📚 📖 📚

‍ یازدهم مهر - سالروز درگذشت زنده‌یاد #ماهیار_نوابی
پژوهشگری در ژرفای تاریخ و زبان

جاویدنام #یحیی_ماهیار_نوابی نامی آشنا در پهنه ادبیات، زبان‌شناسی و فرهنگ باستانی ایران است. ایشان پژوهشگری برجسته بودند که سال‌های زندگی خود را وقف پژوهش در زمینه زبان‌ها و فرهنگ‌های باستانی ایران کردند.


زندگی و فعالیت‌های علمی


🔹 تولد و تحصیلات: ماهیار نوابی دهم دی ۱۲۹۱ در شیراز زاده شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شیراز و تهران گذراند و سپس در رشته ادبیات دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت.

🔹 علاقه به زبان‌های باستانی: نوابی از همان آغاز به زبان‌های باستانی ایران دلبستگی نشان داد. پایان‌نامه دکتری او در باره کتیبه بغستان (بیستون) بود که نشان از ژرفا و گستره دلبستگی او به این حوزه دارد.

🔹سفر به اروپا و تحصیل در دانشگاه‌های معتبر: برای تکمیل دانش خود، نوابی به اروپا سفر کرد و در دانشگاه‌های لندن و گوتینگن آلمان به مطالعه زبان‌های باستانی ایران پرداخت.

🔹فعالیت‌های دانشگاهی: پس از بازگشت به ایران، نوابی در دانشگاه تبریز به تدریس زبان‌های باستانی پرداخت و چندی نیز ریاست دانشکده ادبیات این دانشگاه را بر عهده داشت. همچنین، در دانشگاه تهران به عنوان استاد و رئیس گروه زبان‌شناسی و فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران فعالیت کرد.

🔹تأسیس مؤسسه آسیایی: نوابی در شیراز مؤسسه آسیایی را تأسیس کرد و در آن به آموزش تاریخ و فرهنگ ایران و زبان‌های باستانی پرداخت.


دستاوردهای علمی

🔹 تالیفات و ترجمه‌ها: نوابی آثار متعددی در زمینه زبان‌شناسی و فرهنگ باستانی ایران تالیف و ترجمه کرده است. برخی از آثار مشهور او عبارتند از:
🔸ترجمه کتاب یادگار زریران
🔸مقالات و کتاب‌های متعدد در باره زبان‌های اوستایی، پهلوی، پارتی و زبان‌های ایرانی دیگر

🔹 عضویت در فرهنگستان زبان ایران: نوابی به عضویت فرهنگستان زبان ایران درآمد و در تدوین واژگان و اصطلاحات علمی فارسی نقش فعالی داشت.

🔹بنیان‌گذاری رشته‌های جدید دانشگاهی: نوابی در مؤسسه آسیایی، رشته‌های فکارشناسی ارشد تاریخ و فرهنگ ایران و فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران را دایر کرد که گامی مهم در راستای توسعه مطالعات ایران‌شناسی بود.


اهمیت کارهای ماهیار نوابی

کارهای ماهیار نوابی در شناخت بهتر زبان‌ها و فرهنگ‌های باستانی ایران نقش بسیار مهمی داشته است. ایشان با تحقیقات و مطالعات گسترده خود، گنجینه‌ای ارزشمند از دانش را برای نسل‌های آینده به یادگار گذاشته‌اند.


چرا مطالعه آثار ماهیار نوابی اهمیت دارد؟

🔹درک بهتر ریشه‌های فرهنگی و زبانی ایرانیان: آثار نوابی به ما کمک می‌کند تا ریشه‌های فرهنگی و زبانی خود را بهتر بشناسیم.

🔹توسعه مطالعات ایران‌شناسی: پژوهش‌های نوابی در گسترش مطالعات ایران‌شناسی در سطح جهان نقش مهمی داشته است.

🔹الگویی برای پژوهشگران جوان: نوابی الگوی مناسبی برای پژوهشگران جوان در حوزه زبان‌شناسی و فرهنگ باستانی است.

زنده‌یاد #ماهیار_نوابی یازدهم مهر ۱۳۷۹ در کشور سوئد دیده از جهان فروبست!


روانش شاد - نامش جاوید


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd

‍ یازدهم مهرماه سالروز درگذشت یحیی ماهیار نوابی

ماهیار از موقعی که مؤسسۀ آسیایی در دانشگاه شیراز به همت آرتور اپهام پوپ تشکیل شد همکاری با آن دستگاه را آغاز کرد. از کارهای برجسته و ماندگاری که انجام داد نشر پنجاه و چند جلد از متون اوستایی و زند و پازند و پهلوی بود که قبلاً اینجا و آنجا به چاپ رسیده و بسیار دیریاب شده بود. به همت او همۀ آنها دستیاب شد.
از کارهای ارزشمند کم‌همتای او جمع‌آوری سه مجلّد مقاله‌های سر هارولد بیلی (ایران‌شناس نامور انگلیسی) است که متأسفانه فقط دو جلد آن را توانست به چاپ برساند (آن قدر که بنده می‌دانم) جلد سوم بی‌سرانجام مانده است.
او از خاندان‌های نواب‌های شیرازی بود و تا آنجا که از خودش شنیده‌ام با طایفۀ قشقایی هم نسبتی داشت. شیرازی بود و اهل ذوق و شعردوست. گاهی هم شعری می‌سرود که یک‌سره آمیخته به خرد و فرهنگ ایرانی بود. نمونۀ اشعارش که در مجلۀ آینده چاپ شده است آقای دکتر طاووسی در پایان مجموعۀ مقالاتش نقل کرده است. دیوان همای شیرازی هم به اهتمام ماهیار به چاپ رسیده است.
ماهیار از ایران‌شناسان و ایران‌دوستان و ایران‌خواهان راستین و بی غل و غش بود.

[نادره‌کاران: سوگنامۀ ناموران فرهنگی و ادبی (۱۳۰۴-۱۳۸۹)، ایرج افشار، زیر نظر بهرام، کوشیار و آرش افشار، به کوشش محمود نیکویه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۰، ج ۲، ص ۱۳۶۲-۱۳۶۳]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی و تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی
@AfsharFoundation

🔸https://www.tg-me.com/eshtadan

نگاهی به نامه رستم فرخ‌زاد به برادر
✍️ #جلال_خالقی_مطلق:

سراسر نامه رستم به برادرش پر از احساسات گرم میهن دوستی است و مضمون مصرع دوم بیت ۸۰ (داستان یزدگرد شهریار) نقطه اوج آن . حافظ به خاطر «هوای مسکن مالوف و عهد یارقدیم» از سفر عذر می‌خواهد، رستم با دریغ از «باد نوشین  ایران زمین» به سفر مرگ می رود. در بندهش سخن از «ایرانشهر  آبادان خوشبوی» است و این صفت «خوشبوی» در واقع برابر همان «باد نوشین» است. در دینکرد در توصیف ستایش آمیز ایران آمده است : در بارۀ رنگ خودی و رنگ بیرونی ایرانشهر از دیدگاه دین بهی ، چنین است رنگ خودی ایرانشهر؛ نیکو آفرینش بر آیین دین مزدیسنا، و رنگ بیرونی آن، چند گونه است و ... آراسته و پاک و خوبچهر و خوب‌بوی و پرشادمانی.


https://www.tg-me.com/ShahnamehToosi

🔸https://www.tg-me.com/eshtadan

🎤 سالگرد همایش هزارۀ فردوسی
با تعیین محل دفن #فردوسی بر اساس روایت #نظامی_عروضی، آرامگاه او ساخته شد و همزمان با همایش هزارهٔ فردوسی (۱۲ تا ۱۶ مهر ۱۳۱۳) گشایش یافت.
#شاهنامه
#گروه_واژه_گزینی_فرهنگستان_زبان_و_ادب_فارسی
@cheshmocheragh

‍ 💎
۱۳ مهر زادروز #ابوالحسن_صدیقی
(چهره ماندگار تندیس‌سازی ایران)


ابوالحسن صدیقی از برجسته‌ترین هنرمندان ایرانی است که نام او با آثاری ماندگار در تاریخ هنر ایران گره خورده است. او با چیرگی بر فنون گوناگون تندیس‌سازی و آفریدن آثاری با مایه‌های ملی و تاریخی، به حق فرنام "پدر تندیس‌سازی نوین ایران" را گرفته است.

زندگی و فعالیت‌های هنری

▪️ دوران کودکی و جوانی: ابوالحسن صدیقی در سال ۱۲۷۶ خورشیدی در تهران زاده شد. از همان کودکی به هنر گرایش داشت و به گونه خودآموز به نگارگری می‌پرداخت.

▪️شاگردی کمال‌الملک: صدیقی در جوانی به شاگردی کمال‌الملک، استاد بزرگ نقاشی ایران، درآمد و نزد او به آموختن فنون نگارگری و تندیس‌سازی پرداخت.

▪️ آغاز تندیس‌سازی: صدیقی پس از چندی به تندیس‌سازی گرایید و با ساخت تندیس‌های گچی، استعداد خود را در این زمینه نشان داد.

▪️ سفر به اروپا: برای آموختن دانش بیشتر در زمینه تندیس‌سازی، صدیقی به اروپا سفر کرد و از نزدیک با کارهای بزرگان این هنر آشنا شد. او در فاصله دو جنگ جهانی در اروپا به‌سر برد و ۱۶۰ تابلو در این دوران کشید. سال ۱۳۱۲ با کوله‌باری از تجربه به‌کشور بازگشت و با کمک دوست و هم‌کلاسی قدیمی‌اش حیدریان، دوباره مدرسه هنرهای مستظرفه را دایر کرد.

▪️ آثار ماندگار: صدیقی در درازای زندگی هنری خود آثار بی‌مانندی آفرید که از میان آن‌ها می‌توان تندیس‌های فردوسی(در میدان فردوسی تهران) ، خیام (پارک لاله تهران)، نادرشاه افشار (آرامگاه نادرشاه مشهد) یعقوب لیث صفار (زابل) و نیز تندیس امیرکبیر را نام برد. آثار به نمادهای شهرها تبدیل شده‌اند.


ویژگی‌های آثار صدیقی

▪️ واقع‌گرایی: آثار صدیقی از واقع‌گرایی بالایی برخوردار هستند و جزئیات چهره و لباس شخصیت‌ها با دقت بسیار بالایی به تصویر کشیده شده است.

▪️ مضامین ملی و تاریخی: بیشتر آثار صدیقی به شخصیت‌های تاریخی و اسطوره‌ای ایران اختصاص دارد و او تلاش کرده است تا هویت ملی ایرانی را در آثار خود برجسته کند.

▪️ تسلط بر تکنیک‌های مختلف: صدیقی در کار با مواد مختلف مانند سنگ، گچ و برنز مهارت داشت و آثار متنوعی را با استفاده از این مواد خلق کرد.


اهمیت آثار صدیقی

آثار صدیقی تنها آثار هنری نیستند، بلکه نمادهای هویت ملی و تاریخی ایران نیز هستند. این آثار به نسل‌های آینده یادآور بزرگان و افتخارات ملت ایران هستند. همچنین، آثار صدیقی الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان جوان شده و به گسترش هنر تندیس‌سازی در ایران کمک کرده است.

ابوالحسن صدیقی با آفریدن آثار ماندگار، نام خود را برای همیشه در تاریخ هنر ایران ثبت کرد. او به حق یکی از بزرگ‌ترین تندیس‌سازان ایران است و آثار او همچنان الهام‌بخش هنرمندان و دوستداران هنر است.
در سال ۱۳۷۰ کمیسیون ملی یونسکو در ایران تصمیم گرفت از آثار او عکس‌برداری کند و کتابی در این زمینه در سال ۱۳۷۳ منتشر شد.


درگذشت

ابوالحسن صدیقی، بیستم آذر ۱۳۷۴ در تهران دیده از جهان فروبست و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.


🖤 روانش شاد – نامش جاوید


🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd

.

درنگی بر افتادن ضحاک
و بر تخت نشستن فریدون در گزارش شاهنامه


۱۳ مهر ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی


به گزارش شاهنامه، آغاز پادشاهی فریدون، سرآغاز آسودن از رنج، و رهایی ایرانیان از ستم ضحاکی بود.

به یاد داریم که فردوسی پیش­‌تر خبر داده بود که در روزگار ستمکارگی ضحاک " آیین فرزانگان" از میان برخاسته بود:
نهان گشت آیین فرزانگان!
در آن چنان احوالی  دیوانگان به کام و ناز رسیده­ بودند.
هم خبر داده بود که در روزگار ضحاکی که زمانه چیرگی ستمکاران است، هنر خوار شد، و جادو و زشتکاری ارج پیدا کرد. تا چندان که حتی یک کلمه سخن نیک و نیکی جز در نهان گفته نمی‌شد.

از گزارش فردوسی برمی‌آید که چون دست فرزانگان از کارها کوتاه شد و آنان از میانه رانده شدند ستمکارگی بر کشور حکمفرما گردید.
حاصل رانده‌شدن فرزانگان، گسترش راه و روش دیوانگان بود.
چنان احوالی، زشتکاری و ستم را در پی آورد. دستاورد آن اوضاع چیزی نشد مگر ناخرسندی همگان و سپس خیزش بر فرمانروای بیدادگر.

در باره خیزش هم خبر می‌دهد که خیزش، به سرکردگی کاوه دادخواه بود. او یکی بود از پیشه‌وران بازار. جالب توجه است که بازار آغازگاه خیزش بر ستمگر بود و یک پیشه­‌ور درفش خیزش را در دست داشت. در نظر بداریم که عامه هیجان‌زدگان، گرسنگان و تهیدستان در آن شورش جایی نداشتند و کاری نکردند.

با این همه، کاوه خود داوخواه پادشاهی نبود و زمام حکمرانی را به دست فریدون سپرد. فریدون از تخمه شاه تهمورث بود و فر کیان داشت.

دانسته می‌شود که خیزشی برآمده از خشم فروخورده همگانی، به خودی خود، به جایی جز کامیابی فرصت‌طلبان نخواهد انجامید.
وجود رهبری فرهمند چون فریدون نباید از نظر دور بماند تا دست سودجویان به امر بس مهمی چون سیاست حکومت نرسد.

فردوسی بهتر ستایش ممکن را از فریدون کرده و او را چونان بارانی ستوده که بر جهان ببارد، یا دانشی که روان آدمی را ببالاند.

اینک فردوسی خبر می­‌دهد که روزگار فریدونی روزگار ««شادکامی فرزانگان» است.
«شادکامی فرزانگان» را سپس حافظ هم به زمان خود و به زبان خودش سرود و ستود:
شد آن، که اهل نظر بر کناره می‌رفتند!

از این گزارش توان این را هم دریافت که ستم و بیداد آن چیزی بوده که در هر روزگار بیش از گرسنگی و ناداری بر آدمی گران آمده است.


https://www.tg-me.com/dejnepesht4000