Forwarded from تاریخ،فرهنگ،هنر و ادبیات ایرانزمین (ج.ط نژند)
طنز و مزاح در شعر حافظ
بخشِ دوم:
طاعت و عبادت از وظایف بندگان خداست. اما ادای این فرایض برای رستگاری کافی نیست و اگر بنده ای به طاعات خود مغرور شود به ضلالت میافتد:
زاهد غرور داشت سلامت نبرد راه
رند از ره نیاز به دارالسلام رفت.
حافظ به عبادات خود اعتنا و اعتقاد ندارد و بدانها مغرور نیست اما این که گاهی ّقدحی نوشیده است شاید موجب آمرزش و رستگاری او شود:
حاش لله که نیَم معتقد طاعتِ خویش
اینقدر هست که گهگه قدحی مینوشم.
گاهی طنز متوجه خود شاعر است، یعنی ناکامی خود را به کنایهای تلخ بیان میکند. سلیمان مظهر قدرت و شوکت است و بر همهٔ کائنات و از جمله باد فرمان میراند. شاعر در یکی از صفات سلیمان خود را همشأن او می شمارد و آن در دست داشتن باد است. ایهام در آنجاست که در مورد شاعر تهی بودن دست به معنی محرومیت است و در مورد سلیمان نشانه قدرت:
حافظ از دولت عشق تو سلیمانی شد
یعنی از وصل تواَش نیست بجز باد به دست.
دلدارِ شاعر نیز همیشه به التماس های او جواب سربالا میدهد، یعنی در این مورد طنزی لطیف بهکار میبرد: شاعر به معشوق التماس میکند که دلش را نگاه دارد. یعنی با او مهربان و وفادار باشد. معشوق این معنی را به حفظ و حراست پروردگار تعبیر میکند و شاعر را به درگاه خداوند حواله میکند. ضمناً عبارت «خدا نگهدار» اشاره ای به وداع نیز هست:
چو گفتمش که دلم را نگاهدار چه گفت:
زِ دست بنده چهخیزد خدا نگهدارد.
شاعر، دلدار را دعوت میکند که بهمیان جمع بیاید تا عاشقان گردِ او حلقه زنند و این دعوت را با تشبیه و تمثیل نقطه و دایره انجام میدهد. معشوق کلمهٔ پرگار را که یکی از معانی آن هوس و میل است میگیرد و به همان تعبیر شاعر جواب میدهد که آرزوی باطل دارد:
چو نقطه گفتمش اندر میان دایره آی
به خنده گفت که حافظ برو چه پرگاری.
جای دیگر شاعر اظهار می.کند که از جور یار به تنگ آمده و میخواهد از شهر برود و راه صحرا پیش بگیرد:
زِ دستِ جورِ تو گفتم زِ شهر خواهم رفت
به خنده گفت که حافظ برو، که پای تو بست؟
تجاهل نیز یکی از شیوههای پاسخ دلدارست:
گفتم آه از دلِ دیوانهٔ حافظ بی تو
زیرِ لب خنده زنان گفت که دیوانهٔ کیست.
بازار حُسن و عشق است. شاعر عشوهای را به بهای جان خریدار است اما دلدار راضی نیست و بهای بیشتری میخواهد:
عشوهای از لب شیرین تو دل خواست به جان
به شکر خنده لبش گفت مزادی طلبیم.
شاعر به التماس میافتد و به کنایه میگوید: چه باشد اگر به بوسهای عاشق دلخستهای را نوازش کنی؟ دلدار همچنان در پرده و کنایه میگوید که آرزوی شاعر روی ماه معشوق را آلوده خوهد کرد:
به لابه گفتمش ای ماهرخ چه باشد اگر
به یک شکر زِ تو دلدادهای بیاساید
به خنده گفت که حافظ خدای را مپسند
که بوسهٔ تو رخ ماه را بیالاید.
گاهی هم شاعر برای استجابت دعای خود دلدار را وا میدارد که آمین بگوید:
میکند حافظ دعائی بشنو آمینی بگو
روزی ما باد لعل شکر افشانِ شما.
یعنی آنکه حاجت را برآورد خود دلدار است که شاعر توقع آمین از او دارد.
این چند نکته و مثال برای بیان یکی از شیوه های لطیف غزلسرای بزگ بود. شاید اینگونه نکته پردازیها در آن روزگار مورد توجه مردم زیرک و صاحب نظر شیراز بوده و در مجالس بزم از آن لذت میبردهاند. حافظ خود در غزلی که سراسر وصف چنین مجلسی است به این معنی اشارتی دارد:
صبحِ دولت میدمد کو جامِ همچون آفتاب
فرصتی زین بِه کجا باشد بده جامِ شراب.
خانه بیتشویش و ساقی یار و مطرب نکتهگوی
موسمِ عیش است و دورِ ساغر و عهد شباب.
یک جا شاعر اشاره به یاری میکند که در طرح غزل شیوهٔ تازهای به او آموخته است. این شیوهٔ تازه چیست؟ آیا مرادش همین لطایف است؟ آیا یار شیرین سخن حافظ که «نادره گفتار نیز بوده» این شیوه را به شاعر آموخته است؟
آنکه در طرز غزل شیوه به حافظ آموخت
یارِ شیرینسخنِ نادره گفتارِ من است.
#حافظ
#استاددکترپرویزناتلخانلری
#یادبود_بزرگان
طنز و مزاح در شعرِ حافظ؛ دکتر پرویز ناتل خانلری؛ ناموارۀ دکتر محمود افشار؛ بکوشش ایرج افشار با همکاری کریم اصفهانیان؛ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ ۱۳۶۶؛ ج۴: ۲۱۳۵تا۲۱۳۹.
https://www.tg-me.com/tarikhfarhanghonariranzamin
بخشِ دوم:
طاعت و عبادت از وظایف بندگان خداست. اما ادای این فرایض برای رستگاری کافی نیست و اگر بنده ای به طاعات خود مغرور شود به ضلالت میافتد:
زاهد غرور داشت سلامت نبرد راه
رند از ره نیاز به دارالسلام رفت.
حافظ به عبادات خود اعتنا و اعتقاد ندارد و بدانها مغرور نیست اما این که گاهی ّقدحی نوشیده است شاید موجب آمرزش و رستگاری او شود:
حاش لله که نیَم معتقد طاعتِ خویش
اینقدر هست که گهگه قدحی مینوشم.
گاهی طنز متوجه خود شاعر است، یعنی ناکامی خود را به کنایهای تلخ بیان میکند. سلیمان مظهر قدرت و شوکت است و بر همهٔ کائنات و از جمله باد فرمان میراند. شاعر در یکی از صفات سلیمان خود را همشأن او می شمارد و آن در دست داشتن باد است. ایهام در آنجاست که در مورد شاعر تهی بودن دست به معنی محرومیت است و در مورد سلیمان نشانه قدرت:
حافظ از دولت عشق تو سلیمانی شد
یعنی از وصل تواَش نیست بجز باد به دست.
دلدارِ شاعر نیز همیشه به التماس های او جواب سربالا میدهد، یعنی در این مورد طنزی لطیف بهکار میبرد: شاعر به معشوق التماس میکند که دلش را نگاه دارد. یعنی با او مهربان و وفادار باشد. معشوق این معنی را به حفظ و حراست پروردگار تعبیر میکند و شاعر را به درگاه خداوند حواله میکند. ضمناً عبارت «خدا نگهدار» اشاره ای به وداع نیز هست:
چو گفتمش که دلم را نگاهدار چه گفت:
زِ دست بنده چهخیزد خدا نگهدارد.
شاعر، دلدار را دعوت میکند که بهمیان جمع بیاید تا عاشقان گردِ او حلقه زنند و این دعوت را با تشبیه و تمثیل نقطه و دایره انجام میدهد. معشوق کلمهٔ پرگار را که یکی از معانی آن هوس و میل است میگیرد و به همان تعبیر شاعر جواب میدهد که آرزوی باطل دارد:
چو نقطه گفتمش اندر میان دایره آی
به خنده گفت که حافظ برو چه پرگاری.
جای دیگر شاعر اظهار می.کند که از جور یار به تنگ آمده و میخواهد از شهر برود و راه صحرا پیش بگیرد:
زِ دستِ جورِ تو گفتم زِ شهر خواهم رفت
به خنده گفت که حافظ برو، که پای تو بست؟
تجاهل نیز یکی از شیوههای پاسخ دلدارست:
گفتم آه از دلِ دیوانهٔ حافظ بی تو
زیرِ لب خنده زنان گفت که دیوانهٔ کیست.
بازار حُسن و عشق است. شاعر عشوهای را به بهای جان خریدار است اما دلدار راضی نیست و بهای بیشتری میخواهد:
عشوهای از لب شیرین تو دل خواست به جان
به شکر خنده لبش گفت مزادی طلبیم.
شاعر به التماس میافتد و به کنایه میگوید: چه باشد اگر به بوسهای عاشق دلخستهای را نوازش کنی؟ دلدار همچنان در پرده و کنایه میگوید که آرزوی شاعر روی ماه معشوق را آلوده خوهد کرد:
به لابه گفتمش ای ماهرخ چه باشد اگر
به یک شکر زِ تو دلدادهای بیاساید
به خنده گفت که حافظ خدای را مپسند
که بوسهٔ تو رخ ماه را بیالاید.
گاهی هم شاعر برای استجابت دعای خود دلدار را وا میدارد که آمین بگوید:
میکند حافظ دعائی بشنو آمینی بگو
روزی ما باد لعل شکر افشانِ شما.
یعنی آنکه حاجت را برآورد خود دلدار است که شاعر توقع آمین از او دارد.
این چند نکته و مثال برای بیان یکی از شیوه های لطیف غزلسرای بزگ بود. شاید اینگونه نکته پردازیها در آن روزگار مورد توجه مردم زیرک و صاحب نظر شیراز بوده و در مجالس بزم از آن لذت میبردهاند. حافظ خود در غزلی که سراسر وصف چنین مجلسی است به این معنی اشارتی دارد:
صبحِ دولت میدمد کو جامِ همچون آفتاب
فرصتی زین بِه کجا باشد بده جامِ شراب.
خانه بیتشویش و ساقی یار و مطرب نکتهگوی
موسمِ عیش است و دورِ ساغر و عهد شباب.
یک جا شاعر اشاره به یاری میکند که در طرح غزل شیوهٔ تازهای به او آموخته است. این شیوهٔ تازه چیست؟ آیا مرادش همین لطایف است؟ آیا یار شیرین سخن حافظ که «نادره گفتار نیز بوده» این شیوه را به شاعر آموخته است؟
آنکه در طرز غزل شیوه به حافظ آموخت
یارِ شیرینسخنِ نادره گفتارِ من است.
#حافظ
#استاددکترپرویزناتلخانلری
#یادبود_بزرگان
طنز و مزاح در شعرِ حافظ؛ دکتر پرویز ناتل خانلری؛ ناموارۀ دکتر محمود افشار؛ بکوشش ایرج افشار با همکاری کریم اصفهانیان؛ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ ۱۳۶۶؛ ج۴: ۲۱۳۵تا۲۱۳۹.
https://www.tg-me.com/tarikhfarhanghonariranzamin
Telegram
تاریخ،فرهنگ،هنر و ادبیات ایرانزمین
یادداشتهایی برای روشنگریِ تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیاتِ ایرانِ بزرگِ تاریخی
ج.ط نژند (سروش نژند)
@S_nazhand
ج.ط نژند (سروش نژند)
@S_nazhand
Forwarded from دکتر اسلامی نُدوشن
🔰 تنها در یک خط هستم و جز آن در هیچ مشغلهای وقت و فکر خود را از دست نمیدهم، چه در سفر باشم و چه در خانه، چه در کلاس درس چه در کوه، چه در خلوت چه در صحبت، به همان یک چیز میاندیشم، و آن رهروی در جهت روشنبینی و دریافت است، نمیگویم وصول، میگویم طلب وصول، یعنی که تو را میطلبم خانه به خانه ...
✅ با خود گویم زعمر بر تو چه رسید
پیمانه چگونه پر شد از بیم و امید
پاسخ شنوم «سرو» نلرزد چون بید
این است تو را امید و این است نوید
*سرو: درخت زندگی و نماد آزادگی و جاودانگی
🔰 گفتگوها، ص ۲۵۷
بهار در پاییز
------------------
سوم شهریورماه زادروز استاد دکتر اسلامی نُدوشن را گرامی میداریم.
___
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
✅ با خود گویم زعمر بر تو چه رسید
پیمانه چگونه پر شد از بیم و امید
پاسخ شنوم «سرو» نلرزد چون بید
این است تو را امید و این است نوید
*سرو: درخت زندگی و نماد آزادگی و جاودانگی
🔰 گفتگوها، ص ۲۵۷
بهار در پاییز
------------------
سوم شهریورماه زادروز استاد دکتر اسلامی نُدوشن را گرامی میداریم.
___
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
Forwarded from اتچ بات
#علیرضا_قیامتی :
داستانها در شاهنامه در خدمت اخلاق و حکمت هستند. گویی حکیم طوس داستان ها و روایت ها را به این خاطر روایت کرده و توصیف کرده و ترسیم کرده است که به این ابیات برسد و تا اینجا جان سخن را بیان کند:
بیا تا جهان را به بد نسپریم
به کوشش همه دست نیکی بریم...
این ابیات انسانی و دلانگیز و رؤیایی همچنان بعد از هزار سال میطلبد که سرمشق همه جهانیان باشد؛ بهویژه حاکمان جهان. میتواند راه و رسم بهزیستن و راه و رسم مکارم اخلاقی را به ما و همه انسان ها بنمایاند. در هیچ حماسه دیگری ابیاتی اینقدر حکیمانه و خردورزانه نداریم.
#علیرضا_قیامتی :
جهان #شاهنامه جهان آرمانی ایرانیان است
جهان شاهنامه جهان آرمانی ایرانیان است. سراسر جلال و شکوه و پهلوانی و مردانگی و سرفرازی است که در درازای تاریخ همواره پناه مردم ایران بوده است. هرچند شاهنامه حماسه ملی مردم ایران و ستایش ایران و ایرانی است اما بیش از آن حماسه ای است انسانی آکنده از مهرورزی و دادگری، نامه ی آشتی و پرهیز از خشونت
هم از آشتی کام مردم رواست
که نابود باد هر که او جنگ خواست
#علیرضا_قیامتی :
شاهنامه همواره پناهگاه مردم ایران بوده است
بیگمان شاهنامه سند شکوهمند فرهنگ و تمدن ایرانزمین است و میتوان گفت شاهنامه بزرگترین حماسه جهانی است که توانسته است در گردآوری و تدوین هویت ملی یک ملت این همه موثر و تاثیر گذار باشد. شاهنامه در طول تاریخ همواره پناهگاه مردم ایران بود و موجب دوام و قوام و پیوستگی و استواری ایران زمین شد و امیدآفرین هم بود و مردم غم و درد و اندوه خود را با آن در میان میگذاشتند.
🔷#فرزند_فرزانه_توس
🗓یکم شهریورماه زادروز دکتر علیرضا قیامتی شاهنامه پژوه و استاد زبان و ادبیات فارسی فرخنده باد
@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir
داستانها در شاهنامه در خدمت اخلاق و حکمت هستند. گویی حکیم طوس داستان ها و روایت ها را به این خاطر روایت کرده و توصیف کرده و ترسیم کرده است که به این ابیات برسد و تا اینجا جان سخن را بیان کند:
بیا تا جهان را به بد نسپریم
به کوشش همه دست نیکی بریم...
این ابیات انسانی و دلانگیز و رؤیایی همچنان بعد از هزار سال میطلبد که سرمشق همه جهانیان باشد؛ بهویژه حاکمان جهان. میتواند راه و رسم بهزیستن و راه و رسم مکارم اخلاقی را به ما و همه انسان ها بنمایاند. در هیچ حماسه دیگری ابیاتی اینقدر حکیمانه و خردورزانه نداریم.
#علیرضا_قیامتی :
جهان #شاهنامه جهان آرمانی ایرانیان است
جهان شاهنامه جهان آرمانی ایرانیان است. سراسر جلال و شکوه و پهلوانی و مردانگی و سرفرازی است که در درازای تاریخ همواره پناه مردم ایران بوده است. هرچند شاهنامه حماسه ملی مردم ایران و ستایش ایران و ایرانی است اما بیش از آن حماسه ای است انسانی آکنده از مهرورزی و دادگری، نامه ی آشتی و پرهیز از خشونت
هم از آشتی کام مردم رواست
که نابود باد هر که او جنگ خواست
#علیرضا_قیامتی :
شاهنامه همواره پناهگاه مردم ایران بوده است
بیگمان شاهنامه سند شکوهمند فرهنگ و تمدن ایرانزمین است و میتوان گفت شاهنامه بزرگترین حماسه جهانی است که توانسته است در گردآوری و تدوین هویت ملی یک ملت این همه موثر و تاثیر گذار باشد. شاهنامه در طول تاریخ همواره پناهگاه مردم ایران بود و موجب دوام و قوام و پیوستگی و استواری ایران زمین شد و امیدآفرین هم بود و مردم غم و درد و اندوه خود را با آن در میان میگذاشتند.
🔷#فرزند_فرزانه_توس
🗓یکم شهریورماه زادروز دکتر علیرضا قیامتی شاهنامه پژوه و استاد زبان و ادبیات فارسی فرخنده باد
@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir
Telegram
attach 📎
Forwarded from اتچ بات
🔹🔸🔹به فراخور چهارم شهریور سالروز درگذشت: مهدی اخوان ثالث
#سر_کوه_بلند
🔹سر کوه بلند آمد سحر باد
ز توفانی که میآمد خبر داد
درخت سبزه لرزیدند و لاله
به خاک افتاد و مرغ از چهچهه افتاد
🔹سر کوه بلند ابر است و باران
زمین غرق گل و سبزهٔ بهاران
گل و سبزهٔ بهاران خاک و خشت است
برای آن که دور افتد ز یاران
🔹سر کوه بلند آهوی خسته
شکسته دست و پا، غمگین نشسته
شکست دست و پا درد است، اما
نه چون درد دلش کز غم شکسته
https://www.tg-me.com/eshtadan
🔹سر کوه بلند آمد عقابی
نه هیچش نالهای، نه پیچ و تابی
نشست و سر به سنگی هشت و جان داد
غروبی بود و غمگین آفتابی
🔹سر کوه بلند از ابر و مهتاب
گیاه و گل گهی بیدار و گه خواب
اگر خوابند اگر بیدار، گویند
که هستی سایهٔ ابر است، دریاب
🔹سر کوه بلند آمد حبیبم
بهاران بود و دنیا سبز و خرم
در آن لحظه که بوسیدم لبش را
نسیم و لاله رقصیدن باهم
زنده یاد #مهدی_اخوان_ثالث
( #م_امید)
همراه با آواز : استاد #صدیق_تعریف
آهنگساز : استاد #مجید_درخشانی
https://www.tg-me.com/eshtadan
#سر_کوه_بلند
🔹سر کوه بلند آمد سحر باد
ز توفانی که میآمد خبر داد
درخت سبزه لرزیدند و لاله
به خاک افتاد و مرغ از چهچهه افتاد
🔹سر کوه بلند ابر است و باران
زمین غرق گل و سبزهٔ بهاران
گل و سبزهٔ بهاران خاک و خشت است
برای آن که دور افتد ز یاران
🔹سر کوه بلند آهوی خسته
شکسته دست و پا، غمگین نشسته
شکست دست و پا درد است، اما
نه چون درد دلش کز غم شکسته
https://www.tg-me.com/eshtadan
🔹سر کوه بلند آمد عقابی
نه هیچش نالهای، نه پیچ و تابی
نشست و سر به سنگی هشت و جان داد
غروبی بود و غمگین آفتابی
🔹سر کوه بلند از ابر و مهتاب
گیاه و گل گهی بیدار و گه خواب
اگر خوابند اگر بیدار، گویند
که هستی سایهٔ ابر است، دریاب
🔹سر کوه بلند آمد حبیبم
بهاران بود و دنیا سبز و خرم
در آن لحظه که بوسیدم لبش را
نسیم و لاله رقصیدن باهم
زنده یاد #مهدی_اخوان_ثالث
( #م_امید)
همراه با آواز : استاد #صدیق_تعریف
آهنگساز : استاد #مجید_درخشانی
https://www.tg-me.com/eshtadan
Telegram
attach 📎
Forwarded from خردسرای فردوسی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
مؤسسهٔ فرهنگی خردسرای فردوسی
📽 سخنان آقای دکتر محمدجعفر یاحقی
(مدیرعامل مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی)
🔸 پنجشنبه ۲ شهریورماه ۱۴۰۲
🔹مشهد، آرامگاه فردوسی، آرامگاه مهدی اخوانثالث
www.tg-me.com/kheradsarayeferdowsi
📽 سخنان آقای دکتر محمدجعفر یاحقی
(مدیرعامل مؤسسه فرهنگی خردسرای فردوسی)
🔸 پنجشنبه ۲ شهریورماه ۱۴۰۲
🔹مشهد، آرامگاه فردوسی، آرامگاه مهدی اخوانثالث
www.tg-me.com/kheradsarayeferdowsi
Forwarded from اهل قلم و فرهنگ
🔹وصیت مهدی اخوان ثالث
من که مُردم، اگر شد، مرا پیش پای فردوسی به خاک بسپارید، چه بهتر! و اگر نشد، بیرون از هر بهشتی، در جایی دوردست که کسی جز خدا نشناسد. تنها با عورتپوشی، در گودالی بهطول قامتم، پیش چشم پدرم خورشید، به مادرم زمین بسپارید. اگر خورشید پشت ابرها باشد و ابرها ببارند، امری و مسألهای نیست.
دو درخت از هرنوع که بخواهید، بهفاصله دو متر بر سر گورم بکارید، تا از لاشه من تغذیه کنند؛ و بر آن درختها، تا مرغ شب گمکرده آشیانهای بیاساید و یا میوهای داشته باشد و گرسنهای را به راحت برساند؛ یا گلی و سایهای بر رهگذر خستهای هدیه کند. یا دست کم هیمهای بر سرما ماندهای ببخشد.
«و منه اصلی و الیه وصلی.»
برگرفته از
📕 چهلوچند سال با امید
✍🏻 یدالله قرایی
✅اهل قلم و فرهنگ:
👉🆔 @ahleghalamvafarhang
من که مُردم، اگر شد، مرا پیش پای فردوسی به خاک بسپارید، چه بهتر! و اگر نشد، بیرون از هر بهشتی، در جایی دوردست که کسی جز خدا نشناسد. تنها با عورتپوشی، در گودالی بهطول قامتم، پیش چشم پدرم خورشید، به مادرم زمین بسپارید. اگر خورشید پشت ابرها باشد و ابرها ببارند، امری و مسألهای نیست.
دو درخت از هرنوع که بخواهید، بهفاصله دو متر بر سر گورم بکارید، تا از لاشه من تغذیه کنند؛ و بر آن درختها، تا مرغ شب گمکرده آشیانهای بیاساید و یا میوهای داشته باشد و گرسنهای را به راحت برساند؛ یا گلی و سایهای بر رهگذر خستهای هدیه کند. یا دست کم هیمهای بر سرما ماندهای ببخشد.
«و منه اصلی و الیه وصلی.»
برگرفته از
📕 چهلوچند سال با امید
✍🏻 یدالله قرایی
✅اهل قلم و فرهنگ:
👉🆔 @ahleghalamvafarhang
Forwarded from دژنپشت
.
گوشهای از جهان ایرانی
پنج شهریور ۱۴۰۲
#محمود_فاضلی_بیرجندی
در نزد ایرانیان باستان عمر جهان دوازده هزار سال است. این عمر را زمان کرانهمند میگفتند و این دوره با فرشگرد به پایان میآمد که زمان نوزایی آفرینش بود و سپس دورهای دیگر آغاز میشد.
دوره دوازه دهزار ساله عمر جهان به سه دوره چهار هزار ساله بخش میشود. جهان در سه هزار سال نخستین جهانی است متعالی که در آن نمونه یا مثال همه موجودات به صورت فروَر یا فروَشی پدیدار میشود و جهان در آرامش است. خورشید، ماه، ستارگان، آب، گیاه، آدمی و جانوران همه هستند، اما به ریخت مثالی.
در نه هزار سال بعدی این جهان فروری یا مثالی به ریخت مادی درمیآید.
فرورها مادی میشوند و به جهان مادی میآیند تا با بدی بجنگند و از نیکی پشتیبانی کنند.
چنین تا دور دوازده هزار ساله به سر آید و دوری دیگر آغاز شود.
- جهان فروری. دکتر بهرام فرهوشی. برگهای دو و سه.
به زمانی که درس میخواندیم همین چند خط را از فکر و جهاننگری ایرانی به ما نیاموختند. اما از فکر و فلسفه یونان باستان تا به افکار متفکران معاصر مغرب و روسیه را آموختیم و کمترین عیبی هم نداشت.
درهای فراگرفتن فکر و فلسفه ایرانی در این ایران ما همچنان بسته است. عیب پنداشته میشود!
https://www.tg-me.com/dejnapesht4000
.
Forwarded from شفیعی کدکنی
@shafiei_kadkani
ـــــــــــــــــــــــ
#یکشنبه_ها_و_حافظ
اخوان مشکل شعر حافظ را
برای من حل کرد.
▪️من اگر متجاوز از یک رُبعقرن، زندگی او را از نزدیک ندیده بودم و در احوالات مختلف با او نزیسته بودم، امروز فهم درستی از شعر حافظ نمیتوانستم داشته باشم. اخوان مشکلِ شعرِ حافظ را برای من حل کرد، بیآنکه سخنی در باب حافظ یا توضیح شعرهای او گفته باشد. من از مشاهدهٔ احوال و زندگی اخوان، متوجهٔ این نکته شدم که چرا حافظ «خرقهٔ زهد» و «جامِ می» را از جهت رضای او با هم میداشته است.
دریغا که به دلایلی، اکنون مجال آن نیست تا لحظههایی از تجسّم این تناقضها را در گفتار و رفتار او نقل کنم. زیباترین سخنان و طنزآمیزترین لحظههایی که در عمرِ خویش شنیدم و دیدم، همین گفتهها و لحظهها بود «شب قدری نصیبم شد، ولی قدرش ندانستم.»
اکنون میفهمم که چرا در دوره سلطهٔ ژدانف، ادبیات و فرهنگ شوروی به انحطاط گرایید؛ زیرا در آن ایّام، به این تناقض که محور هنرهاست، نمیخواستند میدان بدهند و میگفتند:
باید یکی از دو سوی این تناقض به نفع ایدئولوژی حزب مرتفع شود و نمیدانستند که ارتفاع یکی از دو سوی این تناقض به معنی پایان یافتن خلاقیّت هنری است.
به زبان ساده، میتوانم بگویم که هیچ شعر حزبی یا مذهبی خالص تاکنون ندیدهام که ارزش هنری هم داشته باشد. بیگمان اگر شعر مذهبیای، که ارزش هنری داشته باشد، یافت شود، به ناگزیر صبغهای از عرفان و گاه زندقه در آن وجود دارد و این لازمهٔ خلاقیّت هنری است. من این نکته را از زندگی با اخوان آموختم.
محمدرضا شفیعی کدکنی
حالات و مقامات م. امید(مهدی اخوان ثالث)،
صص ۲۱۷–۲۱۶
#حافظ
#اخوان_ثالث
ـــــــــــــــــــــــ
#یکشنبه_ها_و_حافظ
اخوان مشکل شعر حافظ را
برای من حل کرد.
▪️من اگر متجاوز از یک رُبعقرن، زندگی او را از نزدیک ندیده بودم و در احوالات مختلف با او نزیسته بودم، امروز فهم درستی از شعر حافظ نمیتوانستم داشته باشم. اخوان مشکلِ شعرِ حافظ را برای من حل کرد، بیآنکه سخنی در باب حافظ یا توضیح شعرهای او گفته باشد. من از مشاهدهٔ احوال و زندگی اخوان، متوجهٔ این نکته شدم که چرا حافظ «خرقهٔ زهد» و «جامِ می» را از جهت رضای او با هم میداشته است.
دریغا که به دلایلی، اکنون مجال آن نیست تا لحظههایی از تجسّم این تناقضها را در گفتار و رفتار او نقل کنم. زیباترین سخنان و طنزآمیزترین لحظههایی که در عمرِ خویش شنیدم و دیدم، همین گفتهها و لحظهها بود «شب قدری نصیبم شد، ولی قدرش ندانستم.»
اکنون میفهمم که چرا در دوره سلطهٔ ژدانف، ادبیات و فرهنگ شوروی به انحطاط گرایید؛ زیرا در آن ایّام، به این تناقض که محور هنرهاست، نمیخواستند میدان بدهند و میگفتند:
باید یکی از دو سوی این تناقض به نفع ایدئولوژی حزب مرتفع شود و نمیدانستند که ارتفاع یکی از دو سوی این تناقض به معنی پایان یافتن خلاقیّت هنری است.
به زبان ساده، میتوانم بگویم که هیچ شعر حزبی یا مذهبی خالص تاکنون ندیدهام که ارزش هنری هم داشته باشد. بیگمان اگر شعر مذهبیای، که ارزش هنری داشته باشد، یافت شود، به ناگزیر صبغهای از عرفان و گاه زندقه در آن وجود دارد و این لازمهٔ خلاقیّت هنری است. من این نکته را از زندگی با اخوان آموختم.
محمدرضا شفیعی کدکنی
حالات و مقامات م. امید(مهدی اخوان ثالث)،
صص ۲۱۷–۲۱۶
#حافظ
#اخوان_ثالث
Forwarded from بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
آفرین بزرگان
این آفرین به هنگام بستن پیمان زناشویی خطاب به عروس و داماد خوانده میشده. از آن نسخهای پهلوی نیز وجود دارد. عنوان این آفرین باید به سبب نام بزرگانی باشد که در آن یاد شدهاند.
این آفرین بر شما باد
در پیشگاه خدا و در این ایرانشهر فرخ
کامهانجام بوید چون اورمزد خدای به دامان (۱) خویش
فرخ و پهلومتر (۲) بوید چون کیخسرو
خوبمهر بوید چون مهرایزد
دشمنزدار (۳) بوید چون زریر
خوبدیده بوید چون سیاوش
بامی (۴) بوید چون بیژن
اشو (۵) بوید چون گشتاسبشاه
زورمند بوید چون سام نریمان
آزناوَر (۶) بوید چون رستم
نیزهور بوید چون اسفندیار
کُنداگ (۷) بوید چون جاماسب بیدخش
چیر و اَپرویز بوید چون اَردافَروَرد
راد بوید چون تیشتر
چرب بوید چون باران
بینا بوید چون خورشید
بسکرفه (۸) بوید چون زرتشت
دیرزیوش بوید چون زروان پادشاه
برومند بوید چون اسپندارمد زمین
بسپیوند بوید چون رود ناوتاک
بسانبار بوید چون زمستان
خرم بوید چون بهار
خوشبوی بوید چون مشک
بایسته بوید چون زر
روان بوید چون درم
کَردار (۹) بوید چون اورمزد خدای به دامان خویش
این آفرین به شما ایدون باد چون
ماه و خورشید، آب و آتش
می و مورد و مشک، یاسمن و گل و مرزنگوش
هزار سال با بندگان خویش مستی کنید
به خورش پاک و می خوش، اسپرم و عنبر
زن و شوی همبینش بوید
فرزند نر و اشو زایید که
ایران داراد، نام خواهاد، دشمن اوژناد، دوده افروزاد
(۱) آفریدگان. (۲) برتر. (۳) زننده و کشندۀ دشمن. (۴) تابناک. (۵) پیروِ اَش: جوهر آفرینش اورمزد، نظم اخلاقی جهان. (۶) زورآور، سلاحدار. (۷) پیشبین، واقف اسرار. (۸) عمل ثواب. (۹) فعّال.
[دوازده متن باستانی، تدوین، ترجمه، توضیح و تفسیر دکتر بیژن غیبی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۵، ص ۳۷۱]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
این آفرین به هنگام بستن پیمان زناشویی خطاب به عروس و داماد خوانده میشده. از آن نسخهای پهلوی نیز وجود دارد. عنوان این آفرین باید به سبب نام بزرگانی باشد که در آن یاد شدهاند.
این آفرین بر شما باد
در پیشگاه خدا و در این ایرانشهر فرخ
کامهانجام بوید چون اورمزد خدای به دامان (۱) خویش
فرخ و پهلومتر (۲) بوید چون کیخسرو
خوبمهر بوید چون مهرایزد
دشمنزدار (۳) بوید چون زریر
خوبدیده بوید چون سیاوش
بامی (۴) بوید چون بیژن
اشو (۵) بوید چون گشتاسبشاه
زورمند بوید چون سام نریمان
آزناوَر (۶) بوید چون رستم
نیزهور بوید چون اسفندیار
کُنداگ (۷) بوید چون جاماسب بیدخش
چیر و اَپرویز بوید چون اَردافَروَرد
راد بوید چون تیشتر
چرب بوید چون باران
بینا بوید چون خورشید
بسکرفه (۸) بوید چون زرتشت
دیرزیوش بوید چون زروان پادشاه
برومند بوید چون اسپندارمد زمین
بسپیوند بوید چون رود ناوتاک
بسانبار بوید چون زمستان
خرم بوید چون بهار
خوشبوی بوید چون مشک
بایسته بوید چون زر
روان بوید چون درم
کَردار (۹) بوید چون اورمزد خدای به دامان خویش
این آفرین به شما ایدون باد چون
ماه و خورشید، آب و آتش
می و مورد و مشک، یاسمن و گل و مرزنگوش
هزار سال با بندگان خویش مستی کنید
به خورش پاک و می خوش، اسپرم و عنبر
زن و شوی همبینش بوید
فرزند نر و اشو زایید که
ایران داراد، نام خواهاد، دشمن اوژناد، دوده افروزاد
(۱) آفریدگان. (۲) برتر. (۳) زننده و کشندۀ دشمن. (۴) تابناک. (۵) پیروِ اَش: جوهر آفرینش اورمزد، نظم اخلاقی جهان. (۶) زورآور، سلاحدار. (۷) پیشبین، واقف اسرار. (۸) عمل ثواب. (۹) فعّال.
[دوازده متن باستانی، تدوین، ترجمه، توضیح و تفسیر دکتر بیژن غیبی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۳۹۵، ص ۳۷۱]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
Telegram
attach 📎
Forwarded from بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
معارف عالیه را ضعیف ندارید!
اگر امروز چیزی از آنچه دسترس ماست و وجود آن کسبی تواند بود در تجلّی کمال مطلوب یک قوم دخیل باشد آن چیز معارف عالیه است. بهخصوص که هر قومی باید کمال مطلوبی به فراخور استعداد و سوابق تاریخ خود داشته باشد و ایرانی با سوابقی که جز گوشۀ ضعیفی از آن را ندیدیم کمال مطلوب خود را از مخزنی دون معارف عالیه نمیتواند بیرون آرد. پس اصل فریاد ما این است که معارف عالیه را ضعیف ندارید تا مخزن کمال مطلوب شما از دست نرود و چشمۀ سعادت و حیات این قوم نخشکد.
ابوالحسن فروغی
[آینده: سال اوّل (تیر ۱۳۰۴- آبان ۱۳۰۵)، مؤسس و مدیر مسئول دکتر محمود افشار، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۱، ص ۶۵۲ (شمارۀ ۱۱، تیرماه ۱۳۰۵)]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
اگر امروز چیزی از آنچه دسترس ماست و وجود آن کسبی تواند بود در تجلّی کمال مطلوب یک قوم دخیل باشد آن چیز معارف عالیه است. بهخصوص که هر قومی باید کمال مطلوبی به فراخور استعداد و سوابق تاریخ خود داشته باشد و ایرانی با سوابقی که جز گوشۀ ضعیفی از آن را ندیدیم کمال مطلوب خود را از مخزنی دون معارف عالیه نمیتواند بیرون آرد. پس اصل فریاد ما این است که معارف عالیه را ضعیف ندارید تا مخزن کمال مطلوب شما از دست نرود و چشمۀ سعادت و حیات این قوم نخشکد.
ابوالحسن فروغی
[آینده: سال اوّل (تیر ۱۳۰۴- آبان ۱۳۰۵)، مؤسس و مدیر مسئول دکتر محمود افشار، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۱، ص ۶۵۲ (شمارۀ ۱۱، تیرماه ۱۳۰۵)]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
Forwarded from تاریخ،فرهنگ،هنر و ادبیات ایرانزمین (ج.ط نژند)
دانش و خواسته است نرگس و گل
که به یکجای نشکفند بهم
هرکه را دانش است، خواسته نیست
و آن که را خواسته است دانش کم
#شیخابوالحسنشهیدبلخی
#شهیدبلخی
تذکرۀ لبابالالباب؛ محمّدبن محمّد عوفی؛ به تصحیحِ ادوارد جی. براون؛ با مقدمۀ محمّد قزوینی و تصحیحاتِ جدید و حواشی و تعلیقاتِ سعید نفیسی؛ هرمس؛ ۱۳۸۹: ج۲: ۳۸۶.
https://www.tg-me.com/tarikhfarhanghonariranzamin
که به یکجای نشکفند بهم
هرکه را دانش است، خواسته نیست
و آن که را خواسته است دانش کم
#شیخابوالحسنشهیدبلخی
#شهیدبلخی
تذکرۀ لبابالالباب؛ محمّدبن محمّد عوفی؛ به تصحیحِ ادوارد جی. براون؛ با مقدمۀ محمّد قزوینی و تصحیحاتِ جدید و حواشی و تعلیقاتِ سعید نفیسی؛ هرمس؛ ۱۳۸۹: ج۲: ۳۸۶.
https://www.tg-me.com/tarikhfarhanghonariranzamin
Telegram
تاریخ،فرهنگ،هنر و ادبیات ایرانزمین
یادداشتهایی برای روشنگریِ تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیاتِ ایرانِ بزرگِ تاریخی
ج.ط نژند (سروش نژند)
@S_nazhand
ج.ط نژند (سروش نژند)
@S_nazhand
Forwarded from خردسرای فردوسی
🔹هنگامهٔ کیانیان: پژوهشی در هستییابی گاهنبار کیانیان بر پایهٔ شاهنامهٔ فـردوسی و گفتارهای اوستایی
🔸پژوهش و تحقیق: #محمد_طهماسبی
تهران: طلایه، ۱۴۰۲
هنگامهٔ کیانیان نام گزیده ایست که در آن گاهنگار کهن ایران بر پایهٔ شاهنامهٔ فردوسی و گفتارهای اوستایی ارزیابی شده است. برای نگارنده این پژوهش، آرمـان بنیادین، همانا جستجوی پاسخ به پرسشی ریشهدار است: «اگر گاه دودمان کیانیان در شاهنامهٔ فردوسی و سـایر گفتارهای کهـن با یورش اسکـندر سـرانجام و پایان مییابد و سپس از اشکانیان آغاز شده و پس از ساسانیان، به چـیرگی سـوارانی از دشت نیزه گزار میرسـد، پس در این میان جایگاه و سرنوشت بنیادگران پارسه و پاسارگاد کجاست؟».
در این پژوهش جهت یکسـانسازی نگرشها، ابتدا گزارشـی ژرف از گـاهشماری و گاهنگاری بازگو گردیده و به ساماندهی دادههای گاهوارهها پرداخـته و بگونهای نمودار گردیده است. پس از آن، پیش از باریکبینی و اندیشـه در زمان پادشاهـی هخامنشیان در جایگاه چنبر گمشدهٔ شاهنامه، ابتدا گاهشماری اشکانیان مـورد ارزیابی و سنجـش قرارگرفته و میزان نابسامانیها در آن آشـکار گـردیده است. سپس بررسی گاهشماری کیانیان در شاهنامهٔ فـردوسی و سـایر گفـتاوردهای کهن به ویژه نوشتهٔ ارزشمند «آثار الباقی» از ابوریحـان بیرونی و گـاهنگاری «کلدانی» با نام «ریشـههای گشایشِ پرسـمانِ بنیادینِ پژوهـش» انجام گرفت. در ادامه با کمک گرفتن از «اوستا» و سایر گفتارهای کهن اسامهای و آیینی و برخی یکسانسازیها، تمامی آن چه به دست آمده را با گاهنگاری دانشی روز (تاریخ آکادمیک) هم راستا نموده و به ساماندهی گزارشها پرداخته شده است و سپس گمـانهٔ خـود را با پندار و انگارهای روشن دربارهٔ «شایدی بر هستی گاهِ دودمان کیانیان در میانهٔ گاهشماری ایران و ایرانشهر کهن»، آشکار میساختیم.
در فرجامِ راهِ پرپیچ و خم این گردآورد، مهربانی و دهش تمامی آموزگاران فرهیخته ـ که چراغِ روشنِ این راه دشوار بودند ـ بهویـژه همـراهی استاد ارجـمند و گرانمـایه «دکتر علیرضا قیامتی» را، که پیمانه کوچـک اندیشـهام با چـکیدهای از دریای بیکران خرد و دانش ایشان لبریز گردید، پاکدلانه میسـتایم.
@kheradsarayeferdowsi
🔸پژوهش و تحقیق: #محمد_طهماسبی
تهران: طلایه، ۱۴۰۲
هنگامهٔ کیانیان نام گزیده ایست که در آن گاهنگار کهن ایران بر پایهٔ شاهنامهٔ فردوسی و گفتارهای اوستایی ارزیابی شده است. برای نگارنده این پژوهش، آرمـان بنیادین، همانا جستجوی پاسخ به پرسشی ریشهدار است: «اگر گاه دودمان کیانیان در شاهنامهٔ فردوسی و سـایر گفتارهای کهـن با یورش اسکـندر سـرانجام و پایان مییابد و سپس از اشکانیان آغاز شده و پس از ساسانیان، به چـیرگی سـوارانی از دشت نیزه گزار میرسـد، پس در این میان جایگاه و سرنوشت بنیادگران پارسه و پاسارگاد کجاست؟».
در این پژوهش جهت یکسـانسازی نگرشها، ابتدا گزارشـی ژرف از گـاهشماری و گاهنگاری بازگو گردیده و به ساماندهی دادههای گاهوارهها پرداخـته و بگونهای نمودار گردیده است. پس از آن، پیش از باریکبینی و اندیشـه در زمان پادشاهـی هخامنشیان در جایگاه چنبر گمشدهٔ شاهنامه، ابتدا گاهشماری اشکانیان مـورد ارزیابی و سنجـش قرارگرفته و میزان نابسامانیها در آن آشـکار گـردیده است. سپس بررسی گاهشماری کیانیان در شاهنامهٔ فـردوسی و سـایر گفـتاوردهای کهن به ویژه نوشتهٔ ارزشمند «آثار الباقی» از ابوریحـان بیرونی و گـاهنگاری «کلدانی» با نام «ریشـههای گشایشِ پرسـمانِ بنیادینِ پژوهـش» انجام گرفت. در ادامه با کمک گرفتن از «اوستا» و سایر گفتارهای کهن اسامهای و آیینی و برخی یکسانسازیها، تمامی آن چه به دست آمده را با گاهنگاری دانشی روز (تاریخ آکادمیک) هم راستا نموده و به ساماندهی گزارشها پرداخته شده است و سپس گمـانهٔ خـود را با پندار و انگارهای روشن دربارهٔ «شایدی بر هستی گاهِ دودمان کیانیان در میانهٔ گاهشماری ایران و ایرانشهر کهن»، آشکار میساختیم.
در فرجامِ راهِ پرپیچ و خم این گردآورد، مهربانی و دهش تمامی آموزگاران فرهیخته ـ که چراغِ روشنِ این راه دشوار بودند ـ بهویـژه همـراهی استاد ارجـمند و گرانمـایه «دکتر علیرضا قیامتی» را، که پیمانه کوچـک اندیشـهام با چـکیدهای از دریای بیکران خرد و دانش ایشان لبریز گردید، پاکدلانه میسـتایم.
@kheradsarayeferdowsi
Telegram
attach 📎
Forwarded from دژنپشت
.
به فرخی زادروز استاد ارفعی
۹ شهریور ۱۴۰۲
#محمود_فاضلی_بیرجندی
بایسته و فرایسته است تا امروز نهم شهریور نگذشته یادی شود به بزرگی از استاد عبدالمجید ارفعی:
نهم شهریور به سال ۱۳۱۸. آبادی اوز. بندرعباس.
اگر هنوز به این روزگار و اندرین سرزمین کسانی بماندهاند که شایست ایشان را استاد خواند، یکی همین استاد ارفعی است.
گزارش زندگانی پر بار ایشان در اینترنت یافت شود. همین اندازه بر من دانشآموز بود که نگذارم به زادروز فرخنده این یگانه بَرمَنش، نامش اندر میانه نیاید.
استاد ارفعی از اندکشمار دانشمندان است که استاد چندین زبانهای باستانی است. برخی از آن زبانها چون اکدی دیگر گوینده ندارد و توان آن را زبان خاموش شمرد.
ناگفته نماند که این یگانه روزگار ما هم از نوازش غوغاییان بیبهره نمانده است. بیکارش کرده بودند. کیست که نداند پیامد بیکار شدن استادی راستین چیست؟
او و اندک شمارانی چون او ساعت فراغت ندارند. استادند، و استاد آن کس نیست که از کلاس و درس بزند تا به کار در بنگاه معاملات یا در فروشگاه یا ... برسد.
بیکاری استاد ارفعی و اندک همانندانش برابر با تعطیل دانش در ایران بود. ...
از بزرگی استاد عبدالمجید ارفعی همین بس که یک بار هم از آنچه بر او گذشته یاد نیاورده است.
استاد عبدالمجید ارفعی!
زادروز شما فرخنده باد.
تا شما هستید دانش هست. دانشگاه هست. انسان دانشمند هست.
نمازتان باد.
https://www.tg-me.com/dejnapesht4000
.
به فرخی زادروز استاد ارفعی
۹ شهریور ۱۴۰۲
#محمود_فاضلی_بیرجندی
بایسته و فرایسته است تا امروز نهم شهریور نگذشته یادی شود به بزرگی از استاد عبدالمجید ارفعی:
نهم شهریور به سال ۱۳۱۸. آبادی اوز. بندرعباس.
اگر هنوز به این روزگار و اندرین سرزمین کسانی بماندهاند که شایست ایشان را استاد خواند، یکی همین استاد ارفعی است.
گزارش زندگانی پر بار ایشان در اینترنت یافت شود. همین اندازه بر من دانشآموز بود که نگذارم به زادروز فرخنده این یگانه بَرمَنش، نامش اندر میانه نیاید.
استاد ارفعی از اندکشمار دانشمندان است که استاد چندین زبانهای باستانی است. برخی از آن زبانها چون اکدی دیگر گوینده ندارد و توان آن را زبان خاموش شمرد.
ناگفته نماند که این یگانه روزگار ما هم از نوازش غوغاییان بیبهره نمانده است. بیکارش کرده بودند. کیست که نداند پیامد بیکار شدن استادی راستین چیست؟
او و اندک شمارانی چون او ساعت فراغت ندارند. استادند، و استاد آن کس نیست که از کلاس و درس بزند تا به کار در بنگاه معاملات یا در فروشگاه یا ... برسد.
بیکاری استاد ارفعی و اندک همانندانش برابر با تعطیل دانش در ایران بود. ...
از بزرگی استاد عبدالمجید ارفعی همین بس که یک بار هم از آنچه بر او گذشته یاد نیاورده است.
استاد عبدالمجید ارفعی!
زادروز شما فرخنده باد.
تا شما هستید دانش هست. دانشگاه هست. انسان دانشمند هست.
نمازتان باد.
https://www.tg-me.com/dejnapesht4000
.
Forwarded from کانال تبادلات مهربانان
🔖 فهرستی از کانالهای تاریخی و فرهنگی و علمی و هنری
🔰 پاتوق نویسندگان برتر دنیا
♦️ @nevisandbdonya
🔰 کتابخانۀ طب سنتی و اسلامی
♦️ @danyalshafa
🔰 پارسی سخن بگوییم و زیبا بنویسیم
♦️ @Farzandan_Parsi
🔰 درمان با گیاهان سنتی و روانکاوی
♦️ @teb_sinawi
🔰 کلبه شعر و ادب پارسی
♦️ @Ivanxaneh
🔰 دلواژههای تنهایی
♦️ @Gandomzaran
🔰 بازخوانی تاریخ ایران و اسلام
♦️ @Khonjibook
🔰 کارگروه پژوهشی ایرانبان کُرد
♦️ @iranban_kord
🔰 وهومن امشاسپند
♦️ @khashatra
🔰 مطالعه و خرد، الفبای توسعه
♦️ @Alefbaietousee
🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی اشکانی
♦️ @ArsacidEmpire
🔰 آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
♦️ @Marzupan
🔰 تصاویر و پیکرههای تاریخی
♦️ @AntiqPic
🔰 تاریخ روایی ایران
♦️ @oldhistor
🔰 مجلۀ پژوهشی گردآفرید
♦️ @Gord_Afarid
🔰 تاریخ میانه
♦️ @midhistor
🔰 اشتادان
♦️ @Eshtadan
🔰 ترانههای کمترشنیدهشده (زیرخاکی)
♦️ @Moeinesfahanoi
🔰 منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
♦️ @TheMedes
🔰 ایرانویج (تاریخ، فرهنگ، زیباییهای ایران)
♦️ @Iran_Vijeh
🔰 آهنگهای شاد و اشعار جانفزای پارسی
♦️ @BazmeParviz
🔰 انجمن پاردان (ایرانبان بلوچ)
♦️ @PardanShah
🔰 ایرانبوم (کتب و مستند کمیاب تاریخی)
♦️ @iranbum1
🔰 تاریخ به روایت میم و طنز
♦️ @NeoSafavism
🔰 آثار و مقالات مرتضی ثاقبفر
♦️ @Morteza_Saghebfar
🔰 ایرانگردی در ایرانشهرِ ساسانی
♦️ @Iranshahrgardi
🔰 فرهنگ مردم خوروبیابانک
♦️ @HatefTa
🔰 بازخوانی تاریخ بایندریه (ایران عصر آققویونلو)
♦️ @Bayandurids
🔰 تَهمخسرو: مبارزه با ایرانستیزان
♦️ @TahmKhosrow
🔰 منابع و مآخذ پژوهشی تاریخ ایران مدرن
♦️ @ModernIranBooks
🔰 آموزش زبان بلوچی گویش سرحدی
♦️ @amozesh_balochi
🔰 برخی متون ادب پارسی (باکیفیت و کمحجم)
♦️ @ShahdeParsi
🔰 دنیای آرامش
♦️ @donyayeaaramesh
🔰 زبان فارسی در دربار خداوندگاران عثمانی
♦️ @DorreShahvar
🔰 نسکخانۀ روزگاران
♦️ @nask_ruzegaran
🔰 تاریخ ایران از زبان حکیم فردوسی
♦️ @iransarbazshahnameh
🔰 کوتاه و گذرا در باستانشناسی و تاریخ
♦️ @ruzegaran
🔰 مؤسسۀ روشنگری
♦️ @media_war78
🔰 دین زرتشتی و اندیشهی ایرانشهری
♦️ @AshemVohu2581
🔰 دکتر خود باشیم (دانستنیهای ناب)
♦️ @kalemnab
🔰 آریاشهر
♦️ @Arya_Shahr_NS
🔰 ایرانپرستان کرد
♦️ @Kurdpatriott
🔰 ایرانشهر (آموزش خط و زبان فارسی میانه)
♦️ @iranshahr1353
🔰 اینفوگرافیهای تاریخی و سیاسی
♦️ @Histopersian
🔰 انجمن ملیفرهنگی ایرانبان
♦️ @anjoman_iranban
🔰 تاریخ و فرهنگ بلوچستان
♦️ @balochs_history
🔰 آموزشگاه طبی سید
♦️ @samsadeghitebeslami
🔰 پژوهشی در فرهنگ زردشتی
♦️ @atorshiz
🔰 شاهنامهپژوهی با دکتر سجاد آیدنلو
♦️ @Aydanlu
🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی ساسانی
♦️ @Sasanian_Sources
🔰 مطالعات ایران در قفقاز و آسیای مرکزی
♦️ @DosuyeCaspian
🔰 کانالتون رو اینجا معرفی کنید
♦️ @linkdoni_hozavi
🔰 افشای پانیسم و مبارزه با ایرانستیزان
♦️ @Panturkzionist
🔰 تاریخ و فرهنگ ملل جهان
♦️ @tarikhe_melal
🔰 تاریخ ایران
♦️ @tarikhiranm
🔰 مدرسۀ علوم انسانی
♦️ @zistboommedia
🔰 مطالعات تخصصی تاریخ صفویه
♦️ @SafavidStudies
📬 @tab_mehrbanan | عضویت در لیست
🔰 پاتوق نویسندگان برتر دنیا
♦️ @nevisandbdonya
🔰 کتابخانۀ طب سنتی و اسلامی
♦️ @danyalshafa
🔰 پارسی سخن بگوییم و زیبا بنویسیم
♦️ @Farzandan_Parsi
🔰 درمان با گیاهان سنتی و روانکاوی
♦️ @teb_sinawi
🔰 کلبه شعر و ادب پارسی
♦️ @Ivanxaneh
🔰 دلواژههای تنهایی
♦️ @Gandomzaran
🔰 بازخوانی تاریخ ایران و اسلام
♦️ @Khonjibook
🔰 کارگروه پژوهشی ایرانبان کُرد
♦️ @iranban_kord
🔰 وهومن امشاسپند
♦️ @khashatra
🔰 مطالعه و خرد، الفبای توسعه
♦️ @Alefbaietousee
🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی اشکانی
♦️ @ArsacidEmpire
🔰 آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
♦️ @Marzupan
🔰 تصاویر و پیکرههای تاریخی
♦️ @AntiqPic
🔰 تاریخ روایی ایران
♦️ @oldhistor
🔰 مجلۀ پژوهشی گردآفرید
♦️ @Gord_Afarid
🔰 تاریخ میانه
♦️ @midhistor
🔰 اشتادان
♦️ @Eshtadan
🔰 ترانههای کمترشنیدهشده (زیرخاکی)
♦️ @Moeinesfahanoi
🔰 منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
♦️ @TheMedes
🔰 ایرانویج (تاریخ، فرهنگ، زیباییهای ایران)
♦️ @Iran_Vijeh
🔰 آهنگهای شاد و اشعار جانفزای پارسی
♦️ @BazmeParviz
🔰 انجمن پاردان (ایرانبان بلوچ)
♦️ @PardanShah
🔰 ایرانبوم (کتب و مستند کمیاب تاریخی)
♦️ @iranbum1
🔰 تاریخ به روایت میم و طنز
♦️ @NeoSafavism
🔰 آثار و مقالات مرتضی ثاقبفر
♦️ @Morteza_Saghebfar
🔰 ایرانگردی در ایرانشهرِ ساسانی
♦️ @Iranshahrgardi
🔰 فرهنگ مردم خوروبیابانک
♦️ @HatefTa
🔰 بازخوانی تاریخ بایندریه (ایران عصر آققویونلو)
♦️ @Bayandurids
🔰 تَهمخسرو: مبارزه با ایرانستیزان
♦️ @TahmKhosrow
🔰 منابع و مآخذ پژوهشی تاریخ ایران مدرن
♦️ @ModernIranBooks
🔰 آموزش زبان بلوچی گویش سرحدی
♦️ @amozesh_balochi
🔰 برخی متون ادب پارسی (باکیفیت و کمحجم)
♦️ @ShahdeParsi
🔰 دنیای آرامش
♦️ @donyayeaaramesh
🔰 زبان فارسی در دربار خداوندگاران عثمانی
♦️ @DorreShahvar
🔰 نسکخانۀ روزگاران
♦️ @nask_ruzegaran
🔰 تاریخ ایران از زبان حکیم فردوسی
♦️ @iransarbazshahnameh
🔰 کوتاه و گذرا در باستانشناسی و تاریخ
♦️ @ruzegaran
🔰 مؤسسۀ روشنگری
♦️ @media_war78
🔰 دین زرتشتی و اندیشهی ایرانشهری
♦️ @AshemVohu2581
🔰 دکتر خود باشیم (دانستنیهای ناب)
♦️ @kalemnab
🔰 آریاشهر
♦️ @Arya_Shahr_NS
🔰 ایرانپرستان کرد
♦️ @Kurdpatriott
🔰 ایرانشهر (آموزش خط و زبان فارسی میانه)
♦️ @iranshahr1353
🔰 اینفوگرافیهای تاریخی و سیاسی
♦️ @Histopersian
🔰 انجمن ملیفرهنگی ایرانبان
♦️ @anjoman_iranban
🔰 تاریخ و فرهنگ بلوچستان
♦️ @balochs_history
🔰 آموزشگاه طبی سید
♦️ @samsadeghitebeslami
🔰 پژوهشی در فرهنگ زردشتی
♦️ @atorshiz
🔰 شاهنامهپژوهی با دکتر سجاد آیدنلو
♦️ @Aydanlu
🔰 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی ساسانی
♦️ @Sasanian_Sources
🔰 مطالعات ایران در قفقاز و آسیای مرکزی
♦️ @DosuyeCaspian
🔰 کانالتون رو اینجا معرفی کنید
♦️ @linkdoni_hozavi
🔰 افشای پانیسم و مبارزه با ایرانستیزان
♦️ @Panturkzionist
🔰 تاریخ و فرهنگ ملل جهان
♦️ @tarikhe_melal
🔰 تاریخ ایران
♦️ @tarikhiranm
🔰 مدرسۀ علوم انسانی
♦️ @zistboommedia
🔰 مطالعات تخصصی تاریخ صفویه
♦️ @SafavidStudies
📬 @tab_mehrbanan | عضویت در لیست
Forwarded from بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
دهم شهریور سالروز درگذشت دکتر احسان یارشاطر، بنیانگذار و سرویراستار دانشنامۀ ایرانیکا و استاد پیشین مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیای نیویورک
وطنپرستی
به گمان من وطنپرستی راستین بیش از همه این است که هر کس در هر کاری که هست به مقتضای آن وفا کند و داد آن را بدهد. اگر پزشک است صمیمانه در درمان بیماران بکوشد. اگر معلّم است همه در بند تربیت شاگردان خود باشد. اگر کارمند اداره است خود را خادم مردم بداند. اگر در کار سیاست است بهبود حال مردم و مصالح راستین کشور را راهنمای گفتار و کردار خود قرار دهد و اگر سرباز یا فرمانده است خود را برای دفاع آماده بدارد و از دشمن نگریزد. این اصلی است که اگر رعایت شود و به تربیت در ضمیرها خانه بگیرد، مردم را از جنگ و ویرانیها و مصائب آن در امان نگاه خواهد داشت.
وطنپرستی راستین و خدمت به جامعهای که ما را پرورده است این است، فراتر از این کسی که وطن خود را بهراستی دوست دارد در آبادانی آن میکوشد، اگر بتواند به علم و فرهنگ و ادب آن خدمت میکند و هم غافل نمیماند که آسایش او به آسایش دیگران وابسته است، عواطفی هست که برتر از علاقههای شخصی و ملّی است. راستی و خیرخواهی و ترحّم و آنچه آدمیت و انسانیت خوانده میشود از این گونه است.
مطلوب آن است که نخست ریای وطنپرستی به معنی رایج آن را بشناسیم و زیان آن را دریابیم. دیگر آنکه کوشش ما همه برای آماده کردن ذهنها برای دفاع از خود باشد نه هجوم و دستبرد به دیگران. سوم آنکه در عین آنکه در حفظ آب و خاک و فرهنگ خود و ذخایر و مفاخر ملّی میکوشیم از این نکته غافل نمانیم که اگر ملّتپرستی مرحلۀ پیشرفتهتری از قبیلهپرستی و کشمکشهای عشیرهای است، جهاندوستی نیز مرحلۀ تکاملیافتهای از وطنپرستی است. میتوان آن را ترویج کرد و عشق آن را در دلها نشاند و امیدوار بود که کوششهای آغازین در راه این هدف روزی پیروز شود و رنج جنگ و زیان ستیزه و کشتار بهتدریج از میان برخیزد.
[احسان یارشاطر، «وطنپرستی»، ایرانشناسی، سال ۵، شمارۀ ۱، بهار ۱۳۷۲، ۱۴-۱۹]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
وطنپرستی
به گمان من وطنپرستی راستین بیش از همه این است که هر کس در هر کاری که هست به مقتضای آن وفا کند و داد آن را بدهد. اگر پزشک است صمیمانه در درمان بیماران بکوشد. اگر معلّم است همه در بند تربیت شاگردان خود باشد. اگر کارمند اداره است خود را خادم مردم بداند. اگر در کار سیاست است بهبود حال مردم و مصالح راستین کشور را راهنمای گفتار و کردار خود قرار دهد و اگر سرباز یا فرمانده است خود را برای دفاع آماده بدارد و از دشمن نگریزد. این اصلی است که اگر رعایت شود و به تربیت در ضمیرها خانه بگیرد، مردم را از جنگ و ویرانیها و مصائب آن در امان نگاه خواهد داشت.
وطنپرستی راستین و خدمت به جامعهای که ما را پرورده است این است، فراتر از این کسی که وطن خود را بهراستی دوست دارد در آبادانی آن میکوشد، اگر بتواند به علم و فرهنگ و ادب آن خدمت میکند و هم غافل نمیماند که آسایش او به آسایش دیگران وابسته است، عواطفی هست که برتر از علاقههای شخصی و ملّی است. راستی و خیرخواهی و ترحّم و آنچه آدمیت و انسانیت خوانده میشود از این گونه است.
مطلوب آن است که نخست ریای وطنپرستی به معنی رایج آن را بشناسیم و زیان آن را دریابیم. دیگر آنکه کوشش ما همه برای آماده کردن ذهنها برای دفاع از خود باشد نه هجوم و دستبرد به دیگران. سوم آنکه در عین آنکه در حفظ آب و خاک و فرهنگ خود و ذخایر و مفاخر ملّی میکوشیم از این نکته غافل نمانیم که اگر ملّتپرستی مرحلۀ پیشرفتهتری از قبیلهپرستی و کشمکشهای عشیرهای است، جهاندوستی نیز مرحلۀ تکاملیافتهای از وطنپرستی است. میتوان آن را ترویج کرد و عشق آن را در دلها نشاند و امیدوار بود که کوششهای آغازین در راه این هدف روزی پیروز شود و رنج جنگ و زیان ستیزه و کشتار بهتدریج از میان برخیزد.
[احسان یارشاطر، «وطنپرستی»، ایرانشناسی، سال ۵، شمارۀ ۱، بهار ۱۳۷۲، ۱۴-۱۹]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
Telegram
attach 📎
Forwarded from ایران بوم
۱۰ شهریور سالگرد درگذشت استاد گرانقدر احسان یارشاطر نماد چند دهه ایرانشناسی است.
یادش گرامی باد
◾️احسان یارشاطر (۱۴ فروردین ۱۲۹۹ در همدان - ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ در کالیفرنیا) بنیانگذار مرکز مطالعات ایرانشناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک بود.
وی نخستین ایرانی است که پس از جنگ جهانی دوم در آمریکا به مرتبه استادی رسید.یارشاطر همچنین بنیانگذار و سرویراستار دانشنامه ایرانیکا بودهاست که در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک مستقر است و از آغاز دههٔ ۱۹۷۰ نزدیک به ۴۰ ویراستار و ۳۰۰ نویسنده از سراسر آمریکا، اروپا و آسیا با آن همکاری داشتهاند. یارشاطر ویراستاری سه مجلد از تاریخ ایران کمبریج را هم به عهده داشته و نویسنده شانزده جلد کتاب تاریخ ادبیات ایران است. او همچنین از همکاران دهخدا در لغتنامه دهخدا بود.
🔸احسان یارشاطر دانشآموختهٔ دوره دکترای رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران و دانشآموخته دوره دکترای زبانشناسی ایرانی در مدرسه مطالعات مشرقزمین و آفریقا دانشگاه لندن بود و از شاگردان ایرانی والتر هنینگ و مری بویس بهشمار میآید.
🔸 بنگاه ترجمه و نشر کتاب
در سال ۱۳۳۳ به منظور ترجمه مناسب و شایسته آثار ادبی جهان، بنگاه ترجمه و نشر کتاب را بنیان نهاد و در این راه از کمکهای اسدالله علم که در آن زمان رئیس املاک و مستغلات پهلوی بود نیز استفاده کرد. حوزه فعالیت این بنگاه به تدریج گسترش یافت و علاوه بر ادبیات خارجی، مجموعههای متون فارسی، ایرانشناسی، آثار فلسفی، ادبیات برای جوانان، خواندنیهای کودکان و آئینهٔ ایران و چند مجموعهٔ دیگر را در آن بنگاه چاپ و منتشر شد.
🔸ایرانیکا
در سال ۱۳۴۷ به پیشنهاد یارشاطر و با بودجه ۲ میلیون دلاری سازمان برنامه و بودجه ایران کار تدوین دانشنامه ایرانیکا آغاز شد. احسان یارشاطر برای تأمین هزینههای ایرانیکا بخشی از مجموعه آثار تاریخی خود را به ارزش ۳ میلیون دلار بفروش رساند که بعضی از این آثار اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک هستند.
🔸مرکز ایرانشناسی
در نیویورک مرکز ایرانشناسی را بنیاد نهاد. وی کتابخانه سعید نفیسی را خرید و همراه با کتابخانه خودش به این مرکز بخشید. وی در آمریکا تلاش کرد تا آثار کلاسیک ادبیات ایران به زبانهای غربی و ژاپنی ترجمه شود.
از نخستین آثار انتشاریافتهٔ اوست:
دستور زبان گویشهای تاتی جنوبی
ترجمه الاشارات والتنبیهات ابن سینا
نقاشی نوین (با نام مستعار ا.ی. «رهسپر»)
سهیم بودن در ویراستاری و نوشتن تاریخ ایران کمبریج
شعر فارسی در عهد شاهرخ (نیمهٔ اول قرن نهم) یا آغاز انحطاط در شعر فارسی
داستانهای ادبیات ایران باستان
داستانهای شاهنامه
◾️◼️ روانش شاد و یادش گرامی◼️◾️
____
لطفا به کانال تلگرامی ایرانبوم بپیوندید.
https://www.tg-me.com/iranboom_ir
یادش گرامی باد
◾️احسان یارشاطر (۱۴ فروردین ۱۲۹۹ در همدان - ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ در کالیفرنیا) بنیانگذار مرکز مطالعات ایرانشناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک بود.
وی نخستین ایرانی است که پس از جنگ جهانی دوم در آمریکا به مرتبه استادی رسید.یارشاطر همچنین بنیانگذار و سرویراستار دانشنامه ایرانیکا بودهاست که در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک مستقر است و از آغاز دههٔ ۱۹۷۰ نزدیک به ۴۰ ویراستار و ۳۰۰ نویسنده از سراسر آمریکا، اروپا و آسیا با آن همکاری داشتهاند. یارشاطر ویراستاری سه مجلد از تاریخ ایران کمبریج را هم به عهده داشته و نویسنده شانزده جلد کتاب تاریخ ادبیات ایران است. او همچنین از همکاران دهخدا در لغتنامه دهخدا بود.
🔸احسان یارشاطر دانشآموختهٔ دوره دکترای رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران و دانشآموخته دوره دکترای زبانشناسی ایرانی در مدرسه مطالعات مشرقزمین و آفریقا دانشگاه لندن بود و از شاگردان ایرانی والتر هنینگ و مری بویس بهشمار میآید.
🔸 بنگاه ترجمه و نشر کتاب
در سال ۱۳۳۳ به منظور ترجمه مناسب و شایسته آثار ادبی جهان، بنگاه ترجمه و نشر کتاب را بنیان نهاد و در این راه از کمکهای اسدالله علم که در آن زمان رئیس املاک و مستغلات پهلوی بود نیز استفاده کرد. حوزه فعالیت این بنگاه به تدریج گسترش یافت و علاوه بر ادبیات خارجی، مجموعههای متون فارسی، ایرانشناسی، آثار فلسفی، ادبیات برای جوانان، خواندنیهای کودکان و آئینهٔ ایران و چند مجموعهٔ دیگر را در آن بنگاه چاپ و منتشر شد.
🔸ایرانیکا
در سال ۱۳۴۷ به پیشنهاد یارشاطر و با بودجه ۲ میلیون دلاری سازمان برنامه و بودجه ایران کار تدوین دانشنامه ایرانیکا آغاز شد. احسان یارشاطر برای تأمین هزینههای ایرانیکا بخشی از مجموعه آثار تاریخی خود را به ارزش ۳ میلیون دلار بفروش رساند که بعضی از این آثار اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک هستند.
🔸مرکز ایرانشناسی
در نیویورک مرکز ایرانشناسی را بنیاد نهاد. وی کتابخانه سعید نفیسی را خرید و همراه با کتابخانه خودش به این مرکز بخشید. وی در آمریکا تلاش کرد تا آثار کلاسیک ادبیات ایران به زبانهای غربی و ژاپنی ترجمه شود.
از نخستین آثار انتشاریافتهٔ اوست:
دستور زبان گویشهای تاتی جنوبی
ترجمه الاشارات والتنبیهات ابن سینا
نقاشی نوین (با نام مستعار ا.ی. «رهسپر»)
سهیم بودن در ویراستاری و نوشتن تاریخ ایران کمبریج
شعر فارسی در عهد شاهرخ (نیمهٔ اول قرن نهم) یا آغاز انحطاط در شعر فارسی
داستانهای ادبیات ایران باستان
داستانهای شاهنامه
◾️◼️ روانش شاد و یادش گرامی◼️◾️
____
لطفا به کانال تلگرامی ایرانبوم بپیوندید.
https://www.tg-me.com/iranboom_ir
Telegram
ایران بوم
نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین
www.iranboom.ir
www.iranboom.ir
Forwarded from باشگاه شاهنامه پژوهان
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎤بهرام بیضایی از #احسان_یارشاطر می گوید
📍این سرزمین نمانده است مگر به این جنبش های یک تنه در هر عصری ...
@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir
📍این سرزمین نمانده است مگر به این جنبش های یک تنه در هر عصری ...
@shahnamehpajohan
https://shahnamehpajohan.ir
Forwarded from دژنپشت
.
آذرباد مهر سپندان
دهم شهریور ۱۴۰۲
#محمود_فاضلی_بیرجندی
اذرباد مهر سپندان، یا آذرباد پسر مهر اسپند، موبد دانشمند روزگار شاهنشاهی شاپور دوم، دهمین شاهنشاه ساسانی بود. آگاهی چندانی از زندگانی و کردارهای آذرباد بنمانده. دانسته است که کنستانتین، امپراتور روم، فرزانگانی را بهر گستراندن آیین ترسایی به ایران بفرستاد. این آذرباد در برابر ایشان بایستاد و برتری آیین ایرانی زرتشت را بازنمود. به استواندن باورهای خویش بگذاشت تا نُه مَن روی گداخته بر سینهاش ریختند و از آن آزمون جانسوز، تندرست برآمد و این بر راستی و سزاواری او و دین زرتشتی بیفزود.
پژوهشی که در زندگی و فکر آذرباد مهر سپندان شده، و شاید تنها بررسی در این باره باشد، کتابی است در ۲۰۵ برگ که انتشارات فروهر سال ۱۳۷۹ چاپ کرده. استاد رهام اشه این کتاب را به یاری خانم شهین سراج نوشتهاند.
کتاب چهار بخش دارد.
در بخش نخستین زمان و جای آذرباد وارسیده شده.
در بخش دوم سخنان آذرباد گرد آورده شده، از کتابهای دیگر. در همین بخش اندرزهای آذرباد به پسرش آمده. اما ننوشتهاند که این اندرزها را سالها پیش استاد محمدتقی بهار به فارسی گردانیده و هم بسرودهاند.
بخش سوم پی آذرباد را از لابهلای منابع پارسیگ، عربی و فارسی بگرفته. در این بخش بسیاری از نسکهای کهن و هم کتابهای دوران پس از اسلام در ایران وارسی شده.
در چهارمین بخش، باز سخنانی از آذرباد به عربی و فارسی آمده.
آذرباد مهر سپندان فرزانهای بود که به کار و کوشش و پایبندی به زندگانی دنیوی فرامیخواند. داستان گفتاورد (مناظره) او با مانی، پیامبر ایرانی روزگار ساسانیان، هم در کتاب آورده شده. مانی دین خود را بر دوری از دنیا استوار گردانده بود و پیروانش را به ویران کردن دنیا میخواند!
گزارشی از آن گفتاورد در برابر هم آورده شده.
آیین ایرانی زرتشت و این دسته از پیروان اندیشمند آن که آدمی را به آبادانی و آباد کردن جهان میخواند راه درمان بیماری عرفانزدگی و صوفیمسلکی است که راستی را در دوری از دنیا پنداشته است.
نام آذرباد مهر سپندان دانشمند اینجهانی ایرانی گرامی باد.
شاید که یک چند واژه از او بیاموزیم. اگر بهرهاش از انبوه فرزانگان باختری از ارسطو تا کانت و تا به ژیژک بیشتر نباشد، که هست، کمتر نخواهد بود.
خوب بود که در درسهای دانشگاهی فلسفه و علوم انسانی جایی برای فکر ارجمند ایرانی باز میبود.
.https://www.tg-me.com/dejnapesht4000
.
آذرباد مهر سپندان
دهم شهریور ۱۴۰۲
#محمود_فاضلی_بیرجندی
اذرباد مهر سپندان، یا آذرباد پسر مهر اسپند، موبد دانشمند روزگار شاهنشاهی شاپور دوم، دهمین شاهنشاه ساسانی بود. آگاهی چندانی از زندگانی و کردارهای آذرباد بنمانده. دانسته است که کنستانتین، امپراتور روم، فرزانگانی را بهر گستراندن آیین ترسایی به ایران بفرستاد. این آذرباد در برابر ایشان بایستاد و برتری آیین ایرانی زرتشت را بازنمود. به استواندن باورهای خویش بگذاشت تا نُه مَن روی گداخته بر سینهاش ریختند و از آن آزمون جانسوز، تندرست برآمد و این بر راستی و سزاواری او و دین زرتشتی بیفزود.
پژوهشی که در زندگی و فکر آذرباد مهر سپندان شده، و شاید تنها بررسی در این باره باشد، کتابی است در ۲۰۵ برگ که انتشارات فروهر سال ۱۳۷۹ چاپ کرده. استاد رهام اشه این کتاب را به یاری خانم شهین سراج نوشتهاند.
کتاب چهار بخش دارد.
در بخش نخستین زمان و جای آذرباد وارسیده شده.
در بخش دوم سخنان آذرباد گرد آورده شده، از کتابهای دیگر. در همین بخش اندرزهای آذرباد به پسرش آمده. اما ننوشتهاند که این اندرزها را سالها پیش استاد محمدتقی بهار به فارسی گردانیده و هم بسرودهاند.
بخش سوم پی آذرباد را از لابهلای منابع پارسیگ، عربی و فارسی بگرفته. در این بخش بسیاری از نسکهای کهن و هم کتابهای دوران پس از اسلام در ایران وارسی شده.
در چهارمین بخش، باز سخنانی از آذرباد به عربی و فارسی آمده.
آذرباد مهر سپندان فرزانهای بود که به کار و کوشش و پایبندی به زندگانی دنیوی فرامیخواند. داستان گفتاورد (مناظره) او با مانی، پیامبر ایرانی روزگار ساسانیان، هم در کتاب آورده شده. مانی دین خود را بر دوری از دنیا استوار گردانده بود و پیروانش را به ویران کردن دنیا میخواند!
گزارشی از آن گفتاورد در برابر هم آورده شده.
آیین ایرانی زرتشت و این دسته از پیروان اندیشمند آن که آدمی را به آبادانی و آباد کردن جهان میخواند راه درمان بیماری عرفانزدگی و صوفیمسلکی است که راستی را در دوری از دنیا پنداشته است.
نام آذرباد مهر سپندان دانشمند اینجهانی ایرانی گرامی باد.
شاید که یک چند واژه از او بیاموزیم. اگر بهرهاش از انبوه فرزانگان باختری از ارسطو تا کانت و تا به ژیژک بیشتر نباشد، که هست، کمتر نخواهد بود.
خوب بود که در درسهای دانشگاهی فلسفه و علوم انسانی جایی برای فکر ارجمند ایرانی باز میبود.
.https://www.tg-me.com/dejnapesht4000
.
Forwarded from اهل تمیز
سلاح مخصوص پهلوان
در روایات حماسی هندواروپایی
▪️در روایات پهلوانی ایرانی شاید بتوان تیر گزِ به آتش راست شده و در آب رز پروردهای را، بسان رزمافزار جادویی بهشمار آورد که رستم به راهنمایی سیمرغ به شیوهای خاص ساخته و بر چشم اسفندیار رویینتن میزند و از نیزهای که اسفندیار بنا به روایتی در نزدیکی بلخ بامی و بنا به روایتی دیگر، که توسط مورخ ارمنی سبئوس نقل شده، در محلی به نام Kazbion که باید تصحیفی از «گوزبن» باشد، در مرز ایران و توران بر زمین فرو برده بود و از بیم آن نیزه دشمنان ایران را یارای آن نبود که از مرز بگذرند و از تیر آرش و ابزارهای ویژۀ جم که ذکرشان در وندیداد آمده است، به عنوان سلاحهای سحرآمیز یاد کرد.
▪️تنها نمونۀ روشن از رزمافزارهای ایزدی در روایات ایرانی، شاید همان تیر معروف آرش شیوا تیر باشد که در اوستا، یشت هشتم، بند ۶، بدان اشاره شده و مطابق روایتی کهن که بیرونی نقل کرده چنان مینماید که آن را مطابق نمونهای ازلی به راهنمایی زن_ایزد اسفندارمذ که بیرونی از او به صیغۀ مذکر یاد کرده، ساخته بودند: «فحضر ملک من الملائکه اسمه اسفندارمذ و امر ان یتخذ قوسا و نشابة علی مقدار مثله لصانعها علی ما بین فی کتاب الابستا.» البته در فرگرد دوم وندیداد از دو افزار ایزدی که اهورامزاد به جمشید میبخشد یاد شده: یکی aštrā یعنی گواز یا تازیانۀ زرین و دیگری suwrā، تیر یا انگشتری یا سیخک و تازیانه که هر دو از نیروی ورج برخوردار بودند، اما این که این دو ابزار یا یکی از آن دو هرگز کاربرد رزمی داشته یا نه، معلوم نیست. همچنین در این میان ببرِ بیان رستم را، که مطابق روایات عامیانه هدیهای بوده ایزدی که فرشته آن را از بهشت برای تهمتن آورده بود، نباید فراموش کرد.
▪️سلاح مخصوص پهلوان در بسیاری از موارد یادگار پدر و نیاکان است و یا مردهریگی است گرانبها که از یلی باستانی به جای مانده که سرانجام به دست پهلوان میرسد و با آن، پدر یا آموزگار و پرورندۀ گرد جوان، او را طی مراسمی که شبیه آیین راه و رسمآموزی است زیناوند میکند. در شاهنامه هنگامی که زال به درخواست بزرگان ایران حاضر میشود پسرش رستم را، که هنوز به چشم او کودکی خرد و کارناآزموده است، برای رویارویی با افراسیاب، آن تور اژدهافش که به ایران تاخته بود، به میدان جنگ گسیل دارد، میفرماید تا گرز سام را که یادگار گرشاسب نریمان بود برای رستم بیاورند.
▪️علاوه بر رزمافزارهای گرشاسب، پهلوان آریایی...مطابق روایات کهن ایرانی مذکور در اوستا، گرز گاوسار فریدون نیز سلاحی خجسته و فیروزیبخش است که پس از او به شهریارانی دیگر چون کیخسرو و گشتاسب رسیده است و در آینده نیز به دست سوشیانت موعود خواهد رسید تا با آن دروغ را از جهان برافکند (یشت نوزدهم، بندهای ٩٣_٩۰).
📚سایههای شکارشده، گزیده مقالات فارسی دکتر بهمن سرکاراتی، نشر طهوری، صص ٣٨۰_٣٧۰
@ahle_tamyz
در روایات حماسی هندواروپایی
▪️در روایات پهلوانی ایرانی شاید بتوان تیر گزِ به آتش راست شده و در آب رز پروردهای را، بسان رزمافزار جادویی بهشمار آورد که رستم به راهنمایی سیمرغ به شیوهای خاص ساخته و بر چشم اسفندیار رویینتن میزند و از نیزهای که اسفندیار بنا به روایتی در نزدیکی بلخ بامی و بنا به روایتی دیگر، که توسط مورخ ارمنی سبئوس نقل شده، در محلی به نام Kazbion که باید تصحیفی از «گوزبن» باشد، در مرز ایران و توران بر زمین فرو برده بود و از بیم آن نیزه دشمنان ایران را یارای آن نبود که از مرز بگذرند و از تیر آرش و ابزارهای ویژۀ جم که ذکرشان در وندیداد آمده است، به عنوان سلاحهای سحرآمیز یاد کرد.
▪️تنها نمونۀ روشن از رزمافزارهای ایزدی در روایات ایرانی، شاید همان تیر معروف آرش شیوا تیر باشد که در اوستا، یشت هشتم، بند ۶، بدان اشاره شده و مطابق روایتی کهن که بیرونی نقل کرده چنان مینماید که آن را مطابق نمونهای ازلی به راهنمایی زن_ایزد اسفندارمذ که بیرونی از او به صیغۀ مذکر یاد کرده، ساخته بودند: «فحضر ملک من الملائکه اسمه اسفندارمذ و امر ان یتخذ قوسا و نشابة علی مقدار مثله لصانعها علی ما بین فی کتاب الابستا.» البته در فرگرد دوم وندیداد از دو افزار ایزدی که اهورامزاد به جمشید میبخشد یاد شده: یکی aštrā یعنی گواز یا تازیانۀ زرین و دیگری suwrā، تیر یا انگشتری یا سیخک و تازیانه که هر دو از نیروی ورج برخوردار بودند، اما این که این دو ابزار یا یکی از آن دو هرگز کاربرد رزمی داشته یا نه، معلوم نیست. همچنین در این میان ببرِ بیان رستم را، که مطابق روایات عامیانه هدیهای بوده ایزدی که فرشته آن را از بهشت برای تهمتن آورده بود، نباید فراموش کرد.
▪️سلاح مخصوص پهلوان در بسیاری از موارد یادگار پدر و نیاکان است و یا مردهریگی است گرانبها که از یلی باستانی به جای مانده که سرانجام به دست پهلوان میرسد و با آن، پدر یا آموزگار و پرورندۀ گرد جوان، او را طی مراسمی که شبیه آیین راه و رسمآموزی است زیناوند میکند. در شاهنامه هنگامی که زال به درخواست بزرگان ایران حاضر میشود پسرش رستم را، که هنوز به چشم او کودکی خرد و کارناآزموده است، برای رویارویی با افراسیاب، آن تور اژدهافش که به ایران تاخته بود، به میدان جنگ گسیل دارد، میفرماید تا گرز سام را که یادگار گرشاسب نریمان بود برای رستم بیاورند.
▪️علاوه بر رزمافزارهای گرشاسب، پهلوان آریایی...مطابق روایات کهن ایرانی مذکور در اوستا، گرز گاوسار فریدون نیز سلاحی خجسته و فیروزیبخش است که پس از او به شهریارانی دیگر چون کیخسرو و گشتاسب رسیده است و در آینده نیز به دست سوشیانت موعود خواهد رسید تا با آن دروغ را از جهان برافکند (یشت نوزدهم، بندهای ٩٣_٩۰).
📚سایههای شکارشده، گزیده مقالات فارسی دکتر بهمن سرکاراتی، نشر طهوری، صص ٣٨۰_٣٧۰
@ahle_tamyz
Forwarded from بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
سیزدهم شهریورماه زادروز احمد مهدوی دامغانی
استادِ راد، مهدوی دامغانیا
بسیار مهربانی و بسیار دانیا
در پارسیّ و تازی، بر مرکبِ سخن
امروز روز، فارِسِ هر دو زبانیا
بر گنجِ باستانیِ درِّ دری کنون
گنجور رهشناسی و هم پشتوانیا ...
ای ننگشان که قدر تو نشناختند و رفت
بر جان تو ستم که چنین و چنانیا
جسم تو بر کرانۀ گوی زمین مکین
روح تو با ستاره کند همعنانیا
دانم که بهر بندگی خاصگان حق
وقف است سال و ماه تو را زندگانیا
این بندگی به میری عالم نمیدهی
زین رو به چشم من تو امیر جهانیا
جز مدحشان که زینت عرش است و قدسیان
هر مدحتی که هست گم است و گمانیا ...
آدم در زندگی کمتر کسی را میتواند «دربست» قبول داشته باشد، هر قدر به آن شخص ارادت و اخلاص داشته باشد. اما من دکتر مهدوی را دربست قبول دارم و او را نمونۀ یک ایرانی دانشمند و ایدهآل میدانم. این مسئله از نوادر امور است و استثنا از قاعدهای عام و جهانشمول. شما هر قدر فانی در وجود کسی باشید، باز از اختلافات جزئی نمیتوانید برکنار بمانید، اما در مورد دکتر مهدوی من اینچنین حالتی دارم. دکتر مهدوی از نظر من مظهر ایمان در معنی خالص و زلال است. اینهمه دانش و جهاندیدگی و نشست و برخاست با همه نوع مردم، در ایران و فرانسه و آمریکا، هیچ نتوانسته است کوچکترین خدشهای در تجربۀ روحی و ایمانی او ایجاد کند.
استادِ راد، خادم فرهنگ و دانشمند فرزانه، دکتر احمد مهدوی دامغانی
زادۀ ۱۳ شهریور ۱۳۰۵، مشهد
درگذشتۀ در ۲۷ خرداد ۱۴۰۱، فیلادلفیا
دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی
عضو شورای تولیت و هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
[«خاموشی استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی»، دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، فرهنگ قومس (فصلنامۀ فرهنگی-پژوهشی استان سمنان)، شمارۀ ۷۱ (تابستان ۱۴۰۱)، صص ۳۷-۳۸]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
استادِ راد، مهدوی دامغانیا
بسیار مهربانی و بسیار دانیا
در پارسیّ و تازی، بر مرکبِ سخن
امروز روز، فارِسِ هر دو زبانیا
بر گنجِ باستانیِ درِّ دری کنون
گنجور رهشناسی و هم پشتوانیا ...
ای ننگشان که قدر تو نشناختند و رفت
بر جان تو ستم که چنین و چنانیا
جسم تو بر کرانۀ گوی زمین مکین
روح تو با ستاره کند همعنانیا
دانم که بهر بندگی خاصگان حق
وقف است سال و ماه تو را زندگانیا
این بندگی به میری عالم نمیدهی
زین رو به چشم من تو امیر جهانیا
جز مدحشان که زینت عرش است و قدسیان
هر مدحتی که هست گم است و گمانیا ...
آدم در زندگی کمتر کسی را میتواند «دربست» قبول داشته باشد، هر قدر به آن شخص ارادت و اخلاص داشته باشد. اما من دکتر مهدوی را دربست قبول دارم و او را نمونۀ یک ایرانی دانشمند و ایدهآل میدانم. این مسئله از نوادر امور است و استثنا از قاعدهای عام و جهانشمول. شما هر قدر فانی در وجود کسی باشید، باز از اختلافات جزئی نمیتوانید برکنار بمانید، اما در مورد دکتر مهدوی من اینچنین حالتی دارم. دکتر مهدوی از نظر من مظهر ایمان در معنی خالص و زلال است. اینهمه دانش و جهاندیدگی و نشست و برخاست با همه نوع مردم، در ایران و فرانسه و آمریکا، هیچ نتوانسته است کوچکترین خدشهای در تجربۀ روحی و ایمانی او ایجاد کند.
استادِ راد، خادم فرهنگ و دانشمند فرزانه، دکتر احمد مهدوی دامغانی
زادۀ ۱۳ شهریور ۱۳۰۵، مشهد
درگذشتۀ در ۲۷ خرداد ۱۴۰۱، فیلادلفیا
دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی
عضو شورای تولیت و هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
[«خاموشی استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی»، دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، فرهنگ قومس (فصلنامۀ فرهنگی-پژوهشی استان سمنان)، شمارۀ ۷۱ (تابستان ۱۴۰۱)، صص ۳۷-۳۸]
بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation
Telegram
attach 📎