☝️درباره‌ی پیام گذشته، آیه‌ی ۳۰ سوره‌ی نور و معنی "غضِّ بصر" (چشم فروهشتن) پیامی از دوستی دریافت کردم. فکر کردم در اینجا توضیحی دهم:

🍃 من با آن ترجمه و تفسیرِ* آیه موافقم که آن را اینگونه توضیح می‌دهد: «به مردان مومن بگو (از نگاه به عورت دیگری) چشم بپوشانند و عورت خود را (از نگاه دیگری) حفظ کنند.». مشکل اصلی در جامعه‌ی زمان پیامبر زیاد بودن موارد برهنگی (نمایان بودن عورت) بود. این آیه و آیه‌ی بعدی که دستور مشابهی برای زنان آن جامعه است دغدغه‌ی اصلی‌شان اصلاح همین بود. بنابراین آیه به این معنی نیست که مردان اصولا باید در برابر زنان چشم خود را پایین بیندازند.

* مثلا نگاه کنید به ترجمه‌ی تفسیر المیزان ۱۵:۱۵۵، و نیز ترجمه‌ی قرآنِ محمد علی کوشا و پاورقی آن برای همین آیه، ص۳۵۳، پاورقی ش۳)

#حجاب
#زنان
@farhadshafti

اخلاق در برابر دین؟

🍃اخلاق هیچگاه در برابر دین نمی‌ایستد. اخلاق تنها ممکن است در برابر خوانش‌های دین بایستد و از این منظر معیاری است برای قبول یا ردّ آن خوانش از دین. خوانشی از دین که اخلاق در برابر آن قرار گیرد نمی‌تواند و نباید مورد قبول دین‌داران باشد.

🍃برای تشخیص خوانش قابل‌ قبول از دین نیاز به معیاری برون‌دینی است، زیرا معیار درون‌دینی خود بخشی از خوانش دین است. تصور اینکه چه معیارهای برون‌دینی ممکن است جایگزین اخلاق شوند بس دهشت‌آور است.

🍃در پایان این فرسته خواستم بنویسم که دعویِ اخلاق در برابر دین همان وارونه کردنِ پوستینِ دین به نقل از امام علی است. پس از تأملی دانستم که اینگونه نیست. این دعوی در واقع جایگزین کردن پوستینِ دست‌دوزِ دین با یک پوستینِ ماشینیِ تقلبی است، و زدن برچسب آن به این.
چه زیبا گفت اخوان:
"همان رنگ و همان روی
همان برگ و همان بار
.. ولی در پس این چهره دلی نیست
.. هم از دور ببینش
.. مبر دست به سویش
که در دست تو جز کاغذ رنگین ورقی چند نماند"

* آیه‌ی در تصویر: "و يقيناً (ای محمد) تو بر ملكات و سجاياى اخلاقى عظيمى قرار دارى" (قلم: ۴، ترجمه: ح. انصاریان)‏

#اخلاق
@farhadshafti

📣📢

5️⃣1️⃣ پانزدهمین جلسه از دوره معنویت و زندگی

🎙 فرهاد شفتی

🏷 موضوع: معنویت و رنج

🗓 رمضان ۱۴۰۲، پنجشنبه ۱۷ فروردین ساعت: ۱۷:۰۰
(زمان قرار گرفتن ویدیویِ جلسه‌ی ضبط شده در سایت)

ثبت‌نام رایگان:
https://hekmat.academy/courses/life-and-spirituality/

🌐 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید:‌

تلگرام I اینستاگرام I ایتا | آپارات

📣📢

6️⃣1️⃣ شانزدهمین جلسه از دوره معنویت و زندگی

🎙 فرهاد شفتی

🏷 موضوع: معنویت و آرامش

🗓 رمضان ۱۴۰۲، جمعه ۱۸ فروردین ساعت: ۱۷:۰۰
(زمان قرار گرفتن ویدیویِ جلسه‌ی ضبط شده در سایت)

ثبت‌نام رایگان:
https://hekmat.academy/courses/life-and-spirituality/

🌐 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید:‌

تلگرام I اینستاگرام I ایتا | آپارات

☝️این دو قسمت از پادکست‌های نرسیده به درخت تهیه شده در ماه رمضان دو سال پیش است، امیدوارم هنوز قابل استفاده باشد.
دوستانی که به تازگی به این کانال پیوستند: تمام پادکست‌های نرسیده به درخت از این فرسته و یا از این صفحه‌ی صدانت قابل دسترسی هستند.

🟢درس‌گفتار‌های رمضانی

🔮موضوع: کاوشی از درون وفرای دین در خاستگاه وخواسته ی نماز

🔮سخنران: فرهاد شفتی
@farhadshafti
🔹۲۱ و ۲۳ فروردین ۱۴۰۲/ ۱۹ و ۲۱ رمضان المبارک ۱۴۴۴

🔹ساعت ۲۲:۳۰

📺 حضور از طریق وبسایت اسکای روم به آدرس زیر:
https://www.skyroom.online/ch/12ht/yade-ostad

🟢درس‌گفتار‌های رمضانی - خانه‌ی فرهنگی غدیر

🔮موضوع: کاوشی از درون و فرای دین در خاستگاه وخواسته ی نماز - جلسه‌ی اول (۲۱ فروردین ۱۴۰۲، ۱۹ ماه رمضان)

🔮سخنران: فرهاد شفتی

🔹جلسه‌ی دوم در ۲۳ فروردین ۱۴۰۲، ۲۱ ماه رمضان، ساعت ۲۲:۳۰

📺 حضور از طریق وبسایت اسکای روم به آدرس زیر:
https://www.skyroom.online/ch/12ht/yade-ostad

#نماز
@farhadshafti

🟢درس‌گفتار‌های رمضانی - خانه‌ی فرهنگی غدیر

🔮موضوع: کاوشی از درون وفرای دین در خاستگاه وخواسته ی نماز - جلسه‌ی دوم (۲۳ فروردین ۱۴۰۲، ۲۱ ماه رمضان)

🔮سخنران: فرهاد شفتی

@farhadshafti

🔘سلسله گفت‌وگوهای "قدرِ وحی"
ویژه ماه رمضان با حضور اساتید و محققان ارجمند

⭕️ «خدای نامشخص» پاسخی به دوگانه‌ی متشخص یا نامتشخص؟

👤فرهاد شفتی؛ قرآن پژوه و دکتری مطالعات اسلامی

👤نورا نوری صفت؛ کارشناس میزبان

⏰ پنج‌شنبه 24 فروردین، ساعت ۲۱ از اینستاگرام دین آنلاین به آدرس:

📮https://instagram.com/dinonline

📬 دین آنلاین؛
🆔 @dinonline

🔘سلسله گفت‌وگوهای "قدرِ وحی"
ویژه ماه رمضان با حضور اساتید و محققان ارجمند

⭕️ «خدای نامشخص» پاسخی به دوگانه‌ی متشخص یا نامتشخص؟

👤فرهاد شفتی؛ قرآن پژوه و دکتری مطالعات اسلامی

👤نورا نوری صفت؛ کارشناس میزبان

⏰ پنج‌شنبه 24 فروردین، ساعت ۲۱ از اینستاگرام دین آنلاین به آدرس:

📮https://instagram.com/dinonline

📬 دین آنلاین؛
🆔 @dinonline

نگاهی دوباره به مفهوم شب قدر در قرآن

این را پس از شب‌های مشهور به شب قدر می‌فرستم چون نمی‌خواستم این بحث‌های نظری مزاحم اعمال عبادی در آن شب‌‌ها شوند:

🍃 دو مطلب از محمد علی کوشا، مترجم قرآن و متخصص در ترجمه‌ی قرآن، به نقل از آیة‌الله صالحی نجف‌آبادی، درباره‌ی شب قدر، اینجا و اینجا.

🍃 فرسته‌های پیشین و هم‌سو با مطالب بالا:
▫️یک نوشته‌ی کوتاه، اینجا
▫️قسمتی از پادکست نرسیده به درخت با عنوان «رویکردی متفاوت به شب قدر»، اینجا

#شب_قدر

@farhadshafti

«رقص مردان خدا لطیف باشد و سبک. گوئی برگ است که بر روی آب می‌رود. اندرون چون کوه و صد هزار کوه، و برون چون کاه.»

➖(مقالات شمس تبریزی، تصحیح محمدعلی موحد، ص۶۲۳)


گوئی برگ است که بر روی آب می‌رود.
گوئی برگ است که بر روی آب می‌رود.
گوئی برگ است که بر روی آب می‌رود....

چقدر خواستنی است. به شیوه برگی که بر روی آب می‌رود، از روی زندگی گذشتن... سبک، سبک، سبک...

«چگونه می‌توانیم سبک‌بار زندگی‌ کنیم؟»؛ این پرسش را باید از شمس، از مولانا پرسید. از این عاشقان سبک‌روح.

و این سخن نغز مرتبط از محمد منصور هاشمی:

«آنها که به طول زندگی می‌اندیشند
می‌خواهند مدت بیشتری را به دنیا چسبیده باشند

آنها که به عرض زندگی می‌اندیشند
می‌خواهند با شدت بیشتری در آن تنیده باشند

من به ارتفاع زندگی می‌اندیشم

می‌خواهم جوری از فراز سر دنیا گذشته باشم
که ابر بر دشت می‌گذرد
ماه بر زمین

-با وقار-
-مرتفع-

می‌خواهم سبُک سفر کرده باشم و شادی‌آور
مثل قاصدک»(دفتر یادداشت‌های بد، مجموعه بیستم)


.

🍃 لودوویکا آینایدی آهنگساز و پیانونواز ایتالیایی از اساتید موسیقی کمینه‌گرا (minimalist) است، یعنی موسیقیی که بنایش بر برآوردن زیبایی نوا با وجود ساده بودن است. سعی کردم یکی از نواهای مشهور او را با بضاعت کمی که دارم بنوازم. نامش هست "نووله بیانکه" (ابرهای سفید).

🍃 تجربه‌ای که من از شنیدن این نواهای کمینه‌گرا و به خصوص همین آهنگ دارم این است که تقریبا با هر حال و هوایی تناسب دارد. اگر شاد باشی یا غمگین، حال خوش معنوی داشته باشی یا حال حماسی، هستی برایت رازی باشد جذاب یا خسته‌کننده، هرگونه که باشی با تو حرف می‌زند و هم‌دلی می‌کند.

🍃 اگر زیبایی در این نوا یافتید از آن استاد است، و هر کجا به نظر نازیبا آمد از نوازندگی ناشیانه‌ی من است.

🌹 عید مبارک

#موسیقی
@farhadshafti

در گام‌های پرشتاب زندگی، مباد که بی‌گناهی لگد‌مال شود.

🍃 در نزدیکی خانه‌ی ما گذری است که پر از این حلزون‌های کوچک و ظریف است.‌ یاد گرفته‌ایم که در این مسیر که قدم‌ می‌زنیم پایین پا را نیز نگاه کنیم که مبادا جان شیرینی را به قدم غفلت بستانیم یا بیازاریم.

@farhadshafti

پرسشی و پاسخی: خدای مهربان و عذاب

- اگر ما مهربانی خداوند را بر سختگیری او مقدم بدانیم پس تکلیف ما با آیاتی که از عذاب الهی به طرز بسیار شدید که بصورت دردناک و الیم و عظیم عنوان شده چیست؟

🍃 پیشتر به پرسشی مشابه پاسخی داده بودم. همان پاسخ را با یک پاسخ تکمیلی می‌آورم:

▫️قریب به اتفاق وعید جهنم در قرآن برای کافران (آنها که در زمان پیامبران از روی عناد و تکبر، ایشان را تکذیب کردند) است و نه برای انسان‌های دیگر (چه مسلمان و چه غیر مسلمان). وعده‌ی رحمت خداوند اما شامل همه‌ی انسان‌ها می‌شود.
▫️زبان قرآن زبان انذار است و در زبان انذار اغراق در «وعید» مرسوم است. هدف اصلی از وعید (بر خلاف وعده) بازداشتن دیگری از انجام کاری است نه لزوما عمل کردن به وعید. علمای معتزله بر همین مبنا خلاف در «وعید‌ جهنم» را برای خداوند نه قبح که حسن می‌دانستند.

🍃 دو نکته‌ی بالا در سطح الفاظ قرآن بود. پرسش بنیادی اما این است:
▫️ آیا پاداش و عذاب، و بهشت و جهنم در ادیان ابراهیمی (مسیحیت و اسلام و تا حدودی یهود) حکایت از امری واقعی می‌کنند، و یا تجلی حقیقتی هستند که در دل و ذهن پیشروان و پیروان ادیان ابراهیمی اینگونه تصویر شدند (همان حقیقت راز آلودی که در دل و ذهن پیشروان و پیروان دیگر ادیان، با حفظ مفهوم «عاقبت اعمال» به گونه‌ای متفاوت تجلی یافت و تصویر شد.)؟
شاید اندیشیدن در اینباره صورت مسئله را کاملا دگرگون سازد.

▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ا

و اما پاسخ تکمیلی بسط نکته‌ی بالا و بر مبنای بحثی است که با عنوان «خدای نامشخص» قبلا مطرح کرده‌ام و اخیرا نیز در دین‌آنلاین درباره‌ی آن صحبت کردم:

🍃 بر این باورم که اگر محمّد مصطفی حدود قرن ۶ پیش از میلاد در نپال یا هند به دنیا می‌آمد به جای بهشت و جهنم از نیروانا و سمسارا می‌گفت، و اگر گوتاما بودا در قرن ۶ میلادی در مکه به دنیا می‌آمد به جای نیروانا و سمسارا از بهشت و جهنم می‌گفت.

🍃 این که نظام هستی بر مبنای مهربانی است یک اصل است که ادیان متفاوت به آن رسیده‌اند. اما اینکه فرآیند هستی در تعامل با کسی که با این اصل هماهنگ باشد یا نباشد چیست، حقیقتی است که برای یک دین به صورت بهشت و جهنم تصویر شده است و برای دین دیگر به صورتی دیگر.

🍃 خوب است اجازه ندهیم که این تصویرها، آن اصل را در ذهنمان مخدوش کنند.

[email protected]

#پرسش_پاسخ #بهشت_جهنم

@farhadshafti