سفر باور: از ساوین تا زیارت اهل قبور - تکامل فرهنگی باورها

دکتر لیلا صادقی - ونکوور

در طول سالیان، نظام‌های اعتقادی متفاوت، از باورهای ابتدایی بشر و اسطوره‌ها گرفته، تا ادیان متفاوتی که تلفیقی از ذهنیت بشر و میراث فرهنگی-تاریخی یک جامعه‌اند، فرهنگ‌های مختلفی را شکل داده‌اند که غالباً نقاط اشتراکی‌ دارند، چراکه زادهٔ ذهن بشر و محصول ارتباط بدن با محیط پیرامون بوده‌اند، بدین منوال آیین‌ها و اعمال متفاوتی از دل این باورهای ابتدایی زاده شده‌اند که هریک به‌مرور زمان لباسی نو بر تن کرده‌اند که البته، چهل‌تکه‌ای از همان بافت کهنی‌اند که بشر نخستین دوخته است. یکی از این تن‌پوش‌های استعاری، ارتباط با جهان مردگان و دنیای معنوی است که در هر فرهنگی، به یک شکل به حیات خود ادامه داده است. ازجملهٔ این باورها، یکی هالووین است و دیگری حضور روح متوفی در شب‌های جمعه و زیارت اهل قبور در فرهنگ مسلمانان و از این دو، یکی متعلق به فرهنگ غرب و دیگری خاورمیانه است و پرسش اینجاست که این شباهت‌ها از کجا می‌آیند و تفاوت‌های کاربردی به چه صورت ایجاد شده‌اند.

ادامه مطلب در مجله همیاری، شماره ۱۹۸، صص. ۳۴ و ۳۵

@LS_leilasadeghi

تجربه در انسان به‌واسطه‌ی حس‌های مختلف او ایجاد و به شناخت منجر می‌شود. شناخت پدیده‌ها، اعم از اشیاء، رخدادها و یا آثار هنری، در انسان لذت ایجاد می‌کند. در بررسی چگونگی شکل‌گیری لذت که بر اثر ترشح هرمون‌هایی در بدن ایجاد می‌شود، می توان گفت که رابطه‌ای ناگسستنی با زیبایی وجود دارد. انسان هرآنچه را که به صورت امری زیبا می‌فهمد، از آن لذت می‌برد. به عبارتی، مغز انسان حاصل تکامل میلیون‌ها ساله‌ی بدن او است و درکی که ماحصل تجربه‌ی محیط پیرامون است، به دلیل ساختمند شدن مغز به مرور زمان در انطباق با طبیعت ایجاد می‌شود، بدین معنا که برخی الگوهای طبیعت به خاطر اینکه انسان مدام با آن‌ها سر و کار داشته، به مغز انسان ساختار می‌دهند، از جمله [… ] و دیگر رخدادهای طبیعی که انسان را متمایل به نظم و لذت بردن از این نظم می‌کند...

سه کتاب از مجموعه رابطه «ادبیات و علوم شناختی» که به چاپ دوم رسیدند...

درآمدی بر شعرشناسی شناختی، نشر مروارید
استعاره و مجاز با رویکرد شناختی، نشر نقش جهان
نقد ادبی با رویکرد شناختی، نشر لوگوس

به زودی کتاب دیگری از این مجموعه از سوی نشر لوگوس منتشر می شود: «ادبیات از منظر شناختی»

@LS_leilasadeghi