@indianstudies

بورسیه تحصیلی دانشگاه الزهرا ایران برای دختران دشت برچی کابل

دانشگاه الزهرا ایران از تصویب طرح اختصاص ۵۰ بورسیه برای تحصیل دختران افغان خبر داده است.

براساس این طرح ۵۰ بورسیه به دانش‌آموزان مدرسه سیدالشهدای کابل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد همه رشته‌های دانشگاه الزهرا و ۵ بورسیه "مریم میرزاخانی" مخصوص تحصیل در رشته ریاضی این دانشگاه اختصاص یافته است.

این طرح در پی انفجار خونین مکتب دخترانه سیدالشهدا و به منظور حمایت از تحصیل دختران افغان تصویب شده است.

حدود یک ماه در اثر یک انفجار در نزدیکی مکتب سیدالشهدا در کابل دستکم ۱۰۰ نفر کشته و ۱۶۰ نفر دیگر زخمی شدند. اغلب قربانیان این رویداد دانش‌آموزان مکتب سیدالشهدا بودند.
ایسنا

@indianstudies

برای اولین بار مقامات هندی با طالبان ارتباط برقرار کردند

روزنامۀ هندوستان تایمز سه شنبه گزارش داد که این ارتباطات بیشتر از سوی مقامات امنیتی هند، پیش برده می‌شود. دهلی در گذشته از هر گونه تعامل مستقیم با طالبان خودداری می‌کرد و برقراری این تماس‌ها چرخش بزرگ در مواضع هند در قبال طالبان است.

در گزارش هندوستان تایمز آمده است که تماس مقامات امنیتی هند با طالبان از چند ماه پیش آغاز شده و هنوز در مرحله اولیه قرار دارد.
تسنیم

@indianstudies

پاکستان در آستانه تصویب بودجه جدید

پاکستان که این روزها برای تدوین بودجه سال مالی جدید خود به شدت تحت فشار صندوق جهانی پول برای پذیرفتن شرایط این نهاد است، اعلام کرده اسلام‌آباد نیازمند کمک‌های نظامی واشنگتن نیست و هیچ تصمیمی نیز برای کسب امتیاز از صندوق بین المللی پول ندارد.

منابع رسمی پاکستان روز شنبه با اشاره به جلسه پارلمان ملی برای ارائه لایحه بودجه سال مالی جدید این کشور گفتند: لایحه بودجه ۸ تریلیون و ۴۸۷ میلیارد روپیه‌ای (معادل تقریبا ۵۳.۹۳ میلیارد دلار) به مجلس ملی پاکستان ارائه شد.

در لایحه بودجه پاکستان برای سال مالی جدید، ۶.۲ درصد به میزان بودجه دفاعی-نظامی این کشور نسبت به سال مالی جاری افزوده شده است، درحالی که این افزایش پیشنهادی در بودجه در مقایسه با آنچه نیروهای مسلح پاکستان در بودجه سال‌های اخیر دریافت می‌کردند، کمتر است.

@indianstudies

افغانستان بخش جدایی ناپذیر گفتگوهای ناتو

استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در کنفرانس پایانی ضمن اشاره به خروج ناتو از افغانستان، گفت: سران ناتو بر تعهد خود در قبال آموزش و پشتیبانی مالی از نیروها و نهادهای افغان برای حمایت از افغانستان تاکید دارند.

جو بایدن هم اعلام کرد اجماع قوی در میان سران ناتو در مورد افغانستان وجود دارد.

با این وجود مشخص نیست که نقش کشورهای همسایه افغانستان از جمله ایران در این روند چگونه است و به نظر می رسد که در حال حاضر این نقش از سوی ناتو به دو کشور علاقه‌مند به نقش آفرینی در تحولات منطقه یعنی قطر و ترکیه سپرده شده است.

اردوغان پیش از سفر به بروکسل برای شرکت در نشست سران ناتو، در فرودگاه استانبول به خبرنگاران گفت: پس از خروج نیروهای خارجی، ترکیه نقش مهمی را در روند صلح و ثبات افغانستان بازی خواهد کرد اما حمایت مالی و لجستیکی امریکا در این بخش مهم است.

ترکیه ۵۰۰ نیرو در چارچوب ناتو در افغانستان دارد و گفته شده که اگر مسئولیت امنیت فرودگاه کابل را بپذیرد، ممکن است به نیروی بیشتری نیاز داشته باشد.

همچنین سران ناتو از قطر خواسته اند تا از نیروهای امنیتی افغانستان میزبانی کند تا آمریکا و انگلیس آنها را آنجا آموزش دهند.

@indianstudies

Financial wealth in India rose 11% to $3.4 tn in 2020

Financial wealth in India rose by 11% to $3.4 trillion in 2020 despite the COVID-19 pandemic, the report by Boston Consulting Group (BCG) said.

India is expected to lead the percentage growth of individuals with fortunes of over $100 million till 2025, it added. Indians' cross-border wealth grew to $194 billion last year, the report said.

@indianstudies

کابل برای قطر پاسخ ندارد اما برای اردوغان چرا؛ تأمین امنیت افغانستان با نیروهای امنیتی افغان است نه ترکیه!

معاون سخنگوی رئیس‌جمهور افغانستان گفته تأمین امنیت وجب به وجب خاک این کشور، مسئولیت حکومت و به‌ویژه نیروهای امنیتی است و آنها وظیفه و برنامه دارند امنیت افغانستان از جمله مناطق دیپلماتیک را تأمین کنند.

این در حالی است که اردوغان به‌تازگی گفته ترکیه تنها کشور مناسب برای مدیریت وضع موجود در افغانستان پس از خروج نیروهای خارجی است. خبرهایی نیز درباره تمایل ترکیه برای اداره فرودگاه کابل منتشر شده است. تازه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه مهمانم دعوت کرده و به دنبال مشاركت مجارستان و پاكستان در ماموریت جدید خود در افغانستان است.

درباره قطر اما به مزاج طالبان که خوش است اگرچه میان آنچه ناتو از قطر خواسته با آنچه ترکیه برداشته تفاوت زیادی است.

هفته گذشته، «ملا عبدالغنی برادر» معاون سیاسی رهبر طالبان در پایتخت قطر با سفیر چین دیدار کرد و به گفته منابع نزدیک به این گروه، آنها درباره «وضعیت فعلی گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، امنیت شرکت‌های چینی در افغانستان و وضعیت کرونا» گفت‌وگو کردند.

این وسط هند هنوز ناز دارد. نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان با وزیر خارجه هند در دوحه، بله باز هم قطر، دیدار کرد. زلمی خلیل‌زاد نوشت که با جیشنکر، وزیر خارجه هند در دوحه دیدار کرده است و در این دیدار دو طرف روی اولویت‌های امریکا و هند در مورد افغانستان مستقل، حاکم، متحد و در صلح با خود و جهان گفت‌وگو کرده‌اند.

اگرچه برای طالبان هم به مثابه بازیگر عرصه میدان و دیپلماسی، هند می‌تواند پیوند
جامعه بین‌المللی برای اطمینان از تأمین بودجه و حمایت باشد و اگر طالبان از همکاری با هند خودداری کند، دهلی‌نو می‌تواند از نفوذ خود برای تقویت مخالفت منطقه‌ای علیه این گروه استفاده کند. اما هند تا الان بیشترین نزدیکی را با کابل دولت مستقر اما ضعیف در افغانستان داشته است.

@indianstudies
تحفه جهانگیر امپراطور گورکانی به علم جانورشناسی
Emperor Jahangir's contribution to zoology
تصویر پرنده دودو منسوب به استاد منصور
‎این پرنده بدون پرواز و بدوی در اواخر قرن هفدهم منقرض شده بود، هنگامی که دانشمندان می‌خواستند مطالعاتی درباره این‌گونه انجام بدهند باید از نقاشی یک هنرمند هلندی استفاده  می‌کردند که خیلی دقیق نبود. استاد منصور که نقاش هندی در دربار گورکانیان در قرن هفدهم میلادی بود و در دوره جهانگیر پادشاه گورکانی رشدکرد و در این دوره به تصویر کشیدن گیاهان و حیوانات سرآمد بود، اولین هنرمندی بود که دودو را به صورت رنگی به تصویر کشید .
‎این نقاشی به فراموشی سپرده شده بود تا آنکه دکتر آ. ایوانف آن را در مجموعه انستیتوی مطالعات شرقی آکادمی علوم روسیه کشف کرد. مقاله او در کنگره بین‌المللی پرنده‌شناسی در هلسینکی در سال 1958 مورد توجه قرار گرفت. این نقاشی یکی از دقیق ترین نمونه هاست زیرا از روی یک نمونه زنده کشیده شده است که توسط یک خارجی به جهانگیر هدیه داده شده بود. می‌توان گفت این تصویر ارزشمندترین سهم جهانگیر در دانش جانورشناسی است.
Emperor Jahangir's contribution to zoology

@indianstudies
اوتارام دواسی، از سال ۲۰۱۵ در ایالت راجستان برای محافظت از گاوها که برای هندوهای هند بسیار مقدس هستن به عنوان وزیر گاو انتخاب شده بود!

این وزیر برای پرداخت هزینه‌های نگهداری از هزاران گاو در این ایالت، از مردم ۲۰٪ مالیات بر خرید مایملک می‌گرفت!

علت رای نیاوردن او در انتخابات دور بعد تلف شدن ۵۰۰ گاو مقدس در جریان سیل در این منطقه بود!

@indianstudies

قطعنامه تحریم تسلیحاتی دولت میانمار بدلیل کشتار و آواره کردن مسلمانان روهینگیا و نیز کودتا علیه دولت مستقر در سازمان ملل تصویب شد

سازمان ملل خواستار توقف فروش تسلیحات به میانمار در واکنش به کودتای خشن نظامی این کشور شده است.

مجمع عمومی سازمان ملل با تصویب قطعنامه ای حاکمان نظامی میانمار را به خاطر سرنگون کردن دولت منتخب این کشور در ماه فوریه محکوم کرد.

قطعنامه در نهایت با ۱۱۹ رأی مثبت، یک رأی منفی بلاروس، و ۳۶ رأی ممتنع به تصویب رسید. چین و هند، همسایه‌های میانمار، و روسیه از جمله کشورهایی بودند که رأی ممتنع دادند.

سازمان ملل خواستار آزادی زندانیان سیاسی، از جمله آنگ سان سوچی رهبر منتخب، و پایان خشونت علیه معترضان شد.

این قطعنامه از نظر حقوقی الزام آور نیست اما وزن سیاسی دارد.

@indianstudies
🔻رئیس‌جمهور هند، پیروزی رئیسی در انتخابات را تبریک گفت

🔹«رام نات کوویند» رئیس‌جمهور هند طی پیامی که در صفحه توییتری خود منتشر کرد، پیروزی «سید ابراهیم رئیسی» در سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران را تبریک گفت/ فارس

@indianstudies

پیشروی طالبان و پیشی گرفتن بیم بر امید
بخش اول/

با پیشروی های اخیر نیروهای طالبان در افغانستان و خروج نیروهای آمریکایی نگرانی ها بابت آینده دولت و ملت در این کشور گرفتار بیشتر از هر زمان دیگری شده است.

نگرانی چند سویه است هم از بابت‌ حضور طالبان که شواهد نشان می دهد اگرچه تغییراتی نسبت به گذشته کرده است اما ایدئولوژی و مفاهیم بنیادی آن همچنان باقیست. و به قدرت رسیدن مجدد آن می تواند موجب مشکلات وسیعی در این کشور بشود.

از سوی دیگر این نگرانی هم وجود دارد که آمریکایی‌ها این بار با این توجیه که ما تنها وسیله مقابل طالبان هستیم و با تکیه بر این نکته که به مثابه یک منجی یاداور سوپرمن و بتمن تنها ما می توانیم در غیاب دولت قدرتمند این کشور را به پایداری برسانیم مشروعیت حضور مجدد خود را احیا کنند کند و از این طریق مسئولیت ناپذیری خود نسبت به شرایط شکننده کنونی را به ایثار تبدیل کنند.

مسئله سوم هم همسایگانی هستند که هرکدام نگرانی‌های خود را دارند. ایران به نوعی نگران است که نکند بار دیگر مرزهایش تحت تاثیر قرار گیرد. پاکستان هم از یکسو به دنبال ترمیم چهره خود در جهان است و از سوی دیگر نمی خواهد از امکاناتش در این نقطه حساس چشم پوشی کند. هند اما میان دخالت مستقیم و با پرچم و غیر آن مانده است به ویژه که میان طرفداران دولت مرکزی کابل جایگاه خاصی یافته است. البته اتحادیه اروپا، روسیه، چین، ترکیه، قطر و چند کشور ریز و درشت دیگر نیز ذینفع ماجرا هستند.

فواد امان معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان گفته جنگ در حال حاضر در بسیاری از نقاط کشور بخصوص در شمال افغانستان افزایش پیدا کرده است. وی با بیان اینکه نیرو‌های امنیتی در طول ۲۴ ساعت با نیرو‌های طالبان در مناطق مختلف درگیر هستند، افزود: در بیشتر از ۱۵ ولایت درگیر‌ها به طور مستمر ادامه دارد و در برخی روز‌ها حتی در ۲۰ ولایت جنگ جریان دارد.

در پی تشدید درگیری‌ها و نگرانی مردم افغانستان از سقوط پیاپی، «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان گفته که در پیشروی‌های تازه این گروه اقدامی علیه غیرنظامیان صورت نگرفته و نخواهد گرفت. سخنگوی طالبان تصریح کرد: برای ما تفاوتی نمی‌کند افراد مرتبط با کدام قوم و مذهب هستند، همه افغان‌ها برادر هستیم و در یک کشور زندگی می‌کنیم و در خدمت به وطن همه مسئول هستند؛ هم اهل تسنن و هم اهل تشیع مسئولیت مشترک داریم و باید با اتحاد با هم و ذهنیت باز به عنوان افغان مسلمان خدمت کنیم.

وی تاکید کرد که در تشکیلات طالبان در بسیاری از ولایت‌های شیعه‌نشین، اهل تشیع مسئولیت دارند و خطاب به شیعیان این کشور گفت: به برادران اهل تشیع اطمینان می‌دهیم که هیچ حرکت تبعیض‌آمیزی علیه آن‌ها به راه نخواهد افتاد و اجازه آن را نخواهیم داد.

روسیه می‌گوید احتمال وقوع جنگ داخلی در افغانستان وجود دارد. «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه در نهمین کنفرانس بین‌المللی امنیت مسکو گفته احتمال دارد به دنبال خروج نظامیان ناتو از افغانستان جنگ داخلی دیگری در این کشور آغاز شود.

وی با اشاره به ناکامی آمریکا و ناتو در افغانستان نیز افزود که در طی 20 سال گذشته افغانستان نتوانست یک ساختار قوی دولتی ایجاد کند و ثبات در این کشور تامین شود.

وزیر دفاع روسیه ادامه داد: افغانستان در پی عقب‌نشینی نظامیان ناتو از این کشور با پیامدهای منفی آن مانند وخیم‌تر شدن اوضاع، افزایش مهاجرت و جدی شدن خطر سرایت افراط‌گرایی به کشورهای همسایه مواجه خواهد شد.

در این حال مذاکره‌کنندگان طالبان برای ۹۰ روز دیگر از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل معاف شدند. شورای امنیت سازمان ملل این تصمیم را برای حمایت از تلاش‌های صلح افغانستان گرفته است. یوناما معافیت سه ماهه مذاکره‌کنندگان طالبان از تحریم‌های سازمان ملل را یک 'استثنای موقت برای صلح' خوانده و در عین حال ابراز امیدواری کرده است که از این فرصت برای پیشرفت چشمگیر در گفت‌وگوهای صلح افغانستان استفاده شود.

«اندرو واتکینز» کارشناس گروه بین‌المللی بحران گفته اگرچه نمی‌توان میزان و سرعت از دست دادن اراضی از سوی دولت افغانستان را انکار کرد، اما سقوط کابل قریب الوقوع نیست و می‌توان از آن جلوگیری کرد.

رئیس جمهوری افغانستان و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه در رأس یک هیأت عالی‌رتبه به واشنگتن رفتند. این هیأت قرار است با جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا نیز دیدار کند.

محمداشرف غنی ‏رئیس‌ جمهور افغانستان در سفرش به آمریکا، با خانواده‌های سربازان آمریکایی کشته شده در ‎افغانستان دیدار کرد و از خدمات و قربانی‌های آنان در راستای اهداف مشترک قدردانی کرد.

هند در پاسخی كوتاه به اظهارات شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان مبنی بر اینکه حضور این کشور در کشور جنگ زده بیش از آنچه باید باشد، است، گفت: جهان می داند پاکستان چه چیزهایی را به افغانستان آورده است."

بخش دوم/

پیرمحمد ملازهی در گفتگو با ايرنا گفته است اگر جنگ داخلی در افغانستان رخ دهد، شرایط برای ایران سخت می‌شود چراکه هم در مرزی‌هایش ناامنی تشدید می‌شود، هم شاهد موج جدیدی از پناهندگان خواهد بود و هم اینکه نیروهایی مانند شیعیان افغانستان، هزاره‌ها، تاجیک‌ها و ازبک‌ها از ایران توقع حمایت و دخالت دارند و ایران نیز نمی‌تواند نسبت به این تحولات چشم‌پوشی کند.

ایران به دو شکل می‌تواند در افغانستان از نیروهای مورد حمایتش پشتیبانی کند. یک راه، حمایت از لشکر فاطمیون است که یک تیپ نظامی حرفه‌ای است که ایران از این طریق وارد جنگ نیابتی می‌شود و راه دیگر هم آن است که خود به شکل مستقیم وارد میدان شود که بعید است چراکه دامی است که ممکن است آمریکا برای ایران طراحی کرده باشد و بخواهد اینگونه ایران را وارد باتلاق افغانستان کند.

ایران باید از اهرم‌های دیپلماتیک خود استفاده کند. رایزنی با پاکستان در این شرایط می‌تواند موثر باشد. البته پاکستانی‌ها خیلی زیرک هستند اما می‌شود با آنها به توافق رسید که هم مانع از پیشروی طالبان شد و هم طالبان هم تعدیلی در مواضعش ایجاد کند و حضور نیروهای شمال را در قدرت بپذیرد.

سرآخر ️اکبر مختاری مدرس علوم سیاسی سعی در تبیین طالبان امروز در مقابل آنچه دیروز بود در عصر ایران نوشته است:

مهم ترین حادثه در حوزه سیاست خارجی ایران در سال ۱۳۷۷ سقوط کابل و مزارشریف و تصرف افغانستان به دست طالبان بود. همزمان با سقوط مزارشریف هشت دیپلمات و یک خبرنگار ایرانی به شهادت رسیدند.

در آن زمان سفیر ایران در افغانستان بدون آگاهی از شرایط رخ داده تحلیل درستی از سقوط زودرس کابل و‌مزار شریف نداشت؛ اتفاقی تلخ که جهان سیاست و منطقه خاورمیانه و بخصوص ایران را درگیر خویش ساخت.

حجم جنایت های طالبان طی چهار سال به حدی رسید که سرانجام پس از حادثه یازده سپتامبر و توجیه همکاری طالبان و القاعده نئوکانهای حاکم در آمریکا با هدف انتقام حمله به برج‌های دوقلو، حمله نظامی فراگیری به افغانستان کردند و طالبان برای مدتی از دیدگان حذف شد اما از بین نرفت و به زندگی در جغرافیای سیاسی افغانستان و پاکستان ادامه داد: "در سرزمین آشوب زده و بحرانی افغانستان، گویی روی سر طالبان لباسی پوشانده شد تا دیده نشود."

طالبان با آن ایدئولوژی ستیزه جویانه اش، ایدئولوژی که به خود اجازه میدهد به مدارس دختران حمله انتحاری کند و در روز روشن خبرنگاران را ترور کند و بکشد بار دیگر در حال قوت گرفتن در افغانستان و همسایگی با ماست.

طالبان اواخر دهه هفتاد خورشیدی مشروعیتش را از سه دولت پاکستان و سعودی و امارات گرفته بود و آنها این جریان را برسمیت شناختند ولی دولتهای غربی و قدرتهای بزرگ هیچ گاه طالبان را برسمیت نشناختند.

اما طالبان امروز میتواند خطرناکتر باشد چراکه رهبران این گروه با مذاکرات صلح با ایالات متحده آمریکا و برخی قدرت های منطقه ای خود را دارای مشروعیت بیشتری احساس می کند، در حالی که همچنان به ایدئولوژی سابق خود پایبند است، وانگهی علاوه بر احساس مشروعیت بیشتر نگاه دولتهای قبلی که طالبان را به رسمیت می شناختند (عربستان سعودی، امارات و پاکستان) نیز تغییر چندانی نکرده است.

اساسا طالبان نه تنها از نظر ایدئولوژیک با ایران امروز در تضادست بلکه از لحاظ نگرش فرهنگی و ملی نیز تضاد فراگیر با ایران و هویت ایرانی دارد.

طالبان در دورانی درحال تصرف دوباره افغانستان است که در آمریکا نیز فضای موجود در افکار عمومی و حتی سیاستمداران آمریکایی، کمتر نگرش مداخله گرایی نظامی با هدف حفظ ارزشها در حوزه های مختلف را دارد.

@indianstudies

افغانستان در دست چه کسانی است؟

@indianstudies
🔹احسان رضایی: دهم تیرماه به نام صائب تبریزی است. صائب یک نمونۀ قدیمی از پدیدۀ مهاجرت نخبگان، یا همان «فرار مغزها»ست. نه فقط صائب، که جمع زیادی از شاعران و هنرمندان آن عصر چنین کردند. مقصد مهاجرت در قرن دهم و یازدهم هجری سرزمین هند بودند که پادشاهان آن روزش به فرهنگ و ادب فارسی علاقۀ زیادی داشتند. در کتاب «کاروان هند» (اثر احمد گلچین معانی) ۷۴۵ شاعر عصر صفوی که از ایران به هندوستان رفته‌اند، معرفی شده‌اند. از جمله صائب هم در سال ۱۰۳۴ قمری و از راه افغانستان عزم هند کرد. در کابل، با ظفرخان تربتی که خودش هم شاعر بود و جای پدرش در آنجا حکومت می‌کرد آشنا شد و به خدمت او درآمد و اشعاری در مدحش سرود. (در مورد ظفرخان «تاریخ ادبیات در ایران» دکتر صفا، جلد ۵، قسمت دوم، صفحات ۱۲۴۱ تا ۱۲۴۵ را ببینید.) سال ۱۳۰۹ ظفرخان، صائب را به دربار شاه‌جهان (بانی تاج‌محل) برد و پادشاه هند به او یک مقام دولتی و لقب تشویق‌آمیز «مستعد خان» داد. ظاهراً اوضاع مرتب بود، اما صائب آدم غربت نبود و از دیار هند هم خوشش نمی‌آمد:

صائب از خاک سیاه هند کِی بیرون روَد؟
بشکند کی مور لنگی این طلسم قیر را؟

ز اهل کرم به هند کسی را ندیده‌ایم
از طوطیان کریم کریمی شنیده‌ایم!

زنده می‌سوزد برای مرده در هندوستان
دل نمی‌سوزد درین کشور عزیزان را به هم

این بود که وقتی شنید پدرش به جستجوی او تا شهر آگره آمده، از ظفرخان که حالا حاکم کشمیر بود اجازۀ برگشت خواست. بعد از یک سال اصرار، بالاخره موافقت شد و صائب بعد از ۷ سال به اصفهان برگشت. این بار همۀ سروده‌هایی که در جوانی در وصف هند داشت را عوض کرد، مثلاً در بیت:

همچو عزم سفر هند که در هر دل هست
رقص سودای تو در هیچ سری نیست که نیست

مصرع اول را این‌طوری تغییر داد: «نه همین ذره در این دایره سرگردانست» (دیوان صائب، تصحیح محمد قهرمان، ص ۷۹۴)
یا وقتی نسخۀ خطی یک تذکره («خیر البیان») به دستش رسید، در قسمت شرح حال خودش لقب «مستعد خان» را که در هند به او داده بودند خط زد. («کاروان هند» جلد ۱، صفحه ۷۰۱)

پس چرا صائب به جایی که دوست نداشت مهاجرت کرد و در آنجا ماند؟ اگر باقی شاعران این عصر به هوای توجه و عنایت شاهان گورکانی به هند می‌رفتند تا درآمدی کسب کنند (صائب با همین ماجرا شعر دارد: هند چون دنیای غدّارست و ایران آخرت/ هر که نفرستد به عقبی، مال دنیا غافل است)، اما صائب که پدرش از تجار معتبر و معروف بود، چنین نیازی نداشت. خودش گفته:

چشم طمع ندوخته حرصم به مال هند
پایم به گِل فرو شده از بَرشکال هند
[بَرْشْکال، لغتی سانسکریت است به معنی فصل بارانی هندوستان]

پس مسأله مالی که منتفی است. اینکه بعضی (مثل شبلی نعمانی در «شعر العجم») نوشته‌اند برای سفر بازرگانی به هند رفت هم صحیح به نظر نمی‌رسد، چون در این صورت رفتن سراغ یک امیر محلی و خدمت به او معنایی ندارد. همین‌طور اگر این سفر، یک سفر سیاحتی و تفریحی بود، باز می‌شد بدون خدمت به این و آن، رفت و برگشت. دلیل سفر قاعدتاً چیز دیگری بوده. اشارات اندکی هم که در خود دیوان صائب هست همین را نشان می‌دهد که برای ایجاد تغییری در زندگی‌اش اقدام به مهاجرت کرده:

داشتم شِکوه ز ایران، به تلافی گردون
در فرامُشکدۀ هند رها کرد مرا

حاصلِ خاک مرادِ کشور هندوستان
نامرادان وطن را کام شیرین کردن است

گفتم مگر ز هند شود بختِ تیره سبز
این خاک هم علاوۀ بخت سیاه شد!

به نظر می‌رسد مسایل اجتماعی و سیاسی روی ذهن حساس این بزرگترین شاعر عصر چنین چنین افکاری ایجاد کرده. صائب در دوران افول صفویه زندگی می‌کرد، عصری که خودش در موردش می‌گفت: «جهان به مجلس مستان بی‌خِرَد مانَد». برای نمونه کافی است بدانیم که وقتی اوضاع مملکت در زمان شاه صفی دوم (پدر سلطان حسین، آخرین شاه صفوی) رو به آشفتگی رفت، در اصفهان طاعون همه‌گیر شد، در آذربایجان زلزله‌ای مهیب آمد، قزاق‌ها از شمال حمله کردند، خود شاه هم به خاطر نقرس و اعتیاد به الکل روز به روز مریض‌تر می‌شد، وزرا شور کردند و گفتند مشکل از منجم‌باشی در محاسبۀ زمان مناسب شروع سلطنت است، پس دوباره مراسم تاجگذاری تکرار شد و شاه با اسمی جدید (شاه سلیمان) به تخت نشست تا فلک را گول بزنند! صائب از چنین وزرایی شاکی است و مهاجرت را به رفتن سراغ صدور (وزرا) ترجیح می‌دهد:

در دیده‌ها اگرچه بُوَد راه هند دور
نزدیکتر بود ز درِ خانۀ صدور!

یک ماجرا هم در تذکره «ریاض الشعراء» تعریف شده. اینکه شاه سلیمان وقتی غزل صائب را خواند که:
احاطه کرد خط آن آفتاب تابان را
گرفت خیل پری در میان سلیمان را...
فکر کرد شاعر دارد او را متهم به تأثیر گرفتن از زنان حرمسرا می‌کند، عصبانی شد و تا آخر عمر با صائب سخن نگفت (تصحیح ناجی نصرآبادی، ج ۲، ص ۱۲۰۷). خیلی راحت می‌شود حدس زد که خشم و حرف نزدن شاه را عوامل حکومت ضربدر چند کردند و چه گرفتاری‌ها برای صائب ساختند!

@indianstudies
📸 نمایی از مزار صائب در اصفهان

@indianstudies

منابع آمریکایی تایید کردەاند آخرین نیروهای ارتش آمریکا روز جمعه پس از نزدیک به ۲۰ سال پایگاه هوایی بگرام در افغانستان را ترک كردند.

پس از حمله آمریکا به افغانستان این پایگاه، کانون اصلی نیروهای آمریکا برای هدف قرار دادن طالبان و شکار رهبران القاعده بود و بزرگترین مقر نیروهای آمریکایی در افغانستان بود که در اوج حضور آنها تا ۱۰۰ هزار سرباز آمریکایی را در خود جای داده بود.

روز سه شنبه، شبکه خبری افغانستانی از قول یکی از سخنگوهای ارتش آمریکا که خواست نامش فاش نشود گزارش کرد، این پایگاه هوایی به کنترل نیروهای امنیتی افغان در می‌آید و به آنها واگذار می‌شود.

دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا وعده داده که خروج نیروهای این کشور از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر سال جاری میلادی پایان می‌یابد و به این ترتیب، این کشور به جنگی ۲۰ ساله در افغانستان پایان می‌دهد.

@indianstudies

مقایسه دید مردم افغانستان و مردم عراق نسبت به وضعیت کلی کشورشان پس از اشغال توسط آمریکا

موسسه افکارسنجی زاگبی

@indianstudies

کنسولگری ایران در بلخ تعطیل شد

همزمان با افزایش ناامنی‌ها در افغانستان، مقامات این کشور از تعطیلی کنسولگری‌های ایران، ترکیه و پاکستان در بلخ خبر دادند. کنسولگری‌ها بخش صدور روادید را تعطیل کرده و دیپلمات‌ها به کابل بازگشته‌اند.

پیش از این هم کنسولگری ایران، ترکیه و روسیه در مزار شریف تعطیل شده بود.

@indianstudies
دیلیپ کومار، بازیگر سرشناس هندی و یکی از بهترین بازیگران عصر طلایی سینمای هند ملقب به پادشاه تراژدی بالیوود، در سن ۹۸ سالگی درگذشت.

از میان شخصیت های مختلف، آمیتا باچان نیز با گرامی‌داشت خاطره این بازیگر، گفت: سینمای هند به دو دوره‌ی قبل و بعد از دیلیپ کومار تقسیم می‌شود.

https://www.nytimes.com/2021/07/06/world/asia/dilip-kumar-dead.html