Telegram Web Link
Sarmast
Salar Aghili
قطعه سرمست
آلبوم راز خیام
خواننده: سالار عقیلی
موسیقی: امیرحسین طریقت
تنظیم:بهزاد عبدی
شاعر :خیام

@iranboom_ir
هفت کشور

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره ۸۵، سال سیزدهم، بهمن و اسفندماه ۱۳۹۳، رویه ۳۵

دکتر هوشنگ طالع

ایرانیان کهن، جهان را به هفت کشور یا اقلیم بخش می‌کردند. هفت کشور یا اقلیم، خشکی‌های شناخته شده‌ی جهان در روزگار کهن از دید ایرانیان بوده است که امروز نیز همان می‌باشد.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/iranshahr/iran-pajohi/14917-haft-keshvar.html

@iranboom_ir
کتاب مبارزه با انتقال غیر قانونی اموال فرهنگی

برای دریافت نسخه الکترونیک کتاب (قالب pdf) اینجا تقه(کلیک) بزنید.
http://www.iranboom.ir/poshe/ketab/gonagon/1/enteghal-gheire-ghanoni.pdf


خرید و فروش اموال فرهنگی، تجارتی مهم، بین المللی و رو به فزونی است. این تجارت قانونی نشان دهنده ارزش و قدر فرهنگ و صور هنری است. اما متاسفانه علاوه بر این تجارت قانونی، قاچاق و انتقال غیر قانونی این اموال هم در جهان رو به فزونی دارد.

همگان از دزدی، سرقت، غارت و ورود و صدور غیر قانونی اموال فرهنگی آگاه اند. موزه ها، مجموعه های عمومی و خصوصی، صاحبان قانونی این اموال، بناهای مذهبی و موسسات فرهنگی و باستان شناسی در سراسر جهان از گزند این اعمال مصون نیستند. مجرمان متناسب با امکانات و انگیزه های خود دست به عملیات دشواری برای سرقت اشیا می زنند و سپس مستقیم یا غیر مستقیم آن ها را به کشورهایی صادر می کنند که بتوانند آن ها را به قیمتی گزاف به خریداران علاقه مند بفروشند.

در این نشریه برگردان فارسی دو سند قانونی مکمل بین المللی آمده است که هر دو به مبارزه با انتقال غیر قانونی اموال فرهنگی کمک می کنند، یکی کنوانسیون در خصوص شیوه های مناسب برای ممانعت و جلوگیری از ورود، صدور و انتقال مالکیت غیر قانونی اثر فرهنگی (۱۹۷۰) و دیگری کنوانسیون یونیدروا در خصوص اشیای فرهنگی مسروقه یا غیر قانونی صادر شده (۱۹۹۵). در پایان این کتابچه، برگردان فارسی سند اطلاعاتی دیگری آمده است که توسط یونسکو و در تکمیل مفاد این دو کنوانسیون تدوین شده است.

اهمیت موضوع کمیته ملی ایکوموس ایران را بر آن داشت تا با هماهنگی به عمل آمده با دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، نسخه الکترونیک کتاب “مبارزه با انتقال غیر قانونی اموال فرهنگی” را از طریق تارنمای کمیته ملی ایکوموس، در دسترس کارشناسان، دانشجویان و علاقه مندان به میراث جهانی قرار دهد.

امیدواریم این نشریه موجب تقویت کوشش های ملی برای مبارزه با انتقال غیر قانونی اموال غیر قابل جایگزین فرهنگی شود.

http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/anbar/1625-ketab-mobareze-enteghal-gheire-ghanoni.html

به کانال تلگرامی ایرانبوم بپیوندید
https://www.tg-me.com/iranboom_ir
📸 در مواجهه با سیل چه کنیم؟ / ایسنا

@iranboom_ir
نشرشیرازه منتشرکرد:

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال‌های نخست دههٔ ۱۹۹۰ میلادی مناسبات جهانی را که از سال‌های بعد از جنگ جهانی دوّم اصولا بر یک جهان دوقطبی استوار شده بود به‌کلّی تغییر داد. اگرچه جهان غرب با ازمیان‌برخاستن آن رقیب اصلی، خود را پیروز این معرکه دانست و آیندهٔ جهان را نیز تحت‌الشعاع یک نظم جدید و متفاوت، امّا حوادث و رخدادهای بعدی برخلاف آن خوش‌خیالی اوّلیه از تقسیم مجدد جهان به مجموعه‌ای از قدرت‌های رقیب ریزودرشت حکایت کرد و بازگشت به ‌نوعی از مناسبات بین‌المللی که بیشتر یادآور وضعیت جهان در نیمهٔ نخست قرن بیستم بود. یکی از این رخدادهای مسبوق به سابقه، تحوّلات جدید ترکیه در حوزهٔ سیاست خارجی است که از آن به‌درستی تحت عنوان نوعثمانی‌گرایی یاد می‌شود.این تغییر و تحوّل به گونه‌ای که جوانب کلّی آن در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است راه را بر طرح مجدد آراء و عقایدی گشوده است که می‌تواند از جمله به زیر سوال رفتن نوعی همسویی و همراهی با ایران بینجامد که بنیانش در سال‌های بین دو جنگ اوّل و دوّم جهانی با زحمت و مرارت بسیار بین دو کشور برقرار شد.

@iranboom_ir
سلسله نشست‌های دیدار ۳۳

گرامیداشت روز باباطاهر

باحضور بزرگان فرهنگ و ادب کشور

و با سخنرانی:
دکتر  میرجلال‌الدین کزازی
دکتر اصغر دادبه
دکتر بهرام پروین گنابادی
استاد هادی ضیاالدینی
دکتر محمدحسین حلیمی
وشهروندان فرهنگ‌دوست همدان

سه‌شنبه ۱ خرداد ۱۴٠۳ ساعت ۱۷

همدان، میدان آرامگاه باباطاهر

@iranboom_ir
‏امروز ۳۱ اردیبهشت روز ملی ‎اهدای عضو هست.
روزانه ۷ تا ۱۰ نفر در کشور به‌ دلیل نبود عضو پیوندی جان می‌بازند، در حالی که سالانه ۳۰۰۰ مرگ مغزی قابل اهدا در کشور روی می‌دهد
Forwarded from ایران بوم
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
تصنیف «وطن»

آهنگ: #سعید_فرجپوری
آواز: #همایون_شجریان
شعر: #سیاوش_کسرایی

کنسرت #گروه_دستان ، تهران، شهریور ۱۳۸۷

همایون #شجریان (زادهٔ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۵۴ در تهران) خوانندهٔ #موسیقی_ملی #ایران، آهنگساز و نوازندهٔ تنبک و کمانچه است.


https://www.tg-me.com/iranboom_ir
ضرورت نگاهداری یادمان‏های باستانی به عنوان مظاهر عینی هویّت ملّی ایرانیان

شادروان دکتر ناصر تکمیل همایون

درآمد

هویت ملّی و فرهنگی هر ملّتی، مجموعه‏ ی عناصر تشکیل‏ دهنده ‏ی حیات بر دوام اجتماعی و تاریخی آن است که در پهنه‏ ی جغرافیایی خاص (-بوم،میهن) شکل گرفته و میدان‏ کارکردهای اجتماعی انبوه افراد و آحاد (ملّت) را بر بنیاد کارایی‏ نیازهای انطباق،همبستگی و هم‏سویی و مقبولیت ارزشی زیست‏ تاریخی جامعه تداوم می‏دهد.

پذیرش هویت در فرآیند زمان دارای جنبه ‏های معنوی و مادی‏ست، و فزون بر خردمندی و هنر انسانی، وجود اماکن‏ باستانی، تاریخی، نظام زیست مشترک در هماهنگی با طبیعت‏ (بافت‏های روستایی و شهری) فضای این همانی و تعلق هویتی را نیرومندتر می‏سازد و بدین سبب یادمان‏های گذشتگان تنها غیرمادی چون: اسطوره ‏ها، افسانه ‏ها، ادبیات و اخلاقیات و جزء این‏ها نیستند. بلکه بناهای باستانی و تاریخی، انواع یافته ‏های‏ روخاکی و زیرخاکی که نشان ابتکار و خلاقیت در آن‏ها نقش بسته، در زمره‏ی میراث ملّی جامعه به شمار رفته و از ابزار و آلات‏ هویت ‏ساز و هویت ‏پذیری افراد جامعه یا جماعت‏ های پراکنده ‏ی‏ نیاخاک حکایت می‏کند.

بی‏ تردید ملّت‏های بزرگ و سرزمین‏های تمدن‏های کهن از یادمان‏ها و یادگارهای بیش‏تری برخوردارند.هشتاد سال پیش(22 مردادماه 1304)ارنست هرتسفلد استاد دانشگاه برلن در سخنرانی خود در عمارت وزارت ایران(مسعودیه)به درستی‏ بیان کرد:

«ابنیه و آثار ملی در ایران فراوان و در همه جا هست و من در این موقع قادر به ذکر آن‏ها نیستم، این مملکت «ایرانشهر» خوانده شده ، ...این مملکت لا اقل چهار نوبت به درجه ‏ی‏ ارتقا رسیده است:

اول،در دوره ‏ی هخامنشی‏ست که ایرانیان مرکز دنیای معلوم آن‏ زمان بوده و مدت دویست و پنجاه سال در امنیت زندگانی کرده‏ است؛
دوم،دوره ساسانی‏ست که در حقیقت دروه تجدد ایران‏ محسوب می‏گردد؛
سوم،دوره ‏ی سلجوقیان است که ایران در بین ملل اسلامی‏ پیش‏قدم بوده و تازه اروپا از عالم وحشیگری بیرون آمده است؛
چهارم،دوره ‏ی صفویه که صنایع ایران در آن دوره تجلی‏ مخصوصی داشته و همان موقع اروپا شروع به دست‏اندازی به‏ آسیا نموده است».آن‏گاه اضافه کرده است:
«به تاریخ دنیا مراجعه بفرمایید. خواهید دید که هیچ یک از ملل‏ عالم این اندازه آثار نداشته است، یونان یک نوبت ترقی کرده،از پانصد سال قبل از میلاد تا سیصد و بعد از آن دیگر اثری ندارد. ایتالیا دو نوبت ظهور نمود، یکی در دوره‏ ی دولت روم و ثانیا در زمان‏ رنسانس (تجدید حیات)، سایر ملل اروپا هم به قدری تازه و جدید هستند که ذکر و مقایسه‏ی آن‏ها مورد ندارد».1

بدیهی‏ست در سرزمینی که این همه آثار باستانی و تاریخی را در خود نگهداری می‏کند، با مشکلات بیش‏تری رویارویی دارد، نخست‏ با طبیعت و عوامل طبیعی (سیل،زلزله و نزولات آسمانی)؛ دوم، حفاری‏های خارجیان و غارت آثار و یادمان‏های باستانی، که داستان‏ جانسوزانه دیگری‏ست؛ سوم،حفاری‏های غیرعلمی و سرقت انواع‏ عتیقه ‏ها و زیرخاکی‏های گوناگون توسط دزدان حرفه‏ یی و حکومتی؛ چهارم، از میان رفتن تپه ‏های باستانی، اماکن تاریخی، نابودی‏ بافت‏های کهن شهری به ‏عنوان جاده‏ کشی‏ها، ساختن فرودگاه، تغییر مسیر رودخانه ‏ها، سدسازی‏های متعدد، تعریض خیابان‏های شهر، نوسازی بافت‏های شهری و جز این‏ها و حتا گاه به‏ عنوان مرمت و زیباسازی و به نیت«قصد قربت!». درباره ‏ی هریک از این نوع آسیب‏ های طبیعی و غیرطبیعی بررسی‏های موجود است که می‏توان به هر یک اشاره داشت و فاش کرد که هویت باستانی، تاریخی، فرهنگی، دینی و ملی یک جامعه‏ ی ریشه‏ دار همانند میهن ما چ‏گونه‏ دست‏خوش نابودی و اضمحلال آگاهانه و ناآگاهانه قرار می‏گیرد.

1-حراست آثار باستانی به گونه‏ ی پاسداری از نظام فرهنگی

درباره ‏ی چگونگی حفظ آثار باستانی و جلوگیری از نابودی‏ مظاهر تمدن به دست خودی‏ها که شاید به اعتبار خدمت به مردم انجام‏ یافته، شناخت و میزان‏های تعیین‏ شده ‏ای وجود دارد که توجه به آن‏ها لازم به نظر می‏رسد:
1-منشور آتن، تعلق بناهای تاریخی به همه ‏ی بشریت و لزوم‏ حراست از آن (مصوب 1931 م)
2-قطعنامه‏ ی شماره‏ ی یک اصفهان، نظارت کامل بر هرگونه‏ خدمات و هدف‏های مرمتی آثار باستانی و تاریخی(مصوب‏ اردیبهشت‏ماه 1342)

3-قطعنامه‏ کنگره بین المللی حفظ آثار و ابنیه تاریخی و نیز ونیز (مصوب خردادماه 1343).در این قطعنامه (ماده‏ 11) به‏ سوابق و سنن آن‏ها را ایجاب می‏کند، چه ساختمان‏های جدید الاحداث‏ ممکن است این تناسب و روابط را از نظر حجم و رنگ بهم بزند»و در همین مورد در همان قطعنامه (ماده 13) آمده است:

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/didehban/30vand/10840-zarorat-negahdari-yedeman-haye-bastani.html

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
نقشه‌های تاریخی خلیج‌فارس

شادی معرفتی

• Persian Gulf, Atlas of old and historical maps (3000B.C.-2000 A.D.)(1)

درآمد:

در چند دههٔ اخیر، از خلیج فارس بسیار سخن گفته اند، از تاریخ و جغرافیا و اقتصاد آن و هر آن چه که از دیرباز تاکنون بر این آب‌راههٔ همیشه ایرانی گذشته است. بر هر انسان ایرانی، تعلق این خلیج پارسی به این سرزمین آشکار و مبرهن است.
برای بقا در عصر اطلاعات و تبلیغات و مقابله با این ادعاهای واهی، باید به زبانی قابل فهم برای مردم دنیا سخن گفت، اگرنه حتی اگر هزاران مقاله و کتاب و اطلس به زبان فارسی بنویسیم و چاپ کنیم، باز هم مخاطبانمان همان پارسی زبانان اندکی هستند که خود به ایرانی بودن این خلیج ایمان دارند، چاپ کتب و مقالاتی به زبان انگلیسی، گامی در جهت نیل به این مقصود است.
مؤسسه ی جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب در تلاش برای جهانی شدن، اطلسی به زبان انگلیسی تحت عنوان- Persian Gulf, Atlas of old and historical maps(3000BC.2000AD) در دو مجلد به چاپ رسانده و هدف از این گفتار، معرفی این اطلس است.

http://www.iranboom.ir/didehban/khalij-fars/10431-persiangulf-atlas-old-historical-maps.html

@iranboom_ir
روز بزرگداشت ملاصدرا (صدرالمتألهین) گرامی باد.

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
چرا ملاصدرا را صدرالمتألهین نامیده‌اند؟

غلامرضا اعوانی
https://www.tg-me.com/iranboom_ir/43491

حدود چهار قرن است که ملاصدرا را باین اسم می‌خوانیم: «صدرالمتألهین». ولی سؤال نکرده‌ایم که چرا اصلاً ملاصدرا را «صدرالمتألهین» گفته‌اند؟

اول باید ببینیم معنای تأله چیست آیا تأله معنای خاصی دارد؟ آیا نوع خاصی از حکمت است؟ خصوصیات حکمتی که به اسم حکمت تألهی معروف است چیست؟ بعد از اینکه خصوصیات حکمت تألهی را در عالم اسلام و عالم غرب و جایگاه آن را در جهان معاصر نشان بدهیم و بالاخره بگوییم جایگاه صدرالمتألهین در این سیر حکمت تألهی کجاست؟ بعضی گمان کرده‌اند چون صدرالمتألهین به مسائل علم الهی پرداخته است وی را صدرالمتألهین گفته‌اند. این گمان هم درست است و هم نادرست. درست نیست به این دلیل که افراد زیادی به مسائل علم الهی پرداخته‌اند اما لقب متأله نگرفته‌اند بعنوان مثال ابن‌سینا حکیمی بزرگوار و یکی از بزرگترین فیلسوفان اسلامی است وی واقعاً حکیم است و ما نباید این اسم را از او دریغ کنیم ولی هیچکس او را متأله نگفته است.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/16522-molasadra-sadrmoahelin-003.html

@iranboom_ir
صدای تخریب محل تدریس ملاصدرا گوش کسی را نیازرد
http://www.iranboom.ir/didehban/yademan-ha/1320-sedaye-takhrib-mahel-tadris-molasadra.html


مهمان خانه ملاصدرا شوید - یادگاری از اقامت ۱۵ ساله حکیم در کهک
http://www.iranboom.ir/gardesh-gari/4342-mehman-khane-molasadra.html


احیای خانه ملاصدرا در گیر و دار مشکلات مالی - مردی در غربت ابدی
http://www.iranboom.ir/didehban/yademan-ha/14167-


https://www.tg-me.com/iranboom_ir

#ملاصدرا
#صدرالمتألهین
#میراث_فرهنگی
نگاهی به زندگینامه ملاصدرا؛ از تولد در شیراز تا رحلت در سفر حج

http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/16521-khabar-950301-012.html

 روز بزرگداشت ملاصدرا (صدرالمتألهین) گرامی باد.

https://www.tg-me.com/iranboom_ir
امروز دوم خرداد (۲۲ مَی)، روز جهانی تنوع زیستی است. ایران  جزء ۲۰ کشور برتر در حوزه‌ی «تنوع زیستی پرشمار» است

@iranboom_ir
تنوع زیستی توجه جهانی و بحران ملی

یکم خرداد (22 می) از سوی سازمان ملل متحد در راستای افزایش آگاهی همگانی و بالا بردن سطح درک مردم جهان نسبت به مسائل مربوط به تنوع زیستی، به عنوان روز جهانی تنوع زیستی اعلام شده است. سازمان ملل در سال 1992 کنفرانسی را درباره حمایت از محیط‌زیست در ریودوژانیرو برگزار کرد که یکی از دستاوردهای آن انعقاد پیمان تنوع زیستی است که ایران هم این معاهده را در سال 1375 تصویب کرد و به آن پیوست.

http://www.iranboom.ir/didehban/zistboom/16564-tanavo-zist-tavajohe-jahani-9503.html

@iranboom_ir
دوازدهمین سالگرد درگذشت اسطوره اخلاق - به بهانه سالروز درگذشت ناصر حجازی

http://jjo.ir/wbpbkgzn

@iranboom_ir
۱۰۱ سالگی استاد دکتر محمد علی موحد مبارک باد.
مورخ و عرفان‌پژوه و حقوق‌دان و مصحح نام‌دار ایرانی، در دوم خرداد سال ۱۳۰۲ در شهر تبریز متولد شد.

@iranboom_ir

#خادمان_زبان_فارسی
معرفی کتاب《ارج نامهٔ دکتر محمّدعلی موحّد》
 
ارج‌نامۀ دکترمحمّدعلی موحّد چهرهٔ برجستۀ فرهنگ و ادب ایران به کوشش محمّد طاهری خسروشاهی در دانشگاه تبریز تدوین شد. این کتاب دربرگیرندۀ مطالبی از حدود ۷۰ شخصیت برجستۀ فرهنگ و ادب ایران است که دربارهٔ استاد موحّد نوشته شده یا به وی تقدیم شده است.

طاهری خسروشاهی، با اشاره به ضرورت تجلیل از خدمات دکتر موحّد اظهارداشت: دکتر محمدعلی موحّد یکی از فرزندان فرهیخته و بلندهمت ایران است که سرتاسر عمر پربرکت خود را در تکاپوی علمی و فرهنگی گذرانده و در راستای تقویت بنیادهای فرهنگی ایران اسلامی و تعمیق زبان و ادب فارسی تلاش کرده است.

 وی با اشاره به جامعیّت شخصیت دکتر موحّد گفت: حوزه‌های متنوعی که دکتر موحّد در طول سالیان اخیر به پژوهش گرفته است، گواه تنوع علائق و ابعاد شخصیت اوست و آنچه در این میان مایهٔ شگفتی است، مهارت و دانش ژرف او در همهٔ این حوزه‌های متنوع است.

دکتر موحّد استاد حقوق نفت است و درعین‌حال عرفان‌پژوهی کم‌نظیر به‌ویژه در حوزهٔ مولوی‌شناسی و ابن‌عربی پژوهشی است. همچنین سهم او در شناساندن سیمای ناشناختۀ شمس تبریزی بر کسی پوشیده نیست. در عرصهٔ تحقیقات تاریخی و بررسی اسناد هم به‌ویژه آنجا که پای منافع ملّی و وحدت سرزمینی در میان است، محققی پرحوصله و باریک‌نگر است.

وی افزود: ارج‌نامهٔ استاد موحّد پس از مقدمه‌ای موجز از شرح حال ایشان، با درج سال‌شمار دقیقی از زندگی و آثار استاد آغاز می‌شود و سپس با گفت‌وگویی جدید دربارهٔ شمس تبریزی و چند موضوع دیگر ادامه می‌یابد. در بخش دوم ارج‌نامه که «دربارهٔ استاد» نام دارد، جمعی از دوستان و ارادتمندان دکتر موحّد، دربارهٔ سلوک اخلاقی و معنوی استاد و پیرامون آثار ایشان سخن گفته‌اند. از مطالب مندرج در این بخش می‌توان به آثاری از محمود دولت‌آبادی،هوشنگ مرادی کرمانی، عزت‌الله فولادوند، عبدالله کوثری، مجدالدین کیوانی، حجت‌الله ایوبی و ... اشاره کرد.

این پژوهشگر افزود: بخش سوم ارج‌نامۀ استاد موحّد به شیوۀ مرسوم جشن‌نامه‌ها و یادنامه‌ها، دربرگیرندۀ آثار برخی از مفاخر و بزرگان فرهنگ و ادب است که مقالات خود را در موضوعات متنوع تحقیقات ادبی، تاریخی و حقوقی به احترام استاد موحّد از ایران و خارج کشور جهت انتشار در ارج‌نامۀ ایشان به دانشگاه تبریز اهدا کرده‌اند. از مؤلفان این بخش می‌توان به آثاری از محمّدرضا شفیعی کدکنی احمد مهدوی دامغانی، بهاءالدین خرمشاهی، علی‌اکبر ولایتی، نصرالله پورجوادی ،محمدعلی اسلامی ندوشن، تقی پورنامداریان،محمدجعفر یاحقّی، ژاله آموزگار و ... اشاره کرد.

طاهری گفت: در صفحات پایانی کتاب، تصاویری منحصربه‌فرد و دیدنی از استاد موحّد برای نخستین بار چاپ شده است.


گفتنی است محمّدعلی موحّد متولد #دوم_خرداد ۱۳۰۲ شمسی در تبریز، ادیب، حقوق‌دان و عرفان‌پژوه و شمس‌شناس برجستۀ ایرانی است. وی در سال‌های بحرانی ماجرای نفت در ایران (دههٔ سی) به معاونت حقوقی شرکت ملی نفت رسید و پس از آن به‌عنوان معاونت اجرایی اوپک، در ژنو مستقر شد. از آثار وی می‌‌توان به کتاب‌های: نفت ما و مسائل حقوقی آن، تصحیح مقالات شمس تبریزی (برندهٔ جایزۀ کتاب سال ایران)، ترجمۀ سفرنامه ابن بطوطه، خواب آشفتۀ نفت (برندۀ جایزۀ کتاب سال ایران)، در هوای حق و عدالت (برندۀ جایزهٔ اندیشهٔ سال)، ترجمه و تحلیل فصوص‌الحکم ابن عربی، تصحیح رساله در مناقب خداوندگار، ترجمهٔ اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر، مبالغهٔ مستعار (ردّ ادعای شیوخ بر مالکیت جزایر سه‌گانه) و ... اشاره کرد. موحّد از سال 1382 به عضویت پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران در آمده است.

https://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/ketab/11750-arj-name-dr-mohammad-ali-moavahed.html


@iranboom_ir
تاریخچۀ طرح‌های جنگلداری در ایران

برگرفته از ماهنامه دهاتی شماره 132

دکتر احمد مصدق
استاد بازنشسته دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

مقدمه

با علم به این‌که شادروان «استاد کریم ساعی» بانی جنگلبانی نوین در ایران بوده و می‌توان گفت: پدر جنگلبانی ایران است و اولین کتاب جنگل‌شناسی به قلم این استاد توانا به رشته تحریر درآمده، ولی اولین کتاب جنگلداری به همت شادروان مهندس غلامعلی بنان به چاپ رسیده است.

از تاریخ اولین طرح جنگلداری در ایران تا به امروز 55 سال می‌گذرد. در این 55 سال صدها طرح جنگلداری پی‌ریزی شده که 90 درصد آن مربوط به جنگل‌های شمال ایران است. البته طرح‌های جنگلداری اولیه ساده و مقدماتی بودند ولی در زمان خود می‌تواند قدمی مثبت تلقی گردد. اکنون به‌طور خلاصه تاریخچه طرح‌های جنگلداری را تا آنجا که حافظ نگارنده اجازه می‌دهد بیان می‌کنیم باشد تا این‌که خوانندگان علاقمند در آینده مطالبی به آن بیافزایند و ما را در این باره یاری دهند.


تاریخچه طرح‌های جنگلداری ایران

در گذشته‌های دور و قبل از ملی شدن، جنگل‌های ایران متعلق به مالکان بوده و از آن به‌عنوان مراتع استفاده می‌کردند و هر گونه بهره‌برداری در اختیار مالکان بود. و احتمالاً اگر پیمانکاری قصد بهره‌برداری داشت، باید حق بهره‌برداری یا حق مالکانه را به مالکان بپردازد. و چون سازمان جنگل‌ها به‌صروت امروزی وجود نداشت، فقط یکی دایره جنگل در وزارت  فلاحت آن روز و بعدها در وزارت کشاورزی وجود داشت که پروانه بهره‌برداری صادر می‌کرد و مبلغی به‌عنوان حق دولت اخذ می‌شد. این دایره جنگل در یک اتاق محقر در وزارتخانه وجود داشت که به همت شادروان استاد کریم ساعی به بنگاه جنگل‌ها تبدیل گردید. قسمتی از جنگل‌های شمال ایران توسط دولت برای تراورس راه‌آهن بهره‌برداری می‌گردید که روش بهره‌برداری آن بر مبنای تک‌گزینی بود و چوب مورد مصرف معادن ذغال‌سنگ نیز از جنگل‌ها برداشت می‌شد. و برای مصرف معادن کوره‌های ذغال در شمال وجود داشت که نتایج آن تخریب جنگل‌های شمال را در بر داشت.

بهره‌برداری از درختان گردو، شمشاد و بلوط جهت صادرات بدون در نظر گرفتن مسائل فنی و علمی ادامه داشت. در آن‌زمان طرح‌های جنگلداری مدون وجود نداشت و آن تاریخ مصادف با مأموریت شریکر اتریشی مستشار خارجی در ایران بود که نامبرده به عنوان مدرس استخدام شده بود و آرامگاه محقر او در باغ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی کرج می‌باشد. سپس به همت شادروان استاد کریم ساعی و با همکاری شادروان مهندس غلام‌علی بنان کلاس بازآموزی برای تعدادی از مهندسان دایر گردید. که مهندس جوان آن‌روز و مردان فنی و توانای امروز تا آنجا که حافظه نگارنده یاری می‌کند، عبارت بودند از: مهندس رضا صدقیانی، مهندس رشدیه، مهندس خاوری، مهندس مشتاق، استاد دکتر جزیره‌ای، مهندس کاظمی، مهندس ابراهیمی، مهندس هنگ‌آفرین، مهندس داداش‌زاده، مهندس کشت‌بد، دکتر قریب، مهندس نصر، مهندس توکلی، مهندس خردپیر و چندین نفر دیگر که مسئولان طرح‌های جنگلداری شدند. اولین طرح جنگلداری علمی در ایران توسط مهندس ژاپنی فرانسوی مستشار سازمان خوار وبار کشاورزی جهانی طراحی شد که به نام طریقه دانگ واحد نامیده می‌شد و استاد دکتر عزیز اصلی در آن‌زمان همکاری آن را به عهده داشت. سپس در سال 1336 طرح جنگلداری لاجیم از توابع سوادکوه جهانی با دستیاری دکتر عزیزی‌اصلی پیاده شد که شاگردان آن‌روز مهندسان جوانی بودند که تعدادی از آنها عبارتند از: مهندس زنگنه، مهندس فتحی، مهندس شیدائی، مهندس قاسم‌زاده، مهندس پریور، مهندس امامی، مهندس مقدم، مهندس صفری‌زاده، مهندس پورسعادت و چند نفر دیگر که هر کدام مسئول طرح‌های جنگلداری گردیدند. در سال 1337 مهندس ظهرالدین پاکستانی مستشار سازمان خوار وبار کشاورزی جهانی طرح جنگلداری ماشلک از توابع نوشهر را پی‌ریزی کرد که توفیقی در برداشت. در سال 1336 مهندس خنک پاکستانی مستشار سازمان خوارو بار کشاورزی جهانی و معلم جنگلداری آموزشگاه جنگل گرگان چند طرح جنگلداری را برای محصلان پی‌ریزی کرد. در سال 1337 پروفسور هانس گلایزر آلمانی مستشار سازمان خوارو بار کشاورزی و جهانی با دستیار دکتر نصرت الله ساریخانی طرح جنگلداری لوه از توابع گنبد را طراحی کردند. موج دوم پایه‌ریزی طرح‌های جنگلداری از سال 1343 آغاز گردید. که مصادف با احداث انیستیتو جنگل و مرتع و بعدها دانشکده منابع طبیعی می‌باشد که به همت استاد دکتر رضا حجازی به‌وجود امد.

دنباله نوشتار:
http://www.iranboom.ir/didehban/zistboom/13643-tarikhche-tarh-jangalkari-dar-iran.html

https://www.tg-me.com/joinchat-BTli7Dy87gKr4Pr7-2LhsA
2024/09/24 11:19:03
Back to Top
HTML Embed Code: