#የደመራው_ምሥጢር
በሊቀ ሊቃውንት ስምዐኮነ መልአክ
እግዚአብሔር አምላካችን የሠራቸው ታላላቅ ሥራዎች በምልክት የተገለጡ ናቸው፤ ለምሳሌ የሙሴ መስፍንነት፣ የአሮን ሊቀ ካህንነት የተረጋገጠው በአሮን በትር ምልክትነት ነው፡፡ አብርሃም ልጁ ይስሐቅን ሊሠዋ በታዘዘ ጊዜ የሞርያን ተራራ የመረጠው እግዚአብሔር በተራራው ላይ ካሳየው ብርሃን የተነሣ ነው፡፡ ቅድስት ድንግል ማርያምና ቅዱስ መስቀልም የድኅነታችን ምልክቶች ናቸው፡፡ የአሮንና የሙሴ በትሮች፣ የይስሐቅ ቤዛ የሚኾን በግ የተገኘባት ዕፀ ሳቤቅ ደግሞ የእመቤታችንና የመስቀል ምልክቶች ነበሩ፡፡ ወደ ፊት የምንወርሰው መንግሥተ ሰማያት ክርስቶስ ነው፤ እርሱን ደግሞ ያገኘነው ከመስቀል ላይ ነው፡፡
ጥንተ ጠላት ሰይጣን ይህንን ስለሚያውቅ ቅዱስ መስቀሉን አጥብቆ ይቃወመዋል፤ ስለዚህም አይሁድን አነሳሥቶ ከ፫፻ ዓመታት በላይ ተቀብሮ እንዲቆይ አድርጓል፡፡ በመሠረቱ ለሰይጣን ምሥጢሩ ስለማይገባው ነው እንጂ የመስቀሉ ትክክለኛ መቀበሪያ ሥፍራ የምእመናን ልቡና ነው፡፡ ቀራንዮ ለመስቀሉ መትከያነት የተመረጠችውም ቀዳሜ ፍጥረት አዳም የተቀበረው በዚያ ስለ ነበረ ነው፡፡ ቦታው ‹‹የራስ ቅል ሥፍራ›› /ማቴ.፳፯፥፴፪/ መባሉም የኹላችን ራስ አዳም ዓፅሙ በዚያ ስላረፈ ነው፡፡ መስቀሉ በአዳማውያን ፍጥረታት አእምሮ ውስጥ እንጂ ከዚያ ውጪ የሚኖር ባለመኾኑ ተቀብሮ በቆየባቸው ዓመታት ውስጥም ፍቅሩ ከሰው ልጆች ልቡና አልወጣም፡፡
ጠላት በሠራው ተንኮል ተቀብሮ እንዳይቀር መስቀሉን እንድታወጣ መንፈስ ቅዱስ ንግሥት ዕሌኒን አስነሣት፡፡ ይህች ሴት ቤቷ በሀብት፣ በንብረት ሞልቶ በነበረበት ጊዜና በገረድ፣ በደንገጡር በምትንቀሳቀስበት ወቅት ምን እንደ ሠራች አልተመዘገበላትም ነበር፤ ከክብሯ ወርዳ በተጣለችበት ጊዜ ግን እግዚአብሔር ለሚፈልገው ሥራ ምቹ ኾና ተገኘች፡፡ እርሷ በተጣለችበት ባዕድ አገር ውስጥ ኾና የመስቀሉን ነገር ታስብ፤ ብርሃነ መስቀሉም ዘወትር በልቧ ያንጸባርቅ ነበር፡፡ ሐሳቧን እንዲያሳካላት የለመነችው አምላክም ኪራኮስ የተባለውን አይሁዳዊ ሽማግሌ ልኮ አቅጣጫውን አመላከታት፤ ኪራኮስ የጀመረውን ምሥጢርም መልአኩ ‹‹ደመራ ደምረሽ፣ ሰንድሮስ የሚባል ነጭ ዕጣን ጨምረሽ አቃጥዪው›› ብሎ ተረጐመላት፡፡ እርሷም መልአኩ እንደ ነገራት ብታደርግ ጢሱ ሰማይ ደርሶ ወደ ምድር ተመልሶ መስቀሉ ወደሚገኝበት ተራራ ሰገደ፡፡ በጢሱ ምልክትነት መስከረም ፲፯ ቀን የተጀመረው ቍፋሮ መጋቢት ፲ ቀን አልቆ ዕሌኒ መስቀሉን ከልበ ምድር ለማውጣት ችላለች፡፡
መስቀልና ደመራ እንዲህ ነበር የተገናኙት፡፡ ደመራው ለመስቀሉ መገኘት፣ መስቀሉም ለደመራው መሠራት ምክንያት ናቸው፡፡ በዚህ አንጻር መለኮትና ትስብእት በአንድነት መደመራቸው መስቀሉ እንዲሠራ ምክንያት ኾነዋል፡፡ አምላካችን ሥጋ ለብሶ ‹ክርስቶስ› በሚል የተዋሕዶ ስም ሲጠራ ለመከራ መዘጋጀቱን እንረዳለን፡፡ መስቀሉ የሥጋ ብቻ ነበረ፤ አሁን ግን መለኮትም በሥጋ ባሕርይ የመስቀሉ ተካፋይ ኾነ፡፡ ይህም የደመራው ውጤት ነው፡፡ መለኮት አምስት ሺሕ ከአምስት መቶ ዘመን መስቀል የተሸከመ ሥጋን ሲዋሐድ መስቀሉን አስወግዶ አልነበረም፡፡ ይኸው በዕፀ በለስ ምክንያት የተሸከምነው መስቀል ነው፡፡ ሥጋ ዓቅም አጥቶ መስቀሉን ከትከሻው ላይ ሳያወርድ ለዘመናት የተጓዘውን ጕዞ መለኮት ኀይል ኾኖት ድካሙን ሳይለቅ ኀያል፤ ኀይሉን ሳይለቅ ደካማ ኾነ፡፡ መስቀል ትርጕሙ መከራ ቢኾነም ነገር ግን እግዚአብሔር ሲያመጣውና ሰው ሲያመጣው ግን ትርጕሙ ይለያያል፤ ሰው ያመጣው መስቀል ኹላችንን ለመከራ፣ ለሞት አሳልፎ ሰጥቶናል፡፡ የእግዚአብሔር መስቀል ግን መከራነቱ ለሰይጣን እንጂ ለእኛ ሕይወታችን ነው፡፡ ቅዱስ ያሬድም ‹‹መስቀል ብሂል ዕፀ ሕይወት ብሂል፤ መስቀል ማለት የሕይወት ዛፍ ማለት ነው›› በማለት የመስቀልን ትርጕም ነግሮናል፡፡
አዳም ከገነት ሲወጣ በመላእክት እንዲጠበቅ የተደረገው የሕይወት ዛፍ የክርስቶስ መስቀል ነው፡፡ በዕፀ በለስ ምክንያት ኹላችንም እንደ ተጎዳን በዕፀ ሕይወቱም ተጠቃሚዎች ኾነናል፤ አስቀድመን በአዳም መከራ እንደ ተባበርን አሁን ደግሞ በደስታው እንተባበራለን፡፡ ሞትም ሕይወትም አንድ አድርጎናል፡፡ የክርስቶስ መስቀል ኹሉንም በሕይወት አስተባብሯልና፡፡
በአንጻሩ ሰውና ዲያብሎስን ለያይቷል፡፡ የኀጢአት ቁራኝነትን አጥፍቷል፡፡ ጌታችን በማኅፀን ሲፀነስ ጀምሮ የእኛን መስቀል መሸከም ሲጀምር የእርሱ የኾነውን ለእኛ ስለ ሰጠን ከሰይጣን ጋር መለያየታችን በመስቀሉ ተረጋግጧል፡፡ የአምላካችን መስቀል ምልክቱ ደመራ መኾኑ የእኛን ወደ እርሱ መሰብሰብና የጠላታችንን መበተን የሚያረግጥልን ነው፡፡ ጌታችንም ‹‹ወብየ ካልዓትኒ አባግዕ እለ ኢኮና እምዝንቱ ዐፀድ ወኪያሆንሂ ሀለወኒ አምጽኦን ዝየ፤ ከዚህ በረት ያልኾኑ ሌሎች በጎች አሉኝ፤ እነርሱንም ላመጣቸው ይገባኛል›› በማለት ሊሰበስበን እንደ መጣ ነግሮናል /ዮሐ.፲፥፲፮/፡፡ መስቀሉ ፍጥረት አንድ ደመራ ኾኖ የተሠራበት ስለ ኾነ በደመራ እንዲገለጥ የእግዚአብሔር ፈቃዱ ኾነ፡፡
መስቀሉ አንድ ደመራ ያደረጋቸው ፍጥረታት
፩. ነቢያትና ሐዋርያት
ነቢያት የሚባሉት ከአዳም እስከ ዮሐንስ መጥምቅ ያሉ አባቶች ሲኾኑ፣ ከክርስቶስ ደቀ መዛሙርት ጀምሮ ለቤተ ክርስቲያን የወንጌልን የምሥራች እንዲነግሩ የተላኩ አባቶች ደግሞ ሐዋርያት ይባላሉ፡፡ በእርግጥ ሐዋርያ የኾነ ነቢይ የለም እንጂ ነቢይ የኾነ ሐዋርያ አለ፡፡ ነቢያትና ሐዋርያት በዘመን፣ በክብር እና በግብር የማይገናኙ ፍጥረታት ናቸው፡፡ መንፈሰ ረድኤት የተሰጣቸው ነቢያት ለሐዋርያት የተሰጠውን መንፈሰ ልደት ለማግኘት አልተቻላቸውም፡፡ ሐዋርያት ግን ኹሉንም አንድ አድርገው ይዘዋል፡፡ ለዚህም ነው ሐዋርያው ስለዚህ ሲመሰክር ‹‹በጸጋ ላይ ጸጋ ተሰጠን›› በማለት አጕልቶ የተናገረው /ዮሐ.፲፥፲፰/፡፡ ነቢያት በዚህ ምድር የእግዚአብሔርን መንግሥት በመፈለግ ብዙ ደክመዋል፡፡
ሊቃውንቱ ነቢያትን በክረምት፣ ሐዋርያትን በበጋ ገበሬ ይመስሏቸዋል፡፡ የክረምት ገበሬ ላዩ ውሃ፣ ታቹ ውሃ ኾኖበት በጭቃ ወጥቶ በጭቃ ይመለሳል፡፡ ወደ ቤቱ ሲገባም ሚስቱ ጨምቃ ያቆየችለትን ጐመን በልቶ ደስ ሳይለው ይተኛል፡፡ ነቢያትም በዚህ ዓለም በጣዖት አምላኪ ነገሥታት፣ በነቢያተ ሐሰት ስብከት ሲንገላቱ ኖረው ሲሞቱም ሲዖል ይገባሉ እንጂ ገነትን አይወርሱም ነበር፡፡ የበጋ ገበሬ በደረቅ ወጥቶ፣ እሸት በልቶ፣ ተደስቶ ወደ ቤቱ ይመለሳል፤ ከቤቱ ሲገባም እንጀራው በሌማት፣ ጠላው በማቶት፣ ሲቀርብለት ደስ ብሎት ይበላል፤ ይጠጣል፡፡ ሐዋርያትም ልጅነትን አግኝተው ለማስተማር ተልከዋል፤ በሔዱበት ኹሉ ተአምራትን እንዲያደርጉ፣ ልጅነትንም እንዲሰጡ ሥልጣን ተሰጥቷቸዋል፡፡ ሞታቸው ሲደርስም መንግሥተ ሰማያት ተከፍቶ ይጠብቃቸዋል፡፡
ቅዱስ ያሬድም ‹‹ኖትያት ነቢያት ራግናት ሐዋርያት›› በማለት ነቢያትን በዋናተኛ፣ ሐዋርያትን በጀልባ ቀዛፊ መስሎ ይናገራል፡፡ ከቀዛፊዎች ይልቅ ዋናተኞች ይደክማሉ፡፡ ዋናተኞች ውሃው አጥልቋቸው፣ መተንፈስ ተስኗቸው አንዳንዶቹ ከዳር ይደርሳሉ፤ አንዳንዶቹም በድካም በውሃ ውስጥ ሰጥመው ይቀራሉ፡፡ ቀዛፊዎች ግን ምናልባት ሞገድና ማዕበል ካላሰጋቸው በስተቀር ይህ ኹሉ ውጣ ውረድ የለባቸውም፤ በጀልባዋ የተመሰለችው ቤተ ክርስቲያን ለነቢያት በተስፋ እንጂ በአካላ አልተሰጠችም፡፡
በሊቀ ሊቃውንት ስምዐኮነ መልአክ
እግዚአብሔር አምላካችን የሠራቸው ታላላቅ ሥራዎች በምልክት የተገለጡ ናቸው፤ ለምሳሌ የሙሴ መስፍንነት፣ የአሮን ሊቀ ካህንነት የተረጋገጠው በአሮን በትር ምልክትነት ነው፡፡ አብርሃም ልጁ ይስሐቅን ሊሠዋ በታዘዘ ጊዜ የሞርያን ተራራ የመረጠው እግዚአብሔር በተራራው ላይ ካሳየው ብርሃን የተነሣ ነው፡፡ ቅድስት ድንግል ማርያምና ቅዱስ መስቀልም የድኅነታችን ምልክቶች ናቸው፡፡ የአሮንና የሙሴ በትሮች፣ የይስሐቅ ቤዛ የሚኾን በግ የተገኘባት ዕፀ ሳቤቅ ደግሞ የእመቤታችንና የመስቀል ምልክቶች ነበሩ፡፡ ወደ ፊት የምንወርሰው መንግሥተ ሰማያት ክርስቶስ ነው፤ እርሱን ደግሞ ያገኘነው ከመስቀል ላይ ነው፡፡
ጥንተ ጠላት ሰይጣን ይህንን ስለሚያውቅ ቅዱስ መስቀሉን አጥብቆ ይቃወመዋል፤ ስለዚህም አይሁድን አነሳሥቶ ከ፫፻ ዓመታት በላይ ተቀብሮ እንዲቆይ አድርጓል፡፡ በመሠረቱ ለሰይጣን ምሥጢሩ ስለማይገባው ነው እንጂ የመስቀሉ ትክክለኛ መቀበሪያ ሥፍራ የምእመናን ልቡና ነው፡፡ ቀራንዮ ለመስቀሉ መትከያነት የተመረጠችውም ቀዳሜ ፍጥረት አዳም የተቀበረው በዚያ ስለ ነበረ ነው፡፡ ቦታው ‹‹የራስ ቅል ሥፍራ›› /ማቴ.፳፯፥፴፪/ መባሉም የኹላችን ራስ አዳም ዓፅሙ በዚያ ስላረፈ ነው፡፡ መስቀሉ በአዳማውያን ፍጥረታት አእምሮ ውስጥ እንጂ ከዚያ ውጪ የሚኖር ባለመኾኑ ተቀብሮ በቆየባቸው ዓመታት ውስጥም ፍቅሩ ከሰው ልጆች ልቡና አልወጣም፡፡
ጠላት በሠራው ተንኮል ተቀብሮ እንዳይቀር መስቀሉን እንድታወጣ መንፈስ ቅዱስ ንግሥት ዕሌኒን አስነሣት፡፡ ይህች ሴት ቤቷ በሀብት፣ በንብረት ሞልቶ በነበረበት ጊዜና በገረድ፣ በደንገጡር በምትንቀሳቀስበት ወቅት ምን እንደ ሠራች አልተመዘገበላትም ነበር፤ ከክብሯ ወርዳ በተጣለችበት ጊዜ ግን እግዚአብሔር ለሚፈልገው ሥራ ምቹ ኾና ተገኘች፡፡ እርሷ በተጣለችበት ባዕድ አገር ውስጥ ኾና የመስቀሉን ነገር ታስብ፤ ብርሃነ መስቀሉም ዘወትር በልቧ ያንጸባርቅ ነበር፡፡ ሐሳቧን እንዲያሳካላት የለመነችው አምላክም ኪራኮስ የተባለውን አይሁዳዊ ሽማግሌ ልኮ አቅጣጫውን አመላከታት፤ ኪራኮስ የጀመረውን ምሥጢርም መልአኩ ‹‹ደመራ ደምረሽ፣ ሰንድሮስ የሚባል ነጭ ዕጣን ጨምረሽ አቃጥዪው›› ብሎ ተረጐመላት፡፡ እርሷም መልአኩ እንደ ነገራት ብታደርግ ጢሱ ሰማይ ደርሶ ወደ ምድር ተመልሶ መስቀሉ ወደሚገኝበት ተራራ ሰገደ፡፡ በጢሱ ምልክትነት መስከረም ፲፯ ቀን የተጀመረው ቍፋሮ መጋቢት ፲ ቀን አልቆ ዕሌኒ መስቀሉን ከልበ ምድር ለማውጣት ችላለች፡፡
መስቀልና ደመራ እንዲህ ነበር የተገናኙት፡፡ ደመራው ለመስቀሉ መገኘት፣ መስቀሉም ለደመራው መሠራት ምክንያት ናቸው፡፡ በዚህ አንጻር መለኮትና ትስብእት በአንድነት መደመራቸው መስቀሉ እንዲሠራ ምክንያት ኾነዋል፡፡ አምላካችን ሥጋ ለብሶ ‹ክርስቶስ› በሚል የተዋሕዶ ስም ሲጠራ ለመከራ መዘጋጀቱን እንረዳለን፡፡ መስቀሉ የሥጋ ብቻ ነበረ፤ አሁን ግን መለኮትም በሥጋ ባሕርይ የመስቀሉ ተካፋይ ኾነ፡፡ ይህም የደመራው ውጤት ነው፡፡ መለኮት አምስት ሺሕ ከአምስት መቶ ዘመን መስቀል የተሸከመ ሥጋን ሲዋሐድ መስቀሉን አስወግዶ አልነበረም፡፡ ይኸው በዕፀ በለስ ምክንያት የተሸከምነው መስቀል ነው፡፡ ሥጋ ዓቅም አጥቶ መስቀሉን ከትከሻው ላይ ሳያወርድ ለዘመናት የተጓዘውን ጕዞ መለኮት ኀይል ኾኖት ድካሙን ሳይለቅ ኀያል፤ ኀይሉን ሳይለቅ ደካማ ኾነ፡፡ መስቀል ትርጕሙ መከራ ቢኾነም ነገር ግን እግዚአብሔር ሲያመጣውና ሰው ሲያመጣው ግን ትርጕሙ ይለያያል፤ ሰው ያመጣው መስቀል ኹላችንን ለመከራ፣ ለሞት አሳልፎ ሰጥቶናል፡፡ የእግዚአብሔር መስቀል ግን መከራነቱ ለሰይጣን እንጂ ለእኛ ሕይወታችን ነው፡፡ ቅዱስ ያሬድም ‹‹መስቀል ብሂል ዕፀ ሕይወት ብሂል፤ መስቀል ማለት የሕይወት ዛፍ ማለት ነው›› በማለት የመስቀልን ትርጕም ነግሮናል፡፡
አዳም ከገነት ሲወጣ በመላእክት እንዲጠበቅ የተደረገው የሕይወት ዛፍ የክርስቶስ መስቀል ነው፡፡ በዕፀ በለስ ምክንያት ኹላችንም እንደ ተጎዳን በዕፀ ሕይወቱም ተጠቃሚዎች ኾነናል፤ አስቀድመን በአዳም መከራ እንደ ተባበርን አሁን ደግሞ በደስታው እንተባበራለን፡፡ ሞትም ሕይወትም አንድ አድርጎናል፡፡ የክርስቶስ መስቀል ኹሉንም በሕይወት አስተባብሯልና፡፡
በአንጻሩ ሰውና ዲያብሎስን ለያይቷል፡፡ የኀጢአት ቁራኝነትን አጥፍቷል፡፡ ጌታችን በማኅፀን ሲፀነስ ጀምሮ የእኛን መስቀል መሸከም ሲጀምር የእርሱ የኾነውን ለእኛ ስለ ሰጠን ከሰይጣን ጋር መለያየታችን በመስቀሉ ተረጋግጧል፡፡ የአምላካችን መስቀል ምልክቱ ደመራ መኾኑ የእኛን ወደ እርሱ መሰብሰብና የጠላታችንን መበተን የሚያረግጥልን ነው፡፡ ጌታችንም ‹‹ወብየ ካልዓትኒ አባግዕ እለ ኢኮና እምዝንቱ ዐፀድ ወኪያሆንሂ ሀለወኒ አምጽኦን ዝየ፤ ከዚህ በረት ያልኾኑ ሌሎች በጎች አሉኝ፤ እነርሱንም ላመጣቸው ይገባኛል›› በማለት ሊሰበስበን እንደ መጣ ነግሮናል /ዮሐ.፲፥፲፮/፡፡ መስቀሉ ፍጥረት አንድ ደመራ ኾኖ የተሠራበት ስለ ኾነ በደመራ እንዲገለጥ የእግዚአብሔር ፈቃዱ ኾነ፡፡
መስቀሉ አንድ ደመራ ያደረጋቸው ፍጥረታት
፩. ነቢያትና ሐዋርያት
ነቢያት የሚባሉት ከአዳም እስከ ዮሐንስ መጥምቅ ያሉ አባቶች ሲኾኑ፣ ከክርስቶስ ደቀ መዛሙርት ጀምሮ ለቤተ ክርስቲያን የወንጌልን የምሥራች እንዲነግሩ የተላኩ አባቶች ደግሞ ሐዋርያት ይባላሉ፡፡ በእርግጥ ሐዋርያ የኾነ ነቢይ የለም እንጂ ነቢይ የኾነ ሐዋርያ አለ፡፡ ነቢያትና ሐዋርያት በዘመን፣ በክብር እና በግብር የማይገናኙ ፍጥረታት ናቸው፡፡ መንፈሰ ረድኤት የተሰጣቸው ነቢያት ለሐዋርያት የተሰጠውን መንፈሰ ልደት ለማግኘት አልተቻላቸውም፡፡ ሐዋርያት ግን ኹሉንም አንድ አድርገው ይዘዋል፡፡ ለዚህም ነው ሐዋርያው ስለዚህ ሲመሰክር ‹‹በጸጋ ላይ ጸጋ ተሰጠን›› በማለት አጕልቶ የተናገረው /ዮሐ.፲፥፲፰/፡፡ ነቢያት በዚህ ምድር የእግዚአብሔርን መንግሥት በመፈለግ ብዙ ደክመዋል፡፡
ሊቃውንቱ ነቢያትን በክረምት፣ ሐዋርያትን በበጋ ገበሬ ይመስሏቸዋል፡፡ የክረምት ገበሬ ላዩ ውሃ፣ ታቹ ውሃ ኾኖበት በጭቃ ወጥቶ በጭቃ ይመለሳል፡፡ ወደ ቤቱ ሲገባም ሚስቱ ጨምቃ ያቆየችለትን ጐመን በልቶ ደስ ሳይለው ይተኛል፡፡ ነቢያትም በዚህ ዓለም በጣዖት አምላኪ ነገሥታት፣ በነቢያተ ሐሰት ስብከት ሲንገላቱ ኖረው ሲሞቱም ሲዖል ይገባሉ እንጂ ገነትን አይወርሱም ነበር፡፡ የበጋ ገበሬ በደረቅ ወጥቶ፣ እሸት በልቶ፣ ተደስቶ ወደ ቤቱ ይመለሳል፤ ከቤቱ ሲገባም እንጀራው በሌማት፣ ጠላው በማቶት፣ ሲቀርብለት ደስ ብሎት ይበላል፤ ይጠጣል፡፡ ሐዋርያትም ልጅነትን አግኝተው ለማስተማር ተልከዋል፤ በሔዱበት ኹሉ ተአምራትን እንዲያደርጉ፣ ልጅነትንም እንዲሰጡ ሥልጣን ተሰጥቷቸዋል፡፡ ሞታቸው ሲደርስም መንግሥተ ሰማያት ተከፍቶ ይጠብቃቸዋል፡፡
ቅዱስ ያሬድም ‹‹ኖትያት ነቢያት ራግናት ሐዋርያት›› በማለት ነቢያትን በዋናተኛ፣ ሐዋርያትን በጀልባ ቀዛፊ መስሎ ይናገራል፡፡ ከቀዛፊዎች ይልቅ ዋናተኞች ይደክማሉ፡፡ ዋናተኞች ውሃው አጥልቋቸው፣ መተንፈስ ተስኗቸው አንዳንዶቹ ከዳር ይደርሳሉ፤ አንዳንዶቹም በድካም በውሃ ውስጥ ሰጥመው ይቀራሉ፡፡ ቀዛፊዎች ግን ምናልባት ሞገድና ማዕበል ካላሰጋቸው በስተቀር ይህ ኹሉ ውጣ ውረድ የለባቸውም፤ በጀልባዋ የተመሰለችው ቤተ ክርስቲያን ለነቢያት በተስፋ እንጂ በአካላ አልተሰጠችም፡፡
ነቢያት ከእርሷ ሳይደርሱ ሞት ቀድሟቸዋል፡፡ ሐዋርያትም በነቢያት ድካም ገብተው ነቢያት የዘሩትን የትንቢት ዘር አጭደዋል፡፡ ወንጌል የነቢያት ዘር ናት፤ ዳሩ ግን ፍሬውን ለመብላት የታደሉት ሐዋርያት ናቸው፡፡ እሸቱ ሲደርስ የገበሬዎቹ የነቢያት ጌታ ክርስቶስ ዘሩን እንዲሰበስቡና እንዲያከማቹ ሐዋርያቱን በእርሻ መካከል ይዟቸው ገብቷል /ማቴ.፲፪፥፩/፡፡ በአበው ፋንታ ውሉድን ለመተካት የመጣው መምህራችን ኢየሱስ ክርስቶስ ነቢያትንና ሐዋርያትን በመስቀሉ አንድ ማኅበር አደረጋቸው፡፡ ሐዋርያው መስቀሉን ‹‹ገባሬ ሰላም›› በማለት ይጠራዋል /ኤፌ.፪፥፲፫/፡፡ ነቢያትንና ሐዋርያትን አንድ አድርጎ የእግዚአብሔርን መንግሥት ያወረሰ የክርስቶስ መስቀል ነውና፡፡
፪. ሙታንና ሕያዋን
አዳም በዕፀ በለስ ምክንያት የተሸከመው መስቀል ሞትን አምጥቶብናል፤ ክርስቶስ ስለ ሰው ልጆች ድኅነት ሲል የተሸከመው መስቀል ግን ሞትን ገድሎ ሕይወትን ሰጥቶናል፡፡ በዚህ ምክንያት የሞት መውጊያ ሲሰበር፣ የመቃብር ስቃይ ሲቋረጥ፣ የጨለማ ኀይል ሲሻር ከመስቀሉ ሥር ብዙ ሙታን እንደ አሸን ብቅ ብቅ አሉ፡፡ ምድር እስከዚያች ቀን ድረስ ሙታንን ትቀበል ነበር እንጂ ሕያዋንን ማስገኘት አትችልም ነበር፡፡ ሙታንና ሕያዋን የተፈላለጉበት መስቀል የመጀመሪያው ቀን ነው፡፡ በመስቀል ሙታን ሕያዋንን ፍለጋ ከመቃብር ወጥተው ወደ ከተማ ገቡ፡፡ ከታደለው የሕይወት ስጦታ የተነሣ ሞት አካባቢውን ለቆ ስለጠፋ በሩ እንደ ተከፈተለት እሥረኛ ሙታን ከመቃብር እየወጡ ከተማውን ሞልተውታል፡፡ ይህ ዕለት ሙታንን ከሕያዋን ጋር አፍ ለአፍ ያነጋገረ ዕለት ነው፡፡ ደመራው ሙታንን ከሕያዋን የሚለይ አይደለም፤ ታላቅነቱም እስከ ሲዖል ድረስ የሚታይ ነው፡፡
፫. ጻድቃንና ኀጥአን
የአዳም በደል በሕይወት የሚኖሩ ወንድማማቾችን በሁለት ሐሳብ ከፋፍሏቸው ነበር፡፡ የክርስቶስ የጽድቅ መስቀል ግን አንድ ሐሳብ ፈጠረላቸው፡፡ ጻድቁ አቤል ሳይበድል በደል የደረሰበት፣ ሳይገድል የተገደለ መኾኑ ከክርስቶስ ጋር ቢያመሳስለውም ሞቱ ግን ለሰው ልጆች ድኅነት አልጠቀመም፤ የፍጡር ደም ከእግዚአብሔር ጋር ሊያስታርቀን አይችልምና ኹላችንም በመከራ ውስጥ ለመቆየት ተገደናል፡፡
የክርስቶስ ሞት ግን የድኅነታችን መሠረት ኾነልን፡፡ በቤት ውስጥ የሚዘጋጅ መብራት ከፍ ብሎ ሲቀመጥ ኹሉን እንዲያሳይ ከምድር ከፍ ብሎ የተሰቀለው ክርስቶስም ጻድቃነ ብሊትንና ጻድቃነ ሐዲስን በዓይን እንዲተያዩ አድርጓቸዋል፡፡ በመስቀል ላይ የተፈጸመው ዕርቅ የኀጥአንን በደል ደምስሶላቸዋል፤ የጻድቃንን ጽድቅ አረጋግጦላቸዋል፡፡ ጻድቃንም ኀጥአንም አንድ ኾነው መንግሥቱን በጸጋው ወረሱ፡፡
ኢያሱ በኢያሪኮ እንዳደረገው አሞራውያን ወጥተው እስራኤል ብቻ ምድሪቱን የወረሷት አይደሉም፡፡ መስቀሉ ለኹሉም አንድ መንግሥትን አውርሷቸዋል፤ ጊዜው የደመራ ነውና፡፡ በምድር ደምቆ የታየው ይህ ደመራ እስከ መንግሥተ ሰማያት ድረስም ይቀጥላል፡፡
ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡፡
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
፪. ሙታንና ሕያዋን
አዳም በዕፀ በለስ ምክንያት የተሸከመው መስቀል ሞትን አምጥቶብናል፤ ክርስቶስ ስለ ሰው ልጆች ድኅነት ሲል የተሸከመው መስቀል ግን ሞትን ገድሎ ሕይወትን ሰጥቶናል፡፡ በዚህ ምክንያት የሞት መውጊያ ሲሰበር፣ የመቃብር ስቃይ ሲቋረጥ፣ የጨለማ ኀይል ሲሻር ከመስቀሉ ሥር ብዙ ሙታን እንደ አሸን ብቅ ብቅ አሉ፡፡ ምድር እስከዚያች ቀን ድረስ ሙታንን ትቀበል ነበር እንጂ ሕያዋንን ማስገኘት አትችልም ነበር፡፡ ሙታንና ሕያዋን የተፈላለጉበት መስቀል የመጀመሪያው ቀን ነው፡፡ በመስቀል ሙታን ሕያዋንን ፍለጋ ከመቃብር ወጥተው ወደ ከተማ ገቡ፡፡ ከታደለው የሕይወት ስጦታ የተነሣ ሞት አካባቢውን ለቆ ስለጠፋ በሩ እንደ ተከፈተለት እሥረኛ ሙታን ከመቃብር እየወጡ ከተማውን ሞልተውታል፡፡ ይህ ዕለት ሙታንን ከሕያዋን ጋር አፍ ለአፍ ያነጋገረ ዕለት ነው፡፡ ደመራው ሙታንን ከሕያዋን የሚለይ አይደለም፤ ታላቅነቱም እስከ ሲዖል ድረስ የሚታይ ነው፡፡
፫. ጻድቃንና ኀጥአን
የአዳም በደል በሕይወት የሚኖሩ ወንድማማቾችን በሁለት ሐሳብ ከፋፍሏቸው ነበር፡፡ የክርስቶስ የጽድቅ መስቀል ግን አንድ ሐሳብ ፈጠረላቸው፡፡ ጻድቁ አቤል ሳይበድል በደል የደረሰበት፣ ሳይገድል የተገደለ መኾኑ ከክርስቶስ ጋር ቢያመሳስለውም ሞቱ ግን ለሰው ልጆች ድኅነት አልጠቀመም፤ የፍጡር ደም ከእግዚአብሔር ጋር ሊያስታርቀን አይችልምና ኹላችንም በመከራ ውስጥ ለመቆየት ተገደናል፡፡
የክርስቶስ ሞት ግን የድኅነታችን መሠረት ኾነልን፡፡ በቤት ውስጥ የሚዘጋጅ መብራት ከፍ ብሎ ሲቀመጥ ኹሉን እንዲያሳይ ከምድር ከፍ ብሎ የተሰቀለው ክርስቶስም ጻድቃነ ብሊትንና ጻድቃነ ሐዲስን በዓይን እንዲተያዩ አድርጓቸዋል፡፡ በመስቀል ላይ የተፈጸመው ዕርቅ የኀጥአንን በደል ደምስሶላቸዋል፤ የጻድቃንን ጽድቅ አረጋግጦላቸዋል፡፡ ጻድቃንም ኀጥአንም አንድ ኾነው መንግሥቱን በጸጋው ወረሱ፡፡
ኢያሱ በኢያሪኮ እንዳደረገው አሞራውያን ወጥተው እስራኤል ብቻ ምድሪቱን የወረሷት አይደሉም፡፡ መስቀሉ ለኹሉም አንድ መንግሥትን አውርሷቸዋል፤ ጊዜው የደመራ ነውና፡፡ በምድር ደምቆ የታየው ይህ ደመራ እስከ መንግሥተ ሰማያት ድረስም ይቀጥላል፡፡
ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡፡
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
#ምስባክ_ዘበዓለ_መስቀል
"ወረከብናሁ ውስተ ዖመ ገዳም
ንበውእ እንከሰ ውስተ አብያቲሁ ለእግዚአብሔር
ወንሰግድ ውስተ መካን ኀበ ቆመ እግረ እግዚእነ"
ትርጕም:- "በበረሃ ዛፍ ውስጥ አገኘነው
እንግዲህስ ወደ እግዚአብሔር ቤቶች እንገባለን
የጌታችን እግር በቆመበት ቦታም እንሰግዳለን።"
መዝ 131:6፡፡
#በቤተ_ክርስቲያናችን_አስተምህሮ መሠረት ከመስከረም 17 ጀምሮ እስከ መስከረም 25 ድረስ ያለው ጊዜ መስቀል በመባል ይታወቃል እነዚህ ቀናት ተለይተዉ ለመስቀል መታሰቢያ የተሰጡ ይሁኑ እንጂ በቤተ ክርስቲያናችን መስቀል ጭራሽ ሳይታሰብበት የሚውልበት ቀንና ሰዓት የለም፣ አይኖርምም፣ በቤተ ክርስቲያን አገልግሎት እንዲሁም በምእመናን ሕይወት ውስጥ መስቀል የሌለበት እንቅስቃሴ የለም፣አንገታችን ላይ የተሸከምነው የጌታ መስቀል መከራውንና ስቃዩን እያስታወስን ለመኖርና የስሙ ተሸካሚዎች ምርጥ እቃ መሆናችንን ለማረጋገጥ ነው (ሐዋ 9:15)።
በተለይም ሰሞኑን የመስቀል በዐል ንግሥት እሌኒ ደመራውን ያስደመረችው(መስከረም 16) እና ቁፋሮ ያስጀመረችው (መስከረም 17) መነሻ በማድረግ በሀገራችን በተለያዩ ክፍሎች በድምቀት ይከበራል።
#በኢትዮጵያ_ኦርቶዶክስ_ተዋሕዶ ሥርዓትና ትውፊት መሠረት በዓል ሲከበር ፦
------ ጸሎተ ምኅላ ይደርሳል( ምቅናይ ፣መሀረነ አብ .....)
------- ልዩ ልዩ ያሬዳዊ ፀዋትወ ዜማ
--------ምስባክና ወንጌል ይነበባል
ምስባክ ማለት ልበ አምላክ ነቢዩ ንጉሠ እስራኤል ዳዊት ከተናገረው የሚወጡ ሦስት መስመሮችን የያዘ ማለት ነው፡፣ዛሬና ነገ የሚሰበከው ምስባክ መግቢያችን ላይ የጠቀስነው ሲሆን ትርጓሜውን እንመልከተው።
-- ➊ ወረከብናሁ ውስተ ዖመ ገዳም (በበረሀ ዛፍ ውስጥ አገኘነው)፦
♥መጀመሪያ አዳም ከበደለ በኋላ ቅጠል ታጥቆ፣በገነት ዛፎች መካከል መሸሸጉን ልብ ይሏል (ዘፍ 3:7-9) ። ጫካ ውስጥ የተደበቀውን ለማውጣት ጫካ መግባት ግድ ነውና ኢየሱስ ክርስቶስም በመዋዕለ ሥጋዌው ይህንን ሁኔታ ተከትሎታል።
1 . በበረት ሲወለድ ቅጠል ለብሷል ፣ ከደነቶ እሙ ቆፅለ በለሶን ( እናቱ የበለሶን ቅጠል አለበሰችው እንዳለ ቅዱስ ያሬድ፣ ድጓ)፣ ሉቃ2:7፡፡
2. በግብፅ በረሀ በስደት አገኘነው፣ ማቴ 2:13፡፡
3. ከተጠመቀ በኋላ በቆሮንቶስ አገኘነው፣ማቴ 4:1፡፡
4. ቀን ቀን በቤተ መቅደስ ሲያስተምር ውሎ ማታ ማታ በደብረ ዘይት ሲያድር ወይራ ዛፍ ሥር አገኘነው ፣ሉቃ 21:37፡፡
5. በጸሎተ ሐሙስ ማታ አትክልት በበዛበት በጌቴሴማኒ "ተከዘት ነፍስየ እስከለሞት" (ነፍሴ እስከ ሞት ድረስ አዘነች) እያለ ሲጸልይ አገኘነው፣ ማቴ 26:37፡፡
6. መጨረሻ ላይ ከሰባት ዕፀው በተዘጋጀ መሰቀል ላይ ተሰቅሎ አገኘነው፣ አዳምን እየጠራ የአዳምን ጩኸት እየጮኸ አገኘነው፣ከተሸሸገበት አወጣው፣ከተቀበረበት አነሣው፣አዳምን የገደለውን ከይሲ ዲያብሎስን በመስቀል ራስ ራሱን ቀጥቅጦ ገደለው፣መዝ 67:21
—----➋ ንበውእ እንከሰ ውስተ አብያቲሁ ለእግዚአብሔር
(እንግዲህስ ወደ እግዚአብሔር ቤቶች እንገባለን)፦
♥በመስቀል ጠላት ጠፋ፣ሞታችን ተገደለ፣ ሕይወታችን ተመለሰ፣ መስቀል ሥር እንደገና ተፈጠርን ታደስን፣ሐዲስ ልደት ረቂቅ መንፈስ ቅዱስ ተሰጠን፣ከጎኑ በፈሰሰው ማየ ገቦ ተጠምቀን የእግዚአብሔር ልጆች ተብለን ተጠራን፣ እርሱንም "አባ አባት" ብለን መጥራት ቻልን። ልጆች ከሆንን ደግሞ ወራሾች ነን፣ ወራሾች ስለሆንን እርሱ ወዳዘጋጀልን ቤቶች እንገባ ዘንድ ተፈቀደልን፣ እርሱ በበረሀ ተንከራቶ ፣ ቤት መጠለያ፣ሀብት ንብረት ሳይኖረው በደብረ ዘይት ዋሻ ውስጥ እያደረ ፣ በመስቀል ራቁቱን ተሰቅሎ ፣ ተሰደን ጠፍተን፣ በኃጢአትና በደል ጫካ ውስጥ ተሸሽገን የነበርነውን እኛን "ወደ እኔ ኑ!" (ማቴ 11:29) ብሎ ጠርቶ ወደቤቱ አስገባን (ዮሐ 14:1-5) ። ይህንን ሲያይ ወደ
እግዚአብሔር ቤት እንገባለን አለ ።
-------➌ ወንሰግድ ውስተ መካን ኀበ ቆመ እግረ እግዚእነ (የጌታችን እግር በቆመበት ቦታም እንሰግዳለን)፦
♥ለመስቀል ስንሰግድ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለእኛ ያደረገውን ታላቅ ሥራ እያሰብን ነው፣መከራውን ስቃዩንና ሞቱን እያዘከርን ነው፣መስቀል ሥር ነው መገናኛችን ፣ መስቀል ሥር ነው የክርስትናችን ጽዋ የተደቀነው፣መስቀል ሥር ነው የእንደገና መፈጠራችን ታሪክ በደም ተጽፎ የረቀቀውና የጸደቀው ፤ መስቀል ሥር ነው አሁን ያለችው ቤተ ክርስቲያን (3ኛዋ ቤተ መቅደስ) የተመሠረተችው፣፣ደሙ የሚንጠባጠበው፣ መላእክት በብርሃን ጽዋ ደሙን የሚቀዱት መስቀል ሥር ነው፣ ዲያብሎስ የጌታችንን ፈጣሪነት አምኖ ሥልጣኑን ያስረከበው መስቀል ሥር ነው።ድንግል ማርያምን በእናትነት የተቀበልናት እዚሁ መስቀል ሥር ነው።
ነቢያት እስከ መስቀል ድረስ ትንቢት ተናገሩ፣ ሐዋርያት ይህንን መስቀል ተሸክመው በዓለም ዞሩ አስተማሩ፣ሊቃውንቱም መስቀሉን ተረጎሙ አመሰጠሩ፣ ሰማዕታት ራሳቸውን ክደው ይህን መስቀል እያዩ ተገደሉ፣ ዛሬም የእኛም የክርስቲያኖች መገኛ ስፍራ ይህ ነው። ይህን የመስቀል በዓል ስናከብር ከመላእክት ጋር ፣ከነቢያት ጋር፣ከሐዋርያት ጋር፣ ከጻድቃን ከሰማዕታት ጋር ያለንን አንድነት እንሰብካለን ይህችውም መስቀል ሥር የተተከለችው ቤተ ክርስቲያን ናት።
✔መስቀል ሌሎች እንደሚሉት እንጨት ሳይሆን ሰማያዊ፣መለኮታዊ ፍቅር የተገለጠበት የአንድነት አርማ መገለጫ ነው፣ሠርግ ነው፣ዝማሬ ነው፣ መሥዋዕት ነው፣ክርስቶስነት በሥጋ መከራ የተገለጠበት፣ በግዕ ሆኖ የታረደበት፣ሊቀ ካህናት ሆኖ የዘለዓለም መሥዋዕት ያቀረበበት፣ በአምላክነቱ ደግሞ ራሱ (ራሱን)ያቀረበውን መሥዋዕት የተቀበለበት ድንቅ ምሥጢር የተገለጠበት ነው!!!!!! ለዚህ መስቀል እንሰግዳለን፣ የጌታ የከበሩ እግሮች በደም አጊጠው ተቸንክረውበታልና .............
ይህንን መስቀል ዛሬም እንደ አይሁዳውያን ሊቀብሩት ጥራጊ ወይም ቆሻሻ ሊደፉበት ፤ የማይረባ ሀሳበ ኑፋቄ ሊጭኑበት የሚፈልጉ አሉ
ነገር ግን መስቀሉ ሰማያዊ እንጂ ምድራዊ ስላልሆነ በፍጹም አይችሉትም!!!!!
"ዝንቱ ውእቱ መስቀል ዘቦቱ ፀጋማይ የማናየ ኮነ
ወታሕታይ ከመ ዘላዕላይ
ወደኃራይ ከመ ዘቀዳማይ
ወንዑስ ከመ ዘዐቢይ .........."
የመስቀሉ ኃይል ከሁላችን ጋራ ይሁን!!!
የመስቀሉ ኃይል ጠላቶቻችን ሠራዊተ አጋንንትን ይቀጥቅጥልን!
ሀገራችንን ከክፉ ነገር ሁሉ ይታደግልን!
ጠላቶቿን ከእግሯ በታች ይጣልልን!
ሠናይ በዓለ መስቀል❤
አሜን!
መጋቤ ሐዲስ ነቅዐጥበብ ከፍያለው
ዘመካኒሳ ሚካኤል
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
"ወረከብናሁ ውስተ ዖመ ገዳም
ንበውእ እንከሰ ውስተ አብያቲሁ ለእግዚአብሔር
ወንሰግድ ውስተ መካን ኀበ ቆመ እግረ እግዚእነ"
ትርጕም:- "በበረሃ ዛፍ ውስጥ አገኘነው
እንግዲህስ ወደ እግዚአብሔር ቤቶች እንገባለን
የጌታችን እግር በቆመበት ቦታም እንሰግዳለን።"
መዝ 131:6፡፡
#በቤተ_ክርስቲያናችን_አስተምህሮ መሠረት ከመስከረም 17 ጀምሮ እስከ መስከረም 25 ድረስ ያለው ጊዜ መስቀል በመባል ይታወቃል እነዚህ ቀናት ተለይተዉ ለመስቀል መታሰቢያ የተሰጡ ይሁኑ እንጂ በቤተ ክርስቲያናችን መስቀል ጭራሽ ሳይታሰብበት የሚውልበት ቀንና ሰዓት የለም፣ አይኖርምም፣ በቤተ ክርስቲያን አገልግሎት እንዲሁም በምእመናን ሕይወት ውስጥ መስቀል የሌለበት እንቅስቃሴ የለም፣አንገታችን ላይ የተሸከምነው የጌታ መስቀል መከራውንና ስቃዩን እያስታወስን ለመኖርና የስሙ ተሸካሚዎች ምርጥ እቃ መሆናችንን ለማረጋገጥ ነው (ሐዋ 9:15)።
በተለይም ሰሞኑን የመስቀል በዐል ንግሥት እሌኒ ደመራውን ያስደመረችው(መስከረም 16) እና ቁፋሮ ያስጀመረችው (መስከረም 17) መነሻ በማድረግ በሀገራችን በተለያዩ ክፍሎች በድምቀት ይከበራል።
#በኢትዮጵያ_ኦርቶዶክስ_ተዋሕዶ ሥርዓትና ትውፊት መሠረት በዓል ሲከበር ፦
------ ጸሎተ ምኅላ ይደርሳል( ምቅናይ ፣መሀረነ አብ .....)
------- ልዩ ልዩ ያሬዳዊ ፀዋትወ ዜማ
--------ምስባክና ወንጌል ይነበባል
ምስባክ ማለት ልበ አምላክ ነቢዩ ንጉሠ እስራኤል ዳዊት ከተናገረው የሚወጡ ሦስት መስመሮችን የያዘ ማለት ነው፡፣ዛሬና ነገ የሚሰበከው ምስባክ መግቢያችን ላይ የጠቀስነው ሲሆን ትርጓሜውን እንመልከተው።
-- ➊ ወረከብናሁ ውስተ ዖመ ገዳም (በበረሀ ዛፍ ውስጥ አገኘነው)፦
♥መጀመሪያ አዳም ከበደለ በኋላ ቅጠል ታጥቆ፣በገነት ዛፎች መካከል መሸሸጉን ልብ ይሏል (ዘፍ 3:7-9) ። ጫካ ውስጥ የተደበቀውን ለማውጣት ጫካ መግባት ግድ ነውና ኢየሱስ ክርስቶስም በመዋዕለ ሥጋዌው ይህንን ሁኔታ ተከትሎታል።
1 . በበረት ሲወለድ ቅጠል ለብሷል ፣ ከደነቶ እሙ ቆፅለ በለሶን ( እናቱ የበለሶን ቅጠል አለበሰችው እንዳለ ቅዱስ ያሬድ፣ ድጓ)፣ ሉቃ2:7፡፡
2. በግብፅ በረሀ በስደት አገኘነው፣ ማቴ 2:13፡፡
3. ከተጠመቀ በኋላ በቆሮንቶስ አገኘነው፣ማቴ 4:1፡፡
4. ቀን ቀን በቤተ መቅደስ ሲያስተምር ውሎ ማታ ማታ በደብረ ዘይት ሲያድር ወይራ ዛፍ ሥር አገኘነው ፣ሉቃ 21:37፡፡
5. በጸሎተ ሐሙስ ማታ አትክልት በበዛበት በጌቴሴማኒ "ተከዘት ነፍስየ እስከለሞት" (ነፍሴ እስከ ሞት ድረስ አዘነች) እያለ ሲጸልይ አገኘነው፣ ማቴ 26:37፡፡
6. መጨረሻ ላይ ከሰባት ዕፀው በተዘጋጀ መሰቀል ላይ ተሰቅሎ አገኘነው፣ አዳምን እየጠራ የአዳምን ጩኸት እየጮኸ አገኘነው፣ከተሸሸገበት አወጣው፣ከተቀበረበት አነሣው፣አዳምን የገደለውን ከይሲ ዲያብሎስን በመስቀል ራስ ራሱን ቀጥቅጦ ገደለው፣መዝ 67:21
—----➋ ንበውእ እንከሰ ውስተ አብያቲሁ ለእግዚአብሔር
(እንግዲህስ ወደ እግዚአብሔር ቤቶች እንገባለን)፦
♥በመስቀል ጠላት ጠፋ፣ሞታችን ተገደለ፣ ሕይወታችን ተመለሰ፣ መስቀል ሥር እንደገና ተፈጠርን ታደስን፣ሐዲስ ልደት ረቂቅ መንፈስ ቅዱስ ተሰጠን፣ከጎኑ በፈሰሰው ማየ ገቦ ተጠምቀን የእግዚአብሔር ልጆች ተብለን ተጠራን፣ እርሱንም "አባ አባት" ብለን መጥራት ቻልን። ልጆች ከሆንን ደግሞ ወራሾች ነን፣ ወራሾች ስለሆንን እርሱ ወዳዘጋጀልን ቤቶች እንገባ ዘንድ ተፈቀደልን፣ እርሱ በበረሀ ተንከራቶ ፣ ቤት መጠለያ፣ሀብት ንብረት ሳይኖረው በደብረ ዘይት ዋሻ ውስጥ እያደረ ፣ በመስቀል ራቁቱን ተሰቅሎ ፣ ተሰደን ጠፍተን፣ በኃጢአትና በደል ጫካ ውስጥ ተሸሽገን የነበርነውን እኛን "ወደ እኔ ኑ!" (ማቴ 11:29) ብሎ ጠርቶ ወደቤቱ አስገባን (ዮሐ 14:1-5) ። ይህንን ሲያይ ወደ
እግዚአብሔር ቤት እንገባለን አለ ።
-------➌ ወንሰግድ ውስተ መካን ኀበ ቆመ እግረ እግዚእነ (የጌታችን እግር በቆመበት ቦታም እንሰግዳለን)፦
♥ለመስቀል ስንሰግድ ጌታችን መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለእኛ ያደረገውን ታላቅ ሥራ እያሰብን ነው፣መከራውን ስቃዩንና ሞቱን እያዘከርን ነው፣መስቀል ሥር ነው መገናኛችን ፣ መስቀል ሥር ነው የክርስትናችን ጽዋ የተደቀነው፣መስቀል ሥር ነው የእንደገና መፈጠራችን ታሪክ በደም ተጽፎ የረቀቀውና የጸደቀው ፤ መስቀል ሥር ነው አሁን ያለችው ቤተ ክርስቲያን (3ኛዋ ቤተ መቅደስ) የተመሠረተችው፣፣ደሙ የሚንጠባጠበው፣ መላእክት በብርሃን ጽዋ ደሙን የሚቀዱት መስቀል ሥር ነው፣ ዲያብሎስ የጌታችንን ፈጣሪነት አምኖ ሥልጣኑን ያስረከበው መስቀል ሥር ነው።ድንግል ማርያምን በእናትነት የተቀበልናት እዚሁ መስቀል ሥር ነው።
ነቢያት እስከ መስቀል ድረስ ትንቢት ተናገሩ፣ ሐዋርያት ይህንን መስቀል ተሸክመው በዓለም ዞሩ አስተማሩ፣ሊቃውንቱም መስቀሉን ተረጎሙ አመሰጠሩ፣ ሰማዕታት ራሳቸውን ክደው ይህን መስቀል እያዩ ተገደሉ፣ ዛሬም የእኛም የክርስቲያኖች መገኛ ስፍራ ይህ ነው። ይህን የመስቀል በዓል ስናከብር ከመላእክት ጋር ፣ከነቢያት ጋር፣ከሐዋርያት ጋር፣ ከጻድቃን ከሰማዕታት ጋር ያለንን አንድነት እንሰብካለን ይህችውም መስቀል ሥር የተተከለችው ቤተ ክርስቲያን ናት።
✔መስቀል ሌሎች እንደሚሉት እንጨት ሳይሆን ሰማያዊ፣መለኮታዊ ፍቅር የተገለጠበት የአንድነት አርማ መገለጫ ነው፣ሠርግ ነው፣ዝማሬ ነው፣ መሥዋዕት ነው፣ክርስቶስነት በሥጋ መከራ የተገለጠበት፣ በግዕ ሆኖ የታረደበት፣ሊቀ ካህናት ሆኖ የዘለዓለም መሥዋዕት ያቀረበበት፣ በአምላክነቱ ደግሞ ራሱ (ራሱን)ያቀረበውን መሥዋዕት የተቀበለበት ድንቅ ምሥጢር የተገለጠበት ነው!!!!!! ለዚህ መስቀል እንሰግዳለን፣ የጌታ የከበሩ እግሮች በደም አጊጠው ተቸንክረውበታልና .............
ይህንን መስቀል ዛሬም እንደ አይሁዳውያን ሊቀብሩት ጥራጊ ወይም ቆሻሻ ሊደፉበት ፤ የማይረባ ሀሳበ ኑፋቄ ሊጭኑበት የሚፈልጉ አሉ
ነገር ግን መስቀሉ ሰማያዊ እንጂ ምድራዊ ስላልሆነ በፍጹም አይችሉትም!!!!!
"ዝንቱ ውእቱ መስቀል ዘቦቱ ፀጋማይ የማናየ ኮነ
ወታሕታይ ከመ ዘላዕላይ
ወደኃራይ ከመ ዘቀዳማይ
ወንዑስ ከመ ዘዐቢይ .........."
የመስቀሉ ኃይል ከሁላችን ጋራ ይሁን!!!
የመስቀሉ ኃይል ጠላቶቻችን ሠራዊተ አጋንንትን ይቀጥቅጥልን!
ሀገራችንን ከክፉ ነገር ሁሉ ይታደግልን!
ጠላቶቿን ከእግሯ በታች ይጣልልን!
ሠናይ በዓለ መስቀል❤
አሜን!
መጋቤ ሐዲስ ነቅዐጥበብ ከፍያለው
ዘመካኒሳ ሚካኤል
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
#መልዕክት
ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ ማትያስ ቀዳማዊ ፓትርያርክ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዘኢትዮጵያ ሊቀ ጳጳስ ዘአኵስም ወዕጨጌ ዘመንበረ ተክለ ሃይማኖት የ2016 ዓ/ም የመስቀል ደመራ በዓልን አስመልክተው መልዕክት አስተላልፈዋል።
ከመልዕክታቸው መካከል የተወሰደ ፦
" እባካችሁ ንስሐ ገብተን በመስቀሉ ቃል ተቀራርበንና ተስማምተን ይቅር ተባብለን በአንድነት በእኩልነት በሰላምና በፍቅር እንኑር።
በምድራችን ፍትሕ ርትዕ ይንገሥ፥ ሰብአዊ መብት ይከበር፥ የተበደለ ይካስ ፥ እግዚአብሔር ይደመጥ መስቀል ማክበር ማለት ይህ ነው፡፡
ይህ ሲሆን ሀገር በመንፈሳዊና በቊሳዊ በረከት ትባረካለች፤ ትለማለችም፤ ታድግማለች፤ እግዚአብሔርም በተግባሩ ወይም በፍጥረቱ ይደሰታል፡፡ "
(ሙሉ መልዕክታቸው ከላይ ተያይዟል)
Grap. Tikvah Family
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
ብፁዕ ወቅዱስ አቡነ ማትያስ ቀዳማዊ ፓትርያርክ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዘኢትዮጵያ ሊቀ ጳጳስ ዘአኵስም ወዕጨጌ ዘመንበረ ተክለ ሃይማኖት የ2016 ዓ/ም የመስቀል ደመራ በዓልን አስመልክተው መልዕክት አስተላልፈዋል።
ከመልዕክታቸው መካከል የተወሰደ ፦
" እባካችሁ ንስሐ ገብተን በመስቀሉ ቃል ተቀራርበንና ተስማምተን ይቅር ተባብለን በአንድነት በእኩልነት በሰላምና በፍቅር እንኑር።
በምድራችን ፍትሕ ርትዕ ይንገሥ፥ ሰብአዊ መብት ይከበር፥ የተበደለ ይካስ ፥ እግዚአብሔር ይደመጥ መስቀል ማክበር ማለት ይህ ነው፡፡
ይህ ሲሆን ሀገር በመንፈሳዊና በቊሳዊ በረከት ትባረካለች፤ ትለማለችም፤ ታድግማለች፤ እግዚአብሔርም በተግባሩ ወይም በፍጥረቱ ይደሰታል፡፡ "
(ሙሉ መልዕክታቸው ከላይ ተያይዟል)
Grap. Tikvah Family
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
በዕለተ ምጽአት ጌታችን በግርማ መለኮት በክበበ ትስብእት ከአእላፋት መላእክቱ ጋር ሲመጣ የሚሆነውን ሲናገር :-
"የሰማያትም ኃይላት ይናወጣሉ። በዚያን ጊዜም የሰው ልጅ ምልክት በሰማይ ይታያል፥ በዚያን ጊዜም የምድር ወገኖች ሁሉ ዋይ ዋይ ይላሉ፥ የሰው ልጅንም በኃይልና በብዙ ክብር በሰማይ ደመና ሲመጣ ያዩታል" ብሎአል:: ማቴ. 24:30
የሰው ልጅ የተባለው መድኃኔዓለም ክርስቶስ በብዙ ክብር በሰማይ ደመና ከመምጣቱ በፊት ፣ የምድር ወገኖች ዋይታ ከመሰማቱ በፊት አንድ ነገር ይከሰታል?
"የሰው ልጅ ምልክት በሰማይ ይታያል!"
ይህ የሰው ልጅ ምልክት ምንድር ነው?
"ከቀስት ፊት ያመልጡ ዘንድ ለሚፈሩህ ምልክትን ሰጠሃቸው" ተብሎ የተነገረለት ቅዱስ መስቀሉ ነው::
ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ይህን የወንጌል ክፍል ሲተረጉም ከጌታችን መምጣት ቀድሞ በሰማይ ስለሚታየው የሰው ልጅ ምልክት (መስቀል) እንዲህ ይላል:-
"መስቀል ከፀሐይ ይልቅ ብሩሕ ይሆናል:: ፀሐይም ትጨልማለች ብርሃንዋንም ትሰውራለች:: ከዚያም በተለምዶ በማትታይበት ሰዓት ትታያለች:: ይህም የአይሁድ ጠማማነት ይቆም ዘንድ ነው" (Homily on Matthew 24)
ጌታችን በምድር ላይ ከተመላለሰ በኋላ ለመጨረሻ ጊዜ የታየው መስቀል ዳግም ሊፈርድ ሲመጣ ግን መስቀሉ ሐዋርያ ሆኖ ቀድሞ በሰማይ ላይ ያበራል::
"መስቀል አብርሓ በከዋክብት አሰርገወ ሰማየ"
"መስቀል በከዋክብት [ዘንድ] አበራ ሰማይንም አስጌጠ" ብሎ ከቅዱስ ያሬድ ጋር መዘመር ያን ጊዜ ነው::
ዲያቆን ሄኖክ ኃይሌ
መስከረም 17 2015 ዓ.ም. ተጻፈ
አዲስ አበባ ኢትዮጵያ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
"የሰማያትም ኃይላት ይናወጣሉ። በዚያን ጊዜም የሰው ልጅ ምልክት በሰማይ ይታያል፥ በዚያን ጊዜም የምድር ወገኖች ሁሉ ዋይ ዋይ ይላሉ፥ የሰው ልጅንም በኃይልና በብዙ ክብር በሰማይ ደመና ሲመጣ ያዩታል" ብሎአል:: ማቴ. 24:30
የሰው ልጅ የተባለው መድኃኔዓለም ክርስቶስ በብዙ ክብር በሰማይ ደመና ከመምጣቱ በፊት ፣ የምድር ወገኖች ዋይታ ከመሰማቱ በፊት አንድ ነገር ይከሰታል?
"የሰው ልጅ ምልክት በሰማይ ይታያል!"
ይህ የሰው ልጅ ምልክት ምንድር ነው?
"ከቀስት ፊት ያመልጡ ዘንድ ለሚፈሩህ ምልክትን ሰጠሃቸው" ተብሎ የተነገረለት ቅዱስ መስቀሉ ነው::
ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ይህን የወንጌል ክፍል ሲተረጉም ከጌታችን መምጣት ቀድሞ በሰማይ ስለሚታየው የሰው ልጅ ምልክት (መስቀል) እንዲህ ይላል:-
"መስቀል ከፀሐይ ይልቅ ብሩሕ ይሆናል:: ፀሐይም ትጨልማለች ብርሃንዋንም ትሰውራለች:: ከዚያም በተለምዶ በማትታይበት ሰዓት ትታያለች:: ይህም የአይሁድ ጠማማነት ይቆም ዘንድ ነው" (Homily on Matthew 24)
ጌታችን በምድር ላይ ከተመላለሰ በኋላ ለመጨረሻ ጊዜ የታየው መስቀል ዳግም ሊፈርድ ሲመጣ ግን መስቀሉ ሐዋርያ ሆኖ ቀድሞ በሰማይ ላይ ያበራል::
"መስቀል አብርሓ በከዋክብት አሰርገወ ሰማየ"
"መስቀል በከዋክብት [ዘንድ] አበራ ሰማይንም አስጌጠ" ብሎ ከቅዱስ ያሬድ ጋር መዘመር ያን ጊዜ ነው::
ዲያቆን ሄኖክ ኃይሌ
መስከረም 17 2015 ዓ.ም. ተጻፈ
አዲስ አበባ ኢትዮጵያ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
መስቀል ዕፀ ሕይወት ነው። መስቀል ዕፀ መድኃኒት ነው። መስቀል ዕፀ ትንቢት ነው። መስቀል ዕፀ ዕረፍት ነው።
መስቀል ሰይጣንን የሚያጠፋ ምሳር ነው። የአጋንንትንም ራሶች የሚቆርጥ ሰይፍ ነው።
መስቀል ርኵሳን መናፍስትን የሚወጋቸው የእሳት ዘገር ነው። የአመስቴማውያንንም ሠራዊት የሚመታ የመብረቅ ጦር ነው።
መስቀል ማኅተመ ሥላሴየሌለው ሰው ወደእርሱ ሊቀር በው የማይቻለው አምባ መጠጊያ ነው። መስቀል ከግራም ከቀኝም ለሚመጣ ጠላት የጽድቅ ጋሻ ነው። ጳውሎስ ውጊያችሁ ከሥጋና ከደም ጋር አይደለምን እንዳለው መስቀል የጦር መሣርያ ነው።
መስቀል የጦር ውጋት ሊቀድደው፣ የቀስትና የዘንግም ጫፍ ሊበላው የማይችል የሃይማኖት ጥሩር ነው። መስቀል አማሌቃውያንን ለመዋጋት በራፊድ በረሐ በተዘረጋው ስሙሴ እጅ አምሳል የተሠራ ነው።
መስቀል ሰሙሴ እጅ ወደ ውስጥ በተጨመረ ጊዜ መራውን ውኃ በቀር በረሐ ያጣፈጠ ነው። መስቀል የቅድስናና የንጽሕና ማኅተም ነው።
መስቀል ለሚጋደሉ የድል አክሊል፤ ወደ በጉ ሰርግ ለተጠሩትም የሰርግ ልብሳቸው ነው። መስቀል የማይነጥፍ ምንጭ፣ በቁዔትም ጥቅምም የሞላበት የክብር ጉድጓድ ነው።
(ውዳሴ መስቀል - በአባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ)
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
መስቀል ሰይጣንን የሚያጠፋ ምሳር ነው። የአጋንንትንም ራሶች የሚቆርጥ ሰይፍ ነው።
መስቀል ርኵሳን መናፍስትን የሚወጋቸው የእሳት ዘገር ነው። የአመስቴማውያንንም ሠራዊት የሚመታ የመብረቅ ጦር ነው።
መስቀል ማኅተመ ሥላሴየሌለው ሰው ወደእርሱ ሊቀር በው የማይቻለው አምባ መጠጊያ ነው። መስቀል ከግራም ከቀኝም ለሚመጣ ጠላት የጽድቅ ጋሻ ነው። ጳውሎስ ውጊያችሁ ከሥጋና ከደም ጋር አይደለምን እንዳለው መስቀል የጦር መሣርያ ነው።
መስቀል የጦር ውጋት ሊቀድደው፣ የቀስትና የዘንግም ጫፍ ሊበላው የማይችል የሃይማኖት ጥሩር ነው። መስቀል አማሌቃውያንን ለመዋጋት በራፊድ በረሐ በተዘረጋው ስሙሴ እጅ አምሳል የተሠራ ነው።
መስቀል ሰሙሴ እጅ ወደ ውስጥ በተጨመረ ጊዜ መራውን ውኃ በቀር በረሐ ያጣፈጠ ነው። መስቀል የቅድስናና የንጽሕና ማኅተም ነው።
መስቀል ለሚጋደሉ የድል አክሊል፤ ወደ በጉ ሰርግ ለተጠሩትም የሰርግ ልብሳቸው ነው። መስቀል የማይነጥፍ ምንጭ፣ በቁዔትም ጥቅምም የሞላበት የክብር ጉድጓድ ነው።
(ውዳሴ መስቀል - በአባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ)
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
አመታዊ እቅድ.docx 2016.docx
18.3 KB
shere አድርጉት ለሁላችንም ሚጠቅም እና ለራሳችን ልናደርገው ሚገባ አመታዊ እቅድ ነው
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
Audio
✝በመጀመሪያ እግዚአብሔር ሰማይና ምድርን ፈጠረ✝
Size:- 34.2MB
Length:-1:38:04
በርዕሰ ሊቃውንት አባ ገብረ ኪዳን ግርማ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
Size:- 34.2MB
Length:-1:38:04
በርዕሰ ሊቃውንት አባ ገብረ ኪዳን ግርማ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
ብፁዕ አቡነ ሰላማ ከዚህ ዓለም ድካም አረፉ።
ጸሎተኛው ፣ ደጉ ፣ ርህሩሁና ታጋሹ አረጋዊው አባት ብፁዕ አቡነ ሰላማ ዛሬ መስከረም ፲፰ቀን ፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም ከዚህ ዓለም ድካም አርፈዋል።ብፁዕ አባታችን ባደረባቸው ህመም ምክንያት በአዲስ አበባ ሃሌሉያ ሆስፒታል በህክምና ላይ እንዳሉ ነው ከዚህ ዓለም ድካም ያረፉት።የብፁዕነታቸውን ሽኝት መርሐ ግብር በተመለከተ በቋሚ ሲኖዶስ እንደተወሰነ ዝርዝሩን የምናሳውቅ ይሆናል።
የብፁዕነታቸው በረከት ይደርብን አሜን!!!
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
ጸሎተኛው ፣ ደጉ ፣ ርህሩሁና ታጋሹ አረጋዊው አባት ብፁዕ አቡነ ሰላማ ዛሬ መስከረም ፲፰ቀን ፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም ከዚህ ዓለም ድካም አርፈዋል።ብፁዕ አባታችን ባደረባቸው ህመም ምክንያት በአዲስ አበባ ሃሌሉያ ሆስፒታል በህክምና ላይ እንዳሉ ነው ከዚህ ዓለም ድካም ያረፉት።የብፁዕነታቸውን ሽኝት መርሐ ግብር በተመለከተ በቋሚ ሲኖዶስ እንደተወሰነ ዝርዝሩን የምናሳውቅ ይሆናል።
የብፁዕነታቸው በረከት ይደርብን አሜን!!!
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
@mezigebekidusan
+ የመስቀሉ ደም +
መስቀል ደም አለው ወይ? ከእንጨት የተሠራ ነገር ቢወጉት ይፋፋቅ ይሆናል እንጂ አይደማም::
ስለ ክርስቶስ መስቀል ቅዱስ ጳውሎስ ሲናገር ግን "በመስቀሉ ደም ሰላምን አደረገ" አለ:: (ቆላ. 1:20)
"ወገብረ ሰላመ በደመ መስቀሉ"
የመስቀሉ ደም የሚለው ቃል መስቀሉ ደምቶአል ለማለት አይደለም:: ጌታ የተሰቀለበት መስቀል ጠዋት ሦስት ሰዓት ሊቶስጥራ ላይ ጌታን ሲያሸክሙት የመስቀሉ ቀለም የእንጨት ብቻ ነበረ:: ክርስቶስ መስቀሉን ተሸክሞ ለሦስት ሰዓታት ከወጣና ለሦስት ሰዓት ተሰቅሎ ነፍሱን ከሠጠ በኋላ ዮሴፍና ኒቆዲሞስ ሥጋውን ከመስቀሉ ሲያወርዱት የመስቀሉ መልክ የእንጨት አልነበረም:: በጥሩ ባለሙያ ቀይ ቀለም የተቀባ እስኪመስል ድረስ መስቀሉ በክርስቶስ ደም ታጥቦ ነበር:: እሾህ ከደፋው ራሱ ፣ ከተቸነከሩት እጆቹ ፣ ከተገረፈው ጀርባው ፣ ሚስማር ከያዛቸው እግሮቹ እንደ ውኃ የፈሰሰው ደም በመስቀሉ ላይ ፈስሶ ነበር::
መፍሰስን ለመግለፅ በግእዝ ሁለት ቃላት አሉ "ክዒው" እና "ውኂዝ" የሚሉ:: ወደ አማርኛ ሲመለሱ ሁለቱም መፍሰስ ቢሆኑም ግን ልዩነት አላቸው:: አንድ ሰው በብርጭቆ ውኃ ቢያፈስስ ውኃው ፈሰሰ ይባላል:: የወንዝ ውኃ ሲፈስስም ፈሰሰ ይባላል:: ግእዙ ግን ከአንድ ብርጭቆ ለሚፈስሰው ውኃ "ተክዕወ" ሲል እንደ ወንዝ ላለው ብዙ ፈሳሽ ደግሞ "ውኅዘ" ብሎ ይለየዋል::
ቅዱስ ኤፍሬም ሰማዕታት ስለ ክርስቶስ ብለው አንገታቸው ተሰይፎ እንደሞቱ ሲናገር "ወከዓዉ ደሞሙ በእንተ መንግሥተ ሰማያት" "ስለ መንግሥተ ሰማያት ደማቸውን አፈሰሱ" ይላል::
ይኸው አባት ቅዱስ ኤፍሬም ስለ ክርስቶስ ደም መፍሰስ ሲናገር ግን "በውኂዘ ደሙ ቅዱስ አንጽሖሙ ለመሃይምናን" "በከበረ ደሙ ፈሳሽነት ያመኑትን አነጻቸው" ብሎአል:: የጌታችንን ደም መፍሰስ ለወንዝ ፈሳሽ በሚነገርበት ቃል ውኂዝ የተባለው ከጌታችን የፈሰሰው ደም ከመላው ሰውነቱ ስለነበረ ነው::
መስቀሉን ለዓመታት መፈለግ ፣ ማክበር ግድ የሆነውም መስቀሉ ዓለም በተገዛበት በከበረ ደም ስለተቀደሰ ነው:: (እስመ ተቀደሰ በደመ ክርስቶስ መድኅን)
ወዳጄ ሆይ በደም የታጠበ መስቀል ስታይ ምን ይሰማሃል? በደም የተቀደሰው የመስቀሉ ክብር አይታይህም? አዎ መስቀል ክቡር ነው::
የመስቀሉ ደም ሌላ የሚያሳየው ክብርም አለ:: እርሱም የእኔና የአንተን ክብር ነው:: ምክንያቱም ያ ሁሉ ደም የፈሰሰው ለእኔና ለአንተ ነው:: በሰዎች የመጠሪያ ስምህ ማን ነው? ማን ብለው ሲጠሩህ አቤት ትላለህ?
ቅዱስ ጳውሎስ ግን ለእኔም ለአንተም ስም አውጥቶልናል:: ጳውሎስ አንተን ለሰዎች ሲያስተውቅህ እንዲህ ብሎ ነው :-
"ክርስቶስ የሞተለት ወንድም ነው" 1ቆሮ.8:11
ወዳጄ የአንተ ክብር እዚህ ድረስ ነው:: አንተ ክርስቶስ የሞተልህ ወንድም ነህ:: አንቺ ክርስቶስ የሞተልሽ እኅት ነሽ::
ቅዱስ ጴጥሮስ ጨምሮበታል :-
"በሚያልፍ ነገር በብር ወይም በወርቅ ሳይሆን፥ ነውርና እድፍ እንደ ሌለው እንደ በግ ደም በክቡር የክርስቶስ ደም እንደ ተዋጃችሁ ታውቃላችሁ" 1ኛ ጴጥ. 1:18-19 ቅዱስ ያሬድም "አኮ በወርቅ ኃላፊ ዘተሳየጠነ አላ በደሙ ክቡር ቤዘወነ" ብሎ ዘምሮታል::
የእኔና አንተ ዋጋ በወርቅ በብር የሚመዘን አይደለም:: ዋጋችን በመስቀል ላይ የፈሰሰው ክቡር ደም ነው::
ጌታ "መላእክቶቻቸው የአባቴን ፊት ያያሉና ማንንም እንዳትንቁ" ብሎ ነበር:: (ማቴ.18:10) ሰውን ስለ መልአኩ ብለን እንዳንንቅ ከተነገረን ስለፈሰሰለት ደምማ ምንኛ ልናከብረው ይገባን ይሆን?
ውድ ክፍያ ተከፍሎ ልብስ የተገዛለት ልጅ ልብሱን ስለተከፈለበት ዋጋ ሲል ተጠንቅቆ ይለብሰዋል:: በውድ የተገዛ ዕቃ የተሠጠው ሰው በጥንቃቄ ይጠቀምበታል:: የእኛ ሰውነት ግን የተገዛው በአምላካዊ ደም ነው:: እንደተከፈለልን እየኖርን ይሆን?
ዐፄ ኃይለ ሥላሴ ብሔራዊ ቴአትር ጋር ያለውን ሐውልት እጅግ በውድ ዋጋ አሠርተው ነበር ይባላል:: ንጉሡ የአንበሳ ሐውልት ሊመርቁ ሲከፍቱ ግን ሐውልቱ አንበሳ አይመስልም:: የአንበሳና ቀጭኔ ዲቃላ መስሎ ጉብ ብሎአል:: ንጉሡ አንጀታቸው እያረረ ከመረቁ በኋላ ንግግር ሲያደርጉ "ይህ አንበሳ አንበሳ ባይመስልም የወጣበት ገንዘብ ግን አንበሳ ያደርገዋል" አሉ ይባላል::
የእኛም ሕይወት እንደዚያ ነው:: ስንታይ ምናችንም ክርስቶስን አይመስልም:: አንዳንዴም በክፋት ከሰውነት ተራ እንወርዳለን:: ሆኖም እንዲህ ብንበድልም "ክርስቶስ የሞተልን ነን"
ምንም እንኳን ክርስቲያን ባንመስል የተከፈለልን ደም የክርስቶስ ያደርገናል:: ምንም እንኳን የከበረ ሕይወት ባይኖረንም የፈሰሰልን ክቡር ደም ክቡራን ያደርገናል::
"በዋጋ ተገዝታችኋልና ለራሳችሁ አይደላችሁም፤ ስለዚህ በሥጋችሁ እግዚአብሔርን አክብሩ"
1ኛ ቆሮ.6:19
ዲያቆን ሄኖክ ኃይሌ
መስከረም 17 2016 ዓ.ም.
አዲስ አበባ ኢትዮጵያ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
መስቀል ደም አለው ወይ? ከእንጨት የተሠራ ነገር ቢወጉት ይፋፋቅ ይሆናል እንጂ አይደማም::
ስለ ክርስቶስ መስቀል ቅዱስ ጳውሎስ ሲናገር ግን "በመስቀሉ ደም ሰላምን አደረገ" አለ:: (ቆላ. 1:20)
"ወገብረ ሰላመ በደመ መስቀሉ"
የመስቀሉ ደም የሚለው ቃል መስቀሉ ደምቶአል ለማለት አይደለም:: ጌታ የተሰቀለበት መስቀል ጠዋት ሦስት ሰዓት ሊቶስጥራ ላይ ጌታን ሲያሸክሙት የመስቀሉ ቀለም የእንጨት ብቻ ነበረ:: ክርስቶስ መስቀሉን ተሸክሞ ለሦስት ሰዓታት ከወጣና ለሦስት ሰዓት ተሰቅሎ ነፍሱን ከሠጠ በኋላ ዮሴፍና ኒቆዲሞስ ሥጋውን ከመስቀሉ ሲያወርዱት የመስቀሉ መልክ የእንጨት አልነበረም:: በጥሩ ባለሙያ ቀይ ቀለም የተቀባ እስኪመስል ድረስ መስቀሉ በክርስቶስ ደም ታጥቦ ነበር:: እሾህ ከደፋው ራሱ ፣ ከተቸነከሩት እጆቹ ፣ ከተገረፈው ጀርባው ፣ ሚስማር ከያዛቸው እግሮቹ እንደ ውኃ የፈሰሰው ደም በመስቀሉ ላይ ፈስሶ ነበር::
መፍሰስን ለመግለፅ በግእዝ ሁለት ቃላት አሉ "ክዒው" እና "ውኂዝ" የሚሉ:: ወደ አማርኛ ሲመለሱ ሁለቱም መፍሰስ ቢሆኑም ግን ልዩነት አላቸው:: አንድ ሰው በብርጭቆ ውኃ ቢያፈስስ ውኃው ፈሰሰ ይባላል:: የወንዝ ውኃ ሲፈስስም ፈሰሰ ይባላል:: ግእዙ ግን ከአንድ ብርጭቆ ለሚፈስሰው ውኃ "ተክዕወ" ሲል እንደ ወንዝ ላለው ብዙ ፈሳሽ ደግሞ "ውኅዘ" ብሎ ይለየዋል::
ቅዱስ ኤፍሬም ሰማዕታት ስለ ክርስቶስ ብለው አንገታቸው ተሰይፎ እንደሞቱ ሲናገር "ወከዓዉ ደሞሙ በእንተ መንግሥተ ሰማያት" "ስለ መንግሥተ ሰማያት ደማቸውን አፈሰሱ" ይላል::
ይኸው አባት ቅዱስ ኤፍሬም ስለ ክርስቶስ ደም መፍሰስ ሲናገር ግን "በውኂዘ ደሙ ቅዱስ አንጽሖሙ ለመሃይምናን" "በከበረ ደሙ ፈሳሽነት ያመኑትን አነጻቸው" ብሎአል:: የጌታችንን ደም መፍሰስ ለወንዝ ፈሳሽ በሚነገርበት ቃል ውኂዝ የተባለው ከጌታችን የፈሰሰው ደም ከመላው ሰውነቱ ስለነበረ ነው::
መስቀሉን ለዓመታት መፈለግ ፣ ማክበር ግድ የሆነውም መስቀሉ ዓለም በተገዛበት በከበረ ደም ስለተቀደሰ ነው:: (እስመ ተቀደሰ በደመ ክርስቶስ መድኅን)
ወዳጄ ሆይ በደም የታጠበ መስቀል ስታይ ምን ይሰማሃል? በደም የተቀደሰው የመስቀሉ ክብር አይታይህም? አዎ መስቀል ክቡር ነው::
የመስቀሉ ደም ሌላ የሚያሳየው ክብርም አለ:: እርሱም የእኔና የአንተን ክብር ነው:: ምክንያቱም ያ ሁሉ ደም የፈሰሰው ለእኔና ለአንተ ነው:: በሰዎች የመጠሪያ ስምህ ማን ነው? ማን ብለው ሲጠሩህ አቤት ትላለህ?
ቅዱስ ጳውሎስ ግን ለእኔም ለአንተም ስም አውጥቶልናል:: ጳውሎስ አንተን ለሰዎች ሲያስተውቅህ እንዲህ ብሎ ነው :-
"ክርስቶስ የሞተለት ወንድም ነው" 1ቆሮ.8:11
ወዳጄ የአንተ ክብር እዚህ ድረስ ነው:: አንተ ክርስቶስ የሞተልህ ወንድም ነህ:: አንቺ ክርስቶስ የሞተልሽ እኅት ነሽ::
ቅዱስ ጴጥሮስ ጨምሮበታል :-
"በሚያልፍ ነገር በብር ወይም በወርቅ ሳይሆን፥ ነውርና እድፍ እንደ ሌለው እንደ በግ ደም በክቡር የክርስቶስ ደም እንደ ተዋጃችሁ ታውቃላችሁ" 1ኛ ጴጥ. 1:18-19 ቅዱስ ያሬድም "አኮ በወርቅ ኃላፊ ዘተሳየጠነ አላ በደሙ ክቡር ቤዘወነ" ብሎ ዘምሮታል::
የእኔና አንተ ዋጋ በወርቅ በብር የሚመዘን አይደለም:: ዋጋችን በመስቀል ላይ የፈሰሰው ክቡር ደም ነው::
ጌታ "መላእክቶቻቸው የአባቴን ፊት ያያሉና ማንንም እንዳትንቁ" ብሎ ነበር:: (ማቴ.18:10) ሰውን ስለ መልአኩ ብለን እንዳንንቅ ከተነገረን ስለፈሰሰለት ደምማ ምንኛ ልናከብረው ይገባን ይሆን?
ውድ ክፍያ ተከፍሎ ልብስ የተገዛለት ልጅ ልብሱን ስለተከፈለበት ዋጋ ሲል ተጠንቅቆ ይለብሰዋል:: በውድ የተገዛ ዕቃ የተሠጠው ሰው በጥንቃቄ ይጠቀምበታል:: የእኛ ሰውነት ግን የተገዛው በአምላካዊ ደም ነው:: እንደተከፈለልን እየኖርን ይሆን?
ዐፄ ኃይለ ሥላሴ ብሔራዊ ቴአትር ጋር ያለውን ሐውልት እጅግ በውድ ዋጋ አሠርተው ነበር ይባላል:: ንጉሡ የአንበሳ ሐውልት ሊመርቁ ሲከፍቱ ግን ሐውልቱ አንበሳ አይመስልም:: የአንበሳና ቀጭኔ ዲቃላ መስሎ ጉብ ብሎአል:: ንጉሡ አንጀታቸው እያረረ ከመረቁ በኋላ ንግግር ሲያደርጉ "ይህ አንበሳ አንበሳ ባይመስልም የወጣበት ገንዘብ ግን አንበሳ ያደርገዋል" አሉ ይባላል::
የእኛም ሕይወት እንደዚያ ነው:: ስንታይ ምናችንም ክርስቶስን አይመስልም:: አንዳንዴም በክፋት ከሰውነት ተራ እንወርዳለን:: ሆኖም እንዲህ ብንበድልም "ክርስቶስ የሞተልን ነን"
ምንም እንኳን ክርስቲያን ባንመስል የተከፈለልን ደም የክርስቶስ ያደርገናል:: ምንም እንኳን የከበረ ሕይወት ባይኖረንም የፈሰሰልን ክቡር ደም ክቡራን ያደርገናል::
"በዋጋ ተገዝታችኋልና ለራሳችሁ አይደላችሁም፤ ስለዚህ በሥጋችሁ እግዚአብሔርን አክብሩ"
1ኛ ቆሮ.6:19
ዲያቆን ሄኖክ ኃይሌ
መስከረም 17 2016 ዓ.ም.
አዲስ አበባ ኢትዮጵያ
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
ዜና እረፍት
መስከረም ፲፰ቀን፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም
*****************
ብፁዕ አቡነ ሰላማ ከዚህ ዓለም ድካም አረፉ።
*************************
ጸሎተኛው፣ደጉ፣ርህሩሁ፣ታጋሹና አረጋዊው አባት ብፁዕ አቡነ ሰላማ ዛሬ መስከረም ፲፰ቀን ፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም ከዚህ ዓለም ድካም አርፈዋል።ብፁዕ አባታችን ባደረባቸው ህመም ምክንያት በአዲስ አበባ ሀሌሉያ ሆስፒታል በህክምና ላይ እንዳሉ ነው ከዚህ ዓለም ድካም ያረፉት።የብፁዕነታቸውን ሽኝት መርሐ ግብር በተመለከተ በቋሚ ሲኖዶስ እንደተወሰነ ዝርዝሩን የምናሳውቅ ይሆናል።
የብፁዕነታቸው በረከት ይደርብን
የብፁዕነታቸው የትምሕርት ሕይወት
ብፁዕ አቡነ ሰላማ በቀድሞ ስማቸው ሊቀ ሥልጣናት አባ ሐረገ ወይን ገብረ ሥላሴ ከአባታቸው ከአቶ ገብረ ሥላሴ ገ/መድኅንና ከእናታቸው ከወ/ሮ ብዙነሽ ወንድሙ በትግራይ ክፍለ ሀገር በመቀሌ ከተማ ልዩ ቦታው በዓታ ለማርያም በተባለው ቦታ 1934 ዓ.ም ተወለዱ።
ፊደልና ንባብና የቃል ትምሕርት በመማር ለግብረ ዲቁና የሚያበቃቸውን ትምሕርት ከየኔታ ክንፈ ገብርኤል በመማር ማዕረገ ዲቁናን ከብፁዕ አቡነ ማርቆስ ተቀብለዋል።
ብፁዕ አቡነ ሰላማ በቀድሞ ስማቸው ሊቀ ሥልጣናት አባ ሐረገ ወይን ገብረ ሥላሴ ዜማ ከየኔታ ተክለ ማርቆስ ማየ አንበሳ ገዳም ተንቤን፤ ቅኔ ከየኔታ ንጉሤ መነዌ ገዳም ተንቤን እንዲሁም ቅኔን ከየኔታ አክሊሉ ደበጋ ጎንደር ትርጓሜ መጻሕፍት፣ እንድባ ጊዮርጊስ ከየኔታ ማርያም ቀረፃ ማርያም ከምትባል ገዳም ፤ ቅኔና ትርጓሜ መጽሐፍት እንድባ ጊዮርጊስ ከየኔታ ልሣነ ወርቅ ጎጃም ፤ ቅኔ ከየኔታ ዲበኩሉ ጎጃም በሚገባ ከተማሩ በኋላ ለመምህርነት በቅተዋል፡፡
በተጨማሪም መዝገብ ቅዳን ከየኔታ ልዑል ቦረራ ሚካኤል ተምረዋል፡፡በወቅቱ የጎጃም ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ከነበሩት ከብፁዕ አቡነ ማርቆስ የቅስናና የቁምስና ማዕረግ ተቀብለዋል፡፡ብፁዕነታቸው በሊቀ ጵጵስና በአክሱም፣በምሥራቅ ሐረርጌና በታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያም ገዳም አገልግለዋል
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
መስከረም ፲፰ቀን፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም
*****************
ብፁዕ አቡነ ሰላማ ከዚህ ዓለም ድካም አረፉ።
*************************
ጸሎተኛው፣ደጉ፣ርህሩሁ፣ታጋሹና አረጋዊው አባት ብፁዕ አቡነ ሰላማ ዛሬ መስከረም ፲፰ቀን ፳፻ ፲ወ፮ዓ.ም ከዚህ ዓለም ድካም አርፈዋል።ብፁዕ አባታችን ባደረባቸው ህመም ምክንያት በአዲስ አበባ ሀሌሉያ ሆስፒታል በህክምና ላይ እንዳሉ ነው ከዚህ ዓለም ድካም ያረፉት።የብፁዕነታቸውን ሽኝት መርሐ ግብር በተመለከተ በቋሚ ሲኖዶስ እንደተወሰነ ዝርዝሩን የምናሳውቅ ይሆናል።
የብፁዕነታቸው በረከት ይደርብን
የብፁዕነታቸው የትምሕርት ሕይወት
ብፁዕ አቡነ ሰላማ በቀድሞ ስማቸው ሊቀ ሥልጣናት አባ ሐረገ ወይን ገብረ ሥላሴ ከአባታቸው ከአቶ ገብረ ሥላሴ ገ/መድኅንና ከእናታቸው ከወ/ሮ ብዙነሽ ወንድሙ በትግራይ ክፍለ ሀገር በመቀሌ ከተማ ልዩ ቦታው በዓታ ለማርያም በተባለው ቦታ 1934 ዓ.ም ተወለዱ።
ፊደልና ንባብና የቃል ትምሕርት በመማር ለግብረ ዲቁና የሚያበቃቸውን ትምሕርት ከየኔታ ክንፈ ገብርኤል በመማር ማዕረገ ዲቁናን ከብፁዕ አቡነ ማርቆስ ተቀብለዋል።
ብፁዕ አቡነ ሰላማ በቀድሞ ስማቸው ሊቀ ሥልጣናት አባ ሐረገ ወይን ገብረ ሥላሴ ዜማ ከየኔታ ተክለ ማርቆስ ማየ አንበሳ ገዳም ተንቤን፤ ቅኔ ከየኔታ ንጉሤ መነዌ ገዳም ተንቤን እንዲሁም ቅኔን ከየኔታ አክሊሉ ደበጋ ጎንደር ትርጓሜ መጻሕፍት፣ እንድባ ጊዮርጊስ ከየኔታ ማርያም ቀረፃ ማርያም ከምትባል ገዳም ፤ ቅኔና ትርጓሜ መጽሐፍት እንድባ ጊዮርጊስ ከየኔታ ልሣነ ወርቅ ጎጃም ፤ ቅኔ ከየኔታ ዲበኩሉ ጎጃም በሚገባ ከተማሩ በኋላ ለመምህርነት በቅተዋል፡፡
በተጨማሪም መዝገብ ቅዳን ከየኔታ ልዑል ቦረራ ሚካኤል ተምረዋል፡፡በወቅቱ የጎጃም ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ከነበሩት ከብፁዕ አቡነ ማርቆስ የቅስናና የቁምስና ማዕረግ ተቀብለዋል፡፡ብፁዕነታቸው በሊቀ ጵጵስና በአክሱም፣በምሥራቅ ሐረርጌና በታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያም ገዳም አገልግለዋል
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
Forwarded from Quality Button
🧿ከ1ኛ-12ኛ ክፍል ያሉትን የteacher guid እና textbook እንድሁም shortnote ምትፈልጉ ተማርዎች ይሄን ቻናል ተቀላቀሉ🧿
👇👇👇👇👇👇
👇👇👇👇👇👇
ብፁዕ አቡነ ሰላማ የታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያምና የመንበረ መንግሥት ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን የበላይ ጠባቂ ሊቀ ጳጳስ ሥርዓተ ቀብርን አስመልክቶ የቅዱስ ሲኖዶስ ጽ/ቤት መግለጫ ሰጠ።
ዘጋቢ መ/ር አቤል አሰፋ
(#EOTC TV ኢኦተቤ ቴቪ //መስከረም 18 ቀን 2016 ዓ.ም)
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++!
ብፁዕ አቡነ ሰላማ የታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያምና የመንበረ መንግሥት ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን የበላይ ጠባቂ ሊቀ ጳጳስ ሥርዓተ ቀብር እሑድ መስከረም 20 ቀን 2016 ዓ.ም በመንበረ ጸባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል ከቀኑ 6 ሰዓት ይፈጸማል ሲሉ የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ ለለኢኦተቤ ቴቪ (EOTC TV) ገለጹ።
የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ እና የኒውዮርክ እና አካባቢው ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ (ዶ/ር) እንደገለጹት የብፁዕ አቡነ ሰላማ የታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያምና የመንበረ መንግሥት ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን የበላይ ጠባቂ ሊቀ ጳጳስ ክቡር አስክሬን ነገ ቅዳሜ መስከረም 19 ቀን 2016 ዓ.ም ከቀኑ በ 9 ሰዓት ከሀሌሉያ ሆስፒታል ወደ መንበረ ፓትርያርክ ቅድስት ማርያም ገዳም የሚመጣ ሲሆን ለሊቀ ጳጳስ በሚመጥን ሥርዓተ ጸሎተ ፍትሐት ሲፈታ አድሮ በማኅሌትና በቅዳሴ ሥርዓተ ጸሎቱ የሚከናወን ይሆናል።
እሑድ መስከረም 20 ቀን 2016 ዓ.ም ከቅዳሴ በኃላ የብፁዕነታቸው ክቡር አስክሬን ወደ በመንበረ ጸባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል የሚሄድ ሲሆን በዚያ አስፈላጊው መንፈሳዊ ሥርዓት ተከናውኖ ግብአተ መሬት እንደሚፈጸም የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ ለለኢኦተቤ ቴቪ (EOTC TV) በሰጡት መግለጫ ገልጸዋል ዘመድ ወዳጆቻቸውና የመንፈስ ቅዱስ ልጆቻቸው በመርሐ ግብሩ መሠረት ተገኝተው አባታችንን እንዲሸኙ ጥሪ ቀርቧል።
EOTC TV
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
ዘጋቢ መ/ር አቤል አሰፋ
(#EOTC TV ኢኦተቤ ቴቪ //መስከረም 18 ቀን 2016 ዓ.ም)
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++!
ብፁዕ አቡነ ሰላማ የታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያምና የመንበረ መንግሥት ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን የበላይ ጠባቂ ሊቀ ጳጳስ ሥርዓተ ቀብር እሑድ መስከረም 20 ቀን 2016 ዓ.ም በመንበረ ጸባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል ከቀኑ 6 ሰዓት ይፈጸማል ሲሉ የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ ለለኢኦተቤ ቴቪ (EOTC TV) ገለጹ።
የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ እና የኒውዮርክ እና አካባቢው ሀገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ ብፁዕ አቡነ ጴጥሮስ (ዶ/ር) እንደገለጹት የብፁዕ አቡነ ሰላማ የታዕካ ነገሥት በዓታ ለማርያምና የመንበረ መንግሥት ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን የበላይ ጠባቂ ሊቀ ጳጳስ ክቡር አስክሬን ነገ ቅዳሜ መስከረም 19 ቀን 2016 ዓ.ም ከቀኑ በ 9 ሰዓት ከሀሌሉያ ሆስፒታል ወደ መንበረ ፓትርያርክ ቅድስት ማርያም ገዳም የሚመጣ ሲሆን ለሊቀ ጳጳስ በሚመጥን ሥርዓተ ጸሎተ ፍትሐት ሲፈታ አድሮ በማኅሌትና በቅዳሴ ሥርዓተ ጸሎቱ የሚከናወን ይሆናል።
እሑድ መስከረም 20 ቀን 2016 ዓ.ም ከቅዳሴ በኃላ የብፁዕነታቸው ክቡር አስክሬን ወደ በመንበረ ጸባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል የሚሄድ ሲሆን በዚያ አስፈላጊው መንፈሳዊ ሥርዓት ተከናውኖ ግብአተ መሬት እንደሚፈጸም የቅዱስ ሲኖዶስ ዋና ጸሐፊ ለለኢኦተቤ ቴቪ (EOTC TV) በሰጡት መግለጫ ገልጸዋል ዘመድ ወዳጆቻቸውና የመንፈስ ቅዱስ ልጆቻቸው በመርሐ ግብሩ መሠረት ተገኝተው አባታችንን እንዲሸኙ ጥሪ ቀርቧል።
EOTC TV
@EotcLibilery
@EotcLibilery
@EotcLibilery
- የማይታወቅ አምላክ (Ἄγνωστος Θεός) -
|ጃንደረባው ሚዲያ - መስከረም 2016|
✍🏽 መ/ር ዳንኤል ሰይፈሚካኤል ፈለቀ እንደጻፉት
ክርስትና በመላው ዓለም መሰበክ ከጀመረ ከዐሥር ዓመት በላይ ቆየት ብሎ ወደ ሐዋርያት ተልእኮ ከተቀላቀሉት የጌታችን ምስክሮች ደቀመዛሙርት አንዱ ቅዱስ ጳውሎስ ነው፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ በአሕዛብ ዘንድ ስሜን የሚሸከም ምርጥ (ኅሩይ) ንዋይ የተባለ የተጠራበትን ተልእኮ እስከ መጨረሻው ዳርቻ ለማድረስ ከምሥራቅ እስከ ምዕራብ የወንጌልን ቃል በቃል፣ በጽሑፍና በተግባር አዳርሷል፡፡ የሐዋርያው የወንጌል ተልእኮ ለእኛ ትውልድ ትልቅ መልእክት አለው፡፡ የሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስን ተልእኮ ልዩ ከሚያደርጉት አንዱ በዘመኑ ለነበሩት የዕውቀት ደረጃዎች፣ የማኅበራዊና ባህላዊ ክስተቶች፣ የቋንቋና የአገዛዝ ሥርዓቶች ትኩረት በመስጠት አገልግሎቱን እየመጠነ የፈጸመ ታላቅ ተልእኮ መሆኑ ነው፡፡
የሐዋርያው የወንጌል ተልእኮ ኢየሩሳሌምን ጨምሮ በመላው የግሪክ ወሮም ግዛት ለሚኖሩ ከልጅ እስከ አዋቂ የእድሜ ክልል ላላቸው ነዋሪዎች፣ የወቅቱን የሥልጣኔ ትምህርት ለተማሩም ላልተማሩም፣ ለባለሥልጣኖቹም ሆነ ሥልጣን ለሌላቸው፣ ለአይሁድ ሊቃውንትም ሆነ ሕግ እናውቃለን ብለው ለሚመኩ ፈሪሳውያን፣ ለብሉይ ኪዳን ተርጓሚዎችም ሆነ ለጸሐፍት፣ ለወታደሮችም ሆነ ለልዩ ልዩ ባለሙያዎች፣ በዘመኑ የረቀቀ የፍልስፍና ትምህርት እንከተላለን ለሚሉት ሳይቀር እንደየዕውቀትና ሥልጣን ደረጃቸው፣ እንደየማኅበራዊ ኑሮ ክፍላቸው የሚሆን ትምህርት ማስተማሩ እና የወንጌልን ዕውነት ማሥረጹ፣ የመድኀኒታችን የኢየሱስ ክርስቶስን ክብርና ጌትነት በአስደናቂ የቋንቋና የንግግር ችሎታ መግለጹ ለእኛ ትውልድ ትልቅ አርኣያነትና ምትክ የሌለው አንድምታ አለው፡፡
ያለንበት ዘመን በመላው ዓለም ማለት ያቻላል በርካታ መንፈሳዊና ቁሳዊ፣ ዓለማዊና አምላካዊ፣ ምድራዊና ሰማያዊ፣ ትምህርቶች በየቦታው ሳይለያዩ የሰፈኑበት፣ ዕውነቱ ከሐሰቱ ፣ የሚጠቅመው ከማይጠቅመው፣ በአንድነት ተዘበራርቆ፣ ተሰበጣጥሮ የሚገኝበት ነው::
በአንድ የቴሌቪዥን ሥርጭት ወይም በአንድ የመረጃ ማሰራጫ የልዩ ልዩ ሃይማኖቶች፣ የማኅበራዊ ፍልስፍናዎች፣ ወቅታዊ ዜናዎች በልዩ ልዩ ቋንቋና አገላለጽ፣ ምንም ልዩነት ሳይደረግባቸው ፍርዱ ለሰሚና ለተመልካች ተብለው ይቀርባሉ:: የሰው ልጅ ሰው በመሆኑ ሊያገኛቸው የሚገቡ የመረጃ አቅርቦት ፍትሐዊነትን ለማሳካት ሲባል መንግሥታት ለሁሉም እኩል እድል በመስጠት አንዱ አንዱን ሳይነቅፍ፣ ሳይተችና በሌላው ላይ ተጽኖ ሳይደርግ የራሱን ትምህርት መግለጽ እንዲችል መብት በመስጠት ፣ በማቻቻልና በማከባበር ላይ የተመሠረተ መድረክ በዓለም ላይ በመፈጠሩ ሃይማኖቱን በጥልቀት የተረዳ፣ በልዩ ልዩ ቋንቋዎች የቅዱሳት መጻሕፍትን ምሥጢር በቃልና በሕይወት መግለጽ የሚችል፣ ከቤተ ክርስቲያኒቱ ዕውቀት ክህነት በተጨማሪ የዘመኑን አስተሳሰብ የተረዳ አገልጋይ ያስፈልጋል፡፡ ያለበለዚያ ሳንወድ በግድ በዓለማዊ ፍልስፍናም ሆነ ከእኛ ባዕድ በሆነ ትምህርት ተጽዕኖ ሥር መወደቃችን አይቀርም፡፡
ለዚህ የቅዱስ ጳውሎስን ምሳሌ መከተል ትልቅ ትርጉም አለው፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ከጌታችን ዕርገት ጥቂት ዓመታት ቆይቶ በፍልስፍና ትምህርት የበለጸገች፣ የገናኖቹ የግሪክ መንግሥታት መናኽሪያ፣ የዛሬው የምዕራባውያን ሥልጣኔ ምንጭ ተደርጋ ወደምትወሰደው እና በዘመኑ የዕውቀቶች ሁሉ ቁንጮ ወደ ሚገኘባት ወደ አቴና ደረሰ፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ በአቴና ሌሎች ደቀመዛሙርትን ሲጠብቃቸው ሳለ፥ በከተማው ጣዖት መሙላቱን እየተመለከተ መንፈሱ ተበሳጨበት። ስለዚህም በምኵራብ ከአይሁድና እግዚአብሔርን ከሚያመልኩ ሰዎች ጋር በየቀኑም በገበያ ከሚያገኛቸው ጋር ይነጋገር ነበር። (የሐዋ17፡17)፡፡
በዚህ ዘመን ገናና የነበሩ ሁለት የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ደቀመዛሙርት በአቴና ነበሩ፡፡ እነርሱም ኤፊቆሮስ ወገንና ኢስጦኢክ የተባሉት ፈላስፎች ሲሆኑ ከእነርሱም አንዳንዶቹ ጋር ተገናኙ። ቅዱስ ጳውሎስ በሚያስተምርበት ጊዜም አንዳንዶቹ "ይህ ለፍላፊ ምን ሊናገር ይወዳል?" አሉ፤ ሌሎችም የኢየሱስንና የትንሣኤውን ወንጌል ስለ ሰበከላቸው። "አዲሶችን አማልክት የሚያወራ ይመስላል" አሉ። (የሐዋ 17፡18)
ኤፊቆሮስ እና ኢስጦኢክ የተባሉት ፈላስፎች እነማን ናቸው? ቅዱስ ጳውሎስስ እነዚህን ፈላስፎች እንዴት ሊገናቸው ቁርጥ ውሳኔንን ወሰነ? የአማርኛው መጽሐፍ ቅዱስ ኤፊቆሮስ ያላቸው የቀድሞው የግእዝ ስያሜን በመያዝ ሲሆን በራሳቸው አጠራር Epicureanism ኤፒሬክሬንዝም ይባላሉ፡፡ እነርሱም እንደ ፕላቶ (አፍላጦን)፣ አሬስቶትል (አርስጣጣሪስ)፣ የመሰለ የፍልስፍና ትምህርትን ባስተማረ ኤፒኩረስ በተባለ ፈላስፋ ከክርስቶስ ልደት 307 ዓመታት በፊት የተጀመረ ትምህርት ነው፡፡ የዚህ ትምህርት ቤት ተማሪዎች በየዘመኑ በነገሡ የግሪክ ነገሥታት ተሰሚነት የነበራቸው፣ ከግል ጥቅማቸው ይልቅ ለማኅበረሰብ ጥቅም የሚያደሉ ያንንም በማድረግ ደስታ የሚሰማቸው፣ ደስታም የሕይወታቸው ዐቢይ ትርጉም አድርገው የሚያምኑ ተናጋሪዎችና በየጊዜው የአቴና ነዋሪዎችን በሕይወት ፍልስፍና እየማረኩ አዳዲስ ነገሮችን የሚያስተምሩ ነበሩ፡፡
በተጨማሪ በዚሁ አኳያ የአማርኛው መጽሐፍ ቅዱስ ኢስጦኢክ ብሎ ያስቀመጣቸው ሌሎቹ የፍልስፍና ቡድኖች እንዲሁ በከተማዋ ነዋሪዎች ዘንድ ተወዳጆች በኤስጦይኮች ዘንድ ግን ባላንጣዎች የነበሩ ፈላስፎች ነበሩ፡፡ ከሮም፣ ወይም ከአረብ ወይም ከአፍሪካ ወደ አቴና ለሚመጣ ለመጤ ትምህርት ግን ተባብረው መልስ ይሰጡ ነበር፡፡ Stoicism (ስቶይሲዝም) የሚባለው የአሕዛብ የፍልስፍና ትምህርት የተመሠረተው በአቴና ከተማ ነዋሪ በነበረው በዜኖ ነው፡፡ ዘመኑም ከክርስቶስ ልደት 300 ዓመት በፊት ነበር፡፡ የእነዚህ ፈላስፎች ትምህርትም ከፍትሕ መጉደል የሚመጣው የአጥፊነት ባሕርይ የሰውን የተረጋጋ አኗኗርና ዘለቄታዊ ደስታ ስለሚነሱ የሰው ልጅ እነዚህ ነገሮች በግሉ ለማስወገድ የተረበሸ ስሜትንና የተመሰቃቀለ የአእምሮ ፍትሕንና ሚዛናዊ ያልሆነ አስተሳሰብን መለማመድ የለበትም ይላሉ፡፡
እነዚህ ፈላስፎች እና የፍልስፍና ትምህርት ቤታቸው ከክርስትና ሦስት መቶ ዓመታት በፊት የነበሩ ናቸው፡፡ ባላቸው ቅድምናም ይሁን ተሰሚነት በዘመናቸው በነበረውም ኅብረተሰብ የአዋቂዎች ሁሉ ዳርቻ ተደርገው መወሰድ ለቅዱስ ጳውሎስ አስፈሪ አልነበረም፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ እነዚህ የአቴና ጠበብት ለመጋፈጥ ያስቻለውን ወኔ ከየት አገኘ ብለን መጠየቅ ተገቢ ነው፡፡ የመጀመሪያው ምንም እንኳ የቦታ ርቀት ቢወስነው የእነዚህ ፈላስፎች ትምህርት ለኢየሩሳሌምና ከኢየሩሳሌም ውጭ ለነበሩ አይሁድ እንግዳ አልነበረም ለምሳሌ የመጀመሪያዎቹን የፍልስፍና ደቀመዛሙርት በአይሁድ የታልሙድ ድርሰቶች ሳይቀር የታወቁ ነበር፡፡
ይልቁንም ዕብራውያን የትርጓሜ መጻሕፍት የኤፊቆሮስ ትምሀርትና ተከታዮች (አፒቆሮስ) ወይም መ*#* በማለት ይጠሯቸዋል፡፡ ቅዱስ ጳውሎስም ከታዋቂው የረበናት ወገን ምሁር ገማልያል ሥር የተማረ ስለነበር ስለ እነዚህ ሰዎች በመጠኑ ሊያውቅ ይችላል፣ ሁለተኛው ጉዳይ ደግሞ የቋንቋ ችሎታው ነው፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ እነዚህ ፈላስፎች የሚናገሩትን የግሪክ ቋንቋ ብቻ ሳይሆን የሚፈላሰፉበትን የዕውቀት ቋንቋ ሳይቀር ያውቅ ነበር፡፡ ከሁሉ በላይ ግን መሠረታዊ ትምክህቱ በክርስትና ያገኘው የሐዲስ ኪዳን ዕውቀትና በጌታን በመድኀኒታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ያለው ትምክህት ነው፡፡ ስለሆነም የክርስትና ትምህርት ዓለም ለሚያነሣው ጥያቂ ብቁ
|ጃንደረባው ሚዲያ - መስከረም 2016|
✍🏽 መ/ር ዳንኤል ሰይፈሚካኤል ፈለቀ እንደጻፉት
ክርስትና በመላው ዓለም መሰበክ ከጀመረ ከዐሥር ዓመት በላይ ቆየት ብሎ ወደ ሐዋርያት ተልእኮ ከተቀላቀሉት የጌታችን ምስክሮች ደቀመዛሙርት አንዱ ቅዱስ ጳውሎስ ነው፡፡ ሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስ በአሕዛብ ዘንድ ስሜን የሚሸከም ምርጥ (ኅሩይ) ንዋይ የተባለ የተጠራበትን ተልእኮ እስከ መጨረሻው ዳርቻ ለማድረስ ከምሥራቅ እስከ ምዕራብ የወንጌልን ቃል በቃል፣ በጽሑፍና በተግባር አዳርሷል፡፡ የሐዋርያው የወንጌል ተልእኮ ለእኛ ትውልድ ትልቅ መልእክት አለው፡፡ የሐዋርያው ቅዱስ ጳውሎስን ተልእኮ ልዩ ከሚያደርጉት አንዱ በዘመኑ ለነበሩት የዕውቀት ደረጃዎች፣ የማኅበራዊና ባህላዊ ክስተቶች፣ የቋንቋና የአገዛዝ ሥርዓቶች ትኩረት በመስጠት አገልግሎቱን እየመጠነ የፈጸመ ታላቅ ተልእኮ መሆኑ ነው፡፡
የሐዋርያው የወንጌል ተልእኮ ኢየሩሳሌምን ጨምሮ በመላው የግሪክ ወሮም ግዛት ለሚኖሩ ከልጅ እስከ አዋቂ የእድሜ ክልል ላላቸው ነዋሪዎች፣ የወቅቱን የሥልጣኔ ትምህርት ለተማሩም ላልተማሩም፣ ለባለሥልጣኖቹም ሆነ ሥልጣን ለሌላቸው፣ ለአይሁድ ሊቃውንትም ሆነ ሕግ እናውቃለን ብለው ለሚመኩ ፈሪሳውያን፣ ለብሉይ ኪዳን ተርጓሚዎችም ሆነ ለጸሐፍት፣ ለወታደሮችም ሆነ ለልዩ ልዩ ባለሙያዎች፣ በዘመኑ የረቀቀ የፍልስፍና ትምህርት እንከተላለን ለሚሉት ሳይቀር እንደየዕውቀትና ሥልጣን ደረጃቸው፣ እንደየማኅበራዊ ኑሮ ክፍላቸው የሚሆን ትምህርት ማስተማሩ እና የወንጌልን ዕውነት ማሥረጹ፣ የመድኀኒታችን የኢየሱስ ክርስቶስን ክብርና ጌትነት በአስደናቂ የቋንቋና የንግግር ችሎታ መግለጹ ለእኛ ትውልድ ትልቅ አርኣያነትና ምትክ የሌለው አንድምታ አለው፡፡
ያለንበት ዘመን በመላው ዓለም ማለት ያቻላል በርካታ መንፈሳዊና ቁሳዊ፣ ዓለማዊና አምላካዊ፣ ምድራዊና ሰማያዊ፣ ትምህርቶች በየቦታው ሳይለያዩ የሰፈኑበት፣ ዕውነቱ ከሐሰቱ ፣ የሚጠቅመው ከማይጠቅመው፣ በአንድነት ተዘበራርቆ፣ ተሰበጣጥሮ የሚገኝበት ነው::
በአንድ የቴሌቪዥን ሥርጭት ወይም በአንድ የመረጃ ማሰራጫ የልዩ ልዩ ሃይማኖቶች፣ የማኅበራዊ ፍልስፍናዎች፣ ወቅታዊ ዜናዎች በልዩ ልዩ ቋንቋና አገላለጽ፣ ምንም ልዩነት ሳይደረግባቸው ፍርዱ ለሰሚና ለተመልካች ተብለው ይቀርባሉ:: የሰው ልጅ ሰው በመሆኑ ሊያገኛቸው የሚገቡ የመረጃ አቅርቦት ፍትሐዊነትን ለማሳካት ሲባል መንግሥታት ለሁሉም እኩል እድል በመስጠት አንዱ አንዱን ሳይነቅፍ፣ ሳይተችና በሌላው ላይ ተጽኖ ሳይደርግ የራሱን ትምህርት መግለጽ እንዲችል መብት በመስጠት ፣ በማቻቻልና በማከባበር ላይ የተመሠረተ መድረክ በዓለም ላይ በመፈጠሩ ሃይማኖቱን በጥልቀት የተረዳ፣ በልዩ ልዩ ቋንቋዎች የቅዱሳት መጻሕፍትን ምሥጢር በቃልና በሕይወት መግለጽ የሚችል፣ ከቤተ ክርስቲያኒቱ ዕውቀት ክህነት በተጨማሪ የዘመኑን አስተሳሰብ የተረዳ አገልጋይ ያስፈልጋል፡፡ ያለበለዚያ ሳንወድ በግድ በዓለማዊ ፍልስፍናም ሆነ ከእኛ ባዕድ በሆነ ትምህርት ተጽዕኖ ሥር መወደቃችን አይቀርም፡፡
ለዚህ የቅዱስ ጳውሎስን ምሳሌ መከተል ትልቅ ትርጉም አለው፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ከጌታችን ዕርገት ጥቂት ዓመታት ቆይቶ በፍልስፍና ትምህርት የበለጸገች፣ የገናኖቹ የግሪክ መንግሥታት መናኽሪያ፣ የዛሬው የምዕራባውያን ሥልጣኔ ምንጭ ተደርጋ ወደምትወሰደው እና በዘመኑ የዕውቀቶች ሁሉ ቁንጮ ወደ ሚገኘባት ወደ አቴና ደረሰ፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ በአቴና ሌሎች ደቀመዛሙርትን ሲጠብቃቸው ሳለ፥ በከተማው ጣዖት መሙላቱን እየተመለከተ መንፈሱ ተበሳጨበት። ስለዚህም በምኵራብ ከአይሁድና እግዚአብሔርን ከሚያመልኩ ሰዎች ጋር በየቀኑም በገበያ ከሚያገኛቸው ጋር ይነጋገር ነበር። (የሐዋ17፡17)፡፡
በዚህ ዘመን ገናና የነበሩ ሁለት የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ደቀመዛሙርት በአቴና ነበሩ፡፡ እነርሱም ኤፊቆሮስ ወገንና ኢስጦኢክ የተባሉት ፈላስፎች ሲሆኑ ከእነርሱም አንዳንዶቹ ጋር ተገናኙ። ቅዱስ ጳውሎስ በሚያስተምርበት ጊዜም አንዳንዶቹ "ይህ ለፍላፊ ምን ሊናገር ይወዳል?" አሉ፤ ሌሎችም የኢየሱስንና የትንሣኤውን ወንጌል ስለ ሰበከላቸው። "አዲሶችን አማልክት የሚያወራ ይመስላል" አሉ። (የሐዋ 17፡18)
ኤፊቆሮስ እና ኢስጦኢክ የተባሉት ፈላስፎች እነማን ናቸው? ቅዱስ ጳውሎስስ እነዚህን ፈላስፎች እንዴት ሊገናቸው ቁርጥ ውሳኔንን ወሰነ? የአማርኛው መጽሐፍ ቅዱስ ኤፊቆሮስ ያላቸው የቀድሞው የግእዝ ስያሜን በመያዝ ሲሆን በራሳቸው አጠራር Epicureanism ኤፒሬክሬንዝም ይባላሉ፡፡ እነርሱም እንደ ፕላቶ (አፍላጦን)፣ አሬስቶትል (አርስጣጣሪስ)፣ የመሰለ የፍልስፍና ትምህርትን ባስተማረ ኤፒኩረስ በተባለ ፈላስፋ ከክርስቶስ ልደት 307 ዓመታት በፊት የተጀመረ ትምህርት ነው፡፡ የዚህ ትምህርት ቤት ተማሪዎች በየዘመኑ በነገሡ የግሪክ ነገሥታት ተሰሚነት የነበራቸው፣ ከግል ጥቅማቸው ይልቅ ለማኅበረሰብ ጥቅም የሚያደሉ ያንንም በማድረግ ደስታ የሚሰማቸው፣ ደስታም የሕይወታቸው ዐቢይ ትርጉም አድርገው የሚያምኑ ተናጋሪዎችና በየጊዜው የአቴና ነዋሪዎችን በሕይወት ፍልስፍና እየማረኩ አዳዲስ ነገሮችን የሚያስተምሩ ነበሩ፡፡
በተጨማሪ በዚሁ አኳያ የአማርኛው መጽሐፍ ቅዱስ ኢስጦኢክ ብሎ ያስቀመጣቸው ሌሎቹ የፍልስፍና ቡድኖች እንዲሁ በከተማዋ ነዋሪዎች ዘንድ ተወዳጆች በኤስጦይኮች ዘንድ ግን ባላንጣዎች የነበሩ ፈላስፎች ነበሩ፡፡ ከሮም፣ ወይም ከአረብ ወይም ከአፍሪካ ወደ አቴና ለሚመጣ ለመጤ ትምህርት ግን ተባብረው መልስ ይሰጡ ነበር፡፡ Stoicism (ስቶይሲዝም) የሚባለው የአሕዛብ የፍልስፍና ትምህርት የተመሠረተው በአቴና ከተማ ነዋሪ በነበረው በዜኖ ነው፡፡ ዘመኑም ከክርስቶስ ልደት 300 ዓመት በፊት ነበር፡፡ የእነዚህ ፈላስፎች ትምህርትም ከፍትሕ መጉደል የሚመጣው የአጥፊነት ባሕርይ የሰውን የተረጋጋ አኗኗርና ዘለቄታዊ ደስታ ስለሚነሱ የሰው ልጅ እነዚህ ነገሮች በግሉ ለማስወገድ የተረበሸ ስሜትንና የተመሰቃቀለ የአእምሮ ፍትሕንና ሚዛናዊ ያልሆነ አስተሳሰብን መለማመድ የለበትም ይላሉ፡፡
እነዚህ ፈላስፎች እና የፍልስፍና ትምህርት ቤታቸው ከክርስትና ሦስት መቶ ዓመታት በፊት የነበሩ ናቸው፡፡ ባላቸው ቅድምናም ይሁን ተሰሚነት በዘመናቸው በነበረውም ኅብረተሰብ የአዋቂዎች ሁሉ ዳርቻ ተደርገው መወሰድ ለቅዱስ ጳውሎስ አስፈሪ አልነበረም፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ እነዚህ የአቴና ጠበብት ለመጋፈጥ ያስቻለውን ወኔ ከየት አገኘ ብለን መጠየቅ ተገቢ ነው፡፡ የመጀመሪያው ምንም እንኳ የቦታ ርቀት ቢወስነው የእነዚህ ፈላስፎች ትምህርት ለኢየሩሳሌምና ከኢየሩሳሌም ውጭ ለነበሩ አይሁድ እንግዳ አልነበረም ለምሳሌ የመጀመሪያዎቹን የፍልስፍና ደቀመዛሙርት በአይሁድ የታልሙድ ድርሰቶች ሳይቀር የታወቁ ነበር፡፡
ይልቁንም ዕብራውያን የትርጓሜ መጻሕፍት የኤፊቆሮስ ትምሀርትና ተከታዮች (አፒቆሮስ) ወይም መ*#* በማለት ይጠሯቸዋል፡፡ ቅዱስ ጳውሎስም ከታዋቂው የረበናት ወገን ምሁር ገማልያል ሥር የተማረ ስለነበር ስለ እነዚህ ሰዎች በመጠኑ ሊያውቅ ይችላል፣ ሁለተኛው ጉዳይ ደግሞ የቋንቋ ችሎታው ነው፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ እነዚህ ፈላስፎች የሚናገሩትን የግሪክ ቋንቋ ብቻ ሳይሆን የሚፈላሰፉበትን የዕውቀት ቋንቋ ሳይቀር ያውቅ ነበር፡፡ ከሁሉ በላይ ግን መሠረታዊ ትምክህቱ በክርስትና ያገኘው የሐዲስ ኪዳን ዕውቀትና በጌታን በመድኀኒታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ያለው ትምክህት ነው፡፡ ስለሆነም የክርስትና ትምህርት ዓለም ለሚያነሣው ጥያቂ ብቁ
መሆኑን ከመረዳት አልፎ በተግባር አሳይቶበታል፡፡
ይልቁንም ሐዋርያው የሚያስተምረው የትምህርት ርቀት ከእነርሱ ፍልስፍና በላይ ስለሆነና የሚረዱትም ስላልመሰላቸው በትምህርቱ የተገረሙት እነዚህ ፈላስፎች ቅዱስ ጳውሎስን ይዘውት "ይህ የምትናገረው አዲስ ትምህርት ምን እንደሆነ እናውቅ ዘንድ ይቻለናልን? በጆሮአችን እንግዳ ነገር ታሰማናለህና፤ እንግዲህ ይህ ነገር ምን እንደሆነ እናውቅ ዘንድ እንፈቅዳለን" ብለው አርዮስፋጎስ ወደ ተባለው ስፍራ ወሰዱት። (የሐዋ ሥራ 17፡20)
ሐዋርያውን ወደ አርዮስፋጎስ የወሰዱበት ዋና ምክንያት የአቴና ሰዎች ሁሉና በዚያ የኖሩ እንግዶች አዲስ ነገርን ከመናገርና ከመስማት በቀር በሌላ ጉዳይ አይውሉም ነበርና ነው። (የሐዋ ሥራ 17፡21)፣ አርየስፋጎስ (Areopagus) የሚለው ቃል ከሁለት የግሪክ ቃላት የተገኘ Areios (Ἄρειος) (ትርጉም ቋጥኝ/ፀሐይ) እና Pagos (Πάγος) ምኩራብ፣ ሸንጎ ማለት ነው፡፡ በጥንታዊቷ ግሪክ የፍርድ ሸንጎ በመሆን አገልግሏል፡፡ ስለዚህ በዚህ ኮረብታማ አካባቢ በየቀኑ አዳዲስ የፍርድ ውሳኔዎች ከመሰማት በላይ የተለያዩ የግሪክ ጥንታውያን የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ደቀ መዛሙርት እና መምህራኖቻቸው የፍልስፍና ትምህርታቸውንም ያሰሙበት ነበር፡፡ ቅዱስ ጳውሎስን ወደዚህ ቦታ የወሰዱበት ምክንያት ግን የተናገረውን ልዩ ትምህርት ለመሰማት ከመፈለግ ያላለፈ ነበር፡፡
ምናልባትም የትምህርቱ አዲስነት ብቻ ሳይሆን ከእነሱ የተሸራረፈና በተፈጥሮ ምረምርና መላምት ላይ የተመሠረተ ፍልስፍና የሚያፈራርስ የአዲስ ኪዳን ብሥራት ወንጌልን ይዞ በመሄዱ ባልተገባ ስሕተት ወንጅለው ፍርድ ለማሳለፍ ጭምር መሆኑ ወደ ሸንጎ በመውሰዳቸው ይታወቃል፡፡
የክርስቶስ ሐዋርያ ስሙን በአሕዛብ ዘንድ ይሸከም ዘንድ የተመረጠ፣ በሰይፍ ስለት ፊት ቆሞ የጽድቅ አክሊሉን የተቀበለ ታላቁ ሐዋርያ ቅዱስ ጳውሎስም ዓለማዊው ፍልስፍና እና የአቴና ባለ ሥልጣናት ግርማ ሳያስፈራው በአርዮስፋጎስ መካከል ቆሞ
"የአቴና ሰዎች ሆይ፥ እናንተ በሁሉ ነገር አማልክትን እጅግ እንደምትፈሩ እመለከታለሁ። የምታመልኩትን እየተመለከትሁ ሳልፍ :- ለማይታወቅ አምላክ (Ἄγνωστος Θεός) የሚል ጽሕፈት ያለበትን መሠዊያ ደግሞ አግኝቼአለሁና። እንግዲህ ይህን ሳታውቁ የምታመልኩትን እኔ እነግራችኋለሁ" አላቸው፡፡ (የሐዋ ሥራ 17፡ 22-23)
ቅዱስ ጳውሎስ የእነዚህ ፈላስፎች የትምህርት መሠረት በሚገባ የተረዳ መሆኑን የሚያሳየው ዐቢይ ጉዳይ በመጀመሪያ የተናገረው ‹‹አማልክትን እንደምትፈሩ›› የሚለው ሐረግ ነው፡፡ አንድ ሐዋርያ ትምህርቱን ከመጀመሩ በፊት የሚያስምራቸውን ሰዎች የዕውቀትና የኑሮ እንዲሁም የአምልኮትና የአስተሳሰብ ሁኔታ በሚገባ መረዳት አለበት፡፡
ሐዋርያው በመጀመሪያ በከተማዎ የሞላውን የብዝኀ አማልክት ሥርጭት እና ለአማልክቱ ሕዝቡ፣ ሹማምንቱና ሊቃውንቱ ያላቸውን መሠጠት በሚገባ ተረድቷል፡፡ ከዚህ በተጨማሪ በአብዛኛዎቹ የግሪክ የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ውስጥ ለአማልክት የሚሰጠውን ከበሬታ ከትምህርታቸው ተረድቷል፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ትምህርቱን ከመጀመሩ በፊትም ከተማዋን ተዘዋውሮ መጎብኘቱን ‹‹በከተማዋ የማምለኪያ ቦታዎች ማለፉን›› ገልጧል፡፡ ከማለፍም አልፎ ተርፎ መሥዋዕት ወደሚቀርብላቸው የአማልክት ምስሎች ሲመለከት አንድ ምልክት ቀልቡን ስቦታል፡፡ ይኽውም ምልክት በመስቀል ላይ የተሰቀለ ሰው ምስል ያለበት መንበር እና ከመንበሩ ሥር የተጻፈው ጽሑፍ ነው፡፡
ጉዳዩ እንዲህ ነው ቅዱስ ጳውሎስ አቴና ከመድረሱ ዐሥር ዓመት በፊት የአቴና ፈላስፎች በእሥራኤል አንድ ከሰማይ የወረደ ደግ መምህር ተነሥቶ ብዙ መልካም ነገሮችን እንዳደረገ ከዚያም ክፉ ሰዎች ሰቅለው እንደገደሉት፣ እሱም ከሞታን እንደተነሣ ሰምተው ነበር፡፡ ይሁን እንጅ ስለዚህ ሰማያዊ ደግ ሰው አምላክነት፣ በአስደናቂ ተአምርና በተዋሕዶ ምሥጢር በመንፈስ ቅዱስ ግብር ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም መወለዱን፣ የመሰከረላቸው፣ የጌታችንን ትምህርቱን፣ የፈውስ ተአምራቱን፣ ሕማሙን፣ ሞቱን፣ ትንሣኤውን፣ ዕርገቱን፣ የመንፈስ ቅዱስን መላክ የነገራቸው ስለሌለ በዕለተ ዓርብ በመስቀል ላይ መሰቀሉን በሰሌዳ ብርሃን፣ አይተው ነበርና ያንኑ ቅርጽ ሠርተው የማይታወቅ አምላክ ብለው በመጻፍ ለሌሎች አማልክቶቻቸው እንደሚያቀርቡት ያለ መሥዋዕትን ያቀርቡ ነበር፡፡
በግሪኮች የማያውቋቸውን አማልክት፣ ወይም ከሌላ ዓለም የሰሟቸውን አማልክት፣ በርግጥ የተመደ ነበር ግን ይህንን በተለየ መልኩ የማይታወቅ አምላክ ያሉትን የተሰቀለውን የክርስቶስን ምስል ከማምለክ አልፈው የማይታወቅ አምላክን ወይም በማይታወቅ አምላክ ስም (Νὴ τὸν Ἄγνωστον፤ ኔ ቶን አግኖስቶን) እያሉ ይምሉበት ጀምረው ነበር::
ሐዋርያው ያንን ሲመለከት "እኔ እናንተ የማይታወቅ ያላችሁትን አምላክ አውቀዋለሁ፣ ሳታውቁት የምታመልኩትንም አውቃችሁ እንድታመልኩት አስተምራችኋለሁ" አላቸው፡፡ ሐዋርያው በዚህ ጉዳይ ትምህርቱ ሳታውቁ የምታመልኩትን እኔ እነግራችኋለሁ ሲል ብዙ ምሥጢርን ነግሮናል፡፡ እነዚያ ግሪኮች የአቴና ሰዎች አማልክትን ከመፍራት አንፃር ብቻ የማያውቁትንም አምላክ ምስሉን አቁመው ያመልካሉ፡፡ ስሙን አያውቁትም፣ ትምህርቱን አልሰሙም፣ በተአምራቱ ከሥጋ ደዌ አልተፈወሱም፣ በትምህርቱ ከነፍስ ቁስል አልዳኑም፣ በጥምቀቱ ልጅነትን፣ በትንሣኤው ተስፋን አላገኙም፡፡ ግን የማይታወቅ አምላክ ብለው መሥዋዕት ይሰዋሉ፣ ይምላሉ ቃልኪዳን ይገባሉ፡፡
ወደኋላ እንመለስበታለን አንጅ ይህ ለእኛ ትልቅ ትምህርት አለው፡፡ ስሙን ከማወቅ አልፈን ክርስቲያን ተብለን እየተጠራንበት አቤት ካላልን፣ ትምህርቱን እያነበብን፣ እየሰማንና እያሰማን ካልተለወጥን፣ ከዓለማዊ የሥጋ አስተሳሰብ ሳንወጣ፣ የመንፈስ ልጅነትን ሥራ ሳንሠራ፣ ለትንሣኤ የሚያበቃንን ምግባር ስንቅ ሳንይዝ እንዲሁ በአካላዊ አፍአዊ እንቅስቃሴ ከተወሰንን ዛሬ የቅዱስ ጳውሎስ ትምህርት ለአሕዛብ ብቻ ሳይሆን ለእኛም ያስፈልገናል፡፡
እኔ ክርስቶስን እንደመሰልኩት እናንተም እኔን ምሰሉ ብሎ የክርስቶስን ምስል በሕይወቱ ቁመና ሥሎ አምላኩን በመምሰል ለሚያስምራቸው ሁሉ የክርስቶስ ምስል በሕይወቱ መስታወት የሚገለጽ ሐዋርያ የሆነው ቅዱስ ጳውሎስ የግሪክ ፈላስፎችን የሦስት መቶ ዓመታት ረቂቅ ፍልስፍና ሳያስፈራው ትምህርቱን ቀጠለ፡፡ ዓለሙንና በእርሱ ያለውን ሁሉ የፈጠረ አምላክ እርሱ የሰማይና የምድር ጌታ ነውና እጅ በሠራው መቅደስ አይኖርም፤ እርሱም ሕይወትንና እስትንፋስን ሁሉንም ለሁሉ ይሰጣልና አንዳች እንደሚጎድለው በሰው እጅ አይገለገልም። ምናልባትም እየመረመሩ ያገኙት እንደ ሆነ፥ እግዚአብሔርን ይፈልጉ ዘንድ በምድር ሁሉ ላይ እንዲኖሩ የሰውን ወገኖች ሁሉ ከአንድ ፈጠረ፥ የተወሰኑትንም ዘመኖችና ለሚኖሩበት ስፍራ ዳርቻ መደበላቸው። ቢሆንም ከእያንዳንዳችን የራቀ አይደለም። (የሐዋ ሥራ 17፡24- 27)
ሐዋርያው በዚህ ትምህርት የሁሉ መገኛ ሁሉን የፈጠረ አንድ አምላክ እንጅ ብዙ አማልክት አለመሆናቸውን፣ እሱም ከሰዎች ሕይወት ርቆ በጠባብ ቤት ብቻ ተወስኖ በዚያ አትክልትና ፍራፍሬ ሻማና ጧፍ እየቀረበለት በትናንሽ ሥጦታዎች ብቻ እየተገለገለ የሚኖር ሳይሆን በሰዎች ሕይወት ውስጥ የልጅነት ሀብትን ሰጥቶ፣ እሱ የዘላለም አባት ሆኖ፣ የሚመለክ፣ በቅዱሳን ሕይወት ለዘለዓለም እያበራ የዘለዓለም መንግሥትን የሚያወርስ አምልክ ሰዎችንም ከአንድ ዘር ፈጥሮ ያበዛ ሁሉንም በጊዜና በቦታ ወስኖ እርሱ ግን
ይልቁንም ሐዋርያው የሚያስተምረው የትምህርት ርቀት ከእነርሱ ፍልስፍና በላይ ስለሆነና የሚረዱትም ስላልመሰላቸው በትምህርቱ የተገረሙት እነዚህ ፈላስፎች ቅዱስ ጳውሎስን ይዘውት "ይህ የምትናገረው አዲስ ትምህርት ምን እንደሆነ እናውቅ ዘንድ ይቻለናልን? በጆሮአችን እንግዳ ነገር ታሰማናለህና፤ እንግዲህ ይህ ነገር ምን እንደሆነ እናውቅ ዘንድ እንፈቅዳለን" ብለው አርዮስፋጎስ ወደ ተባለው ስፍራ ወሰዱት። (የሐዋ ሥራ 17፡20)
ሐዋርያውን ወደ አርዮስፋጎስ የወሰዱበት ዋና ምክንያት የአቴና ሰዎች ሁሉና በዚያ የኖሩ እንግዶች አዲስ ነገርን ከመናገርና ከመስማት በቀር በሌላ ጉዳይ አይውሉም ነበርና ነው። (የሐዋ ሥራ 17፡21)፣ አርየስፋጎስ (Areopagus) የሚለው ቃል ከሁለት የግሪክ ቃላት የተገኘ Areios (Ἄρειος) (ትርጉም ቋጥኝ/ፀሐይ) እና Pagos (Πάγος) ምኩራብ፣ ሸንጎ ማለት ነው፡፡ በጥንታዊቷ ግሪክ የፍርድ ሸንጎ በመሆን አገልግሏል፡፡ ስለዚህ በዚህ ኮረብታማ አካባቢ በየቀኑ አዳዲስ የፍርድ ውሳኔዎች ከመሰማት በላይ የተለያዩ የግሪክ ጥንታውያን የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ደቀ መዛሙርት እና መምህራኖቻቸው የፍልስፍና ትምህርታቸውንም ያሰሙበት ነበር፡፡ ቅዱስ ጳውሎስን ወደዚህ ቦታ የወሰዱበት ምክንያት ግን የተናገረውን ልዩ ትምህርት ለመሰማት ከመፈለግ ያላለፈ ነበር፡፡
ምናልባትም የትምህርቱ አዲስነት ብቻ ሳይሆን ከእነሱ የተሸራረፈና በተፈጥሮ ምረምርና መላምት ላይ የተመሠረተ ፍልስፍና የሚያፈራርስ የአዲስ ኪዳን ብሥራት ወንጌልን ይዞ በመሄዱ ባልተገባ ስሕተት ወንጅለው ፍርድ ለማሳለፍ ጭምር መሆኑ ወደ ሸንጎ በመውሰዳቸው ይታወቃል፡፡
የክርስቶስ ሐዋርያ ስሙን በአሕዛብ ዘንድ ይሸከም ዘንድ የተመረጠ፣ በሰይፍ ስለት ፊት ቆሞ የጽድቅ አክሊሉን የተቀበለ ታላቁ ሐዋርያ ቅዱስ ጳውሎስም ዓለማዊው ፍልስፍና እና የአቴና ባለ ሥልጣናት ግርማ ሳያስፈራው በአርዮስፋጎስ መካከል ቆሞ
"የአቴና ሰዎች ሆይ፥ እናንተ በሁሉ ነገር አማልክትን እጅግ እንደምትፈሩ እመለከታለሁ። የምታመልኩትን እየተመለከትሁ ሳልፍ :- ለማይታወቅ አምላክ (Ἄγνωστος Θεός) የሚል ጽሕፈት ያለበትን መሠዊያ ደግሞ አግኝቼአለሁና። እንግዲህ ይህን ሳታውቁ የምታመልኩትን እኔ እነግራችኋለሁ" አላቸው፡፡ (የሐዋ ሥራ 17፡ 22-23)
ቅዱስ ጳውሎስ የእነዚህ ፈላስፎች የትምህርት መሠረት በሚገባ የተረዳ መሆኑን የሚያሳየው ዐቢይ ጉዳይ በመጀመሪያ የተናገረው ‹‹አማልክትን እንደምትፈሩ›› የሚለው ሐረግ ነው፡፡ አንድ ሐዋርያ ትምህርቱን ከመጀመሩ በፊት የሚያስምራቸውን ሰዎች የዕውቀትና የኑሮ እንዲሁም የአምልኮትና የአስተሳሰብ ሁኔታ በሚገባ መረዳት አለበት፡፡
ሐዋርያው በመጀመሪያ በከተማዎ የሞላውን የብዝኀ አማልክት ሥርጭት እና ለአማልክቱ ሕዝቡ፣ ሹማምንቱና ሊቃውንቱ ያላቸውን መሠጠት በሚገባ ተረድቷል፡፡ ከዚህ በተጨማሪ በአብዛኛዎቹ የግሪክ የፍልስፍና ትምህርት ቤቶች ውስጥ ለአማልክት የሚሰጠውን ከበሬታ ከትምህርታቸው ተረድቷል፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ትምህርቱን ከመጀመሩ በፊትም ከተማዋን ተዘዋውሮ መጎብኘቱን ‹‹በከተማዋ የማምለኪያ ቦታዎች ማለፉን›› ገልጧል፡፡ ከማለፍም አልፎ ተርፎ መሥዋዕት ወደሚቀርብላቸው የአማልክት ምስሎች ሲመለከት አንድ ምልክት ቀልቡን ስቦታል፡፡ ይኽውም ምልክት በመስቀል ላይ የተሰቀለ ሰው ምስል ያለበት መንበር እና ከመንበሩ ሥር የተጻፈው ጽሑፍ ነው፡፡
ጉዳዩ እንዲህ ነው ቅዱስ ጳውሎስ አቴና ከመድረሱ ዐሥር ዓመት በፊት የአቴና ፈላስፎች በእሥራኤል አንድ ከሰማይ የወረደ ደግ መምህር ተነሥቶ ብዙ መልካም ነገሮችን እንዳደረገ ከዚያም ክፉ ሰዎች ሰቅለው እንደገደሉት፣ እሱም ከሞታን እንደተነሣ ሰምተው ነበር፡፡ ይሁን እንጅ ስለዚህ ሰማያዊ ደግ ሰው አምላክነት፣ በአስደናቂ ተአምርና በተዋሕዶ ምሥጢር በመንፈስ ቅዱስ ግብር ከእመቤታችን ቅድስት ድንግል ማርያም መወለዱን፣ የመሰከረላቸው፣ የጌታችንን ትምህርቱን፣ የፈውስ ተአምራቱን፣ ሕማሙን፣ ሞቱን፣ ትንሣኤውን፣ ዕርገቱን፣ የመንፈስ ቅዱስን መላክ የነገራቸው ስለሌለ በዕለተ ዓርብ በመስቀል ላይ መሰቀሉን በሰሌዳ ብርሃን፣ አይተው ነበርና ያንኑ ቅርጽ ሠርተው የማይታወቅ አምላክ ብለው በመጻፍ ለሌሎች አማልክቶቻቸው እንደሚያቀርቡት ያለ መሥዋዕትን ያቀርቡ ነበር፡፡
በግሪኮች የማያውቋቸውን አማልክት፣ ወይም ከሌላ ዓለም የሰሟቸውን አማልክት፣ በርግጥ የተመደ ነበር ግን ይህንን በተለየ መልኩ የማይታወቅ አምላክ ያሉትን የተሰቀለውን የክርስቶስን ምስል ከማምለክ አልፈው የማይታወቅ አምላክን ወይም በማይታወቅ አምላክ ስም (Νὴ τὸν Ἄγνωστον፤ ኔ ቶን አግኖስቶን) እያሉ ይምሉበት ጀምረው ነበር::
ሐዋርያው ያንን ሲመለከት "እኔ እናንተ የማይታወቅ ያላችሁትን አምላክ አውቀዋለሁ፣ ሳታውቁት የምታመልኩትንም አውቃችሁ እንድታመልኩት አስተምራችኋለሁ" አላቸው፡፡ ሐዋርያው በዚህ ጉዳይ ትምህርቱ ሳታውቁ የምታመልኩትን እኔ እነግራችኋለሁ ሲል ብዙ ምሥጢርን ነግሮናል፡፡ እነዚያ ግሪኮች የአቴና ሰዎች አማልክትን ከመፍራት አንፃር ብቻ የማያውቁትንም አምላክ ምስሉን አቁመው ያመልካሉ፡፡ ስሙን አያውቁትም፣ ትምህርቱን አልሰሙም፣ በተአምራቱ ከሥጋ ደዌ አልተፈወሱም፣ በትምህርቱ ከነፍስ ቁስል አልዳኑም፣ በጥምቀቱ ልጅነትን፣ በትንሣኤው ተስፋን አላገኙም፡፡ ግን የማይታወቅ አምላክ ብለው መሥዋዕት ይሰዋሉ፣ ይምላሉ ቃልኪዳን ይገባሉ፡፡
ወደኋላ እንመለስበታለን አንጅ ይህ ለእኛ ትልቅ ትምህርት አለው፡፡ ስሙን ከማወቅ አልፈን ክርስቲያን ተብለን እየተጠራንበት አቤት ካላልን፣ ትምህርቱን እያነበብን፣ እየሰማንና እያሰማን ካልተለወጥን፣ ከዓለማዊ የሥጋ አስተሳሰብ ሳንወጣ፣ የመንፈስ ልጅነትን ሥራ ሳንሠራ፣ ለትንሣኤ የሚያበቃንን ምግባር ስንቅ ሳንይዝ እንዲሁ በአካላዊ አፍአዊ እንቅስቃሴ ከተወሰንን ዛሬ የቅዱስ ጳውሎስ ትምህርት ለአሕዛብ ብቻ ሳይሆን ለእኛም ያስፈልገናል፡፡
እኔ ክርስቶስን እንደመሰልኩት እናንተም እኔን ምሰሉ ብሎ የክርስቶስን ምስል በሕይወቱ ቁመና ሥሎ አምላኩን በመምሰል ለሚያስምራቸው ሁሉ የክርስቶስ ምስል በሕይወቱ መስታወት የሚገለጽ ሐዋርያ የሆነው ቅዱስ ጳውሎስ የግሪክ ፈላስፎችን የሦስት መቶ ዓመታት ረቂቅ ፍልስፍና ሳያስፈራው ትምህርቱን ቀጠለ፡፡ ዓለሙንና በእርሱ ያለውን ሁሉ የፈጠረ አምላክ እርሱ የሰማይና የምድር ጌታ ነውና እጅ በሠራው መቅደስ አይኖርም፤ እርሱም ሕይወትንና እስትንፋስን ሁሉንም ለሁሉ ይሰጣልና አንዳች እንደሚጎድለው በሰው እጅ አይገለገልም። ምናልባትም እየመረመሩ ያገኙት እንደ ሆነ፥ እግዚአብሔርን ይፈልጉ ዘንድ በምድር ሁሉ ላይ እንዲኖሩ የሰውን ወገኖች ሁሉ ከአንድ ፈጠረ፥ የተወሰኑትንም ዘመኖችና ለሚኖሩበት ስፍራ ዳርቻ መደበላቸው። ቢሆንም ከእያንዳንዳችን የራቀ አይደለም። (የሐዋ ሥራ 17፡24- 27)
ሐዋርያው በዚህ ትምህርት የሁሉ መገኛ ሁሉን የፈጠረ አንድ አምላክ እንጅ ብዙ አማልክት አለመሆናቸውን፣ እሱም ከሰዎች ሕይወት ርቆ በጠባብ ቤት ብቻ ተወስኖ በዚያ አትክልትና ፍራፍሬ ሻማና ጧፍ እየቀረበለት በትናንሽ ሥጦታዎች ብቻ እየተገለገለ የሚኖር ሳይሆን በሰዎች ሕይወት ውስጥ የልጅነት ሀብትን ሰጥቶ፣ እሱ የዘላለም አባት ሆኖ፣ የሚመለክ፣ በቅዱሳን ሕይወት ለዘለዓለም እያበራ የዘለዓለም መንግሥትን የሚያወርስ አምልክ ሰዎችንም ከአንድ ዘር ፈጥሮ ያበዛ ሁሉንም በጊዜና በቦታ ወስኖ እርሱ ግን