...ነገሮችን የምንተረጉምበት ነገር ይለያያል)
*ግምት (ምከላ ) እኛ ወደምንፈልገው (ወደምንጠብቀዉ ) የመተርጎም ሂደት ነው ናቸው ፡፡
ይህ ሁሉ እኛ የማንቆጣጠረውና በማይክሮ ሰከንዶች የሚከናወን ሂደት ነው ። Telegram ላይ አንብቡት post ያረኩትን PDF . www.tg-me.com/psychoet
❖❖❖❖❖
Source:- personal knowledge from different text books
#Addis Ababa University teaching material
ምንጭ ፦ ካለኝ ዕውቀት ማለትም ከዚህ በፊት ከሰማኀቸው ፣ ከተማርኩት እንዲሁም ካነበብኩት ለአንባቢ እንዲቀር አድርጌ በአማረኛ የፃፍኩት ነው ። ጥሩ መጸሐፎች የሚፈልግ #Telegram ቻናሌን Join አርጉ ፡፡ የዚህንም አጭር PDF Post አርጌያለሁ ፡፡
በሚቀጥለው ሳምንት ይቀጥላል፡፡ ማንኛውም ጥያቄ / ተጨማሪ ሀሳቦች Comment ማረግ ይቻላል ፡፡
በሚቀጥሉት ሳምንታት እንዚህን እናያለን ፦
1. ስንት አይነት ፍቅር አለ? ፍቅርስ ምንድን ነው?
2. ትምህርት ምንድን ነው?
3. እንዴት ነገሮችን እንደምናስታውስና እንደምንረሳና ከዚህ ጋር ተያይዞ መርሳት የሚባል ነገር በሥነ ልቡና አለ ወይ
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የTelegram ግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
THIS IS MY TELEGRAM CHANNEL :- YOU CAN Join and get BOOKS there .
🚗 @Psychoet👍
🚕 @Psychoet👍
🚙 @Psychoet👍
(በናሁሰናይ ፀዳሉ)
JOIN MY TELEGRAM CHANNEL www.tg-me.com/psychoet
ነገሮችን የመረዳት ችሎታ! /Perception/
ለሌሎችም እንዲደርስ በየግሩፑ #Share አርጉት !
ማንኛውም ሰው በአካባቢው ያሉትን ሁኔታዎች/ ክስተቶች የሚረዳው /የሚገነዘበው የተለያዩ ሁኔታዎችን አልፎ ነው ፡፡ ሰዎች እርስ በእርስ የሚለያዩበት አንዱ ነገር ስለ አካባቢያቸው ባላቸው ግንዛቤ ነው ፡፡
ለምሳሌ አንድ ቀን ለሁለት ሰዎች ጥሩ ነገር ብናረግ አንዳንዱ በቀና ተገንዝቦት ሲያመሰግነን ሌላው ደግሞ በክፉት ተመልክቶት ሊያጠፋኝ ነው ፣ ከኔ የፈለገው ነገር ቢኖር ነው ወዘተ ... በማለት እርዳታችንን በቀና መንገድ ከመረዳት በተሳሳተ መንገድ ይተረጉመዎል ፡፡
ታዲያ ለነዚህ ሰዎች ያደረግነው ተመሳሳይ መልካምነት መልሳቸው ለምን ተለያየ ስንል መልሱ ስለ ነገሩ ያላቸው መረዳት/ግንዛቤ ይሆናል ፡፡ ሳይኮሎጂ ደግሞ ስለ ሰዎች ነገሮችን አረዳድ ብዙ መልስ አለዉ ፡፡ በጣም አሳጥሬ እንደሚከተለው አቀርበዎለሁ ፡፡ በደንብ አንብቡት!
✍(Perception) ፐርሰብሽን ማለት በዙሪያችን ስላለው አለም ያለን መረዳት / ግንዛቤ ነው ፡፡
ፐርሰብሽን (መረዳት / መገንዘብ) ሶስት ሂደቶችን ያካትታል ፡፡ እነርሱም :-
1. መምረጥ / ማተኮር( Selection / Attention )
2.የተመረጠውን ማደራጀት (Organization)
3.መተርጎም ናቸው ( Interpretation )
[ ] 1.መምረጥ / ማተኮር( Selection / Attention ) ማለት ሁላችንም በቀን ተቀን እንቅስቃሴያችን በስሜት አካላቶቻችን መርጠን የምንቀበላቸውና የምናስገባቸውን (Stimuli) ድምፆች ፣ ምስሎች ፣ ጣዕሞች ... ናቸው ፡፡ እነዚህ በስሜት አካላቶቻችን ተመርጠው ከገቡ በኀላ ወደ አዕምሮአችን በነርቮቻችን አማካይነት ይደርሳሉ ፡፡ ነገር ግን ማንኛቸውም የምንሰማቸው ወይም የምናያቸው ነገሮች ወደ አዕምሮአችን አይደርሱም ፡፡ መርጠን ያተኮርንበት ነገር ብቻ ነው የሚደርሰው ፡፡
* ለምሳሌ ከቡድን ፎቶ ውስጥ አብዛኛው ሰው ቀድሞ የሚፈልገው የራሱን ምስል ከዛ ግን ወደ አዕምሮው የሚደርሰው ቀድሞ ፈልጎ አስተውሎ የተመለከተው የራሱ ምስል እንጂ የሁሉም ሰው አይደለም ፡፡
*ሌላም በታክሲ ተሳፍረን ስንሄድ ከውጭ የመኪና ድምፅ ፣ የተለያዩ ክላክሶችና ድምፆች ከውስጥ ደግሞ አንዳንድ ታክሲ ውስጥ ጮክ ብለው ከጎናቸው ካለው ሰው ወይም ከውጭ ሰው ጋር በስልክ ሲያወሩ ፣ በመኪና ውስጥ ከፍ ተደርጎ የተከፈተ ሙዚቃ እነዚህን ሁላ እንሰማለን ነገር ግን ይህ ሁሉ ድምፅ ወደ ጆሮአችን ቢገባም መርጠን የምናስገባው ግን የረዳቱን "ሂሳብ " የሚል ድምፅ ነው 😂😉 ፡፡ ለዚህም መሰለኝ ከመስማት ማዳመጥ ... ከማየት መመልከት የሚባለው ፡፡
መምረጥ ላይ ተፅእኖ የሚያረጉ 3 ሁኔታዎች አሉ
1.የድርጊቱ ሁኔታ (Environmental )
ለምሳሌ የነገሩ መጠን ፣ መደጋገም ፣ ትልቅነት ፣ እንቅስቃሴ
2.ሥነልቦናዊ ሁኔታ (Psychological ) ብዙ ጊዜ ሰዎች የሚያስደስተንን የምንወደው ነገር ልብ እንሰጣለን ፡፡
3.አካላዊ(Physiological) አዕምሮአችን ውስጥ የሚገኙ ልዩ ጠቋሚዎች ወደ አንድ ነገር (ወደሚለዩት ነገር ) እንድናተኩር ሊያረጉን ይችላሉ
እሺ የመጀመሪያው ሂደት ይህ ከሆነ በተለያየ መንገድ የገባው መረጃ ምን ይሆናል ...
[ ] 2.የተመረጠውን ማደራጀት (Organization)
በዚህ ሂደት አዕምሮአችን ተመርጠው የገቡትን መረጃዎች በምንረዳበት መልኩ በቅርፅ በቅርፅ አርጎ ያስቀምጣል ፡፡
በዚህ ሂደት አዕምሮአቸን በተለያዩ መንገዶች መረጃዎችን ያደራጃል ፡፡ ዝርዝሮቹን ከታች ባስቀመጥኩት PDF ማንበብ ይቻላል፡፡
[ ] 3.መተርጎም ናቸው ( Interpretation )
ይህ የመጨረሻው ነገሮችን የምንረዳበት ሂደት ነው ፡፡ አንድ ተመርጦ የገባ መረጃ በስነስርአቱ ከተደራጀ በኀላ ካለን የሕይወት ልምምድ አንፃር ትርጉም ይሰጠዋል ፡፡ ልብ በሉ ይህ ሂደት ነገሮች ላይ ምን ያህል ተፅእኖ እንደሚያመጣ ? አዕምሮአችን ማናቸውንም የገቡ መረጃዎች ከቀድሞ ልምምድ (experience ) ትውስታ (Memory) አንፃር እየተረጎመ ያወጣቸዋል ፡፡
ይህ የመተርጎም ሂደት በተለያዩ ሁኔታዎች ተፅእኖ ይደረግበታል እነዚህም :-
*ስለ ነገሮች ያለን እምነት
*በወቅቱ የነበረን ስሜት (ተናደን ፣ ተደስተን ፣ አዝነን ...ነገሮችን የምንተረጉምበት ነገር ይለያያል)
*ግምት (ምከላ ) እኛ ወደምንፈልገው (ወደምንጠብቀዉ ) የመተርጎም ሂደት ነው ናቸው ፡፡
ይህ ሁሉ እኛ የማንቆጣጠረውና በማይክሮ ሰከንዶች የሚከናወን ሂደት ነው ። Telegram ላይ አንብቡት post ያረኩትን PDF . www.tg-me.com/psychoet
❖❖❖❖❖
Source:- personal knowledge from different text books
#Addis Ababa University teaching material
ምንጭ ፦ ካለኝ ዕውቀት ማለትም ከዚህ በፊት ከሰማኀቸው ፣ ከተማርኩት እንዲሁም ካነበብኩት ለአንባቢ እንዲቀር አድርጌ በአማረኛ የፃፍኩት ነው ። ጥሩ መጸሐፎች የሚፈልግ #Telegram ቻናሌን Join አርጉ ፡፡ የዚህንም አጭር PDF Post አርጌያለሁ ፡፡
በሚቀጥለው ሳምንት ይቀጥላል፡፡ ማንኛውም ጥያቄ / ተጨማሪ ሀሳቦች Comment ማረግ ይቻላል ፡፡
በሚቀጥሉት ሳምንታት እንዚህን እናያለን ፦
1. ስንት አይነት ፍቅር አለ? ፍቅርስ ምንድን ነው?
2. ትምህርት ምንድን ነው?
3. እንዴት ነገሮችን እንደምናስታውስና እንደምንረሳና ከዚህ ጋር ተያይዞ መርሳት የሚባል ነገር በሥነ ልቡና አለ ወይ
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የTelegram ግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
THIS IS MY TELEGRAM CHANNEL :- YOU CAN Join and get BOOKS there .
🚗 @Psychoet👍
🚕 @Psychoet👍
🚙 @Psychoet👍
(በናሁሰናይ ፀዳሉ)
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
ይታሰብበት!
ምንም እንኳን ስለታሪኩ እውነተኛነት አንዳንዶች ቢጠራጠሩና እንደ አፈ-ታሪክ ቢቆጥሩትም፣ ስለጥንቱ የማሰዶኒያ (መቀዶኒያ) ገዢ እና የጦ አዛዥ አሌክሳንደረ (Alexander the Great) እንዲህ የሚል ታሪክ እንደተጻፈ ይነገራል፡፡
ይህ አለም ያወቀውና ያደነቀው ታላቅ ሰው በመጨረሻዎቹ ሰዓታት ጊዜ በሞት አፋፍ ላይ ሆኖ እንዲህ አለ ይባላል፡ “ሶስት ትእዛዞች አሉኝ፡-
1) አስከሬኔን መሸከም ያለባቸው የግል ሃኪሞቼ ብቻ ናቸው፤
2) ወደ መቃብር የምሄድበት መንገድ በወርቅ፣ በብር እና በዕንቁዎች የተሞላ መሆን አለበት፤
3) እጆቼ ከሬሳ ሣጥኑ ላይ ተንጠልጥለው መተው አለባቸው።
በአሌክሳንደር ዙሪያ የነበሩና ይህንን ትእዛዙን የሰሙ ሁሉ ግራ ሲጋቡ የቅርብ ጀረናሎቹ ቀረብ ብለው እነዚህ ሶስት ትእዛዞች ለምን ያን ያህል አስፈላጊ እንደሆነ ጠየቁት፡፡ መልሱ እንደሚከተለው ነበር፡፡
1. ሐኪሞች በመጨረሻ አቅመ ቢስ እንደሆኑና እኛን ከሞት መዳን እንደማይችሉ ሰዎች እንዲያውቁ እመኛለሁ።
2. ሰዎች ሀብትን ለማሳደድ ሲሉ የሚያጠፉት ጊዜ እጅግ ውድ ጊዜያቸው መሆኑን እንዲያውቁ እመኛለሁ።
3. እንዲሁም፣ ሁላችንም ባዶ እጃችንን ወደዚህ ዓለም እንደመጣን እና ሁላችንም በተመሳሳይ መንገድ ባዶ እጃችንን እንደምንሄድ ሰዎች ሁሉ እንዲያውቁ እመኛለሁ።
Ummmmm . . . ይታሰብበት!
©Dreyob
ምንም እንኳን ስለታሪኩ እውነተኛነት አንዳንዶች ቢጠራጠሩና እንደ አፈ-ታሪክ ቢቆጥሩትም፣ ስለጥንቱ የማሰዶኒያ (መቀዶኒያ) ገዢ እና የጦ አዛዥ አሌክሳንደረ (Alexander the Great) እንዲህ የሚል ታሪክ እንደተጻፈ ይነገራል፡፡
ይህ አለም ያወቀውና ያደነቀው ታላቅ ሰው በመጨረሻዎቹ ሰዓታት ጊዜ በሞት አፋፍ ላይ ሆኖ እንዲህ አለ ይባላል፡ “ሶስት ትእዛዞች አሉኝ፡-
1) አስከሬኔን መሸከም ያለባቸው የግል ሃኪሞቼ ብቻ ናቸው፤
2) ወደ መቃብር የምሄድበት መንገድ በወርቅ፣ በብር እና በዕንቁዎች የተሞላ መሆን አለበት፤
3) እጆቼ ከሬሳ ሣጥኑ ላይ ተንጠልጥለው መተው አለባቸው።
በአሌክሳንደር ዙሪያ የነበሩና ይህንን ትእዛዙን የሰሙ ሁሉ ግራ ሲጋቡ የቅርብ ጀረናሎቹ ቀረብ ብለው እነዚህ ሶስት ትእዛዞች ለምን ያን ያህል አስፈላጊ እንደሆነ ጠየቁት፡፡ መልሱ እንደሚከተለው ነበር፡፡
1. ሐኪሞች በመጨረሻ አቅመ ቢስ እንደሆኑና እኛን ከሞት መዳን እንደማይችሉ ሰዎች እንዲያውቁ እመኛለሁ።
2. ሰዎች ሀብትን ለማሳደድ ሲሉ የሚያጠፉት ጊዜ እጅግ ውድ ጊዜያቸው መሆኑን እንዲያውቁ እመኛለሁ።
3. እንዲሁም፣ ሁላችንም ባዶ እጃችንን ወደዚህ ዓለም እንደመጣን እና ሁላችንም በተመሳሳይ መንገድ ባዶ እጃችንን እንደምንሄድ ሰዎች ሁሉ እንዲያውቁ እመኛለሁ።
Ummmmm . . . ይታሰብበት!
©Dreyob
#ለምን_እናዝናለን?
በሕይወት ስንኖር ማጣትና ማግኘት ፣ ማዘንና መደሰት ... የለት ተለት የኑሮአችን አካል ናቸዉ፡፡ የሰዉ ልጅ ግን በቻለዉ መጠን ስለሀዘን ማሰብ ማየትና መስማት አይሻም ፡፡ በእርግጥ "የሀዘን" ጥልቀት ቢለያይም ሰዉ ሆኖ ግን ከሀዘን ያመለጠ የለም ፡፡ አንዳንዱ የሀዘን ስሜት ቶሎ ሲረሳ ሌላዉ ግን ልብን ሰብሮ ለዘመናት ማንነታችን ሁኖ አብሮን ይቆያል ፡፡
እና በአጠቃላይ የምናዝንባቸዉ ዋና ዋና ምክንያቶች ምንድናቸዉ ስንል?
፩. የምንወደዉን ነገር ስናጣ ፦ ይህ ዋናዉና ትልቁ ምክኒያት ነዉ ፡፡ የሰዉ ልጅ በጣም የሚያዝነዉ የሚወደዉን ሲያጣ ነዉ (ማለትም የመጀመሪያው ማጣት በሞት ሲሆን ሁለተኛዉ ደሞ በመለያየት ነዉ፡፡ ለዚህ መሰለኝ መለያየት ራሱ ሞት ነዉ ተብሎ የሚወራዉ፡፡ ስለዚህ የቅርብ ቤተሰቡን ፣ ጓደኛዉን ፣ ጎረቤቱን በሞት ሲነጠቅ ሰዉ ትልቅ ሀዘን ዉስጥ ይገባል ፡፡ በመለያየት ደግሞ ከሚወዱት ባል ወይም ሚስት ሲፋቱ ፣ ከፍቅር አጋር ሲለያዩ ብሎም ከሚኖሩበት ቀዬ ለቀዉ ወደ ሌላ ቦታ ሲከትሙ ከለመዱት በመለየትዋ ያዝናሉ ።)
#በሌላ_አገላለፅ ፡- ያለን ነገር (ጥሩ ነገር) ሲወሰድብን
፪.መጥፎ ነገር ሲገጥመን ፦ ይህ ደግሞ ከመጀመሪያዉ ጋር ተመሳሳይ ይመሰል እንጂ የራሱ አንድምታ አለዉ ግን ይሄ በተለይም የሚገናኘዉ (ስንታመም ፣ ሰዋች በተለያየ ምክንያት እኛ ላይ ጉዳት ሲያደርሱ ወይም ሊያደርሱ እንዳሉ ስናዉቅ እና በተጨማሪም ጥሩ ያልሆነ ነገር ሲገጥመን ነዉ፡፡ )
#በሌላ_አገላለፅ ፡- መጥፎ ነገር ሲጨመርብን
፫. ስለነገሮች ያሰብነዉና ነባራዊዉ ሁኔታ ሳይጣጣም ሲቀር ፦ (ይሄ የብዙዋቻችን ችግር ነዉ ፥ ብዙ ግዜ ስለ ሕይወት ፣ አዳዲስ ቦታዋች ፣ ስራና ሰዋች እንዲሆኑ የምናስበዉና ሁነዉ የምናገኛቸዉ ለየቅል ነዉ ስለዚህ ቦታዉ ደርሰን ነገሩን ስናየዉ ሌላ የሀዘን ምክንያት ይሆናል)
#በሌላ_አገላለፅ ፡- ስለ ነገሮች ያለን ጥሩ/መጥፎ አመለካከት ላይ ተቃራኒ እዉነት ሲገጥመን (expectation)
#የምናዝነዉ_በምክንያት_ነዉ !
@psychoet
በሕይወት ስንኖር ማጣትና ማግኘት ፣ ማዘንና መደሰት ... የለት ተለት የኑሮአችን አካል ናቸዉ፡፡ የሰዉ ልጅ ግን በቻለዉ መጠን ስለሀዘን ማሰብ ማየትና መስማት አይሻም ፡፡ በእርግጥ "የሀዘን" ጥልቀት ቢለያይም ሰዉ ሆኖ ግን ከሀዘን ያመለጠ የለም ፡፡ አንዳንዱ የሀዘን ስሜት ቶሎ ሲረሳ ሌላዉ ግን ልብን ሰብሮ ለዘመናት ማንነታችን ሁኖ አብሮን ይቆያል ፡፡
እና በአጠቃላይ የምናዝንባቸዉ ዋና ዋና ምክንያቶች ምንድናቸዉ ስንል?
፩. የምንወደዉን ነገር ስናጣ ፦ ይህ ዋናዉና ትልቁ ምክኒያት ነዉ ፡፡ የሰዉ ልጅ በጣም የሚያዝነዉ የሚወደዉን ሲያጣ ነዉ (ማለትም የመጀመሪያው ማጣት በሞት ሲሆን ሁለተኛዉ ደሞ በመለያየት ነዉ፡፡ ለዚህ መሰለኝ መለያየት ራሱ ሞት ነዉ ተብሎ የሚወራዉ፡፡ ስለዚህ የቅርብ ቤተሰቡን ፣ ጓደኛዉን ፣ ጎረቤቱን በሞት ሲነጠቅ ሰዉ ትልቅ ሀዘን ዉስጥ ይገባል ፡፡ በመለያየት ደግሞ ከሚወዱት ባል ወይም ሚስት ሲፋቱ ፣ ከፍቅር አጋር ሲለያዩ ብሎም ከሚኖሩበት ቀዬ ለቀዉ ወደ ሌላ ቦታ ሲከትሙ ከለመዱት በመለየትዋ ያዝናሉ ።)
#በሌላ_አገላለፅ ፡- ያለን ነገር (ጥሩ ነገር) ሲወሰድብን
፪.መጥፎ ነገር ሲገጥመን ፦ ይህ ደግሞ ከመጀመሪያዉ ጋር ተመሳሳይ ይመሰል እንጂ የራሱ አንድምታ አለዉ ግን ይሄ በተለይም የሚገናኘዉ (ስንታመም ፣ ሰዋች በተለያየ ምክንያት እኛ ላይ ጉዳት ሲያደርሱ ወይም ሊያደርሱ እንዳሉ ስናዉቅ እና በተጨማሪም ጥሩ ያልሆነ ነገር ሲገጥመን ነዉ፡፡ )
#በሌላ_አገላለፅ ፡- መጥፎ ነገር ሲጨመርብን
፫. ስለነገሮች ያሰብነዉና ነባራዊዉ ሁኔታ ሳይጣጣም ሲቀር ፦ (ይሄ የብዙዋቻችን ችግር ነዉ ፥ ብዙ ግዜ ስለ ሕይወት ፣ አዳዲስ ቦታዋች ፣ ስራና ሰዋች እንዲሆኑ የምናስበዉና ሁነዉ የምናገኛቸዉ ለየቅል ነዉ ስለዚህ ቦታዉ ደርሰን ነገሩን ስናየዉ ሌላ የሀዘን ምክንያት ይሆናል)
#በሌላ_አገላለፅ ፡- ስለ ነገሮች ያለን ጥሩ/መጥፎ አመለካከት ላይ ተቃራኒ እዉነት ሲገጥመን (expectation)
#የምናዝነዉ_በምክንያት_ነዉ !
@psychoet
ሀሙስ #4
#ሰዎች_ሁልጊዜም_የሚሉት_ነገር_አያጡም
Telegram www.tg-me.com/psychoet
አባትና ልጅ ወደ አንድ አካባቢ ረጀም ጉዞ ለማድረግ አህያቸውን ጭነው ከቤታቸው ይወጣሉ፡፡ ጉዞውን እንደጀመሩ ልጅ በአህያው ላይ ቁጭ ብሎ አባት ደግሞ የአህያዋን ልጓም ይዘው በእግራቸው ይጓዙ ጀምር፡፡ ጥቂት እንደተጓዙ ግን የልጅን በአህያ ላይ መቀመጥ የአባትን በእግር መጓዝ የተመለከቱ ሰዎች “አባቱ በእግሩ እየሄደ እንዴት ልጁ በአህያ ይሄዳል? ምን ዓይነት ስነ ምግባር የጎደለው ልጅ ነው?” በማለት ቅሬታቸውን እና ትችታቸውን ሰነዘሩ፡፡ ይህንን እንደ ሰሙ አባት እውነትም ስህተት የሰሩ መስሏቸው ልጃቸውን በእግሩ የአህያዋን ልጓም ይዞ እንዲሄድ አድርገው እሳቸው ደግሞ በአህያ ላይ ወጥተው ጉዟቸውን ቀጠሉ፡፡ ጥቂት እንደተጓዙ አሁን ደግሞ ሰዎች አባት ላይ ትችታቸውን ማዥጎድጎድ ጀመሩ;፡፡ “ምን ዓይነት ጨካኝ አባት ነው? ልጁን በእግሩ እያዳከረ እሱ በአህያ እንዴት ይሄዳል” አሉ፡፡ በዚህም አባት ይደናገጡና ከአህያዋ ላይ በመውረድ እንግዲያውስ ሁለታችንም በእግራችን እንሂድ ተባብለው በእግራቸው ጉዟቸውን ይቀጥላሉ፡፡ ወደ ሌላ መንደር ሲቃረቡ አሁንም አህያዋን ያለ ምንም ጭነት ተዝናንቶ መሄድ እና የአባትና ልጅን በእግር መጓዝ የተመለከቱ የመንደሩ ሰዎች ሌላ ትችት መሰንዘር ጀምሩ፡፡ “ድሮም ሃብት ያላቸው ሰዎች ችግራቸው ይኼ ነው! እንዴት ያላቸውን ነገር መጠቀም እንዳለባቸው አያውቁም” አሉ፡፡
አሁንም ሰውን ማስደስት እንዳልቻሉ እና ልክ እንዳልሆኑ የተሰማቸው አባት እና ልጅ የሚቀጥለው መንደር ሰው አፍ ላለመግባት ሁለቱም በአህያዋ ላይ ወጥተው መጓዛቸውን ቀጠሉ፡፡ ቀጣዩ መንደር እንደደረሱ ግን አባት እና ልጅ የገጠማቸው አሁንም ሌላ ትችት ነው፡፡ “ምን ዓይነት ጨካኝ ሰዎች ናቸው? አንደበት የላትም ብለው ነው? የእግዜር ፍጥረት ላይ ይታያችሁ እስኪ እንዴት ሁለት ሆነው ጀርባዋ ላይ ተዝናንተው ተቀምጠው ይሄዳሉ አንዳቸውን ከተሸከመች አንሶ ነው” አሉ፡፡ አባት እና ልጅ ተደናግጠው ሁለቱም ከአህያዋ ጀርባ ላይ አፍታ እንኳን ሳይቆዩ ወረዱ፡፡ በየደረሱበት ትችት የገጠማቸው አባት እና ልጅም ምን ማድረግ እንደሚገባቸው ከተመካከሩ በኋላ ቢያንስ ከዚህ በኋላ የምናገኛቸውን ሰዎች ማስደሰት ይኖርብናል ብለው በማሰብ አህያዋን ተጋግዘው ለሁለት ተሸክመው ጉዟቸውን አሁንም ይቀጥላሉ፡፡ አህያዋን በመሸከማቸው ምክንያት እጅግ ተዳክመው ወደ ሚቀጥለው መንድር ይደርሳሉ፡፡ አህያ የተሸከሙትን የከተማዋን ሰዎች የተመለከቱት ሰዎች ወገባቸውን ይዘው መሳቅ ጀመሩ፡፡ ምን ዓይነት ጅል ሰዎች ናቸው አህያዋ ላይ ተቀምጠው እንደመሄድ እንዴት አህያ ተሸክመው ይጓዛሉ በማለት ተሳለቁባቸው፡፡ አባትና ልጅም ምንም ነገር ቢያደርጉ ከሰው ትችት ማምለጥ እንደማይችሉ እና ሁልጊዜም ቢሆን ሰዎች የሚተቹት ነገር ፈልገው እንደማያጡ ተረድተው ጉዟቸውን እነሱ ባሻቸው መንገድ ቀጠሉ፡፡
እውነትም ሰዎች ምንጊዜም ቢሆን የሚሉት አንድ ነገር አያጡም፡፡ የምታደርጉትን ነገር ቢወዱትም ባይወዱትም፤ ልክ ነው ብለው ቢያስቡም ባያስቡም ፤ ቢመለከታቸውም ባይመለከታቸውም አንድ የሚሉት ነገር አያጡም፡፡ መፍትሄው የገዛ ራስን ህይወት በራስ ፍላጎት መምራት ነው፡፡ የአንተ/የአንቺ ህይወት የተባለበትም ምክንያት ይኼ ነው፤ አንተ/አንቺ በአሻችሁ መንገድ ትመሩት ዘንድ ነው፡፡
ስለዚህ የትኛውም ጥሩ ነው፣ ዋጋ አለው፣ ይበጀኛል ወዘተ ብላችሁ ከልባችሁ እስካመናችሁ ድረስ ሰዎች ምንም ይበሉ ምን ከማድረግ ወደ ኋላ አትበሉ፡፡
(በኤባ ተስፋዬ)
©zepsychologist
Telegram www.tg-me.com/psychoet
#ሰዎች_ሁልጊዜም_የሚሉት_ነገር_አያጡም
Telegram www.tg-me.com/psychoet
አባትና ልጅ ወደ አንድ አካባቢ ረጀም ጉዞ ለማድረግ አህያቸውን ጭነው ከቤታቸው ይወጣሉ፡፡ ጉዞውን እንደጀመሩ ልጅ በአህያው ላይ ቁጭ ብሎ አባት ደግሞ የአህያዋን ልጓም ይዘው በእግራቸው ይጓዙ ጀምር፡፡ ጥቂት እንደተጓዙ ግን የልጅን በአህያ ላይ መቀመጥ የአባትን በእግር መጓዝ የተመለከቱ ሰዎች “አባቱ በእግሩ እየሄደ እንዴት ልጁ በአህያ ይሄዳል? ምን ዓይነት ስነ ምግባር የጎደለው ልጅ ነው?” በማለት ቅሬታቸውን እና ትችታቸውን ሰነዘሩ፡፡ ይህንን እንደ ሰሙ አባት እውነትም ስህተት የሰሩ መስሏቸው ልጃቸውን በእግሩ የአህያዋን ልጓም ይዞ እንዲሄድ አድርገው እሳቸው ደግሞ በአህያ ላይ ወጥተው ጉዟቸውን ቀጠሉ፡፡ ጥቂት እንደተጓዙ አሁን ደግሞ ሰዎች አባት ላይ ትችታቸውን ማዥጎድጎድ ጀመሩ;፡፡ “ምን ዓይነት ጨካኝ አባት ነው? ልጁን በእግሩ እያዳከረ እሱ በአህያ እንዴት ይሄዳል” አሉ፡፡ በዚህም አባት ይደናገጡና ከአህያዋ ላይ በመውረድ እንግዲያውስ ሁለታችንም በእግራችን እንሂድ ተባብለው በእግራቸው ጉዟቸውን ይቀጥላሉ፡፡ ወደ ሌላ መንደር ሲቃረቡ አሁንም አህያዋን ያለ ምንም ጭነት ተዝናንቶ መሄድ እና የአባትና ልጅን በእግር መጓዝ የተመለከቱ የመንደሩ ሰዎች ሌላ ትችት መሰንዘር ጀምሩ፡፡ “ድሮም ሃብት ያላቸው ሰዎች ችግራቸው ይኼ ነው! እንዴት ያላቸውን ነገር መጠቀም እንዳለባቸው አያውቁም” አሉ፡፡
አሁንም ሰውን ማስደስት እንዳልቻሉ እና ልክ እንዳልሆኑ የተሰማቸው አባት እና ልጅ የሚቀጥለው መንደር ሰው አፍ ላለመግባት ሁለቱም በአህያዋ ላይ ወጥተው መጓዛቸውን ቀጠሉ፡፡ ቀጣዩ መንደር እንደደረሱ ግን አባት እና ልጅ የገጠማቸው አሁንም ሌላ ትችት ነው፡፡ “ምን ዓይነት ጨካኝ ሰዎች ናቸው? አንደበት የላትም ብለው ነው? የእግዜር ፍጥረት ላይ ይታያችሁ እስኪ እንዴት ሁለት ሆነው ጀርባዋ ላይ ተዝናንተው ተቀምጠው ይሄዳሉ አንዳቸውን ከተሸከመች አንሶ ነው” አሉ፡፡ አባት እና ልጅ ተደናግጠው ሁለቱም ከአህያዋ ጀርባ ላይ አፍታ እንኳን ሳይቆዩ ወረዱ፡፡ በየደረሱበት ትችት የገጠማቸው አባት እና ልጅም ምን ማድረግ እንደሚገባቸው ከተመካከሩ በኋላ ቢያንስ ከዚህ በኋላ የምናገኛቸውን ሰዎች ማስደሰት ይኖርብናል ብለው በማሰብ አህያዋን ተጋግዘው ለሁለት ተሸክመው ጉዟቸውን አሁንም ይቀጥላሉ፡፡ አህያዋን በመሸከማቸው ምክንያት እጅግ ተዳክመው ወደ ሚቀጥለው መንድር ይደርሳሉ፡፡ አህያ የተሸከሙትን የከተማዋን ሰዎች የተመለከቱት ሰዎች ወገባቸውን ይዘው መሳቅ ጀመሩ፡፡ ምን ዓይነት ጅል ሰዎች ናቸው አህያዋ ላይ ተቀምጠው እንደመሄድ እንዴት አህያ ተሸክመው ይጓዛሉ በማለት ተሳለቁባቸው፡፡ አባትና ልጅም ምንም ነገር ቢያደርጉ ከሰው ትችት ማምለጥ እንደማይችሉ እና ሁልጊዜም ቢሆን ሰዎች የሚተቹት ነገር ፈልገው እንደማያጡ ተረድተው ጉዟቸውን እነሱ ባሻቸው መንገድ ቀጠሉ፡፡
እውነትም ሰዎች ምንጊዜም ቢሆን የሚሉት አንድ ነገር አያጡም፡፡ የምታደርጉትን ነገር ቢወዱትም ባይወዱትም፤ ልክ ነው ብለው ቢያስቡም ባያስቡም ፤ ቢመለከታቸውም ባይመለከታቸውም አንድ የሚሉት ነገር አያጡም፡፡ መፍትሄው የገዛ ራስን ህይወት በራስ ፍላጎት መምራት ነው፡፡ የአንተ/የአንቺ ህይወት የተባለበትም ምክንያት ይኼ ነው፤ አንተ/አንቺ በአሻችሁ መንገድ ትመሩት ዘንድ ነው፡፡
ስለዚህ የትኛውም ጥሩ ነው፣ ዋጋ አለው፣ ይበጀኛል ወዘተ ብላችሁ ከልባችሁ እስካመናችሁ ድረስ ሰዎች ምንም ይበሉ ምን ከማድረግ ወደ ኋላ አትበሉ፡፡
(በኤባ ተስፋዬ)
©zepsychologist
Telegram www.tg-me.com/psychoet
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
#ክፍል_4
www.tg-me.com/psychoet (በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ)
የማስታወስና የመርሳት ችሎታ ! /Memory and Forgetting /
_________
የሰው ልጅ ካሉት ረቂቅ ነገሮች አንዱና ዋነኛው ነገሮችን የማስታወስ ችሎታው ነዉ ፡፡ አስባችሁታል ነገሮችን ማስታወስ ባንችል ይቺ አለም ምን ልትሆን እንደምንትችል ? ጠቅላላውን መርሳት ትተነው ከቤታችን ስንወጣ እረስተናቸው የወጣናቸው ቁልፎች ፣ መረጃዎች ... ምን ያህል እንደሚያበሳጩን ይታወቃል ፡፡ በተማሪነት ጊዜያችንም ፈተና ላይ ስንቶቻችነን ነን ይሄንንማ አጥንቼው ነበር ብለን ከጥያቄው ጋር ለብዙ ሰአት ተፉጠን ሳንሰራው ከወጣን በኀላ መጸሐፍ ስናገላብጥ "ይህን እንዴት እረሳሁት?" ብለን የተቆጨን?! ብቻ ከመርሳት ጋር ብዙ ቡዙ ገጠመኞች ሁላችን ጋር አለ ፡፡ ብዙ ጊዜ "ልበ ቢስ !" የተባለ ሰውም የመርሳትን ውጤት ጠንቅቆ ያውቃል ፡፡
ዛሬ ታዲያ ስለዚህ ወሳኝ ነገሮች የማስታወስና የመዘንጋት ሂደት ሳይኮሎጂ ምን ይላል የሚለውን በአጭሩ እንመለከታለን ፡፡ የምታነቡትን ሳትረሱ በደንብ አንብቡት 😉
_________
አዕምሮውአችን የሚሰራው ዋነኛ ነገር ይህ መረጃዎችን በተለያዩ ነርቮች አማካኝነት የመቀበል የማስቀመጥና የማስታወስ ስራ ነው ፡፡ ይህ ሁሉ ሂደት ግን ቅደም ተከተሉን ጠብቆ የሚከናወንና መረጃዎችን ከማስገባት ፣ ማስቀመጥ እስከ ማስታወስ/ አውጥቶ መጠቀም የሚደርስ ስርዓት ነው ፡፡
ስለ ማስታወስ ስናወራ #ሁለት ወሳኝ #ስርአቶችን እናነሳለን ፡፡ እነዚህም
1. የማስታወስ #ሂደት/ዘዴ (Process )
2. የማስታወስ #አወቃቀር (structure ) ናቸው ፡፡
_________
1. የመጀመሪያው ማስታወስ ሂደት/ ዘዴ (process) መረጃዎችን የመሰብሰብ የመያዝና መልሶ የመጠቀም #ሶስት ቅደም ተከተሎች አሉት ፡፡ እነርሱም :-
1.Encoding / መረጃዎችን ማስገባት /
2.Storage / መረጃዎችን ማከማቸት /
3.Retrieval / የተከማቹ መረጃዎችን መመለስ (ማውጣት )/
1.Encoding / መረጃዎችን ማስገባት / በዚህ ሂደት ማንኛውንም የምንሰማቸው የምናያቸዉ ... ( በተለያዩ የስሜት አካሎቻን የሚገቡ መረጃዎች ) ለአጠቃቀም በሚመች ሁኔታ ወደ አዕምሮአችን የሚገቡበት ነው ፡፡
2.Storage / መረጃዎችን ማከማቸት / በዚህ ሂደት ማናቸውም የገቡ መረጃዎች የሚከማቹበት ሂደት ነው ፡፡ ለምሳሌ ኮምፒዩተር ላይ አንድ ነገር ሰርተን የሆነ ቦታ ላይ #save ካላደረግነው መልሰን አናገኘውም ፡፡ እንዲሁም መረጃዎች በአግባቡ አዕምሮአችን ውስጥ Store ካልተደረጉ ልናገኛቸው አንችልም ፡፡ አብዛኛውም "የመርሳት " ችግር የሚመጣው በዚህ የተነሳ ነው ፡፡
3.Retrieval / የተከማቹ መረጃዎችን መመለስ (ማውጣት )/ በዚህ ሂደት ደግሞ ከተለያዩ የገቡ መረጃዎች መካከል መርጠን ለተለያዩ ነገሮች የምንጠቀምበት ሁኔታ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፦ ካጠናነው መካከል አንድ ጥያቄ ለመስራት የግድ ሁሉንም ማስታወስ አያስፈልግም አዕምሮአችን መርጦ የሚገናኘውን መረጃ ይሰጠናል ፡፡ ሰዎችን ስናገኝ ትዝ የሚለን ስለነሱ ያለን ያስቀመጥነው መረጃ እንጂ (ከነሱ ጋር የማይያያዝ ታሪክ አይደለም ) ። ይህ የማስታወስ የመጨረሻው ሂደት ነው ፡፡
_________
2. ሁለተኛው የማስታወስ #አወቃቀር (structure ) ነው
ይቀጥላል ...
✍በሚቀጥለው ሳምንት ማክሰኞ (02/03/13 )ማታ 2:00 እቀጥለዋለሁ ....
✍ #ቅዳሜ ደግሞ በተለመደው ሰአታችን በልዩ ፕሮግራም እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ ደግሞም መርሳትን እቀንሳለሁ በተጨማሪ መጥፎ ትዝታዎችን እንዴት አርጌ እረሳለሁ ለምትሉ በሚቀጥለው ሳምንት #ቅዳሜ በልዩ ፕሮግራም መፍትሔዎችን ይዤ እቀርባለሁ ፡፡________
❖ ❖_____❖ ❖
Source:- Different psychology text books and Addis Ababa University teaching material
ማንኛውም ጥያቄ / ተጨማሪ ሀሳቦች Comment ማረግ ይቻላል ፡፡
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
THIS IS MY TELEGRAM CHANNEL :- YOU CAN Join and get BOOKS there .
🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
🚕 www.tg-me.com/Psychoet 👍
🚗 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
ብዙ ሰዎች በዚህ ጊዜ በተለያዩ ምክንያቶች የማስታወስ አቅማቸው እየቀነሰ ስለሆነ #Share አርጉት !
www.tg-me.com/psychoet (በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ)
የማስታወስና የመርሳት ችሎታ ! /Memory and Forgetting /
_________
የሰው ልጅ ካሉት ረቂቅ ነገሮች አንዱና ዋነኛው ነገሮችን የማስታወስ ችሎታው ነዉ ፡፡ አስባችሁታል ነገሮችን ማስታወስ ባንችል ይቺ አለም ምን ልትሆን እንደምንትችል ? ጠቅላላውን መርሳት ትተነው ከቤታችን ስንወጣ እረስተናቸው የወጣናቸው ቁልፎች ፣ መረጃዎች ... ምን ያህል እንደሚያበሳጩን ይታወቃል ፡፡ በተማሪነት ጊዜያችንም ፈተና ላይ ስንቶቻችነን ነን ይሄንንማ አጥንቼው ነበር ብለን ከጥያቄው ጋር ለብዙ ሰአት ተፉጠን ሳንሰራው ከወጣን በኀላ መጸሐፍ ስናገላብጥ "ይህን እንዴት እረሳሁት?" ብለን የተቆጨን?! ብቻ ከመርሳት ጋር ብዙ ቡዙ ገጠመኞች ሁላችን ጋር አለ ፡፡ ብዙ ጊዜ "ልበ ቢስ !" የተባለ ሰውም የመርሳትን ውጤት ጠንቅቆ ያውቃል ፡፡
ዛሬ ታዲያ ስለዚህ ወሳኝ ነገሮች የማስታወስና የመዘንጋት ሂደት ሳይኮሎጂ ምን ይላል የሚለውን በአጭሩ እንመለከታለን ፡፡ የምታነቡትን ሳትረሱ በደንብ አንብቡት 😉
_________
አዕምሮውአችን የሚሰራው ዋነኛ ነገር ይህ መረጃዎችን በተለያዩ ነርቮች አማካኝነት የመቀበል የማስቀመጥና የማስታወስ ስራ ነው ፡፡ ይህ ሁሉ ሂደት ግን ቅደም ተከተሉን ጠብቆ የሚከናወንና መረጃዎችን ከማስገባት ፣ ማስቀመጥ እስከ ማስታወስ/ አውጥቶ መጠቀም የሚደርስ ስርዓት ነው ፡፡
ስለ ማስታወስ ስናወራ #ሁለት ወሳኝ #ስርአቶችን እናነሳለን ፡፡ እነዚህም
1. የማስታወስ #ሂደት/ዘዴ (Process )
2. የማስታወስ #አወቃቀር (structure ) ናቸው ፡፡
_________
1. የመጀመሪያው ማስታወስ ሂደት/ ዘዴ (process) መረጃዎችን የመሰብሰብ የመያዝና መልሶ የመጠቀም #ሶስት ቅደም ተከተሎች አሉት ፡፡ እነርሱም :-
1.Encoding / መረጃዎችን ማስገባት /
2.Storage / መረጃዎችን ማከማቸት /
3.Retrieval / የተከማቹ መረጃዎችን መመለስ (ማውጣት )/
1.Encoding / መረጃዎችን ማስገባት / በዚህ ሂደት ማንኛውንም የምንሰማቸው የምናያቸዉ ... ( በተለያዩ የስሜት አካሎቻን የሚገቡ መረጃዎች ) ለአጠቃቀም በሚመች ሁኔታ ወደ አዕምሮአችን የሚገቡበት ነው ፡፡
2.Storage / መረጃዎችን ማከማቸት / በዚህ ሂደት ማናቸውም የገቡ መረጃዎች የሚከማቹበት ሂደት ነው ፡፡ ለምሳሌ ኮምፒዩተር ላይ አንድ ነገር ሰርተን የሆነ ቦታ ላይ #save ካላደረግነው መልሰን አናገኘውም ፡፡ እንዲሁም መረጃዎች በአግባቡ አዕምሮአችን ውስጥ Store ካልተደረጉ ልናገኛቸው አንችልም ፡፡ አብዛኛውም "የመርሳት " ችግር የሚመጣው በዚህ የተነሳ ነው ፡፡
3.Retrieval / የተከማቹ መረጃዎችን መመለስ (ማውጣት )/ በዚህ ሂደት ደግሞ ከተለያዩ የገቡ መረጃዎች መካከል መርጠን ለተለያዩ ነገሮች የምንጠቀምበት ሁኔታ ነው ፡፡ ለምሳሌ ፦ ካጠናነው መካከል አንድ ጥያቄ ለመስራት የግድ ሁሉንም ማስታወስ አያስፈልግም አዕምሮአችን መርጦ የሚገናኘውን መረጃ ይሰጠናል ፡፡ ሰዎችን ስናገኝ ትዝ የሚለን ስለነሱ ያለን ያስቀመጥነው መረጃ እንጂ (ከነሱ ጋር የማይያያዝ ታሪክ አይደለም ) ። ይህ የማስታወስ የመጨረሻው ሂደት ነው ፡፡
_________
2. ሁለተኛው የማስታወስ #አወቃቀር (structure ) ነው
ይቀጥላል ...
✍በሚቀጥለው ሳምንት ማክሰኞ (02/03/13 )ማታ 2:00 እቀጥለዋለሁ ....
✍ #ቅዳሜ ደግሞ በተለመደው ሰአታችን በልዩ ፕሮግራም እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ ደግሞም መርሳትን እቀንሳለሁ በተጨማሪ መጥፎ ትዝታዎችን እንዴት አርጌ እረሳለሁ ለምትሉ በሚቀጥለው ሳምንት #ቅዳሜ በልዩ ፕሮግራም መፍትሔዎችን ይዤ እቀርባለሁ ፡፡________
❖ ❖_____❖ ❖
Source:- Different psychology text books and Addis Ababa University teaching material
ማንኛውም ጥያቄ / ተጨማሪ ሀሳቦች Comment ማረግ ይቻላል ፡፡
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
THIS IS MY TELEGRAM CHANNEL :- YOU CAN Join and get BOOKS there .
🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
🚕 www.tg-me.com/Psychoet 👍
🚗 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
ብዙ ሰዎች በዚህ ጊዜ በተለያዩ ምክንያቶች የማስታወስ አቅማቸው እየቀነሰ ስለሆነ #Share አርጉት !
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂ pinned «⚠️⚠️⚠️⚠️ ይሄን ሰሞን በከተማችን የተለያዩ ቦታዎች ራስን ማጥፋት በዝቷል። በተለይ በአፍላው እድሜ በሚገኙ ወጣቶች ዘንድ ራስን ማጥፋት በጣም እየጨመረ ነው። እባካችሁ ራሴን ላጠፋ ነው ወይም መሮኛል ብሎ ለፖሰተ ሰው ብታቁትም ባታውቁትም አብሮነታችሁን ድጋፋችሁን አሳዩ እንጂ ቀልድ አትቀልዱ። ለቀልድና ጨዋታ ብዙ የተሻለ ቦታ አለ። በቅርብ የምናቃቸው ሰዎች መሞታቸው ሲገለፅ የአብዛኛው ጓደኞቻቸው…»
ሀሙስ #5
#ህይወትን_በአዲስ_እይታ
www.tg-me.com/psychoet
ብዙዎቻችን ህይወትን የምንደርስበት ግብ አድርገን ፣ነገ የምናገኘው፣ ከልፋት በኋላ የምንቀዳጀው፣ ከአድማስ ባሻገር ያለ የቅርብ ሩቅ አድርገን እንስለዋለን። ይህ ግን ዛሬን እንደ መራራው ኮሶ መድኃኒት እየተጋትን ነገን በሰማይ እናዳለችው ወተቷን እንደማናየው ላም እየናፈቅን የቅዠት ኑሮ፣ በተስፋ መቁረጥ የታጨቀ፣ መፍጨርጨር የተሞላበት ግቡን ቀና ብሎ የሚያይ ግን የችግሮች እንቅፋት የሚያገላድፈው እይታችን ነው። ይህንን እይታ የኑሮ መሰረታቸው አድርገው የትዳር አጋራቸውን ያለፍቃዳቸው የራቁ፣ ልጆቻቸውን የማይንከባከቡ፣ ለእራሳቸው በቂ ጊዜ የማይሰጡ፣ ነፍሳቸው የወደደችውን ነገር ማድረግ እንደ ቅንጦት የሚቆጥሩ ሞልተዋል። ይህ ደግሞ በስተመጨረሻ ቁሳዊ የሆነ ማንነት አሳቅፎ ብቻችንን ያስቀረናል።
ግን እስኪ ደግሞ በዚህ በኩል እንመልከተው! ህይወት ግብ ሳይሆን መንገድ ነው። እራሳችንን እያወቅን የምንጓዝበት፣ በመኖራችን ለውጥ የምናመጣበት፣ በስህተታችን ተምረን የምንቀየርበት፣ በገጠመኞች የተሞላ ወደ ተሻለ ማንነት የሚደረግ ጉዞ። ይህን እይታ ከያዝን ለነገ መኖርን እናቆማለን ማለት ሳይሆን ነገን እያሰብን ዛሬን እስከነ ጭራሹ ከመዘንጋት እንላቀቃለን። ግለኝነትን ያተኮረ የራሴ ጥቅም ብቻ እያልን በሰዎች ጫንቃ ላይ በመወጣጣት እኔን ብቻ ላኑር ከሚል ርካሽ አስተሳሰብ ከላያችን ላይ አራግፈን በዛሬ ውስጥ እራሳችንን ማግኘት ያስችለናል።
ዛሬ ጊዜ ያልሰጠናቸው ቤተሰቦቻችን ነገ “እንደዛ ስለፋ የነበረው አንተ የሻለ ኑሮ እንድትኖር በማሰብ ነው” “እንዲህ እንድትንደላቀቂ ብዬ ነው ቀን ከለሊት ስለፋ የነበረው” የሚል የየዋህነት አስተሳሰብ ያሳጣናቸውን ፍቅር እና አብሮነት አይተካም። ገንዘብ ለልጆቻችን ጃኬትን እንጂ ማቀፍ የሚሰጠውን የደህነትን ስሜት አይገዛም። ገንዘብ ውድ የሆነ ስጦታን እንጂ ከትዳር አጋራችን ጋር የምናሳልፈውን ጊዜ አይገዛም፣ ገንዘብ አልጋን እንጂ እንቅልፍን አይገዛም፣ ገንዘብ ምግብን እንጂ የምግብ ፍላጎትን አይገዛም። ስለዚህ በእኛነታችን የምንሰጣቸውን፣ የገንዘብ ቁልል የማይገዛቸውን፣ የመኖር ሃብቶች፣ የህይወት ስጦታዎች የሆኑትን እኚህን የዛሬ ውጤቶችን አሳጥተናቸው ነገ ገንዘብ ብንሰጣቸው ዋጋው ምንም ነው።
ህይወታችንን ግብ አድርገን ከምንስለው በዕለት ተዕለት ኑሮዋችን ውስጥ የምናደርጋቸው ማናቸውም ቁርኝቶች ድምር መሆኑን ብናምን ይህ አዲስ እይታ የብርሃን ጮራ በህይወታችን ላይ ይፈነጥቅልናል።
(ዘመነ ቴዎድሮስ) ©psychologist
www.tg-me.com/psychoet
#ህይወትን_በአዲስ_እይታ
www.tg-me.com/psychoet
ብዙዎቻችን ህይወትን የምንደርስበት ግብ አድርገን ፣ነገ የምናገኘው፣ ከልፋት በኋላ የምንቀዳጀው፣ ከአድማስ ባሻገር ያለ የቅርብ ሩቅ አድርገን እንስለዋለን። ይህ ግን ዛሬን እንደ መራራው ኮሶ መድኃኒት እየተጋትን ነገን በሰማይ እናዳለችው ወተቷን እንደማናየው ላም እየናፈቅን የቅዠት ኑሮ፣ በተስፋ መቁረጥ የታጨቀ፣ መፍጨርጨር የተሞላበት ግቡን ቀና ብሎ የሚያይ ግን የችግሮች እንቅፋት የሚያገላድፈው እይታችን ነው። ይህንን እይታ የኑሮ መሰረታቸው አድርገው የትዳር አጋራቸውን ያለፍቃዳቸው የራቁ፣ ልጆቻቸውን የማይንከባከቡ፣ ለእራሳቸው በቂ ጊዜ የማይሰጡ፣ ነፍሳቸው የወደደችውን ነገር ማድረግ እንደ ቅንጦት የሚቆጥሩ ሞልተዋል። ይህ ደግሞ በስተመጨረሻ ቁሳዊ የሆነ ማንነት አሳቅፎ ብቻችንን ያስቀረናል።
ግን እስኪ ደግሞ በዚህ በኩል እንመልከተው! ህይወት ግብ ሳይሆን መንገድ ነው። እራሳችንን እያወቅን የምንጓዝበት፣ በመኖራችን ለውጥ የምናመጣበት፣ በስህተታችን ተምረን የምንቀየርበት፣ በገጠመኞች የተሞላ ወደ ተሻለ ማንነት የሚደረግ ጉዞ። ይህን እይታ ከያዝን ለነገ መኖርን እናቆማለን ማለት ሳይሆን ነገን እያሰብን ዛሬን እስከነ ጭራሹ ከመዘንጋት እንላቀቃለን። ግለኝነትን ያተኮረ የራሴ ጥቅም ብቻ እያልን በሰዎች ጫንቃ ላይ በመወጣጣት እኔን ብቻ ላኑር ከሚል ርካሽ አስተሳሰብ ከላያችን ላይ አራግፈን በዛሬ ውስጥ እራሳችንን ማግኘት ያስችለናል።
ዛሬ ጊዜ ያልሰጠናቸው ቤተሰቦቻችን ነገ “እንደዛ ስለፋ የነበረው አንተ የሻለ ኑሮ እንድትኖር በማሰብ ነው” “እንዲህ እንድትንደላቀቂ ብዬ ነው ቀን ከለሊት ስለፋ የነበረው” የሚል የየዋህነት አስተሳሰብ ያሳጣናቸውን ፍቅር እና አብሮነት አይተካም። ገንዘብ ለልጆቻችን ጃኬትን እንጂ ማቀፍ የሚሰጠውን የደህነትን ስሜት አይገዛም። ገንዘብ ውድ የሆነ ስጦታን እንጂ ከትዳር አጋራችን ጋር የምናሳልፈውን ጊዜ አይገዛም፣ ገንዘብ አልጋን እንጂ እንቅልፍን አይገዛም፣ ገንዘብ ምግብን እንጂ የምግብ ፍላጎትን አይገዛም። ስለዚህ በእኛነታችን የምንሰጣቸውን፣ የገንዘብ ቁልል የማይገዛቸውን፣ የመኖር ሃብቶች፣ የህይወት ስጦታዎች የሆኑትን እኚህን የዛሬ ውጤቶችን አሳጥተናቸው ነገ ገንዘብ ብንሰጣቸው ዋጋው ምንም ነው።
ህይወታችንን ግብ አድርገን ከምንስለው በዕለት ተዕለት ኑሮዋችን ውስጥ የምናደርጋቸው ማናቸውም ቁርኝቶች ድምር መሆኑን ብናምን ይህ አዲስ እይታ የብርሃን ጮራ በህይወታችን ላይ ይፈነጥቅልናል።
(ዘመነ ቴዎድሮስ) ©psychologist
www.tg-me.com/psychoet
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
#ክፍል_5
www.tg-me.com/psychoet (በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ)
ማስታወስና የመርሳት ! /Memory and Forgetting /part II
.....ከባለፈው የቀጠለ
በጣም ከሚያስቀኝ ገጠመኞቼ መካከል ስለ አንድ ደስ ስለሚል ነገር እያሰብኩ ለአፍታ ሰው ካናገርኩ / ለሰው ጥያቀቄ መልስ ከሰጠሁ በኅላ መልሼ ምን እያሰብኩ እንደነበረ የሚጠፋብኝ ነገር ነው ፡፡ ከዛ እሱን ለማስታወስ እረጅም ጊዜ ይወስድብኛል ደሞ እኮ የሚገርመኝ ሀሳቡ ምንም ይሁን ምን አዕምሮዬ በጎን "የጣም ደስ የሚል ነገር እያሰብክ ነበር እንዴት ትረሳዋለህ ? ! " እያለ የሚጎተጉተኝ ነገር ነው ።
ሌላው ደግሞ ከሰው ጋር ተቀጣጥሬ ካፌ / የሆነ ቦታ የሚገርም ወሬ ተመስጠን እያወራን በመሀል ወንበር ሲወድቅ / አስተናጋጅ መቶ ሲያዋራን / ወጣ ያለ ድምፅ ከካፌው ስንሰማ ትኩረታችን ወደዛ ሂዶ ስንመለስ ምን እያወራን እንደነበር ይጠፋናል ፡፡ ከዛ እንደዚህ እንላለን " ምን እያወራሁ ነበር .... "
በሉ መልካም ንባብ ይሁንላችሁ እኔም ስለ ምን ላስተምር እንደነበር ሳልረሳ ስለማስታወስ የጀመርኩትን ትምህርት ልቀጥል...
_________
አዕምሮውአችን የሚሰራው ዋነኛ ነገር ይህ መረጃዎችን በተለያዩ ነርቮች አማካኝነት የመቀበል የማስቀመጥና የማስታወስ ስራ ነው ፡፡ ይህ ሁሉ ሂደት ግን ቅደም ተከተሉን ጠብቆ የሚከናወንና መረጃዎችን ከማስገባት ፣ ማስቀመጥ እስከ ማስታወስ/ አውጥቶ መጠቀም የሚደርስ ስርዓት ነው ፡፡
1. የመጀመሪያው ማስታወስ ሂደት/ ዘዴ (process) ባለፈው ክፍል ተመልክተናል ዛሬ ደግሞ ስለ ማስታወስ #አወቃቀር (structure ) እንመለከታለን ፡፡
_________
2. ሁለተኛው የማስታወስ #አወቃቀር #ደረጃ #ቅርፅ
(structure ) ነው
በዚህ ስርአት መረጃዎች እንዴት እንደሚገለፁ ፣ እንደሚሰበሰቡና ለብዙ ጊዜ ሳይጠፉ እንደሚቆዩ ይጠናል ፡፡ማስታወስ ትልቅ ሂደትና ችሎታ ያለው ረቂቅ የአዕምሮ ስራ ነው ፡፡
Atkinson and Shiffrin የተባሉ ባለሙያዎች ያረቀቁትን ባለ #3 ደረጃ የማስታወስ አወቃቀር እንመልከት ፡፡
✍1.Memory /Sensory Register (በስሜት ሕዋሶቻችን የገቡ መረጃዎችን መዝጋቢ)
✍2.Shory-Term Memory / STM ( አጭር - ጊዜ ትዝታ )
✍3.Long-Term Memry / LTM (የረጅም - ጊዜ ትዝታ)
_________
✍1.Memory /Sensory Register (በስሜት ሕዋሶቻችን የገቡ መረጃዎችን መዝጋቢ)
በዚህ ደረጃ የገቡ መረጃዎች ተመርጠው ወደ 2ኛ ክፍል (STM) የሚገቡ ሲሆን ሌሎች የማያስፈልጉ መረጃዎች እዚሁ ይጠፉሉ ፡፡ በዚህ ጊዜ ያየናቸው በ 1 ሰከንድ የሰማናቸው ደግሞ ቢበዛ 2 ሰከንድ ይቆያሉ ፡፡
✍2.Shory-Term Memory / STM ( አጭር - ጊዜ ትዝታ )
ከመጀመሪያው ደረጃ ትኩረታችንን ስበዉ ተመርጠው ወደዚህ የገቡት መረጃዎች ይከማቻሉ ፡፡ ይህ ደረጃ ለማሰብ ፣ ለማንበብ ፣ ለመናገር እንዲሁም ችግሮችን ለመፍታት ወሳኝ ደረጃ ነው ፡፡ ይህ ደረጃ ሌላ በርካታ አጠራሮች አሉት እነዚህም working memory / Primary memory / Active memory ... ይህ ሁሉ አገላለፅ ምን ያህል ንቁ ትዝታ መዋቅር እንደሆነ ለማሳየት ነው ፡፡
ይህ የአጭር ጊዜ ትዝታ #4 አራት መለያዎች አሉት፡፡
1.Active / ንቁ ፦
ይህ አንድ ሰው በንቃተ አዕምሮው የሚሰራው መሆኑንና አዳዲስ መረጃዎችን ለማገናዘብ ብሎም የድሮ አስፈላጊ ትውስታዎችን የሚታወስበት ነው፡፡
2.Rapid Accessibility / ፈጣን ተደራሽ ፦
በዚህ ያሉ መረጃዎች በቀላሉ /3ኛ ደረጃ LTM/ ካሉት ይልቅ ቶሎ የሚታወሱና ለጥቅም የሚውሉ ናቸው ፡፡
ለምሳሌ :- አንድ ቁም ሳጥን ውስጥ ካለ እቃና ጠረጴዛ ላይ ካለ ቶሎ በቀላሉ የምናገኘው ፊት ለፊት ጠረጴዛ ላይ የተቀመጠውን ነው ፡፡
3.Preserve the temporal sequence of information ፦
ሌላው መለያ መረጃዎች የሚቀመጡት ጊዜያዊ በሆነ መንገድ ቅደም ተከተላቸውን ጠብቀዉ ነው ፡፡
4. Limited Capacity / የተወሰነ መጠን ፦
ይህ የትውስታ ክፍል የተወሰነ መረጃ ብቻ ነው መያዝ የሚችለው ፡፡ George Miller (1956) እንዳስቀመጠው አቅሙ ( 7+- 2 ነው ) ማለትም ከ #5 እስከ #9 መረጃዎችን ብቻ ነው ሊይዝ የሚችለው ፡፡
በአጠቃላይ መረጃዎቻ በዚህ ደረጃ የሚቆዩት ቢበዛ #30 ሰከንድ ነው ፡፡
ሁላችንም እንደሚያጋጥመን ጠይቀን በቃላችን የያዝናቸውን ስልኮች ከአፍታ በኅላ ሌላ ተጨማሪ መረጃዎች ሲመጡ እንረሳቸዋለን ፡፡
✍3.Long-Term Memry / LTM (የረጅም - ጊዜ ትዝታ)
ይህ መዋቅር መረጃዎች በአንጻራዊነት ለረጅም ጊዜ የሚቆዩበት ሁኔታ ነው ፡፡ መጠኑም ወሰን የሌለውና አሁን እንዳሉት ኮምፒዩተሮች ይህን ያህል መረጃ ይይዛል ተብሎ የማይቀመጥ ነው ፡፡ በዚህ የተከማቸው ትውስታ / ትዝታ እኛነታችንን የሚወስን ስለ እራሳችን ያለንን አወንታዊም ሆነ አሉታዊ አስተሳሰብ የሚይዝ ፣ ስለ ከባቢያችን ስለ ሁኔታዎች ስለ ሕይወት ባጠቃላይ ማንነታችንን ሁሉ የምናስቀምጥበት መዋቅር ነው ፡፡ መረጃዎች እዚህ የሚገቡት በብዙ ሂደት ነው ፡፡ በዚህ የተከማቹ መረጃዎች ለቀናት ፣ ለሳምንታት ፣ ለወራት ላመታት እንዲሁም ለሕይወት ዘመናችን ከኛ ጋር ይቆያሉ ፡፡
የሰው አስተሳሰብና አመለካከት ከትውስታ ይገነባል ፡፡ ለዚህ ነው ከምትሰሙት / ከምታዩት ክፉ ነገር ተጠበቁ የሚባለው፡፡ ምክንያቱም ክፉ ነገር ሲሰማ ሲያይ ሲለማመድ ያደገ ሰው ትውስታው የሚሆነው ያ ወደ ውስጡ የገባው ነገር ነው ፡፡ ያ የገባው ነገር ደግሞ ....
ይቀጥላል ...
_________
✍ #ቀጣዩን ቅዳሜ በተለመደው ሰአታችን በልዩ ፕሮግራም እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ ደግሞም መርሳትን እቀንሳለሁ በተጨማሪ መጥፎ ትዝታዎችን እንዴት በሂደት እረሳለሁ የሚሉትን መፍትሔዎችን አጠቃልዬ ይዤ እቀርባለሁ ፡፡___________
ሙሉውን ማንበብ ለሚፈልግ Telegram ቻናሌ post ያረኩትን PDF . www.tg-me.com/psychoet አንብቡት
❖ ❖_____❖ ❖
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
TELEGRAM 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
የሚረሳ ጓደኛ ካላችሁ ላኩለት ፡፡ 😉
www.tg-me.com/psychoet (በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ)
ማስታወስና የመርሳት ! /Memory and Forgetting /part II
.....ከባለፈው የቀጠለ
በጣም ከሚያስቀኝ ገጠመኞቼ መካከል ስለ አንድ ደስ ስለሚል ነገር እያሰብኩ ለአፍታ ሰው ካናገርኩ / ለሰው ጥያቀቄ መልስ ከሰጠሁ በኅላ መልሼ ምን እያሰብኩ እንደነበረ የሚጠፋብኝ ነገር ነው ፡፡ ከዛ እሱን ለማስታወስ እረጅም ጊዜ ይወስድብኛል ደሞ እኮ የሚገርመኝ ሀሳቡ ምንም ይሁን ምን አዕምሮዬ በጎን "የጣም ደስ የሚል ነገር እያሰብክ ነበር እንዴት ትረሳዋለህ ? ! " እያለ የሚጎተጉተኝ ነገር ነው ።
ሌላው ደግሞ ከሰው ጋር ተቀጣጥሬ ካፌ / የሆነ ቦታ የሚገርም ወሬ ተመስጠን እያወራን በመሀል ወንበር ሲወድቅ / አስተናጋጅ መቶ ሲያዋራን / ወጣ ያለ ድምፅ ከካፌው ስንሰማ ትኩረታችን ወደዛ ሂዶ ስንመለስ ምን እያወራን እንደነበር ይጠፋናል ፡፡ ከዛ እንደዚህ እንላለን " ምን እያወራሁ ነበር .... "
በሉ መልካም ንባብ ይሁንላችሁ እኔም ስለ ምን ላስተምር እንደነበር ሳልረሳ ስለማስታወስ የጀመርኩትን ትምህርት ልቀጥል...
_________
አዕምሮውአችን የሚሰራው ዋነኛ ነገር ይህ መረጃዎችን በተለያዩ ነርቮች አማካኝነት የመቀበል የማስቀመጥና የማስታወስ ስራ ነው ፡፡ ይህ ሁሉ ሂደት ግን ቅደም ተከተሉን ጠብቆ የሚከናወንና መረጃዎችን ከማስገባት ፣ ማስቀመጥ እስከ ማስታወስ/ አውጥቶ መጠቀም የሚደርስ ስርዓት ነው ፡፡
1. የመጀመሪያው ማስታወስ ሂደት/ ዘዴ (process) ባለፈው ክፍል ተመልክተናል ዛሬ ደግሞ ስለ ማስታወስ #አወቃቀር (structure ) እንመለከታለን ፡፡
_________
2. ሁለተኛው የማስታወስ #አወቃቀር #ደረጃ #ቅርፅ
(structure ) ነው
በዚህ ስርአት መረጃዎች እንዴት እንደሚገለፁ ፣ እንደሚሰበሰቡና ለብዙ ጊዜ ሳይጠፉ እንደሚቆዩ ይጠናል ፡፡ማስታወስ ትልቅ ሂደትና ችሎታ ያለው ረቂቅ የአዕምሮ ስራ ነው ፡፡
Atkinson and Shiffrin የተባሉ ባለሙያዎች ያረቀቁትን ባለ #3 ደረጃ የማስታወስ አወቃቀር እንመልከት ፡፡
✍1.Memory /Sensory Register (በስሜት ሕዋሶቻችን የገቡ መረጃዎችን መዝጋቢ)
✍2.Shory-Term Memory / STM ( አጭር - ጊዜ ትዝታ )
✍3.Long-Term Memry / LTM (የረጅም - ጊዜ ትዝታ)
_________
✍1.Memory /Sensory Register (በስሜት ሕዋሶቻችን የገቡ መረጃዎችን መዝጋቢ)
በዚህ ደረጃ የገቡ መረጃዎች ተመርጠው ወደ 2ኛ ክፍል (STM) የሚገቡ ሲሆን ሌሎች የማያስፈልጉ መረጃዎች እዚሁ ይጠፉሉ ፡፡ በዚህ ጊዜ ያየናቸው በ 1 ሰከንድ የሰማናቸው ደግሞ ቢበዛ 2 ሰከንድ ይቆያሉ ፡፡
✍2.Shory-Term Memory / STM ( አጭር - ጊዜ ትዝታ )
ከመጀመሪያው ደረጃ ትኩረታችንን ስበዉ ተመርጠው ወደዚህ የገቡት መረጃዎች ይከማቻሉ ፡፡ ይህ ደረጃ ለማሰብ ፣ ለማንበብ ፣ ለመናገር እንዲሁም ችግሮችን ለመፍታት ወሳኝ ደረጃ ነው ፡፡ ይህ ደረጃ ሌላ በርካታ አጠራሮች አሉት እነዚህም working memory / Primary memory / Active memory ... ይህ ሁሉ አገላለፅ ምን ያህል ንቁ ትዝታ መዋቅር እንደሆነ ለማሳየት ነው ፡፡
ይህ የአጭር ጊዜ ትዝታ #4 አራት መለያዎች አሉት፡፡
1.Active / ንቁ ፦
ይህ አንድ ሰው በንቃተ አዕምሮው የሚሰራው መሆኑንና አዳዲስ መረጃዎችን ለማገናዘብ ብሎም የድሮ አስፈላጊ ትውስታዎችን የሚታወስበት ነው፡፡
2.Rapid Accessibility / ፈጣን ተደራሽ ፦
በዚህ ያሉ መረጃዎች በቀላሉ /3ኛ ደረጃ LTM/ ካሉት ይልቅ ቶሎ የሚታወሱና ለጥቅም የሚውሉ ናቸው ፡፡
ለምሳሌ :- አንድ ቁም ሳጥን ውስጥ ካለ እቃና ጠረጴዛ ላይ ካለ ቶሎ በቀላሉ የምናገኘው ፊት ለፊት ጠረጴዛ ላይ የተቀመጠውን ነው ፡፡
3.Preserve the temporal sequence of information ፦
ሌላው መለያ መረጃዎች የሚቀመጡት ጊዜያዊ በሆነ መንገድ ቅደም ተከተላቸውን ጠብቀዉ ነው ፡፡
4. Limited Capacity / የተወሰነ መጠን ፦
ይህ የትውስታ ክፍል የተወሰነ መረጃ ብቻ ነው መያዝ የሚችለው ፡፡ George Miller (1956) እንዳስቀመጠው አቅሙ ( 7+- 2 ነው ) ማለትም ከ #5 እስከ #9 መረጃዎችን ብቻ ነው ሊይዝ የሚችለው ፡፡
በአጠቃላይ መረጃዎቻ በዚህ ደረጃ የሚቆዩት ቢበዛ #30 ሰከንድ ነው ፡፡
ሁላችንም እንደሚያጋጥመን ጠይቀን በቃላችን የያዝናቸውን ስልኮች ከአፍታ በኅላ ሌላ ተጨማሪ መረጃዎች ሲመጡ እንረሳቸዋለን ፡፡
✍3.Long-Term Memry / LTM (የረጅም - ጊዜ ትዝታ)
ይህ መዋቅር መረጃዎች በአንጻራዊነት ለረጅም ጊዜ የሚቆዩበት ሁኔታ ነው ፡፡ መጠኑም ወሰን የሌለውና አሁን እንዳሉት ኮምፒዩተሮች ይህን ያህል መረጃ ይይዛል ተብሎ የማይቀመጥ ነው ፡፡ በዚህ የተከማቸው ትውስታ / ትዝታ እኛነታችንን የሚወስን ስለ እራሳችን ያለንን አወንታዊም ሆነ አሉታዊ አስተሳሰብ የሚይዝ ፣ ስለ ከባቢያችን ስለ ሁኔታዎች ስለ ሕይወት ባጠቃላይ ማንነታችንን ሁሉ የምናስቀምጥበት መዋቅር ነው ፡፡ መረጃዎች እዚህ የሚገቡት በብዙ ሂደት ነው ፡፡ በዚህ የተከማቹ መረጃዎች ለቀናት ፣ ለሳምንታት ፣ ለወራት ላመታት እንዲሁም ለሕይወት ዘመናችን ከኛ ጋር ይቆያሉ ፡፡
የሰው አስተሳሰብና አመለካከት ከትውስታ ይገነባል ፡፡ ለዚህ ነው ከምትሰሙት / ከምታዩት ክፉ ነገር ተጠበቁ የሚባለው፡፡ ምክንያቱም ክፉ ነገር ሲሰማ ሲያይ ሲለማመድ ያደገ ሰው ትውስታው የሚሆነው ያ ወደ ውስጡ የገባው ነገር ነው ፡፡ ያ የገባው ነገር ደግሞ ....
ይቀጥላል ...
_________
✍ #ቀጣዩን ቅዳሜ በተለመደው ሰአታችን በልዩ ፕሮግራም እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ ደግሞም መርሳትን እቀንሳለሁ በተጨማሪ መጥፎ ትዝታዎችን እንዴት በሂደት እረሳለሁ የሚሉትን መፍትሔዎችን አጠቃልዬ ይዤ እቀርባለሁ ፡፡___________
ሙሉውን ማንበብ ለሚፈልግ Telegram ቻናሌ post ያረኩትን PDF . www.tg-me.com/psychoet አንብቡት
❖ ❖_____❖ ❖
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram #ሼር እናርገው 💛
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
የሳምንት ሰው ይበለን!
TELEGRAM 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
የሚረሳ ጓደኛ ካላችሁ ላኩለት ፡፡ 😉
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
ሀሙስ #6
ያዘነን ሰው ማጽናናት
#Share አርጉት
ደስታና ሃዘን የአንድ ሳንቲም ገጽታዎች ናቸው፡፡ በህይወታቸን ውስጥ ደስታ እንዳለ ሁሉ በተለያየ ምክንያት ሃዘን ሊያጋጥመን ይችላል፡፡የምንወደው ሰው መታመም ወይም ሞት፤ ያፈቀርነውን ማጣት፤ የህልማቸን አለመሳካት፤ በህይወታችን ውስጥ ትካዜን ከሚፈጥሩ ጉዳዮች ጥቂቶቹ ናቸው፡፡ አብዛኞቻችን በራሳችን የህይወት ልምድ ውስጥ ማዘንን ብናውቀውም ያዘኑ ሰዎች ሲያጋጥሙን እንዴት ማጽናናት እንዳለብንና ምን ማድረግ እንዳለብን ለማወቅ እንቸገራለን፡፡ መባል የሌለበትን ነገር በማለት ያዘኑ ሰዎችን ሃዘን ልናባብስ እንችላለን፡፡ ለምሳሌ፡-
ሃዘን ቤት ሄደን የሟች ቤተሰብን ያጽናናን መስሎን “የታመመው ምን ነበር? ህክምና ወስዳቹሁት ነበር?… ከስቃዩ ማረፉ ይሻለዋል፤ በዚህ ዕድሜው ተቀጨ…እንግዲህ ፈጣሪ ካመጣው ምን ይደረጋል….” የሚሉ ሃሳቦች በተደጋጋሚ ሲሰነዘሩ እንሰማለን፡፡ እነዚህ ነገሮች ቤተሰብን በማሰልቸትና ሟቹን እንዳይረሳ በማድረግ ሃዘንን ያባብሳሉ፡፡ ለምን ይህ ሃዘን በእኔ ላይ መጣ የሚል ስሜት በመፍጠር ሃዘንተኛውን ጸጸትና ድብርት ውስጥ ሊከቱ ይችላሉ፡፡
በጣም ደክሞ ሊሞት የሚያጣጥር ሰው ቤት ሄደን በቤተሰቡ ፊት “እንግዲህ የሚመጣውን ለመቀበል መዘጋጀት ነው… ተስፋ ያለው አይመስልም….ዛሬን የሚያድር አይመስልም” ብንል የቤተሰቡን ጭንቀት እናባብሳለን፡፡
በፍቅረኛዋ መከዳት ልቧ የቆሰለን ሴት “ቀድሞውንም ሰውየው እንደማይረባሽ ነግሬሽ ነበር….እንዴት ከዚህ ዓይነት ሰው ጋር እስካሁን ቆየሽ…” እና የመሳሰሉትን ሃሳቦች ማንሳት ለተጎጅዋ ከጥቅሙ ጉዳቱ ያመዝናል
የሃዘን ደረጃዎችን መረዳት፡- ሰዎች በሃዘን ወቅት የሚያልፉባቸው 5 ደረጃዎች አሉ፡፡
ደረጃ 1፡ ሰዎች ሃዘን ሲያጋጥማቸው የመጀመሪያ ምላሻቸው ችግሩን መካድ (Denial) ነው፡፡ የቤተሰባቸው አካል መሞቱን አምኖ መቀበል ይከብዳቸዋል
ደረጃ 2፡ ከፈጣሪ ጋር መደራደር (Bargaining)፡-ሃዘን ውስጥ ያሉ ሰዎች ለምን ይህ ችግር በእኔ ላይ መጣና ጥፋቴ ምንድን ነው… የሚሉ ጥያቄዎችን በማንሳት ፈጣሪያቸውን ይሞግታሉ
ደረጃ 3- ቁጣ (Anger)፡ ያዘኑ ሰዎች በትንሹም በትልቁም ሊነጫነጩና ሊቆጡ ይችላሉ
ደረጃ 4- ድብርት (Depression)፡ ያዘኑ ሰዎች ተገቢውን ድጋፍና ዕርዳታ ካላገኙ በከፍተኛ ድብርት ውስጥ ይገባሉ
ደረጃ 5-ማጣትን መቀበል (Acceptance)፡- በጊዜ ሂደት ውስጥ ያዘኑ ሰዎች ያጡትን ነገር ለመቀበል ውስጣቸውን ያሳምናሉ
ያዘኑ ሰዎችን ለማጽናናት ማድረግ የሚገቡን ጉዳዮች፡-
ስሜትን መጋራት፡- ራሳችንን ባዘነው ሰው ቦታ ማስቀመጥና ስሜቱን እኔ ብሆንስ በሚል መንፈስ መረዳት፡፡ ለምሳሌ፡- አባትህ በሞት በመለየታቸው ሃዘን ተሰምቶኛል፤ ፍቅረኛሽ ትቶሽ በመሄዱ ምን ሊሰማሽ እንደሚችል እረዳሻለሁ፡፡
ማዳመጥ፡- ሰዎች ሃዘን ውስጥ ሲሆኑ ብዙ ማውራት፤ ብሶታቸውን ማካፈል ይወዳሉ፡፡ ስለዚህ ጥሩ አድማጭ መሆን ሃዘንን የመካፈል ሂደት ነው፡፡ ነገር ግን ማውራት የማይፈልጉትን ነገር እንዲነግሩን መወትወት አይገባም፡፡
ለዕርዳታ ዝግጁ መሆንን መግለጽ፡-“ወንድምህን እያስታመምክ እንደሆነ አውቃለሁ…እኔ ልረዳህ የምችለው በምን መልኩ ነው?” እና የመሳሰሉ ሃሳቦችን በማንሳት ሃዘንተኛው ከጎኑ መሆናችንን እንዲያውቅ ማድረግ፡፡
ማቀፍ፡-አንዳንዴ ያዘነን ሰው ምን ማለት እንዳለብን ሲቸግረን አላስፈላጊ ቃላት ከመሰንዘር ይልቅ ዝም ብሎ በማቀፍ ሃዘንን መጋራት ይቻላል፡፡
ሃዘንን ለመርሳት በቂ ጊዜ እንደሚያስፈልግ መረዳት፡- ሰዎች ከሃዘን ለመውጣት መጠኑ የተለያየ ጊዜ ያስፈልጋቸውል፡፡ አንዳንዶች በቀላሉ አገግመው ወደ ዕለት ተዕለት ተግባራቸው ሲመለሱ ሌሎች ደግሞ ረዘም ላለ ጊዜ ከሃዘን ጋር ሲታገሉ ሊቆዩ ይችላሉ፡፡ ይህ የሚወሰነው በሃዘኑ ዓይነትና በተጎጂው የስነ-ልቦና ዝግጅት ላይ ነው፡፡ ስለሆነም በተቻለ መጠን ላዘኑ ሰዎች በቂ ጊዜ እንደሚያስፈልጋቸው መረዳት ያስፈልጋል፡፡ ይህ ማለት “ሃዘኑ ይበቃሃል…. ራስሽን በጣም እየጎዳሽ ነው…በአንተ ላይ ብቻ የተከሰተ ችግር አደረግከው” እና የመሳሰሉትን ቃላት በማውጣት ሃዘንተኛውን ከመወትወት መቆጠብ ያስፈልጋል፡፡
(በሰብለወንጌል አይናለም)
©Zepsychologist
@psychoet
#Share
ያዘነን ሰው ማጽናናት
#Share አርጉት
ደስታና ሃዘን የአንድ ሳንቲም ገጽታዎች ናቸው፡፡ በህይወታቸን ውስጥ ደስታ እንዳለ ሁሉ በተለያየ ምክንያት ሃዘን ሊያጋጥመን ይችላል፡፡የምንወደው ሰው መታመም ወይም ሞት፤ ያፈቀርነውን ማጣት፤ የህልማቸን አለመሳካት፤ በህይወታችን ውስጥ ትካዜን ከሚፈጥሩ ጉዳዮች ጥቂቶቹ ናቸው፡፡ አብዛኞቻችን በራሳችን የህይወት ልምድ ውስጥ ማዘንን ብናውቀውም ያዘኑ ሰዎች ሲያጋጥሙን እንዴት ማጽናናት እንዳለብንና ምን ማድረግ እንዳለብን ለማወቅ እንቸገራለን፡፡ መባል የሌለበትን ነገር በማለት ያዘኑ ሰዎችን ሃዘን ልናባብስ እንችላለን፡፡ ለምሳሌ፡-
ሃዘን ቤት ሄደን የሟች ቤተሰብን ያጽናናን መስሎን “የታመመው ምን ነበር? ህክምና ወስዳቹሁት ነበር?… ከስቃዩ ማረፉ ይሻለዋል፤ በዚህ ዕድሜው ተቀጨ…እንግዲህ ፈጣሪ ካመጣው ምን ይደረጋል….” የሚሉ ሃሳቦች በተደጋጋሚ ሲሰነዘሩ እንሰማለን፡፡ እነዚህ ነገሮች ቤተሰብን በማሰልቸትና ሟቹን እንዳይረሳ በማድረግ ሃዘንን ያባብሳሉ፡፡ ለምን ይህ ሃዘን በእኔ ላይ መጣ የሚል ስሜት በመፍጠር ሃዘንተኛውን ጸጸትና ድብርት ውስጥ ሊከቱ ይችላሉ፡፡
በጣም ደክሞ ሊሞት የሚያጣጥር ሰው ቤት ሄደን በቤተሰቡ ፊት “እንግዲህ የሚመጣውን ለመቀበል መዘጋጀት ነው… ተስፋ ያለው አይመስልም….ዛሬን የሚያድር አይመስልም” ብንል የቤተሰቡን ጭንቀት እናባብሳለን፡፡
በፍቅረኛዋ መከዳት ልቧ የቆሰለን ሴት “ቀድሞውንም ሰውየው እንደማይረባሽ ነግሬሽ ነበር….እንዴት ከዚህ ዓይነት ሰው ጋር እስካሁን ቆየሽ…” እና የመሳሰሉትን ሃሳቦች ማንሳት ለተጎጅዋ ከጥቅሙ ጉዳቱ ያመዝናል
የሃዘን ደረጃዎችን መረዳት፡- ሰዎች በሃዘን ወቅት የሚያልፉባቸው 5 ደረጃዎች አሉ፡፡
ደረጃ 1፡ ሰዎች ሃዘን ሲያጋጥማቸው የመጀመሪያ ምላሻቸው ችግሩን መካድ (Denial) ነው፡፡ የቤተሰባቸው አካል መሞቱን አምኖ መቀበል ይከብዳቸዋል
ደረጃ 2፡ ከፈጣሪ ጋር መደራደር (Bargaining)፡-ሃዘን ውስጥ ያሉ ሰዎች ለምን ይህ ችግር በእኔ ላይ መጣና ጥፋቴ ምንድን ነው… የሚሉ ጥያቄዎችን በማንሳት ፈጣሪያቸውን ይሞግታሉ
ደረጃ 3- ቁጣ (Anger)፡ ያዘኑ ሰዎች በትንሹም በትልቁም ሊነጫነጩና ሊቆጡ ይችላሉ
ደረጃ 4- ድብርት (Depression)፡ ያዘኑ ሰዎች ተገቢውን ድጋፍና ዕርዳታ ካላገኙ በከፍተኛ ድብርት ውስጥ ይገባሉ
ደረጃ 5-ማጣትን መቀበል (Acceptance)፡- በጊዜ ሂደት ውስጥ ያዘኑ ሰዎች ያጡትን ነገር ለመቀበል ውስጣቸውን ያሳምናሉ
ያዘኑ ሰዎችን ለማጽናናት ማድረግ የሚገቡን ጉዳዮች፡-
ስሜትን መጋራት፡- ራሳችንን ባዘነው ሰው ቦታ ማስቀመጥና ስሜቱን እኔ ብሆንስ በሚል መንፈስ መረዳት፡፡ ለምሳሌ፡- አባትህ በሞት በመለየታቸው ሃዘን ተሰምቶኛል፤ ፍቅረኛሽ ትቶሽ በመሄዱ ምን ሊሰማሽ እንደሚችል እረዳሻለሁ፡፡
ማዳመጥ፡- ሰዎች ሃዘን ውስጥ ሲሆኑ ብዙ ማውራት፤ ብሶታቸውን ማካፈል ይወዳሉ፡፡ ስለዚህ ጥሩ አድማጭ መሆን ሃዘንን የመካፈል ሂደት ነው፡፡ ነገር ግን ማውራት የማይፈልጉትን ነገር እንዲነግሩን መወትወት አይገባም፡፡
ለዕርዳታ ዝግጁ መሆንን መግለጽ፡-“ወንድምህን እያስታመምክ እንደሆነ አውቃለሁ…እኔ ልረዳህ የምችለው በምን መልኩ ነው?” እና የመሳሰሉ ሃሳቦችን በማንሳት ሃዘንተኛው ከጎኑ መሆናችንን እንዲያውቅ ማድረግ፡፡
ማቀፍ፡-አንዳንዴ ያዘነን ሰው ምን ማለት እንዳለብን ሲቸግረን አላስፈላጊ ቃላት ከመሰንዘር ይልቅ ዝም ብሎ በማቀፍ ሃዘንን መጋራት ይቻላል፡፡
ሃዘንን ለመርሳት በቂ ጊዜ እንደሚያስፈልግ መረዳት፡- ሰዎች ከሃዘን ለመውጣት መጠኑ የተለያየ ጊዜ ያስፈልጋቸውል፡፡ አንዳንዶች በቀላሉ አገግመው ወደ ዕለት ተዕለት ተግባራቸው ሲመለሱ ሌሎች ደግሞ ረዘም ላለ ጊዜ ከሃዘን ጋር ሲታገሉ ሊቆዩ ይችላሉ፡፡ ይህ የሚወሰነው በሃዘኑ ዓይነትና በተጎጂው የስነ-ልቦና ዝግጅት ላይ ነው፡፡ ስለሆነም በተቻለ መጠን ላዘኑ ሰዎች በቂ ጊዜ እንደሚያስፈልጋቸው መረዳት ያስፈልጋል፡፡ ይህ ማለት “ሃዘኑ ይበቃሃል…. ራስሽን በጣም እየጎዳሽ ነው…በአንተ ላይ ብቻ የተከሰተ ችግር አደረግከው” እና የመሳሰሉትን ቃላት በማውጣት ሃዘንተኛውን ከመወትወት መቆጠብ ያስፈልጋል፡፡
(በሰብለወንጌል አይናለም)
©Zepsychologist
@psychoet
#Share
#ክፍል_6
(በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ) #SHARE
ማስታወስ ! /Memory / part III
.....ከባለፈው የቀጠለ
ብዙ ጊዜ ሁላችን በተለያዩ የሕይወት መስተጋብሮች "የመርሳት" ገጠመኝ አለን ፡፡ነገሮችን ማስታወስ አለመቻል በዙሪያችን ባሉ ሰዎች መካከል እንደግዴለሽ የመታየት ፣ በስራችን አመኔታ ማሳጣት ፣ በትምህርታችን ደግሞ ያጠናነውን ያለማስታወስ ሁኔታ ይፈጥራል፡፡ በእርግጥ ነገሮችን መርሳት ሲበዛ እንደ ህመም ይታያል ፡፡ ለዚህም ነው በተለምዶ "የመርሳት ህመም " የሚባለዉ ፡፡ ነገሮችን አለማስታወስ ብዙ ማህበራዊ ጉዳት ካስከተለ ታዲያ እንዳንረሳ ምን እናርግ የሚለው ትልቅ ሙያዊ መልስ ያሻዋል፡፡
__________
እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ
መርሳትን እቀንሳለሁ የሚሉትን መፍትሔዎችን፡___________
ማስታወስ / ትዝታ በብዙ መንገዶች መጨመር እንችላለን በዋነኛነት የሚመጡት ግን እነዚህ ናቸው ፡፡
✍Pay attention (ለነገሮች ትኩረት መስጠት ) : ከዚህ ክፍል 4 እና 5 እንዳስተማርኩት አንድ መረጃ ወደ አዕምሮአችን ገብቶ ለረጅም ጊዜ የሚቀመጠው በስነስርአቱ መረጃው ሲገባ ነው ስለዚህ ነገሮችን ለማስታወስ መጀመሪያውንም ወደ ውስጥ ስናስገባው በጥንቃቄና በአትኩሮት መሆን አለበት ፡፡ በብዛት የሚረሱ ሰዎች መጀመሪያውኑም ለፈተና ከላይ የሚያጠኑ ፣ የምንላቸውን ከላይ ከላይ / በግዴለሽነት የሚሰሙ ናቸው ፡፡
✍Add meaning ፦የምንሰማውን ፣ የምናየውን ነገሮች እንዳንረሳ ከዚህ ቀድም ከምናውቃቸው ጋር ማቆራኘትና ከመሸምደድ ይልቅ ትርጉሙን መረዳት ፡፡
✍Take your time ፦ በአንድ ጊዜ ነገሮችን ለመያዝ / ለማገባት ከመሞከር ጊዜ ወስደን እያረፍን ወደ አዕምሮአችን እናስገባ ፡፡
✍over learn፦ አንድን ነገር እንደምናውቀው ብናውቅም ደጋግሞ ማንበብ ፣ መስማት ፣ ማየት ለብዙ ጊዜ እንዳንረሳው ይረዳል ፡፡
✍Monitor your learning ፦ ያወቅነውን እንዳንረሳ ደጋግሞ በቃል ማለት በጥያቄ መፈተሽ ፡፡ በተለይሞ ተማሪ የሆናችሁ አንድን ነገር ስላነበባችሁ ብቻ በቂ አይደለም ይልቁንስ ያነበባችሁትን ወረቀት ዘግቶ ማሰብ እንዲሁም እውቀታችንን / ትውስታችንን በተለያዩ መንገዶች መመዘን ፡፡ አርቲስቶችን ብንመለከት (በቲያትር / ሙዚቃ ሙያ ያሉ ሰዎች) አንድን ገፀ ባህሪ አንብበው ያወቁ ቢመስላቸውም ከመድረክ በፊት ግን ብዙ ጊዜ ደጋግመው ይሉታል ይለማመዱታል ፡፡ ይህን የሚያረጉት የሚናገሩት ከራሳቸው ጋር እንዲዋሀድ እና እንዳይረሱት ነው፡፡
_______
እንዲሁም መርሳትን ለመቀነስ ባለፈው ትምህርት እንደተመለከትነው በተጨማሪ *
★የግል ምክር ነገሮችን እየረሳችሁ ላላችሁ !
በጣም ብዙ ሰዎች ሳማክር አንዱ የሚነግሩኝ ችግራቸው የመርሳት ጉዳይ ነው ፡፡ ምንም እንኳን ከእድሜ መግፋት ጋር ተያይዞ የሚመጣ የመርሳት (የአለማስታወስ) ችግር ቢኖርም በወጣቶች/ታዳጊዎች ላይም በተለያዩ ምክንያቶች መርሳት ያጋጥማል፡፡
ስለዚህ በመርሳት ለተቸገራችሁ ምክሬ እነሆ ፡- ነገሮችን መርሳት መጀመራችሁን ስትረዱ / የቅርብ ሰው ሲነግራችሁ መጀመሪያ ተረጋግታችሁ ለራሳችሁ ግዜ በመውሰድ እነዚህን አርጉ
1. በወቅቱ በብዙ ስራ / ተግባር ተወጥራችሁ ከሆነ ሀሳባችሁን በመሰብሰብ የምትሰሩትን ስራ ለመቀነስ ሞክሩ ከቻላችሁም ዋና መስራት ካለባችሁ 1/2 ስራ በስተቀር ሌሎቹን ተዋቸው ምክንያቱም መርሳት አንዱ ምክንያት በብዙ ስራ / ሃሳብ መወጠር ነው፡፡
2. ለጊዜው ለውጥ እስክታሳዩ ድረስ መስራት/ማድረግ ያለባችሁን ነገሮች በሙሉ አንድ በአንድ ወረቀት ላይ በመጻፍ ተከታተሉ ፡፡በሀገራችን "በቃል ያለ ይረሳል በፅሁፍ ያለ ይወረሳል" የሚባለውን እንደምሳሌ እንኳን ብንወስድ እንኳን ተማሪዎች የሆናችሁ ክፍል ውስጥ የምትማሩት አልቆ ስትወጡ የምታስታውሱት 50% ነው ከአንድ ቀን በኀላ ደግሞ ወደ 10% ይወርዳል ፡፡ይህም ማለት የምንማረውን ሳይቀር በአንድ ቀን 90% እንረሳለን ማለት ነው ስለዚህ ነገሮችን መጻፍ ለማስታወስ ዋነኛ መሳሪያ ነው ፡፡
3. በአንድ ጊዜ አንድ ብቻ ስራ ስሩ ይህም ማስተዋላችሁን (Concentration ) ስለሚጨምር የመርሳት ችግር ይቀንሳል ፡፡
4. (Quantity) በአንዴ ጥቂት ነገር ብቻ ይማሩ / ያጥኑ ፡ ብዙ ጥናቶች እንደሚያሳዩት ለተከታታይ 5 ሰአት ከሚያጠና ሰው ይልቅ በቂ እረፍት በየመሀሉ እየወሰደ 3 ሰአት የሚያጠና ሰው የበለጠ የማስታወስ / ያለመርሳት አቅሙ ይጨምራል ፡፡
5. ለብቻችሁ በየቀኑ በቂ እረፍት ውሰዱ ፦ ይህ እረፍት ወደ አዕምሮአችን የሚገባውን መረጃ ፍሰት ለጊዜው ስለሚቀንሰው አዕምሮአችን እንዳይጨናነቅ ይረዳል፡፡
ሌላውና ዋነኛው ነገር #በጣም እየረሳችሁ ከተቸገራችሁ ከአዕምሮ ጤና ጋር ሊገናኝ ስለሚችል ወደ ህክምና ጣቢያ እንድትሄዱ እመክራለሁ ምክንያቱም የዚህ አይነች ችግር የሚታከመው በመድኃኒትም ጭምር ነው ፡፡
፠፠______፠፠
#በቀጣይ_ይህን አንገብጋቢ ጉዳይ እናያለን ፦ የቅርብ ሰውን በሞት ማጣት / አስከፊ አደጋ መመልከት /ፆታዊ ጥቃት / ከልክ ያለፈ የልጅነት ጊዜ ቅጣት ... በሕይወታችን እንዴት በሂደት እንረሳለን ፤ ደግሞስ ለተሻለ ነገ እንዴት እንነሳለን ብለን "መርሳት" በሚል ሀሳብ እንወያያለን ።
፠፠______፠፠
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
TELEGRAM 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
(በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ) #SHARE
ማስታወስ ! /Memory / part III
.....ከባለፈው የቀጠለ
ብዙ ጊዜ ሁላችን በተለያዩ የሕይወት መስተጋብሮች "የመርሳት" ገጠመኝ አለን ፡፡ነገሮችን ማስታወስ አለመቻል በዙሪያችን ባሉ ሰዎች መካከል እንደግዴለሽ የመታየት ፣ በስራችን አመኔታ ማሳጣት ፣ በትምህርታችን ደግሞ ያጠናነውን ያለማስታወስ ሁኔታ ይፈጥራል፡፡ በእርግጥ ነገሮችን መርሳት ሲበዛ እንደ ህመም ይታያል ፡፡ ለዚህም ነው በተለምዶ "የመርሳት ህመም " የሚባለዉ ፡፡ ነገሮችን አለማስታወስ ብዙ ማህበራዊ ጉዳት ካስከተለ ታዲያ እንዳንረሳ ምን እናርግ የሚለው ትልቅ ሙያዊ መልስ ያሻዋል፡፡
__________
እንዴት የማስታወስ ችሎታዬን እጨምራለሁ
መርሳትን እቀንሳለሁ የሚሉትን መፍትሔዎችን፡___________
ማስታወስ / ትዝታ በብዙ መንገዶች መጨመር እንችላለን በዋነኛነት የሚመጡት ግን እነዚህ ናቸው ፡፡
✍Pay attention (ለነገሮች ትኩረት መስጠት ) : ከዚህ ክፍል 4 እና 5 እንዳስተማርኩት አንድ መረጃ ወደ አዕምሮአችን ገብቶ ለረጅም ጊዜ የሚቀመጠው በስነስርአቱ መረጃው ሲገባ ነው ስለዚህ ነገሮችን ለማስታወስ መጀመሪያውንም ወደ ውስጥ ስናስገባው በጥንቃቄና በአትኩሮት መሆን አለበት ፡፡ በብዛት የሚረሱ ሰዎች መጀመሪያውኑም ለፈተና ከላይ የሚያጠኑ ፣ የምንላቸውን ከላይ ከላይ / በግዴለሽነት የሚሰሙ ናቸው ፡፡
✍Add meaning ፦የምንሰማውን ፣ የምናየውን ነገሮች እንዳንረሳ ከዚህ ቀድም ከምናውቃቸው ጋር ማቆራኘትና ከመሸምደድ ይልቅ ትርጉሙን መረዳት ፡፡
✍Take your time ፦ በአንድ ጊዜ ነገሮችን ለመያዝ / ለማገባት ከመሞከር ጊዜ ወስደን እያረፍን ወደ አዕምሮአችን እናስገባ ፡፡
✍over learn፦ አንድን ነገር እንደምናውቀው ብናውቅም ደጋግሞ ማንበብ ፣ መስማት ፣ ማየት ለብዙ ጊዜ እንዳንረሳው ይረዳል ፡፡
✍Monitor your learning ፦ ያወቅነውን እንዳንረሳ ደጋግሞ በቃል ማለት በጥያቄ መፈተሽ ፡፡ በተለይሞ ተማሪ የሆናችሁ አንድን ነገር ስላነበባችሁ ብቻ በቂ አይደለም ይልቁንስ ያነበባችሁትን ወረቀት ዘግቶ ማሰብ እንዲሁም እውቀታችንን / ትውስታችንን በተለያዩ መንገዶች መመዘን ፡፡ አርቲስቶችን ብንመለከት (በቲያትር / ሙዚቃ ሙያ ያሉ ሰዎች) አንድን ገፀ ባህሪ አንብበው ያወቁ ቢመስላቸውም ከመድረክ በፊት ግን ብዙ ጊዜ ደጋግመው ይሉታል ይለማመዱታል ፡፡ ይህን የሚያረጉት የሚናገሩት ከራሳቸው ጋር እንዲዋሀድ እና እንዳይረሱት ነው፡፡
_______
እንዲሁም መርሳትን ለመቀነስ ባለፈው ትምህርት እንደተመለከትነው በተጨማሪ *
★የግል ምክር ነገሮችን እየረሳችሁ ላላችሁ !
በጣም ብዙ ሰዎች ሳማክር አንዱ የሚነግሩኝ ችግራቸው የመርሳት ጉዳይ ነው ፡፡ ምንም እንኳን ከእድሜ መግፋት ጋር ተያይዞ የሚመጣ የመርሳት (የአለማስታወስ) ችግር ቢኖርም በወጣቶች/ታዳጊዎች ላይም በተለያዩ ምክንያቶች መርሳት ያጋጥማል፡፡
ስለዚህ በመርሳት ለተቸገራችሁ ምክሬ እነሆ ፡- ነገሮችን መርሳት መጀመራችሁን ስትረዱ / የቅርብ ሰው ሲነግራችሁ መጀመሪያ ተረጋግታችሁ ለራሳችሁ ግዜ በመውሰድ እነዚህን አርጉ
1. በወቅቱ በብዙ ስራ / ተግባር ተወጥራችሁ ከሆነ ሀሳባችሁን በመሰብሰብ የምትሰሩትን ስራ ለመቀነስ ሞክሩ ከቻላችሁም ዋና መስራት ካለባችሁ 1/2 ስራ በስተቀር ሌሎቹን ተዋቸው ምክንያቱም መርሳት አንዱ ምክንያት በብዙ ስራ / ሃሳብ መወጠር ነው፡፡
2. ለጊዜው ለውጥ እስክታሳዩ ድረስ መስራት/ማድረግ ያለባችሁን ነገሮች በሙሉ አንድ በአንድ ወረቀት ላይ በመጻፍ ተከታተሉ ፡፡በሀገራችን "በቃል ያለ ይረሳል በፅሁፍ ያለ ይወረሳል" የሚባለውን እንደምሳሌ እንኳን ብንወስድ እንኳን ተማሪዎች የሆናችሁ ክፍል ውስጥ የምትማሩት አልቆ ስትወጡ የምታስታውሱት 50% ነው ከአንድ ቀን በኀላ ደግሞ ወደ 10% ይወርዳል ፡፡ይህም ማለት የምንማረውን ሳይቀር በአንድ ቀን 90% እንረሳለን ማለት ነው ስለዚህ ነገሮችን መጻፍ ለማስታወስ ዋነኛ መሳሪያ ነው ፡፡
3. በአንድ ጊዜ አንድ ብቻ ስራ ስሩ ይህም ማስተዋላችሁን (Concentration ) ስለሚጨምር የመርሳት ችግር ይቀንሳል ፡፡
4. (Quantity) በአንዴ ጥቂት ነገር ብቻ ይማሩ / ያጥኑ ፡ ብዙ ጥናቶች እንደሚያሳዩት ለተከታታይ 5 ሰአት ከሚያጠና ሰው ይልቅ በቂ እረፍት በየመሀሉ እየወሰደ 3 ሰአት የሚያጠና ሰው የበለጠ የማስታወስ / ያለመርሳት አቅሙ ይጨምራል ፡፡
5. ለብቻችሁ በየቀኑ በቂ እረፍት ውሰዱ ፦ ይህ እረፍት ወደ አዕምሮአችን የሚገባውን መረጃ ፍሰት ለጊዜው ስለሚቀንሰው አዕምሮአችን እንዳይጨናነቅ ይረዳል፡፡
ሌላውና ዋነኛው ነገር #በጣም እየረሳችሁ ከተቸገራችሁ ከአዕምሮ ጤና ጋር ሊገናኝ ስለሚችል ወደ ህክምና ጣቢያ እንድትሄዱ እመክራለሁ ምክንያቱም የዚህ አይነች ችግር የሚታከመው በመድኃኒትም ጭምር ነው ፡፡
፠፠______፠፠
#በቀጣይ_ይህን አንገብጋቢ ጉዳይ እናያለን ፦ የቅርብ ሰውን በሞት ማጣት / አስከፊ አደጋ መመልከት /ፆታዊ ጥቃት / ከልክ ያለፈ የልጅነት ጊዜ ቅጣት ... በሕይወታችን እንዴት በሂደት እንረሳለን ፤ ደግሞስ ለተሻለ ነገ እንዴት እንነሳለን ብለን "መርሳት" በሚል ሀሳብ እንወያያለን ።
፠፠______፠፠
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
TELEGRAM 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
Facebook.com/psychologyabc
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
ሀሙስ #7
ሰዎች ስለእኛ በሚያስቡት ነገር ላይ መጨነቅን ለማቆም ቀላል ዘዴዎች
Telegram www.tg-me.com/psychoet
‘’የማይባል ነገር ተናገርሁ እንዴ? እንዴት እንደዚህ አደርጋለሁ? ሰዎች እኮ መሃይም :ገገማ:የሚያናድድ ሰው ነው/ነች ይሉኝ ይሆናል’’ እያልን ራሳችንን የምናስጨንቅ ስንቶቻችን ነን! ሌሎች ሰዎች ስለእኛ በሚያስቡት ነገር ላይ በመጨነቅ አእምሯችንን በጨለማ ቦታ እንዲንከራተትና ራሳችንን በመጠራጠር የስጋት ስሜት እንዲሰፍንብንና እንዳንረጋጋ እያደረግን መሆኑን ልናውቅ ይገባል:: ለነገሩ ሁላችንም ሰዎች ስለእኛ ያላቸው ሃሳብ/አስተያየት ምን ይሆን ብለን መጨነቅ እንደሌለብን እናውቃለን ወደ ተግባር ለመቀየር ግን ስንቸገር እንታያለን:: ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን ዘዴዎች ብንጠቀምባቸው ይረዱናል!
1. የሰዎችን አዕምሮ ማንበብ እንደማንችል መረዳት፡- እስኪ ሰዎች ስለእኛ የሚያስቡትን በእርግጠኛነት ማወቅ እንችላለን? ብዙ ጊዜ ነገራትን ሳናጣራ ይሆናል በማለት ብቻ ማወቅ እንደምንችል ነው የምናስበው ይህ አስተሳሰባችን ደግሞ ለህይወታችን ፀር ወደሆኑ ድምዳሜዎች/ዉሳኔዎች ይመራናል::ስለዚህ እነዛ ሰዎች ሃሳባቸውን የሚገልጹበትን ዕድል አግኝተው ሃሳባቸውን እስካልገለጹልን ድረስ ስለምን እንደሚያስቡ ማወቅ በፍጹም አንችልም፡፡
2. በቋሚነት ለሚጠቅመን ነገር መስራት:- ከሌሎች ሰዎች የሚሰነዘሩ የኩነኔ አስተያየቶች በእርግጥም እኛን ይጎዱናል ነገር ግን ከእነዚህ ሰዎች የሚመጣውን አሉታዊ ምላሽ በመፍራት የምናጣቸው/የምናሳልፋቸው መልካም ዕድሎች ጥለውብን ከሚያልፉት የአእምሮ ጠባሳ አይበልጥም፡፡ እነዚህ የኩነኔ/አሉታዊ አስተያየቶች የሚያደርሱብን ጉዳት ቅጽበታዊ ሲሆን ባጣናቸው/ባመለጡን መልካም ዕድሎች ምክንያት የሚደርስብን ጸጸትና ቁጭት ግን ከጊዜ ወደ ጊዜ ስር እየሰደደና እያደገ ነው የሚሄደው፡፡ ስለዚህ በቋሚነት የሚጠቅመንን ነገር ለማግኘት ጊዜያዊ የሆኑ ተቀባይነት ማጣትን ለመቀበል ፈቃደኞች እንሁን::
3. ራስን ከመኮነን/በራስ ላይ ከመፍረድ መቆጠብ:- እስኪ ሰዎች ምን ይሉን ይሆን ብለን የምንጨነቅበትን ሃሳብ ለሰከንድ ቆም ብለን እናስበው! በእርግጠኝነት እኛ ለራሳችን የምናስበውን ነገር ላይ ነው ሌሎችም እንደዚ ያስባሉ ብለን የምንሰጋ፡፡ ስለዚህ በራሳችን ላይ መፍረድን አቁመን(ራስን ከመኮነን ተቆጥበን) እኛነታችንን ከተቀብለነው ወይም ለራሳችን ጥሩ ግምት ከሰጠን ሌሎቹ ስለእኛ ለሚሰጡት/ለሚያስቡት ሃሳብ ፍርሃትና ስጋት አይኖረንም ማለት ነው፡፡
4. ሌሎች ሰዎችን መኮነንን/በሌሎች ላይ መፍረድን ማቆም፡- ሰዎችን እየገመገምን፡እየኮነንና እየፈረድንባቸው የምንኖር ከሆነ እነሱም በተመሳሳይ ሁኔታ እንደሚፈርዱብን ነው የምናስበው፤ ስለዚህ በእነሱ ላይ ከመፍረድ ይልቅ ህይወታችንን ለማሻሻልና ለማደራጀት እንደሚያግዙን ቆጥረን ብናደንቃቸውና ብናበረታታቸው የበለጠ ተጠቃሚዎች መሆን እንችላለን፡፡
5. ስለእኛ አለመሆኑን መረዳት፡- ሰዎች በራሳቸው እይታ ከደረሰባቸው ክስተት፡ ቁስል፡ ፍራቻና እንከን የተነሳ ለነገሮች የተለያዩ አሉታዊ ምላሾችን ይሰጣሉ ነገር ግን የእነሱ ምላሽ ከእኛ ጋር የሚገናኝ እንዳልሆነ ልብ ልንል ይገባናል፡፡ ለምሳሌ የሆነ ቢዝነስ ለመጀመር ብንወስንና አንድ ሰው ”እመነኝ ይህንን ስራ ከጀመርህ በሚቀጥሉት ወራት አሊያም ዓመታት ምንም ዓይነት የእረፍት ጊዜ አይኖርህም” ቢል ሰውዬው የተናገረው ቢዝነስ መጀመር ላይ ያለውን ሃሳብ/አመለካከት እንጂ እኛን በተመለከተ እንዳልሆነ ለይተን መረዳት ይጠበቅብናል::
6. በሚያስደስተን ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ:- ይህን ባደርግ ሰዎች ይፈርዱብኛል በማለት የሚያስደስቱንን ተግባራት ከማድረግ የምንገደብ ከሆነ(የማኅበረሰቡን እሴቶች በጠበቀ መልኩ) ጊዜያችንን ምንም ዓይነት ጥቅም በሌለው ጭንቀት እያባከንነው መሆኑን እናስተውል፡፡ ስለዚህ በህይወታችን ከፍተኛ ለውጥ ማምጣት የሚችለውን ብርቅ የሆነውን አቅምና ኃይላችንን በመሸርሸር ፈንታ እኛን በሚያስደስቱን ነገራት ላይ ትኩረት ልናደርግ ይገባል፡፡
7. የሚያውኩንን ነገሮች መለየት፡– ሌሎች ሰዎች አሉታዊ በሆነ መልኩ ይገመግሙናል/ይፈርዱብናል ብለን የምንጨነቀው ምናችንን በተመለከተ ነው? በስራችን ሁኔታ: ከሌሎች ጋር ባለን ግንኙነት: ምናልባትም በክህሎታችንና ነገሮችን በመመርመር ባለን አቅም ሊሆን ይችላል:: ስለዚህ በውስጣችን መረጋጋት እንዳይኖር የሚቀሰቅሱ ነገሮችን መለየትና ማሻሻል ከቻልን ማሻሻል አሊያም እንዳሉ መቀበል ያስፈልጋል:: ምክንያቱም ከሁኔታዎች ጋር ሰላም መፍጠር ከቻልን የሰዎች አጸፋዊ ምላሽ አያስጨንቀንም ማለት ነው::
8. ራሳችንን መቀበል:– ፍጹም አለመሆናችንን፡ እንከንና ድክመቶች እንዳሉን መቀበል ነገር ግን አቻ የሌለን(ልዩ) በዓለም ላይ እኛን የሚመስል ሰብዕናና ተሰጥኦ የታደለ ሰው እንደሌለና ወደፊትም እንደማይኖር ልናስተውል ይገባል፡፡
9. አጸፋዊ ምላሾችን መጠበቅ/ተስፋ ማድረግ፡- በሰዎች ዘንድ የሚፈጠረውን አጸፋዊ መልስ በመፍራት ፈንታ ያ ምላሽ ሊፈጠር እንደሚችል አስቀድመን ተስፋ ማድረግ አለብን(የሰዎችን ስሜት ለመቀስቀስ መፍራት የለብንም) ምክንያቱም በሰዎች ዘንድ አሉታዊም ይሁን አዎንታዊ ምላሽ መፍጠር ካልቻልን ምናልባትም ራሳችንን የመሆን ድፍረቱን ልናጣ እንችላለንና፡፡
10. እየኮነኑን/እየፈረዱብን ነው ብለን ካሰብናቸው ሰዎች ጋር ማውራት፡- እንዲያው ሁኔታዎች ተመቻችተውልን ስለእኛ መጥፎነት ያስባሉ/እየፈረዱብን ነው ብለን ከምናስባቸው ሰዎቸ ጋር ተቀራርበን ብናወራ እስከምንገረም ድረስ ምንም ባለጠበቅነው ሁኔታ አዕምሯቸው በብዙ ጭንቀቶች እንደተሞላ ልናውቅ እንችላለን፡፡ ማን ያውቃል ልክ እኛ እንደምንጨነቀው እነሱም ሌሎች ሰዎች ስለእነሱ ምን ሊያስቡ/ሊሉ በሚችሉት ሃሳብ እየተጨነቁ ሊሆን ይችላል እኮ፡፡ ስለዚህ ራሳችንን ግልጽ በማድረግ ከእነዚህ ሰዎች ጋር ተቀራርበን ሃሳብ ማንሸራሸር ያስፈልጋል::
በአጠቃላይ ከላይ የተዘረዘሩትን ሃሳቦች ወደ ተግባረ ከቀየርናቸው እኛም መቀየር እንችላለን!
(በአለበል አዲስ)
©Zepsychologist
Telegram www.tg-me.com/psychoet
ሰዎች ስለእኛ በሚያስቡት ነገር ላይ መጨነቅን ለማቆም ቀላል ዘዴዎች
Telegram www.tg-me.com/psychoet
‘’የማይባል ነገር ተናገርሁ እንዴ? እንዴት እንደዚህ አደርጋለሁ? ሰዎች እኮ መሃይም :ገገማ:የሚያናድድ ሰው ነው/ነች ይሉኝ ይሆናል’’ እያልን ራሳችንን የምናስጨንቅ ስንቶቻችን ነን! ሌሎች ሰዎች ስለእኛ በሚያስቡት ነገር ላይ በመጨነቅ አእምሯችንን በጨለማ ቦታ እንዲንከራተትና ራሳችንን በመጠራጠር የስጋት ስሜት እንዲሰፍንብንና እንዳንረጋጋ እያደረግን መሆኑን ልናውቅ ይገባል:: ለነገሩ ሁላችንም ሰዎች ስለእኛ ያላቸው ሃሳብ/አስተያየት ምን ይሆን ብለን መጨነቅ እንደሌለብን እናውቃለን ወደ ተግባር ለመቀየር ግን ስንቸገር እንታያለን:: ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን ዘዴዎች ብንጠቀምባቸው ይረዱናል!
1. የሰዎችን አዕምሮ ማንበብ እንደማንችል መረዳት፡- እስኪ ሰዎች ስለእኛ የሚያስቡትን በእርግጠኛነት ማወቅ እንችላለን? ብዙ ጊዜ ነገራትን ሳናጣራ ይሆናል በማለት ብቻ ማወቅ እንደምንችል ነው የምናስበው ይህ አስተሳሰባችን ደግሞ ለህይወታችን ፀር ወደሆኑ ድምዳሜዎች/ዉሳኔዎች ይመራናል::ስለዚህ እነዛ ሰዎች ሃሳባቸውን የሚገልጹበትን ዕድል አግኝተው ሃሳባቸውን እስካልገለጹልን ድረስ ስለምን እንደሚያስቡ ማወቅ በፍጹም አንችልም፡፡
2. በቋሚነት ለሚጠቅመን ነገር መስራት:- ከሌሎች ሰዎች የሚሰነዘሩ የኩነኔ አስተያየቶች በእርግጥም እኛን ይጎዱናል ነገር ግን ከእነዚህ ሰዎች የሚመጣውን አሉታዊ ምላሽ በመፍራት የምናጣቸው/የምናሳልፋቸው መልካም ዕድሎች ጥለውብን ከሚያልፉት የአእምሮ ጠባሳ አይበልጥም፡፡ እነዚህ የኩነኔ/አሉታዊ አስተያየቶች የሚያደርሱብን ጉዳት ቅጽበታዊ ሲሆን ባጣናቸው/ባመለጡን መልካም ዕድሎች ምክንያት የሚደርስብን ጸጸትና ቁጭት ግን ከጊዜ ወደ ጊዜ ስር እየሰደደና እያደገ ነው የሚሄደው፡፡ ስለዚህ በቋሚነት የሚጠቅመንን ነገር ለማግኘት ጊዜያዊ የሆኑ ተቀባይነት ማጣትን ለመቀበል ፈቃደኞች እንሁን::
3. ራስን ከመኮነን/በራስ ላይ ከመፍረድ መቆጠብ:- እስኪ ሰዎች ምን ይሉን ይሆን ብለን የምንጨነቅበትን ሃሳብ ለሰከንድ ቆም ብለን እናስበው! በእርግጠኝነት እኛ ለራሳችን የምናስበውን ነገር ላይ ነው ሌሎችም እንደዚ ያስባሉ ብለን የምንሰጋ፡፡ ስለዚህ በራሳችን ላይ መፍረድን አቁመን(ራስን ከመኮነን ተቆጥበን) እኛነታችንን ከተቀብለነው ወይም ለራሳችን ጥሩ ግምት ከሰጠን ሌሎቹ ስለእኛ ለሚሰጡት/ለሚያስቡት ሃሳብ ፍርሃትና ስጋት አይኖረንም ማለት ነው፡፡
4. ሌሎች ሰዎችን መኮነንን/በሌሎች ላይ መፍረድን ማቆም፡- ሰዎችን እየገመገምን፡እየኮነንና እየፈረድንባቸው የምንኖር ከሆነ እነሱም በተመሳሳይ ሁኔታ እንደሚፈርዱብን ነው የምናስበው፤ ስለዚህ በእነሱ ላይ ከመፍረድ ይልቅ ህይወታችንን ለማሻሻልና ለማደራጀት እንደሚያግዙን ቆጥረን ብናደንቃቸውና ብናበረታታቸው የበለጠ ተጠቃሚዎች መሆን እንችላለን፡፡
5. ስለእኛ አለመሆኑን መረዳት፡- ሰዎች በራሳቸው እይታ ከደረሰባቸው ክስተት፡ ቁስል፡ ፍራቻና እንከን የተነሳ ለነገሮች የተለያዩ አሉታዊ ምላሾችን ይሰጣሉ ነገር ግን የእነሱ ምላሽ ከእኛ ጋር የሚገናኝ እንዳልሆነ ልብ ልንል ይገባናል፡፡ ለምሳሌ የሆነ ቢዝነስ ለመጀመር ብንወስንና አንድ ሰው ”እመነኝ ይህንን ስራ ከጀመርህ በሚቀጥሉት ወራት አሊያም ዓመታት ምንም ዓይነት የእረፍት ጊዜ አይኖርህም” ቢል ሰውዬው የተናገረው ቢዝነስ መጀመር ላይ ያለውን ሃሳብ/አመለካከት እንጂ እኛን በተመለከተ እንዳልሆነ ለይተን መረዳት ይጠበቅብናል::
6. በሚያስደስተን ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ:- ይህን ባደርግ ሰዎች ይፈርዱብኛል በማለት የሚያስደስቱንን ተግባራት ከማድረግ የምንገደብ ከሆነ(የማኅበረሰቡን እሴቶች በጠበቀ መልኩ) ጊዜያችንን ምንም ዓይነት ጥቅም በሌለው ጭንቀት እያባከንነው መሆኑን እናስተውል፡፡ ስለዚህ በህይወታችን ከፍተኛ ለውጥ ማምጣት የሚችለውን ብርቅ የሆነውን አቅምና ኃይላችንን በመሸርሸር ፈንታ እኛን በሚያስደስቱን ነገራት ላይ ትኩረት ልናደርግ ይገባል፡፡
7. የሚያውኩንን ነገሮች መለየት፡– ሌሎች ሰዎች አሉታዊ በሆነ መልኩ ይገመግሙናል/ይፈርዱብናል ብለን የምንጨነቀው ምናችንን በተመለከተ ነው? በስራችን ሁኔታ: ከሌሎች ጋር ባለን ግንኙነት: ምናልባትም በክህሎታችንና ነገሮችን በመመርመር ባለን አቅም ሊሆን ይችላል:: ስለዚህ በውስጣችን መረጋጋት እንዳይኖር የሚቀሰቅሱ ነገሮችን መለየትና ማሻሻል ከቻልን ማሻሻል አሊያም እንዳሉ መቀበል ያስፈልጋል:: ምክንያቱም ከሁኔታዎች ጋር ሰላም መፍጠር ከቻልን የሰዎች አጸፋዊ ምላሽ አያስጨንቀንም ማለት ነው::
8. ራሳችንን መቀበል:– ፍጹም አለመሆናችንን፡ እንከንና ድክመቶች እንዳሉን መቀበል ነገር ግን አቻ የሌለን(ልዩ) በዓለም ላይ እኛን የሚመስል ሰብዕናና ተሰጥኦ የታደለ ሰው እንደሌለና ወደፊትም እንደማይኖር ልናስተውል ይገባል፡፡
9. አጸፋዊ ምላሾችን መጠበቅ/ተስፋ ማድረግ፡- በሰዎች ዘንድ የሚፈጠረውን አጸፋዊ መልስ በመፍራት ፈንታ ያ ምላሽ ሊፈጠር እንደሚችል አስቀድመን ተስፋ ማድረግ አለብን(የሰዎችን ስሜት ለመቀስቀስ መፍራት የለብንም) ምክንያቱም በሰዎች ዘንድ አሉታዊም ይሁን አዎንታዊ ምላሽ መፍጠር ካልቻልን ምናልባትም ራሳችንን የመሆን ድፍረቱን ልናጣ እንችላለንና፡፡
10. እየኮነኑን/እየፈረዱብን ነው ብለን ካሰብናቸው ሰዎች ጋር ማውራት፡- እንዲያው ሁኔታዎች ተመቻችተውልን ስለእኛ መጥፎነት ያስባሉ/እየፈረዱብን ነው ብለን ከምናስባቸው ሰዎቸ ጋር ተቀራርበን ብናወራ እስከምንገረም ድረስ ምንም ባለጠበቅነው ሁኔታ አዕምሯቸው በብዙ ጭንቀቶች እንደተሞላ ልናውቅ እንችላለን፡፡ ማን ያውቃል ልክ እኛ እንደምንጨነቀው እነሱም ሌሎች ሰዎች ስለእነሱ ምን ሊያስቡ/ሊሉ በሚችሉት ሃሳብ እየተጨነቁ ሊሆን ይችላል እኮ፡፡ ስለዚህ ራሳችንን ግልጽ በማድረግ ከእነዚህ ሰዎች ጋር ተቀራርበን ሃሳብ ማንሸራሸር ያስፈልጋል::
በአጠቃላይ ከላይ የተዘረዘሩትን ሃሳቦች ወደ ተግባረ ከቀየርናቸው እኛም መቀየር እንችላለን!
(በአለበል አዲስ)
©Zepsychologist
Telegram www.tg-me.com/psychoet
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
#ክፍል_8
(በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ) #SHARE
#Emotional_Intelligence&Communication
#የስሜት_ብልሃትና_ተግባቦት
የስሜት ብልህነት ማለት ስሜታችንን የማወቅ ፣ የመረዳት የመምራት ችሎታ ነው ፡፡ ጥሩ የስሜት ብልሀት ያላቸው ሰዎች የተመሰገኑ ፣ በማንኛውም ሁኔታ የተረጋጉ ፣ የሩጫ ህይወት የማይመሩ ፣ የበለጠ ደስተኛና ራሳቸውንም ሆነ አካባቢያቸውን የሚመሩ ናቸው ፡፡
በህይወታቸው በጣም ደስተኛና ስኬታማ ከሆኑ ሰዎች አንዱ መገለጫቸው ያለቸው የስሜት ብልሃት ( Emotional Intelligence ) ነው ፡፡ ብዙ ጊዜ ሰዎች ከሚሰሩበት መስሪያ ቤት ሙያውና ችሎታው እያላቸው በባህሪ ምክንያት ይሰናበታሉ ፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ጥሩ ሀሳብ እያላቸው ባላቸው ባህሪ ምክኒያት ሰሚ ያጡ ፣ ተቀባይነት ያጡ ሰዎች ይኖራሉ ፡፡
#ለዛሬ እነዚህ የተግባቦትና የስሜት ብልሀት አለመኖር በሕይወታችን የሚያመጡትን ችግር እንመልከት ፡፡
እኔ አንዱን ድግሪዬን በማኔጅመንት ስሰራ የመመረቂያ ጽሑፌ (Competency development in business areas ) የሚል ነበር ፡፡ በዚህ ጥናት ያገኘሁት አንዱ ግኝት ሰዎች ለቢዝነሳቸው መውደቅ አንዱ ምክንያት ያላቸው አነስተኛ #የተግባቦትና #የስሜት_ብልሀት ነው ፡፡ በእርግጥ ተግባቦትም ሆነ የስሜት ብልህነት ሳይንሳዊ የሆኑ መንገዶችን በመጠቀም ማሳደግ ይቻላል ፡፡
#የስሜት_ብልሃትና_ጥሩ_ተግባቦት_የሌላቸው_ሰዎች_መገለጫዎች
★የራሳቸውን ስሜት አይቆጣጠሩም ( በቀላሉ ይናደዳሉ ፣ ይበሳጫሉ ፣ ከልክ ያለፈ ቁጣ ይታይባቸዋል )
★ከሰው ጋር ተግባቢ አይደሉም ፣ ፍርሀት ጭንቀት ይታይባቸዋል ፣ ስለ ራሳቸው አሉታዊ አመለካከት የላቸውም
★በትንሽ ነገር አብዝተው ያዝናሉ
★በአካባቢያቸው ያሉ ሰዎችን ባህሪ እና ስሜት ስለማይረዱ ፣ ብዙ ጊዜ ከሰዎች ጋር በሀሳብ ፣ በወሬ የመጋጨት ሁኔታ ይታይባቸዋል
★ሰው ስለነሱ ስላለው አስተሳሰብ አብዝተው ይጨነቃሉ ፣ ይረበሻሉ ፡፡
★ሃሳባቸውን በድፍረት አይገልፁም ፣ እየተጎዱ ከጉዳቱ መውጣት እየቻሉ ዝምታን ይመርጣሉ ፣
★ለውሳኔዎች ከተገቢው በላይ ይቸኩላሉ፣ በወሰኑት ነገር ለመጸጸት ደግሞ የመጀመሪያ ናቸው
ከላይ የዘረዘርኳቸው መገለጫዎች( የስሜት ብልሃትና ጥሩ ተግባቦት ክህሎት አለመኖር) የሚያመጣቸው ጉዳቶችና የባህሪ መገለጫዎች ናቸው ። በእርግጥ እነዚህ ሁሉ መገለጫዎች ሳይኮሎጂካል ህክምና አላቸው ፡፡
ስለዚህ ከላይ የጠቀስኳቸውን ችግሮች በራሳችሁ ላይ የምታዩ ሰዎች ተስፋ አትቁረጡ ፡፡ በጥቂት ጊዜ ጥሩ የሆነ ተደጋጋሚ ሳይኮሎጂካል ልምምዶችን በማረግ መዉጣት ይቻላል ፡፡
_______
፠፠______፠፠
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
በቴሌግራም በዚህ ታገኙኛላችሁ 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
ቸር ሰንብቱ!
፠፠______፠፠
የሳምንት ሰው ይበለን!
(በናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ) #SHARE
#Emotional_Intelligence&Communication
#የስሜት_ብልሃትና_ተግባቦት
የስሜት ብልህነት ማለት ስሜታችንን የማወቅ ፣ የመረዳት የመምራት ችሎታ ነው ፡፡ ጥሩ የስሜት ብልሀት ያላቸው ሰዎች የተመሰገኑ ፣ በማንኛውም ሁኔታ የተረጋጉ ፣ የሩጫ ህይወት የማይመሩ ፣ የበለጠ ደስተኛና ራሳቸውንም ሆነ አካባቢያቸውን የሚመሩ ናቸው ፡፡
በህይወታቸው በጣም ደስተኛና ስኬታማ ከሆኑ ሰዎች አንዱ መገለጫቸው ያለቸው የስሜት ብልሃት ( Emotional Intelligence ) ነው ፡፡ ብዙ ጊዜ ሰዎች ከሚሰሩበት መስሪያ ቤት ሙያውና ችሎታው እያላቸው በባህሪ ምክንያት ይሰናበታሉ ፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ጥሩ ሀሳብ እያላቸው ባላቸው ባህሪ ምክኒያት ሰሚ ያጡ ፣ ተቀባይነት ያጡ ሰዎች ይኖራሉ ፡፡
#ለዛሬ እነዚህ የተግባቦትና የስሜት ብልሀት አለመኖር በሕይወታችን የሚያመጡትን ችግር እንመልከት ፡፡
እኔ አንዱን ድግሪዬን በማኔጅመንት ስሰራ የመመረቂያ ጽሑፌ (Competency development in business areas ) የሚል ነበር ፡፡ በዚህ ጥናት ያገኘሁት አንዱ ግኝት ሰዎች ለቢዝነሳቸው መውደቅ አንዱ ምክንያት ያላቸው አነስተኛ #የተግባቦትና #የስሜት_ብልሀት ነው ፡፡ በእርግጥ ተግባቦትም ሆነ የስሜት ብልህነት ሳይንሳዊ የሆኑ መንገዶችን በመጠቀም ማሳደግ ይቻላል ፡፡
#የስሜት_ብልሃትና_ጥሩ_ተግባቦት_የሌላቸው_ሰዎች_መገለጫዎች
★የራሳቸውን ስሜት አይቆጣጠሩም ( በቀላሉ ይናደዳሉ ፣ ይበሳጫሉ ፣ ከልክ ያለፈ ቁጣ ይታይባቸዋል )
★ከሰው ጋር ተግባቢ አይደሉም ፣ ፍርሀት ጭንቀት ይታይባቸዋል ፣ ስለ ራሳቸው አሉታዊ አመለካከት የላቸውም
★በትንሽ ነገር አብዝተው ያዝናሉ
★በአካባቢያቸው ያሉ ሰዎችን ባህሪ እና ስሜት ስለማይረዱ ፣ ብዙ ጊዜ ከሰዎች ጋር በሀሳብ ፣ በወሬ የመጋጨት ሁኔታ ይታይባቸዋል
★ሰው ስለነሱ ስላለው አስተሳሰብ አብዝተው ይጨነቃሉ ፣ ይረበሻሉ ፡፡
★ሃሳባቸውን በድፍረት አይገልፁም ፣ እየተጎዱ ከጉዳቱ መውጣት እየቻሉ ዝምታን ይመርጣሉ ፣
★ለውሳኔዎች ከተገቢው በላይ ይቸኩላሉ፣ በወሰኑት ነገር ለመጸጸት ደግሞ የመጀመሪያ ናቸው
ከላይ የዘረዘርኳቸው መገለጫዎች( የስሜት ብልሃትና ጥሩ ተግባቦት ክህሎት አለመኖር) የሚያመጣቸው ጉዳቶችና የባህሪ መገለጫዎች ናቸው ። በእርግጥ እነዚህ ሁሉ መገለጫዎች ሳይኮሎጂካል ህክምና አላቸው ፡፡
ስለዚህ ከላይ የጠቀስኳቸውን ችግሮች በራሳችሁ ላይ የምታዩ ሰዎች ተስፋ አትቁረጡ ፡፡ በጥቂት ጊዜ ጥሩ የሆነ ተደጋጋሚ ሳይኮሎጂካል ልምምዶችን በማረግ መዉጣት ይቻላል ፡፡
_______
፠፠______፠፠
ይህ ፅሁፍ ለብዙ ሰው እንዲደርስ ሁላችንሞ ባለንበት የ Telegram / Facebookግሩፕ ውስጥ #ሼር እናርገው 💛
በቴሌግራም በዚህ ታገኙኛላችሁ 🚙 www.tg-me.com/Psychoet 👍
ዕውቀት ከአሉታዊ የአስተሳሰብ እስር ቤት ነፃ ያወጣል !
ቸር ሰንብቱ!
፠፠______፠፠
የሳምንት ሰው ይበለን!
Telegram
ናሁሰናይ ፀዳሉ አበራ (ዶ/ር) 🤷♂
| እውነት | ፍትህ | ፍቅር | ✔ሥነ ልቡና |
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc
የተለወጠ ግለሰብ አለም ይለውጣል!
የተለያዩ የስነልቦናና የላቀ የሰው ልጅ አስተሳሰብ ላይ የተሰሩ video ለማግኘት የዩቲዩብ ቻናሌን ይከታተሉ
"የማወቅና የመለወጥ ሰአት አሁን ነው "
https://www.youtube.com/user/TheNahusenai
Facebook አድራሻዬ Fb.com/psychologyabc